W 5 Księgarnia PWN: Wojciech Muszalski - Prawo socjalne Wprowadzenie... 11 Literatura... 14 Część pierwsza. PRAWO PRACY 15 Rozdział I. Ogólna charakterystyka prawa pracy... 17 1. Pojęcie prawa pracy... 17 2. Geneza i rozwój ochrony pracy........................................... 18 3. Ochrona pracy w Polsce................................................ 19 4. Funkcje i zasady prawa pracy............................................ 22 5. Charakter norm prawa pracy............................................. 24 6. Zakres podmiotowy.................................................... 25 7. Zakres przedmiotowy.................................................. 26 8. Źródłaprawapracy... 27 9. Nadzór nad warunkami pracy............................................ 29 Rozdział II. Stosunek pracy... 32 1. Strony stosunku pracy................................................. 32 2. Stosunek pracy i jego podstawy.......................................... 33 3. Umowa o pracę... 35 4. Umowa o pracę a umowa o dzieło i umowa zlecenia.......................... 37 5. Zakaz konkurencji.................................................... 39 6. Umowy terminowe... 39 7. Umowa na czas nieokreślony... 40 8. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia............................. 42 9. Rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (zwolnienia grupowe)................................................. 44 10. Wygaśnięcie umowy z mocy prawa........................................ 46 11. Telepraca... 47 Rozdział III. Wynagrodzenie za pracę... 49 1. Pojęcie, zasady i system wynagradzania..................................... 49 2. Ochrona wynagrodzenia................................................ 51 3. Wynagrodzenie gwarancyjne............................................. 52 4. Odprawa w razie śmierci pracownika, przejścia na emeryturę lub rentę... 53
6 5. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.................................... 53 6. Przedawnienie....................................................... 54 Rozdział IV. Odpowiedzialność pracownika... 55 1. Odpowiedzialność porządkowa... 55 2. Odpowiedzialność materialna... 56 Rozdział V. Czas pracy i urlopy... 60 1. Czas pracy... 60 2. Urlop wypoczynkowy.................................................. 63 3. Urlopy bezpłatne..................................................... 65 Rozdział VI. Uprawnienia rodzicielskie i ochrona pracy młodocianych... 67 1. Uprawnienia rodzicielskie............................................... 67 2. Urlop wychowawczy................................................... 69 3. Ochrona pracy młodocianych............................................. 70 Rozdział VII. Bezpieczeństwo i higiena pracy... 72 1. Uwagi ogólne... 72 2. Postępowanie w razie wypadku przy pracy i choroby zawodowej................... 74 Rozdział VIII. Rozstrzyganie sporów wynikających ze stosunku pracy i odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika... 76 1. Rozstrzyganie sporu przez sąd... 76 2. Postępowanie pojednawcze.............................................. 77 3. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika.................. 78 Rozdział IX. Zbiorowe prawo pracy... 80 1. Pojęcie zbiorowego prawa pracy.......................................... 80 2. Związki zawodowe... 81 3. Organizacje pracodawców............................................... 85 4. Rokowania i układy zbiorowe pracy........................................ 85 5. Rozwiązywanie sporów zbiorowych........................................ 88 6. Partycypacja pracownicza............................................... 91 Literatura... 93 Część druga. UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE 97 Rozdział X. Założenia ogólne ubezpieczenia społecznego... 99 1. Pojęcie zabezpieczenia, ubezpieczenia i zaopatrzenia społecznego.................. 99 2. Geneza i rozwój ubezpieczenia społecznego.................................. 102 3. Ubezpieczenie społeczne w Polsce......................................... 105 4. Ogólna charakterystyka rozwiązań prawa ubezpieczenia społecznego................ 106 5. Struktura i obowiązek ubezpieczenia społecznego.............................. 109 Rozdział XI. Administracja i finansowanie... 113 1. Administracja........................................................ 113 2. Finansowanie........................................................ 115 3. Składki i ich płatnicy................................................... 116
