OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W WARSZAWIE 00-844 WARSZAWA ul. Grzybowska 77 tel. (022) 457 03 35 tel./fax. (022) 457 03 45 http://www.oke.waw.pl e-mail info@oke.waw.pl OKE-WSEGiM-444-/06 Warszawa, 28 sierpnia 2006 r. Państwo Dyrektorzy Gimnazjów województwa mazowieckiego Szanowni Państwo, 26 i 27 kwietnia 2006 r. przeprowadziliśmy ogólnopolski egzamin gimnazjalny w części humanistycznej i matematyczno-przyrodniczej. Opis tego egzaminu, wyniki i zaświadczenia uczniów, wyniki szkół w kontekście wyników gmin, powiatów i województwa przekazaliśmy w czerwcu 2006 r. Arkusze egzaminacyjne wraz z kryteriami oceniania zamieściliśmy na naszej stronie internetowej www.oke.waw.pl. Obecnie przekazujemy Państwu Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego przeprowadzonego w 2006 roku w województwie mazowieckim zawierające podstawowe informacje o organizacji egzaminu, kartoteki arkuszy egzaminacyjnych, oraz opracowanie wyników egzaminu w naszym województwie. Zachęcamy Rady Pedagogiczne do wnikliwej analizy wyników egzaminu pod kątem oceny efektów systemu dydaktycznego szkoły w kontekście społecznym, a także np. realizowanych programów nauczania, doboru podręczników, stosowanych strategii nauczania oraz zasad wewnątrzszkolnego systemu ewaluacji osiągnięć uczniów. Wskazówki dotyczące analizowania, interpretowania i wykorzystywania wyników egzaminu gimnazjalnego do podnoszenia jakości pracy szkoły są dostepne na naszej stronie internetowej. Mamy nadzieję, że powyższe działania przyczynią się do podniesienia jakości pracy Państwa Szkoły. Do przekazanych materiałów dołączyliśmy podstawowe informacje o organizacji egzaminu gimnazjalnego w 2007 roku. Uprzejmie informujemy, że podobnie jak w latach ubiegłych zgłaszają Państwo szkołę i uczniów do egzaminu w 2007 roku za pomocą programu Hermes pobranego z naszej strony internetowej do końca października 2006 roku. Z poważaniem Dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Warszawie Anna Frenkiel
SPIS TREŚCI PODSTAWOWE INFORMACJE O ORGANIZACJI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO...5. Przygotowania do egzaminu...5.2 Przeprowadzenie egzaminu...6.3 Zgodność przeprowadzenia egzaminu z procedurami i instrukcjami...7.4 Przyjmowanie dokumentacji i arkuszy egzaminacyjnych z obu części egzaminu...7.5 Organizacja sprawdzania prac uczniowskich...7.6 Przekazanie wyników i zaświadczeń...8 2 OGÓLNE WYNIKI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO...9 2. Podstawowe dane statystyczne dla wszystkich arkuszy egzaminacyjnych...9 2.2 Wyniki części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego arkusz GH-A-062... 2.3 Wyniki części matematyczno-przyrodniczej egzaminu gimnazjalnego arkusz GM- A-062...7 3 EGZAMIN GIMNAZJALNY W CZĘŚCI HUMANISTYCZNEJ...23 3. Charakterystyka arkuszy egzaminacyjnych...23 3.. Kartoteka zestawu zadań I śmiech niekiedy może być nauką (A,A4, A5,A6)...23 3..2 Kartoteka zestawu zadań Igrzyska dawniej i dziś (A7)...26 3..3 Kartoteka zestawu zadań Koleżeństwo, partnerstwo, przyjaźń (A8)...28 3.2 Analiza szczegółowych wyników egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej...3 3.2. Łatwość zadań w arkuszu A...3 3.2.2 Łatwość zadań w arkuszu A7...34 3.2.3 Łatwość zadań w arkuszu A8...35 3.2.4 Łatwość umiejętności w arkuszu A...36 4 EGZAMIN GIMNAZJALNY W CZĘŚCI MATEMATYCZNO - PRZYRODNICZEJ...36 4. Charakterystyka arkuszy egzaminacyjnych...36 4.. Kartoteka zestawu zadań (A, A4, A5, A6)...37 4..2 Kartoteka zestawu zadań (A7)...39 4..3 Kartoteka zestawu zadań Parki narodowe (A8)...42 4.2 Analiza szczegółowych wyników egzaminu gimnazjalnego w części matematycznoprzyrodniczej...43 4.2. Łatwość zadań w arkuszu A...43 4.2.2 Łatwość zadań w arkuszu A7...46 4.2.3 Łatwość zadań w arkuszu A8...48 4.2.4 Łatwość umiejętności w arkuszu A...49 3
5 ORGANIZACJA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO W 2007 ROKU...50 5. Harmonogram działań dyrektora gimnazjum jako przewodniczącego szkolnego zespołu egzaminacyjnegow związku z przeprowadzeniem egzaminu gimnazjalnego w 2007 roku...5 5.2 Wykaz kopert (papierowych i bezpiecznych) dostarczanych do punktu egzaminacyjnego po zakończeniu egzaminu...53 5.3 Sposób zgłaszania do OKE informacji o nieprawidłowościach w dystrybucji i wydruku arkuszy egzaminacyjnych...54 4
PODSTAWOWE INFORMACJE O ORGANIZACJI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO. Przygotowania do egzaminu Przygotowania do przeprowadzenia egzaminu gimnazjalnego rozpoczęły się jesienią 2005 roku. Do końca października dyrektorzy szkół przekazali OKE w formie elektronicznej (przy użyciu aplikacji Hermes) wykazy uczniów zgłoszonych do egzaminu. Na listach oprócz danych osobowych umieścili informację o rodzaju arkusza dla każdego ucznia oraz o jego specyficznych trudnościach w uczeniu się. Podobnie jak w roku ubiegłym przygotowano zestawy egzaminacyjne dla uczniów z dysfunkcjami. Symbol zestawu GH-A- GM-A-... Zestaw egzaminacyjny czcionka Times New Roman 2 pkt treść standardowa Odbiorca uczeń bez dysfunkcji GH-A-... GM-A-... GH-A8-... GM-A8-... Times New Roman 2 pkt Times New Roman 2 pkt standardowa dostosowana uczeń z dysleksją uczeń z upośledzeniem w stopniu lekkim GH-A7-... GM-A7-... Times New Roman 2 pkt dostosowana uczeń niesłyszący / słabo słyszący GH-A6-... GM-A6-... Druk w piśmie Braille a dostosowana uczeń niewidomy GH-A5-... GM-A5-... GH-A4-... GM-A4-... Arial 24 pkt dostosowana uczeń słabo widzący Arial 6 pkt dostosowana uczeń słabo widzący Zgodnie z ustalonym harmonogramem od 6 do 6 marca 2006 roku przeprowadzono szkolenia przewodniczących szkolnych zespołów egzaminacyjnych. Miejsca szkoleń były dostosowane do rozkładu terytorialnego szkół. W szkoleniach oprócz dyrektorów szkół uczestniczyli pracownicy organów prowadzących szkoły i nadzoru pedagogicznego. Scenariusz szkolenia uwzględniał: - przekazanie informacji o zmianach w prawie oświatowym dotyczących egzaminu; - przypomnienie procedur i instrukcji przygotowania i przeprowadzenia egzaminu; - omówienie harmonogramu pracy dyrektora szkoły jako przewodniczącego szkolnego zespołu egzaminacyjnego w związku z przeprowadzaniem egzaminu; - przedstawienie zadań przewodniczącego szkolnego zespołu egzaminacyjnego i zespołów nadzorujących; - przypomnienie zasad kodowania prac uczniowskich; - informację o sposobie pracy uczniów piszących standardowy arkusz egzaminacyjny i uczniów z dysfunkcjami; - informacje o dystrybucji arkuszy egzaminacyjnych. Wydruki z aplikacji Hermes zawierające listy uczniów dyrektorzy szkół otrzymali pocztą. 5
