W tym numerze: - mapa komunikacyjna na AIR SHOW 2011 - doświadczenia MPK Radom w zakresie zasilania silników spalinowych sprężonym gazem ziemnym - konkurs MZDiK NAPRAWA DIAGNOZA REGENERACJA TURBO KLIMATYZACJA 12
Redakcja Biuletynu: Katarzyna Wnukowska Magdalena Mizera Grażyna Łapczyńska Mariola Starnawska TELEFONY MPK: Centrala: 48 38 55 200 Sekretariat: 48 38 55 201 Dyspozytornia: 48 38 55 226 Przewozy: 48 38 55 225 Linie podmiejskie: 48 38 55 233 Marketing: 48 38 55 230 Diagnostyka: 48 38 55 237 Stacja paliw: 48 38 55 274 Naprawy remonty: 48 38 55 239 Serwis ogumienia: 48 38 55 257 Informacje i przyjmowanie zgłoszeń: ul. Wjazdowa 4 26-600 Radom tel. 48 38 55 230 e-mail: biuletyn@mpk.radom.pl Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych ogłoszeń Dzierżawa hali Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji w Radomiu Sp. z o.o. posiada do wynajęcia halę o powierzchni użytkowej 331 m² przy ulicy Wjazdowej 4. Wysokość hali 5 m. Zewnętrzna część budynku o rozmiarach 10 m x 37 m. Wewnątrz hali znajdują się pomieszczenia : gospodarcze, biurowe oraz sanitarne. Budynek posiada instalację: elektryczną, telefoniczną i CO. Budynek z przeznaczeniem na halę produkcyjną lub magazyn. Budynek posiada ochronę całodobową Atrakcyjna cena Wszelkie dodatkowe informacje: Dział Marketingu i Reklamy w godzinach 7 ºº 15ºº tel: (48) 38-55-230, tel. kom: 507-047-342 2 11
List Jasia z wakacji: Jest pięknie. Świetnie wypoczywam. Bądźcie spokojni i nie martwcie się o mnie. P.S. Co to jest epidemia? Turysta w wakacje zachodzi w deszczu do bacówki, baca gościnnie częstuje go gorącą strawą, turysta zajadając spostrzega, że do talerza leci mu z góry woda... - Baco, dach ci przecieka! - Wim... - To dlaczego nie naprawisz?! - Ni mogę, przecież dysc pada. - To dlaczego nie naprawisz, kiedy nie pada?!! - A bo wtedy nie cieknie... Szkot wysłał żonę na wakacje na Karaiby. Po tygodniu otrzymuje depeszę z hotelu: Pańska żona się utopiła STOP Jej zwłoki oklejone krewetkami wyłowiła straż przybrzeżna STOP Co robić STOP. Szkot idzie na pocztę i nadaje telegram: Krewetki sprzedać STOP Pieniądze przelać na moje konto STOP Przynętę zarzucić ponownie STOP. Wędkarz na wakacjach wyciągnął rybę z wody, która jeszcze szamocze się na haczyku. Przechodząca obok turystka pyta: - Czyż nie sprawia jej bólu, iż ją pan wyciąga? - Ależ nie! Widzi pani, że ona merda ogonem. Kazik jedzie na wakacje pociągiem i je sobie kanapkę. Podchodzi do niego facet - Nie jedz tak głośno! - Czemu? - Bo konduktor cię przyłapie! - Nie rozumiem - Przy wejściu do pociągu jak byk pisze: nie przewozić materiałów żrących! Na lekcji języka polskiego nauczyciel pyta: - Czym będzie wyraz chętnie w zdaniu: Uczniowie chętnie wracają do szkoły po wakacjach? KĄCIK HUMORU :) Zgłasza się Jasio: - Kłamstwem, panie profesorze! Kartka od blondynki Jakiej treści kartkę przesyła blondynka z wakacji? Bawię się świetnie? Gdzie ja jestem? :) Rafałek pisze list do rodziców z koloni: -Kochana Mamo i Tato, to są moje najbardziej udane wakacje. Noga już mi się zrosła, a ząb przechowuję w pudełeczku od zapałek wyłożonym watą. Mąż: Chciałbym w te wakacje spędzić tam, gdzie jeszcze nigdy nie byłem... Żona: Świetnie...Co powiesz na kuchnie? Na koloni Jaś odbiega od grupy dzieci i podchodzi do budki z lodami. -Proszę loda z salmonellą. -Nie mamy. Nasze lody nie mają salmonelli. A po co ci lody z salmonellą? -Jakby Pan poznał naszą wychowawczynię, to nie zadawałby Pan takich głupich pytań! Rodzina Kowalskich spędza wakacje nad Oceanem Indyjskim. W pewnej chwili Jasio podbiega do mamy chwaląc się złowionym przez siebie małym rekinkiem. -Ach! Jaki wielki rekin! - cieszy się mama. -Eee tam! Wielki to był ten co tatusia porwał! Spotykają się dwie pchły. - Gdzie spędziłaś wakacje? - Ja na azorach,a ty? - Ja na krecie. 10 3
