Biuletyn inwestycyjny

Podobne dokumenty
Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny Marzec 2014

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny Luty 2014

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Biuletyn inwestycyjny

Komentarz tygodniowy

KOMENTARZ TYGODNIOWY

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 2 grudnia 2015 r.

Przegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata Aleksander Łaszek

KOMENTARZ TYGODNIOWY

Komentarz tygodniowy

Nordea Polska Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. 2009/02/27. Nordea - Arka BZ WBK Akcji. Nordea - Skarbiec Akcja. Nordea - UniKorona Akcje

Nordea Polska Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. W wyniku tego WIG spadł o 0,5%, WIG20 wzrósł o 2,3% a MIDWIG spadł o 5%.

Biuletyn inwestycyjny Styczeń 2014

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 15 kwietnia 2015 r.

Gospodarka polska, gospodarka światowa w jakim punkcie dziś jesteśmy?

Biuletyn inwestycyjny

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 2 września 2015 r.

Komentarz tygodniowy

Prognozy wzrostu dla Polski :58:50

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Zadłużony świat: przyczyny i skutki. Wpływ niekonwencjonalnej polityki monetarnej na poziom i wycenę długu publicznego

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Komentarz tygodniowy

PZU INWESTOR biuletyn PZU Inwestycje

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 kwietnia 2016 r.

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 4 marca 2015 r.

KOMENTARZ TYGODNIOWY

KOMENTARZ TYGODNIOWY

Wpływ bieżącej sytuacji gospodarczej na sektor małych i średnich przedsiębiorstw MSP

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 maja 2015 r.

Komentarz tygodniowy

PERSPEKTYWY INWESTYCYJNE NA 2011 ROK

Kiedy skończy się kryzys?

KOMENTARZ TYGODNIOWY

Komentarz tygodniowy

Ryszard Petru Przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Komentarz tygodniowy

KOMENTARZ TYGODNIOWY

Komentarz tygodniowy

KOMENTARZ TYGODNIOWY

KOMENTARZ TYGODNIOWY

Wpływ globalnego kryzysu finansowego na polską gospodarkę

BANK HANDLOWY W WARSZAWIE S.A. Wyniki za 2013 rok i podział zysku. Warszawa, 24 czerwca 2014

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Podsumowanie Tygodnia Małe jest piękne. Inteligentne rozwiązania dla wymagających Klientów. Warszawa, marzec 2012 r.

PZU INWESTOR biuletyn PZU Inwestycje

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

KOMENTARZ TYGODNIOWY

Komentarz tygodniowy

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 8 października 2014 r.

Komentarz tygodniowy

Kto zarabia, a kto traci?

Klasyfikacja funduszy inwestycyjnych otwartych oraz specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych (stan na )

RAPORT SPECJALNY EUR/PLN w świetle bieżącej polityki EBC

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

PZU INWESTOR biuletyn PZU Inwestycje

PZU INWESTOR biuletyn PZU Inwestycje

Komentarz tygodniowy

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 8 lipca 2015 r.

Najlepiej wypadły fundusze akcji, straty przyniosły złoto i dolary.

Nazwa funduszu Stopy zwrotu Punktacja za 1 m-c 6 m-cy 12 m-cy przekroczenie średniej Akcji polskich małych i średnich spółek Średnia -4,32%

Komentarz tygodniowy

Rozwój Polski w warunkach stagnacji gospodarczej Unii Europejskiej

Akcji polskich małych i średnich spółek

Komentarz tygodniowy

Nordea Polska Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. 2009/03/31. Nordea - Arka BZ WBK Akcji. Nordea - PKO/Credit Suisse Akcji. Nordea - Skarbiec Akcja

Śniadanie z ekspertami PKO Banku Polskiego. Perspektywy gospodarki oraz rynków finansowych według ekonomistów i strategów PKO Banku Polskiego

Akcji polskich małych i średnich spółek

PZU INWESTOR biuletyn PZU Inwestycje

Analiza Fundamentalna. Co dalej z USA? Perspektywy polityki monetarnej, głównych indeksów oraz dolara.

