Literka.pl Aktywne metody nauczania. Data dodania: 2005-03-16 11:30:00 Referat na posiedzenie rady pedagogicznej dotyczącej aktywnych metod nauczania w szkole podstawowej. Referat na posiedzenie szkoleniowe RP Szkoły Podstawowej w Siedlisku AKTYWNE METODY NAUCZANIA opracowanie M. Orłowska Wymienię i krótko scharakteryzuję stosowane metody nauczania. Z definicji metody nauczania wynika, że jest to "celowo i systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejętnością posługiwania się nią w praktyce, a także rozwijanie zdolności i zainteresowań poznawczych. Większość z omawianych metod aktywizuje uczniów. Aktywizujące metody nauczania mają decydujący wpływ na nabywanie i rozwijanie przez uczniów umiejętności uniwersalnych oraz powodują wzrost czynnego udziału uczniów w procesie nauczania. Należy również podkreślić, że większość ludzi pamięta: 10% tego, co słyszymy WYKŁAD 20% tego, co widzimy DEMONSTRACJA 40% tego, o czym rozmawiamy DYSKUSJA 90% tego, co robimy INSCENIZACJA W literaturze przedmiotu najczęściej wykorzystywany i uwzględniony w rozkładach materiału jest następujący podział metod : METODY AKTYWIZUJĄCE:Analiza SWOT, Burza mózgów, Debata za i przeciw, Drama, Drzewo decyzyjne, Dyskusja, Dyskusja punktowana, Metaplan, Metoda biograficzna, Metoda symulacji, Poker kryterialny, Praca w grupach, "Sześć myślących kapeluszy". METODY PODAJĄCE:Opis, Opowiadanie, Rozmowa nauczająca. METODY PRAKTYCZNE:Metoda projektu, Portfolio,
Wycieczka historyczna. METODY PROGRAMOWE:Praca z mapą, Praca z podręcznikiem. W celu dokładniejszego zapoznania się z omawianymi metodami, poniżej przedstawię ich charakterystykę. METODY AKTYWIZUJĄCE ANALIZA SWOT: (strenghts mocne strony, weaknesses słabe strony, opportunities szanse, możliwości, threats zagrożenia) Metoda zespołowej analizy i oceny określonego problemu lub wydarzenia. Pomaga w podejmowaniu decyzji. Etap wstępny: określenie problemu przez nauczyciela. Etap zasadniczy: praca nad problemem (wypełnianie karty). Etap końcowy: ustalenie wspólnego stanowiska. Uwagi dotyczące realizacji: problem może analizować cała klasa. Klasę można również podzielić na zespoły, które będą analizować problem, po dyskusji następuje ustalenie wspólnego stanowiska oraz porównanie wyników pracy zespołów na forum klasy. BURZA MÓZGÓW ("fabryka pomysłów") polega na zebraniu jak największej ilości pomysłów celem rozwiązania jakiegoś problemu. podanie problemu przez nauczyciela, sesja (10-15 min), podczas której uczniowie zgłaszają pomysły rozwiązania problemu, omawianie pomysłów, wybór rozwiązania problemu. Przed przystąpieniem do lekcji realizowanej tą metodą, należy ustalić z klasą zasady zachowania się w czasie "burzy mózgów": głosu udziela nauczyciel, pomysłów się nie krytykuje, pomysły zapisywane są na tablicy (lub planszy). DEBATA ZA I PRZECIW Umożliwia i ułatwia podjęcie decyzji. Etapy prowadzenia dyskusji: określenie tematu debaty, podział klasy na dwie grupy klasy można nie dzielić na grupy, wtedy uczniowie podają wspólne argumenty "za" i argumenty "przeciw", określenie czasu na dyskusję, dyskusja, podsumowanie wyników dyskusji. Podsumowanie dyskusji będzie polegać na ustaleniu, które argumenty otrzymały więcej głosów. Nauczyciel powinien dokonać oceny " jakości" argumentów.
