Anna Szewczyk. Wydział Geodezji Górniczej i InŜynierii środowiska AGH

Podobne dokumenty
ZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT

WSTĘP. Copyright 2011, Joanna Szyda

GENETYKA POPULACJI. Ćwiczenia 1 Biologia I MGR /

ZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT 1. RÓWNOWAGA GENETYCZNA POPULACJI. Prowadzący: dr Wioleta Drobik Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt

GENETYKA POPULACJI. Fot. W. Wołkow

Bliskie Spotkanie z Biologią. Genetyka populacji

1 Genetykapopulacyjna

Ekologia molekularna. wykład 3

Genetyka Populacji

1 Podstawowe pojęcia z zakresu genetyki. 2 Podstawowy model dziedziczenia

Wprowadzenie do genetyki medycznej i sądowej

Zadania maturalne z biologii - 7

PORÓWNYWANIE POPULACJI POD WZGLĘDEM STRUKTURY

Zmienność. środa, 23 listopada 11

Własności statystyczne regresji liniowej. Wykład 4

Zadania do cz. II (z frekwencji i prawa Hardy ego-weinberga)

Testowanie hipotez statystycznych.

Biologia medyczna, lekarski Ćwiczenie ; Ćwiczenie 19

Podstawy genetyki populacji. Genetyka mendlowska i ewolucja

Podstawy genetyki populacji. Genetyka mendlowska i ewolucja. Dobór i dryf.

2. CZYNNIKI ZABURZAJĄCE RÓWNOWAGĘ GENETYCZNĄ

EGZAMIN MAGISTERSKI, Biomatematyka

Dryf genetyczny i jego wpływ na rozkłady próbek z populacji - modele matematyczne. Adam Bobrowski, IM PAN Katowice

Adam Kirpsza Zastosowanie regresji logistycznej w studiach nad Unią Europejska. Anna Stankiewicz Izabela Słomska

Podstawy genetyki populacji. Genetyka mendlowska i ewolucja. Dobór i dryf.

PDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version

Temat: BADANIE NIEZALEśNOŚCI DWÓCH CECH JAKOŚCIOWYCH TEST CHI KWADRAT. Anna Rajfura 1

WYKŁAD 8 TESTOWANIE HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH

Mapowanie genów cz owieka. podstawy

Testowanie hipotez statystycznych

Idea. θ = θ 0, Hipoteza statystyczna Obszary krytyczne Błąd pierwszego i drugiego rodzaju p-wartość

EGZAMIN MAGISTERSKI, Biomatematyka

GENETYKA POPULACJI. Ćwiczenia 4 Biologia I MGR

Modelowanie ewolucji. Dobór i dryf genetyczny

STATYSTYKA INDUKCYJNA. O sondaŝach ach i nie tylko

Genetyka ekologiczna i populacyjna W8

Ekologia molekularna. wykład 4

Statystyka matematyczna Test χ 2. Wrocław, r

Wnioskowanie statystyczne Weryfikacja hipotez. Statystyka

Temat: BADANIE ZGODNOŚCI ROZKŁADU CECHY (EMPIRYCZNEGO) Z ROZKŁADEM TEORETYCZNYM TEST CHI-KWADRAT. Anna Rajfura 1

Matematyka i statystyka matematyczna dla rolników w SGGW WYKŁAD 9. TESTOWANIE HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH cd.

1. Analiza asocjacyjna. Cechy ciągłe. Cechy binarne. Analiza sprzężeń. Runs of homozygosity. Signatures of selection

GENETYCZNE PODSTAWY ZMIENNOŚCI ORGANIZMÓW ZASADY DZIEDZICZENIA CECH PODSTAWY GENETYKI POPULACYJNEJ

Genetyka populacyjna. Populacja

KORELACJE I REGRESJA LINIOWA

Badania asocjacyjne w skali genomu (GWAS)

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 9

Spokrewnienie prawdopodobieństwo, że dwa losowe geny od dwóch osobników są genami IBD. IBD = identical by descent, geny identycznego pochodzenia

Podstawy genetyki populacji. Populacje o skończonej liczebności. Dryf. Modele wielogenowe.

