RZECZPO SPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 159113 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 279432 (51) IntCl5: A23N 17/02 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 11.05.1989 (54)Gniotownik walcowy, zwłaszcza do pasz (43) Zgłoszenie ogłoszono: 12.11.1990 BUP 23/90 (73) Uprawniony z patentu: Wojewódzki Klub Techniki i Racjonalizacji Zakład Usług Technicznych, Krosno, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.11.1992 WUP 11/92 (72) Twórcy wynalazku: Kazimierz Bloch, Sanok, PL Czesław Zięba, Jasło, PL (57) G niotow nik według zastrz. 1, znamienny tym, że zespół napinania pasów (b) um ocowany jest obrotowo na obudowie walców (1) i wyposażony jest w element napinający (14), na którym umieszczony jest zespół napędowy (a) i wskaźnik napinania pasów. PL 159113 B1 fig 2
GNIOTOWNIK WALCOWY, ZWŁASZCZA DO PASZ Z a s t r z e ż e n i a p a t e n t o w e 1. Gniotownik walcowy, zwłaszcza do pasz składający się z walca stałego, walca dociskowego obudowy walców, zespołu napędowego, zbiornika zasypowego i zasuwy, z n a m i e n n y t y m, że ma pas lub pasy podwójnego działania (11) obejmujące połowę obwodu koła pasowego (13) zespołu napędowego (a) trzy czwarte obwodu koła pasowego napędowego (9) walca dociskowego (2) i wycinek obwodu koła pasowego napędzanego (10) walca stałego (3) oraz ma zespół napinania pasów (b) wraz z wskaźnikiem napięcia pasów (C), zespół do ustalania szczeliny (d), zespół regulacji siły nacisku (e) i zespół regulacji luzów (f). 2. Gniotownik według zastrz. 1, z n a m i e n n y t y m, że zespół napinania pasów (b) umocowany jest obrotowo na obudowie walców (1) i wyposażony jest w element napinający (14) na którym umieszczony jest zespół napędowy (a) i wskaźnik napinania pasów. 3. Gniotownik według zastrz. 1, z n a m i e n n y t y m, że zespół do ustalania szczeliny (d) pomiędzy walcem stałym (3) i walcem dociskowym (2) ma element (20) i śrubę nastawczą (21) opierającą się o obudowę łożysk (22). 4. Gniotownik według zastrz. 1, z n a m i e n n y t y m, że zespół regulacji siły nacisku (e) jest sprzężony z niezależną jednostronną, bądź dwustronną regulacją siły nacisku walca dociskowego (2) i wyposażony jest w dwie śruby główne (23) przymocowane do obudów łożysk (22), elementów sprężystych (24), (25), ramki prowadzącej (26) przymocowanej trwale do obudowy walców (1), oraz śruby dociskowej (27) wraz z nakrętką dociskową (28). 5. Gniotownik według zastrz. 1, z n a m i e n n y t y m, że zespół regulacji luzów f łożyska głównego 8 ma prowadnicę (29) płytki dystansowe (30) i śrubę (31). * * * Przedmiotem wynalazku jest gniotownik walcowy zwłaszcza do pasz. Znana jest konstrukcja gniotownika walcowego składająca się z dwóch walców, które ułożyskowane są w ramie. Napęd walców realizowany jest za pomocą kół zębatych. Znana jest też druga konstrukcja gniotownika składająca się również z dwóch walców, ramy, przy czym napędzany jest jeden walec od silnika, zaś drugi walec obraca się wskutek siły tarcia powstającej pomiędzy gniecionym ziarnem a jego powierzchnią zewnętrzną. Wadą pierwszego rozwiązania jest stosowanie do napędów walców, kół zębatych, które są pracochłonne, wymagają stosowania specjalistycznych obrabiarek, a więc powoduje to wzrost kosztów całego gniotownika. Ponadto podczas pracy walców szczelina pomiędzy nimi zmienia się co jest powodem szybkiego zużywania się kół zębatych, które nie obracają się wówczas po średnicy podziałowej a to jest warunek konieczny właściwej współpracy zębów kół zębatych. Natomiast wadą drugiego rozwiązania jest to, że bardzo często podczas pracy następuje zapchanie szczeliny między walcami zgniatanym materiałem na przykład zbożem i zatrzymanie drugiego walca. Wadą jednego i drugiego rozwiązania jest stałe ciągłe tarcie dwóch walców ponieważ nie może być szczeliny między nimi. To tarcie pociąga za sobą wzrost temperatury, a zatem i ziarna gniecionego, co niekorzystnie wpływa na jego właściwości odżywcze. Ponadto w jednym i drugim rozwiązaniu występuje nierównomierny nacisk na całej roboczej powierzchni walców zgniatających, co jest powodem otrzymywania różnych grubości płatków zgniatanego materiału. Celem wynalazku jest opracowanie konstrukcji gniotownika nie mającego wad znanych rozwiązań umożliwiającego ponadto regulację szczeliny między walcami i siły nacisku jednego walca na drugi oraz wydłużenie żywotności napędu walców. Istota wynalazku polega