ANALIZY MAKROEKONOMICZNE KOMENTARZ BIEŻĄCY. 28 sierpnia W II kw. lekki spadek dynamiki wzrostu PKB

Ucieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych.

Wyniki funduszy inwestycyjnych we wrześniu

KOMENTARZ TYGODNIOWY

Ranking funduszy inwestycyjnych w październiku 2007 r. fundusze akcyjne krajowe 1 miesiąc 6 miesięcy 12 miesięcy Punkty

PZU INWESTOR biuletyn PZU Inwestycje

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Transkrypt:

Biuletyn inwestycyjny Szanowni Państwo, Przekazujemy w Państwa ręce kolejny numer Biuletynu Inwestycyjnego PZU. Materiał przybliży Państwu bieżącą sytuację na rynkach finansowych, a także najświeższe wydarzenia gospodarcze w Polsce i na świecie w listopadzie i grudniu 2015 roku. W biuletynie znajdą Państwo również najważniejsze parametry funduszy kapitałowych z oferty PZU. Życzymy miłej lektury Zespół PZU Życie SA W biuletynie: Podsumowanie roku 2015. Wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych.

Świat w skrócie Strefa Euro odporna na wstrząsy zewnętrzne Zagrożenia dla wzrostu gospodarczego w Polsce związane są obecnie z sytuacją zewnętrzną przede wszystkim ze spowolnieniem dynamiki PKB głównych rynków wschodzących, w tym Chin. Ale niepewność związana jest także z sytuacją w Grecji, na Ukrainie czy z aktywnością ISIS. W kontekście zbliżającego się cyklu podwyżek stóp procentowych w USA rosną także obawy, że wzrost gospodarczy rynków wschodzących zostanie dodatkowo podmyty wskutek ujawnienia się problemów z obsługą długów ich firm, które ochoczo powiększały w ostatnich latach swoje dolarowe zadłużenie. Jednak jak dotąd zarówno w USA, jak i w strefie euro w tym na najważniejszym dla nas rynku niemieckim nie widać poważniejszych oznak wpływu problemów gospodarek wschodzących na wzrost gospodarczy. Wzrost PKB w USA w III kw. wyraźnie zwolnił ale mniej niż pierwotnie sądzono do 2,1%. To spowolnienie wynika jednak przede wszystkim z wyraźnej korekty zapasów, choć jej skala okazała się mniejsza niż wstępnie szacowano. Motorem wzrostu PKB jest popyt krajowy, w tym konsumpcja. W październiku realny wzrost wydatków konsumpcyjnych był jednak niewielki, co może sygnalizować spowolnienie popytu konsumpcyjnego w IV kw. Dane o zamówieniach na dobra trwałe mogą natomiast wskazywać ponowne ożywienie popytu inwestycyjnego. Umocnienie dolara i osłabienie obrotów handlu światowego nadal jednak wpływają niekorzystnie na koniunkturę w przemyśle przetwórczym. Utrzymuje się natomiast ożywienie w budownictwie mieszkaniowym. W IV kw. dynamika PKB w USA powinna przyspieszyć co najmniej do ok. 2,5%. Mimo słabszych ostatnio danych o sprzedaży detalicznej, w III kw. dynamika popytu konsumpcyjnego pozostała na solidnym poziomie. Wydaje się, że zaczęły ponownie rosnąć inwestycje. Umocnienie dolara, osłabienie obrotów handlu światowego i solidny popyt krajowy sprawiły, że w III kw. eksport netto może być czynnikiem obniżającym PKB. Utrzymuje się ożywienie w budownictwie mieszkaniowym. Ciągle natomiast nie widać przełamania stagnacji w przemyśle. Wzrost PKB w USA w tym roku może sięgnąć 2,5%, ale w przyszłym roku może okazać się niższy. Wyraźny wzrost zatrudnienia i spadek stopy bezrobocia w październiku rozproszył obawy o sytuację na rynku pracy i wzrost gospodarczy. W tej sytuacji amerykański bank centralny podejmie najprawdopodobniej w grudniu decyzję o podwyżce stóp procentowych. Ożywienie gospodarcze w strefie euro jest ciągle odporne na wstrząsy zewnętrzne. W listopadzie ogólny indeks PMI nieoczekiwanie wzrósł do najwyższego poziomu od 4 lat. Wzrost gospodarczy napędzany jest poprawą popytu krajowego szczególnie wzrostem konsumpcji. Wzrost listopadowego wskaźnika PMI w niemieckim przemyśle oraz wskaźnika Ifo świadczy o tym, że negatywny wpływ spowolnienia w Chinach i afery Volkswagena jest na razie ograniczony. Popyt konsumpcyjny jest czynnikiem stabilizującym wzrost PKB w całej strefie euro. Stopniowo rośnie tam także kredytowanie gospodarki (w październiku najszybciej od 4 lat). EBC w grudniu rozluźnił politykę pieniężną, by zwiększyć szanse powrotu inflacji do celu w średnim okresie, ale dokonał tego w mniejszej skali niż oczekiwał rynek. ECB nie zwiększył skali miesięcznych zakupów obligacji. Wydłużył natomiast programu luzowania ilościowego do połowy 2017 roku oraz obniżył stopę depozytową banku centralnego do -0,3 %. S&P500/qtr Paweł Durjasz Główny Ekonomista PZU 2 350 +2,5% +0,1% -6,4% +5,5% 2 230 dane z amerykańskiej gospodarki wskazują na stopniową poprawę jej kondycji coraz gorszy stan chińskiej gospodarki i obawy o jej wpływ na rynek USA sprawiają, że FED opóźnia decyzję o podwyżce stóp procentowych napływające, dobre dane zza oceanu sprawiają, że coraz bardziej prawdopodobne staje się zaostrzenie polityki monetarnej przez FED jeszcze w 2015 roku 2 110 1 990 1 870 1 750 Strona 2

