UMYSŁ SPOŁECZNY dr Mateusz Hohol Wykład 11: Opieka, zaufanie i kooperacja
P.S. Churchland, Moralność mózgu. Co neuronauka mówi o moralności, tłum. M. Hohol, N. Marek, Copernicus Center Press, Kraków 2013 (oryginalnie: Braintrust. What Neuroscience Tells us about Morality, Pr inceton Univer sity Press, Princeton-Oxford 2011). P.S. Churchland & P. Winkielman, Modulating social behavior with oxytocin: How does it work? What does it mean?, Hormones and Behavior 2012, 61, 392 399, PDF.
Uspołecznienie, podobnie jak wielokomórkowość, pojawiło się wielokrotnie w różnych taksonach, osiągając różne poziomy integracji. Hunt (za Churchland, 2013)
moralność uspołecznienie Zachowania społeczne i moralne wydają się być częścią jednego spektrum działań. Uznajemy je za <<moralne>>, gdy ich rezultaty są poważniejsze niż zachowania społeczne. Churchland, 2013
POJĘCIA I KATEGORIE (ROSCH, 1977) Nie można podać warunków koniecznych i wystarczających przynależności do danej kategorii
Kora przedczołowa (PFC) a uspołecznienie Fuster, 2008 za Churchland, 2013
Churchland 2011 (2013)
STYLE USPOŁECZNIENIA
STYLE USPOŁECZNIENIA
TROSKA O SIEBIE I INNYCH
HOMEOSTATZA pień mózgu i podwzgórze: temperatura ciała poziom glukozy ciśnienie krwi tętno poziom dwutlenku węgla
TROSKA O SIEBIE
TROSKA O POTOMSTWO
matka szczurów zachowuje się tak, jakby jej nowo narodzone potomstwo zostało włączone w jej własny układ homeostatyczny szczurki muszą być karmione, czyszczone i utrzymywane w cieple, a także chronione przed niebezpieczeństwem świata ( ). Kiedy maluchy są zagrożone, ich dobro staje się tak samo ważne jak własny dobrostan matki, uruchomione zostają zatem odpowiednie zachowania korekcyjne. Ból i strach, jej emocje homeostatyczne, które obejmują zarówno uczucia jak i motywacje, wyzwalane są, gdy dobro potomstwa jest zagrożone. To tak, jakby mój złoty krąg rozszerzył się, aby uwzględnić moje bezbronne potomstwo. (Churchland 2013)
TROSKA O POTOMSTWO
TROSKA O POTOMSTWO
OKSYTOCYNA (C43H66N12O12S2) OXT to cykliczny hormon peptydowy złożony z 9 aminokwasów neuroprzekaźnik akcja porodowa, orgazm, karmienie piersią, przytulanie
OKSYTOCYNA (C43H66N12O12S2) =
TROSKA O INNYCH
https://www.youtube.com/watch?v=oh8x9kdkytc
https://www.youtube.com/watch?v=pa4w--hp7tc
podwzgórze (wytwarzanie OXT) => jądro półleżące (część układu nagrody) i przegroda (regulacja zachowań rodzicielskich i seksualnych)
GĘSTOŚĆ RECEPTORÓW OXT NA NEURONACH W JĄDRZE PÓŁLEŻĄCYM Lim, Murphy & Young 2004
OKSYTOCYNA A SPEKTRUM AUTYSTYCZNE Biological Psychiatry 2007, 61, 498-503
1. Zachowanie jest społeczne, gdy prowadzi do konsekwencji przystosowawczych (fitness consequences) zarówno dla dawcy, jak i odbiorcy. 2. Zachowanie korzystne dla dawcy i kosztowne dla odbiorcy (+/ ) jest samolubne. 3. Zachowanie pożyteczne dla obydwu stron jest wzajemnie korzystne mutualizm (+/+). 4. Zachowanie korzystne dla odbiorcy, ale kosztowne dla dawcy jest altruistyczne ( /+). 5. Zachowanie kosztowne zarówno dla dawcy, jak i odbiorcy jest złośliwe ( / ). 6. Kosztowność i korzystność zachowań określane są na podstawie: (i) konsekwencji dostosowawczych dla żywotności osobnika (nie tylko konsekwencji krótkoterminowych); (ii) konsekwencji przystosowawczych w oadniesieniu się do całej populacji (nie tylko jednostek czy grup społecznych z którymi osobnik wchodzi w interakcje). 7. Kooperacja jest zachowaniem, które dostarcza korzyści innemu osobnikowi (odbiorcy), a korzyści te wpływają na ewolucję tego zachowania. West, El Mouden & Gardner 2011, za Churchland 2013
KOOPERACJA << kooperacja : działania kooperatywne obejmują np. wspólną pracę, prowadzącą do tego samego zakończenia, celu c z y e f e k t u ; w s p ó l n e działanie >>. Oxford English Dictionary
KOOPERACJA
GRA W ZAUFANIE
GRA W ULTIMATUM
GRA W ULTIMATUM
PROBLEM JAZDY NA GAPĘ
Fehr & Gächter, 2000
PROSZĘ OBEJRZEĆ prof. Paul Zak Trust, morality and oxytocin, wykład na TED (dostępne polskie napisy) http://www.ted.com/talks/ paul_zak_trust_morality_and_oxytocin