SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA DLA ZAMÓWIENIA Generalny pomiar hałasu przy drogach wojewódzkich podległych Zarządowi Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 3 2. METODA POMIARU HAŁASU NA DROGACH WOJEWÓDZKICH 2.1. Założenia ogólne dotyczące pomiarów..3 2.2. Wymagania dotyczące zestawów pomiarowych 4 2.3. Warunki meteorologiczne...5 2.4. Metoda bezpośrednia ciągłych pomiarów w ograniczonym czasie... 5 2.5. Metody obliczeniowe hałasu... 5 2.6. Dane rejestrowane w protokołach i sprawozdaniach z pomiarów.. 6 3. POMIARY TOWARZYSZĄCE GENERALNEMU POMIAROWI HAŁASU 3.1. Pomiar natężenia ruchu..7 3.1.1. Typy odcinków pomiarowych 8 3.1.2. Czas przeprowadzenia pomiaru ruchu 9 3.1.3. Liczba obserwatorów. 9 3.2. Średnia prędkość potoku ruchu..9 4. SPOSÓB PRZEPROWADZENIA POMIARU HAŁASU NA DROGACH WOJEWÓDZKICH 4.1. Lokalizacja punktów pomiaru hałasu. 10 4.2. Stanowiska pomiarowe..... 10 4.3. Czynności ekip pomiarowych.. 10 4.4. Obieg dokumentów 11 ZAŁĄCZNIKI: 1. Wykaz odcinków pomiarowych 2. Wzór protokołu pomiarowego. 3. Wzór sprawozdania z pomiarów 4. Wzór arkusza do pomiarów natężenia ruchu 5. Wzór arkusza do pomiarów czasu przejazdu pojazdów 2
1. WSTĘP Pomiar hałasu na drogach wojewódzkich w 2010 roku zostanie wykonany w trakcie generalnego pomiaru ruchu dla reprezentatywnych odcinków dróg o średnim natężeniu ruchu (SDR) powyżej 6500 pojazdów na dobę, przy zastosowaniu metody bezpośredniej ciągłych pomiarów w ograniczonym czasie. Obowiązek prowadzenia okresowych pomiarów hałasu na sieci dróg wojewódzkich nakłada na zarządcę drogi art. 175 ustawy Prawo Ochrony Środowiska z dn. 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U.08.25.150), natomiast szczegółowe wymagania określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 2 października 2007 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz.U.07.192.1392). Punkty pomiarowe poziomu hałasu zostały wyznaczone w oparciu o lokalizację punktów generalnego pomiaru ruchu w miejscach gdzie występują tereny chronione zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U.07.120.826). W każdym z wyznaczonych punktów pomiarowych rejestrowane będzie także natężenie oraz struktura ruchu, prędkość pojazdów oraz warunki meteorologiczne. Niezależnie, w celu weryfikacji przeprowadzonych pomiarów akustycznych, należy również określić poziom hałasu w środowisku za pomocą metod obliczeniowych, o których mowa w Załączniku nr 2 rozporządzenia Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 2 października 2007 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz.U.07.192.1392). Wyniki wykonanych pomiarów hałasu zostaną wykorzystane do gromadzenia i przetwarzania informacji o stanie środowiska w otoczeniu dróg. 2. METODA POMIARU HAŁASU NA DROGACH WOJEWÓDZKICH 2.1. Założenia ogólne dotyczące pomiarów Pomiary poziomu hałasu powinny być wykonane jednokrotnie w ciągu roku w okresie od czerwca do października. Zaleca się by wykonać badania w okresie wykonywania generalnego pomiaru ruchu (tabela nr 1), w robocze dni tygodnia z wyłączeniem wszelkich dni świątecznych i wolnych od pracy. Początek pomiarów nie powinien następować wcześniej niż w poniedziałek (lub dzień poświąteczny) o godzinie 22 00 a koniec w piątek (lub dzień przedświąteczny) o godzinie 6 00. W przypadku występowania niewłaściwych warunków meteorologicznych w dniu prowadzenia pomiarów generalnego pomiaru ruchu możliwa jest zmiana terminów wykonywania pomiarów hałasu. 3
