Ropa a rynki wschodz?ce: bro? obosieczna Date : 19 Grudzie? 2014 Ceny ropy w tym roku spadaj? w konsekwencji nasilonej zmienno?ci na wi?kszo?ci rynków oraz tymczasowego zachwiania równowagi pomi?dzy poda?? a popytem. Bior?c pod uwag? utrzymuj?cy si? d?ugoterminowy wzrost gospodarczy na?wiecie, a w szczególno?ci na rynkach wschodz?cych i nowych rynkach wschodz?cych, uwa?amy,?e ceny ropy prawdopodobnie nie b?d? spada? zbyt d?ugo. W naszej ocenie, popyt na surowce w uj?ciu ogólnym, tj. nie tylko na rop?, ale tak?e na rud??elaza, mied?, nikiel i produkty rolne, powinien rosn?? w d?u?szej perspektywie, wraz z przyspieszeniem globalnego wzrostu gospodarczego. Du?y wp?yw na ostatnie spadki cen ropy mia?y, naszym zdaniem, spekulacje i transakcje krótkoterminowe. Spodziewamy si? odbicia cen ropy w 2015 r. lub 2016 r. W ci?gu ostatnich dwóch miesi?cy, ropa naftowa zanotowa?a najwi?kszy spadek cen od globalnego kryzysu finansowego w latach 2007-2009, za który win? ponosi kilka czynników, takich jak wolniejszy wzrost popytu ze strony najwi?kszych gospodarek czy wzrost wydobycia w Stanach Zjednoczonych, któremu nie towarzyszy? spadek poda?y generowanej przez innych wiod?cych producentów. Zgodnie z podstawowymi zasadami ekonomii, nadmierna poda? (o ile si? utrzyma) z pewno?ci? b?dzie mia?a wp?yw na ceny. Niemniej jednak, d?ugoterminowe dane dotycz?ce popytu potwierdzaj? utrzymuj?cy si? ogólny trend wzrostowy, cz??ciowo nap?dzany, wed?ug nas, przez gospodarki zaliczane do rynków wschodz?cych. Organizacja Wspó?pracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) to forum wspó?pracy pomi?dzy rz?dami 34 demokratycznych pa?stw i gospodarek rynkowych na rzecz wspierania wzrostu, dobrobytu i zrównowa?onego rozwoju. Wi?kszo?? rynków wschodz?cych i nowych rynków wschodz?cych, w tym Chiny i Indie, nie nale?y do OECD. Poni?szy wykres pokazuje,?e kraje spoza OECD ju? wyprzedzi?y OECD pod wzgl?dem zu?ycia ropy naftowej, a luka ta ma si? powi?ksza? w nadchodz?cych latach. 1 / 6
Chiny: wzrost czy spowolnienie? Win? za spadek cen ropy obarczano spowolnienie tempa wzrostu w Chinach, ale my patrzymy na t? sytuacj? nieco inaczej ni? wi?kszo?? obserwatorów. Stopa wzrostu chi?skiego produktu krajowego brutto (PKB) rzeczywi?cie nie jest ju? dwucyfrowa, jak w przesz?o?ci, a taki stan rzeczy prawdopodobnie si? utrzyma, poniewa? chi?ska gospodarka ro?nie i ma dzi? wy?szy poziom bazowy. Nie uwa?am, by wzrost gospodarczy Chin by??ród?em problemu. W 2010 r., gdy Chiny ros?y w tempie ok. 10%, gospodarka powi?kszy?a si? o 844 mld USD. W 2013 r., wzrost zwolni? do poziomu poni?ej 8%, ale gospodarka powi?kszy?a si? o ponad 900 mld USD. Zatem wzrost PKB jest rzeczywi?cie ni?szy w uj?ciu procentowym, ale nale?y zwróci? uwag? na mierzony w dolarach wp?yw tego wzrostu na gospodark?. Ponadto, wiele osób nie dostrzega konieczno?ci rozwoju chi?skiej infrastruktury, ale ja uwa?am,?e ta potrzeba jest ogromna - znam podró?e przepe?nionymi poci?gami i zat?oczonymi drogami po tym kraju z w?asnego do?wiadczenia. Ca?y czas trwa proces urbanizacji; w Chinach jest jeszcze 2 / 6
do wykonania wiele wa?nych zada?, które b?d? wymaga?y du?ych ilo?ci surowców. 3 / 6