Uczestnicy szkoleń otrzymali: - nalepki z kodami kreskowymi; - płyty CD z elektroniczną wersją procedur przeprowadzania oraz organizowania egzaminu i elektroniczną wersją załączników potrzebnych do sporządzenia dokumentacji; - informacje o pakowaniu arkuszy w bezpieczne koperty; - informacje o sposobie zgłaszania nieprawidłowości w dystrybucji i wydruku arkuszy; - informacje o terminach i miejscu odbierania wyników egzaminu i zaświadczeń; - adres punktu przyjmowania dokumentacji i arkuszy egzaminacyjnych po egzaminie..2 Przeprowadzenie egzaminu Dystrybucja arkuszy egzaminacyjnych do obu części egzaminu gimnazjalnego odbyła się 25 kwietnia 2006 roku. Kilkanaście szkół zgłosiło do OKE informacje o pewnych nieprawidłowościach w dystrybucji arkuszy wykaz tych informacji przekazano CKE. Egzamin gimnazjalny na Mazowszu odbył się w 899 szkołach. Część humanistyczną egzaminu gimnazjalnego przeprowadzono 26 kwietnia, a część matematyczno-przyrodniczą 27 kwietnia 2006 roku. Rodzaj arkusza Liczba uczniów przystępujących do egzaminu w części humanistycznej przystąpili do egzaminu A 65026 A4 42 A5 2 A6 8 A7 2 A8 956 Łącznie 6675 Liczba uczniów, którzy: nie przystąpili do egzaminu (bez zwolnionych) zostali zwolnieni z egzaminu (bez laureatów) są laureatami konkursów Łączna liczba uczniów 305 72 34 66686 Uwaga: 98 uczniów przystąpiło do egzaminu w terminie dodatkowym 6.06.2006 r. Rodzaj arkusza Liczba uczniów przystępujących do egzaminu w części matematyczno-przyrodniczej przystąpili do egzaminu A 64932 A4 42 A5 2 A6 8 A7 2 A8 957 Łącznie 66082 Liczba uczniów, którzy: nie przystąpili do egzaminu (bez zwolnionych) zostali zwolnieni z egzaminu (bez laureatów) są laureatami konkursów Łączna liczba uczniów 365 72 67 66686 Uwaga: 54 uczniów przystąpiło do egzaminu w terminie dodatkowym 7.06.2006 r 6
.3 Zgodność przeprowadzenia egzaminu z procedurami i instrukcjami Do obserwacji i nadzorowania prawidłowości przeprowadzenia obu części egzaminu gimnazjalnego Dyrektor OKE powołał 603 obserwatorów. W gminach/dzielnicach, które zgłosiły swoich przedstawicieli w liczbie równej liczbie prowadzonych szkół, obserwator był w każdej szkole. W pozostałych przypadkach obserwatorzy byli kierowani do szkół, w których ubiegłoroczne wyniki w zasadniczy sposób odbiegały od średnich wyników uzyskiwanych w poszczególnych gminach/dzielnicach oraz do szkół, wobec których w poprzednim roku szkolnym zgłaszano zastrzeżenia, jednak wobec braku jednoznacznych dowodów nieprawidłowości nie unieważniono w nich egzaminu. We wszystkich szkołach egzamin przebiegał bez zakłóceń. Z powodu stwierdzonej przez egzaminatorów niesamodzielności prac w 3 szkołach unieważniono egzamin 6 uczniom. Uczniowie, którym unieważniono prace, pisali egzamin w terminie dodatkowym w czerwcu 2006 r..4 Przyjmowanie dokumentacji i arkuszy egzaminacyjnych z obu części egzaminu Do przyjmowania dokumentacji i arkuszy egzaminacyjnych przygotowano 5 ośrodków rozlokowanych na terenie Mazowsza. Za funkcjonowanie ośrodka odpowiadał kierownik pracownik OKE. Wspomagały go osoby dodatkowo zatrudnione na czas przyjmowania dokumentacji, a także przewodniczący zespołów egzaminatorów z danego terenu. Każdy ośrodek był czynny od godziny 8 00 tak długo, jak wymagały tego okoliczności. Tam, gdzie przyjmowano dokumentację ze stosunkowo dużej liczby szkół, dyrektorom wyznaczono godziny oddawania materiałów. Przyjmowanie dokumentacji i arkuszy przebiegało bez zakłóceń..5 Organizacja sprawdzania prac uczniowskich Dyrektor OKE w porozumieniu z koordynatorami egzaminu powołał: - 42 około dwudziestoosobowe zespoły egzaminatorów do sprawdzania arkuszy A, A4, A5 części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego, - 45 około dwudziestoosobowych zespołów egzaminatorów do sprawdzania arkuszy A, A4, A5 części matematyczno-przyrodniczej egzaminu gimnazjalnego, - zespół egzaminatorów do sprawdzania arkuszy A7, A8 części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego, - zespół egzaminatorów do sprawdzania arkuszy A7, A8 części matematyczno - przyrodniczej egzaminu gimnazjalnego. Każdemu przewodniczącemu zespołu egzaminatorów przydzielono do pomocy: - asystenta, którego zadaniem była weryfikacja techniczna kart odpowiedzi wszystkich egzaminatorów danego zespołu, - dwóch weryfikatorów, którzy wraz z przewodniczącym odpowiadali za weryfikację merytoryczną pracy egzaminatorów. Koordynatorzy obu części egzaminu, po uzgodnieniu modeli odpowiedzi i zasad punktowania na spotkaniu koordynatorów ze wszystkich okręgowych komisji egzaminacyjnych zorganizowanym w CKE, przeprowadzili szkolenie dla weryfikatorów i przewodniczących zespołów egzaminatorów w zakresie organizacji sprawdzania i kryterialnego oceniania prac uczniowskich. 7
