P r o g r a m d y d a k t y c z n o - w y c h o w a w c z y z e d u k a c j i d l a b e z p i e c z e ń s t w a w g i m n a z j u m - k l a s a I I CELE. Znajomość powszechnej samoobrony i ochrony cywilnej. Uczeń rozumie znaczenie powszechnej samoobrony i ochrony cywilnej. 2. Przygotowanie do działania ratowniczego. Uczeń zna zasady prawidłowego działania w przypadku wystąpienia zagrożenia życia i zdrowia. 3. Nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy. Uczeń umie udzielać pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. 4. Przekazanie uczniom niezbędnej wiedzy w zakresie przygotowania instytucji państwa do działania w sytuacjach kryzysowych. 5. Wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do skutecznego działania w sytuacji zagrożenia oraz do działań zapobiegawczych. 6. Przygotowanie uczniów do udzielania poszkodowanym, możliwej w określonych warunkach, pierwszej pomocy; kształtowanie postaw ochrony życia i zdrowia własnego, a także innych osób. 7. Kształtowanie u uczniów postaw gotowości do niesienia pomocy potrzebującym, humanitaryzmu i altruizmu. 8. Rozwijanie u uczniów zdolności organizatorskich i komunikacyjnych oraz umiejętności przywódczych.
Miesiąc Dział Liczba godzin Tematy podstawowe Wymagania edukacyjne pełne Uwagi warsztatowe Uwagi o zespole Wrzesień Lekcje organizacyjne 2 Przedstawienie zasad BHP oraz przedmiotowego systemu oceniania - zna zasady bezpieczeństwa na lekcji Edukacja dla bezpieczeństwa - samodzielnie przedstawia główne założenia przedmiotowego systemu oceniania - bierze aktywny udział w omówieniu poszczególnych działów przedmiotowego systemu oceniania Ost rzeg anie o zag roże niac h i alar mo wan ie System wykrywania skażeń i alarmowania Zasady zachowania się po ogłoszeniu alarmu - wyjaśnia, czemu służy system wykrywania skażeń i alarmowania; - wyjaśnia, na czym polegają działania systemu wykrywania skażeń i alarmowania; - rozpoznaje rodzaje alarmów i sygnałów alarmowych; - omawia zasady zachowania się ludności po ogłoszeniu alarmu; - zachowuje się właściwie (zgodnie z instrukcją) po ogłoszeniu alarmu w szkole. - wyjaśnia, jak należy się zachować po usłyszeniu alarmu. - zna zasady działania systemu wykrywania skażeń i alarmowania - omawia sposoby przeciwdziałania panice; - zna rejony zbiórki oraz działania w sytuacjach nieprzewidzianych - Zna praktyczne sposoby ogłaszania alarmu Pow szec hna sam oob ron a i Zadania obrony cywilnej i ochrony ludności - wymienia podstawowe dokumenty ONZ regulujące działanie obrony cywilnej na świecie; - wymienia podstawy prawne działania ochrony ludności i obrony cywilnej w - wymienia ponadpodstawowe dokumenty ONZ regulujące działanie obrony cywilnej na świecie - wymienia terenowe organy obrony cywilnej - omawia cele i zadania obrony
obr ona cyw ilna Rzeczypospolitej Polskiej; - charakteryzuje najczęstsze sytuacje stanowiące zagrożenie dla jednostki -wymienia zagrożenia dla grup społecznych; - uzasadnia konieczność istnienia zorganizowanej ochrony ludności; - podaje nazwę centralnego organu państwa odpowiedzialnego za obronę cywilną; cywilnej rozpoznawczy OC identyfikuje znak Sprawdzian wiadomości rozdział I i II - opisuje zasady zachowania się ludności po ogłoszeniu alarmu; - opisuje centralne organy państwa odpowiedzialnego za obronę cywilną; - opisuje najczęstsze sytuacje stanowiące zagrożenie dla jednostki; - -uzasadnia konieczność istnienia zorganizowanej ochrony ludności; - opisuje system wykrywania skażeń i alarmowania; omawia cele i zadania obrony cywilnej identyfikuje znak rozpoznawczy OC Zag roże nia bez piec zeńs twa i dzia łani a rato wni cze Zagrożenia powodziowe Zagrożenia pożarowe - omawia przyczyny powodzi; - wymienia zadania organów państwa w zakresie ochrony przeciwpowodziowej; - uzasadnia potrzebę obserwacji stanu wód oraz urządzeń hydrotechnicznych; - wyjaśnia, jak należy się zachowywać w czasie powodzi i czego w czasie powodzi robić nie wolno - wymienia najczęstsze przyczyny pożarów; - charakteryzuje zagrożenia pożarowe w domu, szkole i najbliższej okolicy; - wymienia podstawowe środki gaśnicze; - wymienia i uzasadnia niezbędne działania przygotowujące do ewakuacji z terenów zagrożonych powodzią - zna warunki postępowania ludności podczas podnoszenia się stanu wody (zabezpieczenie ludzi, mienia i inwentarza) - identyfikuje znaki ochrony przeciwpożarowej; - umie scharakteryzować zagrożenia pożarowe w wybranych miejscach
Wypadki i katastrofy - omawia przeznaczenie podręcznego sprzętu gaśniczego; wskazuje jego typowe rozmieszczenie w obiektach publicznych (także w szkole); - wyjaśnia, jak należy się zachować w przypadku dostrzeżenia pożaru; - wyjaśnia, jak należy gasić zarzewie ognia; - wyjaśnia, jak należy gasić odzież palącą się na człowieku - wyjaśnia znaczenie terminów wypadek i katastrofa ; - omawia przyczyny wypadków oraz katastrof komunikacyjnych i technicznych; - omawia zasady zachowania się podczas wypadków i katastrof (komunikacyjnych, innych) (dom, szkoła, sklep, świątynia, kino) - zna algorytm postępowania w sytuacji wystąpienia katastrofalnych zagrożeń Powtórzenie wiadomości. Film dokumentalny Katastrofy - omówienie - omawia przyczyny wypadków oraz katastrof komunikacyjnych i technicznych; - wyjaśnia znaczenie terminu ewakuacja ; - zna algorytm postępowania w sytuacji wystąpienia katastrofalnych zagrożeń Ewakuacja ludności i zwierząt z terenów zagrożonych - omawia zasady ewakuacji ludności i zwierząt z terenów zagrożonych; - wyjaśnia zasady zaopatrzenia ludności ewakuowanej w wodę i żywność; - wymienia główne przesłanki do podjęcia ewakuacji spontanicznej; - charakteryzuje najistotniejsze zasady - kompletuje sprzęt i wyposażenie przydatne podczas ewakuacji; uzasadnia swój wybór; - zna zasady przeprowadzania ewakuacji z rejonów zagrożonych lub objętych zdarzeniem kryzysowym; - wie czym jest samoewakuacja (ewakuacja spontaniczna); - zna sposoby zabezpieczenia i magazynowania żywności i wody opuszczania miejsc zagrożonych Sprawdzian wiadomości z rozdziału III - opisuje zasady ewakuacji ludności i zwierząt z terenów zagrożonych; - opisuje znaczenie terminów wypadek i katastrofa ; - opisuje zasady przeprowadzania ewakuacji z rejonów zagrożonych lub objętych zdarzeniem kryzysowym; - opisuje znaki ochrony przeciwpożarowej;
- opisuje zagrożenia pożarowe w domu, szkole i najbliższej okolicy; Pier wsz a po moc i resu scyt acja 2 Układ oddechowy i układ krążenia człowieka Łańcuch przeżycia System ratownictwa w Polsce Bezpieczeństwo osoby ratującej i ratowanego - omawia budowę i zasady funkcjonowania układu oddechowego człowieka; - omawia budowę i zasady funkcjonowania układu krążenia człowieka - wymienia kolejne ogniwa łańcucha przeżycia; - omawia ich znaczenie - wymienia numery alarmowe i omawia właściwy sposób wzywania pomocy; - omawia zasady postępowania bezpiecznego dla ratownika - wyjaśnia zasady oceny układu oddechowego i krążenia (ABC); - zna znaczenie prawidłowego funkcjonowania układu - wyjaśnia, jak działa w Polsce system ratowniczy - omawia zasady postępowania aseptycznego i bezpiecznego dla ratownika - wie na czym polega koncepcja łańcucha przeżycia -zna organizację i działanie systemu ratownictwa w Polsce Nagłe zatrzymanie krążenia - wyjaśnia, na czym polega resuscytacja krążeniowooddechowa; - rozpoznaje stan osoby poszkodowanej; - prawidłowo