Wp?yw niskich cen ropy na rynki wschodz?ce Wi?kszo?? konsumentów oczywi?cie cieszy si? z ni?szych cen energii, ale z punktu widzenia ca?ej gospodarki, mog? one okaza? si? broni? obosieczn?. W krajach silnie uzale?nionych od eksportu ropy, przed?u?aj?ce si? za?amanie cen ropy mo?e by? szkodliwe. Przyk?adowo, przychody ze sprzeda?y ropy generuj? znacz?c? cz??? bud?etu rz?du Nigerii; sektory zwi?zane z rop? i gazem tworz? ok. 35% nigeryjskiego PKB, a przychody z eksportu ropy naftowej stanowi? ponad 90% ca?kowitych przychodów z eksportu. [1] Je?eli te przychody spadn?, przywódcy Nigerii b?d? musieli przetrwa? trudny okres niskich cen surowca lub zrobi? co? na rzecz o?ywienia gospodarki poprzez dywersyfikacj? i reformy. PKB Rosji, jednego z najwi?kszych eksporterów ropy na?wiecie, spad? w 2009 r. o 8%, gdy cena ropy posz?a w dó? w okresie globalnego kryzysu finansowego poni?ej poziomu 40 USD za bary?k?. Rosja jest dzi? w du?ym stopniu uzale?niona od przychodów ze sprzeda?y surowców energetycznych i mo?e odczu? powa?ne konsekwencje, je?eli ceny mo?liwie szybko nie pójd? w gór?. W po??czeniu z sankcjami zwi?zanymi z sytuacj? na Ukrainie, takie warunki sk?aniaj? rosyjskie w?adze do prognozowania recesji w 2015 r. Innym krajem uzale?nionym od przychodów ze sprzeda?y ropy i wyj?tkowo 4 / 6
wra?liwym na zmiany cen jest Wenezuela. Arabia Saudyjska jest nieco lepiej przygotowana na spadki cen surowca, dzi?ki ogromnym rezerwom walutowym oraz inwestycjom, które powinny zapewni? mo?liwo?? utrzymania wydatków i wzrostu nawet w warunkach taniej ropy. Z drugiej strony, na niskich cenach skorzystaj? najprawdopodobniej importerzy netto, np. Chiny i Indie. Wa?ny wk?ad we wzrost poda?y ropy ma rozwój eksploatacji z?ó??upkowych w USA. Przy cenach poni?ej poziomu 60 USD za bary?k?, wydobycie ropy ze z?ó??upkowych stanie si? mniej op?acalne. Dlatego niezb?dne b?dzie zamkni?cie cz??ci zak?adów produkcyjnych, cho? ca?kowite przerwanie pracy na polach naftowych mo?e trwa? kilka miesi?cy. Jednocze?nie, popyt na rop? ze strony dwóch najbardziej zaludnionych krajów na?wiecie (Chin i Indii) ro?nie wraz z coraz wi?ksz? liczb? samochodów, autobusów i ci??arówek na tamtejszych drogach. Co wi?cej, ropa wykorzystywana jest w produkcji tworzyw sztucznych i innych szeroko rozpowszechnionych produktów. Koszty poszukiwania z?ó? i produkcji ropy generalnie nie wykazuj? tendencji spadkowej. W zwi?zku z powy?szym, spodziewamy si? wzrostów cen ropy w d?u?szej perspektywie. Dostrzegamy pewien aspekt niskich cen ropy, który mo?e by? potencjalnie korzystny dla niektórych gospodarek rozwijaj?cych si?, w których stosowane s? dop?aty do energii. Takie systemy dotacji s? du?ym balastem dla bud?etów rz?dowych, a ni?sze ceny rynkowe powoduj?,?e ich eliminowanie staje si? mniej bolesne dla konsumentów z tych krajów. Indonezja zlikwidowa?a cz??? dop?at, a Indie i Chiny najwyra?niej tak?e zmierzaj? w tym kierunku. Obni?one ceny energii pozwoli?y w?adzom niektórych krajów rozwijaj?cych si? zrealizowa? bardzo potrzebne reformy mniejszym kosztem. Uwa?amy,?e?ród?em najwi?kszych obaw inwestorów jest obecnie zmienno?? - nie tylko na rynku ropy, ale tak?e w?ród akcji spó?ek z tych sektorów, jak i na rynkach akcji w uj?ciu ogólnym. Niektóre dotychczasowe wahania by?y naprawd? pot??ne. Wszelkie spadki traktujemy jako?ród?o potencjalnych okazji do uzupe?niania naszych portfeli, ale wielu inwestorów nie wytrzymuje presji i traci pojawiaj?ce si? mo?liwo?ci. Oczywi?cie nadal zamierzamy przygl?da? si? tym