Kazimierz Harłoziński, Gabriela Barwińska-Szczutkowska, Problem bezrobocia w Bydgoszczy w latach 2005-, Problems of unemployment in Bydgoszcz in years 2005 -. Journal of Health Sciences. 2013;3(14), 248-260. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1107. (17.12.2013). The Author (s) 2013; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. Conflict of interest: None declared. Received: 16.10.2013. Revised: 14.11.2013. Accepted: 20.12.2013. Oryginalny tekst stanowi rozdział w monografii Problemy zarządzania przestrzenią miasta i jego otoczeniem pod red. Rabant H., Gotowski R., Barwińska S., wyd. Promotio Geographica Bydgostiensia, tom VI, UKW Bydgoszcz, 2010, s. 301-315. ISBN 978-83-7096-794-9 PROBLEMY BEZROBOCIA W BYDGOSZCZY W LATACH 2005- Problems of unemployment in Bydgoszcz in years 2005 - Kazimierz Harłoziński, Gabriela Barwińska-Szczutkowska Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Streszczenie Artykuł ma na celu przedstawienie bezrobocia w Bydgoszczy na tle województwa kujawsko-pomorskiego w latach 2005-. Tekst omawia strukturę bezrobocia według podstawowych czynników statystycznych. Słowa klucze: Bydgoszcz, bezrobocie, miasto. Wprowadzenie Bydgoszcz jest znacznym ośrodkiem miejskim, z liczbą mieszkańców wynoszącą 357.650 (), w tym 190.394 kobiet (co stanowi 53 % ogólnej liczby mieszkańców miasta). Bydgoszcz jest administracyjną stolicą województwa kujawsko-pomorskiego. to zamieszkuje 2 miliony 069 tysięcy 083 osób, czyli 5,7% ludności kraju. Natomiast pod względem wielkości liczby ludności region znajduje się na ósmym miejscu w kraju. Zarejestrowane bezrobocie w Bydgoszczy na koniec r. obejmowało 13.768 osób, w tym 6.738 kobiet, a stopa bezrobocia rejestrowanego w tym samym roku wynosiła 8,1% (wobec 16,9% dla województwa). Na bezrobocie w Bydgoszczy miały wpływ czynniki zewnętrzne jak i wewnętrzne, spośród, których najważniejsze to: spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w kraju, wysokie koszty zatrudnienia, wkraczanie na rynek pracy osób z wyżu demograficznego, działania restrukturyzacyjne lub likwidacja, powodujące redukcję zatrudnienia w podmiotach gospodarczych, zmniejszenie zatrudnienia przede wszystkim w restrukturyzowanej służbie zdrowia i oświacie oraz innych placówkach sektora publicznego, ogólnie niski poziom kwalifikacji populacji bezrobotnych. Od początku 2004 r. w mieście zaczęło spadać bezrobocie. Mniejsza liczba osób bezrobotnych to przede wszystkim połączony efekt ogólnopolskiego wzrostu gospodarczego i aktywizacji bezrobotnych. Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy poprzez bezpośrednie działania na rzecz promocji zatrudnienia koncentruje się przede wszystkim na aktywizacji zawodowej - bezrobotnych do 25 roku życia, bezrobotnych 248
o niskich kwalifikacjach zawodowych oraz bezrobotnych kobiet. Wyodrębnione kategorie bezrobotnych to osoby znajdujące się w najgorszej sytuacji na rynku pracy i najbardziej zagrożone bezrobociem długotrwałym. Ludność w Bydgoszczy Analizując problematykę rozmieszczenia ludności, przyjęto że podstawowym źródłem informacji są spisy powszechne ludności, gdzie gromadzone są dane dotyczące stanu istniejącego w określonym czasie tj. w momencie spisu gdzie faktycznie się znajdowali, jak również gdzie zwykle przebywają. Z tej przyczyny wyróżnia się dwie