MIEJSCE NA TWOJĄ REKLAMĘ 4 9
Natomiast czynniki kosztotwórcze, które należy brać pod uwagę podczas kalkulacji opłacalności inwestycji w stosunku do ON to: 1. Koszt zakupu autobusu zasilanego CNG ok. 150 tys. zł wyższy niż zasilanego tradycyjnym paliwem ON. 2. Koszty modernizacji kanałów naprawczych, w tym wentylacji uruchamianej automatycznie, instalacji eklektycznej wykonanej w wersji antywybuchowej, systemu czujników gazu wraz z sygnalizacją alarmową dźwiękową i świetlną, posadzki z materiałów nieiskrzących. 3. Wysokie koszty utrzymania zdatności technicznej pojazdu. 4. Przeszkolenia pracowników zaplecza technicznego do poziomu uzyskania uprawnień obsługowo-dozorowych (egzamin państwowy). 5. Wyposażenie stanowisk naprawczych w narzędzia nieiskrzące. 6. Monitorowanie jakości dostarczanego gazu. Podsumowując należy podkreślić, że inwestycja wejścia MPK w Radomiu Sp. z o.o. w CNG już na wstępie w 2005 roku zakładała 10-letni zwrot nakładów, czyli w chwili obecnej Spółka jest jeszcze na etapie braku zwrotu nakładów z tego przedsięwzięcia, a poniesione koszty nie kompensują efektów oszczędnościowych w kosztach zużycia paliwa. Głównym celem zastosowania paliwa gazowego jako alternatywnej technologii, obok skutków finansowych, było i jest działanie proekologiczne, ograniczenie negatywnych efektów akustycznych i realizacja strategii Autobus przyjazny dla środowiska. Krzysztof Kowal 8 5
Doświadczenia Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji w Radomiu Sp. z o.o. w zakresie zasilania silników spalinowych sprężonym gazem ziemnym Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji w Radomiu Sp. z o.o. funkcjonuje od 1 stycznia 1954 roku. Jest jednym z dwóch operatorów obsługujących trakcję miejską i podmiejską na zlecenie Miejskiego Zarządu Dróg i Komunikacji będącego organizatorem układu komunikacyjnego miasta Radomia. MPK w Radomiu Sp. z o.o. obsługuje 20 linii miejskich i podmiejskich. Udział Spółki w rynku komunikacji miejskiej Radomia wynosi około 65%. Autobusy kursują regularnie w godzinach od 2.07 linia,,7 do 2.01 linia,,9. W stanie inwentarzowym Spółka posiada 142 autobusy marki Solaris, Man, Neoplan, Jelcz, z czego 38 autobusów to autobusy zasilane CNG. W 2005 roku na terenie Spółki powstała stacja tankowania sprężonym gazem ziemnym CNG wybudowana przez Mazowiecką Spółkę Gazownictwa Sp. z o.o. Początkowo o wydajności 600m3/h z dwudziestoma stanowiskami wolnego tankowania i jednym szybkim, a następnie w roku 2008 wydajność stacji wzrosła do 900m3/h, a ilość stanowisk wolnego tankowania wzrosła do 40. Dodatkowo stacja posiada segmentowy magazyn CNG pozwalający zmagazynować 1200m3 metanu pod ciśnieniem 300bar, przeznaczony dodatkowo do współpracy z dystrybutorem szybkiego tankowania zlokalizowanym na stacji CPN. Wydajność segmentu wolnego tankowania wynosi 90m3/godzinę i w zależności od ilości aktualnie tankowanych pojazdów pozwala zatankować pojazd w przedziale czasowym od 15 do 120 min do ciśnienia 200 