RAPORT Z BADAŃ EWALUACYJNYCH WARSZTATÓW I SZKOLEŃ Z ZAKRESU AKTYWIZACJI SPOŁECZNEJ I ZAWODOWEJ PRZEPROWADZONYCH W RAMACH REALIZACJI PROJEKTU SYSTEMOWEGO WYKORZYSTAJ SZANSĘ, ZDOBĄDŹ ZATRUDNIENIE w 2013 r. * * * Priorytet VII. Promocja integracji społecznej Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji Poddziałanie 7.1.2 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie Opracowała: mgr Elżbieta Ciborowska Specjalista ds. kontroli i monitoringu Legnica, sierpień 2013 r.
STRESZCZENIE RAPORTU Celem niniejszego raportu jest próba identyfikacji stopnia realizacji przyjętych w projekcie celów będących odpowiedzią na problemy oraz potrzeby odbiorców projektu. Do zbadania poziomu realizacji założonych w projekcie rezultatów posłużono się metodą ankiet o charakterze anonimowym przeprowadzonych przed rozpoczęciem oraz po zakończeniu warsztatów i szkoleń z zakresu aktywizacji społecznej i zawodowej, dających świadectwo skuteczności i trafności realizowanego przedsięwzięcia na jego obecnym etapie. Pierwsza część raportu zawiera opis celów, dalej analizę ankiet będących narzędziem w zbadaniu stopnia realizacji postawionych w projekcie celów i wnioski z uzyskanych wyników badań. Raport kończą wnioski z realizacji przedsięwzięcia. 2
WPROWADZENIE Projekt systemowy p.n. Wykorzystaj szansę, zdobądź zatrudnienie realizowany od stycznia do grudnia 2013 r., skierowany jest do osób z terenu miasta Legnicy zagrożonych wykluczeniem społecznym, w wieku aktywności zawodowej, korzystających ze świadczeń z pomocy społecznej. Głównym celem projektu jest aktywizacja społeczna, zawodowa i edukacyjna 90 osób (51 kobiet i 39 mężczyzn) na rzecz przywrócenia ich do zatrudnienia lub uzyskania zdolności do zatrudnienia przy jednoczesnej integracji ze społeczeństwem. W celu prawidłowej realizacji projektu i związanych z nim zadań, w zawiązku ze zdiagnozowanymi odmiennymi potrzebami grupy docelowej, każdego uczestnika projektu w ramach kontraktu socjalnego objęto instrumentami aktywnej integracji, takimi jak: instrument aktywizacji zawodowej usługa wspierająca aktywizację zawodową, to jest organizacja i finansowanie usług wspierających, w tym trenera pracy i doradcy zawodowego oraz instrument aktywizacji społecznej organizacja i finansowanie poradnictwa i wsparcia indywidualnego oraz grupowego w zakresie podniesienia kompetencji życiowych i umiejętności społeczno-zawodowych umożliwiających powrót do życia społecznego, w tym powrót na rynek pracy i aktywizację zawodową, a w dalszym etapie realizacji projektu planuje się zastosowanie instrumentu aktywizacji edukacyjnej, tj. skierowanie uczestników na szkolenia i sfinansowanie tych zajęć w ramach podnoszenia kluczowych kompetencji o charakterze zawodowym lub zdobywania nowych kompetencji i umiejętności zawodowych, umożliwiających aktywizację zawodową osób objętych wsparciem. W ramach aktywizacji społecznej i zawodowej przeprowadzono warsztaty i szkolenia umiejętności psychospołecznych, warsztaty aktywnego poszukiwania pracy, warsztaty i szkolenia umiejętności przedsiębiorczych, warsztaty zapobiegania agresji oraz warsztaty animacji, uzupełnieniem których były indywidualne konsultacje z psychologiem i doradcą zawodowym, mające na celu określenie osobistych predyspozycji i kwalifikacji zawodowych uczestników projektu. Realizacja powyższych szkoleń miała na celu podniesienie kompetencji życiowych i umiejętności społeczno-zawodowych uczestników projektu, umożliwiających docelowo powrót do życia społecznego, w tym powrót na rynek pracy. 3
1. ANALIZA Zasadniczym celem analizy ankiet było zbadanie stopnia osiągnięcia zakładanych rezultatów miękkich, rozumianych jako korzyści dla uczestników projektu dotyczących zmiany postaw, rozwoju umiejętności, wzrostu świadomości, nabycia kwalifikacji, takich jak zwiększenie motywacji do podjęcia pracy czy wzrost pewności siebie w kontaktach interpersonalnych. Kwestionariusze wypełniane były przez uczestników projektu przed rozpoczęciem zajęć oraz po ich zakończeniu. Ankiety poddano analizie, której wyniki ukazały obraz efektywności udzielonego wsparcia, a co za tym idzie dały pełną informację o stopniu osiągnięcia założonych rezultatów. Analiza ankiet umożliwiła jednocześnie zapoznanie się z opinią uczestników warsztatów i szkoleń dotyczącą pracy wykładowców. Wszystkie ankiety miały charakter anonimowy. Korekta błędu wynosi maksymalnie 1%. 1.1 Analiza ankiet początkowych Ankietę początkową przeprowadzono wśród uczestników warsztatów i szkoleń na początku zajęć. Składała się ona z 10 pytań, z których pierwsze dotyczyły płci, wieku, wykształcenia oraz doświadczenia zawodowego uczestników. Kolejne pytania pozwoliły uzyskać informacje na temat czynników mających wpływ na sytuację uczestnika projektu na rynku pracy oraz jego gotowości do zmiany tej sytuacji. Następna kwestia odnosiła się do umiejętności, jakie osoba biorąca udział w projekcie oczekuje zdobyć po ukończeniu warsztatów i szkoleń. Dane z analizy ankiet dostarczyły informacji na temat oczekiwań uczestników względem szkoleń. Do badania przyjęto 89 wypełnionych kwestionariuszy ankiet. Poniżej przedstawiają się wyniki ich analizy. 1. Płeć Kobiety biorące udział w projekcie stanowią 58% badanych, liczebność mężczyzn natomiast zatrzymała się na poziomie 42% ankietowanych. Rys. 1. Płeć 2. Wiek 4