kategorie ludności: zamieszkałą i obecną (Jędrzejczyk, 2001). W opracowaniu posłużono się danymi Głównego Urzędu Statystycznego, dotyczącymi ludności zameldowanej w danym czasie na danym obszarze. Dla określenia relacji liczbowej między ludnością a zajmowanym przez nią obszarem przyjęto wskaźnik gęstości zaludnienia. W 2005 r. liczba mieszkańców województwa wyniosła 2 068 253 i jest niewiele większa w stosunku do r. W związku z tym największy pod względem liczby mieszkańców powiat - miasto Bydgoszcz skupia aż 17,3% () mieszkańców województwa. Analizując dynamikę ludności w poszczególnych województwach, obserwuje się jej ubytek, zwłaszcza w Bydgoszczy oraz powiatach byłego województwa toruńskiego (szczególnie w powiecie golubsko-dobrzyńskim, radziejowskim, wąbrzeskim oraz powiatach świeckim i chełmińskim) a także w powiecie włocławskim. Tab. 1. Liczba ludności województwa kujawsko-pomorskiego w latach 2005-. Liczba ludności Liczby bezwzględne 2005-100% 2005 2068253 100.00 2066371 99,91 2007 2066136 99,90 2067918 99,98 2069083 100.04 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy,, 2010. Niewątpliwie znaczący wpływ na zmiany stanu liczby ludności miały ruchy migracyjne oraz zmiana granic administracyjnych Bydgoszczy w 1999 r. W r. w powiatach ziemskich województwa, wskaźnik gęstości zaludnienia zawierał się w przedziale od 44 osób na km 2 w powiecie tucholskim, do 135 osób na km 2 w powiecie inowrocławskim. Obszary największej koncentracji pokrywają się z terenami miejskimi, gdzie największe ośrodki to Bydgoszcz, Toruń, Włocławek i Grudziądz. 249
liczba ludności Tab. 2. Struktura ludności według wieku w Bydgoszczy w latach 2005-. w wieku przedprodukcyjny produkcyjnym poprodukcyjnym ogółe m m 200 5 200 6 200 7 200 8 200 9 36607 4 36346 8 36122 2 36014 2 35765 0 razem w tym kobiet y razem 64694 31545 239992 62681 30571 237856 61118 29788 235572 59575 29018 233164 58591 28569 231304 w tym kobiet y 12109 5 11956 2 11789 4 11605 1 11460 0 razem w tym kobiet y ludność w wieku nieprodukcyjny m na 100 osób w wieku produkcyjnym 61388 41639 53 62931 42920 53 64532 44301 53,3 66189 45758 53,9 67755 47225 54,6 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy, Rocznik Statystyczny Województwa Kujawsko-Pomorskiego 2005,, 2007,,. Struktura ludności w Bydgoszczy wg wieku 360000 300000 240000 180000 120000 60000 Ogółem Przedprodukcyjnym Produkcyjnym Poprodukcyjnym 0 2005 2007 lata Ryc. 1. Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w Bydgoszczy Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy, Rocznik Statystyczny Województwa Kujawsko-Pomorskiego 2005,, 2007,, Zmiany w strukturze bezrobocia w Bydgoszczy w latach 2005- Recesyjny charakter polskiego bezrobocia związany był głównie z kryzysem produkcji. Z ogólnej liczby bezrobotnych znaczy udział stanowiły osoby ze zwolnień grupowych. W Urzędach Pracy na terenie całego kraju była niewielka liczba ofert pracy dla zarejestrowanych tam osób. Polskie bezrobocie spowodowane było przede wszystkim odziedziczoną po poprzednim systemie ekonomicznym strukturą gospodarki narodowej, przyjętą strategią 250
