Zaufanie w sprzedaży 54 HANDEL WEWNĘTRZNY 2014;2(349): Adam Rudzewicz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Wstęp.

Podobne dokumenty
Raport z badania ankietowego dot. Stopnia zadowolenia klienta z poziomu usług świadczonych przez Powiatowy Urząd Pracy w Rykach.

Raport z badania ankietowego dot. Stopnia zadowolenia Klienta z poziomu usług świadczonych przez Powiatowy Urząd Pracy w Rykach.

Raport z badania Ankietowego. Wizerunek Urzędu Miasta Nowy Targ i oczekiwania jego klientów - w ramach procedury systemu zarządzania, jakością PZ-1.5.

WPROWADZENIE. Strona 1/14

Raport z badania satysfakcji klientów z jakości usług świadczonych przez Urząd Miasta Chełm. za okres 01 lipca 2016 r. 31 grudnia 2016 r.

Satysfakcja i lojalność klientów jako determinanta zachowań konsumentów na rynku telefonii mobilnej

SATYSFAKCJA KLIENTÓW SKLEPÓW SPOŻYWCZYCH FUNKCJONUJĄCYCH W SIECI HANDLOWEJ - BADANIA ANKIETOWE

RAPORT Z BADANIA SATYSFAKCJI KLIENTÓW KORZYSTAJĄCYCH Z USŁUG ŚWIADCZONYCH PRZEZ URZĄD MIASTA RZESZOWA

Raport z badania satysfakcji klientów z jakości usług świadczonych przez Urząd Miasta Chełm. za okres 01 lipca 2015 r. 31 grudnia 2015 r.

Wśród ankietowanych aż 73,5% stanowiły kobiety. Świadczyć to może o większym zainteresowaniu niezależną modą i dizajnem wśród kobiet.

Badanie satysfakcji klientów Urzędu. Urząd Gminy Czarnków

ORGANIZACJA PROCESÓW DYSTRYBUCJI W DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW PRODUKCYJNYCH, HANDLOWYCH I USŁUGOWYCH

Ankieta oceny jakości zajęć dydaktycznych oraz pracy jednostek administracji w roku akademickim 2013/2014

Skrócone sprawozdanie z ankietyzacji studentów dotyczącej oceny nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia dydaktyczne w Politechnice Lubelskiej

Polska Komisja Akredytacyjna w świetle badań ankietowych IV kwartał 2017 r.

Raport z II tury badania satysfakcji klientów JST GMINA RADOMYŚL NAD SANEM. Warszawa, sierpień 2013r. opracował: Michał Weseliński

Raport Końcowy z ewaluacji w projekcie: Droga do bezpiecznej służby

Raport z badania satysfakcji klientów z jakości usług świadczonych przez Urząd Miasta Chełm. za okres 01 lipca 2013 r. 31 grudnia 2013 r.

FINANSOWY BAROMETR ING: Wiedza finansowa

Nowe media w komunikacji marketingowej przedsiębiorstw

Customer Experience Funnel Jak wybrać 45 najlepszych

Badanie satysfakcji klientów Urzędu. Urząd Gminy Czarnków

1. Udział dochodów z działalności rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r.

Elementy budujące zaufanie pomiędzy Sprzedawcą a Klientem

Raport z Badania Ankietowego. Wizerunek Urzędu Miasta Nowy Targ i oczekiwania jego klientów - w ramach procedury systemu zarządzania, jakością PZ-1.5.

Wnioski z raportu ewaluacji końcowej VI edycji projektu Żyj finansowo! czyli jak zarządzać finansami w życiu osobistym

Osoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy Sytuacja w województwie zachodniopomorskim. Zachodniopomorskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne

OCENA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

Ankieta oceny jakości zajęć dydaktycznych oraz pracy jednostek administracji w roku akademickim 2015/2016

Badanie satysfakcji klientów Urzędu. Starostwo Powiatowe w Czarnkowie

Charakterystyka respondentów

II. Zestawienie i analiza wyników Pomiaru przeprowadzonego za pomocą ankiety elektronicznej.

Badania satysfakcji pracowników.

RAPORT Z BADANIA. satysfakcji KLIENTÓW BOK I WYDZIAŁÓW Urzędu Miasta w Dzierżoniowie za rok 2012

KRYTERIA WYBORU DOSTAWCÓW TOWARÓW DLA GOSPODARSTW ROLNICZYCH O WIELOKIERUNKOWYM PROFILU PRODUKCJI

Raport ewaluacyjny z I edycji praktyk organizowanych w 2011r w ramach projektu Edukacja dla rynku pracy.

