Maj 2013 Rozwój terminali magazynowo przeładunkowych ropy naftowej i produktów ropopochodnych
Spis treści 1 Wprowadzenie 2 Nowe terminale naftowe 3 Terminal Naftowy w Gdańsku 4 Informację o nakładach na budowę terminali na świecie 3
1 Wprowadzenie 4
Wprowadzenie Pomimo stabilizacji zużycia paliw w Europie Zachodniej, występuje szereg czynników takich jak: zamykanie rafinerii, rosnąca liczba produktów, które powodują wzrost zapotrzebowania na nowe terminale. 1 Ograniczanie produkcji paliw w Europie Zachodniej. W ostatnim czasie ogłoszono zamknięcie lub ograniczenie produkcji rafinerii zlokalizowanych w Wielkiej Brytanii, Australii, Niemczech i we Włoszech. Ograniczenie produkcji w danym regionie powoduje zwiększone przepływy produktów ropopochodnych z innych regionów. 2 Rosnąca liczba produktów. Liczba produktów ropopochodnych cały czas rośnie. Powoduje to konieczność budowy nowych lub rozbudowy istniejących terminali, aby móc sprostać zapotrzebowaniu na nowe pojemności. 3 4 Ograniczone możliwości lokalizacji nowych terminali. W niektórych portach zaczyna brakować dobrych lokalizacji pod budowę terminali naftowych. Dobrym przykładem jest teren Terminala Naftowego w Gdańsku, o który starało się, co najmniej kilka podmiotów Dysproporcje pomiędzy regionalną produkcją i zużyciem. Zróżnicowane zużycie poszczególnych rodzajów paliw (np. oleju napędowego, LPG) powoduje rosnące zapotrzebowanie na dodatkowe pojemności zbiornikowe, które umożliwiają ich czasowe przechowywaniem i dalszy transport na rynki docelowe. 5
Ramowy zakres funkcjonalny terminali na ropę naftową i produkty petrochemiczne Terminale morskie spełniają określone funkcje w zależności od infrastruktury, lokalizacji oraz struktury rynku. Terminal typu HUB Terminale korzystnie zlokalizowane przy ważnych szlakach transportowych. Podstawową funkcją jest oferowanie szerokiego wachlarza usług oprócz magazynowania, m.in. blendowanie, wzbogacanie oraz komponowanie. Produkty z terminala mogą być przeładowane na tankowce o zróżnicowanej pojemności. Terminal magazynowo - dystrybucyjny Terminale korzystnie zlokalizowane na terenach o wysokim popycie wewnętrznym, szczególnie wśród klientów masowych/instytucjonalnych. Podstawową funkcją jest przechowywanie oraz przeładunek dużych ilości produktów bezpośrednio do rurociągu lub na barki rzeczne / kolej. Terminal exportowo - importowy Terminale korzystnie zlokalizowane przy ważnych szlakach transporotowych, głównie morskich. Podstawową funkcją jest odbiór i / lub wysyłka surowców i produktów do i z kraju Terminal może spełniać funkcję tylko importową, eksportową lub mieszaną. Terminal produkcyjny Terminal zintegrowany geograficznie i logistycznie z infrastrukturą produkcyjną / rafineryjną. Podstawową funkcją jest odbiór surowca do przetworzenia oraz składowanie gotowego produktu. 6
2 Nowe terminale naftowe 7
Nowe terminale naftowe Wybrane planowane i realizowane projekty Rosnące zużycie paliw na rynku światowym sprzyja podejmowaniu decyzji o budowie nowych terminali. W Europie kluczowym regionem pozostaje Holandia i Belgia oraz w mniejszym stopniu region Morza Śródziemnego. Vopak Eemshaven Vopak Amsterdam Westpoort Vopak Europoort Terminal Europoort West (Holandia) CBL Tank Terminal Ghent SEA-Tank 510 Antwerp (Belgia) Vopak Muuga / Maardu (Estonia) Norterminal (Norwegia) Vopak Horizon Fujairah (Zjednoczone Emiraty Arabskie) VTTI Algeciras (Hiszpania) VTT Vasiliko (Cypr) Na świecie powstaje obecnie ponad 30 terminali. W niniejszej prezentacji skoncentrowano się przede wszystkim na inwestycjach w Europie, o parametrach technicznych zbliżonych do Terminala Naftowego w Gdańsku (wielkość inwestycji, warunki portowe). Na kolejnych slajdach przedstawiono podstawowe informacje o parametrach technicznych wybranych terminali oraz ich przeznaczeniu. 8
