Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Oddział w Skierniewicach
WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY Konieczność zmiany miejsc i form zatrudnienia Aktywna postawa w sferze zawodowej Wymagania znacznej elastyczności zachowań zawodowych Konieczność uczenia się przez całe życie Zwiększające się tempo zmian społecznych, ekonomicznych i kulturowych Urozmaicenie stylów życia i pracy Zmiana ważności działów gospodarki w rynku pracy - trudność w zaplanowaniu ścieżki edukacyjnej Potrzeba psychologicznego zaangażowania w pracę - praca z pasją, powołaniem
Zainteresowania wyrażają się względnie stałym i częstym zorientowaniem uwagi podmiotu na określone kategorie obiektów, czynności, stanów lub sytuacji. Zainteresowania zawodowe skupiają się na tych aktywnościach ludzi, które w jakikolwiek sposób mogą mieć związek z ich aktualną lub przyszłą praca zawodową, społeczną lub hobbystyczną.
Model uwarunkowań i przejawów zainteresowań zawodowych Struktura zainteresowań zawodowych: czynniki środowiskowe (wpływ domu, rodziców, rodzeństwa, wpływ szkoły, wpływ grupy rówieśniczej, wpływ autorytetów, trendy i wymagania rynku pracy, a wcześniej rynku edukacyjnego), czynniki genetyczne ( cechy temperamentu - sposoby radzenia sobie z różnymi zadaniami, sposoby reagowania na różne typy sytuacji, dysponowanie zasobami, efektywność w realizowaniu zadań), czynniki związane z obrazem siebie (Ja realne - obraz samego siebie, przypisywane sobie cechy, sprawności oraz samoocena, Ja idealne i Ja powinnościowe, normy społeczne, osobiste hierarchie potrzeb i hierarchie wartości ukierunkowujące aktywność jednostki, ekspresja Ja oraz sposoby autoprezentacji.
Kwestionariusz Zainteresowań Zawodowych Model uwarunkowań i przejawów zainteresowań zawodowych Przejawy i wyniki struktury zainteresowań zawodowych: konkretne zachowania stałe i powtarzalne, preferencje, wartościowanie, ocena ewaluacyjna, emocje, postrzegane zdolności, umiejętności i kompetencje.
Kwestionariusz Zainteresowań Zawodowych to nowa metoda diagnozowania zainteresowań zawodowych opracowana w 2006 r. na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej przez grupę psychologów z Politechniki Wrocławskiej pod kierownictwem prof. Czesława Nosala. KZZ został opracowany na potrzeby poradnictwa zawodowego świadczonego w Urzędach Pracy oraz Młodzieżowych Centrach Kariery OHP.
Pomaga doradcom zawodowym w: określaniu preferencji zawodowych, określaniu zainteresowań zawodowych, wyborze lub zmianie zawodu, wyborze szkoły, uczelni, określeniu kierunku kształcenia lub szkolenia, poznaniu przyczyny niepowodzeń zawodowych.
Służy do diagnozy profilu (układu) zainteresowań zawodowych: osób dorosłych bezrobotnych i poszukujących pracy, osób dorosłych - zmieniających rodzaj aktywności zawodowej lub poszukujących nowej pracy, osób młodych (od 16 r. życia) - planujących lub rozpoczynających swoją ścieżkę kariery. KZZ ma dwie wersje: dla młodzieży (16-19 lat) - składa się z 224 pytań, dla dorosłych (25-65 lat) - składa się z 209 pytań.
KWESTIONARIUSZ ZAINTERESOWAŃ ZAWODOWYCH KZZ bada następujące zainteresowania zawodowe: Artystyczne, Badawcze, Handlowe, Komunikacyjne, Konwencjonalne, Mechaniczne, Opiekuńcze, Perswazyjne, Przedsiębiorcze, Realistyczne, Społeczne.
Skale zainteresowań zawodowych - podstawowe Zainteresowania artystyczne dotyczą dużej wyobraźni, złożoności poznawczej i oryginalności w działaniu. Zainteresowania artystyczne obejmują zarówno dużą twórczość i ekspresyjność artystyczną, tj.umiejętność wyrażania stanów wewnętrznych poprzez sztukę, jak i pewnego rodzaju wrażliwość estetyczną. Zainteresowania badawcze wyrażają zainteresowania naukowe, wymagające analitycznego i abstrakcyjnego myślenia. Dodatkowo wiążą się z dużą ciekawością, otwartością poznawczą oraz umiejętnością stawiania trafnych pytań i poszukiwania adekwatnych odpowiedzi Zainteresowania handlowe dotyczą specyficznych zdolności związanych z sytuacją wymiany, obejmujących nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów handlowych, prezentację oferty produktów i usług oraz nastawienie na sfinalizowanie transakcji i uzyskanie korzyści finansowych.