W przedziale 18-24 lat znajduje się 9% badanych. Najliczniejszą grupę, tj. 70% ankietowanych tworzą osoby w wieku 25-50 lat, a 21% ankietowanych to osoby w wieku powyżej 50 lat. Rys. 2. Wiek 3. Wykształcenie Posiadanie wykształcenia podstawowego lub gimnazjalnego zadeklarowało 38% ankietowanych. Kolejno wykształceniem zawodowym okazuje się 34% ankietowanych, liceum ogólnokształcące ukończyło 8% badanych, a edukację na poziomie szkoły średniej zawodowej i policealnej zakończyło 16% respondentów. Wykształceniem wyższym legitymuje się 4% ankietowanych. Rys. 3. Wykształcenie 4. Czy posiadają Państwo doświadczenie zawodowe? Doświadczenie zawodowe posiada 69% ankietowanych, natomiast 31% badanych nie podejmowało pracy. Rys. 4. Charakterystyka badanych pod względem posiadania doświadczenia zawodowego. 5. Co sprawiało Panu/Pani trudności w poszukiwaniu i podjęciu pracy? 5
Odpowiadając na powyższe pytanie ankietowani mieli możliwość wyboru kilku odpowiedzi, przy czym najczęściej pojawiającą się była brak umiejętności zaprezentowania własnej osoby - autoprezentacja, którą zaznaczyło 26% ankietowanych. Kolejną przyczyną trudności w poszukiwaniu i podjęciu pracy był dla 24% badanych brak umiejętności rozwiązywania własnych problemów życiowych, a odpowiednio dla 16% badanych był to brak pewności siebie w kontaktach interpersonalnych oraz brak umiejętności napisania listu motywacyjnego i CV. Brak motywacji był dla 12% ankietowanych powodem bierności w poszukiwaniu i podjęciu zatrudnienia, a 6% badanych, jako przyczynę swojej pasywnej postawy, wskazało brak koncentracji na wynikach pracy. Za czynnik mający wpływ na efektywne poszukiwanie pracy zaledwie 1% ankietowanych wskazał brak zaangażowania w naukę i pracę. Odpowiedzi nie udzieliło 2% ankietowanych. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 1. Czynniki mające wpływ na trudności w poszukiwaniu i podjęciu pracy Ankietowani sformułowali również własne odpowiedzi wskazując na czynniki, które uznali za mające wpływ na trudności w poszukiwaniu i podjęciu pracy, a były to: stan zdrowia 9 osób, brak kwalifikacji/doświadczenia wymaganych na rynku pracy 5 osób, posiadanie małych /wychowywanie dzieci 4 osoby, wiek 3 osoby, brak wykształcenia 1 osoba. 5. Czy uczestnicząc w projekcie MOPS pn. Wykorzystaj szansę, zdobądź zatrudnienie chce Pan/Pani przełamać barierę i nabyć umiejętności, które dotychczas sprawiały trudności w poszukiwaniu i podjęciu zatrudnienia? Zdecydowana większość ankietowanych stanowiąca 93% osób biorących udział w badaniu potwierdza swoją gotowość na zmianę sytuacji zawodowej i osobistej, a zaledwie 6% badanych nie jest jeszcze na tę zmianę gotowa. Odpowiedzi nie udzieliło 1% ankietowanych. 6
Rys. 5. Gotowość uczestnika do przełamania barier mających wpływ na poszukiwanie i podjęcie zatrudnienia 7. Czy Pana/Pani zdaniem udział w szkoleniach pozwoli Panu/Pani na Powyższe pytanie odnosiło się do wyobrażeń badanych o umiejętnościach, jakie może zdobyć dzięki udziałowi w szkoleniach. Respondenci mieli do wyboru jedną lub kilka odpowiedzi, gdzie najczęściej pojawiającą się była zdobycie umiejętności sprawnego poruszania się na rynku pracy, którą typowało 79% ankietowanych. Według 44% badanych, udział w szkoleniach umożliwi samodoskonalenie się, a zdaniem 24% badanych wpłynie na poprawę umiejętności komunikacyjnych. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 2. Umiejętności, jakie ankietowani oczekują uzyskać poprzez udział w szkoleniach. 8. Jakie są Pana/Pani oczekiwania względem uczestnictwa w projekcie? Odpowiedzi ankietowanych dotyczące oczekiwań względem uczestnictwa w projekcie przedstawiały się wielorako, gdzie najczęściej pojawiającą się było zdobycie nowych kwalifikacji, którą typowało 26% badanych. Niewiele mniejszy odsetek osób przejawiający się w liczbie 20% ankietowanych wymieniło znalezienie pracy/zdobycie zatrudnienia, 13% badanych ukończenie kursu, a 10% podniesienie kwalifikacji. Nowe umiejętności, które pozwolą odnaleźć się na rynku pracy, spodziewa się zdobyć 9% ankietowanych. Umiejętności sprawnego poruszania się na rynku pracy oczekuje posiąść 8% badanych, a 4% badanych oczekuje, że dzięki uczestnictwu w projekcie nabędzie pewności siebie. Odpowiednio 3% badanych ma nadzieję rozwinąć swoje umiejętności, zyskać nowe doświadczenia, nabyć umiejętność napisania CV i listu motywacyjnego. Kolejno 2% respondentów przewiduje, że uczestnictwo w projekcie wpłynie na samodoskonalenie się i ułatwi kontakt z ludźmi. Zdaniem 1% badanych uczestnictwo w projekcie zwiększy motywację i poszerzy horyzonty. Na przedmiotowe pytanie nie odpowiedziało 7% ankietowanych. Graficzną formę odpowiedzi ankietowanych prezentuje wykres 3. 7