Nowe terminale naftowe Vopak Muuga / Maardu Vopak Muuga / Maardu (Estonia) Całkowita pojemność terminala 460 + 330 tys. m 3 Status realizacji Liczba zbiorników Pojemność zbiorników n/a n/a Liczba nabrzeży 7 Maksymalne zanurzenie: Dostęp 18 m Tankowce, barki, kolej, transport drogowy Planowane uruchomienie po 2016 (trwają ustalenia środowiskowe) Obsługiwane produkty Dodatkowe usługi: Ropa naftowa, paliwa Blendowanie, ogrzewanie Vopak E.O.S. dysponuje 1 mln m 3 pojemności magazynowych w Estonii. Nowe terminale w Porcie Muuga oraz w pobliskim Maardu mają zwiększyć pojemności magazynowe Vopak Estonia o kolejne 800 tys. m 3 Planowana rozbudowa infrastruktury wynika ze wzrostu znaczenia Morza Bałtyckiego na trasie eksportu ropy naftowej oraz produktów ropopochodnych oraz potrzeby budowy zbiorników do relatywnie długiego przechowywania. W istniejących oraz planowanych terminalach możliwe będzie przyjęcie tankowców o wyporności do 300 tys. DWT. Wszystkie Terminale będą również podłączone do wydajniej infrastruktury kolejowej. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 9
Nowe terminale naftowe Vopak Eemshaven Vopak Eemshaven (Holandia) Całkowita pojemność terminala 660 tys. m 3 Liczba zbiorników 11 Pojemność zbiorników 60 tys. m 3 Liczba nabrzeży 1 Maksymalne zanurzenie 11 m Status realizacji Pierwszy tankowiec wpłynął do terminala 2 IX 2012 Dostęp Obsługiwane produkty Tankowce, barki Ropa naftowa, paliwa Vopak Eemshaven jest wspólną inwestycją Royal Vopak i jej partnera NIBC European Infrastructure Fund. Duża powierzchnia terminala (55 ha) daje możliwość zwiększenia pojemności do 2,76 mln m 3. Terminal jest dzierżawiony na podstawie długoterminowych umów z rządami państw europejskich w celu utrzymywanie przez nie wymaganych rezerw paliwowych. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 10
Nowe terminale naftowe Vopak Amsterdam Westpoort Vopak Amsterdam Westpoort (Holandia) Całkowita pojemność terminala 1 216 tys. m 3 Status realizacji Liczba zbiorników 41 Pojemność zbiorników od 10 do 50 tys. m 3 Rodzaj zbiorników Ogrzewane Liczba nabrzeży 10 Maksymalne zanurzenie 13,7 m Docelowa pojemność terminala została osiągnięta w III kw. 2012 Dostęp Obsługiwane produkty Dodatkowe usługi Tankowce, barki Paliwa Blendowanie, wzbogacanie W 2011 zakończono pierwszą fazę budowy terminala oddając do użytku zbiorniki o pojemności 620 tys. m 3. Faza druga budowy trwała do III kwartału roku 2012. Jej efektem było zwiększenie pojemności do ponad 1,2 mln m 3 Głównym funkcją terminala jest magazynowanie, mieszanie i transfer paliw transportowych i biopaliw. Terminal jest w stanie obsługiwać tankowce o wyporności do 120 tys. DWT Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 11
Nowe terminale naftowe Rozbudowa Vopak Europoort Terminal Vopak Europoort (Holandia) Zwiększenie pojemności terminala 400 tys. m 3 Status realizacji Liczba nowych zbiorników 8 Pojemność zbiorników 50 tys. m 3 Liczba nabrzeży 22 Maksymalne zanurzenie Dostęp Obsługiwane produkty 21 m Tankowce, barki, rurociąg Ropa naftowa, paliwa, metanol, chemikalia Rozbudowa terminala rozpoczęła się w IV 2012 i ma zakończyć się w II 2014 Dodatkowe usługi Blendowanie, podgrzewanie W ramach projektu MiDex Greenfield Vopak rozbudowuje swój terminal w Europoort w Rotterdamie do łącznej pojemności 3,7 mln m 3 Główną funkcją nowych zbiorników będzie magazynowanie i przeładunek paliwa lotniczego oraz innych paliw. Poza budową 8 nowych zbiorników zostanie zainstalowania przepompownia, system rurociągów oraz instalacje związane ze zwiększeniem standardów środowiskowych. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 12