Podstawy genetyki populacji. Genetyka mendlowska i ewolucja

STATYSTYKA wykład 8. Wnioskowanie. Weryfikacja hipotez. Wanda Olech

Pytanie: Kiedy do testowania hipotezy stosujemy rozkład normalny?

ALGORYTMICZNA I STATYSTYCZNA ANALIZA DANYCH

Wykład 3 Hipotezy statystyczne

STATYSTYKA MATEMATYCZNA. rachunek prawdopodobieństwa

Podstawy genetyki populacji. Genetyka mendlowska i ewolucja

EGZAMIN MAGISTERSKI, Biomatematyka

Prawdopodobeństwo, test χ 2

Analiza sprzężeń u człowieka. Podstawy

weryfikacja hipotez dotyczących parametrów populacji (średnia, wariancja)

Wprowadzenie do genetyki sądowej. Materiały biologiczne. Materiały biologiczne: prawidłowe zabezpieczanie śladów

Doświadczalnictwo leśne. Wydział Leśny SGGW Studia II stopnia

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 4. WERYFIKACJA HIPOTEZ PARAMETRYCZNYCH X - cecha populacji, θ parametr rozkładu cechy X.

STATYSTYKA INDUKCYJNA. O sondażach i nie tylko

Wnioskowanie statystyczne i weryfikacja hipotez statystycznych

Analiza sprzężeń u człowieka. Podstawy

Testowanie hipotez statystycznych.

Badania asocjacyjne w skali genomu (GWAS)

Podstawy teorii ewolucji. Informacja i ewolucja

Zadania ze statystyki, cz.7 - hipotezy statystyczne, błąd standardowy, testowanie hipotez statystycznych

Przykład 1 ceny mieszkań

wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki

Wykład 9 Wnioskowanie o średnich

Analiza sprzężeń u człowieka. Podstawy

Statystyka matematyczna Testowanie hipotez i estymacja parametrów. Wrocław, r

Elementy teorii informacji w ewolucji

Weryfikacja przypuszczeń odnoszących się do określonego poziomu cechy w zbiorowości (grupach) lub jej rozkładu w populacji generalnej,

LABORATORIUM 8 WERYFIKACJA HIPOTEZ STATYSTYCZNYCH PARAMETRYCZNE TESTY ISTOTNOŚCI

Korelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego

Temat: BADANIE ZGODNOŚCI ROZKŁADU CECHY (EMPIRYCZNEGO) Z ROZKŁADEM TEORETYCZNYM TEST CHI-KWADRAT. Anna Rajfura 1

STATYSTYKA MATEMATYCZNA

EGZAMIN MAGISTERSKI, Biomatematyka

Ocena zmienności genetycznej jesionu wyniosłego w Polsce. Jarosław Burczyk

STATYSTYKA

Test niezależności chi-kwadrat stosuje się (między innymi) w celu sprawdzenia związku pomiędzy dwiema zmiennymi nominalnymi (lub porządkowymi)

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 4. Testowanie hipotez Estymacja parametrów

Biologia molekularna z genetyką

Podstawy genetyki populacji. Genetyka mendlowska i ewolucja.

STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 8

Wykład 8 Dane kategoryczne

Błędy przy testowaniu hipotez statystycznych. Decyzja H 0 jest prawdziwa H 0 jest faszywa

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII

Populacja generalna (zbiorowość generalna) zbiór obejmujący wszystkie elementy będące przedmiotem badań Próba (podzbiór zbiorowości generalnej) część

Regresja logistyczna (LOGISTIC)

P: Czy studiujący i niestudiujący preferują inne sklepy internetowe?

Szczegółowy program kursu Statystyka z programem Excel (30 godzin lekcyjnych zajęć)

Statystyka matematyczna i ekonometria

Statystyka Matematyczna Anna Janicka

Teoria ewolucji. Dobór płciowy i krewniaczy. Altruizm. Adaptacjonizm i jego granice.