Wykres 3. Oczekiwania ankietowanych względem uczestnictwa w projekcie 9. Czy Pana/Pani zdaniem uczestnictwo w szkoleniach poszerzy Państwa kwalifikacje? Zdaniem 98% ankietowanych udział w szkoleniach poszerzy ich kwalifikacje. Odmiennego zdania jest zaledwie 2% badanych. Rys. 6. Opinia uczestników dotycząca rozbudowania swoich kwalifikacji dzięki udziałowi w szkoleniach. 10. Jakie umiejętności oczekuje Pan/Pani zdobyć po ukończeniu warsztatów/szkoleń? Odpowiedzi ankietowanych prezentowały się różnorodnie. W tabeli poniżej przedstawiono umiejętności, jakie uczestnicy oczekują zdobyć po ukończeniu warsztatów i szkoleń. Odpowiedzi ankietowanych Łącznie Ilość osób typowań - zdobycie umiejętności i uprawnień zgodnych z wybranym kursem 39 39 - umiejętność poruszania się po rynku pracy - zdobycie kwalifikacji zawodowych 7 14 - autoprezentacja 6 12 8
- umiejętności, które pomogą znaleźć zatrudnienie - nabycie pewności siebie 5 5 - umiejętność pisania CV 3 3 - poprawa komunikatywności 2 2 - otwartość - radzenie sobie ze stresem - obowiązkowość - poszerzenie swojej wiedzy - umiejętność przyjmowania porażek - kontakt z ludźmi (łatwość w nawiązywaniu kontaktów) - podniesienie kwalifikacji - umiejętność przyjmowania porażek - umiejętność rozwiązywania własnych problemów 1 9 Tab. 1. Umiejętności, jakie uczestnicy oczekują zdobyć po ukończeniu warsztatów i szkoleń. Dwie osoby umieściły wpis: nie wiem, a 13 badanych nie zamieściło żadnego komentarza. 2. INDYWIDUALNE KONSULTACJE PSYCHOLOGIEM I DORADCĄ ZAWODOWYM Zadaniem indywidualnych konsultacji z psychologiem i doradcą zawodowym było określenie osobistych predyspozycji i kwalifikacji zawodowych uczestników projektu. Na zakończenie przedmiotowych konsultacji przeprowadzono ankiety w celu zbadania stopnia spełnienia oczekiwań uczestników względem konsultacji i poziomu ich zadowolenia z przebiegu spotkania. 2.1 Analiza ankiet na zakończenie indywidualnych konsultacji z psychologiem i doradcą zawodowym Do niniejszej analizy przyjęto odpowiednio 90 i 88 wypełnionych kwestionariuszy ankiet przeprowadzonych na zakończenie indywidualnych konsultacji z psychologiem i na zakończenie indywidualnych konsultacji z doradcą zawodowym. Formularze ankiet zawierały pięć pytań, na które składały się pytania otwarte i zamknięte. Ostatnie z pytań było pytaniem skalującym, gdzie ankietowani proszeni byli o ocenę każdego z pięciu kryteriów poprzez zaznaczenie cyfry w skali od 1 do 5 najbardziej odzwierciedlającą ich odczucia. Respondentom pozostawiono również miejsce na umieszczenie komentarza. Poniżej prezentują się wyniki analizy przedmiotowych ankiet. Na pytanie dotyczące kwestii spełnienia oczekiwań związanych z indywidualnymi konsultacjami, wszyscy ankietowani odpowiedzieli twierdząco. 9
W kolejnej części ankiety badani odpowiadali na pytanie odnoszące się do rodzaju indywidualnych celów, jakie nie zostały przez nich osiągnięte. Większość ankietowanych na to pytanie nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Jedynie niewielki odsetek ankietowanych zdecydowało się na umieszczenie wpisu, i tak, w przypadku indywidualnych konsultacji z psychologiem pojawiły się następujące wpisy: wszystkie zostały osiągnięte 2 osoby, żadne i brak pewności siebie po 1 osobie, a w przypadku indywidualnych konsultacji z doradcą zawodowym pojedynczy ankietowani typowali: kontynuowanie nauki w szkole, wybór kierunku kursu oraz: zostały osiągnięte i żadne. Kwestię współpracy z prowadzącym konsultacje wszyscy ankietowani ocenili pozytywnie, przy czym zdecydowana większość badanych uznała tę współpracę za bardzo dobrą. Niewielki odsetek ankietowanych uznał, że współpraca z prowadzącymi konsultacje układała się dobrze. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 4. Ocena współpracy z prowadzącymi indywidualne konsultacje. Następne pytanie zawarte w formularzu ankiety dotyczyło zadowolenia uczestników z udzielonej metody wsparcia polegającej na indywidualnej konsultacji z doradcą zawodowym, a także na indywidualnej konsultacji z psychologiem, na które wszyscy ankietowani odpowiedzieli twierdząco. W ostatnim z pytań ankietowani oceniali wykładowców prowadzących konsultacje, sugerując się takimi kryteriami, jak: przygotowanie merytoryczne, przygotowanie praktyczne, sposób prezentacji, komunikatywność oraz przystępność przekazywanych informacji. Ankietowani oceniali prowadzącego posługując się skalą ocen od 1 do 5 (gdzie 1 - zła, 2 - poniżej przeciętnej, 3 - przeciętna, 4 - dobra, 5 - bardzo dobra). Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. 10
Wykres 5. Odpowiedzi ankietowanych przyznających ocenę bardzo dobrą wykładowcom prowadzącym indywidualne konsultacje. Formularz ankiety posiadał również miejsce na komentarz, gdzie badani mogli umieścić swoje opinie, z czego jednak nie skorzystało większość ankietowanych. Jedynie pojedyncze osoby uczestniczące w indywidualnych konsultacjach z psychologiem wykorzystały tę alternatywę i umieściły następujące wpisy: super komunikatywność z Panią psycholog, Pani psycholog jest bardzo kompetentną i sympatyczną osobą. Jest bardzo pomocna i nie obojętna na ludzi i było super. Komentarz umieściła także jedna osoba uczestnicząca w indywidualnych konsultacjach z doradcą zawodowym, która napisała: jestem zadowolony ze spotkań oraz rozmów. 3. ANKIETY NA ZAKOŃCZENIE WARSZTATÓW I SZKOLEŃ Przeprowadzenie ankiet na zakończenie poszczególnych warsztatów i szkoleń miało na celu uzyskanie informacji o stopniu spełnienia oczekiwań uczestników względem tematyki szkoleń, a także satysfakcji z warunków panujących na szkoleniach, co niewątpliwie miało przełożenie na efektywność udzielonego wsparcia. 3.1 Analiza ankiet na zakończenie poszczególnych warsztatów i szkoleń Formularz ankiety na zakończenie poszczególnych zajęć składał się z czterech części, zawierających łącznie dziesięć pytań zamkniętych z wyborem oceny najlepiej odzwierciedlającej odczucia badanego. Respondenci proszeni byli o zaznaczenie właściwej 11
