Mój przyjaciel lis reż. Luc Jacquet MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI SPIS TREŚCI 1. Informacje o filmie. (str. 2) 2. Scenariusz lekcji. (str. 3) Temat: Mój przyjaciel lis trudna sztuka oswajania. stowarzyszenie nowe horyzonty zamenhofa 1, 00-153 warszawa, tel. +48 22 530 66 40, fax +48 22 831 06 63, www.nhef.pl
INFORMACJE O FILMIE NOTA O FILMACH - Ktoś ty? - spytał Mały Książę. - Jesteś bardzo ładny... - Jestem lisem - odpowiedział lis. - Chodź pobawić się ze mną - zaproponował Mały Książę. - Jestem taki smutny... - Nie mogę bawić się z tobą - odparł lis. - Nie jestem oswojony. Mały Książę, Antoine De Saint- Exupery Tytuł: Mój przyjaciel lis; Kraj i rok produkcji: Francja 2008; Reżyseria: Luc Jacquet; Scenariusz: Luc Jacquet, Eric Rognard Zdjęcia: Eric Dumage, Gerard Simon Muzyka: Evgueni Galperine, Alice Lewis, David Reyes Montaż: Sabine Emiliani Obsada: Bertille Noel-Bruneau jako dziewczynka, Isabelle Carre jako narrator głos w wersji polskiej: Justyna Bojczuk jako dziewczynka, Agnieszka Kunikowska jako narrator. NOTA O REŻYSERZE Luc Jacquet (ur. 5.12.1967 r. we Francji) to biolog, reżyser, scenarzysta i operator filmowy. Specjalizuje się w filmach poświęconych przyrodzie, za które niejednokrotnie został doceniony na międzynarodowych festiwalach i konkursach (jest zdobywcą m.in. Oscara i Césara). Polskim widzom reżyser znany jest przede wszystkim jako twórca filmu dokumentalnego o pingwinach cesarskich Marsz pingwinów z 2005 r. O FILMIE Mój przyjaciel lis to pięknie sfotografowana historia przyjaźni dziewczynki i lisa. Luc Jacquet po raz kolejny zaprasza widzów do magicznego świata przyrody. W drodze do szkoły mała bohaterka spotyka biegnącego ścieżką lisa. Zafascynowana zwierzęciem nie może oderwać od niego wzroku. Postanawia zaprzyjaźnić się z nim, dowiedzieć się jak najwięcej o jego życiu i zwyczajach. Film Jacqueta to historia niezwykłej przyjaźni. Dzięki lisowi dziewczynka odkryje dziki i tajemniczy świat natury. Tak zaczyna się przygoda, która odmieni jej życie, poszerzy horyzonty jej i nasze.
Opracowała: Paulina Krześniak SCENARIUSZ LEKCJI Temat: Mój przyjaciel lis trudna sztuka oswajania. CELE LEKCJI Po lekcji uczeń powinien: wykazywać się umiejętnością porównywania dwóch różnych dzieł: filmowego i literackiego, wskazywania wspólnego dla obu tematu oraz różnic w sposobach jego realizacji, także tych, wynikających z różnicy medium; podejmować rozmowę na poruszane w filmie tematy (zainteresowanie przyrodą, przyjaźń między człowiekiem a zwierzęciem, oswajanie stworzenia żyjącego na łonie natury: umiejętność obserwacji, poznawanie jego obyczajów, stopniowe przybliżanie się do niego, delikatność i czujność); prezentować swoje poglądy oraz prowadzić dyskusję: argumentować, wnioskować, formułować sądy; METODY I FORMY PRACY praca z tekstem, pogadanka, dyskusja kierowana, burza mózgów, praca w grupach. ŚRODKI DYDAKTYCZNE CZAS film: Mój przyjaciel lis, reż. Luc Jacquet, Francja 2007, kserokopie dwudziestego pierwszego rozdziału Małego Księcia Antoine a de Saint- Exupéry ego przyniesione przez nauczyciela, dwa arkusze brystolu oraz mazaki przyniesione przez nauczyciela. 2 lekcje
PRZEBIEG LEKCJI UWAGA: Zajęcia na temat filmu Mój przyjaciel lis można przeprowadzić na lekcjach poświęconych książce Mały Książę albo potraktować dwudziesty pierwszy rozdział książki Exupéry ego jako kontekst dla filmu. 1. Wprowadzenie. Nauczyciel zapisuje na tablicy podstawowe wiadomości o filmie, jego twórcach oraz czasie i miejscu powstania, następnie przypomina lub wprowadza sylwetkę twórczą Antoine a de Saint-Exupéry ego i krótko wprowadza w tematykę jego najbardziej znanego dzieła. 2. Praca z tekstem. Uczniowie otrzymują kopie dwudziestego pierwszego rozdziału Małego Księcia, opowiadającego o spotkaniu Małego księcia z lisem. Prowadzący daje dzieciom około pięciu minut na interpretację przeczytanego fragmentu, przypomnienie sobie filmu Jacqueta oraz zastanowienie się, co łączy oba teksty kultury. 