Nowe terminale naftowe Terminal Europoort West Terminal Europoort West (Holandia) Całkowita docelowa pojemność terminala 3 000 tys. m 3 Status realizacji Liczba zbiorników Pojemność zbiorników n/a n/a 5% Rodzaj zbiorników Izolowane Liczba nabrzeży 8 Planowane uruchomienie w 2015 r. Maksymalne zanurzenie / długość statku Dostęp Obsługiwane produkty 22,6 m / 335 m Tankowce, barki, rurociągi Ropa naftowa, paliwa, petrochemikalia Konsorcjum VTTI (25%) oraz rosyjska Summa Group (75%) podpisały porozumienie o budowie za 1 mld USD w Porcie Rotterdamu Terminala Europoort West (TEW) o pojemności 3 000 tys. m 3 na terenie o powierzchni 55 ha. Terminal zostanie zbudowany celem zapewnienia usługi magazynowania tranzytowego ropy Ural oraz produktów ropopochodnych transportowanych z portu w Primorsku przez dedykowane tankowce. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 13
Nowe terminale naftowe CBL Ghent Tank Terminal CBL Tank Terminal Ghent (Belgia) Całkowita docelowa pojemność terminala 294 tys. m 3 Liczba zbiorników 35 Pojemność zbiorników Od 5 do 10 tys. m 3 Liczba nabrzeży 8 Maksymalne zanurzenie 12 m Status realizacji 5% Planowane zakończenie budowy w VII 2013 r. Dostęp Obsługiwane produkty Tankowce, barki, cysterny samochodowe Paliwa i biopaliwa Terminal w Ghent jest inwestycją brazylijskiej grupy Companhia Brasileira de Logistica, specjalizującej się w transporcie, przeładunku i magazynowaniu biopaliw. Planowany roczny przeładunek w nowym terminalu w Ghent to około 875 tys. ton. Stosunkowo płytki basen uniemożliwia przeładunek z większych tankowców. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 14
Nowe terminale naftowe SEA-Tank 510 Antwerp SEA-Tank 510 Antwerp (Belgia) Całkowita docelowa pojemność terminala 919 tys. m 3 Liczba zbiorników 40 Pojemność zbiorników Od 1 do 50 tys. m 3 Rodzaj zbiorników Podgrzewane Liczba nabrzeży 12 Maksymalne zanurzenie 15 m Status realizacji 5% Terminal rozpoczął działalność operacyjną w 4 kw. 2012 r. Dostęp Obsługiwane produkty Tankowce, barki, cysterny samochodowe Oleje mineralne, paliwa Terminal SEA-Tank 510 jest wspólną inwestycją belgijskiej grupy Sea-Invest (51%) oraz szwajcarskiej firmy Glencore (49%). Koszt inwestycji wynosił około 350 mln euro. Terminal posiada możliwość przepompowania 3 tys. m³ produktów/godzinę. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 15
Nowe terminale naftowe VTT Vasiliko VTT Vasiliko (Cypr) Całkowita pojemność terminala 858 tys. m 3 Liczba zbiorników 40 Pojemność zbiorników n/a Rodzaj zbiorników Stal miękka, izolowane Liczba nabrzeży 4 Status realizacji 25% Planowane uruchomienie Fazy 1 w I kw. 2014 r. Maksymalne zanurzenie / długość statku Dostęp Obsługiwane produkty 17,5 m / 280 m Tankowce, barki, cysterny samochodowe Paliwa, petrochemikalia, Terminal o wartości 300 mln EUR został strategicznie zlokalizowany na przecięciu szlaków transportowych Europy pd.-wsch., Azji oraz Afryki Pn. Budowa Terminala została podzielona na 3 fazy, z których pierwsza (357 tys. m 3, 20 zbiorników) zostanie ukończona w 1 kw. 2014, a druga 186 tys. m 3 pojemności w 8 zbiornikach w 2 kw. 2014. Opcjonalna Faza 3 obejmie dodatkowe 315 tys. m 3 w 12 zbiornikach Terminal zostanie wyposażony w 1,2 km pomost z 4 nabrzeżami, Na każdym z nich zostaną zainstalowane 2 ramiona przeładunkowe, zdolne do załadunku/ rozładunku 1250 m 3 produktu/godzinę. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 16