odpowiedzi kierując się skalą od 1 do 5 (gdzie: 1 ocena najniższa, 5 ocena najwyższa). Ankietowanym pozostawiono również możliwość umieszczenia komentarza. Odpowiadając na pytania zawarte w pierwszej części niniejszej ankiety, badani oceniali swoje zadowolenie z udziału w szkoleniu, zakres tematyczny szkolenia, a także przydatność uzyskanej wiedzy po zakończeniu szkolenia. Ankietowani dokonali również oceny organizacji szkolenia. W drugiej części ankiety respondenci oceniali miejsce przeprowadzenia szkolenia oraz materiały dydaktyczne. Część trzecia ankiety dotyczyła wykładowcy, którego ankietowani oceniali według trzech kryteriów, takich jak: współpraca, przygotowanie do zajęć oraz umiejętność przekazania wiedzy. W ostatniej część ankiety badani dokonali również oceny wyżywienia zapewnionego podczas zajęć. Formularz ankiety zawierał dodatkowo miejsce na komentarz. Poniżej prezentują się wyniki analizy przedmiotowych ankiet. a) Warsztaty aktywnego poszukiwania pracy Do niniejszej analizy przyjęto 84 wypełnionych formularzy ankiet. Poniżej prezentują się jej wyniki. Analizując odpowiedzi ankietowanych na pytania zawarte w pierwszej części ankiety wynika, że średnio 94% respondentów bardzo wysoko oceniło szkolenie, i tak: 99% badanych było bardzo zadowolonych z udziału w szkoleniu, przyznając temu kryterium najwyższą notę, a 1% było dostatecznie usatysfakcjonowanych; 92% ankietowanych tematykę szkolenia oceniło najwyżej, 6% badanych oceniło ją o stopień niżej, a 1% ankietowanych było dostatecznie usatysfakcjonowanych z ogółu zagadnień zaproponowanych na szkoleniu. Taki sam odsetek badanych nie ustosunkował się do niniejszego kryterium; 91% ankietowanych uznało, że nowo nabyta na szkoleniu wiedza będzie bardzo przydatna po zakończeniu szkolenia, 7% oceniło jej przydatność o stopień niżej, a odpowiednio 1% badanych uznało ją jako średnio przydatną i mało przydatną; 95% ankietowanych bardzo dobrze oceniło organizację szkolenia, a 4% uznało jako dobrą. Zaledwie 1% badanych nie ustosunkowało się do niniejszego kryterium. Graficzną prezentację odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. 12
Wykres 6. Ocena szkolenia Ankietowani również bardzo wysoko ocenili miejsce przeprowadzenia szkolenia oraz materiały dydaktyczne, które odpowiednio 89% i 92% ankietowanych punktowało najwyżej. Niewielki odsetek ankietowanych stanowiący 7% respondentów, punktowało poszczególne kryteria o stopień niżej. Kolejno 4% i 1% ankietowanych miejsce szkolenia i materiały dydaktyczne odpowiadały w dostatecznym stopniu. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 7. Ocena miejsca szkolenia i materiałów szkoleniowych 13
Bardzo wysokie noty otrzymał także wykładowca, któremu zdecydowana większość ankietowanych przyznała ocenę bardzo dobrą. Niewielki odsetek badanych stanowiły osoby, które oceniły prowadzącego o stopień niżej, a 1% badanych nie odniosło się do kryterium dotyczącego współpracy z wykładowcą. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 8. Ocena wykładowcy Następnie zapewnione podczas zajęć wyżywienie 89% ankietowanych oceniło bardzo wysoko przyznając temu kryterium najwyższą notę. Ocenę o stopień niższą przyznało 6% badanych, uznając posiłek jako dobry. Zaledwie 1% ankietowanych nie odpowiadało menu oferowane podczas szkoleń, a 4% badanych nie wyraziło swojej opinii na temat poczęstunku. Poniższy wykres jest graficznym odzwierciedleniem odpowiedzi ankietowanych. Rys 7. Ocena poczęstunku Z umieszczenia innych uwag dotyczących szkolenia skorzystał niewielki odsetek ankietowanych stanowiący niespełna 18% badanych, a prezentują się one następująco: uzyskałam bardzo dużo informacji, co pomoże mi łatwiej uzyskać pracę, z prowadzącą dobrze się współpracowało, 14
