Wykonanie: Małgorzata Dubel
Patologia, jako zjawisko, występuje w różnych grupach ludzkich i jest ściśle związana z rozwojem społeczeństw. Początkowo termin patologia (z gr. pathos - cierpienie, logos nauka) był używany w medycynie, a dopiero w końcu XIX wieku zaczęto odnosić go do zjawisk społecznych. Wykorzystano wówczas ten termin do określania działań ludzkich przeciwstawnych ideałom stabilizacji, własności, oszczędności, solidarności rodzinnej i sąsiedzkiej.
jako destruktywne i autodestruktywne zachowanie ludzi, grup lub całych społeczeństw, rodzaj zachowania, ten typ instytucji, ten typ funkcjonowania jakiegoś systemu społecznego, który pozostaje w zasadniczej, nie dającej się pogodzić sprzeczności ze światopoglądowymi wartościami, które w danym społeczeństwie są akceptowane, postawy i zachowania ludzi, które naruszają podstawowe normy etyczne oraz wyrządzają mniej lub bardziej wymierne szkody społeczne
Kasa, cash, szmal, forsa. To tylko pieniądze, można by powiedzieć, jednak mają niesamowitą siłę. Na przykład, wystarczy myśleć o słowach związanych z pieniędzmi by stać się bardziej samodzielnym i mniej skłonnym do pomocy innym. Co ciekawsze, samo trzymanie pieniędzy w ręku sprawia, że chętniej narażamy się na odrzucenie przez przyjaciół i zapominamy o bólu. Oto cała prawda o pieniądzach.
Z badania opublikowanego w magazynie Psychological Science Vohs wraz z psychologami z Sun Yat-Sen University w Chinach oraz Florida State University wynika, że wystarczy trzymanie papierowych pieniędzy aby wyeliminować cierpienie związane z poczuciem odrzucenia a nawet zmniejszyć ból. Vohs twierdzi, że pieniądze mają moc wręcz symboliczną, pozwalają ludziom manipulować całym społeczeństwem by uzyskać to, czego pragną, niezależnie od tego czy są lubiani czy nie. Pieniądze działają jak substytut przyjaciół. Czy to wyjaśnia dlaczego niektórzy skupiają się na zewnętrznych aspiracjach kosztem prawdziwych relacji towarzyskich?
Stephen Lea i Paul Weber zaproponowali inny powód niezdrowego czy wręcz obsesyjnego podejścia do pieniędzy. Wierzą oni, że pieniądze działają na nasz umysł raczej jak uzależniający narkotyk, silny na tyle by zmusić niektórych do hazardu, przepracowania czy obsesyjnego wydawania pieniędzy. Wszystkie te zachowania wykazują pewne uzależnienie od pieniędzy. Zachowania kompulsywne są typowe dla osób z zaburzeniami związanymi z pieniędzmi, które są coraz częściej diagnozowane przez psychologów. Lea i Weber zasugerowali, że pieniądze, podobnie jak nikotyna czy kokaina aktywują w mózgu centra odczuwania przyjemności, te same, które sprawiają, że czynności korzystne biologicznie np. sex są tak przyjemne. Pieniądze mogą działać podobnie jak tekst pornograficzny, który powoduje podniecenie bez biochemicznych czy fizycznych bodźców, tylko przez umysł i nasze emocje.
Zakupoholizm - uzależnienie od zakupów, zwane też oniomanią, shopoholizmem. Zakupy są częścią naszego życia, są właściwie niezbędne, jednak wymykające się z pod kontroli mogą być też groźne. W czasach wszechobecnej reklamy, telezakupów i zakupów online, kart kredytowych, dostępności produktów z całego globu i wciąż zmieniającej się mody na wszystko coraz częściej słyszymy o ludziach uzależnionych od kupowania i wydawania pieniędzy.
Uzależnienie od zakupów występuje najczęściej u osób z tendencją do stanów depresyjnych jako zachowanie, które rekompensuje im przeżywane negatywne emocje. Zakupy stają się dla uzależnionych koniecznością, jedynym sposobem radzenia sobie ze stresem, smutkiem, złością i jedyną odpowiedzią na wszelkie problemy, nawet te spowodowane właśnie przez zakupy i wydane pieniądze. Życie zakupoholika jest jak błędne koło, z którego ciężko wyjść. Wydanie pieniędzy jest sposobem na poprawę nastroju. Osoba taka podczas zakupów czuje się szczęśliwa, zapomina o swoich troskach, myśli tylko o nowych przedmiotach, usługach i innych dobrach, które może kupić. Lepsze samopoczucie znika jednak równie szybko, jak się pojawia. Powrót do domu jest dla zakupoholików momentem, w którym zdają sobie sprawę, że po raz kolejny wydali pieniądze na produkty im zbędne. Pojawiają się wyrzuty sumienia, poczucie winy, wstyd za to co się zrobiło. Negatywny nastrój powraca, a sposobem na jego poprawę wydają się być jedynie kolejne zakupy...