DRAMA Polega na przyswajaniu treści kształcenia poprzez przeżycie, doświadczenie i zabawę; jest zatem metodą i nauczania i wychowania, zakładającą holistyczny rozwój osobowości ucznia. Zadanie nauczyciela polega na wprowadzeniu i przygotowaniu uczniów do wejścia w określone role. Techniki dramy: ROZMOWA ROLA WYWIAD PANTOMIMA RZEŹBA "ŻYWY OBRAZ" (STOP-KLATKA, FOTOGRAFIA) IMPROWIZACJA INSCENIZACJA TECHNIKI MANUALNO-PLASTYCZNE Na zakończenie nauczyciel omawia pracę uczniów. "DRZEWO DECYZYJNE" Metoda pozwalająca na graficzny zapis procesu podejmowania decyzji. Stosując tą metodę znajduje się różne rozwiązania danego problemu i zauważa się różne związki między tymi rozwiązaniami. Pozwala to również dostrzec skutki przyjętego rozwiązania. Bardzo istotne jest określenie wartości, które uznaje osoba podejmująca decyzję. określenie problemu (w taki sposób, aby uczniowie mieli możliwość wyboru), określenie celów i wartości, podanie kilku rozwiązań (lub jednego rozwiązania), określenie pozytywnych skutków każdego rozwiązania, określenie negatywnych skutków każdego rozwiązania, podjęcie decyzji. DYSKUSJA PUNKTOWANA Metoda, która polega na sprawdzeniu wiedzy uczniów. opracowanie systemu punktowania określenie za co przyznawane są punkty dodatnie, a za co punkty ujemne, ustalenie punktacji wymaganej do uzyskania poszczególnych ocen, podanie tematu dyskusji, ustalenie planu dyskusji, określenie czasu dyskusji, dyskusja, podsumowanie dyskusji, przyznanie punktów ocena uczniów. Nauczyciel wybiera kilku uczniów do udziału w dyskusji. Zajmują oni widoczne dla wszystkich miejsce. Karta oceny dyskusji (np. plansza) powinna być dla wszystkich widoczna. Nauczyciel tylko obserwuje dyskusję. METAPLAN
Jest to metoda polegająca na graficznym zapisie przebiegu dyskusji. Metoda ta umożliwia postawienie diagnozy (oceny) określonej sytuacji, wskazuje możliwości rozwiązania określonego problemu. Graficznym obrazem dyskusji jest plakat. przygotowanie plakatu (szary papier, kolorowe kartki mogą mieć różny kształt, pisaki, klej), określenie czasu dyskusji, podział klasy na grupy, przedstawienie problemu, tworzenie plakatu uczniowie zapisują na kartkach: Jak było? Jak być powinno? Dlaczego nie było tak, jak być powinno? Wnioski. zapisane kartki są umieszczane w wyznaczonych miejscach plakatu, prezentacja plakatów przez poszczególne grupy, zebranie wniosków ze wszystkich plakatów i wypracowanie wspólnych rozwiązań, których realizacja doprowadzi do poprawy sytuacji. POKER KRYTERIALNY Gra dydaktyczna polegająca na rywalizacji uczniów w ramach ustalonych wcześniej reguł gry. Może stanowić wprowadzenie do lekcji lub jej podsumowanie. Etapy gry: ustalenie tematu gry, przygotowanie planszy, przygotowanie zestawu kart, na których umieszczone są hasła dotyczące tematu gry, ustalenie reguł, podział klasy na grupy, rozdanie graczom kart (każda grupa otrzymuje wszystkie karty), uczeń rozpoczynający grę wybiera ze swojego zestawu kartę z hasłem, które według niego jest najważniejsze i kładzie ją na planszy z kryteriami pierwszorzędnymi, kolejni uczniowie postępują tak samo, podobna procedura obowiązuje przy ustalaniu kryteriów drugorzędnych i trzeciorzędnych, podczas gry może nastąpić uzasadniona wymiana kart na poszczególnych polach planszy, grupa musi zatwierdzić argumenty gracza, dokonującego wymiany karty, grę wygrywa ten uczeń, którego wszystkie karty, jako pierwsze, znajdą się na planszy, przedstawiciele grup podają kryteria, które grupa uznała za pierwszorzędne (z uzasadnieniami), zapis kryteriów pierwszorzędnych na tablicy. METODA BIOGRAFICZNA Polega na wykorzystaniu biografii postaci historycznej. Biografia pełni rolę opisu sytuacyjnego, natomiast wnioski wykorzystuje się w rozwiązywaniu fikcyjnych problemów. Metodę tę stosuje się w celu opanowania określonego materiału nauczania. Istotne są jej aspekty wychowawcze, analizowana jest bowiem postać będąca wzorem osobowym.
wybór postaci (na podstawie jej życiorysu poznaje się określony problem), zbieranie i opracowywanie materiałów dotyczących wybranej postaci; materiały powinny zawierać biografię postaci i dodatkowe informacje... Dostęp do pełnej treści możliwy po zalogowaniu. Literka.pl Literka.pl