jestem zadowolona z zajęć/z udziału w szkoleniu, te zajęcia były mi potrzebne, bardzo świetnie zrozumiały temat; świetna wykładowczyni, wesoła atmosfera (...), bardzo dobre prowadzenie zajęć, zrozumienie prowadzących zajęcia, dobra komunikacja ( ), dobrze prowadzone zajęcia, zrozumiałe i w dobrej atmosferze, osoba prowadząca szkolenie jest kompetentna, miła i uprzejma; zajęcia prowadzone profesjonalnie, ( ) wykładowca pomocny, pani prowadząca szkolenie bardzo dobrze tłumaczyła każdą kwestię dotyczącą warsztatów ( ), ( ) zajęcia są interesujące i bardzo dużo się na nich nauczyłam ( ), super prowadząca, wykłady są bardzo zrozumiale prowadzone; dużo zrozumiałam, bardzo mi się podobało, te warsztaty uważam za jedne z lepszych zajęć; wykładowca ma profesjonalne podejście do całego zespołu, jak i do każdego indywidualnie. za mało zajęć. Biorąc pod uwagę powyższe komentarze należy przypuszczać, iż zadowolenie uczestników ze zorganizowanych spotkań plasowało się na bardzo wysokim poziomie. b) Warsztaty umiejętności przedsiębiorczych Do niniejszej analizy przyjęto 90 wypełnionych formularzy ankiet. Poniżej prezentują się jej wyniki. Analizując odpowiedzi ankietowanych na pytania zawarte w niniejszej części ankiety wynika, że badani ocenili powyższe kryteria bardzo wysoko, z czego średnia osób, które przyznały najwyższą notę wynosi 73% respondentów, i tak: 73% ankietowanych było bardzo zadowolonych z udziału w szkoleniu, przyznając temu kryterium najwyższą notę, 11% badanych swoje zadowolenie oceniło o stopień niżej, a 10% respondentów było dostatecznie usatysfakcjonowanych z zajęć. Zaledwie 3% ankietowanych nie było dostatecznie zadowolonych z uczestniczenia w szkoleniu, a 2% badanych było niezadowolonych z udziału w szkoleniu; 72% ankietowanych tematykę szkolenia oceniło najwyżej, przyznając temu kryterium najwyższą notę, 10% badanych oceniło ją o stopień niżej, a 11% ankietowanych było dostatecznie usatysfakcjonowanych z ogółu zagadnień zaproponowanych na szkoleniu. Zaledwie 2% badanych nie było dostatecznie zadowolonych z zakresu materiału zaproponowanego na zajęciach, a niezadowolonych było 4% badanych; 73% ankietowanych uznało, że nowo nabyta na szkoleniu wiedza będzie bardzo przydatna po zakończeniu szkolenia, a kolejno 10% uznało ją za przydatną i średnio przydatną. Za mało przydatną i nieprzydatną wiedzę po zakończeniu szkolenia uznało odpowiednio po 3% badanych; 15
75% ankietowanych bardzo dobrze oceniło organizację szkolenia, 11% uznało za dobrą, a 8% jako dostateczną. Kolejno 2% ankietowanych organizację szkolenia oceniło jako mierną i niedostatecznie spełniającą ich oczekiwania. Do niniejszego kryterium nie ustosunkowało się 2% badanych. Graficzną prezentację odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 9. Ocena szkolenia Następnie respondenci oceniali miejsce przeprowadzenia szkolenia oraz materiały dydaktyczne, które odpowiednio 79% i 77% ankietowanych punktowało najwyżej, a odpowiednio 11% i 12% badanych przyznało powyższym kryteriom ocenę o stopień niższą. Kolejno 4% i 7% badanych miejsce odbywania zajęć i materiały szkoleniowe oceniło jako dostateczne, a odpowiednio 3% i 2% jako mierne. Jednakową ilością typowań ankietowanych stanowiącą 2% biorących udział w ankiecie oceniło powyższe kryteria jako niedostatecznie zadowalające. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. 16
Wykres 10. Ocena miejsca szkolenia i materiałów szkoleniowych Kolejna część ankiety dotyczyła wykładowcy, którego średnio 74% ankietowanych oceniło bardzo wysoko, przyznając zawartym w niej kryteriom najwyższe noty. Poniższy wykres prezentuje statystykę odpowiedzi ankietowanych. Wykres 11. Ocena wykładowcy Większość ankietowanych było bardzo zadowolona z wyżywienia zapewnionego podczas zajęć, punktując posiłek najwyższą oceną. Niewielki odsetek ankietowanych ocenił proponowany poczęstunek o stopień niżej. Tylko 3% badanych nie wyraziło swojej opinii na temat oferowanego podczas zajęć posiłku. Poniższy wykres jest graficznym odzwierciedleniem odpowiedzi ankietowanych. 17
Rys 8. Ocena poczęstunku. Z umieszczenia innych uwag dotyczących szkolenia skorzystał niewielki odsetek ankietowanych stanowiący 11% osób biorących udział w ankiecie, a prezentują się one następująco: miły i sympatyczny prowadzący; miła atmosfera, super zajęcia; ( ) dobrze przekazana wiedza; super pani i jest mocna w pytaniach; brak zrozumienia tematu; nudy; warsztaty były świetne. Wiem dużo więcej; brak wentylatorów; tematyka nie była dostosowana do uczestniczących w zajęciach. Ogólny zarys dobry; super zajęcia. Jestem silna. c) Warsztaty animacji Do niniejszej analizy przyjęto 87 wypełnionych formularzy ankiet. Poniżej prezentują się jej wyniki. Analizując odpowiedzi ankietowanych na pytania zawarte w niniejszej części ankiety wynika, że badani ocenili powyższe kryteria bardzo wysoko, z czego średnia osób, które przyznały najwyższą notę wynosi 95% respondentów, i tak: 98% ankietowanych było bardzo zadowolonych z udziału w szkoleniu, przyznając temu kryterium najwyższą notę, a 2% badanych swoje zadowolenie oceniło o stopień niżej. 95% ankietowanych tematykę szkolenia oceniło bardzo wysoko, przyznając temu kryterium najwyższą notę, a 5% badanych oceniło ją o stopień niżej; 91% ankietowanych uznało, że po zakończeniu szkolenia nowo nabyta na szkoleniu wiedza będzie bardzo przydatna, a kolejno 8% i 1% badanych uznało ją za przydatną i średnio przydatną.; 97% ankietowanych bardzo dobrze oceniło organizację szkolenia, a 3% uznało ją za dobrą. Graficzną prezentację odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. 18
