Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej PS.IV.0931-1-6-09 Protokół z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Świetlicy Profilaktyczno Wychowawczej przy Parafii p.w. Maryi Matki Kościoła i Św. Jakuba, ul. Uczestników Ruchu Oporu 1a, 32-800 Brzesko przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie: p. Magdalenę Rajską inspektora oraz p. Agnieszkę Górską inspektora, na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115 poz. 728 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543) i upoważnienia do kontroli z 28 stycznia 2009 r. (znak: PS.IV.0939-7-09) wydanego z up. Wojewody przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie. Czynności kontrolne w jednostce przeprowadzono w dniu 9 lutego 2009 roku. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2008 roku do 9 lutego 2009 roku. Funkcję kierownika jednostki w okresie objętym kontrolą pełniła Pani Joanna Solak. Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych zespół inspektorów, zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej wylegitymował się oraz przedstawił imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o zastaną dokumentację oraz wyjaśnienia Kierownika Pani Joanny Solak. Do protokołu załącza się: 1. Regulamin Organizacyjny Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej Wsparcia Dziennego, 2. Kserokopię Umowy zawartej z Gminą Brzesko zlecającej realizację zadania tj. prowadzenie świetlicy profilaktyczno - wychowaczej, 3. Sprawozdanie merytoryczne z działalności Świetlicy Profilaktyczno Wychowawczej przy Parafii p.w. Maryi Matki Kościoła i Św. Jakuba, 4. Wzór karty pobytu dziecka, 5. Kserokopię Planu Pracy Świetlicy Profilaktyczno Wychowawczej przy Parafii p.w. Maryi Matki Kościoła i Św. Jakuba na rok szkolny 2008/2009, 6. Kserokopię świadectwa pracy wychowawcy Świetlicy, 7. Protokół przyjęcia pisemnych wyjaśnień Kierownika Świetlicy, 8. Ankietę wypełnioną i podpisaną przez Panią Joannę Solak, pełniącą obowiązki Dyrektora Świetlicy Profilaktyczno Wychowawczej przy Parafii p.w. Maryi Matki Kościoła i Św. Jakuba. Zakres kontroli: Zakres kontroli obejmował ocenę standardu opieki i wychowania. Ustalenia kontroli:
Świetlica Profilaktyczno Wychowawcza przy Parafii p.w. Maryi Matki Kościoła i Św. Jakuba jest niepubliczną placówką opiekuńczo-wychowawczą wsparcia dziennego. Organem prowadzącym placówkę jest Parafia p.w. Maryi Matki Kościoła i Św. Jakuba. Świetlica funkcjonuje od 26 listopada 1997 r., wówczas to oficjalnie została wpisana do ewidencji Kuratora Oświaty w Tarnowie pod numerem 30/97 (Nr KO.I.014/17/97). Funkcję kierownika Placówki pełni od 1 kwietnia 1998 r. Pani Joanna Solak. Jako osoba kierująca Placówką nie spełnia wymagań określonych w 37 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 lutego 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych (Dz. U. z 2007 r., Nr 201, poz. 1455), gdyż posiada jedynie wykształcenie wyższe mgr teologii, nie uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki lub resocjalizacji. W dniu 3 marca 2008 roku została zawarta pomiędzy Parafią Rzymsko-Katolicką p.w. NMP Matki Kościoła i św. Jakuba Ap. a Gminą Brzesko Umowa nr 234/2008 dotycząca prowadzenia świetlicy profilaktyczno-wychowawczej. Termin realizacji zadania ustalono na okres od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 31 grudnia 2008 roku. Na dzień przeprowadzenia kontroli umowa dotycząca funkcjonowania placówki w 2009 roku jeszcze nie była zawarta ze względu na brak rozstrzygnięć konkursu zorganizowanego przez Gminę Brzesko. Świetlica Profilaktyczno-Wychowawcza funkcjonuje w oparciu o Regulamin organizacyjny opracowany w porozumieniu z Parafią, brak natomiast akceptacji Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Brzesku. Obowiązujący regulamin organizacyjny jest dokumentem nieaktualnym, gdyż zawiera zapisy nieobowiązującego już rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z 14 lutego 2005 roku. Ponadto w ww. regulaminie brak jest zapisów regulujących działanie Stałego Zespołu ds. Okresowej Oceny Dziecka. W dokumencie powyższym znajdują się również zapisy 8 mówiące o tym, iż placówka prowadzi zajęcia reedukacyjne i psychokorekcyjne oraz zajęcia w ramach socjoterapii w zespołach specjalistycznych, które faktycznie nie odbywają się w świetlicy. W rozdziale V regulaminu widnieje zapis, iż świetlica zatrudnia specjalistów prowadzących zajęcia (reedukacyjne, psychokorekcyjne, socjoterapeutyczne), natomiast placówka obecnie nie zatrudnia specjalistów w tej dziedzinie. W związku z powyższym oraz wejściem w życie rozporządzenia z 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych konieczne jest dostosowanie zapisów regulaminu organizacyjnego do aktualnie obowiązujących przepisów prawa oraz rzeczywistej sytuacji panującej w Placówce. Uzupełnieniem Regulaminu organizacyjnego Placówki jest Regulamin Świetlicowy, z którym zapoznawany jest każdy wychowanek. Jest on również wywieszony w Placówce w miejscu widocznym dla dzieci. Regulamin Świetlicowy określa prawa i obowiązki wychowanków, zasady obowiązujące w Placówce oraz prawa i obowiązki wychowawców. Regulamin świetlicowy zawiera m.in. następujące zapisy: 1. Najpierw, odrób lekcje potem masz czas dla siebie. 2. Pomagaj młodszym. 3. Bądź posłuszny wychowawcom. 4. Nie rób krzywdy innym. 5. Bądź uprzejmy dla innych. 6. Nie używaj wulgarnych słów. 7. Unikaj słowa niech. 8. Zmieniaj obuwie. 9. Myj ręce przed jedzeniem. 10. Sprzątaj po sobie. 2
Placówka dysponuje 30 miejscami statutowymi, natomiast w dniu przeprowadzania czynności kontrolnych do Świetlicy zapisanych było 35 dzieci. Obecność dzieci na zajęciach jest każdorazowo odnotowywana przez wychowawców w Dzienniku Zajęć oraz na codziennych listach obecności. Większość dzieci wychowuje się w rodzinach o skumulowanych czynnikach patogennych: bezrobocie, problem alkoholowy, przemoc, niewydolność wychowawcza, rozwód rodziców. Wychowankowie Świetlicy mogą uczęszczać na zajęcia na własną prośbę oraz prośbę rodziców, a także na wniosek szkoły, sądu oraz pedagogów szkolnych. Wszyscy wychowankowie przyjmowani są do Placówki po wyrażeniu przez rodziców/opiekunów prawnych zgody na ich pobyt. Placówka pracuje od poniedziałku do piątku, w godz. od 12:30 do 17:00, natomiast w okresie wakacji i ferii zimowych, zgodnie z wyjaśnieniami pisemnymi przedstawionymi kontrolującym przez Panią Kierownik w dniu 9 lutego 2009 roku, Świetlica czynna jest tylko przez jeden miesiąc wakacji i jeden tydzień ferii. Sytuacja powyższa ma miejsce ze względu na bogatą ofertę skierowaną do dzieci i młodzieży przez pozostałe organizacje z terenu miasta. W związku z powyższym ilość dzieci na zajęciach w Świetlicy byłaby w tym okresie znikoma. Zatrudnienie W Placówce zatrudnione są następujące osoby: 1. P. Joanna Solak kierownik, posiada wykształcenie wyższe magisterskie w zakresie teologii - filozofii przyrody, 2. P. M. Dziwiszowska wychowawca/księgowa, ukończyła Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Krakowie na kierunku filologia polska zatrudniona w Świetlicy od 1 kwietnia 1998 roku jako wychowawca na 1/2 etatu. Placówka na dzień przeprowadzenia czynności kontrolnych nie korzystała z pomocy wolontariuszy. Kontrolowana Placówka przyjmuje ponadto studentów różnych uczelni na praktyki. I tak w okresie objętym kontrolą w Świetlicy odbywali praktyki studenci z Krakowskiej Szkoły Wyższej im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego oraz Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka W kontrolowanej Placówce dotychczas nie funkcjonował stały zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, tym samym Świetlica profilaktyczno-wychowawcza nie realizowała zapisów 10 ust. 1-5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Plan pracy placówki Na dzień kontroli Placówka