7 Rozdział XII. Zasiłki... 119 1. Zasiłki ogólnie...................................................... 119 2. Zasiłek chorobowy.................................................... 120 3. Świadczenie rehabilitacyjne.............................................. 121 4. Zasiłek wyrównawczy.................................................. 122 5. Zasiłek macierzyński... 122 6. Zasiłek opiekuńczy... 123 7. Dokumentowanie prawa do zasiłków i kontrola orzekania....................... 124 Rozdział XIII. Emerytura (system wygasający)... 125 1. Emerytury i renty ogólnie.............................................. 125 2. Emerytura... 127 3. Podstawa wymiaru, wysokość i waloryzacja................................... 128 4. Dodatki do emerytur i rent.............................................. 129 5. Zawieszenie emerytury i renty............................................ 130 6. Górnicy... 130 Rozdział XIV. Renty... 132 1. Niezdolność dopracy... 132 2. Renta szkoleniowa.................................................... 133 3. Renta z tytułu niezdolnościdopracy... 133 4. Rentarodzinna... 134 5. Zasiłek pogrzebowy.................................................... 136 Rozdział XV. Świadczenia w razie wypadku przy pracy i choroby zawodowej... 137 1. Wypadek przy pracy i choroba zawodowa................................... 137 2. Renty wypadkowe..................................................... 139 3. Jednorazowe odszkodowanie............................................. 140 4. Inne świadczenia... 140 5. Składka... 141 Rozdział XVI. Postępowanie w sprawie świadczeń... 142 1. Ogólne zasady postępowania... 142 2. Ogólne zasady wypłaty świadczeń i zwrotu świadczeń nienależnie pobranych.......... 143 3. Postępowanie w sprawie zasiłków i ich wypłata................................ 144 4. Postępowanie wyjaśniające i dowodowe oraz orzekanie w sprawach emerytalno-rentowych 146 5. Wypłata, zwrot, potrącenia i egzekucja z emerytur i rent........................ 148 6. Postępowanie w sprawach wypadku przy pracy i choroby zawodowej................ 150 7. Postępowanie odwoławcze............................................... 151 Rozdział XVII. Reforma emerytalna i obowiązek oszczędzania... 153 1. Reforma w ogólności... 153 2. Emerytury powszechne................................................. 155 3. Przymus oszczędzania... 156 4. Emerytury kapitałowe.................................................. 159 5. Emerytury pomostowe................................................. 159 6. Zakładowe systemy emerytalne........................................... 160 Rozdział XVIII. Ubezpieczenie społeczne rolników... 163 1. Odrębność systemu... 163 2. Świadczenia ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego........... 165
8 3. Świadczenia ubezpieczenia emerytalno-rentowego............................. 165 4. Inne świadczenia... 166 5. Umowa z następcą.... 166 Rozdział XIX. System emerytalny w służbie państwowej... 168 1. Zabezpieczenie w służbie państwowej zagadnienia ogólne...................... 168 2. Zaopatrzenie żołnierzy zawodowych........................................ 169 3. Zaopatrzenie funkcjonariuszy służb zmilitaryzowanych.......................... 170 Literatura... 171 Część trzecia. POMOC I ZAOPATRZENIE SPOŁECZNE 175 Rozdział XX. Pomoc społeczna... 177 1. Pojęcie pomocy społecznej.............................................. 177 2. Regulacja prawna..................................................... 179 3. Zasady ogólne....................................................... 180 4. Organizacja pomocy społecznej........................................... 183 5. Świadczenia... 185 6. Postępowanie... 189 Rozdział XXI. Pomoc alimentacyjna... 191 1. Organizacja i zakres................................................... 191 2. Świadczenie alimentacyjne............................................... 192 Rozdział XXII. Zaopatrzeniowe świadczenia rodzinne... 193 1. Charakter świadczeń rodzinnych... 193 2. Zasiłek rodzinny...................................................... 194 3. Świadczenia opiekuńcze... 195 4. Postępowanie... 196 5. Pomoc dla kobiet w ciąży... 197 Rozdział XXIII. Szczególne formy zaopatrzeniowe... 198 1. Renta socjalna....................................................... 198 2. Wypadki w szczególnych okolicznościach... 198 3. Świadczenie dla ofiar przestępstw... 199 Rozdział XXIV. Zaopatrzenie w związku z obroną kraju i spełnianiem obowiązków obywatelskich... 200 1. Zaopatrzenie inwalidów wojennych i wojskowych.............................. 200 2. Zaopatrzenie kombatantów.............................................. 201 3. Świadczenia związane ze służbą wojskową... 202 4. Świadczenia w związku z udzieleniem pomocy policji........................... 202 Literatura... 204 Część czwarta. ZATRUDNIENIE 205 Rozdział XXV. Organizacja administracji zatrudnienia i jej zadania... 207 1. Organizacja administracji zatrudnienia...................................... 207 2. Pośrednictwo pracy.................................................... 209