G r u d z i e ń 24. E D Y C J A

Rozdział 4. Profile regionalne małych i średnich przedsiębiorstw. Województwo dolnośląskie

ANALIZA BADAŃ ZADOWOLENIA I OCZEKIWAŃ INNYCH ZAINTERESOWANYCH STRON

Raport z badania Ankietowego. Wizerunek Urzędu Miasta Nowy Targ i oczekiwania jego klientów - w ramach procedury systemu zarządzania, jakością PZ-1.5.

RAPORT Z BADANIA ANKIETOWEGO NA TEMAT WPŁYWU CENY CZEKOLADY NA JEJ ZAKUP. Katarzyna Szady. Sylwia Tłuczkiewicz. Marta Sławińska.

WPROWADZENIE. Cel badania, przedmiot oraz metodologia

z badania losów zawodowych absolwentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

Badanie nastrojo w w branż y masżyn i urżądżen rolnicżych

MĘŻCZYŹNI KOBIETY lat lat lat lat lat powyżej 70 lat

1. pytań zamkniętych, zawierających gotowy zestaw odpowiedzi, gdzie ankietowany dokonywał wyboru,

Okoliczności powstania raportu

Raport ewaluacyjny z praktyk organizowanych w 2012r w ramach projektu Edukacja dla rynku pracy.

INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU PRACY W POWIECIE OPOLSKIM I MIEŚCIE OPOLU ZA ROK 2002

Lokalna Grupa Działania Dolina Giełczwi, ul. Lubelska 77A, Piaski, tel./fax. (81) ,

Badanie aktywności zawodowej studentów Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki

BADANIA OPINII PRACOWNIKÓW W PRAKTYCE ZARZĄDZANIA

Badanie nastrojów w branży maszyn i urządzeń rolniczych

Internetowe modele biznesowe. dr Mirosław Moroz

Bezpieczeństwo domen internetowych sektor finansowy 2018

1. Dane zbiorcze. 2. Semestr zimowy roku akademickiego 2014/2015

Raport cząstkowy z ewaluacji projektu Współpracujemy profesjonalnie! w Gminie Frampol

Wartości etyczne ESKAZET Andrzej Flak, Przemysław Szczepkowski S.C.

Zbiorcze zestawienie wyników badań ankietowych dotyczących oceny warunków realizacji procesu kształcenia na wydziale (ankieta studencka)

Wnioski z raportu ewaluacji końcowej VII edycji projektu Żyj finansowo! czyli jak zarządzać finansami w życiu osobistym,

RAPORT Z POMIARU SATYSFAKCJI KLIENTA W URZĘDZIE MIASTA LUBAWA. GRUDZIEŃ 2010 r.

BADANIE KLIENTÓW SATYSFAKCJI JAK KLIENCI OCENIAJĄ LIVESPACE CRM? Raport LiveSpace

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

ANALIZA BADAŃ ZADOWOLENIA I OCZEKIWAŃ INNYCH ZAINTERESOWANYCH STRON

I I KWARTAŁ R.

CENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJSKICH W LATACH

Katedra Inżynierii Rolniczej i Informatyki. Opinia małopolskich rolników na temat zastosowania komputerów w produkcji rolniczej

Raport z ewaluacji końcowej projektu Przygotowanie i wdrożenie programu praktyk studenckich w mieście Białystok.

WYNIKI BADANIA SATYSFAKCJI UŻYTKOWNIKÓW MBP W RADOMIU. Kim są użytkownicy Miejskiej Biblioteki Publicznej w Radomiu?

SPRZEDAWANIE. skuteczne techniki sprzedaży, czyli jak możesz sprzedawać więcej i efektywniej

R A P O R T Z POMIARU SATYSFAKCJI KLIENTÓW URZĘDU MIASTA RACIBÓRZ PRZEPROWADZONEGO W 2015 ROKU

Badanie satysfakcji klientów Urzędu

KRYTERIA WYBORU ODBIORCÓW PRODUKTÓW ROLNYCH W GOSPODARSTWACH O WIELOKIERUNKOWYM PROFILU PRODUKCJI

Aquasfera pół roku po otwarciu

RAPORT Z REALIZACJI WYCHOWANIA KOMUNIKACYJNEGO W PRZEDSZKOLACH, SZKOŁACH PODSTAWOWYCH ORAZ GIMNAZJACH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

Opracował zespół: dr inż. Scholastyka Baran dr inż. Katarzyna Maćkiewicz mgr inż. Jolanta Osiecka-Murawa mgr Małgorzata Wiśniewska

zaangażowania zawierają wiele braków i błędów, stąd też oparcie się na nich, zawsze musi wiązać się z analizą tych błędów.