W każdym z wyznaczonych punktów pomiarowych należy wykonać jeden ciągły 24 godzinny pomiar poziomu hałasu i pomiary towarzyszące. Pomiar może być przerwany i kontynuowany w następnym dniu jedynie w przypadku zmiany warunków meteorologicznych uniemożliwiających wykonanie pomiaru. Wszystkie materiały związane z punktem pomiarowym (materiały robocze, wyniki, protokoły) powinny być opisywane numerem najbliższego punktu Generalnego Pomiaru Ruchu (GPR) gdzie przed numerem punktu GPR należy wprowadzić oznaczenie PPH. Ze względu na możliwy wpływ na wyniki pomiarów poziomów hałasu punkty pomiarowe nie powinny być oznaczone w terenie. Tabela nr 1 Kalendarz pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2010 roku. Numer pomiaru Data pomiaru Dzień tygodnia Rodzaj pomiaru Godziny wykonywania pomiaru Punty typu P i M Punkty typu W 1 16 i 23 marca wtorek dzienny 6 00 22 00 8 00 16 00 2 8 i 15 lipca czwartek dzienny 6 00 22 00 8 00 16 00 3 11 i 18 lipca niedziela dzienny 6 00 22 00 8 00 16 00 4 22 i 29 września środa dzienny 6 00 22 00 8 00 16 00 5 22/23września i 29/30 września środa/czwartek nocny 22 00 6 00 6 5 i 12 grudnia niedziela dzienny 6 00 22 00 8 00 16 00 gdzie: X 1, X 2,... X 5, X 6 - liczba pojazdów silnikowych ogółem (suma pojazdów kategorii od b do h) w kolejnych dniach pomiarowych, w godzinach 6 00-22 00 lub 22 00-6 00, Y 1, Y 2,... Y 4, Y 6 - liczba pojazdów silnikowych ogółem (suma pojazdów kategorii od b do h) w kolejnych dniach pomiarowych, w godzinach 8 00-16 00. 2.2. Wymagania dotyczące zestawów pomiarowych Pomiary poziomu hałasu powinny być wykonywane przy użyciu odpowiednich zestawów pomiarowych. Zestawy przyrządów pomiarowych tj. mierników poziomu dźwięku wraz z mikrofonem oraz innych przyrządów używanych do pomiarów poziomu dźwięku, powinny mieć I klasę dokładności. Mikrofony pomiarowe powinny mieć założone osłony przeciwwietrzne, niezależnie od warunków atmosferycznych. W trakcie pomiarów należy dokonywać zapisu wyników równoważnego poziomu dźwięku co 1 sekundę do pamięci urządzenia pomiarowego. Cyfrowy zapis wyników stanowi część materiałów, które wykonawca ma obowiązek przekazać w materiałach końcowych; Pomiarów poziomu hałasu nie można prowadzić: w czasie, gdy mogą one zagrażać bezpieczeństwu uczestników ruchu i osobom wykonującym pomiar; w trakcie, kiedy następują zakłócenia akustyczne nie związane z ruchem drogowym, które mogą mieć wpływ na wyniki; 4
w trakcie i po opadach atmosferycznych, kiedy nawierzchnia drogowa jest mokra, pokryta błotem, śniegiem lub lodem; 2.3. Warunki meteorologiczne Pomiary hałasu powinny być wykonane w warunkach meteorologicznych zapewniających najbardziej stabilne warunki w czasie rozprzestrzeniania się dźwięku tj.: prędkość wiatru 0-5 m/s określona na wysokości położenia najwyższego punktu lokalizacji; brak silnej inwersji temperaturowej przy gruncie; temperatura powyżej -5 C; brak opadów atmosferycznych. Dopuszcza się pomiar parametrów meteorologicznych w jednym punkcie i odnoszenia wyników tego pomiaru do kilku punktów pomiaru poziomu hałasu zlokalizowanych w pobliżu siebie tj. w granicach jednej miejscowości lub jednego rejonu dróg wojewódzkich. Dane dotyczące warunków meteorologicznych mogą być pobrane ze stacji meteorologicznej jeżeli znajduje się na w/w terenie. 