Skale zainteresowań zawodowych - podstawowe Zainteresowania komunikacyjne oznaczają umiejętność sprawnego i precyzyjnego porozumiewania się z ludźmi na poziomie werbalnym jak i niewerbalnym. Wyrażają umiejętności logicznego i zrozumiałego formułowania wypowiedzi, łatwość dostosowywania się do stylu wypowiadania rozmówcy oraz udzielania informacji zwrotnych w rozmowie. Zainteresowania konwencjonalne wyrażają skłonności konformistyczne, identyfikacji z wartościami obowiązującymi w otaczającej kulturze. Ponadto wiążą się z dużą sumiennością i rzetelnością wykonywanej pracy. Osoby silnie konwencjonalne lubią zadania dobrze ustrukturalizowane o charakterze pamięciowym bądź rachunkowym. Zainteresowania mechaniczne wyrażają zainteresowania techniczne i preferowanie czynności manualnych, związanych z wykorzystywaniem urządzeń i operowaniem narzędziami. Zainteresowania te związane są z możliwością wglądu w funkcjonowanie maszyn i urządzeń.
Skale zainteresowań zawodowych - podstawowe Zainteresowania opiekuńcze oznaczają troskliwość w stosunku do innych ludzi (zwłaszcza osób niesamodzielnych, tj. osób chorych czy w inny sposób wymagających opieki oraz dzieci), zainteresowanie ich sytuacją i chęć niesienia pomocy, pielęgnowania ich oraz gotowość zajmowania się ich problemami. Wiążą się z dużą dojrzałością emocjonalną, i odpowiedzialnością społeczną. Zainteresowania perswazyjne wyrażają umiejętność skutecznego przekonywania innych do swoich racji, za pomocą tego, co mówi i robi druga strona. Ponadto perswazyjność oznacza umiejętność tworzenia odpowiedniego kontekstu wypowiedzi, dużą elastyczność w uzasadnianiu tez oraz w zdobywaniu akceptacji dla głoszonych twierdzeń. Zainteresowania przedsiębiorcze dotyczą gotowości i zdolności podejmowania i rozwiązywania w sposób twórczy i nowatorski nowych problemów. Ponadto dotyczą one umiejętności wykorzystania nadarzających się szans i okazji oraz elastycznego przystosowania się do zmiennych warunków funkcjonowania gospodarki.
Skale zainteresowań zawodowych - podstawowe Zainteresowania realistyczne oznaczają skłonność do praktycznego myślenia. Dominująca dla tych zainteresowań jest konkretność (rzeczowość), kontakt z elementami środowiska naturalnego, unikanie problemów teoretycznych i duża skłonność do sytuacji dobrze określonych. Zainteresowania społeczne wyrażają umiejętność nawiązywania kontaktu i utrzymywania poprawnych relacji z innymi ludźmi. Ponadto dotyczą one sprawności interpersonalnej w radzeniu sobie w sytuacjach trudnych i konfliktowych, w które jednostka jest zaangażowana.
Skale zainteresowań zawodowych - kontrolne Aprobata społeczna - służy do pomiaru wiarygodności odpowiedzi na pytania dotyczące zachowań pożądanych i nieakceptowanych społecznie. Reagowanie na niepewność - mierzy stosunek do postrzeganej niepewności oraz reakcje emocjonalne nią wywołane.
Psychologiczna interpretacja wysokich i niskich wyników (skale podstawowe) Wyniki wysokie (od 7 do 10 pkt. ) duże zaangażowanie w daną dziedzinę pozytywne emocje wzbudzane przez ten obszar kompetencje i umiejętności w tej dziedzinie Wyniki niskie (od 0 do 4 pkt.) niechęć, awersja, odczuwany dyskomfort w trakcie wykonywania czynności lub w kontakcie z pewnymi obiektami charakterystycznymi dla tej dziedziny brak zainteresowania lub motywacji brak wiedzy i umiejętności w danej dziedzinie
Psychologiczna interpretacja wysokich i niskich wyników (skale kontrolne) Wyniki wysokie (od 7 do 10 pkt.) Skala Aprobaty Społecznej - znaczna potrzeba uzyskania akceptacji i aprobaty ze strony innych ludzi, tendencja do prezentowania się w korzystnym świetle. Skala Reagowania Na Niepewność - złe radzenie sobie z niepewnością, nowością i zmiennością sytuacji. Wyniki niskie (od 0 do 4 pkt.) Skala Aprobaty Społecznej - nonkonformizm, niezależność zachowań od rzeczywistych lub wyobrażonych opinii innych ludzi. Skala Reagowania Na Niepewność - dobre radzenie sobie z niepewnością, zmiennością i nowością.
Profil Michała Steny 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Profil wyników 10 10 9 6 6 5 5 4 4 4 3 2 2 ART BAD HAND KOM KONW MECH OPK PRZ PERS REAL SPOŁ APS RNP
Profil Joanny Profil wyników Steny 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 7 7 7 7 6 6 5 5 5 4 3 3 2 ART BAD HAND KOM KONW MECH OPK PRZ PERS REAL SPOŁ APS RNP
Na podstawie wyników KZZ doradca zawodowy może: doradzić wybór zawodu odpowiedni do zainteresowań i preferencji zawodowych, uchronić przed podjęciem nietrafnych decyzji zawodowych, pomóc w wyborze właściwej szkoły lub studiów, przekazać ważne informacje i wskazówki dotyczące kariery zawodowej.
ul. Jagiellońska 28 tel. (46) 833 36 50, 833 39 74 e-mail: centrumsk@wup.lodz.pl