3. Dyskusja. Nauczyciel prosi dzieci, żeby podzieliły się swoimi refleksjami na temat podobieństw między analizowanymi tekstami. Prowadzący stara się dopilnować, żeby poruszone zostały następujące kwestie: znajomość Małego Księcia i lisa w książce Exupéry ego oraz znajomość Lili i lisicy Titou w filmie Jacqueta, oswajanie = stwarzanie więzów (Mały Książę), powstawanie wyjątkowej więzi, która lisa-jak-sto-tysięcy-innych-lisów i dziecko-jak-sto-tysięcy-innych-dzieci przekształca w jedynych na świecie i potrzebnych sobie nawzajem, sposoby oswajania: obserwowanie; poznawanie; powolne, stopniowe przybliżanie się; rytualność spotkań (obrządek, jak mówi lis z Małego Księcia): spotkania o tej samej porze, wytwarzające sytuację oczekiwania; poczucie odpowiedzialności za przyjaciela. 4. Praca w grupach: metoda plakatów. Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy. Każda grupa dostaje brystol oraz mazaki. Zadaniem pierwszej grupy jest graficzne przedstawienie kolejnych etapów oswajania lisa przez Małego Księcia, zadaniem drugiej zaś graficzne przedstawienie kolejnych etapów oswajania Titou przez Lilę. Warto tu zwrócić uwagę na: w przypadku Małego Księcia: poznawanie się, siadanie przy każdym spotkaniu coraz bliżej lisa (Na początku siądziesz w pewnej odległości ode mnie, ot tak, na trawie. Będę spoglądać na ciebie kątem oka, a ty nic nie powiesz.(...) Lecz każdego dnia będziesz mógł siadać coraz bliżej. mówi do Małego księcia lis), obrządek: zrytualizowane formy spotkań, ich stała pora, spotkanie jako rodzaj święta, na które z utęsknieniem się oczekuje, uświadomienie sobie faktu bycia odpowiedzialnym za tego, kogo się oswaja (odniesienie do róży), rozstanie; w przypadku filmu Mój przyjaciel lis: obserwowanie, podglądanie, śledzenie Titou a potem także jej dzieci, wczuwanie się w zwierzę, próba odnalezienia się w jego sytuacji (odkrywanie niebezpieczeństw grożących lisom w lesie: wilki, drapieżne ptaki), nauka lisiej mowy, zmniejszanie się lęku Titou wobec Lili: wspólne spędzanie czasu dziewczynki i lisicy, zgoda zwierzęcia na fizyczną bliskość, głaskanie i karmienie, próba udomowienia Titou przez Lilę, wyzwalająca w zwierzęciu poczucie osaczenia i zakończona wypadkiem, w którym Titou zostaje ranna, żal dziewczynki i uświadomienie sobie przez nią odrębności i niezależności życia ludzi oraz dzikich zwierząt, rozstanie i narodziny poczucia odpowiedzialności za oswajanego. 5. Pogadanka. Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na podobieństwa w realizacji tematu oswajania przez Exupéry ego i Jacqueta. 6. Burza mózgów. Prowadzący prosi uczniów o wskazanie różnic między realizacją tematu oswajania w obu omawianych dziełach. Pomocne mogą być dla nich pytania: Które z dzieł w większym stopniu dotyczy świata przyrody i zainteresowania ludzi tym światem, które ma natomiast wymiar uniwersalny, w którym relacja lis-dziecko ma charakter symboliczny i odwołuje do sytuacji poznawania i oswajania w znaczeniu uniwersalnym (czegoś, np. zwierzęcia czy róży, ale także kogoś)?
Jakie różnice między tymi dwoma dziełami wynikają z odmienności tworzywa artystycznego? (warto zwrócić uwagę uczniów na fakt, że w filmie Mój przyjaciel lis wyjątkowo rzadko padają słowa, natomiast wielkie znaczenie mają tu zdjęcia). 7. Odwoływanie się do własnych doświadczeń dzieci. Prowadzący zachęca uczniów do podzielenia się własnymi doświadczeniami z oswajania zwierząt. Prosi, żeby krótko przedstawili poszczególne etapy swojego postępowania i podzielili się refleksjami na temat trudności, jakie napotkali. Nauczyciel pyta także, czy osoby opowiadające widzą punkty wspólne między doświadczeniem swoim a Lili. PRACA DOMOWA Pewnego dnia, wracając lasem znad jeziora do ośrodka wypoczynkowego, dostrzegłem/ dostrzegłam za jednym z drzew rude futerko napisz opowiadanie rozpoczynające się tym zdaniem.