Atmosfera w pracy jako istotny element marketingu wewnętrznego firm ubezpieczeniowych

RAPORT ORAZ WNIOSKI KOŃCOWE Z PRZEPROWADZONEGO BADANIA STOPNIA SATYSFAKCJI KLIENTÓW URZĘDU MIASTA WODZISŁAWIA ŚLĄSKIEGO

Pełen zestaw raportów będzie wkrótce dostępny na naszej

KLIMAT BEZPIECZEŃSTWA A WYPADKOWOŚĆ NA PRZYKŁADZIE PRACOWNIKÓW STRAŻY GRANICZNEJ

Ankieta oceny jakości zajęć dydaktycznych oraz pracy jednostek administracji w roku akademickim 2012/2013

RAPORT Z DIAGNOZY PRZEPROWADZONEJ WŚRÓD MIESZKAŃCÓW GMINY TUSZÓW NARODOWY

Centrum Nowej Technologii

KROKACH. Agnieszka Grostal

RAPORT Z BADANIA OPINII I OCENY SATYSFAKCJI PACJENTÓW ZLO JAWORZNO

Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku Olsztyn, 24 marca 2014

TEST MOTYWACJI realizacji planów i zamierzeń związanych z przyszłością zawodową dla ucznia

Raport z badań preferencji licealistów

Porównywanie populacji

INFORMACJE WPŁYWAJĄCE NA DECYZJĘ O ZAKUPIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH MAŁOPOLSKI

Inwestycje w polski sektor wodociągów i kanalizacji

WYNIKI ankiety przeprowadzonej wśród klientów Urzędu Gminy Ornontowice w okresie

KOMBAJNY ZBOŻOWE W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH LUBELSZCZYZNY

ANALIZA WYPOSAŻENIA W CIĄGNIKI ROLNICZE WYBRANYCH GOSPODARSTW SPECJALIZUJĄCYCH SIĘ W CHOWIE BYDŁA MLECZNEGO

SPRAWOZDNIE Z BADANIA ANKIETOWEGO JAKOŚĆ REALIZACJI ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH NA WYDZIALE BIOINŻYNIERII ZWIERZĄT (semestr zimowy 2017/2018)

Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku Szczecin, 18 marca 2014

Szczęście w nieszczęściu, czyli jak wykorzystać potencjał utraconych klientów

Jaki jest odbiór raportu z ewaluacji zewnętrznej prowadzonej w przedszkolach, szkołach i placówkach oświatowych?

Whitepaper BEZPIECZEŃSTWO TRANSAKCJI - KLUCZ DO ZROZUMIENIA ZACHOWAŃ E-KLIENTA

Transkrypt:

54 HANDEL WEWNĘTRZNY 2014;2(349):54-64 Adam Rudzewicz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Zaufanie w sprzedaży Streszczenie Celem rozważań jest zbadanie wpływu na wyniki sprzedażowe firmy. W tym celu przeprowadzono pomiar klientów do sprzedawców przedsiębiorstwa handlowego, które zestawiono z raportem sprzedaży danego przedsiębiorstwa. Pomiar przeprowadzony został za pomocą pocztowego wywiadu kwestionariuszowego. Ankiety były wysyłane do klientów (podmiotów gospodarczych) wraz z fakturami zakupu. Najwyższą sprzedaż odnotowano w grupie klientów o najwyższym poziomie. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku powtarzalności zakupów klientów. Klienci z grupy o najwyższym poziomie kupowali najczęściej i najwięcej. Najrzadziej zakupów dokonywali klienci charakteryzujący się najniższym poziomem. Zaufanie to jeden z ważniejszych czynników kształtujących decyzje konsumentów. Przedsiębiorstwa winny budować swoje relacje z klientami opierając je na zaufaniu. Badania potwierdzają, że jest to działanie niezwykle zasadne. Artykuł ma charakter badawczy. Słowa kluczowe: zaufanie, sprzedaż, klient. Kody JEL: A13, C67, L14, M14, M39, Z13 Wstęp Wzrost znaczenia we współczesnym świecie jest niebagatelny i wynika z wielu czynników (Rokicki 2013, s. 74), między innymi zjawiska globalizacji, wzrostu znaczenia pracowników, wiedzy, coraz większej niepewności i współzależności. Dziś mówi się nawet o kapitale wiarygodności, czy też ufności jako sumie zasobów i korzyści ekonomiczno-społecznych uzyskiwanych z tego, że inni obdarzają nas zaufaniem (Sztompka 2007, s. 31-32). Zaufanie do kogoś lub czegoś oznacza, iż jedna strona podziela normy i wartości drugiej strony. W miarę wzrostu tego przekonania rośnie gotowość do współpracy oraz rosną szanse, iż ta współpraca zakończy się sukcesem. Zaufanie ma zatem istotną wartość ekonomiczną (Lewicka-Strzałecka 2003, s. 197). Każda współpraca zawiera w sobie element, a jego poziom determinuje nie tylko rozwój indywidualny jednostki, ale przede wszystkim rozwój społeczny i gospodarczy całych społeczeństw (Rudzewicz 2012, s. 87). Zaufanie ma charakter wszechobecny. Bez niego żadna relacja nie miałaby prawa istnieć. Zaufanie to jeden z ważniejszych czynników kształtujących decyzje konsumentów. Relacje biznesowe nie miałyby miejsca, gdyby nie zaufanie, jakim klient obdarza konkretne instytucje czy też osoby je reprezentujące (Seligman 1997, s. 85). handel_wew_2-2014.indd 54 2014-06-02 12:48:42