przemian, nawykami osób bezrobotnych i pracodawców oraz recesją gospodarczą w wielu branżach (przemyśle ciężkim, surowcowym i budownictwie) i regionach. Wprowadzony od 1999 nowy podział administracyjny kraju spłaszczył statystycznie zróżnicowanie stopy bezrobocia w przekroju wojewódzkim. Najniższa stopa bezrobocia nadal występuje w województwach: warszawskim, poznańskim, krakowskim i bielskim. Przebieg zmian w ilości bezrobotnych w mieście Bydgoszcz przedstawia tabela 3. Tab. 3. Bezrobotni zarejestrowani w Bydgoszczy w latach 2005 2005 188021 17400 160061 13717 2007 123243 10318 110256 8139 134127 12374 kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2010 Bezrobotni zarejestrowani w Bydgoszczy w latach 2005-20000 15000 10000 5000 0 2005 2007 w latach Ryc. 2. Bezrobotni zarejestrowani w Bydgoszczy w latach 2005. kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2010. Sytuacja na rynku pracy widoczna jest poprzez poziom jak i strukturę bezrobocia. Rozpatruje się ją między innymi poprzez: - cechy demograficzne bezrobotnych, - płeć i wiek, - kwalifikacje bezrobotnych według wykształcenia, - długość okresu pozostawania bez pracy. Bezrobocie według wieku Udział bezrobotnych w poszczególnych grupach wiekowych ulega ciągłym zmianom w czasie. Najwięcej bezrobotnych w Bydgoszczy przypada na pierwszą oraz drugą grupę wiekową (18 do 24 lat oraz 25 do 34 lat), którą stanowią ludzie młodzi. Najmniejszy udział bezrobotnych występuje natomiast w ostatniej grupie wiekowej reprezentowanej przez najstarszych uczestników rynku pracy. 251
w latach Tab. 4. Ludność bezrobotna w wieku od 18 do 24 lat w Bydgoszczy w latach 2005-. Kujawsko-pomorskie 2005 43878 3207 34783 2044 2007 24340 1399 23807 1248 32790 2484 kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,,2010 Bezrobotni wg wieku od 18 do 24 lat 2007 2005 Ryc. 3. Struktura ludności bezrobotnej według wieku od 18 do 24 lat w Bydgoszczy. kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,,2010. Tab. 5. Ludność bezrobotna w wieku od 25 do 34 lat w Bydgoszczy w latach 2005-. Kujawskopomorskie Miasto Bydgoszcz 2005 5446 4803 45241 3687 2007 34901 2801 30990 2399 43130 4334 kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,,2010. 252
w latach w latach Bezrobotni wg wieku od 25 do 34 2007 2005 Ryc. 4. Struktura ludności bezrobotnej według wieku od 25 do 34 lat w Bydgoszczy. kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2007,,,2010 Tab. 6. Ludność bezrobotna w wieku od 35 do 44 lat w Bydgoszczy w latach 2005-. Miasto Kujawsko-pomorskie Bydgoszcz 2005 39489 3462 33193 2712 2007 25073 1960 21791 1477 28640 2518 kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2007,,,2010. Bezrobotni wg wieku od 35 do 44 2007 2005 Ryc. 5. Struktura ludności bezrobotnej według wieku od 35 do 44 lat w Bydgoszczy. kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2007,,,2010. 253
w latach Tab. 7. Ludność bezrobotna w wieku 45 do 54 lat w Bydgoszczy w latach 2005-. Miasto Kujawsko-pomorskie Bydgoszcz 2005 42065 4867 377772 4114 2007 29931 3015 25390 2162 29889 3055 kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2007,,,2010. Bezrobotni wg wieku od 45 do 54 2007 2005 Ryc. 6. Struktura ludności bezrobotnej według wieku od 45 do 54 lat w Bydgoszczy. kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2007,,,2010. Tab. 8. Ludność bezrobotna w wieku 55 i więcej w Bydgoszczy w latach 2005. Miasto Kujawsko-pomorskie Bydgoszcz 2005 8143 1072 9072 1160 2007 8998 1143 8278 853 11325 1377 kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2007,,,2010. 254
