RAPORT 2011 ZASOBY LUDZKIE W KRAKOWIE I MAŁOPOLSCE Przygotowany dla: Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. Przygotowany przez: HAYS Poland
CEL RAPORTU: Raport jest skierowany do inwestorów rozwaŝających zlokalizowanie swojej działalności w Krakowie lub województwie małopolskim i ma na celu przedstawienie oraz analizę informacji, które mogą wpłynąć na ich decyzję o ostatecznym wyborze miejsca na rozpoczęcie działalności. 2
SIŁA DEMOGRAFICZNA MAŁOPOLSKI Województwo małopolskie, z liczbą ludności osiągającą prawie 3,3 mln osób - czwarte województwo w Polsce. Drugie pod względem gęstości zaludnienia - 217 osób na km 2. Kraków - ok. 755 tysięcy stałych mieszkańców Dodatkowo - kilkadziesiąt tysięcy osób, przede wszystkim studentów mieszkańcy czasowi 3
LUDNOŚĆ W NAJWAśNIEJSZYCH MIASTACH POLSKI KONIEC 2010 ROKU Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS 4
PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI NA LATA 2010 2035 W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM Wskaźnik obciąŝenia demograficznego w Krakowie - 28,8 osoby, wartość niŝsza, w porównaniu z innymi duŝymi miastami np. Łodź - 32,8, Warszawa- 32. W roku 2009 nadwyŝka liczby urodzeń nad liczbą zgonów wynosiła 691 osób. Źródło: GUS, Bank Danych Lokalnych, 2010 5
STRUKTURA WIEKOWA Ludność wg grup wiekowych w województwie małopolskim (opracowanie własne na podstawie danych GUS, 2009) Ludność wg grup wiekowych w Krakowie (opracowanie własne na podstawie danych GUS, 2009) 6
STRUKTURA WYKSZTAŁCENIA W WOJ. MAŁOPOLSKIM Źródło: GUS, Bank Danych Lokalnych, 2009 r. 21% osób mieszkających w Krakowie posiada wykształcenie wyŝsze. Jest to drugi wynik w kraju, zaraz za Warszawą. Źródło: raport PwC na temat wielkich miast Polski 2011 r. 7
STRUKTURA OSÓB PRACUJĄCYCH W WOJ. MAŁOPOLSKIM Źródło: GUS, Bank Danych Lokalnych, 2009 r. Wyraźna przewaga sektora usług woj. małopolskie w grupie województw wysoko rozwiniętych. 8
STOPA BEZROBOCIA REJESTROWANEGO Źródło: GUS, koniec III kwartału 2010 Źródło: GUS, koniec III kwartału 2010 9
LICZBA ZAREJESTROWANYCH BEZROBOTNYCH Z WYśSZYM WYKSZTAŁCENIEM Źródło: GUS, Bank Danych Lokalnych W III kwartale 2010 roku 18% bezrobotnych z wyŝszym wykształceniem w województwie małopolskim stanowili absolwenci do 27 roku Ŝycia. 10
MIGRACJE Zameldowania na pobyt stały osób z zagranicy w województwie małopolskim w latach 2005-2009 (źródło: GUS, Bank Danych Lokalnych) Dodatnie saldo migracji zagranicznych Dodatnie saldo migracji międzypowiatowych 11
KARIERA ZAWODOWA W MAŁOPOLSCE PRACOWNICY Kraków - nowoczesna struktura gospodarki ponad 80% zatrudnionych w sektorze usług. Rozwinięty sektor branŝy BPO / SSC - 16 tyś. zatrudnionych 1 miejsce w skali całego kraju. Sektor B+R w województwie małopolskim, wliczając uczelnie wyŝsze oraz ośrodki państwowe, daje zatrudnienie prawie 14 tysiącom osób - 2 miejsce w skali całego kraju.
PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW WG SEKCJI PKD W WOJ. MAŁOPOLSKIM KRAKÓW Źródło: Biuletyn Statystyczny Miasta Krakowa 2010 MAŁOPOLSKA Źródło: GUS, Bank Danych Lokalnych 2010 13
PODSTAWOWE WYMOGI STAWIANE PRACOWNIKOM PRZEZ PRACODAWCÓW Doświadczenie oraz wiedza praktyczna w danym zawodzie, Umiejętność szybkiej adaptacji do nowego środowiska i metodologii pracy Kierunkowe wykształcenie, umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce Znajomość języków obcych, języki niszowe Umiejętność sprawnej obsługi podstawowych programów komputerowych Umiejętności miękkie kandydatów. Cechy poszukiwane, zwłaszcza w duŝych, międzynarodowych organizacjach: dobra współpraca w zespole, konstruktywna, profesjonalna komunikacja, pewność siebie, wiara we własne moŝliwości, umiejętność działania w ścisłych ramach czasowych oraz radzenia sobie ze stresem, umiejętności analityczne, umiejętność zarządzania zespołem, zarządzania projektami, zwłaszcza w przypadku kandydatów typowanych do awansu. 14
POPULARNE OFERTY PRACY Ogłoszenia, które były zamieszczone na portalu pracuj.pl na dzień 28 lutego 2011 przez pracodawców z Małopolski w podziale na branŝe. (źródło: oprac. wł. na podst. pracuj.pl) 15
SKONNOŚĆ DO PODNOSZENIA KWALIFIKACJI PRACOWNICY UCZESTNICZĄCY W KURSACH, STUDIACH PODYPLOMOWYCH HAYS Poland - badanie wśród pracowników międzynarodowych firm, zatrudniających specjalistów na terenie Małopolski (n=300) Praktycznie wszyscy deklarują chęć uczestnictwa w kursach i szkoleniach wewnętrznych oferowanych przez pracodawcę. Kompleksowe formy kształcenia, potwierdzone tytułem naukowym, dyplomem bądź certyfikatem potwierdzającym zdobyte kwalifikacje: 1,5% zdecydowało się na studia doktoranckie, 8% na studia MBA, ponad 20% na studia podyplomowe, 23% na potwierdzenie umiejętności certyfikatem międzynarodowym, tj.: ACCA, CIMA, PMI, PRINCE, CISCO itp. MoŜliwość pogłębiania wiedzy i umiejętności stanowi kluczowy czynnik, dla którego pracownicy zdecydują się na pozostanie u danego pracodawcy lub teŝ wybór innego. 16
SPECJALIZACJA I DOSTĘPNOŚĆ PRACOWNIKÓW, ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM BRANś BPO/SSC/B+R Sektor BPO / SSC - zatrudnienie 16 tys. osób. Wybrani Pracodawcy: CapGemini - 2500 pracowników - największy pracodawca z branŝy BPO/SSC w Polsce. IBM BTO - 1600 pracowników, Shell Business Service Centre - 1500 pracowników, Phillip Morris International Service Center Europe - 1000 pracowników Kraków- tradycje akademickie idealne miejsce dla lokalizacji inwestycji z sektora B+R Sektor B+R - zatrudnienie 14 tys. osób. Wybrane ośrodki zatrudniające prawie 2000 osób: ABB Google, Sabre Motorola Pracownicy firm z obu tych sektorów - wysoko wykształceni specjaliści biegle władający językami Pracownicy centrów usług z Krakowa porozumiewają się w 30 językach, a 98% z nich mówi po angielsku. Źródło: badanie ASPIRE, czerwiec 2010 roku 17
ROZWÓJ FIRM W MAŁOPOLSCE - PRACODAWCY Najwięksi pracodawcy - firmy z sektora przemysłowego. Szybki rozwój - nowoczesne technologie, centra usług Przedsiębiorczość mieszkańców. Niskie koszty zatrudnienia, w porównaniu z innymi duŝymi ośrodkami 18
STRUKTURA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH ZAREJESTROWANYCH W REGON KRAKÓW Źródło: GUS, 2009 MAŁOPOLSKA Źródło: GUS, 2009 19
DYNAMIKA POWSTAWANIA NOWYCH PRZEDSIĘBIORSTW Pierwsza połowa 2010 roku wg danych GUS zarejestrowano w Krakowie 5900 nowych podmiotów gospodarczych - wzrost o 25% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego, kiedy to zarejestrowano ich 4699. Spadek, o 5% liczby wyrejestrowanych podmiotów, z 2632 w I połowie 2009 roku do 2486 w analogicznym okresie roku 2010. Wysoka przedsiębiorczość mieszkańców Krakowa - więcej podmiotów zarejestrowano tylko w Warszawie oraz w miastach Metropolii Silesia. Liczba nowo rejestrowanych podmiotów na 10 tysięcy mieszkańców, w roku 2009 w Krakowie wyniosła 135 - trzecie miejsce wśród duŝych polskich miast (za Poznaniem i Wrocławiem, ale przed Warszawą). 20
