Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 30.03.2012 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.340.2011 DECYZJA Nr 18 / ŻG / 2012 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Makro Cash and Carry Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, Al. Krakowska 61 karę pieniężną w kwocie 1437,00 zł (słownie: jeden tysiąc czterysta trzydzieści siedem złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego 3 partii przetworów rybnych wartości 660,77 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na: obniżony udział filetów w stosunku do ilości zadeklarowanej na opakowaniu jednostkowym (deklarowano 37 %, a w dwóch opakowaniach stwierdzono 33 % ± 1 i 35 % ± 1) w odniesieniu do norweskich filetów śledziowych z cebulką Aakerman - marynaty rybnej o masie 200 g, oznaczonych numerem partii produkcyjnej 06.01.12 oraz terminem przydatności do spożycia 06.01.12, wyprodukowanych dla Aakerman sp. z o.o., ul. Władysława IV 43, 81-395 Gdynia, wartości 106,93 zł; niewłaściwe cechy organoleptyczne - smak niezharmonizowany, intensywnie słodko - słono - kwaśny, konsystencja cebuli bardzo miękka, rozpadająca się, wbrew postanowieniom zawartym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) w odniesieniu do norweskich filetów śledziowych z cebulką Aakerman - marynacie rybnej o masie 200g, oznaczonych numerem partii produkcyjnej 06.01.12 oraz terminem przydatności do spożycia 06.01.12, wyprodukowanych dla Aakerman sp. z o.o., ul. Władysława IV 43, 81-395 Gdynia, wartości 106,93 zł; niepodanie wartości odżywczej przy jednoczesnym zamieszczeniu oświadczenia żywieniowego o treści zawiera cukier wbrew postanowieniom zawartym w art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 136, poz. 914 ze zm.) przywołanym w 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. Nr 137, poz. 967 z późn. 1
zm.) w odniesieniu do produktu wprowadzonego do obrotu pod nazwą tatarro z wędzonego łososia i oliwek o masie 200 g, oznaczonego terminem przydatności do spożycia 16.11.11 i numerem partii produkcyjnej 16.11.11/1, wyprodukowanego przez Zakład Przetwórstwa Ryb MIRKO B. Krasnoborski Sp. j. Głobino 73, 76-200 Słupsk, wartości 99,82 zł; niepodanie postaci handlowej, w której ryba jest wprowadzana do obrotu wbrew postanowieniom art. 5 ust. 1 lit a tiret drugi rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1536/92 z dnia 09 czerwca 1992 r. ustanawiającego wspólne normy handlowe w odniesieniu do konserwowanego tuńczyka i bonito (Dz. U L 163 z 17.6.1992) w odniesieniu do tuńczyka w sosie własnym Rio Mare o masie 160g, oznaczonego numerem partii L 0265 i datą minimalnej trwałości 31.12.2013, wprowadzonego do obrotu przez Index Food Sp. z o.o. Sp. K., ul. Jana III Sobieskiego 98, 62-030 Luboń, wartości 454,02 zł. Uzasadnienie W dniach od 31 października 2011 r. do 04 listopada 2011 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.315.2011 z dnia 31.10.2011 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w Hali nr 3 zlokalizowanej w Łodzi przy ul. Kasprzaka 8, należącej do Makro Cash & Carry Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, Al. Krakowska 61. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w obecności osoby upoważnionej kierownika działu sprzedaży ( ). W toku kontroli w dniu 02 listopada 2011 r. pobrano do badań laboratoryjnych próbki: norweskich filetów śledziowych z cebulką Aakerman - marynaty rybnej o masie 200 g, oznaczonych numerem partii produkcyjnej 06.01.12 oraz terminem przydatności do spożycia 06.01.12, wyprodukowanych dla Aakerman Sp. z o.o., ul. Władysława IV 43, 81-395 Gdynia; tuńczyka w sosie własnym Rio Mare o masie 160 g, oznaczonego numerem partii L 0265 i datą minimalnej trwałości 31.12.2013, wprowadzonego do obrotu przez Index Food Sp. z o.o. Sp. K., ul. Jana III Sobieskiego 98, 62-030 Luboń. Próbki przedmiotowych przetworów rybnych zostały opisane w protokóle pobrania próbki produktu numer 074279 i przekazane do Laboratorium Kontrolno-Analitycznego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów we Wrocławiu, ul. Ofiar Oświęcimskich 15 A, celem przeprowadzenia badań organoleptycznych i fizyczno chemicznych. \ 2
