WYDZIAŁOWA KSIĘGA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA



Podobne dokumenty
WYDZIAŁOWA KSIĘGA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

zarządzam, co następuje:

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO W SZCZECINIE.

Obwieszczenie Nr 3/2014 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 27 października 2014 r.

Zarządzenie Nr R-57/2017 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 8 grudnia 2017 r.

Zarządzenie Nr 13 A Rektora. Wyższej Szkoły Gospodarki Krajowej w Kutnie. z dnia 27 maja 2015 roku

Uczelniany System Zapewniania Jakości Kształcenia

UCZELNIANY SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

Preambuła. 1 Podstawa prawna

Zarządzenie nr 52/17 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy z dnia 30 października 2017 r.

zarządzam, co następuje:

Uchwała nr 1170 Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 21 grudnia 2011 r. Jakości Kształcenia

Uczelniany System Zapewniania Jakości Kształcenia

Wewnętrzny system zapewnienia jakości kształcenia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Koszalińskiej

1. Do zadań Dziekana WNHiS należy: 2. Do zadań Rady Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych należy:

Cele i struktura Systemu zapewnienia jakości kształcenia w Politechnice Opolskiej

REGULAMIN WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI W INSTYTUCIE HISTORII I POLITOLOGII AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU

Wydziałowe Standardy Zapewnienia Jakości Kształcenia na Wydziale Elektrotechniki Automatyki i Informatyki Załącznik do Uchwały Rady Wydziału Nr 79/14

Roczny harmonogram auditów wewnętrznych jednostki organizacyjnej UWM

ZASADY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE MECHANICZNO-ENERGETYCZNYM POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ

Załącznik do Uchwały R z dnia 26 października 2016 r. SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA W AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU

ZARZĄDZENIE nr 7/2014 Rektora Uniwersytetu Opolskiego z dnia 28 lutego 2014 r.

ZASADY DOKUMENTACJI I WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE FILOLOGICZNYM UNIWERSYTETU WROCŁAWSKIEGO. 1. Przedmiot i zakres procedury

Zarządzenie Nr 60/2017/2018 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 3 lipca 2018 r.

REGULAMIN WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI NA WYDZIALE FILOLOGICZNO-HISTORYCZNYM AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU

Roczny harmonogram auditów wewnętrznych jednostki organizacyjnej UWM

SPRAWOZDANIE DOTYCZĄCE JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA STUDIACH PIERWSZEGO I DRUGIEGO STOPNIA ORAZ JEDNOLITYCH STUDIACH MAGISTERSKICH

ZADANIA I ORGANIZACJA

Wydziałowy System Zapewnienia Jakości Kształcenia na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA W WYDZIALE TURYSTYKI I ZDROWIA W BIAŁEJ PODLASKIEJ

UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO w BYDGOSZCZY INSTYTUT HISTORII I STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH. Wewnętrzny System Zapewnienia Jakości Kształcenia

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE NAUK O ZIEMI

Formularz auditów z oceny własnej dla poszczególnych jednostek organizacyjnych UWM

Wydziałowa Komisja ds. Wewnętrznego Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA W PWSZ W KONINIE 1. CELE GŁÓWNE SYSTEMU:

Uchwała Senatu Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego. nr 74/WAT/2015 z dnia 17 grudnia 2015 r.

WYDZIAŁ TURYSTYKI I ZDROWIA W BIAŁEJ PODLASKIEJ REGULAMIN WYDZIAŁOWEJ KOMISJI ds. JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA [WSZJK] w Collegium Mazovia Innowacyjnej Szkole Wyższej

I. CELE I ZAKRES UCZELNIANEGO SYSTEMU JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

System oceny efektów kształcenia na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. K. Pułaskiego w Radomiu

Polityka Jakości Kształcenia na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIENIA I DOSKONALENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE ROLNICTWA I BIOLOGII SGGW W WARSZAWIE

4 Cele Uczelnianego Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia realizowane są na szczeblu całego Uniwersytetu oraz wszystkich Wydziałów.

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2016r.

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA

4) przedstawianie Senatowi Uczelni corocznych sprawozdań z oceny jakości kształcenia na Uniwersytecie Śląskim i funkcjonowania SZJK.

PROGRAM KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

STRUKTURĘ ORGANIZACYJNĄ PROCEDURY PROCESY OBJĘTE SYSTEMEM JAKOŚCI ZASOBY

Ocena i monitorowanie efektów kształcenia na Wydziale Nauk Społecznych

UCHWAŁA NR 11/2015. Senatu Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte z dnia 05 marca 2015 roku

Harmonogram auditów wewnętrznych WSZJK dla Uniwersytetu i jednostek organizacyjnych

Uchwała nr 88/ 2017 Senatu Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza z dnia 29 czerwca 2017 r.

DECYZJA Nr 26 Dziekana Wydziału Nauk Technicznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia r

ZARZĄDZENIE Nr 49/2015 Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 2 października 2015 r.

MODEL ZARZADZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE NAUK GEOGRAFICZNYCH UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO

Zarządzenie Nr 32/2008 Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 25 lipca 2008 r.

Podstawy prawne WSZJK w IM

ZARZĄDZENIE Nr 11/2014 DZIEKANA WYDZIAŁU NAUK ŚCISŁYCH

WYDZIAŁOWY SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE GÓRNICTWA I GEOINŻYNIERII

Zasady i procedury kontroli jakości procesu dydaktycznego

STRATEGIA FUNKCJONOWANIA UCZELNIANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA 1

REJESTR PROCEDUR ZAPEWNIANIA I DOSKONALENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

System zarządzania procesem kształcenia na Wydziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS

I. Procedury oceny jakości kształcenia

Cele i zadania UZZJK zgodnie z Uchwałą Senatu 32/2012 z dnia 25 października 2012r.

Procedury Wydziałowego Zespołu ds. Oceny Jakości Kształcenia

PROCEDURA HOSPITACJE ZAJĘĆ

Wytyczne dotyczące projektowania programów kształcenia i planów studiów, ich realizacji i oceny rezultatów.

Zarządzenie Nr R-58/2017 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 8 grudnia 2017 r.

punkty ECTS kwalifikacje trzeciego stopnia praktyka zawodowa 2

KSIĘGA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA WYDZIAŁU EKONOMICZNEGO

SPRAWOZDANIE ROCZNE z działalności Wydziałowej Komisji ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia na Wydziale Chemicznym w roku akademickim 2016/2017

SYSTEM OTWARTY - ROK AKADEMICKI 2018/2019

Zarządzenie nr 35/2018 Rektora Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu z dnia 28 września 2018 r.

UCHWAŁA NR 26/2014. Senatu Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte z dnia 29 maja 2014 roku

I. PRZEPISY KONSTYTUUJĄCE WEWNĘTRZNY SYSTEM JAKOŚCI ORAZ OKREŚLAJĄCE KOMPETENCJE ORGANÓW JEDNOSTKI

BR-0161-I-84/12. Zarządzenie Nr 84/2012 Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2012 r.

SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE EDUKACYJNO - FILOZOFICZNYM AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU

UCHWAŁA nr 9/2012 SENATU PODHALAŃSKIEJ PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ w NOWYM TARGU z dnia 27 kwietnia 2012 r.

System Zapewnienia Jakości Kształcenia na Wydziale Ekonomicznym. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Część I. Kryteria oceny programowej

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA W INSTYTUCIE FIZYKI AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU ZASADY FUNKCJONOWANIA

U C H W A Ł A Nr 283

Procedury Wydziałowego Zespołu ds. Oceny Jakości Kształcenia (kadencja )

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA WYDZIAŁU HUMANISTYCZNEGO UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO. R o z d z i a ł 1. Postanowienia ogólne

Uchwała Senatu PG nr 57/2017/XXIV z 15 marca 2017 r.

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.

Wydziałowy System Zapewnienia Jakości Kształcenia na Wydziale Nauk Technicznych i Ekonomicznych

KOMISJE DZIAŁAJĄCE NA WYDZIALE ROLNICTWA I BIOLOGII Zakres działania Komisji Wydziałowych

WRZESIEŃ. Realizatorzy (Odpowiedzialność) Zadanie. Termin. Lp. Kierownicy Jednostek/ Dziekanat. 1. Letnia sesja egzaminacyjna II poprawkowa

System Zarządzania Jakością Kształcenia. Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Harmonogram realizacji procedur przez struktury Wewnętrznego Systemu Jakości Kształcenia działającego na Wydziale Inżynierii Środowiska i Geodezji

PROCEDURA WYDZIAŁOWA NR 11 Data:

PROCEDURA zapewniania i doskonalenia jakości kształcenia na WNB

4 Cele Uczelnianego Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia realizowane są na szczeblu całego Uniwersytetu oraz wszystkich wydziałów.