Wykres 12. Ocena szkolenia W następnej części ankiety respondenci oceniali miejsce przeprowadzenia szkolenia oraz materiały dydaktyczne, które odpowiednio 95% i 97% ankietowanych punktowało najwyżej, a kolejno po 3% badanych przyznało powyższym kryteriom ocenę o stopień niższą. Miejsce odbywania zajęć 2% badanych oceniło jako dostateczne. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 13. Ocena miejsca szkolenia i materiałów szkoleniowych 19
Następna część ankiety związana była z osobą wykładowcy, którego prawie wszyscy ankietowani ocenili bardzo dobrze. Średnia odpowiedzi ankietowanych typujących najwyższą ocenę wyniosła 98%. Do kryterium umiejętności przekazania wiedzy przez wykładowcę nie odniosło się zaledwie 1% badanych. Poniższy wykres prezentuje statystykę odpowiedzi ankietowanych. Wykres 14. Ocena wykładowcy W ostatniej część ankiety badani oceniali poczęstunek oferowany podczas zajęć, który większość ankietowanych oceniło bardzo wysoko przyznając temu kryterium najwyższą notę. Niewielki odsetek ankietowanych ocenił proponowany poczęstunek o stopień niżej. Tylko 3% badanych nie wyraziło swojej opinii na temat posiłku oferowanego podczas zajęć. Poniższy wykres jest graficznym odzwierciedleniem odpowiedzi ankietowanych. Rys 9. Ocena poczęstunku W miejsce na inne uwagi dotyczące szkolenia, 31% ankietowanych wpisało: bardzo dużo dowiedziałam się o sobie i innych. Nowe doświadczenia; było miło i sympatycznie, bardzo zgrana grupa; zajęcia prowadzone bardzo ciekawie ( ), bardzo dobry kontakt z wykładowcą; pozytywnie oceniam wszystkie testy, które wykonywaliśmy na zajęciach; 20
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej super, bardzo wartościowe wykłady umożliwiające swój własny rozwój; miłe i zrozumiałe zajęcia; wykładowca jest osobą miła, konkretną i z szacunkiem dla szkolonych; prowadząca bardzo dobrze wyłożyła materiał. Ten kurs bardzo dużo mi pomógł i był potrzebny; pouczające wykłady na ważne tematy; ( ) najlepsze zajęcia, jakie były; prowadzący to osoba, która dobrze umiała przekazać nam wiedzę, która w 100% będzie przydatna; super prowadząca, daje wiele pytań i jest super; miło, przyjemnie, same zalety; etc. d) Warsztaty umiejętności psychospołecznych Do niniejszej analizy przyjęto 86 wypełnionych formularzy ankiet. Poniżej prezentują się jej wyniki. Analizując odpowiedzi ankietowanych na pytania zawarte w pierwszej części ankiety wynika, że średnio 92% respondentów bardzo wysoko oceniło szkolenie, i tak: 93% ankietowanych było bardzo zadowolonych z udziału w szkoleniu, przyznając temu kryterium najwyższą notę, 5% badanych swoje zadowolenie oceniło o stopień niżej, a dostatecznie zadowolonych z uczestniczenia w szkoleniu było 2% ankietowanych; 91% ankietowanych tematykę szkolenia oceniło bardzo wysoko, przyznając temu kryterium najwyższą notę, 8% badanych oceniło ją o stopień niżej, a 1% badanych ocenił zakres tematyczny szkolenia jako dostateczny; 92% ankietowanych uznało, że po zakończeniu szkolenia nowo nabyta na szkoleniu wiedza będzie bardzo przydatna, a 5% uznało ją za przydatną. Odpowiednio 1% badanych ocenił przydatność wiedzy po zakończeniu szkolenia jako średnio przydatną i mało przydatną. Na przedmiotowe pytanie nie odpowiedział 1% badanych; 93% ankietowanych bardzo dobrze oceniło organizację szkolenia, 3% uznało ją za dobrą, a 2% jako dostateczną. Taki sam odsetek badanych nie ustosunkował się do przedmiotowego kryterium. Graficzną prezentację odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. 21
Wykres 15. Ocena ogólnego zakresu szkolenia W drugiej części ankiety respondenci oceniali miejsce przeprowadzenia szkolenia oraz materiały dydaktyczne, które odpowiednio 83% i 87% ankietowanych punktowało najwyżej, a kolejno 15% i 12% badanych przyznało poszczególnym kryteriom ocenę o stopień niższą. Miejsce odbywania zajęć 2% badanych oceniło jako satysfakcjonujące, a 1% badanych jako takie oceniło materiały dydaktyczne. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 16. Ocena miejsca szkolenia i materiałów szkoleniowych Następna część ankiety związana była z osobą wykładowcy, którego zdecydowana większość ankietowanych oceniło bardzo wysoko. Średnia odpowiedzi typujących najwyższą 22
ocenę wyniosła 93%. Zaledwie 1% badanych nie odniosło się do kryterium umiejętności przekazania wiedzy przez wykładowcę. Poniższy wykres prezentuje statystykę odpowiedzi ankietowanych. Wykres 17. Ocena wykładowcy Zapewnione podczas zajęć wyżywienie 89% osób biorących udział w ankiecie oceniło bardzo wysoko, przyznając temu kryterium najwyższą notę. Niewielki odsetek ankietowanych oceniło proponowany poczęstunek o stopień niżej. Tylko 1% badanych nie wyraziło swojej opinii na temat posiłku oferowanego podczas szkoleń. Poniższy wykres jest graficznym odzwierciedleniem odpowiedzi ankietowanych. Rys 10. Ocena poczęstunku Z możliwości umieszczenia innych uwag dotyczących szkolenia skorzystało niespełna 20% ankietowanych, a niektóre z nich prezentują się poniżej: po odbytych zajęciach jestem bogatszy w życiowe doświadczenia; osoba prowadząca zajęcia jest bardzo miła, wytłumaczyła każdą rzecz bardzo dobrze. Nigdy wcześniej nikt nie wytłumaczył mi tak wspaniale tematy, które były na warsztatach; zajęcia były interesujące. Pani prowadząca była dla mnie zrozumiała; miła prowadząca, dobry kontakt z kursantami; 23