9 3. Fundusz Pracy... 211 4. Agencje zatrudnienia.................................................. 211 Rozdział XXVI. Zabezpieczenie na wypadek braku pracy... 213 1. Uprawnieni do świadczeń... 213 2. Zasiłek dla bezrobotnych................................................ 214 3. Szkolenie zawodowe................................................... 216 4. Aktywizacja zawodowa bezrobotnych i pomoc w tworzeniu miejsc pracy............. 217 Rozdział XXVII. Zatrudnianie obywateli polskich za granicą oraz cudzoziemców w Polsce... 219 1. Zatrudnianie obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych............ 219 2. Zatrudnianie cudzoziemców............................................. 220 Rozdział XXVIII. Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy... 222 1. Systemochrony... 222 2. Uprawnienia do świadczeń... 223 Rozdział XXIX. Zatrudnianie i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych.... 225 1. Zatrudnianie osób niepełnosprawnych...................................... 225 2. Uprawnienia pracownicze osób niepełnosprawnych............................ 226 3. Zakłady pracy chronionej............................................... 227 4. Pośrednictwo pracy i świadczenia w razie braku pracy.......................... 228 5. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych...................... 228 Rozdział XXX. Szczególne formy aktywności i pracy... 230 1. Praca tymczasowa..................................................... 230 2. Zatrudnienie socjalne.................................................. 231 3. Spółdzielnie socjalne................................................... 232 4. Wolontariat... 232 Literatura... 234 Część piąta. OCHRONA ZDROWIA 237 Rozdział XXXI. Opieka zdrowotna... 239 1. Rozwój ochrony zdrowia................................................ 239 2. Organizacja i świadczenia opieki zdrowotnej................................. 241 3. Publiczne zakłady opieki zdrowotnej....................................... 242 4. Świadczenia szpitalne.................................................. 244 5. Orzecznictwo lekarskie................................................. 245 6. Państwowe Ratownictwo Medyczne........................................ 246 Rozdział XXXII. Uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej... 247 1. Ubezpieczenie zdrowotne............................................... 247 2. Świadczenia zdrowotne................................................. 249 3. Odpłatność za leki i materiały medyczne.................................... 251
10 4. Świadczenia i obowiązki związane z wymaganiami sanitarnymi.................... 251 5. Ochrona zdrowia psychicznego........................................... 252 Literatura... 254 Część szósta. OCHRONA PRAWA DO MIESZKANIA... 257 Rozdział XXXIII. Forma i zakres prawa do mieszkania.... 259 1. Ochrona mieszkania w prawie socjalnym.................................... 259 2. Rozwój reglamentacji mieszkaniowej....................................... 259 3. Rodzaje prawa do mieszkania............................................ 262 4. Reforma gospodarki mieszkaniowej........................................ 263 5. Najemlokali... 265 6. Lokale socjalne....................................................... 268 Rozdział XXXIV. Czynsze i dodatki mieszkaniowe... 269 1. Czynsze i inne opłaty.................................................. 269 2. Dodatki mieszkaniowe................................................. 270 Literatura... 272 Aneks Prawo międzynarodowe i prawo Unii Europejskiej... 273 1. Organizacje międzynarodowe............................................ 273 2. Międzynarodowa Organizacja Pracy........................................ 274 3. Unia Europejska...................................................... 276 Literatura... 278 Wykaz podstawowych przepisów... 280 Skorowidz... 285