Polska w skrócie Kontynuacja stabilnego wzrostu gospodarczego Październikowe dane o aktywności gospodarczej potwierdziły, że gospodarka utrzymuje dość stabilne tempo wzrostu. Nie widać oznak spowolnienia wydaje się, że produkcja przemysłowa i sprzedaż detaliczna w końcu roku nawet nieco odżywają. Ciągle bardzo słabo wygląda natomiast produkcja budowlano-montażowa. Wynika to obecnie najprawdopodobniej z dołka w budownictwie komercyjnym i przedłużającego się oczekiwania na inwestycje publiczne współfinansowane ze środków UE. Dynamika PKB w III kw. br. okazała się wyższa od oczekiwań (3,5% r/r) i wyższa niż w II kw. (3,3% r/r). Zrewidowano przy tym w górę tempo wzrostu PKB w I kw. br. do 3,7% r/r. Spowolnienia gospodarczego zatem nie widać. Wzrost gospodarczy pozostaje bardzo stabilny. Utrzymuje się stabilne tempo konsumpcji gospodarstw domowych. Inwestycje zaś stopniowo zwalniają, przy dodatnim wkładzie eksportu netto do dynamiki PKB. W IV kw. podobna dynamika PKB może się utrzymać i w całym w 2015 roku PKB może wzrosnąć o ok. 3,4%-3,5%. Badania koniunktury sygnalizują ostatnio kontynuację stabilnego wzrostu gospodarczego. W listopadzie indeks koniunktury PMI w polskim przemyśle przetwórczym ustabilizował się po wyraźnym, październikowym wzroście. Przyspieszył zwłaszcza wzrost nowych zamówień. Wzrósł w listopadzie syntetyczny, odsezonowany wskaźnik koniunktury GUS. Wskaźnik w przemyśle przetwórczym znalazł się na najwyższym poziomie od kwietnia 2014 r. Sytuacja na rynku pracy sprzyja wzrostowi konsumpcji. Dynamika zatrudnienia w przedsiębiorstwach ponownie wyraźnie wzrosła. Realne tempo wzrostu wynagrodzeń w tym sektorze pozostaje solidne i dość stabilne. Realne dochody gospodarstw domowych rosną w bardzo przyzwoitym tempie. Rosną także ich oszczędności. Systematycznie maleje stopa bezrobocia. Wskaźniki koniunktury konsumenckiej w listopadzie wzrosły do poziomów z końca 2007 / początku 2008 r. Wskaźnik CPI według wstępnego odczytu sięgnął -0,5% r/r w listopadzie. Wychodzenie z deflacji pozostaje zatem bardzo powolne. Grudniowy spadek cen ropy naftowej na rynkach światowych może sprawić, że roczny wskaźnik CPI nie stanie się dodatni do końca 2015 roku, a średnioroczna inflacja w 2016 roku będzie niższa niż 1%. Zakładamy w tej sytuacji obniżkę stóp procentowych w przyszłym roku oceniając, że nowa RPP będzie bardziej gołębia od starej. Nasza prognoza zakłada, że w przyszłym roku wzrost gospodarczy może być nieco niższy, niż w roku 2015. Choć wydaje się, że prawdopodobieństwo pogorszenia sytuacji w gospodarce światowej, a zwłaszcza w strefie euro, ostatnio się zmniejszyło. Możliwe jest zatem pozytywne zaskoczenie. Czynniki określające popyt krajowy kluczowy silnik wzrostu PKB wobec zagrożeń zewnętrznych powinny w 2016 roku kształtować się nadal pomyślnie. Oczekujemy zatem przyspieszenia tempa nominalnego wzrostu wynagrodzeń w gospodarce pomimo nadal niskiej inflacji, która sprzyja łagodzeniu presji na wzrost płac. W tej sytuacji zakładając także zapowiadany wzrost świadczeń społecznych dynamika konsumpcji powinna utrzymać się powyżej 3%. Sprzyjać temu (a także wzrostowi inwestycji) będą również niskie stopy procentowe. W 2016 roku powinno utrzymać się także solidne tempo wzrostu inwestycji choć niższe w stosunku do 2015 roku. WIG/qtr Paweł Durjasz Główny Ekonomista PZU 62 000 +0,3% +4,2% -7,7% -6,6% 59 000 dane makro z USA oraz luzowanie ilościowe w Europie stanowią zachetę do kupna akcji coraz gorsze dane z chińskiej gospodarki powodują silny odpływ kapitału z rynków wschodzących utrzymujące się obawy o wpływ chińskiego spowolnienia na stan globalnej gospodarki negatywnie wpływają na rynki Emerging Markets 56 000 53 000 50 000 47 000 Strona 3