2.4. Metoda bezpośrednia ciągłych pomiarów w ograniczonym czasie Przy zastosowaniu tej metody wartości równoważnego poziomu dźwięku dla badanego hałasu wyznacza się w oparciu o wyniki ciągłej obserwacji zmian poziomu w czasie odniesienia. Z pełnego okresu ciągłego pomiaru hałasu eliminuje się dane uzyskane w odcinkach czasu, w których warunki atmosferyczne nie odpowiadają warunkom podanym w punkcie 2.3. Dla odcinków czasu, dla których wyeliminowano wyniki obserwacji poziomów dźwięku, ich wartości wyznacza się w oparciu o metody obliczeniowe. 2.5. Metody obliczeniowe hałasu Zgodnie z założeniami ogólnymi do pomiarów w każdym punkcie pomiarowym czas pomiaru wynosi 24 godziny bez przerwy z wyłączeniem przerw związanych z prawidłową eksploatacją sprzętu pomiarowego (wymiana źródła zasilania, wzorcowanie itp.) Dla odcinków czasu, dla których wyeliminowano wyniki obserwacji poziomów dźwięku, ich wartości wyznacza się w oparciu o metody obliczeniowe. Metody obliczeniowe nie powinny być stosowane jako podstawowe w trakcie wykonywania pomiaru. Metody te powinny zostać zastosowane do obliczenia wartości poziomu hałasu w poszczególnych punktach pomiarowych po wykonaniu generalnego pomiaru ruchu kiedy zostaną oszacowane wartości SDR w tych punktach. Metody obliczeniowe hałasu od dróg oparte powinny być o model rozprzestrzeniania się dźwięku w środowisku, zawarty w normie PN ISO 9613-2 Akustyk. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Wartość równoważnego poziomu hałasu powinna być wyznaczona na podstawie wzoru: 5
gdzie: L Aeq, T LAeq, T ( P) ± ΔLAeq, T = [db] L Aeq,T(P) uzyskana w wyniku pomiarów wartość równoważnego poziomu dźwięku dla czasu odniesienia [db], ΔL Aeq,t niepewność oszacowania wartości poziomu równoważnego dźwięku [db]. Wartość równoważnego poziomu hałasu dla punktów pomiaru hałasu zlokalizowanego w pobliżu skrzyżowań należy obliczyć jako sumę (logarytmiczną) poziomów równoważnych hałasu pochodzących od krzyżujących się dróg. 2.6. Dane rejestrowane w protokołach i sprawozdaniach z pomiarów Dane i wyniki pomiarów poziomu hałasu i pomiarów towarzyszących należy wykonać wg poniższego zestawienia: a) materiały robocze - dane i wyniki pomiarowe gromadzone w trakcie wykonywania pomiarów, b) Protokół z pomiarów - Załącznik nr 2 c) Sprawozdanie z pomiarów - Załącznik nr 3 d) Zapis cyfrowy wyników z automatycznych urządzeń pomiarowych. Wymagana ilość egzemplarzy dla każdego rodzaju opracowania określa tabela nr 2. Tabela nr 2. Zestawienie opracowań niezbędnych do przygotowania i wykonania towarzyszących pomiarom hałasu w trakcie generalnego pomiaru ruchu Lp. Rodzaj opracowania Załącznik Liczba egzemplarzy w wersji papierowej 1. Materiały robocze dane i wyniki pomiarowe gromadzone w trakcie wykonywania pomiarów Zał. nr 4, Zał. Nr 5 Liczba egzemplarzy w wersji elektronicznej CD/DVD 1 1 2. Protokół z pomiarów Zał. nr 2 1 1 3. Sprawozdanie z pomiarów Zał nr 3 1 1 4. Zapis cyfrowy wyników z automatycznych urządzeń pomiarowych - - 1 6
