Przedmiotowy system oceniania z wiedzy o społeczeństw Ponieważ głównym celem edukacyjnym przedmiotu wiedza o społeczeństwie jest przygotowanie uczniów do kierowania własnym życiem, uczestniczenia w lokalnym i krajowym życiu politycznym, a także gospodarczym, najistotniejszym składnikiem oceny z tego przedmiotu powinna być ocena umiejętności ucznia. Najważniejsze z nich to: umiejętność publicznych wystąpień (np. na forum klasy lub szkoły), umiejętność pracy w grupie, aktywność na lekcji. I. Umiejętność publicznych wystąpień sprawdzane elementy: a) umiejętność wyjaśniania i kojarzenia ( logiczne kojarzenie faktów i zagadnień, wysnuwanie prawidłowych wniosków, formułowanie ocen we właściwy sposób, wyrażanie własnych opinii na dany temat, uzasadnianie i obrona własnego zdania); b) styl wypowiedzi ( posługiwanie się poprawną polszczyzną, wypowiadanie się odpowiednio głośno, wyraźnie, we właściwym tempie, w sposób płynny i z zaangażowaniem); c) styl wystąpienia ( brak nadmiernej ekspresji i gestykulacji, przyjmowanie odpowiedniej postawy ciała, współgranie mimiki twarzy i gestów ucznia ze stopniem jego zaangażowania w wypowiedź). II. Umiejętność pracy w grupie sprawdzane elementy: a) podział pracy ( członkowie zespołu równomiernie dzielą się pracą, każdy, choćby w minimalnym stopniu, uczestniczy w realizacji zadania), b) podejmowanie decyzji ( każda osoba ma prawo głosu, głosy wszystkich członków grupy są równoprawne i uwzględniane podczas podejmowania decyzji końcowej, mało aktywni członkowie grupy są zachęcani przez pozostałych do wypowiedzi), c) stopień zgodnego współdziałania w grupie ( umiejętność skutecznego rozwiązywania konfliktów, wzajemne wysłuchiwanie swoich argumentów przez członków grupy, zachowanie podstawowych zasad kultury nawet w czasie sporów), d) postawa podczas pracy ( uczniowie są skupieni na zadaniu i zaangażowani w osiągnięcie wspólnego celu). 1
III. Aktywność na lekcji sprawdzane elementy: a) częstotliwość zgłaszania się do odpowiedzi, b) stosunek ucznia do poruszanej tematyki ( zainteresowanie tematem, bierne czy aktywne uczestnictwo w lekcji, wykazywanie się ponadprogramową wiedzą i dociekliwością). c) za aktywność oraz pracę na lekcji (w zależności od zaangażowania i trudności zadań) uczeń otrzymuje oceny, na które składają się zdobywane systematycznie plusy (trzy plusy - ocena bardzo dobra). Ocenę ucznia umożliwią również sprawdzające stopień opanowania przez ucznia wiedzy merytorycznej: a) wypowiedzi ustne i pisemne, b) kartkówki, c) sprawdziany, d) projekty edukacyjne e) zadania domowe, f) przegląd najważniejszych wiadomości z ostatniego tygodnia tzw. prasówka, g) ćwiczenia na lekcji Następującym formom aktywności ucznia przypisane są odpowiednie wagi: lp. Oceniane formy aktywności ucznia Waga 1. * w klasach dwujęzycznych ocena semestralna/końcoworoczna proponowana przez nauczyciela j.obcego 6 2. * praca klasowa (sprawdzian, test) * projekt edukacyjny * próbny egzamin dla klas III 5 3. * kartkówki * poprawa pracy klasowej 4 4. * odpowiedź ustna * prasówka * testy powtórzeniowe i szkolne testy próbne dla uczniów klas III 3 2