Uchwała Nr 36/2017/VII Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 28 września 2017 r.

System weryfikacji efektów kształcenia

PRZEPISY ZEWNĘTRZNE M.1 Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2005 r., nr 164, poz z późn. zm.)

PROCEDURA PROCEDURA OCENY WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU DOSKONALENIA I ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

Transkrypt:

Strona: 1 z 43 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim WYDZIAŁ TECHNICZNY WYDZIAŁOWA KSIĘGA JAKOŚCI Wydanie I Zatwierdził: Podpis: Data:

Strona: 2 z 43 Dokumentacja Wydziałowej Księgi Jakości Kształcenia została opracowana przez Wydziałowy Zespół ds. Jakości Kształcenia, który został powołany Zarządzeniem Nr 102/0101/2014 Rektora PWSZ z dnia 16 grudnia 2014 r. zmieniającym treść Zarządzenia Nr 89/0101/2014 z dnia 20 października 2014 r. Wydziałowy Zespół ds. Jakości Kształcenia tworzą: 1) dr Jarosław Becker przewodniczący, 2) dr inż. Grzegorz Andrzejewski zastępca przewodniczącego, 3) dr inż. Janusz Jabłoński, 4) dr inż. Aleksandra Radomska-Zalas, 5) dr inż. Robert Tomkowski, 6) dr Rafał Różański, 7) mgr inż. Jolanta Czuczwara sekretarz, 8) Marcin Blatkiewicz przedstawiciel studentów, 9) Paweł Doruch przedstawiciel studentów.

Strona: 3 z 43 Skróty i symbole EK KZ PG PO PP PS RW efekty kształcenia Kierownik Zakładu proces główny procedura operacyjna proces pomocniczy procedura systemowa Rada Wydziału USZJK Uczelniany System Zapewnienia Jakości Kształcenia UZJK WT WKJK WSJK WZJK WZPK Uczelniany Zespół ds. Jakości Kształcenia Wydział Techniczny Wydziałowa Księga Jakości Kształcenia Wydziałowy System Jakości Kształcenia Wydziałowy Zespół ds. Jakości Kształcenia Wydziałowe Zespoły ds. Programu Kształcenia na określonych kierunkach studiów

Strona: 4 z 43 Spis treści 1. POLITYKA JAKOŚCI DEKLARACJA DZIEKANA... 6 2. PREZENTACJA WYDZIAŁU TECHNICZNEGO... 7 2.1. STRUKTURA I KIERUNKI... 7 2.2. MISJA I CEL NADRZĘDNY... 9 3. PREZENTACJA WYDZIAŁOWEJ KSIĘGI JAKOŚCI... 10 4. WYDZIAŁOWY SYSTEM JAKOŚCI... 11 4.1. PODSTAWY FORMALNO-PRAWNE... 11 4.2. OKREŚLENIE I REALIZACJA ZADAŃ... 14 4.3. MAPA PROCESÓW... 15 4.4. DOKUMENTACJA WYDZIAŁOWEGO SYSTEMU JAKOŚCI... 17 4.4.1. Wydziałowa Księga Jakości Kształcenia... 18 4.4.2. Nadzór nad dokumentami... 18 5. ODPOWIEDZIALNOŚĆ KIEROWNICTWA... 19 5.1. ZAANGAŻOWANIE KIEROWNICTWA... 19 5.2. POLITYKA JAKOŚCI... 19 5.3. PLANOWANIE... 19 5.3.1. Cele dotyczące jakości... 19 5.3.2. Planowanie systemu jakości... 20 5.4. ODPOWIEDZIALNOŚĆ, OBOWIĄZKI I UPRAWNIENIA... 20 5.5. PRZEGLĄD ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ... 24 6. NARZĘDZIA WYDZIAŁOWEGO SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI... 25 6.1. ANKIETY... 25 6.2. HOSPITACJE... 25 6.3. DOKUMENTACJA EFEKTÓW I ICH WERYFIKACJI... 26

Strona: 5 z 43 6.4. SPRAWOZDANIA I PROTOKOŁY... 27 6.5. ANALIZY... 28 6.6. POSIEDZENIA WZJK... 30 6.7. RAPORT ROCZNY WZJK... 30 7. POMIARY, ANALIZA I DOSKONALENIE... 31 7.1. POSTANOWIENIA OGÓLNE... 31 7.2. MONITOROWANIE... 31 7.3. ANALIZA DANYCH... 31 7.4. SYSTEMATYCZNE DOSKONALENIE... 32 8. WYKAZ PROCEDUR WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI... 33 ZAŁĄCZNIK 1. TERMINY I DEFINICJE... 34 ZAŁĄCZNIK 2. HARMONOGRAM PRAC WZJK W RAMACH WSJK... 35 ZAŁĄCZNIK 3. WZÓR SPRAWOZDANIA Z POSIEDZENIA WZJK... 36 ZAŁĄCZNIK 4. ZAŁĄCZNIK 5. ZAŁĄCZNIK 6. ZAŁĄCZNIK 7. WZÓR PROTOKOŁU HOSPITACJI ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH... 38 WZÓR PROTOKOŁU ANALIZY PRACY DYPLOMOWEJ... 40 WZÓR SPRAWOZDANIA Z PRZEBIEGU PRAKTYK STUDENCKICH... 41 WZÓR ANKIETY OCENY NAUCZYCIELA AKADEMICKIEGO... 43

Strona: 6 z 43 1. POLITYKA JAKOŚCI DEKLARACJA DZIEKANA Wydział Techniczny mając na uwadze dobre przygotowanie teoretyczne i uzyskanie przez studentów konkretnych umiejętności zawodowych stawia sobie za główny cel permanentne podnoszenie jakości kształcenia. Osiągnięcie tego celu jest zgodne z Misją Wydziału, którą jest prowadzenie na wysokim poziomie badań naukowych oraz prac rozwojowych w dziedzinie nauk technicznych i nauk pokrewnych oraz kształcenie w tym obszarze studentów gwarantujące im wysoką konkurencyjność na rynku pracy. Realizację tego celu oparto na systematycznym doskonaleniu procesów kształcenia, poprawie efektywności wykorzystywanych zasobów, właściwym podziale uprawnień i odpowiedzialności, a przede wszystkim, na ciągłym rozwoju kadry naukowo-dydaktycznej, podnoszeniu jej kwalifikacji i wzmocnieniu zaangażowania w wykonywane zadania, tj.: 1. podnoszenie poziomu jakości kształcenia studentów; 2. zwiększenie rangi pracy dydaktycznej oraz inicjowanie działań zmierzających do samodoskonalenia i samokształcenia nauczycieli akademickich; 3. opracowanie i doskonalenie procedur zapewnienia jakości kształcenia; 4. kontrola powiązania planów studiów i programów kształcenia z zapotrzebowaniem lokalnego i regionalnego rynku pracy; 5. podejmowanie działań podnoszących atrakcyjność i konkurencyjność Uczelni wobec innych szkół wyższych. Polityka jakości jest zobowiązaniem do wspierania wszystkich działań mających na celu podnoszenie jakości świadczonych usług. Została ona zakomunikowana wszystkim pracownikom i jest dostępna dla wszystkich zainteresowanych stron. Gorzów Wielkopolski, czerwiec 2015 r. Dziekan Wydziału Technicznego PWSZ im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim dr Andrzej Kuciński