bada jej oddech (na manekinie) - wymienia zagrożenia dla osoby nieprzytomnej; - wykonuje samodzielnie resuscytację krążeniowooddechową u dorosłych i dzieci (na 3 Resuscytacja Zadławienia - układa poszkodowanego w pozycji bezpiecznej; - wykonuje samodzielnie resuscytację krążeniowooddechową u dorosłych i dzieci (na manekinach) - wyjaśnia, na czym polega pomoc ratownicza w zadławieniu manekinach) w odpowiednim czasie - wyjaśnia, do czego służy automatyczny defibrylator zewnętrzny, na czym polega jego działanie i gdzie powinien się znajdować 4 Pierwsza pomoc Apteczka pierwszej pomocy - omawia znaczenie czasu w udzielaniu pierwszej pomocy; - potrafi wykonać prostsze opatrunki tamujące krwawienia - wie jak istotne jest
Krwawienia Krwotok z nosa - wymienia zawartość apteczki pierwszej pomocy; posługuje się apteczką pierwszej pomocy; - wymienia rodzaje krwawień - udziela pomocy przy krwawieniu odpowiednio do rodzaju krwawienia; - udziela pomocy w przypadku krwawienia z nosa; - wyjaśnia, dlaczego krwotok i wstrząs krwotoczny zagrażają życiu znaczenie czasu w pierwszej pomocy Powtórzenie wiadomości. Film dokumentalny z zakresu Pierwszej Pomocy Urazy kończyn - omawia znaczenie czasu w udzielaniu pierwszej pomocy; - udziela pomocy przy urazach kończyn - zna sposoby użycia chusty trójkątnej - zna główne przyczyny złamań, zwichnięć i skręceń - wie jak istotne jest znaczenie czasu w pierwszej pomocy - demonstruje sposoby użycia chusty trójkątnej - zna najprostsze sposoby udzielania pomocy w urazach kończyn - wyjaśnia, czym jest zasłabnięcie i omawia zasady postępowania w zasłabnięciu; - wyjaśnia znaczenie bólu w klatce piersiowej jako Zasłabnięcie Ból w klatce piersiowej objawu stanu zagrożenia życia - wyjaśnia zasady postępowania z poszkodowanym skarżącym się na ból w klatce - potrafi pomóc poszkodowanemu skarżącemu się na ból w klatce piersiowej piersiowej Wychłodzenie i odmrożenie - omawia skutki działania niskiej temperatury na organizm ludzki; - wymienia części ciała najłatwiej ulegające - potrafi udzielić pomocy w przypadku wychłodzenia organizmu bądź też odmrożenia
odmrożeniom; - wyjaśnia, na czym polega pierwsza pomoc: o w wychłodzeniu o w odmrożeniu - wyjaśnia, od czego zależy temperatura odczuwalna - omawia zagrożenia wynikające z intensywnych opadów śniegu, porywistych wiatrów i bardzo niskich temperatur oraz prawidłowe zachowanie w takich sytuacjach - omawia skutki działania wysokiej temperatury na organizm ludzki; o skóry - udziela pomocy osobie Oparzenia termiczne i chemiczne o przełyku i przewodu pokarmowego o oczu - wyjaśnia znaczenie terminów udar słoneczny i udar cieplny - wyjaśnia, jak można pomóc osobie, która poszkodowanej na skutek oparzenia termicznego; - udziela pomocy osobie poszkodowanej na skutek oparzenia chemicznego: ucierpiała wskutek udaru - omawia prawidłowe postępowanie w czasie upałów - wyjaśnia, jakie skutki wywołują porażenia prądem elektrycznym i od czego zależy stopień Porażenie prądem elektrycznym Pioruny obrażeń; - wyjaśnia, jak udzielić pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym; - potrafi udzielić pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym - wyjaśnia, jak należy się zachowywać i czego należy unikać w czasie burzy z wyładowaniami atmosferycznymi Pomoc tonącym Zagrożenie załamaniem lodu - wymienia najczęstsze przyczyny utonięć wyjaśnia, jak należy postępować, by - Zna zasady udzielania pomocy tonącym załamanie lodu