prowadziła zajęcia na podstawie Planu Pracy Świetlicy Profilaktyczno-Wychowawczej przy parafii p.w. Maryi Matki Kościoła i św. Jakuba na rok szkolny 2008/2009. Plan pracy zawiera wyszczególnienie zadań mieszczących się w ramach następujących obszarów: 1.Zajęcia edukacyjne, 2. Troska o zdrowie i bezpieczeństwo dzieci, 3. Współpraca z instytucjami opiekuńczo-wychowawczymi i oświatowymi, 4. Program profilaktyczny. W ramach ww. obszarów określono ponadto cele edukacyjne, tematykę i procedury osiągnięcia celów, standardy osiągnięć wychowanków, osoby odpowiedzialne oraz terminy realizacji poszczególnych zadań, a także ewaluację. 3
Ocena prowadzonej w placówce dokumentacji wymienionej w 26 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. W Świetlicy Profilaktyczno-Wychowawczej prowadzone są karty pobytu, które zawierają następujące dane: 1. Dane osobowe: (imię, nazwisko, wiek, adres), 2. Dane o rodzinie dziecka: (sytuacja materialna, odpowiedzialność za dziecko, więzi dziecka z rodzicami i rodzeństwem), 3. Dziecko w placówce: (więzi osobowe, umiejętność rozwiązywania konfliktów, aktywność, rzetelność, pozycja w grupie, osiągnięcia i niedociągnięcia), 4. Dziecko w szkole: (zachowanie, zdolności, wyniki), 5. Szczególne potrzeby dziecka: (materialne, psychiczne, dydaktyczne), 6. Znaczące wydarzenia w życiu dziecka: (mogą mieć wpływ na zachowanie, postępy w nauce, charakter i temperament). Karty Pobytu są uzupełniane we wszystkich obszarach, we wrześniu z początkiem nowego roku kalendarzowego wypełniana jest pierwsza strona karty. Natomiast w ciągu roku szkolnego, w razie konieczności lub w przypadku zmiany sytuacji dziecka, dokonywane są systematyczne aktualizacje informacji z określeniem daty wpisu oraz rodzaju podjętych działań. Przegląd dokumentacji prowadzonej w Placówce: Placówka prowadzi następującą dokumentację dotyczącą wychowanków Zgoda rodziców na uczęszczanie dziecka do placówki dokument wypełniany przez rodziców lub opiekunów dziecka, zawiera: imię i nazwisko rodzica lub opiekuna, adres zamieszkania dziecka oraz telefon kontaktowy, imię i nazwisko wychowanka, datę urodzenia, numer ewidencyjny, rok szkolny, w którym dziecko zostaje objęte opieką, wskazanie dni, w których dziecko będzie uczestniczyło w zajęciach świetlicowych, pisemne wyrażenie zgody na samodzielne opuszczanie przez dziecko świetlicy z ewentualną możliwością wskazania konkretnych godzin, w których dziecko ma przebywać pod opieką wychowawców Placówki, dziennik zajęć, zeszyt kontaktów z rodziną i innymi placówkami prowadzony w formie tabelarycznej, składa się z następujących rubryk: data, osoba lub instytucja, temat spotkania, podpis. Wpisy dotyczą sytuacji dzieci i współpracy z instytucjami, są bardzo częste, konkretne, obrazują sytuację rodziny lub informują, jakie kwestie podejmowano w trakcie spotkania. Ocena standardu opieki i wychowania Jak wynika z informacji udzielonej przez panią Kierownik, praca z dziećmi odbywa się w ramach trzech grup: I. Dzieci młodsze 7 do 15 lat (na dzień kontroli było w tej grupie 19 dzieci), II. Dzieci starsze 16 do 22 lat (na dzień kontroli było w tej grupie 9 dzieci), III. Grupa dzieci, które przychodzą tylko się uczyć (nie korzystają z innych zajęć). W kontrolowanej Świetlicy obowiązkowo najpierw ma miejsce nauka własna, następnie dzieci uczestniczą w zajęciach wychowawczych, opiekuńczych, kółkach zainteresowania. Placówka zapewnia wychowankom różnego rodzaju zajęcia: zajęcia taneczne, zajęcia dziennikarskie, zajęcia komputerowe: podstawy obsługi komputera, gry, zajęcia sportowe: tenis stołowy, ćwiczenia ogólnorozwojowe, gry, turnieje, zabawy. 4