Strona: 7 z 43 2. PREZENTACJA WYDZIAŁU TECHNICZNEGO 2.1. Struktura i kierunki kształcenia Wydział Techniczny (WT) jest jednym z czterech Wydziałów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, a jego organem kolegialnym jest Rada Wydziału (RW). Struktura organizacyjna WT jest ukształtowana zgodnie ze Statutem Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim i odpowiednimi uchwałami RW. Na Wydziale działają następujące jednostki organizacyjne: zakład mechaniki i budowy maszyn, zakład metod matematycznych i zastosowań informatycznych, zakład systemów informatycznych i sieci komputerowych. WT posiada wysoko wykwalifikowaną kadrę dydaktyczną w zakresie prowadzonych kierunków technicznych, tj.: informatyki, mechaniki i budowy maszyn oraz inżynierii bezpieczeństwa, która współpracuje z ośrodkami akademickimi w kraju i za granicą. Współpraca ta obejmuje działalność naukowo-badawczą oraz dydaktyczną. W ramach programu wymiany studenckiej "Erasmus" studenci mają możliwości odbycia części studiów na uczelniach zagranicznych. WT współpracuje z przedsiębiorstwami i instytucjami zgłaszającymi zapotrzebowanie na absolwentów charakteryzujących się wysokimi kompetencjami praktycznymi. Kooperacja ta obejmuje przede wszystkim firmy, które stawiają na nowoczesne technologie i ciągły rozwój we współpracy z nauką. Wpływa to pozytywnie na ofertę dydaktyczną Wydziału, która uwzględnia potrzeby regionalnego oraz globalnego rynku pracy. W procesie tym, w ramach Konwentu Wydziałowego, aktywnie uczestniczą przedsiębiorcy i przedstawiciele instytucji związanych z regionem. Na Wydziale Technicznym prowadzone są studia inżynierskie pierwszego stopnia o profilu praktycznym w trybie stacjonarnym, w tym w formie 26+ i w trybie niestacjonarnym na następujących kierunkach i specjalnościach:

Strona: 8 z 43 informatyka: - mikroprocesorowe systemy sterowania, - technologie multimedialne, - technologie internetowe, mechanika i budowa maszyn: - inżynierskie zastosowania komputerów, - urządzenia i systemy mechatroniczne, - inwestycje i wdrożenia przemysłowe, inżynieria bezpieczeństwa: - bezpieczeństwo systemów informatycznych, - bezpieczeństwo maszyn, urządzeń i systemów przemysłowych. Od roku akademickiego 2015/16 zaplanowano uruchomienie studiów inżynierskich pierwszego stopnia w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym na kierunku energetyka o specjalnościach: elektroenergetyka oraz odnawialne źródła energii. Ponadto zostały podjęte działania w celu rozpoczęcia kształcenia na studiach II stopnia na kierunku informatyka. Na Wydziale Technicznym realizowany jest projekt Laboratorium Środowiskowe, który wypełni istotną lukę w infrastrukturze dydaktycznej, badawczej i przemysłowej województwa lubuskiego. Budowa Laboratorium Środowiskowego jest również elementem promocji zawodów technicznych oraz doskonalenia specjalistów już pracujących w przemyśle. W ramach inwestycji tworzone są następujące laboratoria środowiskowe: systemów produkcyjnych, diagnostyki maszyn i urządzeń, automatyki i robotyki, technik CNC, mechaniki i wytrzymałości materiałów, podstaw konstrukcji maszyn, termodynamiki i mechaniki płynów, inżynierii materiałowej, inżynierii jakości, modelowania i nadzorowania procesów, podstaw elektroniki i elektrotechniki,

Strona: 9 z 43 technik 3D, mechatroniki, biomechaniki. Głównym priorytetem kształcenia na Wydziale Technicznym jest zagwarantowanie absolwentom wysokiej konkurencyjności na rynku pracy. Absolwenci Wydziału są cenieni na rynku pracy i znajdują zatrudnienie w firmach regionu, całej Polski oraz za granicą. Absolwenci studiów I stopnia kierunków studiów prowadzonych w Wydziale Technicznym są przygotowani do kontynuowania nauki na studiach II stopnia. Studenci mają możliwość rozwijania swoich zainteresowań w kołach naukowych, a w ramach międzynarodowych programów wymiany, mogą zaliczyć część programu studiów na uczelniach zagranicznych. Ponadto Wydział Techniczny umożliwia odbywanie praktyk studenckich w wielu przedsiębiorstwach z różnych branż oraz w instytucjach publicznych, z którymi podpisano umowy o współpracy. Wydział Techniczny zlokalizowany jest w budynku nr 5 przy ulicy Fryderyka Chopina 52 w Gorzowie Wielkopolskim. 2.2. Misja i cel nadrzędny Misją Wydziału Technicznego Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim jest podnoszenie jakości kształcenia studentów, w celu zdobycia przez nich dobrego przygotowania teoretycznego i umiejętności zawodowych dostosowanych do potrzeb regionalnego i globalnego rynku pracy. Celem nadrzędnym rozwoju Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim jest uzyskanie statusu uczelni akademickiej. Celem nadrzędnym Wydziału Technicznego jest przyczynienie się do spełnienia tego dążenia poprzez planowanie przedsięwzięć i realizację działań spójnych z wytycznymi określonymi w Strategii Rozwoju Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gorzowie Wielkopolskim na lata 2011-2020, głównie w zakresie celów strategicznych 2., 3. i 4. zapisanych w Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego oraz powiększenie oferty kształcenia o studia II stopnia na prowadzonych kierunkach studiów.

Strona: 10 z 43 3. PREZENTACJA WYDZIAŁOWEJ KSIĘGI JAKOŚCI Wydziałowa Księga Jakości Kształcenia (WKJK) zawiera opis opracowanego i wdrożonego na Wydziale Technicznym Wydziałowy System Jakości Kształcenia (WSJK). Uzupełnieniem opisów podanych w WKJK są udokumentowane procedury WSJK (główne, nadzorczokontrolne, doskonalące oraz wspomagające), których wykaz zawarto w Rozdziale 8. WKJK została opracowana przez Wydziałowy Zespół ds. Jakości Kształcenia (WZJK), a następnie zatwierdzona przez Dziekana WT. Dwa egzemplarze papierowe całości dokumentacji znajdują się u Dziekana (Oryginał) oraz u Przewodniczącego WZJK (Kopia nr 1) i mają status dokumentów nienadzorowanych. Kolejne wydania WKJK zatwierdza Dziekan WT.

Strona: 11 z 43 4. WYDZIAŁOWY SYSTEM JAKOŚCI 4.1. Podstawy formalno-prawne Dbałość o jakość kształcenia, zgodnie ze Strategią Rozwoju Państwowej Wyższe Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim przyjętą na lata 2011-2020, jest jednym z priorytetowych zadań Uczelni. Uczelniany System Zapewniania Jakości Kształcenia (USZJK) powstał w październiku 2011 roku na mocy Zarządzenia Rektora Nr 73/0101/2011 z dnia 27 października 2011 w sprawie Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia oraz Zarządzenie Rektora Nr 74/0101/2011 z dnia 27 października 2011 w sprawie Systemu Oceny Jakości Kształcenia, a jego aktualny kształt określa Uchwała Senatu Nr 56/000/2013 z dnia 24 września 2013 r. Uwzględniając cele i wyznaczniki zapewniania wysokiej jakości kształcenia określone w USZJK na WT opracowano i wdrożono WSJK. Obejmuje on wszystkie realizowane na WT kierunki i formy studiów (stacjonarne, wieczorowe i niestacjonarne). Prawną podstawę wdrażania WSJK na WT stanowią: 1. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym wraz z Aktami zmieniającymi, w szczególności z Ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw. 2. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 4 listopada 2011 r. w sprawie wzorcowych efektów kształcenia [Dz. U. z 2011 r. Nr 253, poz. 1521] oraz Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 15 czerwca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorcowych efektów kształcenia [Dz. U. 2012 nr 0 poz. 744]. Rozporządzenia objęto tekstem jednolitym z dniem 31 października 2013 r. [Dz. U. 2013 r. poz. 1273]. 3. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia [Dz. U. 2014 r., poz. 1370].