3. POMIARY TOWARZYSZĄCE GENERALNEMU POMIAROWI HAŁASU 3.1. Pomiar natężenia ruchu Pomiary ruchu drogowego powinny być wykonywane w miarę możliwości w tym samym czasie i w tym samym punkcie pomiarowym, jak pomiary poziomu hałasu. Pomiary ruchu drogowego powinny być prowadzone w interwałach 1-godzinnych, tj. sumowanie pojazdów powinno następować co godzinę. Pomiary natężenia ruchu powinny być wykonywane oddzielnie dla każdego kierunku ruchu niezależnie od liczby pasów ruchu występujących na danym kierunku. W trakcie pomiarów ruchu pojazdów należy stosować podział pojazdów na kategorie zgodnie z tabelą nr 3 Do zestawień i analiz należy przyjąć ogólny podział na dwie grupy pojazdów wynikający z hałaśliwości tych kategorii: Pojazdy lekkie pojazdy kategorii c i d Pojazdy ciężkie (hałaśliwe) pojazdy kategorii b, e-h Tabela nr 3 Podział pojazdów na kategorie w trakcie pomiarów ruchu wykonywanych w czasie pomiarów poziomu hałasu: Symbol Lp. kategorii Grupa pojazdów pojazdu 1 a rowery 2 b motocykle, motorowery (skutery) 3 c samochody osobowe (do 9 miejsc z kierowcą), mikrobusy* z przyczepą lub bez 4 d lekkie samochody ciężarowe (dostawcze) o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 Mg z przyczepą lub bez 5 e samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 Mg bez przyczep, samochody specjalne, ciągniki siodłowe bez naczep. 6 f samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 Mg z jedną przyczepą lub więcej, ciągniki siodłowe z naczepami, ciągniki balastowe z przyczepami standardowymi lub niskopodwoziowymi 7 g autobusy, trolejbusy 8 h ciągniki rolnicze z przyczepami lub bez, maszyny samobieżne (walce drogowe, koparki itp.) *)do mikrobusów zalicza się pojazdy przystosowane do przewozu osób posiadające do 20 miejsc łącznie z kierowcą. Nie należy uwzględniać w sumie pojazdów kategorii a (rowery). 7
Nie należy zaliczać do kategorii d pojazdów, które zostały konstrukcyjnie przystosowane do przewozu ładunków, lecz są oparte na nadwoziach samochodów osobowych, jak np. Polonez Truck, Peugeot Partner, Opel Combo, Volkswagen Caddy itp. oraz tzw. samochodów z kratką. Zaleca się, aby w każdym punkcie pomiarowym na czas wykonywania pomiaru wszyscy obserwatorzy posiadali kserokopię Załącznika nr 1 Pomiar ręczny w punkcie pomiarowym wykonywany jest w całości przez obserwatorów, którzy prowadzą rejestrację przejeżdżających pojazdów w następujący sposób: zaznaczając każdy pojazd na formularzach bezpośredniego spisu, używając liczników ręcznych i wpisując następnie do formularza pomiarowego kwadransowe sumy pojazdów. Do pomiaru ręcznego zalicza się również pomiar ruchu wykonywany w warunkach terenowych jako zapis video, z późniejszym zliczaniem pojazdów na podstawie tego zapisu w warunkach biurowych i wpisywaniem ich do formularza pomiarowego. Pomiar taki może być wykonywany tylko pod warunkiem zapewnienia dostatecznej czytelności i ciągłości nagrania w celu zliczenia i identyfikacji sylwetek przejeżdżających pojazdów. W zapisie video powinna być widoczna w sposób ciągły data i czas rejestracji. Na podstawie zapisu video powinna być możliwość zliczenia wszystkich pojazdów, w tym zakwalifikowania ich do kategorii, co oznacza, że pojazdy nie mogą pokrywać się na szerokości rejestrowanego przez kamerę przekroju drogi. 