LWR 4101-27-02/2012 P/12/145 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

LWR 4101-27-02/2012 P/12/145 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę P/12/145 Kontraktowanie świadczeń opieki zdrowotnej przez Narodowy Fundusz Zdrowia NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu Kontrolerzy Grzegorz Niemczyk, specjalista k.p., upowaŝnienie do kontroli nr 84977 z dnia 03 kwietnia 2013 r. (dowód: akta kontroli str. 1) Jednostka Kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej Dolnośląskie Centrum Chorób Płuc we Wrocławiu ul. Grabiszyńska 105, 53-439 Wrocław, zwane dalej Centrum lub Świadczeniodawcą Halina Kufel, Dyrektor Dolnośląskiego Centrum Chorób Płuc we Wrocławiu (dowód: akta kontroli str. 49-52) I. Ocena kontrolowanej działalności Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie 1 działalność Centrum w 2012 r. związaną ze świadczeniem leczenia szpitalnego na podstawie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia w zakresie chorób płuc hospitalizacja oraz chirurgii klatki piersiowej hospitalizacja (D01, D02) w zbadanych obszarach dotyczących (1) wiarygodności deklarowanych w ofercie warunków realizacji tych świadczeń, (2) sposobu rozliczenia środków finansowych pozyskanych z NFZ na wykonanie tych świadczeń. Formułując ocenę pozytywną, NIK uwzględniła w szczególności: spełnianie przez Centrum deklarowanych w ofertach warunków wymaganych przepisami rozporządzenia MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu LSZ oraz zarządzenia Prezesa NFZ nr 90/2011/DSOZ w sprawie warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju LSZ; zgodność wykorzystywanego przez Centrum sprzętu i aparatury z deklarowanym w ofertach przedłoŝonych NFZ przy spełnieniu wymogu co do posiadania wymaganych certyfikatów i przeglądów technicznych; wykorzystanie środków finansowych uzyskanych z NFZ na realizację świadczeń zdrowotnych w zbadanym zakresie zgodnie z przeznaczeniem, z jednoczesnym nadwykonaniem m.in. w związku z koniecznością świadczenia usług jako szpital ostry związanych z bezpośrednim zagroŝeniem Ŝycia pacjentów. 1 NajwyŜsza Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. Strona 2 z 11

NIK zwraca uwagę na brak udokumentowania sposobu kalkulacji wysokości stawek zaproponowanych w ofertach przedłoŝonych w DOW NFZ, co nie było wymagane w świetle obowiązujących przepisów, ale mogło stanowić podstawę do uzasadnienia rzetelności proponowanych przez Centrum warunków umownych. II. Opis ustalonego stanu faktycznego Słownik pojęć DOW NFZ Dolnośląski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia, NFZ Narodowy Fundusz Zdrowia, LSZ leczenie szpitalne, MZ Minister Zdrowia, PWIS - Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu, PPIS - Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Trzebnicy, DPWIS - Dolnośląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu, UM Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, badane zakresy - świadczenia zdrowotne w zakresie chorób płuc hospitalizacja (D01) oraz w zakresie chirurgii klatki piersiowej - hospitalizacja (D02), pulmonologia świadczenia zdrowotne w zakresie chorób płuc hospitalizacja, torakochirurgia świadczenia zdrowotnej w zakresie chirurgii klatki piersiowej - hospitalizacja D01, D02, JGP jednorodna grupa pacjentów, zoz zakład opieki zdrowotnej. Akty prawne 