Przeprowadzone analizy wykazały, że filety śledziowe nie odpowiadały jakości handlowej z uwagi na: obniżony udział filetów w odniesieniu do deklaracji podanej na opakowaniach jednostkowych. W dwóch opakowaniach stwierdzono 33 % ± 1 i 35 % ± 1, a deklarowano 37 %; niewłaściwe cechy organoleptyczne (smak niezharmonizowany, intensywnie słodko słono - kwaśny, konsystencja cebuli bardzo miękka, rozpadająca się) wbrew postanowieniom zawartym w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o jakości. Natomiast w odniesieniu do tuńczyka w sosie własnym Rio Mare stwierdzono, że były to fragmenty mięsa tuńczyka o zachowanej strukturze mięśniowej, o wielkości ponad 1,2 cm w sosie własnym i odpowiadały postaci handlowej określonej w art. 3 ust. 1 pkt ii rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1536/92 z dnia 09 czerwca 1992 r. ustanawiającego wspólne normy handlowe w odniesieniu do konserwowanego tuńczyka i bonito (Dz. U L 163 z 17.6.1992) zwanego dalej rozporządzeniem 1536/92. Szczegółowe dane zawarto w sprawozdaniach z badań numer 467/2011 i 468/2011 z dnia 14 listopada 2011 r. wystawionych przez Laboratorium Kontrolno-Analityczne Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów we Wrocławiu, ul. Ofiar Oświęcimskich 15 A oraz protokole kontroli numer ŻG.8361.340.2011 z dnia 21 listopada 2011 r. Po zapoznaniu się z wynikami badań strona oświadczyła, iż rezygnuje z badania próbki kontrolnej zakwestionowanych norweskich filetów śledziowych z cebulką Aakerman (pismo z dnia 29 listopada 2011 r.), która została pobrana za protokołem pobrania próbki kontrolnej numer 074280 i zabezpieczona w trakcie tej samej kontroli w dniu 02 listopada 2011 r. w ilości odpowiadającej próbce produktu pobranej do badań. Ponadto w trakcie kontroli stwierdzono że w obrocie handlowym znajdowały się 3 partie przetworów rybnych nieprawidłowo oznakowanych: 14 sztuk produktu wprowadzonego do obrotu pod nazwą tatarro z wędzonego łososia i oliwek o masie 200 g, oznaczonego terminem przydatności do spożycia 16.11.11 i numerem partii produkcyjnej 16.11.11/1, wyprodukowanego przez Zakład Przetwórstwa Ryb MIRKO B. Krasnoborski Sp. j. Głobino 73, 76-200 Słupsk w cenie 7,13 zł wartości 99,82 zł. Na opakowaniach jednostkowych zamieszczono oświadczenie żywieniowe o treści zawiera cukier, a nie podano wartości odżywczej wbrew postanowieniom art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 136, poz. 914 ze zm.) przywołanego w 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. Nr 137, poz. 967 z późn. zm.); 42 sztuki tuńczyka w sosie własnym Rio Mare o masie 160g, oznaczonego numerem partii L 0265 i datą minimalnej trwałości 31.12.2013 oraz 46 sztuk tuńczyka w oliwie z oliwek Rio Mare o masie 160g, oznaczonego numerem partii L 1196 i datą minimalnej trwałości 31.12.2015, wprowadzonych do obrotu przez Index Food Sp. z o.o. Sp. K., ul. Jana III 3
Sobieskiego 98, 62-030 Luboń, wartości łącznej 951,28 zł. Na opakowaniach jednostkowych przedmiotowych konserw nie podano postaci handlowej, w której ryba jest wprowadzana do obrotu wbrew postanowieniom art. 5 ust. 1 lit a tiret drugi rozporządzenia 1536/92. Nieprawidłowe oznakowanie przedmiotowych wyrobów zostało udokumentowane w protokóle kontroli numer ŻG.8361.315.2011 i w protokółach oględzin numer 1 i 2 z dnia 31 października 2011 r. oraz na zdjęciach wykonanych w toku kontroli. W związku z powyższym w dniu 02 marca 2012 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu środków spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2011. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 07 marca 2012 r. W toku prowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej po zapoznaniu się z pismem z dnia 17 stycznia 2012 r., będącym odpowiedzią na wystąpienie pokontrolne, skierowanym do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi przez dystrybutora tuńczyków Rio Mare Index Food Sp. z o.o. Sp. K., ul. Jana III Sobieskiego 98, 62-030 Luboń wyłączył z postępowania produkt pod nazwą tuńczyk w oliwie z oliwek Rio Mare o masie 160g, oznaczony numerem partii L 1196 i datą minimalnej trwałości 31.12.2015. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił wyjaśnienia firmy Index Food Sp. z o.o. Sp. K., ul. Jana III Sobieskiego 98, 62-030 Luboń i uznał, że dla przedmiotowego tuńczyka ma zastosowanie przepis art. 5 ust. 1 lit. a tiret drugi rozporządzenia 1536/92, który stanowi, że opis handlowy na opakowaniu jednostkowym konserwowanego tuńczyka lub bonito zawiera postać handlową, w której ryba jest wprowadzana do obrotu, z zastosowaniem odpowiedniego opisu jak określono w art. 3; przepis ten jest fakultatywny w przypadku postaci handlowej określonej w art. 3 ust. 1 pkt i. Natomiast nie uwzględnił powyższych wyjaśnień w stosunku do produktu pod nazwą tuńczyk w sosie własnym Rio Mare oznaczonego numerem partii L 0265 i datą minimalnej trwałości 31.12.2013, a tym samym nie