bar. Pierwszymi autobusami zasilanymi CNG, które zostały przekazane do eksploatacji w roku 2005 były zmodernizowane Jelcze 120M w ilości 7 sztuk (5szt adaptacja jednostek napędowych, 2szt po remoncie kapitalnym, 1szt zakupiona z rynku wtórnego w późniejszym czasie). W 2006 roku zakupionych zostało 8 nowych autobusów marki Solaris Urbino12 W12 (numery od 1016 do 1023), jeden MAN (potestowy), a następnie kolejnych 8 sztuk w roku 2007 (numery od 1024 do 1031) i 12 sztuk w 2010 roku (numery od 1032 do 1044). W połowie 2009 roku został zakupiony 18-metrowy Solaris zasilany CNG od MPK Lublin, który otrzymał numer ewidencyjny 1045. Pierwszymi autobusami zasilanym CNG jak już wyżej zostało wspomniane było 7 Jelczy 120M. Są to autobusy w ciągłej eksploatacji od 2005 roku do dnia dzisiejszego. Adaptacja Ważnym elementem programu ekploatacji autobusów gazowych w Radimiu było wybudowanie na terenie MPK przez Mazowiecką Spółkę Gazową Sp. z o.o. stacji tankowania sprężonym gazem ziemnym CNG. została przeprowadzona przez Mielec Diesel Gas. Wyposażone w silniki typu MD 111 M6, z układem 10 butli o pojemnosci wodnej 70 80 litrów są autobusami konstrukcyjnie przestarzałymi, nie spełniającymi postulatów dzisiejszego wymagającego rynku usług przewozowych. Wyposażone w manualną skrzynię przekładniową i instalację gazową pierwszej generacji, mimo pewnych walorów ekonomicznych bardziej w zakresie kosztów części i czasochłonności napraw niż ekonomiki zużywanego paliwa gazowego. Projekt modernizacji 19 autobusów tego typu został Podstawą taboru gazowego w radomskim MPK są autobusy Solaris Urbino 12 w liczbie 28 sztuk. porzucony na rzecz zakupu nowych. Kolejną inwestycją w zakresie CNG był zakup w latach 2006 2010 28 nowych autobusów marki Solaris Urbino 12 W12. Autobus zmodyfikowany na bazie wiodącej konstrukcji Solarisa jakim jest Urbino 12. Obarczony chorobami wieku niemowlęcego zwalidowany w części poprzez doświadczenia pierwszej wyprodukowanej przez Solarisa partii 10 szt dostarczonej do MPK Rzeszów, był i jest produktem ewoluującym, co widać w ostatniej parii 12 sztuk dostarczonej do Spółki w 2010 roku. Poprzez doświadczenia rzeszowskie i te wynikające z eksploatacji 16 Solarisów CNG dostarczonych do Spółki w latach 2006-2007 zostały wyeliminowane całkowicie lub w znacznej części zasadnicze problemy związane m.in. z: 1. Osadzeniem przedniego stabilizatora 2. Zaworami butli gazowych, 3. Układem wydechowym silnika, 4. Lokalizacją przewodów automatycznego dozowania oleju do silnika, 5. Izolacją termiczną i przewietrzaniem komory silnika. 6. Przewodami wysokiego napięcia Porównując koszty efektywności zastosowania sprężonego gazu ziemnego w autobusach komunikacji miejskiej, za inwestycją w sprężony gaz ziemny przemawia: 1. Zdecydowanie niższa emisja substancji szkodliwych do atmosfery. W porównaniu z silnikami diesla silnik zasilany CNG obniża emisję: CO o 70-90%, NMHC (węglowodory niemetanowe) o 40-60%, NOX o 80-90%, PM (cząstki stałe) o 99%. 2. Niższy koszt przejechanego wozokilometra. Przyjmując średnie spalanie autobusu 12 metrowego zasilanego ON na poziomie 36 litrów na 100 km i autobusu zasilanego CNG na poziomie 50 m3 na 100 km otrzymujemy odpowiednio 138,60 zł/100 km i 100 zł/100 km. Przy założeniu średniego przebiegu pojazdu około 60 000 km rocznie daje to oszczędność 23 160 zł przy uwzględnieniu cen hurtowych paliw z dnia 1.03.2011 roku. 6 7