Przewodniczący zespołów egzaminatorów zostali zobowiązani do: - przeszkolenia egzaminatorów w zakresie kryterialnego oceniania prac uczniowskich i zasad wypełniania kart odpowiedzi, - protokolarnego odebrania od uprawnionego przedstawiciela OKE prac do sprawdzania w wyznaczonym ośrodku, - przydzielenia prac uczniowskich poszczególnym egzaminatorom, - zorganizowania sprawdzania prac w wyznaczonej sali danego ośrodka sprawdzania, - weryfikacji technicznej wszystkich kart odpowiedzi i weryfikacji merytorycznej prac każdego egzaminatora, - dokumentowania pracy każdego egzaminatora, - protokolarnego przekazania prac uczniowskich wskazanemu pracownikowi OKE w danym ośrodku i dokumentacji pracy zespołu koordynatorowi, - niezwłocznego zgłaszania zaistniałych problemów koordynatorom egzaminu. Przewodniczący zespołów egzaminatorów zorganizowali szkolenia dla egzaminatorów w zakresie organizacji sprawdzania i kryterialnego oceniania prac uczniowskich. Sprawdzanie prac uczniowskich odbywało się 6 7 maja (część humanistyczna i część matematyczno-przyrodnicza) 2006 roku w 8 ośrodkach na terenie Mazowsza. Między ośrodkami sprawdzania zapewniono łączność telefoniczną i internetową. Za harmonogram sprawdzania odpowiadali koordynatorzy części humanistycznej i matematyczno-przyrodniczej egzaminu gimnazjalnego powołani przez Dyrektora OKE. Prace z części humanistycznej sprawdzało 004 egzaminatorów, z matematycznoprzyrodniczej 06..6 Przekazanie wyników i zaświadczeń Karty odpowiedzi zebrane od zespołów egzaminatorów zostały przetworzone (zeskanowane, zweryfikowane i rozkodowane) w Wydziale Badań i Analiz. 4 czerwca 2006 roku przekazano dyrektorom szkół zaświadczenia i indywidualne wyniki uczniów z uwzględnieniem sumy punktów za wszystkie zadania oraz liczby punktów uzyskanych za zadania sprawdzające poszczególne umiejętności. Dla ułatwienia dydaktycznej analizy wyników egzaminu przekazano także wyniki szkół i oddziałów klasowych w kontekście wyników gmin, powiatów i województwa. 8
2 OGÓLNE WYNIKI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2. Podstawowe dane statystyczne dla wszystkich arkuszy egzaminacyjnych Za każdą z obu części egzaminu gimnazjalnego uczeń mógł uzyskać maksymalnie po 50 punktów, bez względu na to, który rodzaj arkusza rozwiązywał. Zgodnie ze strukturą egzaminu w części humanistycznej sprawdzano opanowanie dwóch umiejętności (czytanie i odbiór tekstów kultury; tworzenie własnego tekstu), a w części matematyczno-przyrodniczej czterech umiejętności (umiejętne stosowanie terminów, pojęć i procedur z zakresu przedmiotów matematycznoprzyrodniczych niezbędnych w praktyce życiowej i dalszym kształceniu; wyszukiwanie i stosowanie informacji; wskazywanie i opisywanie faktów, związków i zależności, w szczególności przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych, przestrzennych i czasowych; stosowanie zintegrowanej wiedzy i umiejętności do rozwiązywania problemów). Podstawowe dane statystyczne dla wszystkich arkuszy egzaminacyjnych 0-62 Arkusz Średnia liczba punktów Wynik najwyższy Odchylenie Wynik najniższy Mediana Modalna standardo we Liczba uczniów GH-A-062 32,4 50,00 0,00 34,00 36,00 8,49 65060 GH-A4-062 34,43 50,00,00 35,50 42,00 8,06 42 GH-A5-062 25,48 42,00,00 28,00 4,0 8,24 2 GH-A6-062 34,89 48,00 2,00 33,50 29,00 6,93 8 GH-A7-062 35,59 50,00 3,00 38,00 45,00 2,76 2 GH-A8-062 33,95 50,00 6,0 35,00 37,00 8,20 956 GM-A-062 25,24 50,00 0,0 24,0 2,00 0,57 64999 GM-A4-062 23,93 45,00 9,00 24,0 9,00 0,46 42 GM-A5-062 4,95 38,00 5,00 5,0 8,00 7,05 2 GM-A6-062 8,56 40,00 4,0 6,00 0,00 0,7 8 GM-A7-062 29,70 47,00,00 28,0 22,00 9,08 2 GM-A8-062 29,93 49,00 0,00 30,0 27,00 9,47 957 9
Część humanistyczna egzaminu gimnazjalnego Średnie liczby punktów za sprawdzane umiejętności Arkusz Czytanie i odbiór tekstów kultury Tworzenie własnego tekstu GH-A-062 GH-A4-062 GH-A5-062 GH-A6-062 GH-A7-062 GH-A8-062 średnia 8,58 3,83 max 25,00 25,00 średnia 8,69 5,74 max 25,00 25,00 średnia 4,62 0,86 max 25,00 25,00 średnia 7,78 7, max 25,00 25,00 średnia 6,82 8,77 max 23,00 27,00 średnia 23,69 0,26 max 30,00 20,00 Arkusz Część matematyczno-przyrodnicza egzaminu gimnazjalnego Średnie liczby punktów za sprawdzane umiejętności Umiejętne stosowanie terminów, pojęć i procedur z zakresu przedmiotów matematycznoprzyrodniczych niezbędnych w praktyce życiowej i dalszym kształceniu Wyszukiwanie i stosowanie informacji Wskazywanie i opisywanie faktów, związków i zależności, Stosowanie zintegrowanej w szczególności wiedzy przyczynowo-skutkowych, i umiejętności do funkcjonalnych, rozwiązywania problemów przestrzennych i czasowych średnia 7,00 8,2 7,28 2,76 GM-A-062 max 5,00 2,00 5,00 8,00 średnia 6,8 7,79 7,7 2,7 GM-A4-062 max 5,00 2,00 5,00 8,00 śednia 3,29 5,62 5,0 0,95 GM-A5-062 max 5,00 2,00 5,00 8,00 średnia 5,72 5,33 5,94,56 GM-A6-062 max 5,00 2,00 5,00 8,00 średnia 0,60 2,54 4,55,7 GM-A7-062 max 6,00 7,00,00 6,00 średnia 0,25 0,8 5,68 3,9 GM-A8-062 max 20,00 5,00 9,00 6,00 0
Analizując powyższe dane statystyczne, nie należy porównywać wyników uczniów piszących różne arkusze w danej części egzaminu, ponieważ zadania w arkuszu A7 dla uczniów słabo słyszących i głuchych oraz w arkuszu A8 dla uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym były inne niż w arkuszach A, A4, A5 i A6, inna też była maksymalna liczba punktów możliwych do uzyskania za poszczególne umiejętności. Należy także podkreślić, że dane statystyczne dla arkuszy A4, A5, A6, A7, A8 odnoszą się do stosunkowo wąskiej grupy uczniów i mogą jedynie służyć nauczycielom oraz dyrektorom szkół do interpretacji indywidualnych wyników uczniów z dysfunkcjami. 2.2 Wyniki części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego arkusz GH-A-062 Największa grupa uczniów rozwiązywała zadania z arkusza standardowego (A). Uzyskana średnia liczba punktów (32,4) jest nieznacznie niższa niż w roku ubiegłym (34,47). Populacja uczniów rozwiązujących arkusz standardowy w części humanistycznej jest zróżnicowana pod względem osiągnięć jednostkowych, o czym świadczy przedstawiony niżej rozkład wyników. Rozkład wyników GH-A-062 3 400 3 200 3 000 2 800 2 600 2 400 2 200 2 000 800 600 400 200 000 800 600 400 200 0 0 2 4 6 8 0 2 4 6 8 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 W całej grupie piszących jeden uczeń uzyskał 0 punktów (wynik minimalny), a osiemdziesięciu ośmiu (w tym 34 laureatów) osiągnęło wynik maksymalny (50 punktów). Najwięcej uczniów (392) otrzymało 36 punktów (modalna wynik najczęściej występujący). Wynik ucznia środkowego (mediana) to 34 punkty. Uzyskało go 3064 uczniów.