Nowe terminale naftowe VTTI Algeciras VTTI Algeciras (Hiszpania) Całkowita pojemność terminala 540 tys. m 3 Liczba zbiorników 21 Pojemność zbiorników n/a Rodzaj zbiorników Stal miękka, izolowane Liczba nabrzeży 3 Status realizacji 25% Planowane uruchomienie w 2015 r. Maksymalne zanurzenie / długość statku Dostęp Obsługiwane produkty 23 m / 335 m Tankowce, barki Paliwa, petrochemikalia W 2011 spółka VTTI zawarła porozumienie z koncernem energetycznym Endesa S.A. na wydzierżawienie terenu w Zatoce Algeciras w Hiszpani (w pobliżu Gibraltaru). Planowany terminal będzie pełnił funkcje magazynową dla produktów na rynek wewnętrzny, głównie paliw dla statków w regionie Gibraltaru oraz, dzięki połączeniu rurociągięm z terminalem Compañía Logística de Hidrocarburos (CLH), paliw Jet oraz Diesel na rynek hiszpański. Terminal zostanie ponadto połączony z rafinerią Cepsa. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 17
Nowe terminale naftowe Norterminal Norterminal (Norwegia) Całkowita pojemność terminala 700 tys. m 3 Status realizacji Liczba zbiorników Pojemność zbiorników 25 + 4 kawerny n/a 25% Liczba nabrzeży 4 Maksymalne zanurzenie / długość statku 12 m / 240 m Planowane uruchomienie 2017 Dostęp Obsługiwane produkty Tankowce Ropa naftowa, gaz Norterminal zostanie zlokalizowany w Kirkenes, strategicznie zlokalizowanym na trasie transportu arktycznego, dostępnego w wyniku rozpuszczania się pokrywy lodowej. Planowany terminal służyć ma jako tranzytowa baza przeładunkowo magazynowa dla rosyjskiej ropy naftowej transportowanej nowo otwartymi szlakami z Morza Karskiego i Morza Barentsa. Zgodnie z założeniami, Terminal obsługiwać będzie tankowce o wyporności do 300 tys. DWT. Planowana przepustowość wynosi 10 mln ton ropy naftowej rocznie. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 18
Nowe terminale naftowe Vopak Horizon Fujairah Vopak Horizon Fujairah (ZEA) Zwiększenie pojemności terminala 611 tys. m 3 Liczba nowych zbiorników 20 Pojemność zbiorników od 20 do 40 tys. m 3 Liczba nabrzeży 6 Maksymalne zanurzenie 18 m Dostęp Tankowce, rurociąg Status realizacji W V 2012 Vopak ukończył ostatni, szósty etap budowy terminala. Obsługiwane produkty Dodatkowe usługi Benzyna, oleje napędowe Blendowanie, podgrzewanie, wzbogacanie Konstrukcja terminala odbywała się w latach 1999 2012 i była podzielona na 6 etapów Vopak Horizon Fujairah posiada łącznie 68 zbiorników i łączną pojemność 2,1 mln m 3. Po zakończeniu rozbudowy pozycja terminala Horizon Fujairah jako centrum logistycznego i największego hub-u regionu została wzmocniona. Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 19
Podsumowanie Charakterystyka nowych terminali 1 Analiza wskazuje na rosnące zapotrzebowanie rynku na usługi logistyczne w transporcie morskim ropy naftowej i paliw. Przeważająca większość terminali uwzględnionych w analizie ma pełnić funkcję HUB-u. 2 Ponad połowa analizowanych nowych terminali powstała lub powstaje w Europie Północnej szczególnie wysoki poziom inwestycji realizowany jest w regionie ARA. 3 Nowe terminale lokalizowane są na trasie głównych morskich szlaków transportowych w portach dobrze skomunikowanych z lądową infrastrukturą przesyłową. 4 Wszystkie analizowane terminale mają możliwość magazynowania i przeładunku paliw. Mniej niż połowa uwzględnionych terminali świadczy także usługi związane z magazynowaniem i przeładunkiem ropy naftowej. 5 Widoczny jest trend budowy dużych terminali (powyżej 500 tys. m 3 ). Wskazuje to na występowanie korzyści skali na ryku przeładunków i magazynowania paliw. 20
Informację o nakładach na budowę terminali na świecie 4