ADAM RUDZEWICZ 55 Zaufanie jest niezbędną cechą zarządzania organizacją. Wpływa na jej wyniki finansowe, rozbudza jej aktywność, zwiększa zdolność uczenia się, redukuje niepewność, poszerza zakres współpracy oraz kreuje atmosferę przyjazną innowacjom. Zmniejsza obawy przed nieznaną i zmienną przyszłością. Wciąż jednak mało uwagi poświęca się praktycznemu zarządzaniu zaufaniem, które powinno być elementem strategicznego myślenia menadżerów. Aby dbać o zaufanie w organizacji czy w relacjach klient sprzedawca, należy zrozumieć jego podstawy, w szczególności proces jego budowy oraz zasady i imperatywy dotyczące. Trzeba jednak pamiętać, że budowa to bardzo trudne i kompleksowe zadanie (Limerick 1993, s. 211). Zaufanie na linii przedsiębiorstwo klient daje wiele korzyści obydwu stronom. Firma otrzymuje możliwość lepszego dostosowania usługi i produktów, a także możliwość efektywniejszego planowania produkcji. O zaufaniu klientów do firmy decyduje m.in. poczucie bezpieczeństwa w trakcie podejmowania decyzji o zakupie towaru. Klient wie, że zaufany sprzedawca go nie oszuka, i zaproponuje mu najlepsze rozwiązanie. Celem rozważań jest określenie wpływu na wyniki sprzedażowe firmy (wzrost sprzedaży i powtarzalność zakupów). Metodyka badań Celem badań był pomiar kupujących do sprzedawców, a następnie określenie jego wpływu () na wyniki sprzedażowe firmy. W dzisiejszych czasach i warunkach rynkowych zaufanie wydaje się być nieodłącznym argumentem i czynnikiem warunkującym sprawne działania sprzedażowe w każdej organizacji i firmie. Oprócz istotne są również inne czynniki, jak dostępność produktu, jakość, konkurencja i otoczenie rynkowe. W badaniach założono, że te czynniki są stałe i takie same dla wszystkich badanych klientów. Przedsiębiorstwo poddane analizie funkcjonuje w sektorze rolniczym w województwie warmińsko-mazurskim. Głównym działaniem firmy jest sprzedaż i montaż wyposażenia budynków inwentarskich w gospodarstwach i fermach mlecznych. Firma zajmuje się również obsługą i zaopatrzeniem gospodarstw rolnych w niezbędne środki do produkcji, a także dysponuje szerokim zakresem usług dla gospodarstw. Badania ankietowe zostały przeprowadzone w miesiącach marcu i kwietniu 2013 roku. Ankiety były wysyłane do klientów wraz z fakturami zakupu. Wybrano taką drogę przeprowadzenia badań, aby uniknąć ewentualnego wpływu sprzedawców na klientów podczas wypełniania ankiety. Badania zostały przeprowadzone na grupie właścicieli firm lub osób mających decydujący wpływ w danym przedsiębiorstwie na to, gdzie, kiedy i od kogo są kupowane środki produkcji. Chodziło o to, aby ankietę wypełniał decydent, który bezpośrednio współpracuje ze sprzedawcą dostawcy, ponieważ tylko taka osoba mogła odpowiedzieć w sposób obiektywny na zadane pytania. Wszystkie pytania dotyczyły postawy sprzedawcy i jego profesjonalizmu. Z 210 wysłanych pocztą ankiet, otrzymano zwrot 104 ankiet, co daje niemal 50 procentową skuteczność. Respondenci przysyłali wypełnione ankiety do siedziby firmy razem z podpisanymi fakturami zakupu. handel_wew_2-2014.indd 55 2014-06-02 12:48:42