w latach Bezrobotni wg wieku od 55 i więcej 2007 2005 Ryc. 7. Struktura ludności bezrobotnej według wieku od 55 i więcej w Bydgoszczy. kujawsko-pomorskiego US w Bydgoszczy,,2007,,,2010. Bezrobocie według wykształcenia Poziom wykształcenia bezrobotnych jest bardzo ważnym czynnikiem społecznym, z punktu widzenia, której klasyfikowani są bezrobotni. Rozpoznanie struktury wykształcenia osób bezrobotnych w każdym regionie jest pomocnym elementem w polityce rynku pracy. Przed utratą pracy nie chroni już wyższe wykształcenie, nie da się także wskazać grupy zawodowej, której ten problem nie dotyczy. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku grupą najsilniej dotkniętą brakiem zatrudnienia były osoby z wykształceniem podstawowym i zasadniczym zawodowym, podczas gdy bezrobocie wśród osób z wykształceniem wyższym było zjawiskiem marginalnym. Powszechnie uważano, że wyższe wykształcenie gwarantuje znalezienie zatrudnienia. Jednakże w 2003 r. - w porównaniu z 2000 r. - bezrobocie wzrosło we wszystkich wyodrębnionych grupach bez względu na wykształcenie, w tym również wśród absolwentów szkół wyższych. W następnych latach do r. włącznie miało zmienny przebieg, lecz o tendencji malejącej. Brak należytego wykształcenia wywiera negatywny wpływ nie tylko na szansę zatrudnieniowe młodego pokolenia. Można postawić tezę, że im wyższe wykształcenie tym mniejsze ryzyko utraty pracy. Trzeba jednak pamiętać, że po pierwsze nie każde wykształcenie jest gwarancją sukcesu zawodowego, po drugie zaś wymogiem współczesności jest stałe podnoszenie kwalifikacji. Bezrobotni z wyższym wykształceniem stanowią zdecydowaną mniejszość wśród ogólnej liczby bezrobotnych (tab. 9). Wynika to przede wszystkim z tego, że pracodawcy wybierają na swoich pracowników chętniej osoby dobrze wykształcone. Wyższe wykształcenie nie gwarantuje wprawdzie zatrudnienia, ale stwarza dużo większe szansę na znalezienie pracy. Do bezrobotnych z wyższym wykształceniem zalicza się osoby posiadające tytuł co najmniej licencjata. Liczba osób bezrobotnych z tym wykształceniem nie może być jednak bezpośrednio brana do porównań, gdyż w różnych jednostkach administracyjnych liczba ta jest uzależniona od wielu czynników np. ogólnej liczby osób. Charakterystyczne jest natomiast to, że udział bezrobotnych z wykształceniem wyższym z roku na rok jest coraz większy. 255
w latach Kujawskopomorskie m. Bydgoszcz Kujawskopomorskie m. Bydgoszcz Kujawskopomorskie m. Bydgoszcz Kujawskopomorskie m. Bydgoszcz Kujawskopomorskie m. Bydgoszcz Tab.9. Bezrobotni według wykształcenia w Bydgoszczy w latach 2005. Wyższe Bezrobotni według wykształcenia Średnie ogólnokształc ące Średnie zawodowe Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej 2005 6629 1478 34033 3586 13024 1368 66449 5618 67886 5361 6188 1243 29691 2859 12056 1075 53380 4180 58746 4360 2007 5372 1040 23517 2299 9978 835 39674 3030 44702 3114 6013 1112 21270 1782 10362 744 34299 2292 38312 2209 8943 1775 27175 2816 14355 1456 46271 3867 49030 3854 Źródło: Raporty Powiatowego Urzędu Pracy w Bydgoszczy i Toruniu, 2005, dane z Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy, 2005-2010 Bezrobotni według poziomu wykształcenia 2007 Gimnazjalne i poniżej Zasadnicze zaw odow e Średnie ogólnokształcące Średnie zaw