NAJWIĘKSI PRACODAWCY Wybrane przedsiębiorstwa z terenu województwa małopolskiego zatrudniające ponad 1000 osób (źródło: www.lista500.polityka.pl) Nazwa Miasto BranŜa Zatrudnienie Grupa Maspex Wadowice Wadowice przemysł spoŝywczy 5 274 Grupa Valeo Skawina motoryzacja 3 605 Grupa Tele-Fonika Kable Kraków przemysł elektrotechniczny 3 285 GK Comarch SA Kraków telekomunikacja i IT 3 260 Grupa Can-Pack SA Kraków przemysł metalowy 3 249 Grupa Fakro Nowy Sącz budownictwo 3 200 BP w Polsce Kraków surowce i paliwa 2 919 GK Stalprodukt SA Bochnia przemysł metalowy 2 876 Grupa Kęty SA Kęty przemysł metalowy 2 785 GK Alma Market SA Kraków handel 2 748 MPK SA Kraków transport i logistyka 2 557 Vistula Group Kraków przemysł odzieŝowy 2 290 Grupa Synthos SA Oświęcim przemysł chemiczny 2 200 GK Glinik SA Gorlice przemysł maszynowy 2 171 Zakłady Azotowe w Tarnowie- Mościcach SA Zakłady Górniczo-Hutnicze Bolesław SA Tarnów przemysł chemiczny 2 130 Bukowno surowce i paliwa 1 771 Mota-Engil Polska SA Kraków budownictwo 1 675 21
PORÓWNANIE PRZECIĘTNYCH PŁAC KRAKÓW Źródło: GUS, 2009 MAŁOPOLSKA Źródło: GUS, 2009 22
OPINIE PRACODAWCÓW NA TEMAT PRACOWNIKÓW Stały napływ na rynek pracy dobrze wykształconych absolwentów; Liczba absolwentów oraz róŝnorodność kierunków na uniwersytetach Małopolski umoŝliwia wybór najlepszych talentów, o niezbędnych dla pracodawcy umiejętnościach, dobrze przygotowanych do pracy, szczególnie cenione są umiejętności techniczne. Konieczność popularyzacji nauki języków obcych wśród studentów kierunków technicznych oraz finansowych. Małopolska, jako atrakcyjne miejsce do Ŝycia, umoŝliwia w miarę łatwą migrację i pozyskanie poszukiwanych specjalistów z innych regionów, a nawet z zagranicy. Liczba firm, a zwłaszcza międzynarodowych centrów na terenie Małopolski stanowi ogromny zasób doświadczonej kadry z odpowiednimi kwalifikacjami Pomimo Ŝe jest to jeden z największych i najbardziej rozwiniętych rynków w Polsce, koszty pracy w porównaniu z innymi miastami, tj. Warszawą, Wrocławiem czy Poznaniem są znacznie niŝsze. Pomimo duŝej konkurencji na rynku pracodawcy nie mają problemów z nadmierną rotacją pracowników, uwaŝają, Ŝe właściwa polityka kadrowa umoŝliwia zatrzymanie i rozwój w organizacji cennych specjalistów. Specyfika regionu oraz wpojona od pokoleń kultura pracy pozytywnie przekłada się na jakość oraz środowisko pracy. Na podstawie rozmów z HR Managerami największych firm zatrudniających specjalistów w Małopolsce HAYS Poland 2011 23
RÓśNORODNOŚĆ ŚCIEśEK EDUKACYJNYCH STUDENCI, ABSOLWENCI I SZKOŁY WYśSZE 33 uczelnie wyŝsze Ponad 210 tysięcy studentów Ponad 35,5 tysiąca absolwentów Uczelnie wyróŝniane w rankingach Społeczność mobilna, biegle władająca językami obcymi Społeczność ambitna, ceniąca szczególnie moŝliwość rozwoju Liczne przykłady dobrych praktyk współpraca biznesu z nauką
SZKOŁY WYśSZE W KRAKOWIE Studenci krakowskich publicznych szkół wyŝszych w 2009 roku (źródło: Raport o stanie miasta 2009) Uczelnia Ogółem Stacjonarni Niestacjonarni Uniwersytet Jagielloński 44 959 30 326 14 633 Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie 31 846 23 261 8 585 Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie 20 354 10 030 10 324 Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN 17 337 9 401 7 936 Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki 15 694 11 286 4 408 Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja 12 507 8 894 3 613 Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha 4 531 2 621 1 910 Akademia Sztuk Pięknych im. J. Matejki 1 178 840 338 Akademia Muzyczna w Krakowie 641 576 65 Państwowa WyŜsza Szkoła Teatralna im. L. Solskiego 165 165 0 Ogółem 149 212 97 400 51 812 25