bardzo fajna pani, zorganizowana, a przede wszystkim dobrze tłumaczy ze zrozumieniem; miło, spędzony czas z grupą. Wykładowca miły, umiejący zrozumiale omawiać tematy ( ); jestem zadowolona z zajęć/ze szkolenia i prowadzenia; bardzo sympatyczna pani prowadząca zajęcia. Tacy wykładowcy motywują do dalszego uczestnictwa w szkoleniu; ( ) zajęcia są interesujące; brak napoju do posiłku obiadowego. e) Warsztaty zapobiegania agresji Do niniejszej analizy przyjęto 84 wypełnionych formularzy ankiet. Poniżej prezentują się jej wyniki. Odpowiadając na pytania zawarte w pierwszej części przedmiotowej ankiety, badani ocenili szkolenie bardzo wysoko. Średnia osób, które przyznały najwyższą notę wynosi 93% respondentów. Analizując odpowiedzi badanych w podziale na poszczególne pytania, dane z ich analizy przedstawiają się następująco: 94% badanych było bardzo usatysfakcjonowanych z udziału w szkoleniu wartościując swoje zadowolenie najwyższą oceną, a 6% ankietowanych oceniło swój poziom zadowolenia o stopień niżej, 96% ankietowanych tematykę szkolenia oceniło bardzo wysoko, a 4% badanych o stopień niżej, 88% ankietowanych uznało, że nowo nabyta na szkoleniu wiedza będzie bardzo przydatna po zakończeniu szkolenia, niespełna 10% badanych oceniło jej użyteczność o stopień niżej, a 2% badanych uznało tę wiedzę za średnio przydatną, 94% ankietowanych organizację szkolenia oceniło jako bardzo dobrą, a 4% uznało za dobrą. Jedynie 2% badanych nie ustosunkowało się do przedmiotowego kryterium. Graficzną prezentację odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. 24
Wykres 18. Ocena ogólnego zakresu szkolenia W kolejnej części ankiety badani, jednakową ilością 87% typowań najwyżej punktowali miejsce przeprowadzenia szkolenia oraz materiały dydaktyczne, którym z kolei po 12% badanych przyznało ocenę o stopień niższą. Miejsce odbywania zajęć 1% badanych oceniło jako mierne. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. Wykres 19. Ocena miejsca szkolenia i materiałów szkoleniowych W kolejnej części ankiety badani oceniali wykładowcę, którego zdecydowana większość ankietowanych oceniła bardzo dobrze. Średnia odpowiedzi ankietowanych typujących najwyższą ocenę wyniosła 98%. Poniższy wykres prezentuje statystykę odpowiedzi ankietowanych. 25
Wykres 20. Ocena wykładowcy Poczęstunek oferowany podczas zajęć większość ankietowanych stanowiący 86% wszystkich osób biorących udział w ankiecie, oceniło bardzo wysoko przyznając temu kryterium najwyższą notę, a 12% badanych oceniło proponowany poczęstunek o stopień niżej. Dostatecznie zadowolonych z wyżywienia zapewnionego podczas szkoleń było 1% ankietowanych. Tyle samo badanych nie wyraziło swojej opinii na temat posiłku oferowanego podczas zajęć. Poniższy wykres jest graficznym odzwierciedleniem odpowiedzi respondentów. Rys 11. Ocena poczęstunku Z zamieszczenia innych uwag dotyczących szkolenia skorzystało 15% ankietowanych. Niektóre wpisy zaprezentowano poniżej: pan jest bardzo dobrym prowadzącym, zrozumiałam całą tematykę zajęć ( ); dobrze prowadzone zajęcia; bardzo przyjazne zajęcia, ciekawe i pouczające; wykłady prowadzone w miłej i kulturalnej atmosferze; wykłady zrozumiałe, etc. 26
4. ANALIZA ANKIET PO ZAKOŃCZENIU WARSZTATÓW I SZKOLEŃ Ankiety na zakończenie warsztatów i szkoleń przeprowadzono w ostatnim dniu zajęć. Jej formuła jest analogiczna do ankiety początkowej zawiera 10 pytań, z których pierwsze dotyczyło płci, wieku, wykształcenia i doświadczenia zawodowego uczestników (dane te mogły ulec minimalnej zmianie ze uwagi na niewielkie rotacje uczestników projektu). Kolejne pytania dotyczyły umiejętności, jakie uczestnik nabył na warsztatach i szkoleniach, jego opinii o stopniu przydatności poszczególnych szkoleń i warsztatów oraz wzrostu swoich szans na znalezienie pracy dzięki uczestniczeniu w tych szkoleniach. Dane z analizy ankiet pozwoliły otrzymać informacje na temat efektywności przedsięwzięcia, a w dalszej kolejności spełnienia oczekiwań uczestników projektu względem warsztatów i szkoleń. Do badania przyjęto 90 wypełnionych kwestionariuszy ankiet. Poniżej prezentują się wyniki ich analizy. 1. Płeć Większość uczestników przejawiający się w liczbie 57% ankietowanych stanowiły kobiety, mężczyźni natomiast stanowili 43% badanych. Rys. 12. Płeć 2. Wiek W przedziale 18-24 lat znajduje się 11% badanych. Najliczniejszą grupę przejawiającą się w liczbie 68% ankietowanych tworzą osoby w wieku 25-50 lat, a 21% ankietowanych to osoby w wieku powyżej 50 lat. Rys. 13. Wiek 27
