Przemoc i agresja rówieśnicza ( dziecko ofiara - sprawca) Mazowiecki Kurator Oświaty Delegatura Ciechanów Zespół Szkół Ponadgmnazjalnych w Zielonej ZSP Zielona 2014
Przemoc narusza podstawowe prawo każdego człowieka prawo do życia w poczuciu bezpieczeństwa.
POJĘCIA: ZŁOŚĆ AGRESJA PRZEMOC
Pojęcie agresji przez agresję rozumie się: każde zamierzone działanie, mające na celu wyrządzenie komuś szkody, krzywdy, straty, bólu fizycznego czy cierpienia psychicznego. Osoby zachowują się również agresywnie, wtedy, gdy niszczą swoje lub cudze rzeczy, wyposażenie, pomieszczenia.
Pojęcie agresji O agresji można mówić wtedy, gdy obie strony mają podobną siłę fizyczną i psychiczną. Zaatakowana osoba potrafi bronić swoich praw.
PRZEMOC Ma miejsce wówczas, gdy osoba atakująca jest silniejsza fizycznie lub psychicznie, albo jest starsza. Osoba zaatakowana ma często spore trudności z tym, żeby się bronić i jest niemal bezradna. Cechą charakterystyczną jest zatem nierównowaga sił. W przypadku przemocy tworzą się dwie role: ofiary i sprawcy, które mają wpływ na dalsze funkcjonowanie człowieka.
Formy zachowań agresywnych/ przemocowych Agresja/ przemoc fizyczna (bicie, popychanie, wymuszanie pieniędzy, niszczenie własności, kopanie, plucie); Agresja/ przemoc słowna (przezywanie, wyśmiewanie, grożenie, ośmieszanie, plotkowanie, namawianie się, szantaż, obrażanie) Agresja/ przemoc pośrednia- bez użycia słów i kontaktu fizycznego (wrogie gesty, miny, izolowanie, manipulowanie) Pośrednie formy agresji są tak samo krzywdzące i bolesne, jak bezpośredni atak.
Jak należałoby wyobrazić sobie typowego agresywnego ucznia? Agresorzy/ Sprawcy przemocy - jacy są??? Agresorzy/ Sprawcy przemocy to częściej chłopcy (zwłaszcza przemocy fizycznej). Coraz częściej jednak zachowania agresywne są zauważane wśród dziewcząt, dominuje tu agresja słowna, odrzucenie w grupie, wyśmiewanie.
Jak należałoby wyobrazić sobie typowego agresywnego ucznia? Zachowuje się agresywnie wobec młodszych i rówieśników, często też wobec nauczycieli Ma pozytywne nastawienie do agresji/ przemocy, Nie zachowuje się lękliwie i niepewnie Lubi mieć władzę i panować nad innymi, a także chętnie obnosi się swoją faktyczną ale i wymyśloną władzą nad kolegami Posiada pozytywny obraz siebie i mocne poczucie własnej wartości
Jak należałoby wyobrazić sobie typowego agresywnego ucznia? Nie współczuje dręczonym uczniom, nie zastanawia się, jak by to było gdyby on był na ich miejscu; Jego agresywne zachowanie nie jest reakcją ani na porażki czy stresy w szkole, ani też na prowokacje, czy odrzucenie ze strony kolegów Jego agresja jest raczej świadoma i w pewnym sensie dostarcza mu satysfakcji
Jak należałoby wyobrazić sobie typowego agresywnego ucznia? Doświadczenie bycia sprawcą przemocy wpływa na przyszłe życie dziecka. Ma ono kłopoty z przestrzeganiem norm i wartości społecznych, wchodzi w konflikt z prawem o wiele częściej niż pozostali.
Czynniki sprzyjające stosowaniu przemocy Szybkie tempo życia postęp cywilizacyjny, urbanistyczny, a z drugiej strony brak czasu dla domu, dla dziecka, dla najbliższych, zastępowanie dialogu telefonem i komputerem;
Czynniki sprzyjające stosowaniu przemocy Przemoc w rodzinie przekazany wzorzec zachowania się wobec osoby słabszej. Wpływ grupy rówieśniczej (naśladowanie osób ważnych w grupie, a zachowujących się agresywnie). Długotrwałe dokuczanie ofierze powoduje, że uczniowie zmieniają do niej swój stosunek: widzą ją jako mniej wartościową, zasługującą na taki los, wówczas poczucie winy grupy agresorów, a także obserwatorów maleje.
Czynniki sprzyjające stosowaniu przemocy Moda na tzw. wygodne i łatwe życie, bez odpowiedzialności i konsekwencji za swoje postępowanie. Wzory bezkarności i bezsilności prawa wobec świata przestępczości, pokazywane publicznie; Kreowanie okrucieństwa i przemocy w mediach (filmy akcji z bronią i zbrodniami, gry komputerowe, bajki dla dzieci, pełne agresji i przemocy).
Sylwetka ofiary przemocy są najczęściej słabsze fizycznie, przestraszone, spokojne, pasywne cechują się małą wiarą we własne możliwości i mają niskie poczucie własnej wartości WSZYSTKIE TE CECHY SĄ ZARÓWNO PRZYCZYNĄ JAK I SKUTKIEM AGRESJI/ PRZEMOCY
Sylwetka ofiary przemocy RZADKO (!!) zdarza się, by szykanowane dziecko szukało pomocy czy zwierzało się dorosłemu a im dłużej taka sytuacja trwa, tym trudniej jest uwolnić się dziecku z roli ofiary NIESTETY CZĘSTO towarzyszy tej sytuacji efekt przyzwyczajenia i to zarówno po stronie sprawców jak i ofiar. Wydaje się, że tak było od zawsze. Ofiara z czasem może zatracić poczucie, że dzieje jej się krzywda ponieważ traktuje agresję/ przemoc jako coś, czego nie da się zmienić.
Konsekwencje dla ofiar przemocy są ogromne, rzutują na całe życie człowieka. Ofiary przeżywają głębokie uczucie poniżenia i upokorzenia, strach, wstyd oraz dezorientację. Długofalowe skutki dla ofiar: obniżenie poczucia własnej wartości oraz samooceny, izolacja społeczna, tendencje autodestrukcyjne utrwalony syndrom ofiary, ujawniający się przez całe życie osoby.
Podstawą naszej wygranej nad przemocą i agresją jest dialog. Szczera, otwarta rozmowa w domu, w szkole, w klasie, w grupie kolegów. Konieczne jest również, aby nikt nie był obojętny na akty przemocy mające miejsce w jego otoczeniu, ponieważ przemoc karmi się milczeniem i jeśli nikt nie zareaguje, to przemoc pozostanie bezkarna.
Mamy nadzieję, iż przygotowana prezentacja choć w pewnym stopniu przyczynią się do zmniejszenia zachowań agresywnych i odpowie na pytanie jakie są jej przyczyny? To my wszyscy musimy postarać się o to, by rozwiązywać nasze problemy w sposób konstruktywny, a nasze emocje - okiełznać w ramy zasad i norm godnych człowieka.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Konferencja Przemoc i agresja rówieśnicza ( dziecko ofiara i sprawca). Mazowieckie Kuratorium Oświaty w Warszawie, Delegatura Ciechanów, ZSP Zielona.