Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 27.02.2014 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.327.2013 DECYZJA Nr 15 / ŻG / 2014 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Mariuszowi Wielamkowi prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą JU-MAR Mariusz Wielamek w hurtowni zlokalizowanej w Łodzi przy ul. Budy 4 (hala 1, box 26) karę pieniężną w kwocie 1.139,00 zł (słownie: jeden tysiąc sto trzydzieści dziewięć złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego 7 partii jaj bez opakowań jednostkowych klasy A wartości łącznej 1.139,40 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na: niepodanie w miejscu sprzedaży klasy jakości, klasy wagowej, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta i daty minimalnej trwałości, wbrew przepisom określonym w art. 16 lit. a, b, c, d i e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia 24.06.2008 r. ze zm.) dla 7 partii jaj wartości 1.139,40 zł; niepodanie w miejscu sprzedaży nazwy albo imienia i nazwiska producenta wbrew przepisom określonym w 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz. 966 ze zm.) dla 7 partii jaj wartości 1.139,40 zł; brak oznaczeń na skorupach dotyczących numeru oznaczenia sposobu utrzymania kur nieśnych, kodu państwa członkowskiego oraz weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego dla 2 partii jaj wartości 1.031,20 zł, wbrew przepisom określonym w 33 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz. 966 ze zm.) Uzasadnienie W dniach od 07 do 12 listopada 2013 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.327.2013 z dnia 07.11.2013 r. 1
inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w hurtowni zlokalizowanej w Łodzi przy ul. Budy 4 (hala 1, box 26), należącej do Mariusza Wielamka, wykonującego działalność gospodarczą pod nazwą JU-MAR Mariusz Wielamek. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w obecności właściciela Mariusza Wielamka. W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że do sprzedaży detalicznej oferowano 7 partii jaj bez opakowań w ilości 2.560 sztuk o łącznej wartości 1.139,40 zł, w tym: 60 sztuk w cenie 0,31 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie 3 PL 100313303, zaś na wywieszce jako 2A 0,31,, 60 sztuk w cenie 0,35 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie 3 PL100313303, zaś na wywieszce jako 1b 0,35,, 60 sztuk w cenie 0,39 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie 3 PL 100313303, zaś na wywieszce jako 1A 0,39, 60 sztuk w cenie 0,42 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie 3 PL 041413033, zaś na wywieszce jako 0 0,42, 40 sztuk w cenie 0,50 zł za sztukę, oznaczonych na skorupie 3 PL041413033, zaś na wywieszce jako Extra 0,50, 1360 sztuk bez oznaczeń na skorupie, deklarowanych ustnie jako jaja świeże w cenie 0,42 zł za sztukę, 920 sztuk bez oznaczeń na skorupie deklarowanych ustnie jako jaja świeże w cenie 0,50 zł za sztukę, dla których w miejscu sprzedaży nie podano klasy jakości, klasy wagowej, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta, daty minimalnej trwałości wbrew postanowieniom art. 16 lit. a, b, c, d i e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia 24.06.2008 r. ze zm.) zwanego dalej rozporządzeniem 589/2008 oraz nazwy albo imienia i nazwiska producenta wbrew przepisom określonym w 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz. 966 ze zm.) zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie znakowania środków spożywczych. Dodatkowo wprowadzone do obrotu 2 partie jaj (1.360 sztuk w cenie 0,42 zł i 920 sztuk w cenie 0,50 zł za sztukę) wartości łącznej 1.031,40 zł, nie posiadały na skorupach oznaczeń dotyczących numeru oznaczenia sposobu utrzymania kur nieśnych, kodu państwa członkowskiego oraz weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego producenta, co naruszało 33 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych. Przedmiotowe jaja 2
decyzją z dnia 07 listopada 2013 r. zostały wycofane z obrotu handlowego. Mariusz Wielamek zakup jaj bez oznaczeń na skorupach udokumentował fakturą VAT-WZ numer 1330-00392/BAL z dnia 05.11.2013 r. wystawioną przez Fermy Drobiu Woźniak Sp. z o.o., Żylice 35A, 63-900 Rawicz i wyjaśnił (pismo z dnia 11.11.2013 r.), że zostały one wprowadzone do obrotu przez jego niedopatrzenie. Natomiast zakup jaj oznaczonych na skorupach 3 PL 100313303 udokumentował fakturą VAT numer 0051/11/13 z dnia 06 listopada 2013 r. wystawioną przez Fermę Lipińskich Daria Lipińska-Hoc, Wronowice 74, 98-100 Łask, zaś oznaczonych na skorupach 3 PL 041413033 fakturą VAT numer 1963/13 z dnia 04 listopada 2013 r., wystawioną przez LIM-POL Sp. z o.o., Fletnowo 43A, 86-134 Dragacz. Stwierdzone nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli numer ŻG.8361.327.2013 z dnia 07 listopada 2013 r., zestawieniu artykułów żywnościowych skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach wykonanych w trakcie kontroli. Działając na podstawie art. 34 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.), pismem numer ŻG.8361.327.2013 z dnia 20 listopada 2013 r. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej o wprowadzeniu do obrotu handlowego jaj bez oznaczeń na skorupach poinformował wskazanego przez stronę producenta Fermy Drobiu Woźniak Sp. z o.o. Żylice 35A i jednocześnie wniósł o podjęcie niezwłocznych działań zmierzających do znakowania jaj wprowadzanych do obrotu handlowego. Producent nie udzielił odpowiedzi na przesłane wystąpienie pokontrolne. O fakcie wprowadzenia do obrotu handlowego jaj bez oznaczeń na skorupach powiadomiony został również Powiatowy Lekarz Weterynarii w Poddębicach (pismo nr ŻG.8361.327.2013 z dnia 21.11.2013 r.). W dniu 29 stycznia 2014 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.) zwanej dalej ustawą o jakości, kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu jaj nieodpowiadających jakości handlowej. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2013. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 31 stycznia 2014 r. W dniu 05 lutego 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło rozliczenie roczne dochodu firmy w roku 2013, w którym strona przesłała wielkość obrotu za rok 2013. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, 3
zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Wprowadzane do obrotu artykuły rolno spożywcze, jak wynika z art. 6 ust. 1 ustawy o jakości, są oznakowane, co oznacza że muszą być spełnione w tym zakresie wszystkie wymagania dotyczące oznakowania, uregulowane w przepisach prawa. Szczegółowe wymagania dotyczące sposobu oznakowania jaj bez opakowań (luzem) przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta finalnego zostały zawarte w art. 16 rozporządzenia 589/2008. Przepis ten stanowi, że, w przypadku sprzedaży jaj luzem w sposób łatwo widoczny i czytelny dla konsumenta podaje się następujące informacje: klasę jakości, klasy wagowe zgodnie z art. 4, oznaczenie metody chowu, objaśnienie znaczenia kodu producenta, datę minimalnej trwałości. We wskazanym art. 4 jaja klasy A klasyfikuje się według poniższych klas wagowych: a) XL bardzo duże: masa 73 g; b) L duże: 73 g > masa 63 g; c) M średnie: 63 g > masa 53 g; d) S małe: masa < 53 g. Zgodnie z 33 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych jaja wyprodukowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znakuje się zgodnie z rozporządzeniem 1234/2007 załącznikiem XIV częścią A pkt III ust. 1 zdaniem pierwszym oraz art. 9 ust. 1 rozporządzenia 589/2008, podając po numerze oznaczenia sposobu utrzymywania kur nieśnych kod państwa członkowskiego - PL oraz weterynaryjny numer identyfikacyjny nadany w sposób określony w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 września 2010 r. w sprawie sposobu ustalania weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego (Dz. U. Nr 173, poz. 1178). Wskazany w 33 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych przepis z rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych rozporządzenie o jednolitej organizacji rynku (Dz. U. L 299 z 16.11.2007 ze zm.) stanowi, że jaja klasy A są znakowane kodem producenta (zapis ten widnieje również w obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną 4
organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 - ust. III pkt 1 część VI załącznik VII). Dodatkowo wymagania w zakresie oznakowania środków spożywczych bez opakowań zostały określone w 17 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych. Zgodnie z 17 ust. 1 pkt 1 w przypadku środków spożywczych bez opakowań oprócz nazwy środka spożywczego podaje się nazwę albo imię i nazwisko producenta. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) jaj nieodpowiadających jakości handlowej. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. wysoki stopień szkodliwości czynu polegającego na wprowadzeniu do obrotu jaj bez oznaczeń kodowych na skorupach oraz nieuwidocznieniu w miejscu sprzedaży podstawowych informacji charakteryzujących dany produkt (klasy jakości, klasy wagowej, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta i daty minimalnej trwałości), gdyż stwierdzone nieprawidłowości w istotny sposób naruszały prawa i interesy konsumentów, uniemożliwiając dokonanie świadomego wyboru przy zakupie. Konsument nie mając podstawowych informacji o środku spożywczym mógł być wprowadzony w błąd i nabyć produkt niezgodny z jego oczekiwaniami. Należy tu nadmienić, iż przy produktach bez opakowań konsument tylko w miejscu sprzedaży ma możliwość zapoznania się z ich właściwościami, a w tym przypadku takiej możliwości był pozbawiony; 2. wysoki stopień zawinienia, ponieważ to obowiązkiem strony było umieszczenie w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom informacji (wynikających z przepisów prawa) o oferowanych do sprzedaży jajach, a także sprawdzenie oznakowania jaj przed wprowadzeniem ich do obrotu. Tego obowiązku strona nie dopełniła i wprowadziła do sprzedaży jaja bez wymaganych oznaczeń. Strona, jako podmiot działający na rynku spożywczym od wielu lat (co ustalono na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej), specjalizująca się w sprzedaży jaj winna znać i przestrzegać obowiązujące przepisy związane z wykonywaną działalnością, by zapewnić właściwą jakość handlową środków spożywczych wprowadzanych do obrotu; 3. wysoki zakres naruszenia, bowiem brak w miejscu sprzedaży istotnych informacji dotyczących m.in. daty minimalnej trwałości, klasy wagowej, klasy jakości, metody chowu, producenta narusza zarówno przepisy unijne jak i krajowe istotne z punktu widzenia ochrony konsumentów. Brak tych informacji w miejscu sprzedaży narusza interesy konsumentów nie tylko ze względu na ich prawo do rzetelnej informacji o produkcie mogące przesądzić o dokonanym przez nich wyborze, ale także ze względu na istotne znaczenie pewnych informacji (w tym przypadku daty minimalnej trwałości) dla zdrowia. Konsumenci muszą mieć gwarancję, że zakupiony produkt jest dla nich bezpieczny i pełnowartościowy; 5
4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości; 5. niską wielkość obrotów podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu (w tym przypadku zł), lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę w wysokości 1.139,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38) w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 1.139,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Otrzymują: Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 1. Mariusz Wielamek ( ) 2. a/a 6