Porównanie kalkulacji kosztów w modelu tradycyjnym z modelem rachunku kosztów działań Centrum Logistyczne LOGOS Opracowanie: mgr inż. Bartosz Miszon Wersja 1
Zawartość 1. Wprowadzenie... 3 2. Kalkulacja rentowności klientów rachunek kosztów działań... 3 2.1.Realizowane działania... 3 2.2.Ustalenie kosztów poszczególnych działań... 6 2.3.Struktura klientów... 7 2.4.Kalkulacja kosztów procesu obsługi klienta... 8 2.5.Analiza rentowności klientów... 9 3. Krzywa zyskowności klientów... 10 4. Podsumowanie... 10 Strona 2
1. Wprowadzenie Centrum logistyczne Logos działa na polskim rynku od 4 lat. Firma LOGOS powstała i do dziś funkcjonuje jako spółka cywilna. Dwóch współwłaścicieli nie dysponuje dużymi środkami co uniemożliwia firmie szybki rozwój i podbój rynku. Nie mniej jednak przedsiębiorstwo doskonale odnajduje się na rynku jako operator logistyczny dla określonych klientów. Liczne kontakty handlowe, terminowość oraz dobra jakość świadczonych usług sprawiają, że firma może funkcjonować na rynku. Obecnie jej głównymi klientami jest 5 sieci handlowych. Głównym majątkiem firmy jest hala przeładunkowo- magazynowa o powierzchni 6480m 2. Nawiązanie współpracy ze stałymi partnerami handlowym dała centrum możliwość zapewnienia środków na funkcjonowanie firmy. Zdaniem właścicieli sytuacja finansowa firmy wygląda dobrze. Nie było problemów z wypłacalnością a zysk zadowalał właścicieli. Pewnego dnia pan Piotr nowy dyrektor finansowy przyjrzał się sprawozdaniu finansom przedsiębiorstwa w szczególności ponoszonym kosztom. Tabela 1. Koszty kwartalne według Miejsc Powstawania i rodzajów kosztów Zasoby Koszt administracyjni 25000 fizyczni 35840 Pojazdy transportu bliskiego 10820 Wyposażenie informatyczne 4000 magazynowi 29440 Magazyn 41400 Kierowcy 58800 Samochody Dostawcze 62240 Suma 267540 2. Kalkulacja rentowności klientów rachunek kosztów działań 2.1.Realizowane działania Strona 3
Pan Piotr po konsultacjach z główną księgową rozpoczął zbieranie danych mogących posłużyć do stworzenia rachunku kosztów działań. Rozpoczął od baczniejszego przyjrzenia się realizowanym działaniom niezbędnym do funkcjonowania firmy. Zauważył, że przedstawione w nich dane są silnie zagregowane co uniemożliwia określenie miejsca ich powstawania. W związku z tym Pan Piotr postanowił zorganizować serię spotkań z pracownikami odpowiedzialnymi za poszczególne obszary tak aby móc określić precyzyjniej miejsca, w których powstają poszczególne koszty. Pierwszą kategorią kosztu, na którą zwrócił uwagę Pan Piotr było przyjęcie do magazynu. Z uzyskanych informacji wynikało, że w proces przyjęcia do magazynu zaangażowanych jest 8 pracowników pracujących na 3 zmiany (3 na pierwszą i drugą oraz 2 na zamianę nocną) Są oni odpowiedzialni za rozładowanie i kontrolę każdej przesyłki i przekazanie towaru do magazynu w czym pomaga im dwóch pracowników magazynowych których zadaniem jest nadzór i prowadzenia ewidencji. Przyjęcie odbywa się na powierzchni 400 m 2 a pracownicy do swojej pracy są wyposażeni w stanowisko komputerowe. Następnym krokiem było zorganizowanie spotkania z pracownikiem odpowiedzialnym za magazynowanie. Pan Piotr dowiedział się, że w ramach kosztów magazynowania można wyróżnić 4 grupy kosztów. Główny udział w kosztach to koszty związane z