WIG S&P500 61 000-9,9% r/r 2 200 +1,3% r/r 57 000 2 100 53 000 2 000 49 000 1 900 45 000 1 800 USD/PLN EUR/PLN 4,20 4,50 +2,3% r/r 3,95 4,35 3,70 4,20 3,45 +20,7% r/r 4,05 3,20 3,90 Złoto 1 360-12,2% r/r Ropa 78-39,8% r/r 1 270 66 1 180 54 1 090 42 1 000 30 Rentowność 10-letnich obligacji polskich 3,70 +24 bps. r/r WIBOR6M 2,30-25 bps. r/r 3,20 2,10 2,70 1,90 2,20 1,70 1,70 1,50 Źródło: obliczenia własne Strona 4

Komentarze ekspertów PZU Piotr Krawczyński TFI PZU Koniec roku to tradycyjnie okres podsumowań. Niestety, mijające 12 miesięcy (a w zasadzie ostatnie trzy lata) na warszawskiej giełdzie trudno będzie zaliczyć do udanych. Przyglądając się indeksom GPW, widać dużą różnicę pomiędzy zachowaniem naszego parkietu a indeksami światowymi. Co więcej, różnice widać także pomiędzy samymi indeksami GPW. W ciągu roku, indeks szerokiego rynku WIG spadł o -12 proc. a indeks największych spółek WIG20 o ponad -20 proc. Dla ostatnich trzech lat jest to odpowiednio -4 proc. i prawie -30 proc. Na tle indeksów światowych, a w szczególności indeksów rynków rozwiniętych, nasze indeksy zachowują się więc bardzo słabo w ciągu ostatnich 3 lat indeksy DAX i S&P500 wzrosły o prawie +50 proc. a indeks MSCI World o ponad +27 proc. Lepiej (choć dla posiadaczy akcji jest to niewielkie pocieszenie) przedstawia się sytuacja, gdy nasz parkiet porównamy do pozostałych rynków wschodzących. Indeks MSCI EM spadł w tym okresie o -22 proc. a więc podobnie jak Polski rynek. Powodów takiego właśnie zachowania warszawskiego parkietu jest kilka: 1) Polska vs świat: słabość naszego rynku na tle indeksów światowych wynika przede wszystkim z ogólnej słabości Emerging Markets. Indeks MSCI EM wskazuje, że rynki rozwijające się są w trendzie bocznym/lekko spadkowym. Słabość ta wynika po części z przeceny na rynku surowców spadki np. miedzi, ropy, srebra. Globalny indeks cen towarów indeks CRB spadł w ciągu 3 lat o prawie -40 proc. Ponieważ rynki EM są w dużej mierze eksporterami surowców, dlatego też spadki cen towarów mają niekorzystny wpływ na gospodarki rynków rozwijających się. Drugim powodem słabości naszego rynku są uwarunkowania lokalne. Reforma OFE, która miała miejsce w 2013 roku, mocno zmieniła krajobraz polskiego rynku kapitałowego OFE stały się de-facto funduszami akcyjnymi (nie mogą posiadać obligacji skarbu państwa) a napływy nowych środków zostały