Na podstawie wyników całej populacji Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotowała skalę staninową, która pozwala odnieść wynik indywidualny ucznia do wyników w kraju. Normy staninowe dla wyników uczniowskich w kraju (GH-A-062) Stanin Nazwa Przedział Liczba uczniów % liczby uczniów punktowy w woj. mazowieckim w woj. mazowieckim najniższy 0 4 2042 3,4 2 bardzo niski 5 9 363 5,58 3 niski 20 24 649 9,45 4 niżej średni 25 29 978 5,03 5 średni 30 34 3973 2,48 6 wyżej średni 35 38 2549 9,29 7 wysoki 39 4 823 2,48 8 bardzo wysoki 42 44 5457 8,39 9 najwyższy 45 50 3355 5,6 Jeżeli uczeń uzyskał 32 punkty, to jego wynik mieści się w przedziale od 30 do 34 punktów, czyli w staninie piątym, co oznacza, że jest to wynik średni uzyskany przez ok. 2,48% uczniów województwa mazowieckiego. Wyniki 43457 uczniów mieszczą się w staninach od piątego do dziewiątego, co oznacza, że w województwie mazowieckim 66,8% uczniów uzyskało wynik co najmniej średni. W tej liczbie jest 3355 uczniów z wynikiem 45-50 punktów. 2
Województwo mazowieckie składa się z 42 powiatów. Dla każdego z nich obliczono średnią liczbę punktów uzyskaną przez uczniów piszących arkusz standardowy. Średnie liczby punktów z części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego dla powiatów województwa mazowieckiego powiat Średnia białobrzeski 3,57 ciechanowski 29,99 garwoliński 30,9 gostyniński 3,96 grodziski 32,50 grójecki 3,65 kozienicki 30,89 legionowski 3,83 lipski 30,75 łosicki 30,38 m. Ostrołęka 32,3 m. Płock 3,0 m. Radom 32,50 m. Siedlce 34,5 makowski 29,48 miński 32,76 mławski 30,86 nowodworski 3,82 ostrołęcki 29,23 ostrowski 30,77 otwocki 32,34 piaseczyński 32,8 płocki 29,53 płoński 30,06 pruszkowski 35,3 przasnyski 30,46 przysuski 3,23 pułtuski 29,99 radomski 29,62 siedlecki 30,92 sierpecki 30,4 sochaczewski 30,2 sokołowski 3,8 szydłowiecki 30,80 Warszawa 35,64 warszawski zachodni 35,0 węgrowski 3,29 wołomiński 32,36 wyszkowski 3,2 zwoleński 30,27 żuromiński 29,26 żyrardowski 3,86 województwo 32,40 3
Średnie obliczono również dla poszczególnych dzielnic Warszawy. Średnie liczby punktów z części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego dla dzielnic Warszawy Dzielnica Średnia Warszawa Bemowo 36,5 Warszawa Białołęka 35,43 Warszawa Bielany 34,93 Warszawa Mokotów 35,52 Warszawa Ochota 36,96 Warszawa - Praga Południe 35,00 Warszawa - Praga Północ 33,39 Warszawa Rembertów 35,07 Warszawa Śródmieście 38,5 Warszawa Targówek 33,88 Warszawa Ursus 34,0 Warszawa Ursynów 36,9 Warszawa Wawer 36,43 Warszawa Wesoła 34,90 Warszawa Wilanów 37,67 Warszawa Włochy 34,4 Warszawa Wola 34,34 Warszawa Żoliborz 35,86 Warszawa 35,64 4
Dla ułatwienia analizy rozkładu wyników w województwie mazowieckim przygotowano dla arkusza A tabelę staninową, biorąc pod uwagę średnie liczby punktów uzyskane przez gimnazja z każdego powiatu. Normy staninowe dla wyników w powiatach (GH-A-062) Stanin Nazwa Przedział Liczba % Nazwy powiatów punktowy powiatów powiatów najniższy 29,23-29,29 2 ostrołęcki, żuromiński 4,8 2 bardzo niski 29,48-29,62 3 makowski, płocki, radomski 7, 3 niski 29,99-30,2 5 ciechanowski, pułtuski, płoński, sierpecki, sochaczewski,9 4 niżej średni 30,27-30,86 7 zwoleński, łosicki, przasnyski, lipski, ostrowski,szydłowiecki 6,7 mławski 5 średni 30,89-3,57 8 kozienicki, garwoliński, siedlecki, m. Płock, wyszkowski, przysuski, 9 węgrowski,białobrzeski 6 wyżej średni 3,65-32,0 7 grójecki, sokołowski, nowodworski, legionowski, żyrardowski, gostyniński, 6,7 m. Ostrołęka 7 wysoki 32,9-32,50 5 piaseczyński, otwocki, wołomiński, grodziski, m. Radom,9 8 bardzo wysoki 32,75-35,0 3 miński, m. Siedlce, warszawski zachodni 7, 9 najwyższy 35,3-35,64 2 pruszkowski, Warszawa 4,8 Różnica między najwyższą (35,64) a najniższą (29,23) wartością średniej w powiatach wynosi 6,4 pkt, czyli jest znaczna. Z analizy tabeli wynika, że lepsze wyniki w części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego uzyskali uczniowie ze szkół warszawskich i powiatów sąsiadujących z Warszawą, a także z niektórych dużych miast Mazowsza. 5
Aby umożliwić dyrektorom szkół, organom prowadzącym szkoły i nadzorowi pedagogicznemu odniesienie wyników danej szkoły z części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego do wyników uzyskanych przez uczniów z innych szkół, Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotwała tabelę staninową dla wyników szkół, biorąc pod uwagę średnie liczby punktów uzyskane przez uczniów z każdej szkoły. Normy staninowe dla wyników szkół w kraju (GH-A-062) Stanin Nazwa Przedział Liczba szkół Procent szkół punktowy w woj. mazowieckim w woj. mazowieckim najniższy 0 22,0 27 3,2 2 bardzo niski 22, 26,8 45 5,3 3 niski 26,9 28,7 85 0, 4 niżej średni 28,8 30,2 23 4,6 5 średni 30,3 3,7 4 6,7 6 wyżej średni 3,8 33,3 30 5,4 7 wysoki 33,4 35,3 08 2,8 8 bardzo wysoki 35,4 38,2 3 3,4 9 najwyższy 38,3 45,7 72 8,5 Z danych zamieszczonych w tabeli wynika, że w 35% szkół mazowieckich wyniki średnie mieściły się w grupach wyników wysokich, bardzo wysokich i najwyższych, natomiast w staninach najniższym, bardzo niskim i niskim mieściło się 2,9% średnich wyników szkół. Korzystając z tabeli, można odnaleźć stanin, w którym mieści się średnia szkoły i stwierdzić, czy wynik uzyskany przez szkołę jest wysoki, średni, czy niski w porównaniu z wynikami szkół w Polsce. 6
2.3 Wyniki części matematyczno-przyrodniczej egzaminu gimnazjalnego arkusz GM-A-062 Największa grupa uczniów rozwiązywała zadania z arkusza standardowego (A). Uzyskana średnia liczba punktów (25,24) jest niższa od wyniku z roku ubiegłego (25,86). Wyniki uzyskane w części matematyczno-przyrodniczej są inaczej zróżnicowane niż wyniki egzaminu w części humanistycznej, o czym świadczy przedstawiony niżej rozkład wyników. Rozkład wyników GM-A-062 2 600 2 400 2 200 2 000 800 600 400 200 000 800 600 400 200 0 0 2 4 6 8 0 2 4 6 8 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 W całej populacji piszących tylko jeden uczeń uzyskał 0 punkt (wynik minimalny), a stu dwunastu uczniów (w tym 67 laureatów) 50 punktów (wynik maksymalny). Najwięcej uczniów (2388) uzyskało 2 punktów (modalna wynik najczęściej występujący), a wynik środkowy (mediana) 24 punkty 220 uczniów. Na podstawie wyników całej populacji Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotowała tabelę staninową, która umożliwia odniesienie wyników indywidualnych uczniów do wyników w kraju. Normy staninowe dla wyników uczniowskich w kraju (GM-A-062) Stanin Nazwa Przedział Liczba uczniów % liczby uczniów punktowy w woj. mazowieckim w woj. mazowieckim najniższy 0 8 2438 3,75 2 bardzo niski 9 3776 5,8 3 niski 2 5 7083 0,90 4 niżej średni 6 20 078 6,49 5 średni 2 26 2989 9,98 6 wyżej średni 27 32 0599 6,3 7 wysoki 33 38 8487 3,06 8 bardzo wysoki 39 43 554 8,52 9 najwyższy 44 50 3368 5,8 7