1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2005 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej 2, dalej: rozporządzenie MZ z dnia 22 czerwca 2005 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zoz, 2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej 3, dalej: rozporządzenie MZ z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zoz, 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej 4, dalej: rozporządzenie MZ z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zoz 4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego 5, dalej: rozporządzenie MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu LSZ, 5. Zarządzenie Nr 90/2011/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13 grudnia 2011 r. zmieniające zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: leczenie szpitalne, dalej: zarządzenie Prezesa NFZ nr 90/2011/DSOZ w sprawie warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju LSZ. 2 Dz.U. Nr 116, poz. 985 ze zm. 3 Dz.U. z 2006 r. Nr 213, poz. 1568 4 Dz.U. z 2011 r. Nr 31, poz. 158 5 Dz.U. z 2011 r. Nr 202, poz. 1191 Strona 3 z 11

1. Wiarygodność deklarowanych warunków realizacji świadczeń opieki zdrowotnej 1.1 Zgodność złoŝonych ofert z wymogami w rodzaju LSZ Opis stanu faktycznego Na podstawie przeprowadzonych z udziałem specjalisty z DOW NFZ oględzin dokumentacji personalno-kadrowej oraz bazy sprzętowo-lokalowej Centrum 6 dotyczących zakresów pulmonologii i torakochirurgii ustalono, Ŝe Świadczeniodawca na dzień złoŝenia ofert spełniał deklarowane i wymagane warunki realizacji świadczeń zdrowotnych określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu LSZ i w załączniku nr 2 do zarządzenia Prezesa NFZ nr 90/2011/DSOZ w sprawie warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju LSZ. Nie stwierdzono równieŝ nieprawidłowości odnośnie udzielonych przez Centrum odpowiedzi w części ankietowej ofert w porównaniu z danymi wynikającymi z części opisowej tych ofert. (dowód: akta kontroli str. 321-380 protokoły oględzin, kadry, sprzęt, notatka słuŝbowa ankiety) Na dzień złoŝenia ofert w postępowaniach konkursowych tj. w dniu 8 grudnia 2011 r., Świadczeniodawca, stosownie do wymagań zawartych w załączniku nr 3 do rozporządzenia MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych LSZ, zapewnił zatrudnienie lekarzy chirurgów ze specjalizacją w zakresie chirurgii klatki piersiowej (torakochirurgia) 7 oraz lekarzy specjalistów w dziedzinie chorób płuc (pulmonologia) 8 w wymiarze odpowiednio co najmniej 2 etatów dla kaŝdego z ww. zakresów. Ponadto, w ramach badanych zakresów zapewniono całodobową opiekę lekarską we wszystkie dni tygodnia oraz kontynuację procesu leczniczego przez procedury rehabilitacji oddechowej. Centrum dysponowało równieŝ sprzętem wymaganym ww. zarządzeniem tj., co najmniej po jednym kardiomonitorze, spirometrze i bronchofiberoskopie (torakochirurgia i pulmonologia) oraz bronchoskopem, mediastinoskopem i wideotorakoskopem (torakochirurgia) 9. Zapewniono takŝe w miejscu udzielania świadczeń gabinet diagnostyczno zabiegowy (torakochirurgia) oraz w lokalizacji - pracownie endoskopii (terakochirurgia i pulmonologia) i blok operacyjny (terakochirurgia). (dowód: akta kontroli str. 321-380 protokoły oględzin, kadry, sprzęt, notatka słuŝbowa) Świadczeniodawca, na dzień złoŝenia oferty spełniał warunki określone w