56 ZAUFANIE W SPRZEDAŻY Tabela 1 Struktura badanej grupy klientów Kryterium podziału Udział procentowy (%) Płeć Kobieta Mężczyzna Wiek Do 20 lat 21-30 lat 31-40 lat 41-50 lat 51-60 lat Powyżej 60 lat Źródło: opracowanie własne. 20 80 3 9 26 32 23 8 Badania dotyczyły pracy dwóch sprzedawców firmy pracujących w terenie i stale odwiedzających klientów. Od klientów sprzedawcy I, nazwijmy go Grzegorz, otrzymano 56 poprawnie wypełnionych ankiet. Klienci sprzedawcy II, załóżmy Tomasza, odesłali 48 ankiet. W tabeli 1 przedstawiono charakterystykę respondentów. Zdecydowana większość badanych to mężczyźni. Najliczniejszą grupę wiekową stanowiły osoby w wieku od 30 do 60 lat. Pomiar do sprzedawców Pomiar do sprzedawców oparto na kilkunastu kryteriach, które przekazano do oceny klientów. Klienci oceniali poszczególne kryteria w skali od 1 do 7, gdzie 7 było notą najwyższą. Klienci wysoko ocenili poziom wiedzy Grzegorza na temat produktów które sprzedaje. Prawie 45% ankietowanych zaznaczyło 7, czyli najwyższą ocenę. Kolejne 30% wskazało na 6, czyli również wysoką notę. Nikt z respondentów nie zaznaczył ocen od 1 do 3. Jedna trzecia ankietowanych oceniła wiedzę Tomasza bardzo wysoko, na 7 pkt. Następnie 37,5% badanych wystawiło mu ocenę 6. Ok. 4% respondentów oceniło wiedzę Tomasza jako niewystarczającą, dając jedynie 2 pkt. Klienci wyżej ocenili wiedzę Grzegorza. Kwalifikacje Grzegorza, wysoko i bardzo wysoko (czyli 6 lub 7 pkt.) oceniło ponad 60% ankietowanych. Kwalifikacje Tomasza oceniono minimalnie gorzej. Mniej więcej wszystkie z analizowanych kryteriów wyglądają tak samo (por. tabela 2). Grzegorz rzadko kiedy otrzymuje noty poniżej 6 pkt. A Tomasz w każdym kryterium jest minimalnie gorszy od Grzegorza. Ostatecznie całościowa, uśredniona ocena dla Grzegorza wynosi 6,15 pkt., a dla Grzegorza 5,68. Należy stwierdzić, że ocena powyżej 6 punktów na 7 możliwych jest notą bardzo wysoką. W tabeli 3 przedstawiono podział klientów ze względu na stopień do sprzedawców. Badanych klientów podzielono na cztery, umowne grupy. Każda z grup charakteryzowała się innym stopniem do sprzedawców. Grupa I to osoby, które w badaniach handel_wew_2-2014.indd 56 2014-06-02 12:48:42

ADAM RUDZEWICZ 57 wyraziły najmniejsze zaufanie do sprzedawców. W grupie II znalazły się osoby, których zaufanie jest większe i zawiera się w przedziale od 5,01 do 5,50 punktów. W grupie III są klienci, których stopień mieści się w przedziałach od 5,51 do 6,00. Natomiast w IV grupie są klienci o najwyższym stopniu do sprzedawców. W przypadku sprzedawcy Grzegorza, aż 50% ankietowanych znalazło się w grupie IV. Sprzedawca Tomasz ma w tej grupie zaledwie 20,83% klientów. Tabela 2 Zaufanie klientów do sprzedawcy Lp. Kryterium sprzedawca I Grzegorz Ocena sprzedawca II Tomasz 1. Sprzedawca ma wiedzę dotyczącą produktów 6,11 5,75 2. Obsługuje nas sprzedawca o wysokich kwalifikacjach 5,84 5,60 3. Wierzymy w informację dostarczone przez sprzedawcę 5,66 5,50 4. Sprzedawca wydaje się zainteresowany naszymi potrzebami 6,29 5,73 5. Rady naszego sprzedawcy zawsze są pomocne 5,80 4,52 6. Mogę liczyć na sprzedawcę, że wykona swoje zobowiązania w sposób właściwy dla mnie 6,61 5,60 7. Sprzedawca zawsze używa uczciwych argumentów 6,05 5,98 8. Sprzedawca jest szczery i otwarty w zajmowaniu się mną 6,57 6,19 9. Obietnice sprzedawcy są realizowane w sposób niezawodny 6,20 5,67 10. Ufam, że sprzedawca ma na uwadze najlepsze dla mnie rozwiązania 5,75 5,60 11. Jeśli pojawiają się problemy sprzedawca uczciwie o nich informuje 6,30 6,15 12. Moje relacje ze sprzedawcą charakteryzują się wysokim poziomem 6,61 5,90 Średnia arytmetyczna 6,15 5,68 Tabela 3 Ocena sprzedawców w przedziałach punktowych Przedziały punktowe Sprzedawca Grupa I < 5 Grupa II 5,01-5,50 Grupa III 5,51-6,00 Grupa IV > 6 Liczba klientów Grzegorza Liczba klientów Tomasza 6 (10,71%) 7 (14,58%) 9 (16,08%) 11 (22,92%) 13 (23,21%) 20 (41,67%) 28 (50,00%) 10 (20,83%) handel_wew_2-2014.indd 57 2014-06-02 12:48:42