5. * karty pracy wykonywane samodzielnie podczas lekcji * ćwiczenia wykonywane na lekcji * praca w grupie * aktywność * prace dodatkowe/długoterminowe (referat, plakat, prezentacja i inne) 2 6. * prace domowe * systematyczne prowadzenie zeszytu ćwiczeń lub jego brak 1 I. Wypowiedzi ucznia sprawdzane elementy: wyjaśnianie najważniejszych terminów i zagadnień zawartych w tekście lub dotyczących omawianej tematyki, formułowanie myśli głównej, omawianie w sposób wyczerpujący także wątków pobocznych, odpowiadanie na wszystkie pytania, niepopełnianie błędów merytorycznych, mówienie (pisanie) na temat w zakresie treści programowych lub wykraczanie poza nie. W trakcie wypowiedzi uczeń: ma czas na zastanowienie się, odpowiedź ucznia trwa około 5-10 minut, uczeń wypowiada się piękną, poprawną polszczyzną, odpowiedzi udziela całymi zdaniami, dodatkowe pytania naprowadzające obniżają ocenę, uczniowie mogą oceniać odpowiedzi i uzasadniać swoje oceny, nauczyciel dokonuje ostatecznej oceny i ją uzasadnia. II. Pisemne odpowiedzi ucznia: Kartkówki: trwają 5 15 minut, nie muszą być zapowiadane, sprawdzają wiedzę i umiejętności ucznia z ostatniej lekcji, 3
nie podlegają poprawie. Prace klasowe (sprawdziany, testy): są prowadzone po zakończeniu każdego działu (przynajmniej dwa sprawdziany w semestrze), sprawdzian jest zapowiadany i wpisany do idziennika tydzień wcześniej i omówiony jest jego zakres, zakres materiału utrwalany jest na lekcji powtórzeniowej, sprawdzian jest obowiązkowy, każda nieobecność ucznia na pracy klasowej skutkuje wpisaniem do dziennika znaku 0, jeżeli uczeń opuścił sprawdzian z przyczyn losowych powinien zaliczyć go w terminie nie przekraczającym dwóch tygodni od powrotu do szkoły. Uzyskaną wówczas ocenę wpisuje się w miejsce znaku 0, uczeń ma prawo poprawić niekorzystną ocenę w ciągu dwóch tygodni od dnia otrzymania tej oceny. Wymaga to umówienia terminu z nauczycielem. Nie ma możliwości uzgodnienia ponownego terminu, jeżeli nie wykorzystał pierwszej możliwości poprawy. Uzyskana wówczas ocena ma zmniejszoną wagę o jeden, stwierdzenie faktu odpisywania (ściągania) podczas sprawdzianu jest podstawą wystawienia oceny niedostatecznej, na sprawdzenie sprawdzianu nauczyciel ma dwa tygodnie, III. Praca domowa: praca domowa jest obowiązkowa, za nieodrobienie pracy domowej uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną, uczeń może zgłosić raz w ciągu semestru brak pracy domowej lub nieprzygotowanie bez konsekwencji otrzymania oceny niedostatecznej, w obu powyższych przypadkach uczeń ma obowiązek odrobienia pracy na najbliższą godzinę lekcyjną, jeżeli tego nie zrobi, otrzymuje ocenę niedostateczną, praca domowa jest samodzielna, jeżeli uczeń korzysta z materiałów pomocniczych podaje bibliografię. 4
IV. Prasówka To przegląd najważniejszych wydarzeń politycznych, gospodarczych i społecznych z ostatniego tygodnia. Uczeń przedstawia je na forum klasy w formie prezentacji ustnej. Przedstawia ją na podstawie przeczytanej prasy, obejrzanych/wysłuchanych wydań programów informacyjnych (wybranych przez ucznia), wiadomości z Internetu. Jedna z nich ma dotyczyć regionu (miasta i województwa), dwie wydarzeń z kraju i dwie - wydarzeń ze świata. Uczeń samodzielnie dokonuje wyboru i selekcji wiadomości, unika sensacji, przedstawia najważniejsze jego zdaniem wydarzenia, które mają wpływ na nasze miasto, województwo, kraj. Prasówkę uczeń przygotowuje systematycznie na każdą lekcję. Raz w semestrze uczeń może zgłosić jej nieprzygotowanie. Oceniana jest zgodnie z wymogami wystąpień publicznych ( zob. Ocena