Jeżeli uczeń uzyskał 3 punktów, to jego wynik mieści się w przedziale wyników 27-32, czyli w staninie szóstym, co oznacza, że jest to wynik wyżej średni uzyskany przez ok. 6,3% uczniów województwa mazowieckiego Wyniki 40 984 uczniów mieszczą się w staninach od piątego do dziewiątego, co oznacza, że w województwie mazowieckim 63,05% uczniów uzyskało wynik średni i powyżej średniego. Na uwagę zasługują uczniowie (3368), którzy zdobyli od 44 do 50 punktów. 8
Dla każdego z 42 powiatów województwa mazowieckiego obliczono średnią liczbę punktów uzyskanych przez uczniów piszących arkusz standardowy. Średnie liczby punktów z części matematyczno-przyrodniczej egzaminu gimnazjalnego dla powiatów województwa mazowieckiego Powiat Średnia białobrzeski 22,25 ciechanowski 23,49 garwoliński 24,5 gostyniński 23, grodziski 25,54 grójecki 24,82 kozienicki 23,94 legionowski 25,28 lipski 22,94 łosicki 22,50 m. Ostrołęka 24,82 m. Płock 24,22 m. Radom 25,97 m. Siedlce 26,64 makowski 22,46 miński 24,79 mławski 23,47 nowodworski 23,5 ostrołęcki 23,24 ostrowski 24,22 otwocki 26,73 piaseczyński 25,03 płocki 2,69 płoński 23,2 pruszkowski 27,56 przasnyski 23,39 przysuski 23,5 pułtuski 23,7 radomski 22,07 siedlecki 23,49 sierpecki 22,52 sochaczewski 24,26 sokołowski 25,99 szydłowiecki 22,0 Warszawa 28,98 warszawski zachodni 26,4 węgrowski 22,57 wołomiński 23,84 wyszkowski 22,42 zwoleński 22,99 żuromiński 23,4 żyrardowski 22,74 województwo 25,24 9
Średnie obliczono również dla poszczególnych dzielnic Warszawy. Średnie liczby punktów z części matematyczno-przyrodniczej egzaminu gimnazjalnego dla dzielnic Warszawy Dzielnica średnia Warszawa Bemowo 29, Warszawa - Białołęka 28, Warszawa Bielany 30,00 Warszawa Mokotów 29,02 Warszawa Ochota 30,64 Warszawa - Praga Południe 29,09 Warszawa - Praga Północ 25,74 Warszawa - Rembertów 26,87 Warszawa - Śródmieście 3,58 Warszawa - Targówek 24,82 Warszawa Ursus 26,0 Warszawa Ursynów 32,5 Warszawa Wawer 28,43 Warszawa Wesoła 29,40 Warszawa Wilanów 29,34 Warszawa Włochy 29,02 Warszawa Wola 27,07 Warszawa Żoliborz 30,8 Warszawa 28,98 20
Dla ułatwienia analizy rozkładu wyników w województwie mazowieckim dla arkusza A przygotowano tabelę staninową, biorąc pod uwagę średnie liczby punktów uzyskane przez gimnazja z każdego powiatu. Normy staninowe dla wyników w powiatach (GM-A-062) Stanin Nazwa Przedział Liczba % Nazwy powiatów punktowy powiatów powiatów najniższy 2,69-22,0 2 płocki, szydłowiecki 4,8 2 bardzo niski 22,07-22,42 3 radomski, białobrzeski, wyszkowski 7, 3 niski 22,46-22,74 5 makowski, łosicki, sierpecki węgrowski, żyrardowski,,9 4 niżej średni 22,94-23,24 7 lipski, zwoleński, gostyniński, płoński, nowodworski, przysuski, 6,7 ostrołęcki 5 średni 23,39-24,5 9 przasnyski, żuromiński, mławski, ciechanowski, siedlecki, pułtuski, wołomiński, kozienicki, 2,4 garwoliński 6 wyżej średni 24,22-25,03 7 m. Płock, ostrowski, sochaczewski, miński, grójecki, 6,7 m. Ostrołęka, piaseczyński 7 wysoki 25,28-26,4 5 legionowski, grodziski, m. Radom, sokołowski, warszawski zachodni,9 8 bardzo wysoki 26,64-27,56 3 m. Siedlce, otwocki, pruszkowski, 7, 9 najwyższy 28,98 Warszawa 2,4 Różnica między najwyższą (28,98) a najniższą (2,69) wartością średniej w powiatach jest znaczna i wynosi 7,29. Analiza tej tabeli wskazuje, że rozkład średnich wyników w powiatach województwa mazowieckiego jest inny niż wyników części humanistycznej. 2
Aby umożliwić dyrektorom szkół, organom prowadzącym szkoły i nadzorowi pedagogicznemu odniesienie wyników danej szkoły z części matematyczno-przyrodniczej egzaminu gimnazjalnego do wyników uzyskanych przez uczniów z innych szkół, Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotwała tabelę staninową dla wyników szkół, biorąc pod uwagę średnie liczby punktów uzyskane przez uczniów z każdej szkoły. Normy staninowe dla wyników szkół w kraju (GM-A-062) Stanin Nazwa Przedział Liczba szkół Procent szkół punktowy w woj. mazowieckim w woj. mazowieckim najniższy 0 3,6 30 3,6 2 bardzo niski 3,7 8,9 44 5,2 3 niski 9,0 20,7 7 8,4 4 niżej średni 20,8 22,2 05 2,5 5 średni 22,3 23,9 63 9,3 6 wyżej średni 24,0 25,8 39 6,5 7 wysoki 25,9 28,4 3 3,4 8 bardzo wysoki 28,5 33,7 0 3,0 9 najwyższy 33,8 46,9 68 8, Z danych zamieszczonych w tabeli wynika, że w 34,5% szkół mazowieckich wyniki średnie mieściły się w grupach wyników wysokich, bardzo wysokich i najwyższych, natomiast w staninach najniższym, bardzo niskim i niskim mieściło się tylko 7,2% średnich wyników szkół. Korzystając z tabeli, można odnaleźć stanin, w którym mieści się średnia szkoły i stwierdzić, czy wynik uzyskany przez szkołę jest wysoki, średni, czy niski w porównaniu z wynikami szkół w Polsce. 22
3 EGZAMIN GIMNAZJALNY W CZĘŚCI HUMANISTYCZNEJ W tej części zostaną przedstawione kartoteki wszystkch arkuszy egzaminacyjnych. Materiały te przygotowane zostały przez Centralną Komisję Egzaminacyjną i są prezentowane w wersji oryginalnej. Arkusze i schematy punktowania oraz klucze odpowiedzi są dostępne na stronie internetowej (www.oke.waw.pl). 3. Charakterystyka arkuszy egzaminacyjnych 3.. Kartoteka zestawu zadań I śmiech niekiedy może być nauką (A,A4, A5,A6) Numer zadania Obszar standardów wymagań egzaminacyjnych. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 2. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 3. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 4. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 5. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 6. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 7. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 8. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 9. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 0. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 2. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 3. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 4. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury Nazwa sprawdzanej umiejętności (z numerem standardu) Uczeń dostrzega środki wyrazu typowe dla tekstów publicystycznych (4) czyta teksty kultury na poziomie dosłownym () czyta teksty kultury na poziomie dosłownym () interpretuje teksty kultury (2) czyta teksty kultury na poziomie przenośnym () wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury (3) interpretuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury (2) wyszukuje informacje z tekstu (3) czyta teksty kultury na poziomie przenośnym () interpretuje teksty kultury (2) interpretuje teksty kultury (2) dostrzega i analizuje kontekst historyczny niezbędny do interpretacji tekstów kultury (6) odczytuje teksty kultury na poziomie dosłownym () odnajduje i interpretuje związki przyczynowo-skutkowe (5) Nazwa sprawdzanej czynności Forma zadania Liczba punktów Uczeń określa formę wypowiedzi określa temat tekstu publicystycznego odczytuje sens wypowiedzi odczytuje intencje autora wypowiedzi odczytuje sens pojęcia wyszukuje informacje na diagramie interpretuje dane z diagramu wyszukuje informacje we fragmencie tekstu literackiego odczytuje znaczenie powiedzenia o charakterze przenośnym w kontekście fragmentu tekstu określa intencje autora tekstu literackiego interpretuje tekst, wskazując oddające jego sens powiedzenie o charakterze przenośnym przywołuje kontekst historyczny niezbędny do odczytania dzieła literackiego określa bohaterów wiersza wskazuje przyczyny określonego zachowania podróżnych 23
5. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 6. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 7. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 8. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 9. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 20. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 2. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 22. II. Tworzenie własnego tekstu 23. I. Czytanie i odbiór tekstów kultury 24. I. Czytanie i odbiór tekstów odnajduje i interpretuje związki przyczynowo-skutkowe (5) dostrzega w odczytywanych tekstach środki wyrazu (4) odczytuje teksty kultury na poziomie dosłownym () interpretuje teksty kultury, uwzględniając intencję nadawcy (2) dostrzega i analizuje kontekst historyczny niezbędny do interpretacji tekstu kultury (6) dostrzega i analizuje kontekst historyczny niezbędny do interpretacji tekstu kultury (6) odczytuje teksty kultury na poziomie dosłownym () wskazuje przyczyny zdarzenia opisanego w tekście wskazuje dziedzinę sztuk plastycznych służącą określonemu celowi odczytuje treść dzieła plastycznego odczytuje intencję autora rysunku przywołuje kontekst historyczny niezbędny do odczytania dzieła plastycznego wskazuje uporządkowany chronologicznie szereg wydarzeń dostrzega wskazane elementy kompozycji bajki KO wybiera najważniejsze KO informacje pisze zwięźle dokonuje celowych operacji na tekście: streszcza (7) dokonuje celowych operacji na tekście (7) zna i stosuje zasady organizacji tworzy tekst spójny, logicznie tekstu (4) uporządkowany buduje wypowiedź poprawną przekazuje myśli w sposób pod względem językowym () jasny, poprawny pod względem językowym wyszukuje informacje zawarte wskazuje cechy pouczającego w tekście literackim (3) śmiechu wyszukuje informacje zawarte wskazuje cechy zbawiennego w tekście literackim (3) żartu interpretuje teksty kultury (2) interpretuje tekst, wskazując wady bohatera kultury interpretuje teksty kultury (2) interpretuje tekst, wskazując zalety bohatera tworzy tekst o charakterze redaguje tekst na zadany temat, informacyjnym, dostosowany do przestrzegając wymogów sytuacji komunikacyjnej (3) typowych dla ogłoszenia 25. II. Tworzenie własnego tekstu tworzy tekst o charakterze informacyjnym, dostosowany do sytuacji komunikacyjnej (3) zna i stosuje zasady organizacji tekstu, tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym i składniowym (4) buduje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym w następujących formach: [...] ogłoszenie () buduje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym w następujących formach: [...] ogłoszenie () tworzy tekst dostosowany do sytuacji komunikacyjnej KO KO KO tworzy tekst spójny i zwięzły pisze poprawnie pod względem językowym przestrzega zasad ortografii i interpunkcji RO 24
26. II. Tworzenie własnego tekstu zna i stosuje zasady organizacji tekstu, tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym i składniowym (4) tworzy tekst o charakterze informacyjnym lub perswazyjnym, dostosowany do sytuacji komunikacyjnej (3) formułuje, porządkuje i wartościuje argumenty uzasadniające stanowisko własne lub cudze (5) syntetyzuje informacje zawarte w tekstach kultury (6) zna i stosuje zasady organizacji tekstu, tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym i składniowym (4) zna i stosuje zasady organizacji tekstu, tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym i składniowym (4) zna i stosuje zasady organizacji tekstu, tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym i składniowym (4) buduje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym w następujących formach: [...] rozprawka () tworzy tekst o charakterze informacyjnym lub perswazyjnym, dostosowany do sytuacji komunikacyjnej (3) buduje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym () buduje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym () pisze tekst zgodny z tematem RO celowo dobiera informacje 2 uzasadnia dobór przykładów 2 podsumowuje rozważania stosuje zasady typowe dla kompozycji budowanej wypowiedzi redaguje tekst spójny redaguje tekst logicznie uporządkowany pisze poprawnie pod względem językowym dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji komunikacyjnej przestrzega zasad interpunkcji przestrzega zasad ortografii 3 2 25
3..2 Kartoteka zestawu zadań Igrzyska dawniej i dziś (A7) Numer zadania. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 0.. 2. 3. 4. 5. Numer obszaru i standardu oraz nazwa sprawdzanej umiejętności Uczeń: I/ czyta teksty kultury na poziomie dosłownym I/ 3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/ 3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/ 3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury II/ 6 przetwarza informacje zawarte w tekstach kultury I/ 3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/ czyta teksty kultury na poziomie dosłownym I/ 6 dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury II/ 4 tworzy tekst na zadany temat II/ buduje wypowiedź w formie opisu poprawną pod względem językowym i stylistycznym I/ 3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury II/ 6 porządkuje informacje zawarte w tekstach kultury I/ 3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/ 6 dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury II/ 2 posługuje się pojęciami swoistymi dla przedmiotów humanistycznych I/ 2 interpretuje teksty kultury, uwzględniając intencje nadawcy Uczeń: Nazwa sprawdzanej czynności Forma zadania Liczba punktów do uzyskania za zadanie rozpoznaje temat tekstu wyszukuje informacje zawarte w tekście wyszukuje informacje zawarte w tekście KO 2 wyszukuje informacje zawarte w tekście zaznacza na osi czasu odpowiednie wieki KO 2 wyszukuje informacje zawarte w tekście odczytuje dosłowne znaczenie tekstu PF 2 interpretuje dzieło plastyczne w kontekście wiedzy o sztuce tworzy tekst zgodny z tematem 2 pisze poprawnie pod względem językowym, stylistycznym, ortograficznym i interpunkcyjnym RO wyszukuje informacje zawarte w tekście porządkuje chronologicznie informacje zawarte w tekście 2 KO wyszukuje informacje zawarte w tekście wykorzystuje wiedzę na temat źródeł informacji posługuje się pojęciami z wiedzy o literaturze (autor, strofa, wers) KO 2 wskazuje adresata wypowiedzi 26