58 ZAUFANIE W SPRZEDAŻY Wpływ na wielkość sprzedaży W tej części porównano wielkość sprzedaży poszczególnych sprzedawców z wynikami ankiet dotyczącymi poziomu. W tabeli 4 przedstawiono roczną sprzedaż jednego z produktów (płynów myjących) z ostatniego roku 2012 w czterech, umownych grupach klientów. Zaprezentowano w niej całkowitą sprzedaż produktu w kg oraz średnią sprzedaż na jednego klienta. I grupa to klienci, którzy mają najmniejsze zaufanie do sprzedawców. IV grupa to klienci z bardzo wysokim poziomem do sprzedawców. W I grupie klientów, o najniższym poziomie, Grzegorz otrzymał 4,81 pkt. i osiągnął średnią sprzedaż na jednego klienta 128 kg produktu. W przypadku Tomasza poziom oszacowano na 4,45 pkt., a średnia sprzedaż wyniosła jedynie 64 kg produktu. Poziom sprzedaży w kolejnych grupach klientów jest odpowiednio wyższy. Z przeprowadzonych badań wynika, że poziom klientów do sprzedawcy Tomasza jest niższy niż do sprzedawcy Grzegorza. Odzwierciedleniem tego jest średni poziom sprzedaży, który jest niższy w przypadku Tomasza. Tabela 4 Sprzedaż produktu w odpowiednich grupach klientów Sprzedawca Liczba klientów Sprzedaż (w kg) Średnia sprzedaż na klienta (w kg) (w punktach) Klienci z I grupy Grzegorz 6 770 128 4,81 Tomasz 7 452 64 4,45 Klienci z II grupy Grzegorz 9 1672 185 5,24 Tomasz 11 1710 155 5,19 Klienci z III grupy Grzegorz 13 3000 230 5,77 Tomasz 20 3233 161 5,73 Klienci z IV grupy Grzegorz 28 6617 236 6,11 Tomasz 10 1640 164 6,05 W przypadku sprzedawcy Grzegorza, w I grupie klientów średnia sprzedaż na klienta to 128 kg. W drugiej grupie klientów sprzedaż jest wyższa i wynosi 185 kg. W trzeciej grupie 230 kg i w czwartej grupie 236 kg. Warto zauważyć, że różnice między wynikami sprzedaży w grupach I-II i II-III są bardzo duże i sięgają nawet ponad 40% (por. tabela 5). Oczywiście wzrostom sprzedaży towarzyszy odpowiedni wzrost. handel_wew_2-2014.indd 58 2014-06-02 12:48:42

Tabela 5 Relacja między sprzedażą i zaufaniem w przypadku Grzegorza Grupa Średnia sprzedaż na klienta (w kg) średniej sprzedaży ADAM RUDZEWICZ 59 (w punktach) I 128-4,81 - II 185 44,53 5,24 8,94 III 230 24,32 5,77 10,11 IV 236 2,61 6,11 5,89 Korelacja między wzrostem a wzrostem sprzedaży: 0,71 Jeśli chodzi o średnią sprzedaż Tomasza, zaobserwować można podobne zależności. W I grupie klientów średnia sprzedaż wynosi 64 kg. W drugiej grupie to już 155 kg, natomiast w III i IV grupie to odpowiednio 161 i 164 kg. Warto zauważyć ogromny wzrost średniej sprzedaży produktu na jednego klienta między I a II grupą klientów wynoszący ponad 140% (por. tabela 6). Tabela 6 Relacja między sprzedażą i zaufaniem w przypadku Tomasza Grupa Średnia sprzedaż na klienta (w kg) średniej sprzedaży (w punktach) I 64-4,45 - II 155 142,19 5,19 16,63 III 161 3,87 5,73 10,40 IV 164 1,86 6,05 5,58 Korelacja między wzrostem a wzrostem sprzedaży: 0,91 Korelacja ogólna między wzrostem a wzrostem sprzedaży dla zagregowanych wielkości obydwu sprzedawców wynosi 0,89. Analiza wskaźnika korelacji jednoznacznie udowadnia silną zależność między zaufaniem a wielkością sprzedaży. Im wyższe zaufanie klientów do sprzedawcy, tym większy poziom realizowanych zakupów. Wpływ na powtarzalność zakupów dokonywanych przez klientów W tabeli 7 przedstawiono zakupy analizowanego produktu przez klientów u każdego ze sprzedawców, w postaci ilości dokonywanych transakcji. Klienci, jak w poprzedhandel_wew_2-2014.indd 59 2014-06-02 12:48:43