mocno ograniczone. Te zmiany przyczyniły się do ograniczenia roli jaka na GPW odgrywały OFE. Do tej pory fundusze emerytalne były pewnego rodzaju stabilizatorem na GPW np. dzięki regularnym i dużym napływom kupowały akcje podczas przecen. Obecnie fundusze wychodzą z inwestycjami za granicę co sprawia, że popyt na polskie akcje jest mniejszy. Ograniczenie aktywności OFE przełożyło się też na mniejsze obroty i niższą płynność naszej giełdy. 2) WIG20 vs WIG: od 3 lat widać wyraźnie słabsze zachowanie WIG20 na tle WIG. Można to częściowo wytłumaczyć techniczną różnicą między indeksami indeks WIG20 nie uwzględnia dywidend podczas gdy WIG uwzględnia. Co więcej, WIG jest indeksem szerokiego rynku. Zawiera w swoim składzie sporo małych i średnich spółek, które jako grupa dobrze się zachowywały co wynika z poprawy wyników, relatywnie atrakcyjnych wycen oraz braku znaczących ryzyk politycznych. Odrębną kwestią jest to, że od trzech lat co roku mamy do czynienia z jakimś dużym wydarzeniem, które mocno wpływa na nasz rynek akcji. W 2013 roku była to reforma OFE, która spowodowała zmianę krajobrazu rynku kapitałowego w Polsce (OFE wyszły zagranicę a inwestorzy zagraniczni, bojąc się skutków reformy, wycofywali się z polskiego rynku). Rok 2014 to z kolei kryzys za naszą wschodnią granicą, który także bardzo negatywnie wpłynął na GPW. Do inwestowania w naszym kraju nie zachęcały m.in. obawy inwestorów przed rozprzestrzenieniem się kryzysu oraz powiązania gospodarcze między Polską a Ukrainą, które wpłynęły na wyniki spółek. Rok 2015 to rok wyborczy. Zapowiedzi polityków, jak np. podatek bankowy, kwestia kredytów w CHF, podatek od sieci wielkopowierzchniowych, restrukturyzacja kopalń i połączenie ich z sektorem energetycznym czy podatek miedziowy mocno wpłynęły na spółki z indeksu WIG20, z których ok. 45-50 proc. należy zaklasyfikować jako wrażliwe na pomysły polityków. Tym samym zmaterializowało się ryzyko polityczne, do tej pory bagatelizowane przez inwestorów. Dopóki więc nie poznamy ostatecznego stanowiska nowego rządu i kształtu ustaw w powyższych sprawach trudno oczekiwać, że zagraniczny kapitał powróci na nasz parkiet. Spoglądając jednak na bieżący poziom WIG20 warto mieć na uwadze, że znacząca część informacji może być już uwzględnionych w cenach - co w połączeniu z bardzo słabym sentymentem może skutkować gwałtownym odbiciem. Strona 5