6. 7. 8. 9. 20. 2. 22. 23. 24. I/ czyta teksty kultury na poziomie dosłownym I/ 4 dostrzega w odczytywanych tekstach środki wyrazu typowe dla tekstów literackich I/ 4 dostrzega w odczytywanych tekstach środki wyrazu typowe dla tekstów publicystycznych I/ 5 odnajduje związek przyczynowo-skutkowy I/ 3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/ 2 interpretuje teksty kultury, uwzględniając intencje nadawcy I/ 5 odnajduje związek przyczynowo-skutkowy II/ 4 tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym II/ buduje wypowiedź w formie ogłoszenia poprawną pod względem językowym i stylistycznym II/ 4 tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym II/ buduje wypowiedź w formie listu poprawną pod względem językowym i stylistycznym odpowiada na pytania na podstawie tekstu KO 2 rozpoznaje porównanie rozpoznaje charakter tekstu na podstawie środków wyrazu dostrzega związek przyczynowo-skutkowy ukazany w tekście uzupełnia zdania informacjami zawartymi w tekście KO 3 odczytuje intencję nadawcy tekstu dostrzega związek przyczynowo-skutkowy pisze ogłoszenie na zadany temat, wykorzystując podane informacje zachowuje spójność wypowiedzi pisze poprawnie pod względem językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym tworzy list zgodny z tematem, wykorzystując podane informacje przestrzega zasad trójdzielnej kompozycji, stosuje wyróżniki typowe dla listu zachowuje spójność wypowiedzi pisze poprawnie pod względem językowym, stylistycznym, ortograficznym i interpunkcyjnym RO RO 4 2 7 5 Razem 50 27
3..3 Kartoteka zestawu zadań Koleżeństwo, partnerstwo, przyjaźń (A8) Nr zadania 2 Numer obszaru i standardu oraz nazwa sprawdzanej umiejętności I/czyta tekst kultury na poziomie przenośnym I/czyta tekst kultury na poziomie dosłownym I/czyta tekst kultury na poziomie przenośnym I/4 dostrzega w odczytywanych tekstach środki wyrazu typowe dla tekstu literackiego I/4 dostrzega w odczytywanych tekstach środki wyrazu typowe dla tekstu literackiego I/3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/czyta tekst kultury na poziomie przenośnym Nazwa sprawdzanej czynności odczytuje przenośne znaczenie fragmentu tekstu literackiego odczytuje dosłowne znaczenie fragmentu tekstu literackiego odczytuje przenośne znaczenie zwrotu użytego w tekście literackim dostrzega funkcję powtórzenia Forma zadania PF Liczba punktów do uzyskania rozpoznaje porównanie D 3 wyszukuje w tekście imię bohatera KO 4 odczytuje przenośne znaczenie związku frazeologicznego 5 I/2 interpretuje tekst kultury określa osobę opowiadającą D 6 wyszukuje przyczyny I/3 wyszukuje informacje zawarte otrzymania przez bohaterkę w różnych tekstach kultury opowiadania dobrej oceny D 2 7 8 9 I/3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/4 dostrzega w tekście poetyckim środki wyrazu I/2 interpretuje tekst kultury I/3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury wyszukuje w tekście potrzebne informacje dostrzega zwrot do drugiej osoby rozpoznaje intencję osoby wypowiadającej się w tekście poetyckim określa cechę przyjaciela opisaną w tekście poetyckim KO PF L 28
0 2 3 4 5 II/4 buduje wypowiedź na zadany temat II/5 formułuje argumenty uzasadniające stanowisko własne lub cudze II/4 zna i stosuje zasady organizacji tekstu, tworzy tekst spójny pod względem logicznym i składniowym II/ buduje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym I/ czyta tekst kultury na poziomie dosłownym I/3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/4 dostrzega w tekście poetyckim środki wyrazu I/ czyta tekst kultury na poziomie przenośnym I/3 wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury I/7 dostrzega wartości wpisane w tekst kultury I/czyta tekst kultury na poziomie dosłownym I/ czyta tekst kultury na poziomie przenośnym redaguje charakterystykę przedstawia charakteryzowaną postać opisuje wygląd zewnętrzny opisuje usposobienie opisuje cechy charakteru opisuje zainteresowania lub ulubione zajęcia uzasadnia wybór RO redaguje spójną wypowiedź tworzy tekst logicznie uporządkowany przestrzega poprawności językowej i stylistycznej przestrzega poprawności ortograficznej przestrzega poprawności interpunkcyjnej odczytuje dosłowne znaczenie tekstu publicystycznego wyszukuje potrzebne informacje PF rozpoznaje cechy tekstu publicystycznego odczytuje przenośne znaczenie wypowiedzenia wyszukuje odpowiedni rok KO dostrzega wartość pracy podaje nazwisko KO wskazuje przenośne znaczenie wyrażenia 2 2 2 D 29
redaguje plan odtwórczy pisze plan na podany temat, 2 II/4 tworzy tekst na zadany temat wyodrębniając wydarzenia II/6 porządkuje informacje zawarte zachowuje porządek w tekstach kultury chronologiczny wydarzeń II/4 tworzy tekst na zadany temat 6 zachowuje jednolitą formę RO spójny pod względem logicznym zapisu i składniowym przestrzega poprawności II/ redaguje wypowiedź poprawną językowej pod względem językowym przestrzega poprawności i stylistycznym ortograficznej i interpunkcyjnej I/ czyta tekst kultury na poziomie odczytuje dosłowne znaczenie dosłownym fragmentu tekstu literackiego 7 rozpoznaje intencję osoby I/2 interpretuje tekst kultury mówiącej PF I/5 odnajduje związki przyczynowoskutkowe w życiu społecznym w życiu społecznym dostrzega skutek zachowań 8 I/2 interpretuje tekst literacki odróżnia opinię od faktu D 9 I/5 odnajduje związki przyczynowoskutkowe w życiu społecznym dostrzega przyczynę tęsknoty L I/2 interpretuje teksty kultury określa nastrój odbiorcy dzieła plastycznego I/ czyta tekst kultury na poziomie odczytuje dosłowne treści dzieła 20 dosłownym plastycznego PF I/4 dostrzega w odczytywanych dostrzega statyczne postawy tekstach środki wyrazu typowe dla postaci dzieł sztuki plastycznej 30
3.2 Analiza szczegółowych wyników egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej 3.2. Łatwość zadań w arkuszu A Test I smiech niekiedy może być nauką okazał się umiarkowanie trudny (współczynnik łatwości p = 0,65). Arkusz egzaminacyjny składał się z 20 zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego i 6 zadań otwartych, z których trzy wymagały napisania dłuższych wypowiedzi. Łatwość zadań GH-A-062,00 0,90 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,0 0,00 2 3 4 5 6 7 8 9 0 2 3 4 5 6 7 8 9 20 2 22 23 24 25 26 Współczynnik łatwości zadań zamkniętych wynosi 0,8, a zadań otwartych 0,46, co pozwala potwierdzić przekonanie, że zadania, w których należy samodzielnie napisać odpowiedź, są dla ucznia trudniejsze niż te, w których należy jedynie dokonać wyboru odpowiedzi. 3