umiejętności ucznia ). V. Projekt edukacyjny Projekt edukacyjny jest jednym ze sposobów realizacji treści nauczania wiedzy o społeczeństwie. W formie projektu edukacyjnego powinno być zrealizowane około 20% treści nauczania tego przedmiotu. Ma on mieć charakter zespołowy, poszczególne zadania mogą być wykonywane indywidualnie. Każdy uczeń musi uczestniczyć w projekcie zarówno w jego przygotowaniu, jak i przedstawieniu. Tematy projektu wyznacza nauczyciel, mogą one być również proponowane przez uczniów. Na jego wykonanie uczniowie mają wyznaczony czas. Prezentacja dokonywana jest na lekcji w obecności całej klasy. Ocenie podlega zarówno zawartość merytoryczna projektu, jak i umiejętność jego przedstawienia przez grupę (zob. Ocena umiejętności ucznia ). VI. Ćwiczenia na lekcji: zlecane przez nauczyciela uczniowi lub grupie uczniów, mają ćwiczyć i sprawdzać wiedzę i umiejętności nabywane przez ucznia na zajęciach bieżących i wcześniejszych, mogą być wykonywane ustnie lub pisemnie, ocenie podlega zarówno wiedza ucznia jak i jego umiejętności. 1) Uczeń jest na bieżąco informowany o otrzymywanych ocenach. 5
2) Każda ocena jest jawna. Uczeń ma prawo wiedzieć za co i jaką ocenę otrzymał. 3) Informację o planowanej ocenie klasyfikacyjnych podaje się uczniowi na tydzień przed końcem semestru/roku szkolnego. 4) Informacje o planowanej ocenie niedostatecznej na semestr otrzymuje uczeń i jego rodzice na tydzień przed końcem semestru/roku szkolnego. 5) Ocena semestralna wynika z ocen cząstkowych, które nie są równorzędne (najważniejsze są oceny za sprawdziany wiadomości, w drugiej kolejności odpowiedzi ustne oraz kartkówki). 6) Ocena z wiedzy o społeczeństwie nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. 7) Rodzice są informowani o osiągnięciach swoich dzieci poprzez idziennik, podczas zebrań, konsultacji, spotkań indywidualnych. 8) Rodzic ma prawo wglądu do prac pisemnych swojego dziecka przechowywanych przez nauczyciela na konsultacjach lub po wcześniejszym ustaleniu terminu z nauczycielem w jego obecności. 9) Nauczyciel jest zobowiązany na podstawie pisemnej opinii poradni psychologicznej obniżyć wymagania edukacyjne w stosunku do uczniów, u których stwierdzono deficyty rozwojowe. Uczniowie ci ze względu na swoje problemy mogą liczyć na pomoc nauczyciela szczególnie w: posługiwaniu się mapą administracyjną, zapamiętywaniu dat, pojęć, postaci, wykorzystaniu schematów, zestawień tabelarycznych, statystycznych, wykresów, zrozumieniu tekstu prasowego oraz przekazu medialnego, wykorzystaniu tekstów normatywnych różnego typu. Uczniowie ci mają prawo do poprawiania nie tylko ocen niedostatecznych i poprawnych ze sprawdzianów, ale również z prac domowych, odpowiedzi, prasówek, ćwiczeń, kartkówek. Wymaga to wcześniejszego umówienia z nauczycielem, powinno być dokonywane po lekcjach, w czasie wolnym nauczyciela i ucznia. Umówione terminy są obowiązujące zarówno dla nauczyciela, jak i ucznia. Jeżeli uczeń nie będzie wykazywał zainteresowania poprawą swoich ocen, będzie sklasyfikowany zgodnie z uzyskanymi ocenami w pierwotnym terminie. 10) Uczeń jest zobowiązany do posiadania i przynoszenia na każdą lekcjęzeszytu 6
przedmiotowego. Zeszyt powinien być prowadzony systematycznie i zawierać wszystkie podawane przez nauczyciela informacje. 11) Niniejszy PSO jest zgodny ze Statutem Szkoły. 7