załączniku nr 2 do zarządzenie Prezesa NFZ nr 90/2011/DSOZ w sprawie warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju LSZ: [A] warunki wymagane: (1) dokonał odpowiednich wpisów w Księdze Rejestrowej, (2) zapewnił udokumentowany dostęp do środka transportu sanitarnego, (3) posiadał dział farmacji szpitalnej, (4) zapewnił udokumentowaną aktem wewnętrznym całodobową opiekę lekarską i pielęgniarską we wszystkie dni tygodnia, (5) zatrudniał lekarzy specjalistów w zakresie torakochirurgii (specjalistów w dziedzinie chirurgii 6 Znajdującej się w następujących komórkach organizacyjnych: torakochirurgia: (1) Oddział Chirurgii Klatki Piersiowej pn. Wrocławski Ośrodek Torakochirurgii z pododdziałami: septycznym I; klinicznym II (Katedra i Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej UM 6 ); aseptycznym III; pooperacyjnym; pulmonologia: (2) Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc Va z pododdziałem intensywnego nadzoru pulmonologicznego; (3) Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc Vb; (4) Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc Kliniczny VIa; Katedra i Klinika Pulmonologii i Nowotworów Płuc UM); (5) Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc VIb; (6) Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc VIc; (7) Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc I z pododdziałem gruźlicy prątkującej (Oborniki Śląskie); (8) Oddział Chorób Płuc II (Oborniki Śląskie). 7 12 lekarzy na Oddziale Chirurgii Klatki Piersiowej 8 od 3 do 8 lekarzy na 7 pozostałych oddziałach 9 w miejscu: kardiomonitory i spirometry (torakochirurgia i pulmonologia), w lokalizacji: bronchofiberoskop (terakochirurgia i pulmonologia), mediastinoskop i wideotorakoskop (terakochirurgia), bronchoskop (pulmonologia) Strona 4 z 11

klatki piersiowej) oraz w zakresie pulmonologii (specjalistów w zakresie chorób płuc) w wymiarze co najmniej 2 etatów dla kaŝdego zakresu, [B] warunki dodatkowo oceniane: (1) posiadał Oddziału anestezjologii i intensywnej terapii), (2) zapewniał realizację badań w zakresie tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, angiografii i badań endoskopowych oraz w lokalizacji - badań w zakresie ultrasonografii bronchoskopowej, bronchoskopii autofluorescencyjnej, badań histopatologicznych śródoperacyjnych, mikrobiologicznych i scyntygraficznych, (3) posiadał w kaŝdym oddziale co najmniej jeden pokój jednoosobowego z węzłem sanitarnym lub izolatką oraz na kaŝdej kondygnacji dostępnej dla świadczeniodawców, co najmniej jedno pomieszczenie higieniczno-sanitarne ogólnodostępne, przystosowane dla osób niepełnosprawnych (4) zapewniał stację mycia i dezynfekcji łóŝek, (5) dodatkowo zatrudniał lekarzy specjalistów w zakresie torakochirurgii i pulmonologii w wymiarze 2 etatów dla kaŝdego zakresu, oraz pielęgniarki specjalistki w dziedzinie pielęgniarstwa chirurgicznego i po kursie kwalifikacyjnym w dziedzinie pielęgniarstwa chirurgicznego w wymiarze co najmniej 2 etatów dla kaŝdego rodzaju wykształcenia, (7) posiadał w lokalizacji: gastrofiberoskop, bodypletyzmograf, polisomnograf i aparat do oznaczania zdolności dyfuzyjnej płuc. (dowód: akta kontroli str. 321-380, 232-320, 3-48, 58-165 protokoły oględzin, kadry, sprzęt, notatka słuŝbowa, zestawienie podwykonawców, dokumenty organizacyjne) Część świadczeń dla pacjentów była realizowana przez 