Strona: 12 z 43 4. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego [Dz. U. 2011 r. nr 253, poz. 1520]. 5. Przepisy dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz. Urz. UE L 255 z 30.09.2005, z późniejszymi zmianami). 6. Statut Uczelni określony w załączniku do Uchwały Senatu Nr 62/000/2011 z dnia 18 października 2011 r., zmieniony Uchwałą Senatu 49/000/2013 z dnia 12 lipca 2013 r. 7. Uchwały Senatu PWSZ im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim: Nr 56/000/2013 z dnia 24 września 2013 r. w sprawie wprowadzenia Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia, Nr 70/000/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przyjęcia wzoru kart programu nauczania przedmiotu/modułu, Nr 71/000/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie zasad opracowania programów kształcenia i oceny ich rezultatów, Nr 15/000/2012 z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie przyjęcia opisu efektów kształcenia na studiach I-stopnia dla kierunku inżynieria bezpieczeństwa, Nr 27/000/2012 z dnia 21 lutego 2012 r. w sprawie przyjęcia opisu efektów kształcenia na studiach I-stopnia dla kierunku informatyka, Nr 28/000/2012 z dnia 21 lutego 2012 r. w sprawie przyjęcia opisu efektów kształcenia na studiach I-stopnia dla kierunku mechanika i budowa maszyn, Nr 4/000/2014 z dnia 21 stycznia 2014 r. w sprawie przyjęcia opisu efektów kształcenia na studiach I-stopnia dla kierunku energetyka, Nr 73/000/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wprowadzenia arkusza oceny pracy nauczyciela akademickiego, Nr 74/000/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie zasad ustalania zakresu obowiązków nauczycieli, rodzajów zajęć objętych tym zakresem oraz obliczania godzin dydaktycznych, Nr 18/000/2015 z dnia 19 maja 2015 r. w sprawie warunków i trybu rekrutacji na pierwszy rok studiów w roku akademickim 2016/2017, Nr 75/000/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie zasad wyboru specjalności/modułu na studiach pierwszego stopnia na Wydziale Technicznym, Nr 43/000/2014 z dnia 14 października 2014 r. w sprawie wprowadzenia zasad pobierania opłat za świadczone usługi edukacyjne oraz warunków zwalniania z tych opłat lub stosowania innych ulg.

Strona: 13 z 43 8. Zarządzenia Rektora PWSZ im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim: Nr 73/0101/2011 z dnia 27 października 2011 w sprawie Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia, Nr 74/0101/2011 z dnia 27 października 2011 w sprawie Systemu Oceny Jakości Kształcenia, Nr 132/0101/2013 z 27 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowej dokumentacji programów studiów składających się na program kształcenia dla określonego kierunku i poziomu studiów, Nr 102/0101/2014 z dnia 16 grudnia 2014 r. zmieniające zarządzenie treść Zarządzenia Nr 89/0101/2014 z dnia 20 października 2014 r. w sprawie powołania Wydziałowego Zespołu ds. Jakości Kształcenia oraz wydziałowych zespołów ds. programów kształcenia na Wydziale Technicznym, NR 23/0101/2015 z dnia 4 maja 2015 r. w sprawie wprowadzenia Zasad opracowywania Uczelnianej i Wydziałowej Księgi Jakości Kształcenia, Nr 36/0101/2012 z dnia 16 maja 2012 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu ankietyzacji studentów i słuchaczy studiów podyplomowych oceniających jakość zajęć dydaktycznych i jakość wykonywanych obowiązków przez pracowników administracyjnych zajmujących się sprawami studenckimi, zmienione Zarządzeniem Rektora Nr 119/0101/2013 z dnia 19 listopada 2013 r., Nr 38/0101/2013 z dnia 10 czerwca 2013 r. w sprawie zasad przeprowadzania hospitacji zajęć dydaktycznych, zmienione Zarządzenie Rektora Nr 113/0101/2013 z dnia 28 października 2013 r., Nr 120/0101/2013 z dnia 19 listopada 2013 r. w sprawie składania i poddawania procedurze antyplagiatowej prac dyplomowych, Nr 63/0101/2014 z dnia 22 września 2014 r. w sprawie prac dyplomowych i egzaminów dyplomowych na studiach pierwszego i drugiego stopnia, Nr 30/0101/2013 z dnia 15 maja 2013 r. w sprawie dokumentacji zaliczeń i egzaminów, Nr 21/0101/2012 z dnia 12 marca 2012 r. w sprawie powołania Zespołu ds. Monitoringu Kariery Zawodowej Absolwentów PWSZ im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, Nr 61/0101/2014 z 22 września 2014 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu pomocy materialnej dla studentów. 9. Uchwały Rady Wydziału Technicznego PWSZ im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim: w sprawie Systemu Jakości Kształcenia, Nr 22/000/2014 r. z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie standardów pracy dyplomowej, Nr 4/000/2015 z dnia 30 stycznia 2015 r. w sprawie trybu przeprowadzania egzaminu dyplomowego, Nr 11/000/2014 z dnia 19 września 2014 r. w sprawie przyjęcia programów studiów pierwszego stopnia dla kierunku informatyka na lata 2014-2018,

Strona: 14 z 43 Nr 12/000/2014 z dnia 19 września 2014 r. w sprawie przyjęcia programów studiów pierwszego stopnia dla kierunku mechanika i budowa maszyn na lata 2014-2018, Nr 13/000/2014 z dnia 19 września 2014 r. w sprawie przyjęcia programów studiów pierwszego stopnia dla kierunku inżynieria bezpieczeństwa na lata 2014-2018, Nr 14/000/2014 z dnia 19 września 2014 r. w sprawie przyjęcia programów studiów pierwszego stopnia dla kierunku energetyka na lata 2014-2018, 10. Regulamin Studiów wprowadzony Uchwałą Senatu Nr 40/000/2015 z dnia 21.04.2015 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu Studiów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim. 4.2. Określenie i realizacja zadań Podstawowymi zadaniami WSJK są: 1. Podnoszenie poziomu kształcenia studentów. 2. Podnoszenie rangi pracy dydaktycznej oraz inicjowanie działań zmierzających do samodoskonalenia i samokształcenia nauczycieli akademickich. 3. Opracowanie procedur zapewnienia jakości kształcenia. 4. Należyte powiązanie planów studiów i programów kształcenia z zapotrzebowaniem lokalnego i regionalnego rynku pracy. 5. Podejmowanie działań podnoszących atrakcyjność i konkurencyjność Uczelni wobec innych szkół wyższych. Wymienione zadania realizowane są m.in. poprzez: 1. Gromadzenie informacji użytecznych dla działań na rzecz zapewniania jakości kształcenia, odnośnie wszystkich etapów i aspektów procesu kształcenia, zwłaszcza w zakresie skuteczności procesu kształcenia i weryfikacji osiągania efektów kształcenia (EK).

Strona: 15 z 43 2. Analizowanie informacji i formułowanie wniosków mających na celu sformułowanie wniosków praktycznych mających prowadzić do projakościowych zmian w procesie kształcenia. 3. Upowszechnianie informacji WZJK ma za zadanie rozpowszechnianie wśród zainteresowanych podmiotów wiedzy użytecznej dla zapewniania jakości kształcenia, zwłaszcza w zakresie informacji o możliwości uczestniczenia poszczególnych podmiotów w procesach projakościowych oraz gromadzonych informacji i formułowanych wniosków w ramach działania WSJK. 4. Pobudzanie wewnętrznej dyskusji WSJK ma służyć pobudzaniu wewnątrz WT dyskusji dotyczącej jakości kształcenia. 5. Monitorowanie skuteczności stosowanych rozwiązań WSJK ma także za zadanie monitorowanie skuteczności stosowanych na WT rozwiązań projakościowych. Powyższe zadania projakościowe realizowane są na Wydziale Technicznym przez określone podmioty za pomocą narzędzi i zgodnie z procedurami oraz harmonogramem. 4.3. Mapa procesów Wszystkie działania WT rozpatrywane są jako system wzajemnie powiązanych procesów. Systemowe podejście do identyfikacji i zarządzania procesami pozwala na zwiększenie skuteczności w codziennej pracy oraz ułatwia osiąganie założonych celów. Do zakresu działania tego systemu należą procesy: główne, nadzorczo-kontrolne, doskonalące oraz wspomagające (wzajemne oddziaływania między procesami przedstawiono na rys. 1). Dotyczą one przede wszystkim: zarządzania procesem kształcenia oraz zasobami ludzkimi i materialnymi WT z uwzględnieniem oczekiwań środowiska zewnętrznego (kandydatów na studia, absolwentów, pracodawców, organizacji branżowych i inni interesariuszy). Funkcjonowanie omawianego systemu polega na planowaniu, organizowaniu, realizowaniu, monitorowaniu i doskonaleniu wszystkich procesów wchodzących w zakres jego działania.