bezpiecznie udzielić pomocy osobom tonącym - wyjaśnia, jak należy postępować, by bezpiecznie udzielić pomocy osobom tonącym na skutek załamania lodu - wyjaśnia, na czym polega pierwsza pomoc przy zatruciach: Zatrucia o pokarmowych o lekami o gazami o środkami chemicznymi - Zna typowe objawy i najczęstsze okoliczności zatruć - Potrafi udzielić pierwszej pomocy w przypadkach zatruć o lekami Wypadek drogowy - wymienia najczęstsze przyczyny wypadków drogowych - uzasadnia znaczenie udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych - Zna metody postępowania ratowniczego na miejscu wypadku drogowego Och ron a prz ed ska żeni ami Sprawdzian wiadomości z zakresu pierwszej pomocy Wpływ substancji promieniotwórczych na ludzi, zwierzęta, żywność i wodę - omawia zasady zachowania się podczas udzielania pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych - opisuje najczęstsze przyczyny wypadków; - opisuje strategie postępowania pierwszej pomocy - wyjaśnia znaczenie terminu promieniotwórczość - omawia wpływ substancji promieniotwórczych na ludzi, zwierzęta, żywność i wodę; - podaje wysokość dawki promieniowania, która wywołuje typowe objawy choroby popromiennej - wyjaśnia, na czym polegają zabiegi sanitarne i zabiegi specjalne. - udziela pomocy osobie poszkodowanej - podaje przykłady wykorzystania promieniotwórczości w służbie ludzkości - podaje nazwy instytucji w Polsce, w ramach których działają służby monitorujące poziom radiacji; - wymienia reakcje organizmów żywych na napromieniowanie - wymienia jakie są reakcje organizmów żywych na napromieniowanie (choroba popromienna) Zabezpieczenie żywności i - wyjaśnia znaczenie terminów :skażenie i zakażenie - charakteryzuje walory ochronne
wody przed skażeniami - wymienia możliwe źródła skażenia; - wymienia sposoby zabezpieczenia żywności i wody przed skażeniami - uzasadnia konieczność stałej ochrony wody i żywności, zwłaszcza w czasie zdarzeń różnych rodzajów opakowań; - omawia sposoby postępowania w przypadku zagrożenia skażeniami promieniotwórczymi - planuje wielkość zapasów wody i żywności na potrzeby swojej rodziny, na określony czas kryzysowych; - zna zasady bezpiecznego przechowywania żywności i wody - wyjaśnia, na czym polega uzdatnianie Postępowanie ze skażoną żywnością i wodą skażonej żywności i wody; - wyjaśnia znaczenie terminów: odkażanie, dezaktywacja (mechaniczna, fizyczna, chemiczna) - wyjaśnia pojęcia dezynfekcja, dezynsekcja, deratyzacja Za gro żen ia che mi czn e Oznakowanie substancji toksycznych - wyjaśnia znaczenie terminu piktogram ; - wymienia rodzaje oznakowań substancji toksycznych i miejsca ich eksponowania; - proponuje działania chroniące ludzi przed działaniem substancji szkodliwych - rozpoznaje znaki substancji toksycznych na pojazdach i budowlach - przedstawia zasady postępowania w okolicznościach nakazujących opuszczenie zagrożonego miejsca - zna zasady samopomocy i samoewakuacji Postępowanie w wypadku awarii - wyjaśnia zasady postępowania w przypadku awarii instalacji chemicznej, środka transportu i rozszczelnienia zbiorników z substancjami toksycznymi - podaje przykłady zastępczych środków ochrony dróg oddechowych i skóry; - zna zasady ratowania ofiar zdarzenia
- wymienia zagrożenia lokalne stwarzane przez przemysł i transport - opisuje zasady postępowania w przypadku awarii instalacji chemicznej, środka transportu i Sprawdzian wiadomości. rozszczelnienia zbiorników z substancjami toksycznymi - opisuje rodzaje oznakowań substancji toksycznych i miejsca ich eksponowania; - opisuje znaki substancji toksycznych na pojazdach i budowlach - opisuje zastępcze środki ochrony dróg oddechowych i skóry; - opisuje sposoby postępowania w przypadku zagrożenia Program dydaktyczno-wychowawczy zawiera wszystkie treści nauczania wymagania szczegółowe zawarte w podstawie programowej edukacja dla bezpieczeństwa dla gimnazjum.