10 podwykonawców Centrum, na podstawie zawartych umów. W ramach podwykonawstwa realizowane były badania lub usługi w zakresie: scyntygrafii, tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego, badań histopatologicznych, diagnostyki laboratoryjnej i mikrobiologicznej (2 podwykonawców), kolonoskopii w znieczuleniu ogólnym, radiologii zabiegowej, transportu sanitarnego (3 podwykonawców). Łączna wartość usług wykonanych w 2012 r. przez podwykonawców na rzecz Centrum wyniosła 2.915.462,17 10 zł 11, przy czym poszczególni podwykonawcy zrealizowali na rzecz Centrum usługi o wartości od 175,00 12 zł do 2.380.304,62 13 zł 14. (dowód: akta kontroli str. 232-320 zestawienie podwykonawców) Sprzęt i aparatura medyczna wykorzystywane przez Centrum były sprawne, posiadały wymagane certyfikaty i przeglądy techniczne a ich lokalizacja była zgodna ze wskazaną w ofertach. Centrum posiadało równieŝ tytuły prawne do dysponowania tymi urządzeniami. (dowód: akta kontroli str. 331-346, 381-418 protokoły oględzin sprzęt, notatka słuŝbowa ankiety) W złoŝonych do DOW NFZ ofertach Dyrektor Centrum zadeklarowała spełnianie wymogów sanitarno epidemiologicznych dla pomieszczeń, w których będą wykonywane świadczenia zdrowotne. Na dzień złoŝenia oświadczenia, tj. 8 grudnia 2011 r., Centrum realizowało program 15 dostosowania Centrum do wymogów rozporządzenia MZ z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zoz z terminem realizacji przypadającym na grudzień 2012 r. Program ten, stosownie do 53 ust.2 rozporządzenia MZ z dnia 10 11 Dotyczy całości świadczeń (usług) na rzecz Centrum w 2012 r. 12 13 14 81,6 % łącznej wartości usług podwykonawców przypadło na badania w zakresie diagnostyki laboratoryjnej i mikrobiologicznej zrealizowane przez Alab Laboratoria Sp. z o.o. (Warszawa). 15 Osobno dla części Szpitala zlokalizowanych we Wrocławiu i w Obornikach Śląskich. Strona 5 z 11

10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zoz (w części dotyczącej Szpital we Wrocławiu) oraz 76 ust.2 rozporządzenia MZ z dnia 22 czerwca 2005 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zoz (w części dotyczącej Szpitala w Obornikach Śląskich), został pozytywnie zaopiniowany przez PWIS 16 i PPIS 17. Ponadto, w związku z wejściem w Ŝycie w dniu 26 lutego 2011 r. rozporządzenia MZ z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zoz, stosownie do 40 ust.1 ww. rozporządzenia, Centrum opracowało nowy program dostosowawczy 18 z terminem realizacji przypadającym na grudzień 2016 r. Program ten został zaopiniowany pozytywnie przez DPWIS 19. W uzasadnieniach wszystkich ww. postanowień i decyzji stwierdzono, Ŝe wymienione w Programie dostosowawczym niezgodności nie stanowią bezpośredniego zagroŝenia dla zdrowia i Ŝycia pacjentów oraz personelu a w związku z powyŝszym, Centrum mogło prowadzić w nich działalność w zakresie opieki zdrowotnej. (dowód: akta kontroli str. 347-378 postanowienia PWIS, PPIS, 360-374 Decyzje DPWIS) Wioletta Niemiec, Dyrektor DOW NFZ uznała, Ŝe powyŝsze oświadczenie, co do spełniania wymogów sanitarno-epidemiologicznych mogło być złoŝone przez Centrum, gdyŝ jednostka ta realizowała stosowny program dostosowawczy zaopiniowany pozytywnie przez organ inspekcji sanitarnej. (dowód: akta kontroli str. 475-477 wyjaśnienia Dyrektora DOW NFZ) 1.2 Zmiany w umowie w zakresie jakości i dostępności