Strona: 16 z 43 Wymagania rynku pracodawców, absolwentów i innych interesariuszy Procesy doskonalące D1. Przegląd D2. Doskonalenie D3. Monitorowanie efektów kształcenia Określenie wymagań Procesy nadzorczo-kontrolne Procesy główne NK1. Nadzór nad dokumentacją i zapisami NK2. Hospitacje G2. Obsługa administracyjna studentów NK3. Ankietyzacja G2.2. Wnioski i odwołania do Dziekana i Rektora NK4. Nadzór nad dokumentacją uczelnianą Realizacja wymagań G2.1. Rekrutacja G2.3. Sporządzanie dokumentacji z przebiegu studiów G3. Proces kształcenia G1. Opracowywanie programów kształcenia G3.1. Planowanie, organizowanie i realizacja zajęć dydaktycznych G3.2. Nadzór nad procesem praktyk studenckich G3.3. Ocena efektów kształcenia G3.4. Proces dyplomowania W1. Procesy wsparcia studentów W2. Procesy zarządzania zasobami Uczelni Procesy wspomagające Koła naukowe Biblioteka Stypendia Kadra Infrastruktura Wyposażenie Rys. 1. Mapa procesów Wydziału Technicznego Na WT realizowane są następujące procesy główne: G1 Opracowywanie programów kształcenia, G2 Proces obsługi administracyjnej studentów: G2.1 Rekrutacja, G2.2 Wnioski i odwołania do Dziekana i Rektora, G2.3 Sporządzanie dokumentacji z przebiegu studiów,

Strona: 17 z 43 G3 Proces kształcenia: G3.1 Planowanie, organizowanie i realizacja zajęć dydaktycznych, G3.2 Nadzór nad procesem praktyk studenckich, G3.3 Ocena efektów kształcenia, G3.4 Proces dyplomowania. Procesy główne realizowane są przy udziale następujących procesów wspomagających: W1 Procesy wsparcia studentów, W2 Procesy zarządzania zasobami Uczelni. Na WT realizowane są również procesy nadzorczo-kontrolne: NK1 Nadzór nad dokumentacją i zapisami, NK2 Hospitacje, NK3 Ankietyzacja, NK4 Nadzór nad dokumentacją uczelnianą. Ponadto na WT realizowane są procesy doskonalące: D1 Przegląd, D2 Doskonalenie, D3 Monitorowanie efektów kształcenia. Wymienione procesy zostały ujęte i opisane w procedurach, których wykaz podano w Rozdziale 8. Procedury te zawierają informacje i instrukcje niezbędne dla zapewnienia odpowiedniego standardu jakości zarządzania procesami oraz ich permanentnego doskonalenia. 4.4. Dokumentacja Wydziałowego Systemu Jakości Kształcenia Dokumentacja WSJK obejmuje: Strategię Rozwoju Wydziału Technicznego na lata 2015-2020 (zawierająca m.in. politykę i cele jakości), Księgę Jakości,

Strona: 18 z 43 Procedury, dokumenty zewnętrzne i wewnętrzne (m.in. akty prawne) będące podstawą działania WT, harmonogram prac sporządzany zgodnie z wymaganiami WSJK (zawarty w Procedurach). 4.4.1. Wydziałowa Księga Jakości Kształcenia WKJK zawiera opis całego WSJK, przywołuje dokumenty opisujące elementy tego systemu oraz podaje ich wzajemne oddziaływanie. Informacje dotyczące opracowania, zatwierdzania, aktualizowania i rozpowszechniania WKJK podano w Rozdziale 3. 4.4.2. Nadzór nad dokumentami Wydział Techniczny realizując swoje zadania, działa na podstawie obowiązujących przepisach prawnych zewnętrznych i wewnętrznych. Dostępność do aktualnych wydań tych przepisów gwarantuje właściwą realizację zadań. W związku z tym prowadzony jest systematyczny nadzór nad wszystkimi dokumentami istniejącymi w WT, tj.: dokumentami WSJK, aktami prawnymi zewnętrznymi (ustawy, rozporządzenia), dokumentami regulującymi pracę WT (Uchwały Senatu, Zarządzenia Rektora, Uchwały RW, Zarządzenia Dziekana, pisma okólne), formularzami.

Strona: 19 z 43 5. ODPOWIEDZIALNOŚĆ KIEROWNICTWA 5.1. Zaangażowanie kierownictwa Dziekan WT jest osobiście zaangażowany w tworzenie, wdrożenie i ciągłe doskonalenie WSJK przez: ustanawianie Polityki Jakości, ustalanie celów dotyczących jakości, planowe przeprowadzanie przeglądów zarządzania jakością, zapewnianie zasobów niezbędnych do prawidłowej realizacji tego Systemu, a także odpowiada za ciągłe komunikowanie pracownikom WT o konieczności uwzględnienia wymagań interesariuszy zewnętrznych (między innymi absolwentów i pracodawców). 5.2. Polityka Jakości Polityka Jakości została zadeklarowana przez Dziekana Wydziału Technicznego i wprowadzona do stosowania od czerwca 2015 r. Dziekan Wydziału zapewnia, że Polityka Jakości: jest odpowiednia do celów działania WT, zobowiązuje do ciągłego doskonalenia WSJK, daje podstawę do ustalania i przeglądu celów związanych z jakością, jest znana i rozumiana przez pracowników WT, jest przeglądana w odniesieniu do jej ciągłej przydatności. Politykę Jakości przedstawiono w Rozdziale 1. 5.3. Planowanie 5.3.1. Cele dotyczące jakości Główny cel dotyczący jakości kształcenia na WT zawarty jest w Polityce Jakości (Rozdział 1). Szczegółowe i bieżące cele dotyczące jakości kształcenia dla poszczególnych zakładów są

Strona: 20 z 43 określane w trakcie przeglądu zarządzania. Natomiast cele realizowanych procesów wynikają z zapisów zawartych w procedurach. 5.3.2. Planowanie systemu jakości Planowanie WSJK jest prowadzone systematycznie, a jego głównymi zadaniami są: spełnienie wymagań dotyczących realizowanych procesów, osiągnięcie celów związanych z jakością i doskonaleniem WSJK oraz wdrażanie zmian. 5.4. Odpowiedzialność, obowiązki i uprawnienia Podstawowymi dokumentami regulującymi zakres odpowiedzialności są: Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym wraz z Aktami zmieniającymi, w szczególności z Ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw, Statut Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim. Kompetencje i obowiązki kierowników zakładów, a także zakres działania komórek administracyjnych określają: Statut Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, Zarządzenia Rektora, Regulamin Administracyjny. Odpowiedzialność w ramach WSJK jest rozłożona następująco. Dziekan odpowiada za: zapewnienie kompetentnego i wyszkolonego zespołu osób niezbędnych do realizowania i ciągłego doskonalenia WSJK, udział w określeniu, rozpowszechnianiu i realizacji Polityki Jakości, przeglądy zarządzania jakością, realizowanie działań tworzących pozytywny wizerunek WT, zapewnienie sprawnej pracy WT, ocenę skuteczności działań korygujących i zapobiegawczych, podnoszenie poziomu kształcenia studentów,

Strona: 21 z 43 podnoszenie rangi pracy dydaktycznej oraz inicjowanie działań zmierzających do samodoskonalenia i samokształcenia nauczycieli akademickich, opracowanie procedur zapewnienia jakości kształcenia, należyte powiązanie planów studiów i programów kształcenia z zapotrzebowaniem lokalnego i regionalnego rynku pracy, podejmowanie działań podnoszących atrakcyjność i konkurencyjność Uczelni wobec innych szkół wyższych. Rada Wydziału Technicznego: tworzy i odpowiada za politykę zapewniania jakości kształcenia na WT, a w szczególności zatwierdza WSJK, wykonuje uprawnienia ustawowe i statutowe odnośnie programów kształcenia, wyraża opinie lub zatwierdza kwestie zawarte w procedurach WSJK, stanowi forum dyskusji nad zagadnieniami zapewniania jakości kształcenia. Wydziałowy Zespół ds. Jakości Kształcenia wykonuje zadania określone w 8 ust. 8 Uchwały Senatu Nr 56/000/2013 z dnia 24 września 2013 r. w sprawie Uczelnianego Systemu Zapewniania Jakości Kształcenia oraz w Zarządzeniach Rektora w sprawie powołania Wydziałowych Zespołów ds. Jakości Kształcenia, a w szczególności: wdraża na WT opracowane przez Uczelniany Zespół ds. Jakości Kształcenia (USJK) procedury służące zapewnianiu jakości kształcenia na poszczególnych kierunkach studiów; analizuje warunki i tryb rekrutacji na studia; ustala zasady dyplomowania uwzględniające zakres tematyczny, sposób przeprowadzania i zasady oceny egzaminów dyplomowych; ustala zasady przygotowywania i oceny prac dyplomowych; ustala zasady zatwierdzania tematów prac dyplomowych, w szczególności pod kątem ich zgodności z profilem kształcenia; opracowuje procedury weryfikowania samodzielności i okresowej oceny jakości prac; analizuje jakość kształcenia na kierunkach prowadzonych na Wydziale; podejmuje działania doskonalące jakość kształcenia, w tym szkolenie nauczycieli akademickich w zakresie budowy programów kształcenia w oparciu o efekty uczenia się; dba o prawidłowe stosowanie systemu akumulacji i transferu punktów (ECTS); koordynuje ankietyzację jako element mechanizmów monitorujących jakość kształcenia; przeprowadza ewaluację jakości kształcenia; ocenia liczebności grup studenckich, racjonalność rozkładu zajęć i organizację zajęć;