Analiza niepewności pomiarów

Transkrypt:

Anna Szewczyk Wydział Geodezji Górniczej i InŜynierii środowiska AGH

Zastosowania biblioteki Genetics programu R

The genetics Package Tytuł: Populacja genetyczna Wersja:1.2.0 Data utworzenia: 2005-11-09 Autorzy: Gregory Warnes i Friedrich Leisch

Do zainstalowania biblioteki potrzeba dodatkowych bibliotek od których jest zaleŝna: combinat gdata ( gtools) MASS mvtnorm

Funcje dostępne w bibliotece Genetics: HWE.chisq gregorius HWE.exact homozygote HWE.test locus LD makegenotypes binsearch plot.genotype ci.balance power.casectrl diseq Print.LD expectedgenotypes Summary.genotype genotype Write.pop.file

Zakres prezentacji: HWE.chisq gregorius HWE.exact homozygote HWE.test locus LD makegenotypes binsearch plot.genotype ci.balance power.casectrl diseq Print.LD expectedgenotypes Summary.genotype genotype Write.pop.file

Testy statystyczne w bibliotece Genetics sprawdzające czy rozkład alleli jest zgodny z prawem Hardy Weinberga (HWE) HWE.chisq test na równowagę Hardy Weinberg a metodą chi 2 HWE.exact test dokładności dla markerów dwuallelicznych. Jest stosowany do sprawdzenia, czy dane pasują do równowagi Hardy-Weinberga, kiedy w populacji niektóre allele i genotypy są rzadkie. WaŜnym zastosowaniem tego testu jest szacowanie stopnia wsobności i sprzęŝenia w populacjach ludzkich, dla sprawdzenia załoŝeń o częstości genotypów w dochodzeniach sądowych. HWE.test oszacowanie parametru równowagowego (współczynnika korelacji)

Prawo Hardy - Weinberga ZałoŜenia Hardy Weinberga: Organizmy są diploidalne RozmnaŜają się płciowo Pokolenia nie zachodzą na siebie Osobniki kojarzą się losowo (populacja jest panmiktyczna) Populacja jest bardzo duŝa (nieskończenie wielka) Nie ma migracji Nie ma mutacji Dobór naturalny nie wpływa na badany locus JeŜeli spełnione są powyŝsze załoŝenia to proporcje dla locus o dwóch allelach A i a, których frekwencje wynoszą odpowiednio p i q będą odpowiadały rozwinięciu dwumiany (gdy są dwa allele, trójmianu, gdy są trzy allele itd..): faa = p 2, faa = 2pq, faa = q 2

Inaczej mówiąc równowaga Hardy ego Weinberga oznacza, Ŝe proporcja alleli w kolejnych pokoleniach w stanie równowagi genetycznej jest taka sama (czyli to czego moŝna się spodziewać gdy populacja nie będzie ulegała ewolucji)

Przykładowe genotypy Kolor oczu Kolor włosów Kolor skóry A/a B/b C/c a/a B/b C/c a/a B/B C/C a/a B/b C/c A/a B/b C/C a/a B/b C/c a/a B/b C/c A/a B/b C/c a/a B/b C/c a/a B/B C/C A/a B/b C/c A/A B/B c/c a/a B/b C/c A/a B/b c/c A/a B/b C/c a/a B/B C/C a/a B/b C/c A/a B/b C/c A/a B/b C/c a/a b/b c/c p 2 2pq q 2

Przykład na HWE.chisq p-value - graniczny poziom istotności; jest to poziom prawdopodobieństwa a odpowiadający takiej wartości t a, która jest równa zrealizowanej wartości t i. Dla dowolnego wyŝszego poziomu istotności t a się zmniejszy, czyli zajdzie t i >t a, dla dowolnego niŝszego poziomu t a się zwiększy, czyli zajdzie t i <t a. Wartość p-value sumaryzuje wszystkie wyniki testu tej samej pary hipotez na dowolnym poziomie istotności. JeŜeli p-value badanej hipotezy wynosi 0,1 lub więcej, to świadczy to raczej przeciwko hipotezie alternatywnej; p-value około 0,01 lub mniejsze świadczy raczej za hipotezą alternatywną i przeciw hipotezie zerowej.