Dane makroekonomiczne 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* PKB Świat 0,0 5,4 4,2 3,4 3,3 3,4 3,1 3,6 Polska 2,6 3,7 4,8 1,8 1,7 3,4 3,3 3,5 Strefa euro -4,5 2,0 1,6-0,8-0,5 0,9 1,6 1,8 Niemcy -5,6 4,1 3,6 0,4 0,1 1,6 1,7 1,9 USA -2,8 2,5 1,6 2,2 1,5 2,4 2,6 2,8 Chiny 9,2 10,6 9,5 7,7 7,7 7,3 6,8 6,3 Inflacja Polska 3,5 2,6 4,3 3,7 0,9 0,0-0,8 1,1 Strefa euro 0,3 1,6 2,7 2,5 0,8 0,4 0,1 1,0 Niemcy 0,2 1,2 2,5 2,1 1,6 0,8 0,2 1,0 USA -0,3 1,6 3,2 2,1 1,5 1,6 0,1 1,1 Chiny -0,7 3,3 5,4 2,6 2,6 2,0 1,5 1,8 Stopa bezrobocia Polska 12,1 12,4 12,5 13,4 13,4 11,5 10,2 9,7 Niemcy 7,8 7,1 5,8 5,4 5,2 5,0 4,7 4,9 USA 9,3 9,6 8,9 8,1 7,4 6,2 5,3 4,9 Chiny 4,3 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 PMI - wskaźnik managerów logistyki Polska 52,4 56,3 48,8 48,5 53,2 52,8 - Strefa euro 51,6 57,1 46,9 46,1 52,7 50,6 - Niemcy 52,7 60,7 48,4 46,0 54,3 51,2 - USA (ISM Manufacturing) 55,3 57,5 52,8 50,0 56,1 55,1 - Chiny 56,1 54,4 48,7 51,5 50,5 49,6 - Świat 54,6 55,6 50,5 50,2 53,0 51,5 - Podstawowe stopy procentowe Polska 3,50 3,50 4,50 4,25 2,50 2,00 - Strefa euro 1,00 1,00 1,00 0,75 0,25 0,05 - USA 0,125 0,125 0,125 0,125 0,125 0,125 - Waluty EUR/PLN 4,11 3,96 4,42 4,09 4,14 4,26 - USD/PLN 2,85 2,96 3,42 3,10 3,01 3,51 - CHF/PLN 2,77 3,16 3,63 3,39 3,38 3,54 - Surowce Ropa brent 78,1 94,5 107,2 111,3 110,8 55,8 - Złoto 1 097,2 1 421,6 1 566,2 1 675,9 1 205,7 1 184,4 - Miedź 333,9 443,3 343,3 364,9 339,7 283,0 - Akcje Europa (EURO STOXX 50) 21,1% -5,8% -17,1% 13,8% 17,8% - - Polska (WIG) 46,9% 18,8% -20,8% 26,2% 8,0% - - Niemcy (DAX) 23,8% 16,1% -14,7% 29,1% 25,5% - - USA (S&P500) 23,5% 12,8% 0,0% 13,4% 31,8% - - Chiny (SSE Composite) 80,0% -14,3% -21,7% 3,2% 20,0% - - Rosja (RTS) 128,6% 22,5% -22,0% 10,5% -7,0% - - Rentowność 10-letnich obligacji Polska 6,30 6,10 5,90 3,70 4,35 2,52 - Niemcy 3,40 3,00 1,80 1,30 1,93 0,54 - USA 3,80 3,30 1,90 1,80 3,03 2,17 - Rynkowe stopy procentowe WIBOR 6M 4,39 4,16 5,00 4,09 2,72 - - EURIBOR 6M 0,99 1,23 1,62 0,32 0,35 - - LIBOR-CHF 6M 0,34 0,24 0,09 0,07 0,08 - - Wybrane dane dla Polski Sprzedaż detaliczna 104,3 105,5 111,6 105,6 102,3 103,3 - Produkcja przemysłowa 95,5 109,0 107,5 100,5 101,8 103,3 - * prognozy Bloomberg, MFW, Bank Światowy, KE, Bundesbank, MF, NBP, PZU Źródła: Bloomberg, GUS, MFW Strona 6