magazynowaniem i obsługą magazynu. Towar składowany jest na powierzchni 5250 m 2 a za znajdujący się tam towar odpowiedzialnych jest 4 pracowników którzy w celu zautomatyzowania i uproszczenia pracy dysponują komputerami zarówno przy wejściu jak i wyjściu z magazynu. Transport na terenie hali magazynowej odbywa się przy pomocy pojazdów transportu bliskiego w postaci wózków widłowych. Z danych uzyskanych z raportów za ostatni kwartał obliczono liczbę dla transportu bliskiego 8240km. Trzecim wyróżnionym procesem jest proces kompletacji i przekazania do wysyłki magazynowanych towarów. Proces kompletacji jest obsługiwany przez taką samą liczbę pracowników jak proces przyjmowania pracujących w takim samym układzie. Dodatkowo pracownicy Ci są wspomagani przez pracowników biurowych i mają do swojej dyspozycji dwa stanowiska komputerowe. biurowi poświęcają średnio w ciągu kwartału 2400 godzin roboczych na opracowywanie planów i dokumentów związanych z kompletacją, 500 godzin na realizację przyjęć, 100 godzin na sprawy administracyjne magazynu oraz 700 godzin na sporządzanie dokumentacji transportowej. Proces pakowania i wysyłki odbywa się na stosunkowo dużej powierzchni 830 m 2. Strona 4
Ostatnim działaniem realizowanym w ramach przedsiębiorstwa jest realizacja wysyłki i transportu do klienta. W tym celu przedsiębiorstwo zatrudnia 14 kierowców których ewidencja i raporty realizowane są na jednym stanowisku komputerowym. Dane z tachografów za ostatni kwartał przedstawiły w przybliżeniu liczbę zrealizowanych 51830km. Na podstawie rozmów ze swoimi pracownikami szef ustalił jakie działania wykonywane są w przedsiębiorstwie w celu dostarczenia klientowi. Wszystko wydawało się banalnie proste i pan Piotr zdziwił się, że nie zauważył tego wcześniej a właściwie dostrzegał to ale chyba do końca nie przywiązywał do tego należytej wagi. Listę zidentyfikowanych działań przedstawia tabela 5. Tabela 2. Działania realizowane w firmie Działania do magazynu Kompletacja wysyłki Transport Kolejnym etapem na drodze gromadzenia danych niezbędnych do wykonania rachunku kosztów działań było zidentyfikowanie nośników kosztów działań. Pan Piotr wpadł na pomysł, że najlepiej będzie jeśli zorganizuje spotkanie osób odpowiedzialnych za poszczególne etapy działalności przedsiębiorstwa i wszyscy razem określą jakie są nośniki kosztów wyznaczonych działań. W wyniku przeprowadzonej dyskusji określono nośniki kosztów działań zaprezentowane w tabeli 6. Tabela 3. Nośniki kosztów działań Działania do magazynu zamówień Wysyłka / transport Nośnik kosztu działania zleceń metrów kw. palet paleto Strona 5
2.2.Ustalenie kosztów poszczególnych działań 1. Na podstawie podrozdziału 2.1. wpisz do tabeli 4 informacje na temat nośników kosztów zasobów dla każdej puli zasobu Tabela 4. Nośniki kosztów zasobów dla każdej puli zasobu Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze Nośnik kosztu zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów do magazynu zamówień Transport Razem 2. Na podstawie podrozdziału 2.1 i poprzedniej tabeli wpisz do tabeli 5 procentowe udziały poszczególnych kategorii kosztów dla każdego z działań Tabela 5. Procentowy udział kosztów w poszczególnych działaniach Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze Nośnik kosztu zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów do magazynu zamówień Transport Razem Strona 6