SZKOŁY WYśSZE W KRAKOWIE Studenci krakowskich niepublicznych szkół wyŝszych w 2009 roku (źródło: Raport o stanie miasta 2009) Uczelnia Ogółem Stacjonarni Niestacjonarni Krakowska Akademia im. A. Frycza 15 346 5 417 9 929 Modrzewskiego WyŜsza Szkoła Zarządzania i Bankowości 7 436 1 080 6 356 Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie 2 760 2 422 338 WyŜsza Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna 3 165 1 654 1 511 Ignatianum WyŜsza Szkoła Ekonomii i Informatyki 2 800 527 2 273 Szkoła WyŜsza im. B. Jańskiego 1 117 79 1 038 WyŜsza Szkoła Europejska im. ks. J. Tischnera 1 265 705 560 Małopolska WyŜsza Szkoła Zawodowa im. J. Dietla 2 817 561 2 256 Krakowska WyŜsza Szkoła Promocji Zdrowia 1 391 654 737 WyŜsza Szkoła Zarządzania / Polish Open University 2 037 323 1 714 WyŜsza Szkoła Handlowa 600 200 400 WyŜsza Szkoła Ubezpieczeń 497 0 497 WyŜsza Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron Ogółem 41 231 13 622 27 609 26
LICZBA STUDENTÓW I ABSOLWENTÓW W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI Źródło: GUS, 2009 27
LICZBA STUDENTÓW I ABSOLWENTÓW KIERUNKÓW EKONOMICZNYCH W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI Źródło: GUS, 2009 28
LICZBA STUDENTÓW I ABSOLWENTÓW KIERUNKÓW INFORMATYCZNYCH W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI Źródło: GUS, 2009 29
LICZBA STUDENTÓW I ABSOLWENTÓW KIERUNKÓW TECHNICZNYCH I ŚCISŁYCH W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI Źródło: GUS, 2009 30
DEKLAROWANA ZNAJOMOŚĆ JĘZYKÓW OBCYCH WŚRÓD STUDENTÓW W KRAKOWIE Źródło: Badanie HAYS Poland, n=300, 2011 r. 31
MOBILNOŚĆ ZAGRANICZNA Liczba studentów uczelni z województwa małopolskiego w podziale na kraj docelowy wyjazdu na stypendium Erasmus w 2008/2009 (oprac. własne na podstawie danych FRSE) 32
CZYNNIKI MOTYWUJĄCE PRZY WYBORZE PRACODAWCY Oczekiwania studentów krakowskich uczelni wobec pracodawców Badanie HAYS Poland(n=300) 2011 r. 33
POSZUKIWANIE PRACOWNIKA POŚREDNICTWO PRACY W MAŁOPOLSCE Urzędy pracy w Krakowie realizują wiele projektów mających na celu zwiększenie kompetencji osób bezrobotnych Gęsta sieć Akademickich Biur Karier Licznie organizowane targi pracy Wsparcie profesjonalnych Agencji
PRZYKŁADY PROJEKTÓW REALIZOWANYCH PRZEZ URZĘDY PRACY Aktywność i lepsze kwalifikacje szansą na sukces zawodowy projekt ten realizowany jest we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce Zarząd Główny w Warszawie Oddział Okręgowy w Krakowie oraz Instytutem Organizacji Przedsiębiorstw i Technik Informacyjnych InBIT Sp. z o.o. Doskonalenie zawodowe nauczycieli - zdobycie Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych ECDL/VERA. Konserwator program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia Partnerstwo na rzecz świadczenia usług dla inwestorów pozyskujących kadry oraz usług outplacementowych Małopolskie partnerstwo instytucji w obszarze rynku pracy, edukacji i szkoleń 35
TARGI PRACY, BIURA KARIER InŜynierskie Targi Pracy - Akademia Górniczo-Hutnicza oraz Politechnika Krakowska Targi Pracy Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Targi Kariery - Uniwersytet Jagielloński oraz Biuro Karier UJ Dni Kariery - z inicjatywy organizacji studenckiej AIESEC Polska Akademickie Biura Karier jednostki organizacyjne uczelni wyŝszych, których celem jest pomaganie studentom w wejściu na rynek pracy i w efektywnym na nim funkcjonowaniu. 15 tego typu instytucji na terenie Krakowa Część posiada wpis do Rejestru Agencji Zatrudnienia i świadczy równieŝ usługi w zakresie profesjonalnego doradztwa zawodowego. 36
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Robert BłaŜyca Regional Director M: +48 667 807 408 E: blazyca@hays.pl