Lista funduszy dostępnych w ramach ubezpieczenia Plan na Życie Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (30.11.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Grupy funduszy: ochronny kapitału PZU SEJF+ TFI PZU SA 61,89 0,15% 0,70% 1,40% 9,20% 17,20% 1,80% Grupy funduszy: fundusze pieniężne LM Pieniężny Legg Mason 261,54 0,13% 0,40% 1,30% 7,20% 17,00% 1,30% PZU Gotówkowy TFI PZU SA 74,09 0,08% 0,50% 1,40% 7,60% 18,90% 1,60% UniKorona Pieniężny 203,56 0,26% 0,50% 1,80% 12,20% 23,20% 1,90% Millennium Depozytowy Millennium 175,14 0,08% 0,30% 1,10% 6,40% 17,00% 1,20% Grupy funduszy: fundusze papierów dłużnych Arka BZ WBK Obligacji BZ WBK 20,96 0,05% 1,00% 0,00% 9,70% 28,40% 0,40% UniObligacje:Nowa Europa 200,14 0,85% 4,00% -1,40% - - -2,00% PZU Papierów Dłużnych Polonez TFI PZU SA 160,04 0,10% 2,50% 2,20% 14,30% 46,70% 2,90% PZU Dłużny Rynków Wschodzących TFI PZU SA 127,10 0,13% 1,10% 1,60% 10,80% 29,80% 2,10% BPH Obligacji 2 BPH TFI 3 361,12 0,12% 1,20% 1,90% 11,50% - 2,30% Grupy funduszy: fundusze stabilnego wzrostu Arka BZ WBK Stabilnego Wzrostu BZ WBK 29,87-0,90% -1,00% -3,90% 5,40% 9,90% -2,70% LM Senior Legg Mason 280,60-1,44% -1,70% -4,80% 1,80% 7,00% -4,10% PZU Stabilnego Wzrostu Mazurek TFI PZU SA 129,49-0,85% 0,50% -3,50% 3,70% 10,20% -1,20% UniStabilny Wzrost 163,63-1,17% -0,70% -5,40% 6,10% 15,70% -3,60% Skarbiec-III Filar Skarbiec 151,34 0,25% -1,20% -2,90% 10,50% 18,10% -2,00% BPH Stabilnego Wzrostu BPH TFI 16,67-1,48% -1,10% -3,50% 4,20% - -1,80% Millennium Globalny Stabilnego Wzrostu Millennium 186,24 1,21% 2,10% 4,70% - - 5,10% Fundusz Modelowy Stabilnego Wzrostu Fundusze modelowe 120,78-0,47% -0,60% -2,70% 7,30% 13,20% -1,30% * stopa zwrotu liczona na dzień 30.11.2015 ** od początku bieżącego roku Strona 7

