Spis tre ci Kilka s ów o elektronicznym zeszycie wicze... 4 O zeszycie wicze... 6 I. wiat zyki 1. Czym zajmuje si zyka, czyli o mia o ci stawiania pyta.. 8 2. Pomiary w zyce...10 3. Oddzia ywania i ich skutki...12 4. Wzajemno oddzia ywa. Si a jako miara oddzia ywa...14 5. Równowaga si. Si a wypadkowa...16 6. Masa i ci ar cia a... 7. Ruch. Wzgl dno ruchu... 8. Rodzaje energii i jej przemiany... * 9. Naturalne zasoby energii. Energia alternatywna... II. W a ciwo ci materii 10. Budowa cz steczkowa materii... 11. Stany skupienia materii... 12. G sto materii... 13. Wyznaczanie g sto ci cia sta ych.. 14. Wyznaczanie g sto ci cieczy... 15. Budowa wewn trzna i w a ciwo ci cia sta ych... 16. Budowa wewn trzna i w a ciwo ci cieczy i gazów... 17. Rozszerzalno temperaturowa cia sta ych... 18. Rozszerzalno temperaturowa cieczy i gazów... 19. Ci nienie... 20. Ci nienie w cieczach i w gazach... 21. Prawo Pascala... 22. Prawo Archimedesa... 23. Zastosowanie prawa Archimedesa.. * 24. Aerodynamika... Tre ci zawarte w preprincie 3
O zeszycie wicze Ten zeszyt, podobnie jak podr cznik, jest podzielony na dwa rozdzia y ka dy z nich zaczyna si barwn stron dzia ow. Kolejny numer i tytu lekcji taki sam jak w podr czniku Oznaczenie lekcji, równie w elektronicznym zeszycie wicze Dobrze widoczne polecenie do zadania Zadania typu egzaminacyjnego skutecznie sprawdzaj ce wiedz i umiej tno ci Rysunki niezb dne do wykonania polecenia Kolejno ponumerowane strony zeszytu Oznaczenie stopnia trudno ci zadania: atwe rednio trudne trudne 6
I wiat fizyki Czym zajmuje si fizyka, czyli o mia o ci stawiania pyta Pomiary w fizyce Oddzia ywania i ich skutki Wzajemno oddzia ywa. Si a jako miara oddzia ywa Równowaga si. Si a wypadkowa Masa i ci ar cia a Ruch. Wzgl dno ruchu Rodzaje energii i jej przemiany Naturalne zasoby energii. Energia alternatywna
1 Czym zajmuje si fizyka, czyli o mia o ci stawiania pyta 1. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe. Fizyka jest dziedziną wiedzy o prawach przyrody. Jest to nauka doświadczalna, ponieważ podstawą jej są wnioski z A / B / C otaczającego świata i przeprowadzonych A / B / C. Do opisu A / B / C używane są wielkości fizyczne. Językiem fizyki jest matematyka. A. zjawisk B. doświadczeń C. obserwacji 2. Wskaż wszystkie poprawne dokończenia zdania. Przyrządem umożliwiającym obserwacje przyrody jest A. teleskop. C. termometr. B. mikroskop. D. lornetka. 3. Dobierz nazwy zjawisk fizycznych do opisanych sytuacji. Wpisz w odpowiednich wierszach tabeli numery przyporządkowane zjawiskom. SYTUACJA A. powstawanie cienia B. zmiana dnia i nocy C. dzia anie termometru rt ciowego NUMER ZJAWISKA I. prostoliniowe rozchodzenie się światła II. zjawisko odbicia światła III. ruch obrotowy Ziemi IV. rozszerzalność objętościowa cieczy 4. Wskaż wszystkie poprawne odpowiedzi. Wskaż przykłady zjawisk elektrycznych w przyrodzie. A. Powstawanie tęczy. B. Działanie kompasu. C. Wyładowania atmosferyczne. D. Przyciąganie włosów do grzebienia podczas czesania. 8
Czym zajmuje si fizyka, czyli o mia o ci stawiania pyta 5. Uzupełnij poniższy tekst, podkreślając odpowiednie litery przyporządkowane imionom i nazwiskom uczonych, tak aby informacje były prawdziwe. I. Odkrywcą prawa powszechnego ciążenia jest A / B / C. II. Autorem teorii względności jest A / B / C. III. Zasady dynamiki sformułował A / B / C. IV. Twórcą teorii heliocentrycznej jest A / B / C. A. Mikołaj Kopernik B. Izaak Newton C. Albert Einstein Notatki 9