Nadmierne oszczędzanie nie jest korzystne, w szczególności, gdy powoduje ono w człowieku odruch ciągłego lęku o swoje pieniądze. Nadmierne oszczędzanie może powodować w nas chciwość i niepotrzebne lęki o to by ciężko zarobione pieniądze gdzieś nie przepadły. Oszczędzanie nie jest złe, bo jest ono potrzebne, jednak gdy zaczynamy oszczędzać na wszystkim, kupujemy najtańsze produkty, usługi to istnieje niebezpieczeństwo wejścia na poziom tandetności. Jak to mówią biednego nie stać na tanie rzeczy, bo przecież jeśli kupujemy rzeczy wątpliwej jakości to za chwilę może się okazać, że musimy kupić kolejną taką rzecz, bo ta się zepsuła i wychodzimy na tym jak przysłowiowy "Zabłocki na mydle", bo nie dość, że używaliśmy kiepskiej być może niedopracowanej rzeczy to na dodatek zepsuła się i trzeba ją naprawiać, lub też tą wyrzucić i kupić nową najlepiej trochę lepszej jakości.
Większość z nas marzy o spokojnej starości, w poczuciu spełnienia i bezpieczeństwa, na które pracowaliśmy całe życie. Dlatego teraz w wieku produkcyjnym wiele osób decyduje się na oszczędzanie pieniędzy. Niekiedy jednak wymyka nam się to spod kontroli i nie panujemy nad tym ile oszczędzamy. W pogoni za posiadaniem zaczynamy odmawiać sobie coraz więcej. Początkowo rezygnujemy z przyjemności, następnie do minimum ograniczamy podstawowe wydatki konsumpcyjne, czy też zużycie energii czy wody. Należy umieć kontrolować swoje wydatki tak, aby chęć odkładania nie przełożyła się nad nasze zdrowie i życie rodzinne
Jednym z głównych powodów trudnych i emocjonalnie angażujących konfliktów jakie powstają między ludźmi w sferze zarówno prywatnej jak i zawodowej są pieniądze. Siła tych konfliktów wynika z dualizmu pieniądza, jego znaczenia praktycznego i psychologicznego. Są to konflikty o dobra materialno-ekonomiczne (pieniądze, tereny, rzeczy materialne) lub mają podłoże emocjonalne (przekonania, władza, prestiż).
Pod względem stosunku do pieniędzy kobiety i mężczyźni należą do odrębnych kultur. Różnorodne wychowanie obu płci kształtuje różne postawy wobec pieniędzy. Dla kobiet jest to element wspólnego życia i podejmowania decyzji. Mężczyźni natomiast często przez to czują się ograniczeni i kontrolowani. Kobieta, widząc reakcję mężczyzny zamykającego się w swoim świecie decyzji finansowych, czuje się odtrącona i ignorowana. Wtedy rodzi się konflikt
Ciułacz Planuje budżet, oszczędza, nie znosi niezaplanowanych wydatków Planista Planuje szczegółowo każde posunięcie, robi dużo obliczeń Martwiący się Wciąż martwi się o pieniądze (nawet gdy ich nie brak) Asceta uważa, że pieniądze nie są najważniejsze w życiu Wspólnotowiec Oczekuje, że wszystkie zarobki obu stron trafią do wspólnego worka Ryzykant Lubi ryzykowne inwestycje, hazadr hedonista Spontanicznie i impulsywnie wydaje pieniądze, nie potrafi oszczędzać Marzyciel Wizjoner, marzy o zamożnej przyszłości, lecz nie ma planu działania Ignorant Nie znosi zajmowaniem się pieniędzmi i nie chce o nich rozmawiać Menedżer Ciągle myśli i rozmawia o pieniądzach Separysta Lubi być niezależny i mieć własne dochody Unikający ryzyka Lubi bezpieczeństwo i nie znosi ryzyka
Zdarza się, że pieniądze stanowią podstawę konfliktów wewnętrznych mogących mieć źródło w dzieciństwie lub w aktualnych doświadczeniach. Dorośli powielają zachowania swoich rodziców obserwowane w dzieciństwie lub w przypadku braku akceptacji zachowują się zupełnie odwrotnie. Konflikt wewnętrzny może pojawić się w sytuacji gdy dana osoba odczuwa winę w kontekście pieniędzy (zbyt małe lub zbyt duże zarobki) co może przełożyć się na trudności z samoakceptacją czy samooceną.
Pomaga w rozwiązywaniu konfliktów na tle pieniędzy. W zależności od tego czy mają one charakter indywidualny czy interpersonalny, inne są cele pomocy psychologicznej.
Zmierza przede wszystkim do poprawy komunikacji między partnerami. Osiąga się to poprzez spokojne mówienie o oczekiwaniach, planach, pomysłach, sposobach kierowania finansami
Dąży do złagodzenia relacji z pieniędzmi. Celem jest doprowadzenie do oddzielenia poczucia własnej wartości od pieniędzy, pomoc w zrozumieniu nieakceptowanych elementów radzenia sobie z pieniędzmi i zmiana zachowań sprawiający szczególny kłopot.
Obejmuje wiele rodzajów usług i bywa świadczone różnym podmiotom np.: firmom ubezpieczeniowym, instytucjom finansowym i publicznym oraz przedsiębiorstwom.
Jest osobą, która w obszarze usług finansowych zawodowo zajmuje się udzielaniem pomocy ludziom w osiąganiu ich celów finansowych, opartych na indywidualnej sytuacji, zasobach i zdolnościach i zawsze na pierwszym miejscu stawia korzyści swojego klienta (Stone 2000,s.1)
Planowanie wydatków Oszczędzanie i inwestowanie Ubezpieczenia zdrowotne i życiowe Zapewnienie funduszy na leczenie dla rodziców Zapewnienie funduszy na start życiowy dla dzieci Dbanie o emeryturę i płacenie podatków
Wąsowicz- Kiryło G. Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka www.dooktor.pl http://uzaleznienia.manifo.com/