3. Na podstawie tabeli 5 oraz danych o wielkości poszczególnych kategorii kosztów wypełnij tabelę 6 wpisując w odpowiednie komórki koszty poszczególnych działań. 4. Wyznacz koszty całkowite dla każdego rodzaju działania Tabela 6. Koszty poszczególnych działań Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze RAZEM Nośnik kosztu zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów Koszty całkowite do magazynu zamówień Transport 1. Jakie są najbardziej kosztochłonne działania realizowane centrum logistycznym? 2. Jakie decyzje powinni podjąć zarządzający magazynem aby obniżyć koszty? 2.3.Struktura klientów Głównymi kontrahentami Centrum LOGOS jest 5 sieci dystrybucyjnych: - Shino - Seiku - Seiru - Senti - Sano Strona 7
2.4.Kalkulacja kosztów procesu obsługi klienta Tabela 7. Nośniki kosztów działań Seć Shino Seiko Seiru Senti Sano Proces Nośnik kosztu do magazynu zleceń 18 12 6 24 29 metrów kw 880 460 540 1030 1640 zamówień palet 7040 4600 4860 12360 18040 Wysyłka / Transport paleto UWAGA! Proces ważony Razem Tabela 8. Nośniki kosztów działań paletokilometry Seć Shino Paletokilometry Seiko Seiru Senti Sano Razem Liczba palet 7040 4600 4860 12360 18040 Odległość od klienta 135 245 155 210 120 Liczba paleto 1. Uzupełnij liczbę paleto. 2. Na podstawie tabeli 7 wpisz do tabeli procentowy udział poszczególnych klientów w danym procesie Tabela 2. Ustalenie struktury procentowej nośników kosztów działań Proces do magazynu Magazynowaine zamówień Transport Nośnik kosztu zleceń metrów kwadratowych palet paleto Seć Shino Seiko Seiru Senti Sano Razem Strona 8
3. Na podstawie tabeli 9 oraz tabeli 6 ustal koszty ponoszone podczas współpracy z danym klientem Tabela 10. Ustalenie kosztów obsługi klienta Proces do magazynu Magazynowaine zamówień Transport Nośnik kosztu zleceń metrów kwadratowych palet paleto Seć Shino Seiko Seiru Senti Sano Razem Razem 2.5.Analiza rentowności klientów Tabela 11. Analiza rentowności klientów Klienci Seć Shino Seiko Seiru Senti Sano Razem Przychody 525480 222160 370510 418060 448880 Marża brutto % 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 Marża brutto zł Koszty ABC Zysk ABC Rentowność 1. Na podstawie posiadanych informacji a także kosztów z tabeli10 wyznacz rentowność każdego z klientów Strona 9
3. Krzywa zyskowności klientów Tabela 12. Skumulowany zysk Klient Zysk Skumulowany zysk 2. Na podstawie danych o zysku skumulowanym dostępnych w tabeli 16 narysuj wykres zysku skumulowanego dla produktów firmy Tuleja. 40 000,00 zł 35 000,00 zł 30 000,00 zł 25 000,00 zł 20 000,00 zł 15 000,00 zł 10 000,00 zł 5 000,00 zł Skumulowany zysk 0,00 zł Tuleja 1 Tuleja 3 Tuleja 4 Tuleja 5 Tuleja 2 Rysunek 1. Wykres zysku skumulowanego 4. Podsumowanie 1. Zastanów się i zinterpretuj wyniki rentowności uzyskane w tabeli 11 dla każdego klienta, co oznaczają te informacje, jakie kroki powinny zostać podjęte.. 2. Jakie decyzje powinny zostać podjęte aby zwiększyć zyski. 3. Jakie korzyści Twoim zdaniem niesie za sobą rachunek kosztów działań. Czy Twoim zdaniem wykorzystanie rachunku kosztów działań pomoże kierownictwu omawianego przedsiębiorstwa uzdrowić sytuację w firmie? Odpowiedź uzasadnij. Strona 10