Informację o nakładach na budowę terminali na świecie Kraj Inwestycja Stan inwestycji Pojemność (tys. m3) Wartość inwestycji (mln ) Cena ( /m3) 1. Belgia CBL Tank Terminals BVBA Ghent Planowana 294 80 272 2. Belgia SEA-Tank Terminal (510) Antwerp Zakończona (4q 2012) 919 250 272 3. Chorwacja Luka Ploce Trgovina Planowana 290 140 483 4. Hiszpania CLH - Castellano de Moriscos W budowie 76 24 316 5. Hiszpania ORYX Las Palmas Planowana 200 60 300 6. Hiszpania Tradebe Port Service Zakończona (1q 2013) 450 50 111 7. Hiszpania Vopak Algeciras Zakończona 403 130 323 8. Kanada Edmonton Crude Storage 2 W budowie 190 90 472 9. Kanada Edmonton Crude Storage 2 Zakończona (4q 2012) 570 246 432 10. Korea Płd. New JV South Korean Oil Terminal Zakończona (1q 2013) 1300 500 385 11. Malezja Pengerang Deepwater Petroleum Terminal W budowie 1300 477 367 12. Malta Horizon Malta Terminals Planowana 600 280 467 13. Norwegia Norterminal Arctic Oil Terminal Planowana 700 400 571 15. USA (Texas) Pasadena Bulk Liquids Terminal W budowie 158 120 759 16. USA (Texas) Magellan's Galena Park terminal Planowana 240 40 167 1 USD = 0,8 EUR MEDIANA 367 ŚREDNIA 380
3 Terminal Naftowy w Gdańsku
Terminal Naftowy w Gdańsku Informacje podstawowe Terminal Naftowy w Gdańsku (Polska) Całkowita pojemność terminala 697 tys. m 3 Liczba zbiorników 20 Pojemność zbiorników 10 62,5 tys. m 3 Liczba nabrzeży 4 Maksymalne zanurzenie / długość statku 15 m / 340 m Status realizacji 25% Planowane uruchomienie I części 2015 Dostęp Tankowce, cysterny kolejowe i samochodowe Obsługiwane produkty Ropa naftowa, ON, benzyny, JET, chemikalia Terminal, jako nowoczesny HUB energetyczny, będzie oferował szeroki zakresu usług w zakresie logistyki ropy naftowej i produktów ropopochodnych, w tym: magazynowanie, komponowanie, blendowanie, wzbogacanie. W zakresie ropy naftowej, Terminal będzie umożliwiał (w relacji importowej i exportowej) przeładunek morski poprzez Naftoport oraz lądowy poprzez rurociąg Przyjaźń do rafinerii w Płocku, Gdańsku i niemieckich rafinerii Leuna i PCK Schwedt. W zakresie paliw możliwy będzie przeładunek na cysterny kolejowe i samochodowe. Technologicznie, Terminal będzie zintegrowany z nabrzeżem Naftoportu, co umożliwi obsługę statków o wyporności do 300 tys. DWT. Docelowa pojemność TNG oraz rozmieszczenie zbiorników Ropa naftowa (375 tys. m 3 ) Diesel/benzyny (180 tys. m 3 ) JET (66 tys. m 3 ) HFO (50 tys. m 3 ) Chemia (26 tys. m 3 ) 30 30 30 30 62,5 30 62,5 30 62,5 62,5 62,5 23 62,5 10 23 10 13 13 35 15 Morze Bałtyckie Funkcja terminala Importowa Eksportowa Przemysłowa Hub Magazynowodystrybucyjna 24
Terminal Naftowy w Gdańsku Cechy konkurencyjne Terminala Naftowego w Gdańsku 1 Budowa Terminala jest odpowiedzią na spodziewany wzrost wolumenu importu morskiego do Polski ropy naftowej oraz produktów ropopochodnych. 2 Terminal zostanie strategicznie zlokalizowany na trasie tranzytu ropy naftowej oraz produktów ropopochodnych w regionie Morza Bałtyckiego z Rosji do Europy Zachodniej. 3 Infrastruktura magazynowa Terminala oraz technologicznie zintegrowana infrastruktura przeładunkowa Naftoportu spełniają normy oczekiwane od światowej klasy centrów logistyki ropy naftowej, paliw i chemikaliów. 4 Terminal został zaprojektowany, aby umożliwić świadczenie usług magazynowo dystrybucyjnych (również w relacji importowej i eksportowej) oraz wysoko marżowych usług dodatkowych (blendowania, komponowania, kumulowania). 5 Terminal stanowi kolejne ogniwo w systemie zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju, umożliwiając zarówno przechowywanie zapasów, jak i przeładunek surowca do rafinacji. 6 Terminal umożliwi PERN generowanie dodatkowych przychodów poprzez rozszerzenie zakresu świadczonych usług dla obecnych i nowo pozyskanych klientów oraz nawiązanie współpracy z traderami. 25
Dziękujemy za uwagę Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych "Przyjaźń" S.A. Wyszogrodzka 133, 09 410 Płock tel: + 48 24 266 23 00; fax: + 48 24 266 22 03