odow e Wyższe 2005 256 Ryc. 8. Struktura ludności bezrobotnej według poziomu wykształcenia w Bydgoszczy. Źródło: Opracowanie własne wg Raportu Powiatowego Urzędu Pracy w Bydgoszczy i Toruniu, 2005, danych z Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy, 2005-2010. Bezrobocie według płci Analiza bezrobocia z perspektywy płci na badanym obszarze ma na uwadze wydobycie problemu nierówności pozycji kobiet na rynku pracy. Choć z wielu statystyk powszechnie wiadomo, iż wykształcenie kobiet jest lepsze niż mężczyzn, to i tak mają one trudniejszy dostęp do rynku pracy, nie osiągają w pracy tych samych pozycji co mężczyźni, mają przeciętnie niższe płace oraz są bardziej zagrożone bezrobociem, szczególnie bezrobociem długookresowym (Kurzynowski, 2001). Pomimo tego, że kobiety rzadziej niż mężczyźni traciły pracę, to trudniej im było znaleźć miejsce pracy na początku kariery zawodowej lub po dłuższej przerwie (Wójcicka, 2002). Przyczynę mniejszych możliwości zawodowych kobiet znajdujemy w ich obciążeniu licznymi obowiązkami domowymi, konieczność godzenia pracy w domu z pracą zawodową utrudnia rozwój zawodowy kobiet, a w dalszej konsekwencji upośledza ich pozycję na rynku pracy (Kurzynowski, 2001). Wiele kobiet uważa, że sytuacja ta
wynika ze stereotypowego postrzegania ich wyłącznie w rolach żon, matek i gospodyń domowych. Uwzględnienie faktu, że kobiety zamężne miały w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. trudniejszą sytuację na rynku pracy od kobiet samotnych wskazuje, że jedną z istotnych przyczyn tej sytuacji może być specyficzne dla kobiet łączenie obowiązków zawodowych z rodzinnymi (Kowalska, 2000). Gdy na początku fazy transformacji praca stawała się znacznie bardziej intensywna, a pracodawcy bardziej wymagający, łączenie pracy zawodowej z obowiązkami rodzinnymi stało się trudniejsze. Sytuacji nie łagodziły istniejące, konserwatywne wzorce rodziny. Zmiany postaw mężczyzn wobec dzielenia obowiązków domowych pomiędzy małżonków następują w Polsce powoli i dotyczą młodszego pokolenia (Wójcicka, 2002). Trudna sytuacja na rynku pracy dla kobiet spowodowała, że praca zawodowa i chęć jej posiadania w istotny sposób determinuje ich postawy wobec dzietności. Tab. 10. Bezrobocie według płci w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2003. rok wyszczególnienie 2003 M K M K M K M K 99332 112734 66332 93729 44292 65964 70423 75351 m. Bydgoszcz 10183 11331 5815 7902 3362 4777 7030 6738 Źródło: PUP w Bydgoszczy i Toruniu, WUP Toruń, M mężczyźni, K kobiety Bezrobocie wg płci - kobiety w latach 2003,,, Bezrobocie wg płci - mężczyźni w latach 2003,,, 12000 12000 10000 10000 8000 8000 6000 2003 6000 2003 4000 4000 2000 2000 0 K 0 M w latach w latach Ryc. 9. Struktura ludności bezrobotnej według płci w Bydgoszczy. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PUP w Bydgoszczy i Toruniu, WUP Toruń oraz Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy 2004,, 2007,, 2010. Powszechnie wiadomo, że pracodawcy uważają kobiety za bardziej kłopotliwych pracowników z powodu np. prawnej ochrony macierzyństwa. Pracują one w znacznie mniejszej w porównaniu z mężczyznami liczbie zawodów, dla nich jest mniej stanowisk pracy, niechętnie podejmują pracę w znacznej odległości od domu. 257