udzielonych świadczeń zdrowotnych po zawarciu kontraktu: Opis stanu faktycznego Umowa Nr 03/1/3101055/01/2012/01 z dnia 13 stycznia 2012 r. o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej leczenie szpitalne została w trakcie 2012 r. zmieniona 7-krotnie, z czego: (a) trzy zmiany dotyczyły składu personelu medycznego oraz bazy sprzętowej, (b) jedna - wzrostu wartości umowy o dodatkowy produkt chirurgia ogólna - zespół chirurgii jednego dnia z 44,0 mln zł na 44,7 mln zł, (c) dwie zmiany - bilansowania umowy bez zmiany jej wartości, (c) jedna zmiana - bilansowania umowy połączonego ze zwiększeniem jej wartości w zakresie produktu - choroby płuc na wyróŝnikach 1-5 z 44,7 mln zł na 44.8 mln zł. Wszystkie powyŝsze zmiany do umowy miały formę pisemnego aneksu i nie naruszyły wymagalnych warunków realizacji świadczeń w kontrolowanych zakresach. (dowód: akta kontroli str. 182-231 wykaz zmian do umowy, umowa, aneksy) W 2012 r. Centrum zgodnie z OWU, po zakończeniu kaŝdego kwartału, występowało do DOW NFZ z wnioskami m.in. o aneksowanie umów poprzez przesunięcie środków finansowych pomiędzy poszczególnymi zakresami świadczeń ( 20 i 21 OWU) lub zwiększenie wartości umowy ( 43 OWU). Wszystkie propozycje Centrum zawarte we wnioskach dotyczących przesunięcia środków finansowych pomiędzy poszczególnymi zakresami świadczeń zostały zaakceptowane przez DOW NFZ 16 Pozytywnie - postanowienie Nr 48/HK/07 z dnia 28 czerwca 2007 r. w części dotyczącej Szpitala we Wrocławiu. 17 pozytywnie z zastrzeŝeniami - postanowienie Nr 313/06 z dnia 19 września 2006 r. w części dotyczące Szpitala w Obornikach Śląskich 18 Zgodnie z 41 ust. 2 nowego rozporządzenia Ministra Zdrowia, Centrum było zobligowane dostosować realizowany dotychczas program dostosowawczy do nowych przepisów w terminie do dnia 30 czerwca 2012 r. 19 Decyzja Nr 999/12 z dnia 29 czerwca 2012 r. - w części dotyczącej Szpitala we Wrocławiu; Decyzja Nr 1011/12 z dnia 29 czerwca 2012 r. - w części dotyczącej Szpitala w Obornikach Śląskich Strona 6 z 11

i ujęte w aneksach do umowy 20. W przypadku wniosków o zwiększenie wartości umowy 21, Ŝaden nie został zaakceptowany przez DOW NFZ z powodu braku moŝliwości finansowych Oddziału. (dowód: akta kontroli str. 183-231, 428-468 umowa wraz z aneksami, wyjaśnienia Dyrektora) Z ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa W działalności Centrum w zakresie wiarygodności warunków deklarowanych w ofertach przedkładanych DOW NFZ w stosunku do sposobu realizacji świadczeń opieki zdrowotnej nie stwierdzono nieprawidłowości. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działalność Centrum w zakresie wiarygodności deklarowanych w ofertach warunków realizacji świadczeń opieki zdrowotnej, biorąc pod uwagę: (1) spełnienie wszystkich warunków wymaganych przepisami rozporządzenia MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu LSZ oraz zarządzenia Prezesa NFZ nr 90/2011/DSOZ w sprawie warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju LSZ, (2) zgodność odpowiedzi w części ankietowej ofert z danymi wynikającymi z ich części opisowej, (3) wykorzystywanie przy świadczeniu opieki zdrowotnej sprzętu i aparatury medycznej posiadających wymagane certyfikaty i przeglądy techniczne, zlokalizowanych zgodnie ze wskazaniami zawartymi w ofercie. 