3.1.1 Typy odcinków pomiarowych W zależności od lokalizacji i zakresu wykonywanych bezpośrednich pomiarów ruchu, w pomiarze ruchu na drogach wojewódzkich w 2010 roku odcinki pomiarowe i znajdujące się na nich punkty pomiarowe dzielone są na następujące typy: typ P - odcinki podstawowe, na których bezpośrednie pomiary ruchu wykonywane są w pełnym wymiarze godzin. Dane z pomiarów na tych odcinkach umożliwią uzyskanie współczynników rozszerzenia próby dla odcinków typu W położonych na tej samej drodze, na których nie wykonuje się pomiaru w pełnym wymiarze godzin. typ M - przejścia przez miejscowości, na których bezpośrednie pomiary ruchu wykonywane są w pełnym wymiarze godzin, typ W - odcinki pozostałe, na których bezpośrednie pomiary ruchu wykonuje się w ograniczonym wymiarze godzin. Każdemu odcinkowi pomiarowemu typu W jest przyporządkowany jeden odcinek typu P, położony na drodze o tym samym numerze. typ T - odcinki dróg, na których nie wykonuje się pomiaru bezpośredniego. Załącznik nr 1 zawiera wykaz odcinków pomiarowych, ich typy oraz pikietaż przyporządkowanych im punktów pomiarowych, na których należy przeprowadzić pomiar. 8
3.1.2. Czas przeprowadzenia pomiaru ruchu Czas prowadzenia pomiaru dziennego zależy od typu punktu pomiarowego i jest następujący: dla punktów typu P i M, pomiar 16-godzinny w godzinach 6 00 22 00, dla punktów typu W, pomiar 8-godzinny w godzinach 8 00 16 00. Czas prowadzenia pomiaru w okresie nocnym, tylko w punktach typu P i M, wynosi 8 godzin, w godzinach 22 00 6 00. 3.1.3. Liczba obserwatorów W każdym punkcie pomiarowym (z wyjątkiem punktów z rejestracją video), niezależnie od typu punktu, pomiar ruchu należy przeprowadzić w sposób ręczny. Zestawienie minimalnej liczby obserwatorów dla danego punktu pomiarowego zawiera kolumna nr 12 załącznika nr 1. W przypadku rejestracji ruchu przez 2 obserwatorów, każdy z nich powinien zliczać pojazdy tylko dla jednego kierunku ruchu. Ze względów bezpieczeństwa, w miejscach, gdzie minimalna liczba obserwatorów to 1 zaleca się jednak prowadzenie tych pomiarów przez 2 obserwatorów. 3.2. Średnia prędkość potoku ruchu Pomiary prędkości mogą pochodzić ze stacji pomiarowej lub innych urządzeń wykonujących pomiary prędkości, jeżeli zlokalizowane one są na odcinku jednorodnym, na którym wykonywane są pomiary poziomu hałasu. Pomiary prędkości potoku pojazdów powinny być wykonywane metodą automatyczną w podziale na pojazdy lekkie i ciężkie. Dopuszcza się wykonywanie pomiarów prędkości pojazdów metodami manualnymi np. metodą stoperową opartą na pomiarze czasu przejazdu pojazdu przez odcinek bazowy, gdzie długość odcinka bazowego jest tym dłuższa im wyższa jest prędkość (ok. 40-100 m). W przypadku pomiarów prędkości urządzeniami radarowymi należy stanowisko takie odpowiednio maskować, aby obecność urządzenia nie powodowała zmiany wyników pomiarów. Średnią (ważoną) prędkość potoku pojazdów należy wyznaczyć ze wzoru: gdzie: v 1 v c Q 1, Q c Q v = Q1 Qc v1 + v c [km/h] Q Q średnia prędkość potoku pojazdów lekkich [km/h] średnia prędkość potoku pojazdów ciężkich [km/h] natężenie ruchu pojazdów lekkich, ciężkich [np. P/h] całkowite natężenie ruchu potoku pojazdów [np. P/h] Wzór arkusza do pomiarów czasu przejazdu pojazdów (prędkości) określa załącznik nr 5 9
4. SPOSÓB PRZEPROWADZENIA POMIARU HAŁASU NA DROGACH WOJEWÓDZKICH 4.1. Lokalizacja punktów pomiaru hałasu Załącznik nr 1 zawiera wykaz punktów pomiarowych oraz pikietaż przyporządkowanych im punktów pomiarowych, na których należy przeprowadzić pomiar. 