3. Wykształcenie Najliczniejszą grupę osób z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym i zawodowym stanowiło odpowiednio 38% i 35% ankietowanych. Poniżej przedstawiono graficzny obraz typowań ankietowanych. Rys. 14. Wykształcenie 4. Czy posiadają Państwo doświadczenie zawodowe? Posiadanie doświadczenia zawodowego zadeklarowało 69% ankietowanych, a 31% badanych oświadczyło, że nie podejmowało pracy. Rys. 15. Posiadanie doświadczenia zawodowego przez uczestników projektu 5. Jakie umiejętności nabył/a Pan/Pani w wyniku uczestnictwa w warsztatach i szkoleniach? Wypracowanie wśród uczestników poniżej wymienionych umiejętności miało na celu ułatwienie tym osobom poszukiwanie i podjęcie pracy. Odnosząc się do powyższego pytania ankietowani mieli możliwość wyboru kilku odpowiedzi, gdzie najczęściej pojawiającą się była umiejętność rozwiązywania problemów życiowych, którą zaznaczyło 81% ankietowanych. Umiejętność zaprezentowania własnej osoby wypracowało 77% ankietowanych, u 72% badanych nastąpił wzrost motywacji do znalezienia i uzyskania pracy, a 70% badanych przyswoiło umiejętność napisania listu motywacyjnego i CV. Wzrost pewności siebie w kontaktach interpersonalnych deklaruje 62% ankietowanych. Odpowiedzialność za własne decyzje wzrosła u 57% badanych, a u 56% ankietowanych nastąpił wzrost zaangażowania w naukę i pracę. Dodatkowo połowa badanych deklaruje wzrost koncentracji na wynikach pracy. Statystykę odpowiedzi przedstawia poniższy wykres. 28
Wykres 21. Umiejętności, jakie nabyli uczestnicy projektu dzięki udziałowi w szkoleniach. 6. Czy uczestnicząc w projekcie MOPS pn. Wykorzystaj szansę, zdobądź zatrudnienie chce Pan/Pani przełamać barierę i nabyć umiejętności, które dotychczas sprawiały trudności w poszukiwaniu i podjęciu zatrudnienia? Zdecydowana większość osób, stanowiąca 92% badanych, potwierdza przełamanie barier, które dotychczas sprawiały im trudności w poszukiwaniu i podjęciu zatrudnienia oraz nabycie umiejętności, które ułatwią zmianę ich sytuacji zawodowej i osobistej. Zaledwie 6% badanych nie udało się przezwyciężyć barier mających wpływ na życie zawodowe i osobiste. Odpowiedzi nie udzieliło 2% ankietowanych. Rys. 16. Struktura odpowiedzi dotyczących chęci nabycia przez uczestników projektu odpowiednich umiejętności i przełamania barier sprawiających dotychczas trudności w poszukiwaniu i podjęciu zatrudnienia. 7. Które warsztaty i szkolenia uważa Pan/Pani za najbardziej przydatne? Odnosząc się do powyższego pytania, ankietowani oceniali stopień przydatności poszczególnych warsztatów i szkoleń. Najwięcej typowań, z ilością 69% głosów, uzyskały warsztaty aktywnego poszukiwania pracy. Na drugim miejscu, ilością 66% głosów, ankietowani uplasowali warsztaty umiejętności psychospołecznych. Następne w kolejności znalazły się warsztaty zapobiegania agresji i indywidualne konsultacje z psychologiem, którym ankietowani przyznali po 57% głosów. Niewiele mniej, bo 54% wskazań badanych, uzyskały indywidualne konsultacje z doradcą zawodowym. Warsztaty i szkolenia umiejętności przedsiębiorczych znalazły się na ostatnim, choć nie mniej zaszczytnym miejscu z ilością 40% typowań. Statystykę odpowiedzi ankietowanych przedstawia poniższy wykres. 29
Wykres 21. Ranking warsztatów i szkoleń pod względem użyteczności dla uczestników. 8. Czy odpowiadała Panu/Pani atmosfera podczas zajęć? Atmosfera panująca na zajęciach odpowiadała 97% badanych. Zaledwie 1% badanych nie odpowiadał klimat panujący podczas zajęć. Odpowiedzi nie udzieliło 2% ankietowanych. Rys. 17. Zadowolenie ankietowanych z atmosfery w przebiegu zajęć. 9. Czy uważa Pan/Pani, że uczestnictwo w zajęciach zwiększy szansę na znalezienie pracy? Większość ankietowanych była zdania, że dzięki uczestnictwu w zajęciach wzrosną ich szanse na rynku pracy. Osoby te stanowiły 97% badanych. Zaledwie 1% badanych było odmiennego zdania. Odpowiedzi nie udzieliło 2% ankietowanych. Rys. 18. Zdanie uczestników dotyczące wzrostu szans na zmianę swojej sytuacji zawodowej dzięki uczestnictwu w szkoleniach. 30
10. Czy w przyszłości chciałby/aby Pan/i uczestniczyć w kolejnym projekcie? Chęć wzięcia udziału w podobnym przedsięwzięciu w przyszłości wyraziło 94% ankietowanych. Zaledwie 3% badanych nie byłoby skłonnych do uczestniczenia w podobnym przedsięwzięciu w przyszłości. Od odpowiedzi wstrzymało się 2% badanych. Rys. 19. Stopień zainteresowania udziałem w kolejnym projekcie. 31
WNIOSKI W ramach ewaluacji zbadane zostały efekty założonych rezultatów. Zebrane z analizy dane wskazują na wypracowanie przez uczestników projektu osobistych predyspozycji, takich jak: wzrost motywacji, nabycie umiejętność napisania listu motywacyjnego i życiorysu. Wyniki analizy ankiet pokazują, że uczestnicy projektu bardzo wysoko ocenili poszczególne formy wsparcia polegające na organizacji warsztatów i szkoleń oraz indywidualnych konsultacji, uznając je za bardzo potrzebne. Analiza wartości obrazuje trend do wskazywania przez ankietowanych wysokiej oceny w kierunku przydatności zdobytej na szkoleniach wiedzy w momencie poszukiwania pracy oraz w życiu osobistym. Z uwagi na bardzo pozytywne opinie dotyczące szkoleń oraz na potwierdzoną przez uczestników użyteczność przekazanej podczas szkoleń i warsztatów wiedzy po ich zakończeniu, jak i odczuwalny wzrost samooceny i wiary we własne możliwości w aspekcie starania się o pracę oraz w życiu prywatnym należy uznać, że zorganizowane szkolenia i warsztaty oraz indywidualne konsultacje zostały przeprowadzone w zgodzie z predyspozycjami i oczekiwaniami zdecydowanej większości uczestników projektu, a dalej - osiągnięto założone cele. 32