Ponadto organizowane są zajęcia poza Placówką. Wspólnie ze Stowarzyszeniem Rodziny Kolpinga wychowankowie Świetlicy brali udział w warsztatach dziennikarskich pn. Reporterska Ciekawość Świata. Kilka wychowanek zostało wyróżnionych i nagrodzonych za udział w konkursie. W czasie ferii i wakacji dzieci uczestniczą w wyjazdach do kina i teatru. Prowadzone są zajęcia profilaktyczne, poznawczo-rozwojowe, sportowe, konkursy. Organizowane są również wyjścia na basen, do stadniny koni, wycieczki piesze po okolicy, wycieczki autokarowe. W 2008 roku w czasie ferii dla wychowanków Świetlicy zorganizowano tygodniowy turnus rehabilitacyjny w Kopalni Soli w Bochni. W placówce nie działa samorząd wychowanków, jednak dzieci mają wpływ na ustalenie wyjazdów, zakup sprzętu i gier. W czasie ferii i wakacji przeprowadzane są zajęcia wg zainteresowań dzieci. Starsi wychowankowie pomagają młodszym w nauce i odrabianiu zadań oraz wspólnie z wychowawcami przygotowują niektóre zajęcia (kurs tańca, kurs pływacki). Dzieci oceniają prace rówieśników podczas konkursów plastycznych. W Placówce udzielana jest przez wychowawczynie na bieżąco lub w zależności od potrzeb dodatkowa pomoc w nauce: odrabianie lekcji, korepetycje. Kontrolowana Placówka zapewnia również dzieciom jeden posiłek dziennie (podwieczorek), zgodnie z 28 ust. 5 pkt 1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych. Wychowankowie biorą udział przy układaniu jadłospisu. Dzieci otrzymują również jeżeli jest taka potrzeba posiłki do domu. W okresie wakacji wychowankowie Świetlicy jedzą ciepły posiłek i dostają do domów kanapki na kolacje i śniadanie. Współpraca z rodziną biologiczną: Praca z rodzicami wychowanków ma głównie postać indywidualnych porad udzielanych najczęściej przez wychowawców. W styczniu 2009 r. z konsultacji i porad skorzystało 14 rodzin. Kontakty z rodzicami dzieci mają miejsce głównie po zakończeniu zajęć, dotyczą problemów wychowawczych. W przypadku przyjęcia nowych wychowanków rozmowa z rodzicami dotyczy ich warunków życia i oczekiwanej pracy z dzieckiem. Z rodzicami dzieci utrzymywany jest również kontakt telefoniczny. Jak wynika z wyjaśnień Pani Kierownik, rodzice zapraszani są na uroczystości i imprezy okolicznościowe organizowane w Placówce oraz wspólne wycieczki. Rodzinom wychowanków udzielana jest również pomoc materialna i rzeczowa. Placówka utrzymuje ponadto kontakty z byłymi wychowankami. Współpraca Placówki ze środowiskiem lokalnym: Placówka utrzymuje stałe kontakty i współpracuje z następującymi instytucjami: Caritas (przekazuje dzieciom i ich rodzinom ubrania, żywność, wychowankowie przystępujący do I Komunii Świętej otrzymują stosowne ubrania) szkołami, do których uczęszczają dzieci, kuratorami sądowymi, z biblioteką miejską oraz z Komisją Socjalną Rady Miasta. Świetlica utrzymuje, także dobre kontakty z Fundacją Profilaktyki Wychowawczej w Rodzinie i Innych Środowisk Wychowawczych, dzięki temu uzyskuje żywność dla rodzin wychowanków. Ponadto w ubiegłym roku Placówka uzyskała dofinansowanie z Banku Zachodniego do wyjazdu na turnus rehabilitacyjny w Bochni. Wspomniane Stowarzyszenie Kolping prowadzi Biuro Pracy, do którego Pani Kierownik kieruje rodziców swoich wychowanków oraz samych wychowanków na kursy komputerowe. Wizja lokalna Świetlica Profilaktyczno-Wychowawcza w Brzesku mieści się przy ul. Ruchu Oporu 1a w budynku domu katechetycznego i obejmuje: 1 salę do zajęć świetlicowych wyposażoną 5
w stoliki, regały, szafy, aneks kuchenny z jadalnią oraz szatnię. Wychowankowie mają do dyspozycji: gry planszowe, 3 zestawy komputerowe, telewizor, wideo. Na tym protokół zakończono Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej, (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz otrzymuje Kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. Data otrzymania protokołu: 15.04.2009 Data i miejsce podpisania protokołu: Kraków 15.04.2009 Inspektor Kierownik (-) mgr Agnieszka Górska... Świetlicy Profilaktyczno- Wychowawczej przy Parafii Inspektor (-) mgr Magdalena Rajska p.w. Maryi Matki Kościoła... i św. Jakuba w Brzesku /podpisy osób kontrolujących/ (-) mgr Joanna Solak... /podpis Kierownika jednostki kontrolowanej/ 6