4.2. Stanowiska pomiarowe Przy lokalizacji stanowisk pomiarowych należy uwzględnić następujące elementy: - lokalizacja stanowiska pomiarowego powinna być zgodna z pikietażem punktu pomiarowego podanym w załączniku nr 1; organizacja stanowiska powinna zapewniać możliwość obserwacji całego pasa drogowego (w tym ewentualnych chodników ścieżek rowerowych) oraz odpowiednią widoczność do identyfikacji sylwetek pojazdów, - miejsca pomiaru powinny być tak zlokalizowane, aby nie występowały przeszkody na drodze rozprzestrzeniania się dźwięku; - organizacja stanowiska pomiarowego powinna zapewniać maksymalne bezpieczeństwo obserwatorów ( kamizelki odblaskowe, pachołki drogowe itp.) - obserwatorzy w czasie wykonywania pomiaru musza być zabezpieczeni przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych; należy przewidzieć możliwość wynajęcia pomieszczenia, postawienia pojazdu lub budki, - w punktach pomiarowych należy dodatkowo zwrócić uwagę na oświetlenie drogi oraz zapewnienie bezpieczeństwa obserwatorów. 4.3. CZYNNOŚCI EKIP POMIAROWYCH 4.3.1. Pomiar hałasu wraz z pomiarami towarzyszącymi w terenie wykonywany jest przez przeszkolone ekipy pomiarowe. Osoby przeprowadzające pomiary powinny być osobami gwarantującymi właściwe i dokładne wykonanie zadania. 4.3.2. W punktach pomiarowych praca ekip pomiarowych odbywa się na zmiany. Jedna osoba nie może prowadzić pomiaru dłużej niż jedną zmianę wynoszącą 8 godzin. W stanowiskach pomiarowych, w których występują w godzinach szczytowych duże natężenia ruchu, zaleca się skrócenie zmian pracy obserwatorów w ten sposób, aby nie prowadzili pomiaru jednorazowo dłużej niż przez cztery godziny. 4.3.3. Ekipy przeprowadzają pomiary hałasu oraz robią spis pojazdów w punktach pomiarowych, zaznaczając na formularzach bezpośredniego spisu w kolejnych wierszach godziny pomiaru (zaczynając od równej godziny), a w odpowiednich kolumnach pojazdy poszczególnych kategorii, przejeżdżające obok stanowiska pomiarowego. Pojazdy zapisuje się przez stawianie pionowych kresek. Jedna kreska oznacza jeden pojazd. Kreski łączy się w wiązki po pięć sztuk. Jeden wiersz w formularzu odpowiada zwykle jednej godzinie pomiaru. W wyjątkowych wypadkach, przy dużych natężeniach ruchu, dopuszcza się rejestrację pojazdów w dwóch wierszach dla jednej godziny. W przypadku pomiaru wykonywanego na podstawie zapisu video, należy w 10
wierszu odpowiadającym jednej godzinie pomiaru wpisywać sumy pojazdów poszczególnych kategorii po każdych 15 minutach pomiaru. Formularz bezpośredniego spisu stanowi załącznik nr 4 do specyfikacji. 4.3.4. Każda z osób prowadzących pomiar notuje pojazdy na jednym formularzu bezpośredniego spisu, na którym wpisane jest czytelnie jego imię i nazwisko. Nie dopuszcza się wypełniania jednego formularza przez więcej niż jedną osobę, nawet w przypadku, gdy następuje zmiana wykonującego pomiar w trakcie pomiaru. Po każdej zmianie zapisywanie obserwacji rozpoczyna się na nowym formularzu, w którym należy umieścić godzinę i minutę rozpoczęcia rejestracji. 4.3.5. Na czas wykonywania pomiaru każda z osób musi być wyposażona w zegarek oraz przybory do pisania (wraz z zapasowymi). 4.3.6. Osoba prowadząca pomiar nie może opuszczać stanowiska pomiarowego, z wyjątkiem krótkich przerw na załatwianie własnych potrzeb. Na stanowisku, gdzie są co najmniej dwie osoby, rejestracja w tym krótkim okresie powinna być prowadzona przez jednego z pozostałych obserwatorów. 4.3.7. W każdym z dni pomiarowych Wykonawca jest zobowiązany zapewnić osoby rezerwowe. Osoby te pozostają w dyspozycji Wykonawcy i mogą zostać w każdej chwili skierowane do wykonywania pomiaru w przypadku zaistnienia szczególnych okoliczności (np. nagła niedyspozycja, choroba itp.) W tym celu należy zapewnić łączność ze stanowiskami pomiarowymi. 