SPIS TREŚCI Wstęp... 4 Scenariusze zajęć z wykorzystaniem płyty Między nami 1... 5 Sprawdziany znajomości tekstów kultury poznanych w podręczniku... 27 Teksty nagrane na płytę, niezamieszczone w podręczniku... 47 Wykaz tekstów nagranych na płytę Między nami 1... 55
WSTĘP Scenariusze lekcji z wykorzystaniem płyty Między nami 1 stanowią wprowadzenie do pracy z tekstem słuchanym lub uzupełnienie zajęć lekcyjnych z tekstem i ćwiczeniami z podręcznika. Mogą być również alternatywną propozycją metodyczną przeprowadzenia lekcji. Najważniejszym celem dydaktycznym zaproponowanych zadań jest ćwiczenie koncentracji uczniów. Uważne słuchanie jest o wiele trudniejsze niż czytanie, gdyż uczeń musi ogarnąć cały tekst, zapamiętać najważniejsze informacje i zrozumieć sens wysłuchanego tekstu, nie mając go przed oczyma i nie mogąc wielokrotnie go czytać. Równie ważne jest także ćwiczenie umiejętności rozumienia tekstu na poziomie dosłownym, kształcenie umiejętności jego interpretowania oraz rozwijanie twórczego myślenia. Z każdego rozdziału podręcznika wybrano kilka tekstów źródłowych (w całości lub tylko fragmentów), które następnie zostały nagrane na płytę, często w różnych wersjach i interpretacjach. Do każdego z nich przygotowano kartę pracy ucznia zawierającą zestaw zadań. Teksty zostały opatrzone podanym na marginesie numerem, który ułatwi ich odnalezienie na płycie CD. Nagrane fragmenty prezentują różny stopień trudności, dlatego niektóre z nich należy zaprezentować uczniom kilkakrotnie. Ponieważ to nauczyciele najlepiej znają możliwości swoich uczniów, dlatego do nich należy decyzja, który tekst wystarczy wysłuchać tylko raz, a który kilkakrotnie. Zadania wykonane po pierwszym słuchaniu uczniowie zaznaczają na przykład linią prostą albo określonym kolorem, a zadania wykonane po drugim słuchaniu linią falistą lub innym niż za pierwszym razem kolorem. Płyta została przygotowana ze szczególną dbałością o jakość dźwięku i efektów specjalnych. Reżyserią dźwięku zajął się Jacek Puchalski, laureat nagrody II Krajowego Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Telewizji Polskiej Dwa Teatry Sopot 2002, przyznanej za realizację akustyczną słuchowiska Dante.
SCENARIUSZE ZAJĘĆ Z WYKORZYSTANIEM PŁYTY MIĘDZY NAMI 1 ZADANIA DO ROZDZIAŁU UŹRÓDEŁ (1 5) Czesław Miłosz, Przypowieść o maku (podręcznik, s. 21) Karta pracy nr 1 Utwór jest nagrany pięciokrotnie. Pierwsze nagranie to aktorska interpretacja wiersza, cztery kolejne zaś wykonanie utworu w określonych rolach: (1) interpretacja (2) wersja marzyciela-romantyka (3) wersja dowódcy wojskowego (4) wersja sprawozdawcy sportowego (5)wersjastarcagawędziarza Wiersz Miłosza jest krótki i raczej łatwy w odbiorze. Zadania 1 4 uczniowie wykonują po wysłuchaniu interpretacji aktorskiej (1), a zadania 5 7 po wysłuchaniu kolejnych wersji. Do wykonania zadań powinno wystarczyć jednokrotne wysłuchanie wiersza. Jeżeli uczniowie prosiliby o powtórną prezentację nagrania, to należy uwzględnić ich oczekiwania, polecając, aby zaznaczyli w umówiony sposób już wykonane zadania i na czas powtórnego słuchania odłożyli kartę zadań, koncentrując się wyłącznie na dokładnym wysłuchaniu nagrania. Można też zrobić inaczej: pozwolić uczniom zapoznać się z kartą pracy przed pierwszym wysłuchaniem nagrania, jednak w czasie słuchania nie powinni do niej zaglądać, aby nie słuchać tekstu wybiórczo. Wskazówki te warto uwzględnić w pracy z innymi tekstami i zadaniami zaproponowanymi w tym zestawie. Zadanie 5. wiąże się z osobną prezentacją kilku różnych interpretacji aktorskich wiersza. (6) Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (podręcznik, s. 35, dodatkowy lub alternatywny cykl zadań, lub kontynuacja lekcji przedstawionej w podręczniku) Karta pracy nr 2 Jest to trudny tekst, dlatego po pierwszym uważnym wysłuchaniu uczniowie wykonują tyle ćwiczeń, ile potrafią, a brakujące zadania uzupełniają po powtórnym wysłuchaniu nagrania. Warto polecić uczniom, aby zadania, które udało im się wykonać po pierwszym wysłuchaniu nagrania, wyróżnili w jakiś umówiony wcześniej sposób. Jeżeli zajdzie potrzeba, należy uczniom zaprezentować nagranie
Scenariusze zajęć z wykorzystaniem płyty Między nami 1 9 KARTA PRACY NR 1 1. Jaki wyraz i wyrazy od niego pochodzące pojawiają się najczęściej w tekście wiersza? Odpowiedz, uzupełniając poniższe wyrażenia i zwroty. ziarnko... księżyc...... psom wszystko w...... rośnie w ogrodzie... się kołysze 2. Jaką funkcję pełnią w wierszu wypisane w zadaniu 1. wyrazy? Zaznacz właściwe odpowiedzi. A. ożywiają tekst D. jest to powtórzenie B. są częścią metafor E. tworzą rymy C. pełnią funkcję epitetu F. są częścią porównania 3. Ustal, które zdania są zgodne z treścią wiersza Czesława Miłosza. Wstaw X w odpowiednim miejscu. PRAWDA FAŁSZ Ziemia jest jak ziarnko maku. Ziemia to główka makówki. Makówka to planeta w kosmosie ogrodu. Ziemia jest maleńka wobec ogromu wszechświata. Ziemia to centrum wszechświata. Życie istnieje tylko na Ziemi. Być może na innych planetach też istnieje życie. 4. Odpowiedz na pytania. Na co szczekają makowe pieski? Conieprzyszłodogłowymakowympsom? Gdzie może stać domek z ogrodem?
10 Scenariusze zajęć z wykorzystaniem płyty Między nami 1 5. Krótko opisz, kim może być osoba interpretująca wiersz w poszczególnych wykonaniach utworu. 1wersja:... 2wersja:... 3wersja:... 4wersja:... 6. Które z wysłuchanych wykonań wiersza najbardziej ci się podobało? Uzasadnij swój wybór w kilku zdaniach. 7. Zaprezentuj własne wykonanie wiersza, np. jako zbuntowana nastolatka, flegmatyk, niedowiarek.