159 113 3 na tym, że gniotownik ma pas lub pasy podwójnego działania obejmujące połowę obwodu koła pasowego zespołu napadowego, trzy czwarte obwodu koła pasowego napędowego walca dociskowego i wycinek obwodu koła pasowego napędzanego walca stałego oraz ma zespół napinania pasów wraz ze wskaźnikiem napięcia pasów, zespół do ustalania szczeliny, zespół regulacji siły nacisku i zespół regulacji luzów, przy czym zespół napinania pasów umocowany jest obrotowo na obudowie walców i wyposażony jest w element napinający, na którym umieszczony jest zespół napędowy i wskaźnik napinania pasów, natomiast zespół do ustalania szczeliny ma pomiędzy walcem stałym i walcem dociskowym element i śrubę nastawczą opierającą się o obudowę łożysk, a zespół regulacji siły nacisku umożliwiający niezależną jednostronną bądź dwustronną regulację siły nacisku walca dociskowego wyposażony jest w dwie śruby główne przymocowane do obudów łożysk elementów sprężystych ramki prowadzącej, przymocowanej trwale do obudowy walców śruby dociskowej wraz z nakrętką i zespół regulacji luzów łożyska głównego wyposażony w prowadnicę, płytki dystansowe i śrubę. Przedmiot wynalazku został przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunkach na których fig. 1 - przedstawia w widoku z boku gniotownik zamocowany na podstawie,fig. 2 - przedstawia gniotownik z wskaźnikiem napinania pasów, obudową walców, pasem podwójnego działania opasującym koło pasowe zespołu napędowego, koło pasowe napędowe i koło pasowe napędzane, fig. 3 - przedstawia przekrój osiowy przez walec dociskowy i walec stały. Gniotownik składa się z obudowy walców 1. W obudowie walców 1 znajduje się walec dociskowy 2 i walec stały 3. Walec dociskowy 2 umieszczony jest na wałku 4 a walec stały 3 na wałku 5. Wałki 4 i 5 ułożyskowane są na łożyskach 7 i łożyskach głównych 8. Na zewnątrz obudowy walców 1 na wałku 4 umieszczone jest koło pasowe napędowe 9 a na wałku 5 koło pasowe napędzane 10. Do napędu walca dociskowego 2 i walca stałego 3 służy pas lub pasy podwójnego działania 11 uzyskujące napęd od zespołu napędowego a. W skład zespołu napędowego a wchodzi silnik elektryczny 12 i koło pasowe 13. Pasy podwójnego działania 11 obejmują połowę obwodu koła pasowego 13, trzy czwarte obwodu koła pasowego napędowego 9 i wycinek obwodu koła pasowego napędzanego 10 o kącie rozwarcia około 60. Do obudowy walców 1 obok koła pasowego 13 przymocowany jest obrotowo zespół napinania pasów b. Zespół napinania pasów b składa się z elementu napinającego 14. Na elemencie napinającym 14 w kształcie płytki umieszczony jest zespół napędowy a. Na jednym końcu elementu napinającego 14 znajduje się w otworze śruba mocująca 15 z nakrętką 16. Koniec śruby regulacyjnej 15 przymocowany jest obrotowo do obudowy walców 1. Na śrubie 15 umieszczona jest sprężyna robocza 16a podtrzymywana płytką podtrzymującą 17 będącą równocześnie jednym z elementów wskaźnika napinania pasów c. Do regulacji napięcia pasów podwójnego działania 11 służy nakrętka regulacyjna 18. Pomiędzy elementem napinającym 14, a śrubą regulacyjną 15 znajduje się element wskazujący 19 wskaźnika napinania pasów C. Płytka podtrzymująca 17 i element wskazujący 19 tworzą wskaźnik napinania pasów C. Gniotownik ma zespół do ustalania szczeliny d pomiędzy walcem stałym 3 i walcem dociskowym 2, który składa się z: elementu 20 w kształcie płytki przymocowanego trwale do obudowy walców 1. Element 20 znajduje się po jednej i drugiej stronie obudowy walców 1. W elemencie 20 znajduje się śruba nastawcza 21 opierająca się o obudowę łożysk 22, służąca do ustawiania szczeliny walca stałego 3 i walca dociskowego 2. Ponadto gniotownik ma zespół regulacji siły nacisku e walca dociskowego 2. Zespół regulacji siły nacisku e, walca dociskowego 2 składa się z dwóch śrub głównych 23 wkręconych do obu obudów łożysk 22, elementów sprężystych 24, 25, ramki prowadzącej 26 trwale przymocowanej do obudowy walców 1, wewnątrz której zamocowana jest śruba dociskowa 27 wychodząca również na jej zewnątrz i zakończona nakrętką dociskową 28. Śruby główne 23 są luźno umieszczone w ramce prowadzącej 26. Nakrętki ściskające 29, 30 wstępnie ściskające elementy sprężyste 24, 25, służą do wstępnej regulacji napięcia pasów podwójnego działania 11. W zależności od śrutowanego materiału, siłę dociskową
4 159 113 walca dociskowego 2 ustawia się nakrętką dociskową 28. Zespół regulacji siły nacisku e umożliwia niezależną jednostronną bądź dwustronną regulację siły nacisku walca dociskowego 2 tak by zapewnić jego równomierny nacisk na walec stały 3. Gniotownik ma też zespół regulacji luzów f ma prowadnice 29 płytki dystansowe 30 i śrubę 31. Obudowa łożysk 22 znajduje się w prowadnicy 29a. Do obudowy walców l przymocowany jest zbiornik zsypowy 32. Do regulacji ilości zsypywanego materiału na walec dociskowy 2 i walec stały 3 służy zasuwa 33 umieszczona na obudowie walców l przy zbiorniku zsypowym 32. Gniotownik może być umieszczony na przykład na podstawie 34.
159 113 fig. 3
159 113 f i g. 2 Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 10 000 zł