Lista funduszy dostępnych w ramach ubezpieczenia Plan na Życie Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (30.11.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Grupy funduszy: fundusze zrównoważone Arka BZ WBK Zrównoważony BZ WBK 28,26-1,91% -2,70% -6,10% 4,30% -1,40% -4,30% PZU Zrównoważony TFI PZU SA 68,24-3,15% -2,40% -6,20% 5,00% 6,30% -2,00% Skarbiec-Waga Skarbiec 281,84-0,26% -0,60% -4,00% 5,00% 5,30% -1,80% UniKorona Zrównoważony 291,38-1,53% -2,00% -7,50% 3,60% 9,60% -5,20% Fundusz Modelowy Zrównoważony Fundusze modelowe 107,33-1,78% -1,30% -3,90% 9,00% 6,70% -1,80% Grupy funduszy: fundusze akcji Arka BZ WBK Akcji BZ WBK 30,70-3,67% -6,00% -9,90% -3,90% -21,90% -7,30% Arka Platinium Dynamiczny BZ WBK 40,55 0,85% 3,70% 4,90% - - 2,70% LM Akcji Legg Mason 332,58-3,96% -6,30% -13,70% 0,70% -3,40% -11,40% PZU Akcji Krakowiak TFI PZU SA 91,13-4,41% -5,20% -12,30% -9,20% -19,60% -7,00% PZU Akcji Małych i Średnich Spółek TFI PZU SA 48,15-3,33% -1,10% 3,20% 22,00% 12,60% 9,70% PZU Akcji Nowa Europa TFI PZU SA 44,30-1,47% -1,70% -6,20% -9,40% -14,10% -1,60% PZU Energia Medycyna Ekologia TFI PZU SA 100,68 0,98% -1,90% -1,30% 44,50% 101,60% 0,30% PZU Akcji Rynków Rozwiniętych TFI PZU SA 190,29 3,01% 8,50% 12,70% 47,10% 65,50% 13,30% PZU Akcji Rynków Wschodzących TFI PZU SA 95,67-2,39% -2,10% -17,90% -21,50% -28,30% -12,90% PZU Akcji Spółek Dywidendowych TFI PZU SA 94,77-0,24% 3,40% 14,90% 12,00% -1,00% 20,30% Quercus Agresywny Quercus 163,83-3,36% -1,50% -1,70% 17,30% 18,50% 1,50% Skarbiec-Akcja Skarbiec 262,33-3,53% -4,90% -9,30% -3,00% -7,00% -4,70% Unikorona Akcje 186,19-3,40% -4,20% -12,00% 4,00% 2,00% -8,50% SKOK Akcji TFI SKOK SA 85,72-0,86% -0,70% -8,20% 0,70% - -5,10% * stopa zwrotu liczona na dzień 30.11.2015 ** od początku bieżącego roku Strona 8

Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (30.11.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Investor Gold Otwarty Investors Fundusze Otwarte TFI S.A. 130,23-3,88% -0,50% -3,10% -38,20% -30,90% -4,10% Millennium Dynamicznych Spółek Millennium 90,30 0,27% 1,40% 10,60% 41,00% - 13,20% Millennium Globalny Akcji Millennium 146,31 2,68% 4,40% 8,40% - - 8,90% Pioneer Surowców i Energii Pioneer Pekao 5,63-3,60% -2,10% -22,50% -35,70% - -16,30% Fundusz Modelowy Akcyjny Fundusze modelowe 109,44-2,80% -1,30% -1,40% 16,80% -3,00% 1,40% * stopa zwrotu liczona na dzień 30.11.2015 ** od początku bieżącego roku Strona 9