Zadania otwarte, za które można było otrzymać więcej niż jeden punkt, podzielone zostały na czynności. Każda z nich odpowiada jednemu kryterium w schemacie punktowania. Poniżej zamieszczono tabelę i wykres łatwości wszystkich czynności (zadań) badanych testem I smiech niekiedy może być nauką. nr czynności 2 3 4 5 6 7 8 9 0 łatwość 0,93 0,86 0,94 0,9 0,6 0,99 0,87 0,9 0,9 0,67 nr czynności 2 3 4 5 6 7 8 9 20 łatwość 0,64 0,50 0,70 0,95 0,93 0,88 0,7 0,79 0,75 0,82 nr czynności 2 22. 22.2 22.3 22.4 23/I 23/II 24/I 24/II łatwość 0,30 0,50 0,67 0,72 0,4 0,53 0,62 0,57 0,29 nr czynności 25./I 25./II 25.2 25.3 25.4 26./I 26./II 26./III 26./IV 26./V 26./VI łatwość 0,60 0,9 0,9 0,52 0,63 0,93 0,59 0,37 0,45 0,28 0,70 nr czynności 26.2/I 26.2/II 26.2/III 26.3/I 26.3/II 26.4/I 26.4/II łatwość 0,76 0,77 0,72 0,9 0,80 0,28 0,37 Łatwość czynności GH-A-062,00 0,90 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,0 0,00 2 3 4 5 6 7 8 9 0 2 3 4 5 6 7 8 9 20 2 22. 22.2 22.3 22.4 23/I 23/II 24/I 24/II 25./I 25./II 25.2 25.3 25.4 26./I 26./II 26./III 26./IV 26./V 26./VI 26.2/I 26.2/II 26.2/III 26.3/I 26.3/II 26.4/I 26.4/II Z wykresu wynika, że zarówno wśród zadań zamkniętych, jak i otwartych były takie, które uczniowie rozwiązywali bardzo dobrze oraz takie, które okazały się trudniejsze. Wśród zadań sprawdzających umiejętności z I obszaru czytanie i interpretowanie tekstów kultury z zadań zamkniętych najniższą łatwość (p = 0,50) uzyskało zadanie 2., w którym należało przywołać kontekst historyczny niezbędny do odczytania dzieła literackiego. Wśród zadań otwartych z I obszaru trudne było zadanie 2. (p = 0,30), w którym uczniowie dokonywali analizy kompozycji bajki i zadanie 24. (p = 0,43), w którym duże trudności sprawiło 32
wskazanie, na podstawie interpretacji tekstu, wad i zalet bohatera. Uczniowie mieli znaczne kłopoty z odróżnieniem zalet od wad. W obszarze II tworzenie własnego tekstu umiarkowanie trudne było zadanie 22. (p = 0,58). Uczeń miał streścić krótki utwór literacki. Z czterech ocenianych czynności jedna z nich okazała się trudna (napisanie tekstu poprawnego pod względem językowym (p = 0,4). Zadanie 26. (p = 0,50), w którym należało napisać rozprawkę, okazało się umiarkowanie trudne, ale jedna spośród badanych w nim czynności okazała się bardzo trudna, a pięć innych trudnych. Ogromnych problemów przysporzyła uczniom leksykalna, frazeologiczna i składniowa poprawność wypowiedzi (p = 0,9). W zakresie realizacji tematu trudne było przywołanie co najmniej dwóch przykładów z literatury lub filmu (p = 0,48), a w konsekwencji także wykorzystanie przykładu do zbudowania wywodu argumentacyjnego (p = 0,36). Podobnie jak w latach ubiegłych sporo problemów przysporzyła uczniom interpunkcja (p = 0,27) i ortografia (p = 37). Należy zwrócić uwagę, że we wszystkich zadaniach, w których jedną ze sprawdzanych czynności było napisanie tekstu poprawnego pod względem językowym, wskaźniki łatwości były niskie. Świadczy to o utrzymującym się regresie umiejętności językowych uczniów. W arkuszach dla uczniów słabo widzących i niewidomych (A4, A5, A6) zadania były takie same jak w arkuszu standardowym, jedynie rysunek zastąpiono opisem. Łatwość tych arkuszy zamyka się w przedziale od 0,5 do 0,70. Zupełnie inny zestaw zadań zamieszczono w arkuszu dla uczniów słabo słyszących i niesłyszących (A7). 33
3.2.2 Łatwość zadań w arkuszu A7 nr czynności 2 3/I 3/II 4 5/I 5/II 6 7 8 łatwość 0,79 0,66 0,8 0,93 0,87 0,92 0,67 0,86 0,62 0,84 nr czynności 9. 9.2 9.3 0 2 3 4 5 6/I 6/II łatwość 0,7 0,44 0,55 0,88 0,76 0,70 0,94 0,49 0,90 0,43 0,64 nr czynności 7 8 9 20 2 22 23. 23.2 23.3 23.4 łatwość 0,82 0,46 0,59 0,6 0,78 0,87 0,90 0,73 0,53 0,63 nr czynności 24./I 24./II 24./III 24./IV 24./V 24.2/I 24.2/II 24.3 24.4 24.5 łatwość 0,83 0,86 0,85 0,86 0,83 0,49 0,49 0,69 0,63 0,54 Łatwość czynności GH-A7-062,00 0,90 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,0 0,00 2 3/I 3/II 4 5/I 5/II 6 7 8 9. 9.2 9.3 0 2 3 4 5 6/I 6/II 7 8 9 20 2 22 23. 23.2 23.3 23.4 24./I 24./II 24./II 24./IV 24./V 24.2/I 24.2/II 24.3 24.4 24.5 Test Igrzyska dawniej i dziś okazał się łatwy (p = 0,7). Niektóre czynności sprawiły jednak uczniom kłopot. W zadaniu 9., w którym należało w dwóch zdaniach opisać wygląd sportowca przedstawionego na rysunku, trudne okazało się stosowanie odpowiedniego słownictwa i zachowanie poprawności językowej (p = 0,44). W zadaniu 4. (p = 0,49) trudne było uzupełnienie zdań prostymi pojęciami z wiedzy o literaturze (autor, strofa, wers), w zadaniu 6. (p = 0,43) czytanie tekstu na poziomie dosłownym i samodzielne udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie, a w zadaniu 8. (p = 0,46) rozpoznanie sprawozdania. W zadaniu 24., które polegało na napisaniu listu, najtrudniejsza okazała się kompozycja (p = 0,49). Uczniowie nie pamiętali o wymogu trójdzielności kompozycyjnej i o typowych dla listu wyróżnikach (nazwa miejscowości, data, nagłówek, podpis). 34
3.2.3 Łatwość zadań w arkuszu A8 nr czynności /I /II /III /IV 2 3 4 5 6 7 8/I 8/II 9 łatwość 0,90 0,86 0,78 0,90 0,44 0,88 0,92 0,3 0,79 0,83 0,87 0,92 0,92 nr 0./I 0./II 0./III 0./IV 0./V 0./VI 0.2/I 0.2/II 0.3 0.4 0.5 czynności łatwość 0,83 0,75 0,63 0,43 0,82 0,69 0,52 0,5 0,44 0,28 0,23 nr czynności /I /II /III /IV 2 3 4 5 łatwość 0,95 0,88 0,63 0,77 0,9 0,88 0,90 0,93 nr czynności 6./I 6./II 6.2 6.3 6.4 7/I 7/II 7/III łatwość 0,57 0,64 0,57 0,55 0,30 0,79 0,48 0,85 nr czynności 8 9 20/I 20/II 20/III łatwość 0,50 0,74 0,76 0,94 0,69 Łatwość czynności GH-A8-062,00 0,90 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,0 0,00 /I /II /III /IV 2 3 4 5 6 7 8/I 8/II 9 0./I 0./II 0./II 0./IV 0./V 0./VI 0.2/I 0.2/II 0.3 0.4 0.5 /I /II /III /IV 2 3 4 5 6./I 6./II 6.2 6.3 6.4 7/I 7/II 7/III 8 9 20/I 20/II 20/III Test Koleżeństwo, partnerstwo, przyjaźń... okazał się umiarkowanie trudny (p=0,68). W zakresie czytania tekstów kultury najgorzej wypadło zadanie 5. (p = 0,3), w którym należało dostrzec różnicę między narratorem a bohaterem. Trudne było także zadanie 2. (p = 0,44) polegające na rozpoznaniu porównania oraz interpretowanie tekstu w zadaniu 7. (p = 0,48). W zakresie tworzenia własnego tekstu pewną trudność sprawiło uczniom napisanie charakterystyki. Uczniowie mieli problemy z wymienieniem dwóch cech charakteru i opisaniem przynajmniej jednej z nich (p = 0,43), z poprawnością językową i stylistyczną (p = 0,44) oraz z ortografią (p = 0,28) i interpunkcją (p = 0,23). 35