krajom, sektorom i spó?kom, które mog? korzysta? na ni?szych cenach ropy, jednak nie unikamy przy tym spó?ek z sektorów powi?zanych z rop? naftow?. Wiele takich przedsi?biorstw prowadzi zdywersyfikowan? dzia?alno??, zatem mo?e ponie?? straty na dzia?alno?ci zwi?zanej z produkcj? surowca, ale jednocze?nie zyska? na dzia?alno?ci w obszarze sprzeda?y detalicznej. Komentarze, opinie i analizy Marka Mobiusa wyra?aj? wy??cznie jego osobiste pogl?dy, s? przedstawione wy??cznie w celach informacyjnych i nie stanowi? indywidualnych porad inwestycyjnych ani zach?ty do kupna, sprzeda?y ani utrzymywania jakichkolwiek papierów warto?ciowych czy stosowania jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie maj? charakteru porad prawnych ani podatkowych. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie s? aktualne wy??cznie na dzie? publikacji, mog? ulec zmianie bez uprzedniego powiadomienia i nie stanowi? kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotycz?cych jakiegokolwiek kraju, regionu, rynku czy inwestycji. 5 / 6
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Inwestowanie na rynkach wschodz?cych Dane pochodz?ce z zewn?trznych?róde? mog?y zosta? wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego dokumentu. Takie dane nie zosta?y odr?bnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments (FTI). FTI nie ponosi?adnej odpowiedzialno?ci za jakiekolwiek straty wynikaj?ce z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym dokumencie; inwestor mo?e opiera? swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wy??cznie na w?asne ryzyko. Produkty, us?ugi i informacje mog? nie by? dost?pne pod niektórymi jurysdykcjami i s? oferowane przez podmioty powi?zane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zale?no?ci od lokalnie obowi?zuj?cych przepisów. Aby dowiedzie? si?, czy dane produkty i us?ugi s? dost?pne pod okre?lon? jurysdykcj?, nale?y skonsultowa? si? z profesjonalnym doradc? finansowym. Jakie jest ryzyko? Wszelkie inwestycje wi??? si? z ryzykiem, w??cznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapita?u. Z inwestowaniem na rynkach zagranicznych zwi?zane jest okre?lone ryzyko, m.in. ryzyko waha? kursów walut i ryzyko niestabilnej sytuacji gospodarczej i politycznej. Inwestycje na rynkach wschodz?cych, do których nale?? tak?e nowe rynki wschodz?ce, obarczone s? wi?kszym ryzykiem wynikaj?cym z powy?szych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk zwi?zanych z wzgl?dnie niewielkimi rozmiarami, mniejsz? p?ynno?ci? i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i spo?ecznych dla rynków papierów warto?ciowych. Poniewa? wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i spo?eczne s? zwykle jeszcze s?abiej rozwini?te na nowych rynkach wschodz?cych, a wyst?puj? tak?e rozmaite inne czynniki, takie jak podwy?szony potencja? skrajnych waha? kursów, braku p?ynno?ci, barier ograniczaj?cych transakcje oraz mechanizmów kontroli gie?d, ryzyka zwi?zane z rynkami wschodz?cymi s? nasilone w przypadku nowych rynków wschodz?cych. Inwestowanie w sektor energetyczny wi??e si? ze szczególnym ryzykiem, zwi?zanym z takimi czynnikami, jak wi?ksza podatno?? na niekorzystne trendy ekonomiczne i zmiany regulacji maj?cych wp?yw na ten sektor. [1]?ród?o: Organizacja Krajów Eksportuj?cych Rop? Naftow? (OPEC), 2014 r. 6 / 6