2. Wykorzystanie środków w ramach zawartych umów na udzielanie świadczeń zdrowotnych Opis stanu faktycznego 2.1. Kalkulacja kosztów świadczeń zdrowotnych w postępowaniach konkursowych NFZ. Oferta Centrum z dnia 8 grudnia 2011 r. złoŝona do DOW NFZ w postępowaniach nr 01-12-000605/LSZ/03/1/03,4272.030.02/1 i 01-12-000601/LSZ/03/1/1 opiewała łącznie na 802 538 22 pkt tj. na 41.731.976 23 zł 24 przy cenie jednostkowej za 1 pkt wynoszącej 52 25 zł. (dowód: akta kontroli str.487 notatka słuŝbowa) Centrum nie posiadało dokumentacji ujmującej sposób metodę kalkulacji oraz sposób wyliczenia kosztów jednostkowych dla zakresów analizowanych świadczeń zdrowotnych. Małgorzata Stasiewicz, Zastępca Dyrektora ds. Lecznictwa Centrum wyjaśniła, Ŝe na bieŝąco dokonywano kalkulacji kosztów w oparciu o dane gromadzone w systemie finansowo-księgowym a przedstawiana w ofertach liczba jednostek kalkulowana była na podstawie szacowanej realizacji w roku poprzedzającym okres kontraktowy, z uwzględnieniem zapotrzebowania na konkretny zakres świadczeń oraz potencjał własny. Podkreśliła, Ŝe Centrum prowadzi kalkulacje opłacalności na poziomie oddziałów, gromadząc koszty na tym poziomie, nie gromadzi takich danych w odniesieniu do całości usług ujętych w umowie z NFZ, gdyŝ do realizacji obu zakresów wykorzystywane były te same zasoby. 20 3 wnioski o bilansowanie ( 21 OWU) zostały zrealizowane aneksami nr 2, 4 i 6 do umowy. 21 4 wnioski 22 23 24 Pulmonologia 449.105 punktów rozliczeniowych przy cenie 52,00 zł, co wyniosło razem 23.353.460,00 zł; torakochirurgia 353.433 punktów rozliczeniowych przy cenie 52,00 zł, co wyniosło razem 18.378.516,00 zł 25 Strona 7 z 11

DOW NFZ wysuwając w trakcie negocjacji swoją propozycję, nie przedstawił zasad jej kalkulacji odsyłając świadczeniodawców do planu finansowego Oddziału. Małgorzata Stasiewicz wyjaśniła, Ŝe ewentualne zmiany proponowanej wartości kontraktu (ilości punktów) były uzaleŝnione od decyzji Dyrektora DOW NFZ a cena za punkt w postępowaniach konkursowych nie była nigdy przedmiotem negocjacji. (dowód: akta kontroli str. 428-434 wyjaśnienia Dyrektora) Koszty Centrum ewidencjonowano w układzie rodzajowym wg ośrodków powstawania kosztów - oddziały, poradnie, pracownie diagnostyczne, komórki pomocnicze i zarządcze wydzielone organizacyjnie i wykonujące odmienne kosztowo rodzaje działalności. (dowód: akta kontroli str. 441-449 przykład analizy kosztów) 2.2. Realizacja umowy z DOW NFZ w wybranych zakresach świadczeń zdrowotnych. Wartość pierwotnej 26 umowy z DOW NFZ w badanych zakresach wyniosła 739 717 pkt, 38.465.284 zł - o 62.821 27 pkt, o 3.266.692 28 zł 29 mniej w stosunku do propozycji złoŝonej w ofertach. Według zapisów protokołu końcowego negocjacji Centrum z DOW NFZ w postępowaniu dotyczącym oferty nr: 01-12-000601/LSZ/03/1/1/1/0403 (torakochirurgia) Centrum zdecydowało się na przyjęcie proponowanych przez DOW NFZ warunków finansowych z zastrzeŝeniem (zawartym w protokole), Ŝe zaproponowana wartość jest niewystarczająca na sfinansowanie świadczeń udzielanych przez oferenta. Ostateczna wartość umowy w badanych zakresach (po zmianach w trakcie jej trwania) wzrosła do poziomu 742 151 pkt, do 38.591.852 zł, tj. o 60.387 30 pkt, o 3.140.124 31 zł mniej w stosunku do propozycji złoŝonej w ofertach. (dowód: akta kontroli str. 469-474 zestawienia wykonania umów, 457 protokół z negocjacji z dn. 30.12.2011 r.) Małgorzata Stasiewicz, Zastępca