Beata Staniuk SCENARIUSZ LEKCJI Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLASY II lub III GIMNAZJUM Temat Można o nią zabiegać, zmienić się dla niej i zginąć Niejedno ma imię i ciągle trwa. Motyw miłości w literaturze - 2 lub 3 jednostki lekcyjne ( w zależności od zadań/ możliwości) prace zespołowe - 1 jednostka lekcyjna redakcyjna praca indywidualna rozprawka Metody i techniki: burza mózgów, mapa myślowa,, drama,... Formy pracy: zespołowa, grupowa, indywidualna Główne cele lekcji Kształcenie umiejętności : pracy z tekstem pod kątem wskazanego motywu, wyszukiwania i selekcji informacji, wypowiadania się, argumentowania, uzasadnienia własnego zdania, pracy zespołowej, kreatywności, werbalnych/ recytatorskich/ autoprezentacji, redagowania rozprawki. Podstawa programowa I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 1. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 2) wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu; II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela. 1. Wstępne rozpoznanie. Uczeń: 2) rozpoznaje problematykę utworu. 2. Analiza. Uczeń: 6) przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika, liryka, dramat); 7) rozpoznaje czytany utwór jako: przypowieść, pamiętnik, dziennik, komedię, dramat (gatunek), tragedię, balladę, nowelę, hymn, powieść historyczną; 3. Interpretacja. Uczeń: 1) przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją; 2) uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny;
3) interpretuje głosowo wybrane utwory literackie (recytowane w całości lub we fragmentach). 4. Wartości i wartościowanie. Uczeń: 2) omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. miłość, przyjaźń, śmierć, cierpienie, lęk, nadzieja, wiara religijna, samotność, inność, poczucie wspólnoty, solidarność, sprawiedliwość; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne. III. Tworzenie wypowiedzi. 1. Mówienie i pisanie. Uczeń: 1) tworzy spójne wypowiedzi ustne (monologowe i dialogowe) oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie, opis sytuacji i przeżyć, zróżnicowany stylistycznie i funkcjonalnie opis zwykłych przedmiotów lub dzieł sztuki, charakterystyka postaci literackiej, filmowej lub rzeczywistej, sprawozdanie z lektury, filmu, spektaklu i ze zdarzenia z życia, rozprawka, podanie, życiorys i CV, list motywacyjny, dedykacja; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada; 2) stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat. -------------------------------------------------------------------------------------------- TOK LEKCJI: I FAZA WSTĘPNA Uczniowie w domu mieli za zadanie znaleźć i przynieść na zajęcia wiersz o tematyce miłosnej. 1. Wprowadzenie Miłość ( burza mózgów) jako wartość, - różne rodzaje miłości, - różne spojrzenie na miłość - nie tylko do osoby, ale też miłość własna, miłość do rzeczy materialnych, do władzy itp. - miłość a żądza różnice miłość do człowieka, ojczyzny; żądza władzy, pieniądza, posiadania ( na tablicy mapa mentalna od słowa,, miłość ) II FAZA PRZEKSZTAŁCANIA 2. Podanie celu lekcji, zapisanie tematu i rozdanie uczniom kart z wybranymi utworami literackimi. Uczniowie mogą pracować sami lub w parach, wypełniając tabelę (załącznik 1) (wybór utworów zależny od realizacji w danej klasie.)