2 Pomiary w fizyce 1. Oceń prawdziwość każdego zdania. Wpisz w komórkę tabeli P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. ZDANIE Jednostk podstawow masy w uk adzie SI jest kilogram. Jednostk podstawow czasu w uk adzie SI jest sekunda. Jednostk podstawow d ugo ci w uk adzie SI jest kilometr. Jednostk podstawow d ugo ci w uk adzie SI jest metr. P/F 2. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Zmierzono długość kawałka drutu taśmą z podziałką centymetrową i otrzymano wynik 50 cm. Niepewność tego pomiaru ma wartość A. 1 cm C. 49 cm B. 2 cm D. 51 cm 3. Wskaż poprawne dokończenie zdania. W tabeli zapisano wyniki pięciu pomiarów czasu zjazdu narciarza. POMIAR 1 2 3 4 5 Czas (s) 110,5 120,8 118,7 120,2 105,8 Średni czas trwania zjazdu narciarza wynosił A. 110,7 s B. 115,2 s C. 117,3 s D. 118,4 s 4. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Zmierzono długość kawałka drutu taśmą z podziałką centymetrową i otrzymano wynik 50 cm. Niepewność względna tego pomiaru ma wartość A. 0,01 C. 0,1 B. 0,02 D. 0,2 10
Pomiary w fizyce 5. Oceń prawdziwość każdego zdania. Wpisz w komórkę tabeli P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. ZDANIE P/F Niepewno pomiaru zale y od dok adno ci przyrz dów u ytych w do wiadczeniu. Dobry pomiar to taki, który pozwala wyznaczy w do wiadczeniu badan wielko z absolutn dok adno ci. B d pomiarowy powstaje np. wskutek z ego odczytu wielko ci na skali miernika. Notatki 11
3 Oddzia ywania i ich skutki 1. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe. I. Rozciągnięto sprężynę. Po ustaniu oddziaływania sprężyna wróciła do pierwotnej długości. Jej odkształcenie było A / B. II. Z kawałka plasteliny w postaci walca ulepiono kulkę. Odkształcenie plasteliny było A / B. III. Ściśnięto gąbkę. Jej odkształcenie było A / B. A. sprężyste B. niesprężyste 2. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe. I. Przed oddaniem strzału łucznik napiął łuk. Odkształcenie łuku było A / B. II. Rozwałkowano ciasto na pierogi. Odkształcenie ciasta było A / B. III. Rozbiła się bombka choinkowa. Jej odkształcenie było A / B. A. trwałe B. nietrwałe 3. Wskaż wszystkie poprawne odpowiedzi. Które przedmioty spośród podanych mogą posłużyć do zademonstrowania oddziaływań elektrycznych? A. młotek D. szpilki stalowe B. magnes E. gwoździe C. bursztyn F. skrawki papieru 4. Wpisz w lukę literę przyporządkowaną poprawnemu dokończeniu zdania. I. Rozbity talerz okazał się. II. Złamany nóż okazał się. III. Skrzywiony gwóźdź okazał się. IV. Napompowany balonik okazał się. A. sprężysty B. plastyczny C. kruchy 12
Oddzia ywania i ich skutki 5. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe. I. Działanie kompasu jest skutkiem oddziaływań A / B. II. Ruch planet wokół Słońca jest skutkiem oddziaływań A / B. III. Zjawisko pływów morskich jest skutkiem oddziaływań A / B. IV. Niszczenie opon samochodu w czasie jazdy jest skutkiem oddziaływań A / B. A. na odległość B. bezpośrednich Notatki 13
5 Równowaga si. Si a wypadkowa 1. Uzupełnij poniższy tekst, zaznaczając odpowiednie litery przyporządkowane określeniom, tak aby zdania były prawdziwe. Jeśli wypadkowa dwóch działających sił ma wartość zero, to siły te A / B. Oznacza to, że mają one taki sam kierunek, C / D zwroty i taką samą E / F. A. równoważą się B. nie równoważą się C. zgodne D. przeciwne E. trwałość F. wartość 2. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Siła wypadkowa to siła, która A. działa krótko. B. działa zawsze, na każde ciało. C. działa w specjalnych okolicznościach. D. powoduje taki sam skutek jak działanie kilku sił składowych. 3. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Na klocek działają siły pokazane na rysunku. 4 N 6 N Siła wypadkowa ma wartość A. 2 N B. 4 N C. 6 N D. 10 N 16
Równowaga si. Si a wypadkowa 4. Oceń prawdziwość każdej odpowiedzi. Wpisz w komórkę tabeli P, jeśli odpowiedź jest prawdziwa, lub F, jeśli jest fałszywa. Co jest przykładem ciała w stanie równowagi? ODPOWIED ksi ka le ca na stole zeszyt spadaj cy z awki dziecko hu taj ce si na hu tawce kawa ek drewna unosz cy si na wodzie P/F 5. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Na klocek działają siły pokazane na rysunku. 2 N 4 N 3 N Aby klocek ten pozostał w stanie równowagi, należy zadziałać na niego dodatkowo siłą o wartości A. 5 N zwróconą w prawo. B. 5 N zwróconą w lewo. C. 9 N zwróconą w prawo. D. 9 N zwróconą w lewo. Notatki 17