60 ZAUFANIE W SPRZEDAŻY nich rozważaniach, zostali podzieleni ze względu na reprezentowany poziom do sprzedawców. Tabela 7 Liczba transakcji w odpowiednich grupach klientów Sprzedawca Liczba klientów Liczba transakcji w ciągu roku Średnia liczba transakcji na jednego klienta w ciągu roku (w punktach) Klienci z I grupy Grzegorz 6 18 3,00 4,81 Tomasz 7 12 1,71 4,45 Klienci z II grupy Grzegorz 9 27 3,00 5,24 Tomasz 11 26 2,36 5,19 Klienci z III grupy Grzegorz 13 49 3,77 5,77 Tomasz 20 58 2,90 5,73 Klienci z IV grupy Grzegorz 28 113 4,03 6,11 Tomasz 10 32 3,20 6,05 W I grupie klientów o najmniejszym stopniu do sprzedawców widać wyraźną przewagę Grzegorza, jeśli chodzi o średnią liczbę zawieranych transakcji przez jednego klienta w ciągu roku. Są to 3 transakcje w przypadku Grzegorza i 1,71 transakcji w przypadku Tomasza. W II grupie widać wyraźny wzrost średniej liczby transakcji sprzedażowych w przypadku Tomasza, przy tym samym średnim poziomie ponawianych zakupów przez klientów Grzegorza. W III grupie klientów sprzedaż Grzegorza znacznie się poprawiła i wynosi 3,77 transakcji na jednego klienta w ciągu roku. Średnia liczba transakcji Tomasza jest niższa i wynosi 2,9 transakcji w ciągu roku. W ostatniej grupie przy najwyższym poziomie średni wynik Grzegorza to 4 transakcje średnio na jednego klienta w ciągu roku, a Tomasza około trzech. W tabeli 8 przedstawiono dynamikę wzrostu średniej liczby transakcji na jednego klienta w ciągu roku oraz wzrost poziomu w przypadku sprzedawcy Grzegorza. Wzrost poziomu z 4,81 pkt. w grupie I do 5,24 pkt. w grupie II nie wpłynął na wzrost średniorocznej liczby transakcji. Natomiast w przypadku wzrostu między II i III grupą klientów, wzrost średniej ilości transakcji wynosi już 25,67%. W przypadku porównania grup III i IV, wzrost z 5,77 pkt. do 6,11 pkt., czyli o 5,89%, spowodował wzrost średniej liczby transakcji w ciągu roku o 6,90%. handel_wew_2-2014.indd 60 2014-06-02 12:48:43

ADAM RUDZEWICZ 61 Tabela 8 Relacja między powtarzalnością zakupów i zaufaniem w przypadku Grzegorza Grupa Średnia liczba transakcji na klienta w ciągu roku średniej liczby transakcji w punktach I 3,00-4,81 - II 3,00 0,00% 5,24 8,94% III 3,77 25,67% 5,77 10,11% IV 4,03 6,90% 6,11 5,89% Korelacja między wzrostem a lojalnością klientów: 0,51 Tabela 9 obrazuje dynamikę wzrostu liczby transakcji sprzedażowych realizowanych przez Tomasza w różnych grupach konsumentów. Między I a II grupą klientów, przy wzroście wynoszącym 16,63%, średnia liczba transakcji zakupowych w ciągu roku wzrosła aż o 38,01%. W III grupie klientów wzrost poziomu w stosunku do II grupy był niższy i wyniósł 10,4%, a średnioroczna liczba transakcji na jednego klienta wzrosła o 22,88%. Najmniejszy wzrost o 5,58% zanotowano między grupami IV i III, przy wzroście liczby zakupów na poziomie 10,34%. Tabela 9 Relacja między powtarzalnością zakupów i zaufaniem w przypadku Tomasza Grupa Średnia liczba transakcji na klienta w ciągu roku średniej liczby transakcji (w punktach) I 1,71-4,45 - II 2,36 38,01 5,19 16,63 III 2,90 22,88 5,73 10,40 IV 3,20 10,34 6,05 5,58 Korelacja między wzrostem a lojalnością klientów: 0,99 Dane w tabelach 8 i 9 jednoznacznie wskazują i udowadniają, że zaufanie powinno być nieodłącznym czynnikiem towarzyszącym każdemu sprzedawcy i przedsiębiorstwu. Budowa więzi z klientami oparta na zaufaniu przynosi doskonałe efekty. Jak wynika z badań, efektem tym może być nawet podwojenie sprzedaży pod względem ilościowym i znaczące zwiększenie częstotliwości zakupów przez klientów. Korelacja ogólna między wzrostem a wzrostem ilości zakupów dokonywaną przez klientów dla zagregowanych wielkości obydwu sprzedawców wynosi 0,83. handel_wew_2-2014.indd 61 2014-06-02 12:48:43