wyłączył go z prowadzonego postępowania. Przeprowadzone, przez Laboratorium Kontrolno-Analityczne Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów we Wrocławiu, ul. Ofiar Oświęcimskich 15 A, badania przedmiotowego tuńczyka wykazały, że wewnątrz opakowania znajdowały się fragmenty mięsa tuńczyka o zachowanej strukturze mięśniowej, o wielkości ponad 1,2 cm, czyli produkt, który odpowiadał postaci handlowej określonej w art. 3 ust. 1 pkt ii rozporządzenia 1536/92. W takim przypadku na opakowaniu jednostkowym winna być podana postać handlowa, w której ryba jest wprowadzana do obrotu, gdyż wyłączenie zawarte w art. 5 ust. 1 lit. a tiret drugi rozporządzenia 1536/92 dotyczy postaci określonej w art. 3 ust. 1 pkt i scharakteryzowanej jako jednolity: mięsnie są cięte poprzecznie i przedstawiają się jako cały plaster uformowany w jednej porcji albo odtworzony z kilku kawałków mięsa w urządzeniu prasującym. W dniu 16 marca 2012 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo od Makro Cash & Carry Polska S.A. będące odpowiedzią na pismo 4
numer ŻG.8361.340.2011 z dnia 02 marca 2012 r., w którym strona podała wielkość obrotu za rok 2011. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolnospożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) cechy organoleptyczne produktu to zespół cech obejmujących smak, zapach, wygląd, w tym barwę i konsystencję, środków spożywczych, które można wyodrębnić i ocenić przy pomocy zmysłów człowieka. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. Nr 137, poz. 967 z późn. zm.) w 4 ust. 1 pkt 1 stanowi, że środki spożywcze znakuje się wartością odżywczą w przypadkach, o których mowa w art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.), zaś art. 49 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy stanowi, że informacje dotyczące wartości odżywczej podaje się w oznakowaniu środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, a w odniesieniu do środków spożywczych powszechnie spożywanych, jeżeli w oznakowaniu, prezentacji albo reklamie tego środka spożywczego jest podawane oświadczenie żywieniowe. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) trzech produktów nieodpowiadających jakości handlowej i na skutek przeprowadzonego postępowania wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 5
1. średni stopień szkodliwości czynu, gdyż wprowadzenie do obrotu handlowego produktu o obniżonej zawartości składnika głównego (filetów śledziowych) oraz o niewłaściwych cechy organoleptycznych, czy też produktów nie posiadających oznaczeń istotnych z punktu widzenia konsumenta naruszało ich interesy i wprowadzało ich w błąd co do ilości oraz właściwości produktów; 2. średni stopień zawinienia, chociaż nieprawidłowości powstały na etapie produkcji z winy producentów, to jednak kontrolowany przedsiębiorca jako podmiot działający na rynku spożywczym prowadzący sieć hurtowni na terenie Polski winien dołożyć wszelkich starań, by zapewnić właściwą jakość handlową oferowanych do sprzedaży przetworów rybnych, lecz tego nie uczynił i wprowadził do obrotu środki spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej; 3. średni zakres naruszenia, bowiem wprowadzone do obrotu środki spożywcze nie spełniały wymagań w zakresie jakości handlowej zadeklarowanej na opakowaniach jednostkowych oraz w przepisach prawa żywnościowego istotnych z punktu widzenia właściwości produktów, a tym samym zostały wprowadzone do obrotu z naruszeniem art. 4 ust. 1 ustawy o jakości, 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. Nr 137, poz. 967 z późn. zm.), art. 5 ust. 1 lit a tiret drugi rozporządzenia Nr 1536/92 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz drugi naruszył przepisy ustawy o jakości (wcześniej wprowadził do obrotu mrożone wyroby mięsne nieodpowiadające jakości handlowej); 5. wysoką wielkość obrotu, podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu, lecz nie mniejszej niż 500,00 zł (co w tym przypadku stanowiłoby kwotę zł), a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę w wysokości 1.437,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni 6
od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38). 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca Makro Cash and Carry Polska S. A. z siedzibą w Warszawie, Al. Krakowska 61 - powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie Inspektoratu w Łodzi, ul. Gdańska 38 (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) Otrzymują: 1. Makro Cash and Carry Polska S.A. Al. Krakowska 61 02 183 Warszawa 2. a/a 7