Strona: 22 z 43 ocenia dostęp studentów do Regulaminu Studiów, Regulaminu Pomocy Materialnej, informacji dotyczących wymagań egzaminacyjnych i zaliczeniowych; ocenia kontakt studenta z nauczycielem akademickim w ramach konsultacji; ocenia wykorzystywanie nowoczesnych i zróżnicowanych metod kształcenia; przeprowadza, po zasięgnięciu opinii zespołu nauczycieli akademickich zaliczanych do minimum kadrowego określonego kierunku studiów, okresową ocenę i analizę programów kształcenia oraz ich opisów w postaci efektów kształcenia pod względem ich zgodności z obowiązującymi przepisami prawa; ocenia realizację wymagań dotyczących minimum kadrowego i kwalifikacji zespołu nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia dydaktyczne na kierunku studiów; ocenia działania zmierzające do zapewnienia wysokiego poziomu kadry dydaktycznej, w tym podnoszenia rangi pracy dydaktycznej oraz ocenia efekty samodoskonalenia i samokształcenia nauczycieli akademickich; monitoruje oraz przeprowadza okresową ocenę doskonalenia jakości kształcenia na WT; weryfikuje efektywność praktycznych instrumentów zapewnienia jakości kształcenia na poziomie WT; ocenia sprawność mechanizmów stałego zarządzania, monitorowania i doskonalenia wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia na WT; przedstawia Dziekanowi WT propozycje działań mających na celu podnoszenie jakości kształcenia w Wydziale i monitoruje te działania; przedstawia coroczne sprawozdania z efektów działania systemu zapewniania jakości kształcenia na WT (zgodnie z harmonogramem zawartym w załączniku nr 2 WKJK). Wydziałowe Zespoły ds. Programów Kształcenia na poszczególnych kierunkach studiów wykonują zadania, o których mowa w 8 ust. 9 Uchwały Senatu Nr 56/000/2013 z dnia 24 września 2013 r. w sprawie Uczelnianego Systemu Zapewniania Jakości Kształcenia oraz w Zarządzeniach Rektora w sprawie powołania Wydziałowych Zespołów ds. Programów Kształcenia, w szczególności: monitorują programy kształcenia i ich opisy w postaci efektów uczenia się zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji; określają formalne wymogi dotyczące egzaminów, zaliczeń, kolokwiów, prac zaliczeniowych, projektów itp.; weryfikują efekty kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych osiąganych przez studenta; weryfikują systemu akumulacji i transferu punktów (ECTS); monitorują przebieg praktyk, w tym ich korelację z kierunkiem studiów;

Strona: 23 z 43 oceniają wspólnie z interesariuszami zewnętrznymi efekty praktyk; przedkładają Dziekanowi WT ocenę efektów kształcenia, która stanowi podstawę doskonalenia programu kształcenia na poszczególnych kierunkach studiów. Konwent Wydziału Technicznego odpowiada za: analizę kierunków i koncepcji kształcenia oraz proponowanie zmian odpowiadających potrzebom środowiska gospodarczego; ocenę realizacji założonych efektów kształcenia prowadzących do uzyskania kompetencji inżynierskich na WT. Kierownicy zakładów odpowiadają za: udział w określeniu, rozpowszechnianiu i realizacji Polityki Jakości, organizację hospitacji zajęć dydaktycznych prowadzonych przez pracowników zakładu, prowadzenie dokumentacji z przebiegu hospitacji, sporządzanie semestralnych sprawozdań z hospitacji, analizę wyników ankiet studenckich i sporządzanie semestralnych sprawozdań. Pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni: realizują zadania zlecone przez Dziekana WT w ramach WSJK, w szczególności w odniesieniu do kierunku studiów, do którego minimum kadrowego są zaliczani, wprowadzają w życie zalecenia będące wynikiem działania WSJK. Pracownicy administracji zapewniają, zgodnie z zakresem obowiązków, wsparcie administracyjne dla WSJK. Wspomagają proces dokumentacji działań na rzecz zapewniania jakości kształcenia na WT poprzez m.in. prowadzenie archiwum dokumentacji WSJK. Szczegółowe zakresy odpowiedzialności i uprawnień każdego pracownika znajdują się w Zakresach obowiązków, które reguluje Regulamin Administracyjny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim wprowadzony Zarządzeniem Rektora Nr 95/0101/2013 z dnia 30 września 2013 r. Dodatkowo we wszystkich procedurach WSJK określono osoby odpowiedzialne za realizację poszczególnych działań.

Strona: 24 z 43 5.5. Przegląd zarządzania jakością Dziekan WT przeprowadza przeglądy zarządzania jakością w pierwszym kwartale każdego roku w celu kompleksowej oceny WSJK za rok poprzedni. Celem przeglądu jest zapewnienie stałej przydatności i skuteczności WSJK, w tym m.in. ocena działań podjętych w następstwie poprzednich przeglądów, analiza możliwości doskonalenia i potrzeby zmian w systemie, łącznie ze zmianami w Polityce Jakości. W trakcie przeglądów zarządzania jakością ustalane są bieżące i roczne cele jakości dla procesów na dany rok kalendarzowy.

Strona: 25 z 43 6. NARZĘDZIA WYDZIAŁOWEGO SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI Na WSJK składają się narzędzia, za pomocą, których gromadzone są i przetwarzane informacje dotyczące poszczególnych etapów i aspektów procesu kształcenia. Sposób stosowania narzędzi określają procedury. 6.1. Ankiety Ankiety służą do anonimowego badania opinii na temat różnych etapów i aspektów procesu kształcenia. Badania ankietowe przeprowadza się zgodnie z Procedurą ankietyzacji oraz Zarządzeniem Rektora Nr 36/0101/2012 z dnia 16 maja 2012 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu ankietyzacji studentów i słuchaczy studiów podyplomowych oceniających jakość zajęć dydaktycznych i jakość wykonywanych obowiązków przez pracowników administracyjnych zajmujących się sprawami studenckimi w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, zmienione Zarządzeniem Rektora Nr 119/0101/2013 z dnia 19 listopada 2013 r. Wymienione Zarządzenia zawierają listę i wzory ankiet. Wzór ankiety zamieszczono w załączniku nr 7 WKJK. 6.2. Hospitacje Hospitacje służą do monitorowania jakości wybranych aspektów procesu kształcenia realizowanych w ramach zajęć kontaktowych na WT. Proces hospitacji reguluje Zarządzenie Rektora Nr 38/0101/2013r w sprawie wprowadzenia zasad przeprowadzania hospitacji zajęć dydaktycznych w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Gorzowie Wielkopolskim oraz Zarządzenie Rektora Nr 113/0101/2013 z dnia 28 października 2013 r. zmieniające zasady przeprowadzania hospitacji zajęć dydaktycznych w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim. Wzór arkusza hospitacji zamieszczono w załączniku nr 4 WKJK.