Dyrektora ds. Lecznictwa wyjaśniła: Cena i ilość świadczeń ustalona w wyniku negocjacji w zakresie pulmonologii i torakochirurgii, z uwzględnieniem realizacji równocześnie umowy w rodzaju leczenie szpitalne chemioterapia, prowadzonych w oddziałach gruźlicy i chorób płuc zapewniły pełne pokrycie kosztów udzielonych świadczeń w tych zakresach 32. Wskazała, Ŝe wartość punktu w badanych zakresach powinna wynosić minimum 55,0 zł. (dowód akta kontroli str. 428-434 wyjaśnienia Dyrektora) Wykonanie przez Centrum w 2012 r. umowy 33 nr 03/1/3101055/01/2012/01 z dnia 13 stycznia 2012 r. o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej leczenie szpitalne w analizowanych zakresach wyniosło 761 676,8 34 pkt, 39.607.193,6 35 zł, tj. o 19 525,8 36 pkt, o 1.015.341,6 37 zł 38 więcej niŝ przewidziano w umowie. 26 Bez uwzględnienia zmian 27 28 29 W zakresie pulmonologii 449.104 pkt tj.23.353.408 zł, w zakresie torakochirurgii 290.613 pkt tj.15.111.878 zł 30 31 32 Centrum realizuje dla DOW NFZ świadczenia zdrowotne w zakresie chemioterapii na podstawie odrębnej umowy. Świadczenie te realizują oddziały pulmonologiczne Centrum, tzn. te same komórki, które realizują świadczenia zdrowotne z zakresu pulmonologii. 33 Umowa po zmianach 34 35 36 37 Strona 8 z 11

(dowód: akta kontroli str. 469-474 wykonanie umowy - zestawienia) Małgorzata Stasiewicz, Zastępca Dyrektora Centrum ds. Lecznictwa wskazała, Ŝe nadwykonania wystąpiły ze względu na profil szpitala, jako podmiot leczniczy świadczący usługi zdrowotne w trybie hospitalizacji ( szpital ostry ), co obliguje Centrum do przyjmowania wszystkich pacjentów wymagających hospitalizacji, bez względu na stan limitów finansowych. Realizacja finansowa kontraktu z DOW NFZ w badanych zakresach polegała na podziale przez Płatnika kwot umowy na proporcjonalne limity miesięczne, które realizowano i finansowano narastająco. Niewykorzystaną część limitu przenoszono na kolejny miesiąc, przy czym mogła ona być dostępna dopiero po rozliczeniu 6 limitów miesięcznych (czerwiec, grudzień). Taką samą zasadę stosowano przy nadwykonaniach. Pojawiające się nadwykonania i niedowykonania były bilansowane, w celu zachowania dostępu do świadczeń zdrowotnych na niezmienionym poziomie. W sytuacjach zagroŝenia dostępności do świadczeń, Centrum miało obowiązek niezwłocznego przekazywania takiej informacji do DOW NFZ z prośbą o pilną reakcję i odpowiednie zwiększenie nakładów finansowych. W roku 2012 taka sytuacja nie zaistniała. Średni czas oczekiwania w 2012 pozostawał na niezmienionym poziomie w stosunku do lat ubiegłych i wynosił dla oddziałów chorób płuc we Wrocławiu 16,61 dnia, z wyłączeniem oddziału klinicznego, na który czas oczekiwania wynosi średnio 132,55 dnia, co było spowodowane realizacją świadczeń z wykorzystaniem specjalistycznej aparatury - polisomnografu, w Obornikach Śląskich 6,34, natomiast na oddziale chirurgii klatki piersiowej 17,75. Małgorzata Stasiewicz, Zastępca Dyrektora Centrum ds. Lecznictwa wyjaśniła: Listy oczekujących, prowadzone zgodnie z zasadami NFZ, uwzględniają jedynie pacjentów planowych pierwszorazowych. Ze względu na leczenie nowotworów płuc i prowadzenie chemioterapii, pacjenci wielokrotnie trafiają do Centrum zgodnie z wyznaczonym terminem celem kontynuacji leczenia (kolejny cykl chemioterapii, badania rozwoju choroby nowotworowej), ale nie