Przykład na HWE.exact c/c=3 Ilość allelu C = 21 C/c=13 Ilość allelu c = 19 C/C=4 Test dokładności jest stosowany do sprawdzenia, czy dane pasują do równowagi Hardy-Weinberga, kiedy w populacji niektóre allele i genotypy są rzadkie. WaŜnym zastosowaniem tego testu jest szacowanie stopnia wsobności i sprzęŝenia w populacjach ludzkich, dla sprawdzenia załoŝeń o częstości genotypów w dochodzeniach sądowych. p-value = 0.3672 Nie ma podstaw do odrzucenia H 0

Przykład na HWE.test D bezwzględna róŝnica we frekwencji pomiędzy obserwowaną ilością par alleli a ilością oczekiwaną D D względne (skalowane) w przedziale [-1,1] r współczynnik korelacji dla kaŝdej pary alleli

Przykład na HWE.test c.d. CI (confidence interval, przedział ufności): Określa stopień precyzji danego oznaczenia. Zwykle podaje się 95% CI, czyli przedział wartości, w którym z 95% pewnością znajduje się prawdziwa wartość danego parametru w badanej populacji. Jeśli w tym przedziale zawarte jest 0 dla róŝnicy ryzyka lub 1 dla ryzyka względnego albo ilorazu szans, to jest to równoznaczne z brakiem istotności statystycznej danego wyniku (p >0,05). Współczynnik determinajcji definiuje jaki proceny obserwacji jest tłumaczony przez model regresji

Inne testy statystyczne LD test na nierównowagę sprzęŝeń (sprawdza, czy allele w analizowanych loci są dziedziczone razem, czy są ze sobą powiązane) Zdarza się wtedy, kiedy poszczególne allele w dwóch związanych loci występują w tym samym haplotypie, częściej niŝ moŝna byłoby oczekiwać biorąc pod uwagę równowagę Hardy Weinberga (HWE) Uwaga: JeŜeli dane(data frame) zawierają obiekty niegenetyczne lub genotypy z liczbą alleli róŝną od 2, dane te zostaną pominięte)

Nierównowaga sprzęŝeń wyraŝona jest w postaci współczynników liczonych dla kaŝdej pary alleli: 1. D bezwzględna róŝnica we frekwencji pomiędzy obserwowaną ilością par AB a ilością oczekiwaną (proporcjonalna róŝnica D): D=p AB - p A p B 2. D D odniesione (skalowane) o zasięgu: [-1,1],gdzie D =D/D max Dla D>0: D max =min(p A p b, p a p B ) Dla D<0 D max =max p A p B,-p a p b

3. r - współczynnik korelacji pomiędzy markerami r = ( p p p p ) A a D B b gdzie: p A - obserwowane prawdopodobieństwo wystąpienia allela A dla markera 1 P a =1- p A - obserwowane prawdopodobieństwo wystąpienia allela a dla markera 1 p B - obserwowane prawdopodobieństwo wystąpienia allela B dla markera 2 P b =1- p B - obserwowane prawdopodobieństwo wystąpienia allela b dla markera 2

Przykład zastosowania LD Badanie nierównowagi sprzęŝeń, sprawdzające czy dane allele są ze sobą powiązane Przykład rozpatrywany dla trzech genotypów: ZaleŜności pomiędzy poszczególnymi genotypami scharakteryzowane za pomocą wskaźników: D D r Chi 2 p-value

Graficzne przedstawienie LD

Graficzne przedstawienie LD

Graficzne przedstawienie LD

Graficzne przedstawienie LD Im więcej markerów, tym ciekawsze wyniki

Graficzne przedstawienie LD