Załącznik 1. Autor, tytuł Kto pokochał? Kogo, co, pokochał? Rodzaj literacki Gatunek literacki A. Saint-Exupery,,Mały Książę K. Dickens,,Opowieść wigilijna E. E Schmitt,,Oskar i pani Róża Mitologia wybrane mity Biblia wybrane przypowieści - J. Słowacki,,Balladyna Mickiewicz,,Dziady cz. II H. Sienkiewicz,, Latarnik N. Kleinbaum,,Stowarzyszenie Umarłych Poetów H. Sienkiewicz,,Quo vadis W. Szekspir,,Romeo i Julia G.G. Marguez Miłość w czasach zarazy fr. A. Fredro,,Zemsta Molier,, Skąpiec A. Kamiński,,Kamienie na szaniec G. Orwell,,Folwark zwierzęcy Powieść młodzieżowa np.,,opium w rosole,
Zadanie to ma uzmysłowić uczniom, że uczucie takie jak miłość- z wszelkimi jej odcieniami, rodzajami- stanowi stały element literackich utworów i jest najważniejszą wartością w życiu człowieka. 3. Odczytanie wypełnionych kart przez kilku uczniów. ( Uwaga! Uczniowie mogą wskazywać różne postaci z lektur, zależnie od ich postrzegania problemu. Warto wtedy przedyskutować rożne stanowiska. Działanie takie, doskonale kształci umiejętność argumentacji i obronę swego zdania.) 4. Podział uczniów na grupy. Karty pracy ( załącznik 2) Każda z grup otrzymuje zadanie związane z tematem rozprawki, którą redagować będą na kolejnych zajęciach. Wykorzystując wcześniej wypełnioną kartę pracy, uczniowie wykonują zadania. a nawet z jej powodu umrzeć Załącznik 2. Grupa I Zadanie 2. a nawet z jej powodu umrzeć Wskaż ( minimum 3) bohaterów literackich, którzy walczyli, zabiegali o miłość. - Kto? ( bohater- imię, nazwisko, tytuł, autor, rodzaj, gatunek) - O kogo? O co? Zabiegał, walczył? - W jaki sposób? - Czy działanie bohatera dało mu poczucie szczęścia? Zaprezentujcie efekty swojej pracy, angażując każdą osobę grupy. Grupa II Zadanie 2. a nawet z jej powodu umrzeć
Wskaż ( minimum 3) bohaterów literackich, którzy z powodu miłości lub w imię miłości zmienili się. - Kto? ( bohater- imię, nazwisko, tytuł, autor, rodzaj, gatunek) - Dla kogo? Dla czego? zmienił się? - W jaki sposób? - Czy działanie bohatera dało mu poczucie szczęścia? Zaprezentujcie efekty swojej pracy, angażując każdą osobę grupy. Grupa III Zadanie 2. a nawet z jej powodu umrzeć Wskaż( minimum 3) bohaterów literackich, którzy z powodu miłości lub w imię miłości oddali życie. - Kto? ( bohater- imię, nazwisko, tytuł, autor, rodzaj, gatunek) - Kogo? co? Obdarzył miłością - Jakie działania w imię miłości podejmował? - Czy działanie bohatera dało mu poczucie spełnienia? Zaprezentujcie efekty swojej pracy, angażując każdą osobę grupy. 5. Prezentacja pracy grup. Uwaga! Niektórzy bohaterowie literaccy i ich działania mogą pojawiać się w każdej z grup. Najważniejsza w tym momencie jest trafność argumentacji i właściwy dobór informacji o postaci pod kątem uzasadnianej tezy. III. FAZA PRZYGOTOWANIA DO WYSTAPIENIA 6. Rozdanie kolejnej karty pracy ( załącznik 3). Załącznik 3. Zadanie 3. Przed Wami ostatnie wspólne działanie Zaprezentujcie scenkę, tematycznie związaną z poprzednim zadaniem, w której pokażecie działania bohatera literackiego, który:
Grupa I walczył, zabiegał o miłość Grupa II zmienił się pod wpływem miłości Grupa III w imię miłości poświęcił własne życie W tym celu przydzielcie role, zadbajcie o rekwizyty. ( różne konwencje) Wykorzystajcie wybrany przez grupę wiersz- jako tło, wprowadzenie, element dialogu lub przeżyć wewnętrznych bohatera. Na tym etapie zdajemy się na inwencje twórczą uczniów. Przygotowana scenka ma ilustrować i puentować wykonane zadanie. Prezentacja angażuje wszystkich członków grupy. Być może, że na twórcze zaangażowanie i pomysły trzeba będzie uczniów naprowadzić, podpowiedzieć, jak każdemu zapewnić określoną rolę i tu zadanie prowadzącego ( np. dwie osoby jako balkon Julii). Potem uczniowie powinni wykorzystywać własne pomysły. 8. Prezentacja zespołów. Można ocenić działania i pracę uczniów. Dobrze byłoby też finalne zadanie nagrać i obejrzeć wspólnie jeszcze raz, ale wymaga to wydłużenia zajęć do trzech jednostek lekcyjnych. IV. POSUMOWANIE Podsumowanie zajęć, wspólne formułowanie wniosku, dotyczącego wartości miłości nie tylko w życiu bohaterów literackich, ale i naszym, codziennym. 9. Zadanie indywidualne realizowane na kolejnych zajęciach, stanowi ewaluację wcześniejszych lekcji i jest jednocześnie doskonałym narzędziem sprawdzającym stopień zrozumienia poruszanego zagadnienia.. Redakcja rozprawki na temat: a nawet z jej powodu umrzeć Uzasadnij słuszność tezy, odwołując się do przykładów z literatury, własnych przemyśleń, doświadczeń, obserwacji i spostrzeżeń.