4.3.8. Pomiary hałasu zaleca się przeprowadzić w okresie wykonywania generalnego pomiaru ruchu, w robocze dni tygodnia z wyłączeniem wszelkich dni świątecznych i wolnych od pracy, w terminach podanych w tabeli nr 1 w rozdz. 2.1. Pomiary poziomu hałasu powinny być wykonane jednokrotnie w ciągu roku w okresie od czerwca do października. Wykonawca zobowiązany jest dostarczyć zarządcy drogi w terminie do 31 maja 2010r. harmonogram pomiaru w poszczególnych punktach pomiarowych. Odstępstwa od harmonogramu dopuszczalne są, po uprzednim zgłoszeniu zarządcy drogi. 4.4. Obieg dokumentów 4.4.1. Przed dniem pomiarów, należy przygotować dla poszczególnych stanowisk pomiarowych odpowiednie ilości formularzy. Dla każdego stanowiska trzeba przewidzieć również dodatkowe formularze rezerwowe. Ponadto dla każdego stanowiska należy przygotować materiały pomocnicze (wydruki lub odbitki kserograficzne) do wykonania pomiaru. 4.4.2. Przed przekazaniem formularzy na stanowiska pomiarowe należy wypełnić ich nagłówki, korzystając przede wszystkim z Wykazu odcinków pomiarowych. W nagłówku formularza pomiarowego dla pomiaru ruchu należy wpisać następujące dane: numer punktu pomiarowego - pięciocyfrowy numer punktu pomiarowego zgodny z kolumną 2 Wykazu typ punktu - zgodny z kolumną 7 Wykazu (P, M lub W). rodzaj pomiaru - R - ręczny kierunek - L - kierunek ruchu pojazdów zgodnie z malejącym 11
pikietażem P - kierunek ruchu pojazdów zgodnie z rosnącym pikietażem D - pomiar dwustronny w obu kierunkach numer formularza nie dotyczy numer pomiaru - nie dotyczy data pomiaru - cyframi arabskimi rok, miesiąc, dzień numer drogi - numer drogi wojewódzkiej (zgodnie z kolumną 4 Wykazu) pikietaż - lokalizacja stanowiska pomiarowego w kilometrach (jedno miejsce po przecinku), zgodnie z kolumną 5,6 Wykazu miejscowość - zgodnie z kolumną 11 Wykazu nazwisko obserwatora - w sposób czytelny imię i nazwisko osoby prowadzącej bezpośredni pomiar ruchu lub osoby zliczającej pojazdy na podstawie zapisu video. 4.4.3. Po wykonaniu pomiaru ruchu obserwatorzy sumują na każdym formularzu zapisy dla każdej godziny, oddzielnie dla poszczególnych kategorii pojazdów, a następnie obliczają sumę pojazdów silnikowych (dla zliczanych przez obserwatora kategorii pojazdów). Uwaga: w sumie nie należy uwzględniać rowerów (kat. a ). 4.4.4. Po pomiarach opracowania należy w terminie 14 dni przekazać do Biura Zarządu Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze. Opracowania należy dostarczyć w teczkach założonych oddzielnie dla każdego punktu pomiarowego. 4.4.5. Jeżeli w trakcie wykonywania pomiaru stwierdzono występowanie nietypowych sytuacji lub zjawisk, jak np. wypadek, roboty drogowe, zmiany w organizacji ruchu drogowego, objazdy, itp., które miały wpływ na okresowe wyniki pomiaru, należy w przekazywanych wynikach pomiarów bezpośrednich załączyć informację (na formularzu lub oddzielnej kartce) o przyczynach, z powodu których ruch odbiegał od normalnego. 4.4.6. W przypadku stwierdzenia znacznych nieprawidłowości, które mogą mieć znaczący wpływ na ostateczne wyniki pomiaru, Zamawiający może wnioskować o przeprowadzenie pomiaru uzupełniającego, który należy wykonać w tym samym dniu tygodnia jeden tydzień po pomiarze podstawowym. Zakres pomiaru uzupełniającego jest taki sam jak pomiaru podstawowego. 12