Strona: 26 z 43 6.3. Dokumentacja efektów kształcenia i ich weryfikacji W celu monitorowania osiągania przez studentów EK oraz kontroli jakości procesu ich weryfikacji WZJK posługuje się dokumentacją wytworzoną w toku studiów i w ramach funkcjonowania WSJK. Dokumentacja procesu dyplomowania Podstawowe zasady realizacji procesu dyplomowania (w tym egzaminu dyplomowego) reguluje: Regulamin Studiów wprowadzony Uchwałą Senatu Nr 40/000/2015 z dnia 21.04.2015 r., Zarządzenie Rektora Nr 120/0101/2013 z dnia 19 listopada 2013 r. w sprawie składania i poddawania procedurze antyplagiatowej prac dyplomowych, Zarządzenie Nr 63/0101/2014 Rektora z dnia 22 września 2014 r. w sprawie prac dyplomowych i egzaminów dyplomowych na studiach pierwszego i drugiego stopnia, Uchwała Rady Wydziału Nr 22/000/2014 r. z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie standardów pracy dyplomowej, Uchwała Rady Wydziału Nr 4/000/2015 z 30 stycznia 2015 r. w sprawie trybu przeprowadzania egzaminu dyplomowego. Standardy pracy dyplomowej określone są w załączniku do Uchwały Rady Wydziału Nr 22/000/2014 z dnia 12 grudnia 2014 r. Natomiast zestaw zagadnień na egzamin dyplomowy jest aktualizowany do końca grudnia każdego roku akademickiego i udostępniany na stronie internetowej WT. Prace dyplomowe są przechowywane w Dziekanacie WT przez okres dwóch lat, następnie są przekazywane do Archiwum Uczelni. Pozostałe prace pisemne studentów i słuchaczy oraz zestawy pytań z egzaminów i zaliczeń ustnych nauczyciele składują do końca marca po semestrze zimowym oraz do końca października po semestrze letnim w każdym roku akademickim. Zebrane prace są przechowywane w Archiwum WT. Za archiwizację prac odpowiada wyznaczony przez Dziekana WT Pełnomocnik. Dokumentacja procesu praktyk zawodowych Praktyka zawodowa jest integralną częścią procesu kształcenia studentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gorzowie Wielkopolskim i podlega obowiązkowemu zaliczeniu. Praktyki studenckie realizowane są zgodnie z Ustawą z dnia 27 lipca 2005 r.

Strona: 27 z 43 Prawo o szkolnictwie wyższym wraz z Aktami zmieniającymi (w szczególności z Ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw), w wymiarze nie mniejszym niż określony w programie studiów. Procedurę odbywania i dokumentowania praktyk zawodowych regulują następujące akty wewnętrzne: Regulamin Studiów wprowadzony Uchwałą Senatu Nr 40/000/2015 z dnia 21.04.2015 r., Uchwały Rady Wydziału z dnia 19 września 2014 r. w sprawie przyjęcia programów studiów pierwszego stopnia na lata 2014-2018: Nr 11/000/2014 dla kierunku Informatyka, Nr 12/000/2014 dla kierunku Mechanika i budowa maszyn, Nr 13/000/2014 dla kierunku Inżynieria bezpieczeństwa, Nr 14/000/2014 dla kierunku energetyka, Zasady oraz formy odbywania praktyk na określonym Kierunku studiów określa: 1. Regulamin Praktyk precyzujący zasady organizacji praktyki zawodowej, w tym cele, formy praktyki, jej miejsce, czas trwania, warunki zaliczenia oraz obowiązki studentów i opiekunów praktyk, 2. Program Praktyk prezentujący szczegółowe cele i zakres praktyki. Aktualne Regulaminy Praktyk i Programy Praktyk zostały wprowadzone Uchwałami Rady Wydziału z dnia 19 września 2014 r. w sprawie przyjęcia programów studiów pierwszego stopnia na lata 2014-2018: Nr 11/000/2014 dla kierunku Informatyka, Nr 12/000/2014 dla kierunku Mechanika i budowa maszyn, Nr 13/000/2014 dla kierunku Inżynieria bezpieczeństwa, Nr 14/000/2014 dla kierunku energetyka. Dokumentacja praktyk gromadzona jest przez opiekuna praktyk studenckich i po zaliczeniu przekazywana jest do akt osobowych studentów. 6.4. Sprawozdania i protokoły Sprawozdania i protokoły są narzędziami dokumentowania działań na rzecz zapewniania jakości kształcenia na Wydziale Technicznym. Sprawozdania i protokoły sporządza się zgodnie z harmonogramem WSJK (zawartym w Procedurach). Wzory dla sprawozdań i protokołów sporządzanych w ramach WSJK stanową załączniki do Procedur.

Strona: 28 z 43 6.5. Analizy WZJK oraz WZPK dla danego kierunku studiów przeprowadzają analizy różnych aspektów procesu kształcenia na WT. W analizach tych uwzględnia się specyfikę kierunków, form studiów oraz specjalności. Zgodnie z procedurami i harmonogramem WSJK przeprowadzane są następujące analizy: A. Analiza wyników ankietyzacji Badania ankietowe i analizy przeprowadzane są dwa razy w roku. W ciągu 30 dni od otrzymania wyników z sekretariatu kierownicy zakładów przeprowadzają analizy wyników ankiet i jeśli zachodzi potrzeba, podejmują niezbędne kroki naprawcze. Następnie kierownicy sporządzają zestawienia zbiorcze i przekazują je WZJK. W ciągu 30 dni od otrzymania wyników od kierowników zakładów członkowie WZJK analizują i sporządzają zestawienia zbiorcze dotyczące wyników ankietyzacji. Przewodniczący WZJK przekazuje wyniki zbiorcze do UZJK. Przeprowadzana analiza dotyczy w szczególności: głównych tendencji dostrzeganych w opiniach ankietowanych o poszczególnych etapach i aspektach procesu kształcenia, najczęściej zgłaszanych postulatów pod kątem możliwości ich realizacji, najczęściej zgłaszanych uwag krytycznych pod kątem słuszności i możliwości wyeliminowania ich przyczyn, opinii i oceny sytuacji zawodowej absolwentów poszczególnych kierunków studiów. Przewodniczący WZJK przekazuje informacje na temat wyników ankiet Radzie Wydziału na pierwszym jej posiedzeniu w kolejnym roku akademickim. B. Analiza wyników hospitacji związanych z weryfikacją EK Analiza dokonywana jest raz w roku na podstawie protokołów z hospitacji związanych z weryfikacją EK. Analiza dotyczy w szczególności: osiągania przez studentów zakładanych EK, adekwatności przyjętych metod oceniania w stosunku do założonych EK. Raporty z przeprowadzonych hospitacji analizuje WZJK, następnie Przewodniczący WZJK przekazuje zbiorczy raport Radzie Wydziału na pierwszym jej posiedzeniu w kolejnym roku akademickim.

Strona: 29 z 43 C. Analiza efektów kształcenia (w tym prac dyplomowych) Opiniowanie proponowanych tematów prac dyplomowych realizowane jest przez WZPK dla poszczególnych kierunków studiów, nie później niż rok przed terminem obrony pracy dyplomowej. Wykonane prace poddawane są procedurze antyplagiatowej oraz weryfikowana jest ich zgodność ze standardami pisania prac inżynierskich na WT (załącznik 5). Analiza ex post prac dyplomowych dotyczy w szczególności: stopnia osiągania przez studentów zakładanych EK, jakości metod weryfikacji EK wyrażanej poprzez oceny i recenzje. WZJK ocenia osiągnięte przez absolwentów efekty kształcenia na podstawie badań ankietowych absolwentów i pracodawców oraz przedstawia wyniki oceny Radzie Wydziału nie później niż do końca grudnia za poprzedni rok akademicki. D. Analiza kart przedmiotów Analiza kart przedmiotów przeprowadzana jest raz w roku przez WZPK dla danego kierunku studiów i dotyczy w szczególności: zgodności kart przedmiotów z programem studiów, kompletności i czytelności danych, zwłaszcza w części dotyczącej sposobów weryfikacji EK. W razie wykrycia nieprawidłowości, WZPK dla danego kierunku studiów niezwłocznie przekazuje autorowi danej karty przedmiotu oraz koordynatorowi modułu odpowiednie uwagi, z prośbą o dokonanie korekt. Następnie zaktualizowane dokumenty są udostępniane na stronie internetowej WT. E. Analiza sprawozdań Analiza sprawozdań przeprowadzana jest raz w roku i dotyczy w szczególności: wniosków wypływających z wyników hospitacji zajęć dydaktycznych, możliwości poprawy jakości kształcenia, w tym programów kształcenia, warunków instytucjonalno-organizacyjnych funkcjonowania procesu kształcenia na WT, realizacji praktyk (analiza wykonana na podstawie sprawozdania Wydziałowego opiekuna praktyk załącznik nr 6 WKJK). Wyniki analiz przekazywane są Radzie Wydziału na pierwszym jej posiedzeniu w kolejnym roku akademickim.