są sprawozdawani na listach oczekujących. RównieŜ pacjenci przyjmowani w trybie doraźnym ze wskazań Ŝyciowych, którzy stanowią duŝy odsetek leczonych w Centrum (ostre choroby infekcyjne), nie wchodzą do kolejek oczekujących. (dowód: akta kontroli str. 428-434 wyjaśnienia Dyrektora) Do kontroli NIK w kwietniu 2013 r. Centrum nie uzyskało od DOW NFZ środków finansowych w kwocie 1.015.341,6 39 zł za nadwykonania. Małgorzata Stasiewicz - Zastępca Dyrektora ds. Lecznictwa wyjaśniła: ( ) Aktualnie Centrum analizuje nadwykonane świadczenia jednostkowe, co pozwoli na podjęcie decyzji w sprawie sposobów dochodzenia zapłaty. W chwili obecnej toczą się postępowania sądowe dotyczące nadwykonań z lat poprzednich oraz jest przygotowywana dokumentacja do kolejnych. (dowód: akta kontroli str. 428-434 wyjaśnienia Dyrektora) Ustalone nieprawidłowości W działalności Centrum w zakresie wykorzystania środków finansowych na udzielanie świadczeń zdrowotnych w badanych zakresach pozyskanych w ramach 38 W zakresie pulmonologii 462.285,83 pkt tj.24.038.863 zł = nadwykonanie 10.747,83 pkt tj.558.887,16 zł; w zakresie torakochirurgii 299.390,97 pkt tj.15.568.330,44 zł = nadwykonanie 8.777,97 pkt tj.456.454,44 zł 39 Strona 9 z 11

umowy z DOW NFZ nie stwierdzono nieprawidłowości. Ocena cząstkowa NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działalność Centrum w 2012 r. w zakresie wykorzystania środków finansowych na udzielanie świadczeń zdrowotnych w badanych zakresach chorób płuc hospitalizacja i chirurgii klatki piersiowej hospitalizacja (D01, D02) pozyskanych w ramach umowy z DOW NFZ, uwzględniając: [1] wykorzystanie uzyskanych środków zgodnie z przeznaczeniem, z jednoczesnym nadwykonaniem m.in. w związku z koniecznością świadczenia usług, jako szpital ostry związanych z bezpośrednim zagroŝeniem Ŝycia pacjentów. NIK zwraca uwagę na brak udokumentowania sposobu kalkulacji wysokości stawek zaproponowanych w ofertach przedłoŝonych w DOW NFZ, co aczkolwiek nie było wymagane w świetle obowiązujących przepisów, to mogło stanowić podstawę do uzasadnienia rzetelności proponowanych do umowy przez Centrum warunków realizacji świadczeń zdrowotnych. Wnioski pokontrolne IV. Uwagi i wnioski Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 40, wnosi o: RozwaŜenie zasadności dokumentowania sposobu kalkulacji wysokości stawek proponowanych w ofertach przedkładanych DOW NFZ na realizację świadczeń zdrowotnych, celem ewentualnego wykorzystania do uzasadnienia rzetelności proponowanych warunków umownych. V. Pozostałe informacje i pouczenia Prawo zgłoszenia zastrzeŝeń Obowiązek poinformowania NIK o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeŝeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. ZastrzeŜenia zgłasza się do Dyrektora Delegatury NIK we Wrocławiu. Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie NajwyŜszej Izby Kontroli, w terminie 30 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W przypadku wniesienia zastrzeŝeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeŝeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Wrocław, dnia maja 2013 r. Kontroler NajwyŜszej Izby Kontroli Delegatury we Wrocławiu NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu 40 Dz.U. z 2012 r., poz.82 ze zm. Strona 10 z 11

Grzegorz Niemczyk Specjalista kontroli państwowej podpis Podpis Strona 11 z 11