Podczas przeprowadzonego sondażu diagnostycznego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Bydgoszczy, wskazywano także, iż rozpowszechnione jest przekonanie, że kobiety łatwiej znoszą bezrobocie ponieważ praca w gospodarstwie domowym i opieka nad dziećmi są dla nich tak ważne, że mogą czerpać z nich zadowolenie i szacunek dla samych siebie. Rozmieszczenie bezrobotnych mężczyzn w analizowanej przestrzeni świadczy o istnieniu silnych zróżnicowań. Porównując analizowane miasto na prawach powiatu zauważamy, że bezrobocie wśród mężczyzn osiąga zdecydowanie zmniejsza liczbę w stosunku do wcześniejszych lat niż rok. Najmniej bezrobotnych mężczyzn w tym samym czasie było w mieście na prawach powiatu Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy Na podstawie długości okresu pozostawania w zasobie bezrobotnych w syntetyczny sposób ocenić można efektywność danego rynku pracy, a w konsekwencji porównywać ze sobą rynki regionalne (Malarska, 2000). Czas trwania okresu pozostawania bez pracy jest jednak przede wszystkim ważną charakterystyką społeczną zjawiska bezrobocia. Od czerwca 1994 roku obowiązują następujące kategorie trwania bezrobocia: - do 1 miesiąca, - od 1 do 3 miesięcy, - od 3 do 6 miesięcy, - od 6 do 12 miesięcy, - od 12 do 24 miesięcy, - powyżej 24 miesięcy. W zależności od trwania okresu poszukiwania pracy wyróżnia się bezrobocie długookresowe (w Polsce tj. od 6 do 12 miesięcy) i krótkookresowe (do 3 miesięcy). Wyróżnia się także bezrobocie długotrwałe (powyżej 1 roku) oraz chroniczne - powyżej dwóch lat. Dla przykładu w krajach gospodarczo rozwiniętych (np. Norwegia) za długotrwałe przyjmuje się już półroczne bezrobocie. Najwięcej bezrobotnych w Polsce przypada na grupę obejmującą okres pozostawania bez pracy powyżej 24 miesięcy. Udział poszczególnych kategorii przedstawia tabela 11., na podstawie której zauważamy silne zróżnicowanie badanego zjawiska. Z prezentowanych danych obserwujemy w roku wzrost ilości bezrobotnych w poszczególnych okresach pozostawania bez pracy a szczególnie w grupie powyżej 24 miesięcy - wzrost o 9,7 % w stosunku do roku. Informacje o strukturze bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy stanowią podstawę szacunku średniego trwania bezrobocia. Z zaprezentowanych danych (tab. 11, ryc. 10) obserwujemy wzrost średniego okresu poszukiwania pracy przez bezrobotnych w badanych latach w całej analizowanej przestrzeni. Najkrótszy średni okres pozostawania bez pracy występuje w największych miastach regionu: Toruniu i Bydgoszczy, co wynika z większej liczby oferowanych miejsc pracy w miastach, gdzie skupia się większość inwestycji rządowych i pozarządowych. Zdecydowanie dłuższy okres pozostawania bez pracy występuje na terenach wiejskich, przy czym charakteryzuje się on widocznym zróżnicowaniem przestrzennym. 258
czas pozostawania bez pracy Tab. 11. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy w Bydgoszczy w latach,,. Ogółem do 1 miesiąca Czas pozostawania bez pracy w miesiącach 1-3 3-6 6-12 12-24 powyżej 24 Wyszczególnienie Kujawsko-pomorskie 123243 11546 21955 17346 16685 16593 39118 m. Bydgoszcz 10318 1286 1826 1506 1565 1155 2980 Wyszczególnienie Kujawsko-pomorskie Ogółem do 1 miesiąca Czas pozostawania bez pracy w miesiącach 1-3 3-6 6-12 12-24 powyżej 24 110256 13598 25535 16164 16106 14149 24704 m. Bydgoszcz 8139 1589 2058 1234 1041 849 