Strona: 30 z 43 F. Analiza wzorców międzynarodowych Analiza wzorców międzynarodowych przeprowadzana jest raz na dwa lata. Analizę przeprowadza się oddzielnie dla każdego kierunku studiów. Celem analizy jest ustalenie możliwości zastosowania wzorców międzynarodowych do poprawy jakości kształcenia. Analiza powinna uwzględniać kwestie potencjalnego wpływu międzynarodowych tendencji na mobilność studentów WT. 6.6. Posiedzenia WZJK Co najmniej raz w roku, zgodnie z harmonogramem WSJK, WZJK organizuje posiedzenie, w którym uczestniczą członkowie WZJK oraz przewodniczący WZPK dla danego kierunku studiów. W trakcie posiedzenia są przedstawiane najważniejsze kwestie związane z jakością kształcenia ujawnione w ciągu minionego roku funkcjonowania WSJK. Zasadniczą częścią posiedzenia jest dyskusja dotycząca funkcjonowania poszczególnych elementów WSJK bądź innych, zgłoszonych przez uczestników posiedzenia. Z posiedzenia WZJK sporządza się sprawozdanie (przykładowy wzór sprawozdania zawiera załącznik 3 niniejszego dokumentu). 6.7. Raport roczny WZJK Raz w roku, zgodnie z harmonogramem Przewodniczący WZJK przekazuje Dziekanowi WT raport roczny na temat jakości kształcenia na Wydziale. Raport uwzględnia wyniki rocznego funkcjonowania WSJK, a w szczególności zawiera wyniki analiz sporządzonych przez WZJK, o których mowa w podrozdziale 6.5 oraz w harmonogramie prac WZJK stanowiącym załącznik nr 2 WKJK.

Strona: 31 z 43 7. POMIARY, ANALIZA I DOSKONALENIE 7.1. Postanowienia ogólne Na WT planuje się i wdraża działania dotyczące monitorowania, analizy i doskonalenia, niezbędne do oceny i zapewnienia właściwego działania WSJK oraz ciągłego polepszania jego sprawności i skuteczności. Stosowne postanowienia zawarte są w Procedurach opisujących sposób realizacji poszczególnych zadań. 7.2. Monitorowanie W ramach realizowanych procesów na WT prowadzone są systematyczne kontrole obejmujące m.in.: hospitację zajęć, (procedura hospitacji zajęć), ocenę procesu dydaktycznego oraz pracy administracji WT przez ankietyzację (procedura ankietyzacji), samokontrolę prowadzoną przez pracowników w ramach ich zakresów odpowiedzialności i uprawnień, kontrolę sprawowaną w ramach obowiązku nadzoru przez pracowników na stanowiskach kierowniczych, zgodnie z zakresem odpowiedzialności i uprawnień, ocenę stopnia realizacji założonych efektów kształcenia dla przedmiotu/kierunku (procedura oceny realizacji założonych efektów kształcenia), ocenę nauczyciela akademickiego w aspekcie dążenie do podwyższenia poziomu kształcenia i rozwoju naukowego kadry (procedura oceny nauczyciela akademickiego), ocenę treści pracy dyplomowej studentów analiza porównawcza (procedura antyplagiatowa), ocenę skarg na pracę WT. Okresowe analizy informacji uzyskanych z wyżej wymienionych badań kontrolnych służą, o ile jest to zasadne, do podejmowania działań korygujących i zapobiegawczych. 7.3. Analiza danych Na WT są zbierane i analizowane dane w celu wykazania przydatności i skuteczności WSJK oraz możliwości jego ciągłego doskonalenia. Dane te są wynikiem monitorowania

Strona: 32 z 43 dokonywanego w ramach Procedur WSJK i umożliwiają podjęcie działań doskonalących, korygujących i zapobiegawczych. 7.4. Systematyczne doskonalenie Na WT permanentnie doskonali się skuteczność WSJK na podstawie: określonej przez Dziekana polityki jakości, celów dotyczących jakości, analizy danych oraz działań korygujących i zapobiegawczych. Zalecenia dotyczące działań związanych z doskonaleniem oraz realizacja tych działań stanowią jeden z tematów rozpatrywanych przez Dziekana WT.

Strona: 33 z 43 8. WYKAZ PROCEDUR WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI Lp. 1. Tytuł Procedura tworzenia, modyfikowania kierunków studiów oraz zmiany efektów kształcenia i programów kształcenia Numer wydania 1 2. Procedura opracowania karty przedmiotu/modułu 1 3. Procedura planowania działalności dydaktycznej 1 4. Procedura rekrutacji 1 5. Procedura przeprowadzania egzaminów i zaliczeń 1 6. Procedura ankietyzacji 1 7. Procedura wyboru przez studenta modułu lub przedmiotu obieralnego 1 8. Procedura wyboru specjalności 1 9. Procedura odbywania i dokumentowania praktyk zawodowych 1 10. Procedura przyznawania indywidualnej organizacji studiów 1 11. 12. Procedura wydawania przez Dziekana decyzji w indywidualnych sprawach studenckich Procedura wydawania przez Rektora decyzji w indywidualnych sprawach studenckich 1 1 13. Procedura skreślenia studenta z listy studenckiej 1 14. Procedura przyznawania świadczeń pomocy materialnej studentom 1 15. Procedura zwalniania studentów z opłat i stosowania innych ulg w opłatach za usługi edukacyjne 1 16. Procedura antyplagiatowa 1 17. Procedura dyplomowania 1 18. Procedura oceny stopnia realizacji założonych efektów kształcenia dla przedmiotu, kierunku 1 19. Procedura hospitacji zajęć 1 20. Procedura oceny nauczyciela akademickiego 1

Strona: 34 z 43 ZAŁĄCZNIK 1. TERMINY I DEFINICJE Stosowane pojęcia: cel jakości przedmiot starań lub zamierzeń w odniesieniu do jakości; działanie korygujące działanie w celu wyeliminowania przyczyny wykrytej niezgodności lub innej niepożądanej sytuacji; działanie zapobiegawcze działanie w celu wyeliminowania przyczyny potencjalnej niezgodności lub innej potencjalnej sytuacji niepożądanej; infrastruktura system urządzeń, wyposażenia i obsługi niezbędny do działania organizacji; księga jakości kształcenia dokument, w którym określono system zapewnienia jakości kształcenia; monitorowanie badanie, analiza i ocena stanu obiektu w celu obserwacji zachodzących w nim zmian; narzędzia z ich pomocą gromadzone są i przetwarzane informacje dotyczące poszczególnych etapów i aspektów procesu kształcenia; planowanie jakości część zarządzania jakością ukierunkowana na ustalenie celów dotyczących jakości i określająca procesy operacyjne i związane z nimi zasoby niezbędne do osiągnięcia celów dotyczących jakości; polityka jakości ogół zamierzeń i ukierunkowanie organizacji, dotyczące jakości formalnie wyrażone przez najwyższe kierownictwo; procedura ustalony sposób przeprowadzenia działania lub procesu; proces zbiór działań wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących, które przekształcają wejścia w wyjścia; specyfikacja dokument, w którym podano wymagania; system zbiór wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących elementów; system zarządzania system do ustanawiania polityki i celów i osiągania tych celów; system zapewnienia jakości system umożliwiający kierowanie organizacją i jej nadzorowanie w odniesieniu do jakości; walidacja potwierdzenie, poprzez przedstawienie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wymagania dotyczące konkretnego zamierzonego użycia lub zastosowania; weryfikacja potwierdzenie, poprzez przedstawienie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wyspecyfikowane wymagania; wymaganie potrzeba lub oczekiwanie, które zostało ustalone, przyjęte zwyczajowo lub jest obowiązkowe; zapis dokument, w którym przedstawiono uzyskane wyniki lub dowody przeprowadzonych działań; zgodność spełnienie wymagania.