62 ZAUFANIE W SPRZEDAŻY Ilość składanych przez klientów zamówień była znacznie wyższa w przypadku klientów o wysokim poziomie do sprzedawców. Klienci Grzegorza z grupy o najmniejszym stopniu realizowali zakupy oferowanego produktu średnio 3 razy w roku. Natomiast w grupie reprezentującej najwyższy poziom, klienci kupowali średnio 4,03 razy w ciągu roku. W grupie klientów Tomasza różnice były jeszcze większe. Najmniej ufający klienci kupowali od Tomasza średnio 1,71 razy w ciągu roku, a klienci najbardziej ufający średnio 3,20 razy w ciągu roku. Podsumowanie W artykule udowodniono, że zaufanie jest bardzo ważnym elementem współczesnej ekonomii i nowoczesnego systemu zarządzania organizacją. Zaufanie na linii klient sprzedawca ma wpływ na wielkość sprzedaży, a także na liczbę transakcji dokonywanych przez klientów. Najwyższą sprzedaż odnotowano w grupie klientów o najwyższym poziomie. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku powtarzalności zakupów klientów. Klienci z grupy o najwyższym poziomie dokonywali zakupów najczęściej. Najrzadziej realizowali zakupy klienci charakteryzujący się najniższym poziomem. Zaufanie staje się jednym z podstawowych czynników sukcesu każdej firmy komercyjnej. Przedsiębiorstwa winny budować swoje relacje z klientami opierając się na zaufaniu. Badania potwierdzają, że jest to działanie niezwykle opłacalne. Bibliografia Lewicka-Strzałecka A. (2003), Zaufanie w relacji konsument-biznes, Prakseologia, nr 12. Limerick D., Cunnington B. (1993), Managing the New Organization, San Francisco. Rokicki M. (2013), Zaufanie jako czynnik zwiększający sprzedaż, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Ekonomicznych, Olsztyn. Rudzewicz A. (2012), Trust as a social and economic value, Вісник соціально-економічних досліджень, випуск 4 (47). Seligman A.B. (1997), The Problem of Trust, Princeton University Press, Princeton. Sztompka P. (2007), Zaufanie: fundament społeczeństwa, Znak, Kraków. Trust in Sales Summary The purpose of this article is to examine the impact of trust on company s performance, particularly the increase of sales and customer s loyalty. For this purpose, there was carried out measurement of customer confidence with sellers, what was compared with the sales report of the company. The measurement of trust was handel_wew_2-2014.indd 62 2014-06-02 12:48:43

ADAM RUDZEWICZ 63 realised by a postal questionnaire interview. Survey questionnaires were sent to customers (traders) together with the purchase invoices. The highest sale was recorded in the group of customers with the highest level of confidence. A similar situation occurred in the case of customer loyalty. Clients with the highest level of confidence were the most loyal and bought the most. The smallest purchases do customers from the group with the lowest level of confidence. Trust is one of the most important factors shaping consumers decisions. Enterprises should build their relationships with the customer based on trust. Research confirms that this action is extremely effective. The article is of the research nature. Key words: trust, sales, customer. JEL codes: A13, C67, L14, M14, M39, Z13 Доверие в процессе продажи Резюме Цель рассуждений изучить влияние доверия на результаты продаж в фирме. Для этого провели измерение доверия клиентов к продавцам торгового предприятия, а затем сопоставили его с отчетом о продажах данного предприятия. Измерение доверия провели с помощью опроса по почте. Анкеты посылали клиентам (экономическим субъектам) вместе со счетами- фактурами покупки. Самый большой объем продаж отметили в группе клиентов с самым высоким уровнем доверия. Сходная ситуация имела место в случае повторных покупок. Клиенты из группы с самым высоким уровнем доверия покупали чаще всего и больше всего. Реже всего покупки совершали клиенты, которым свойствен самый низкий уровень доверия. Доверие один из самых важных факторов, формирующих решения потребителей. Предприятия должны строить свои отношения с клиентами, основывая их на доверии. Исследования подтверждают, что это действие весьма обоснованно. Статья имеет исследовательский характер. Ключевые слова: доверие, продажа, клиент. Коды JEL: A13, C67, L14, M14, M39, Z13 Artykuł nadesłany do redakcji w październiku 2013 r. All rights reserved Afiliacja: dr inż. Adam Rudzewicz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie handel_wew_2-2014.indd 63 2014-06-02 12:48:43

64 ZAUFANIE W SPRZEDAŻY Wydział Nauk Ekonomicznych Katedra Analizy Rynku i Marketingu ul. M. Oczapowskiego 4 10-719 Olsztyn tel.: 89 523 49 28 e-mail: adam.rudzewicz@uwm.edu.pl handel_wew_2-2014.indd 64 2014-06-02 12:48:43