1368 Wyszczególnienie Kujawsko-pomorskie Ogółem do 1 miesiąca Czas pozostawania bez pracy w miesiącach 1-3 3-6 6-12 12-24 powyżej 24 134127 13392 31172 24608 26655 18680 19620 m. Bydgoszcz 12374 1612 3340 2711 2780 1117 814 Źródło: Opracowanie własne wg Raportu Powiatowego Urzędu Pracy w Bydgoszczy i Toruniu, 2005, danych z Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy, 2005-2010 Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy pow. 24 12-24 6-12 3-6 1-3 do 1 mc-a Ryc. 10. Struktura ludności bezrobotnej według czasu pozostawania bez pracy w Bydgoszczy. Źródło: Opracowanie własne wg Raportu Powiatowego Urzędu Pracy w Bydgoszczy i Toruniu, 2005, danych z Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy, 2005-2010. 259
Podsumowanie Należy stwierdzić, że Bydgoszcz jest miastem, w którym najłatwiej w regionie znaleźć pracę, ale i miastem o najniższym poziomie bezrobocia. Co więcej na całym obszarze północnej i zachodniej Polski obejmującej 7 województw, aglomeracja Bydgoszczy znajduje się na 3 miejscu po Poznaniu i Trójmieście pod względem poziomu bezrobocia (Kluba, 2003). Otoczenie Bydgoszczy również charakteryzuje się względnie niskim bezrobociem, co jest ewenementem w regionie kujawsko-pomorskim. Co więcej wynik ten jest uzyskany przy najwyższym w województwie poziomie aktywności zawodowej ludności (Kluba, 2003). Powiaty ziemskie pozostałych dużych miast regionu charakteryzują się natomiast wysokim poziomem bezrobocia w skali regionalnej, a tym bardziej krajowej. Największy odsetek ludności w Bydgoszczy zatrudniony jest w szeroko pojętym sektorze usług (rynkowych i nierynkowych), co zgodne jest z tendencją ogólnokrajową dla dużych, rozwijających się miast Polski. Jednak stwierdzić należy, że od początku roku liczba bezrobotnych radykalnie wzrosła z powodu kryzysu gospodarczego na świecie i tym samym spowodowało to ograniczenia w zatrudnieniach na rynku pracy i tym samym ograniczenia wydatków w firmach. Literatura Bezrobocie rejestrowane w województwie kujawsko-pomorskim w I półroczu 2010 r.,, Urząd Statystyczny w Bydgoszczy, Bydgoszcz. Oficjalna strona domowa http://wirtualnabydgoszcz.pl Oficjalna strona domowa http://www.stat.gov.pl Oficjalna strona domowa http://www.stat.gov.pl/bydgoszcz Oficjalna strona domowa http://www.pup.gov.pl Oficjalna strona domowa http://www.wup.gov.pl Podgórski Z., 1999, Region kujawsko-pomorski, WSiP, Warszawa. Rocznik Statystyczny Województwa Kujawsko-Pomorskiego, 2005,, 2007,,, Urząd Statystyczny, Bydgoszcz Kluba M., 2003. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu oraz struktury bezrobocia na obszarach wiejskich województwa kujawsko-pomorskiego w okresie transformacji gospodarki, Rozwój regionalny i lokalny w Polsce w latach 1989-2002, Bogucki- Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 361-373,. Kurzynowski A., (red.), 2001. Sytuacja społeczno zawodowa bezrobotnych kobiet, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa. Wójcicka I., 2002. Kobiety w polskiej polityce społecznej okresu transformacji, IBnGR, Warszawa. Abstract: This article aims at presenting unemployment in Bydgoszcz in relation to the Kuyavian-Pomeranian Voivodeship between 2005-. The text describes the structure of unemployment against basic statistical criteria. Key words: Bydgoszcz, unemployment, city. 260