OCENA stanu czystości wód w zlewni rzeki Supraśl w 2010 roku

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU OCENA stanu czystości wód w zlewni rzeki Supraśl w 2010 roku WIOŚ BIAŁYSTOK, czerwiec 2011

Opracowanie wykonano na podstawie wyników badao Paostwowego Monitoringu Środowiska. W przypadku cytowania niniejszej publikacji należy podad źródło informacji.

1 WSTĘP... 4 2 METODYKA BADAO, KLASYFIKACJE I OCENY JAKOŚCI WÓD PŁYNĄCYCH... 4 3 SUPRAŚL MONITORING WÓD ZLEWNI... 5 4 OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAO... 6 5 WNIOSKI... 8

3

1 Wstęp Zasady polityki wodnej w paostwach Unii Europejskiej określa Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW), która nakłada na wszystkie kraje członkowskie obowiązek osiągnięcia do 2015 roku dobrego stanu wód powierzchniowych. Wody powierzchniowe, w tym silnie zmienione i sztuczne jednolite części wód, powinny do tego czasu osiągnąd dobry stan chemiczny, oraz odpowiednio: dobry stan ekologiczny lub dobry potencjał ekologiczny. Transpozycji przepisów RDW do prawodawstwa polskiego dokonano przede wszystkim poprzez ustawę Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późniejszymi zmianami). Ustawa reguluje zagadnienia związane z ochroną środowiska wodnego. Zasadniczym celem prowadzenia badao stanu wód jest monitorowanie działao na rzecz poprawy stanu wód i ich ochrony przed zanieczyszczeniem, w tym ochrony przed eutrofizacją powodowaną wpływem sektora bytowokomunalnego i rolnictwa, ochrony przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, zasoleniem i substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego. Działania w tym zakresie polegają na zintegrowaniu systemu zarządzania gospodarką wodną w układzie dorzeczy, które realizują Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej, natomiast Inspekcja Ochrony Środowiska dostarcza wyniki badao i wykonuje oceny jakości wód. 2 Metodyka badao, klasyfikacje i oceny jakości wód płynących Podstawą programu badao monitoringowych wód powierzchniowych płynących, zrealizowanych przez Inspektorat w 2010 roku w zlewni rzeki Supraśl był Program monitoringu środowiska województwa podlaskiego w latach 2010-2012. Sposób prowadzenia badao określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. 2009 r. Nr 81, poz. 685), Sposób sporządzania ocen stanu wód określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 lipca 2009 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. 2009 r. Nr 122, poz. 1018). Rodzaje sporządzanych ocen: OGÓLNA OCENA JAKOŚCI WÓD STAN WÓD. Na ocenę składa się ocena stanu ekologicznego (dla naturalnych wód) lub potencjału ekologicznego (dla wód sztucznych i silnie zmienionych) oraz ocena stanu chemicznego (dokonywana w przypadku gdy stan/potencjał ekologiczny jest poniżej dobrego). Stan ekologiczny jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych, jeziorach lub innych zbiornikach naturalnych, wodach przejściowych oraz przybrzeżnych klasyfikuje się na podstawie wyników klasyfikacji elementów fizykochemicznych, biologicznych i hydromorfologicznych. Jest definiowany dla wód naturalnych jako: bardzo dobry - dla wód o niezmienionych warunkach przyrodniczych lub zmienionych tylko w bardzo niewielkim stopniu, dobry - gdy zmiany warunków przyrodniczych w porównaniu do warunków niezakłóconych działalnością człowieka są niewielkie, umiarkowany - obejmujący wody przekształcone w średnim stopniu, słaby - wody o znacznie zmienionych warunkach przyrodniczych (biologicznych, fizykochemicznych, morfologicznych), gdzie gatunki roślin i zwierząt znacznie różnią się od tych, które zwykle towarzyszą danemu typowi jednolitej części wód, zły - wody o poważnie zmienionych warunkach przyrodniczych, w których nie występują typowe dla danego rodzaju wód gatunki. 4

Potencjał ekologiczny jednolitych części wód powierzchniowych sztucznych i silnie zmienionych 1 klasyfikuje się na podstawie wyników klasyfikacji elementów fizykochemicznych, biologicznych i hydromorfologicznych. Potencjał ekologiczny jest definiowany jako: dobry i powyżej dobrego, umiarkowany, słaby i zły. Stan chemiczny jednolitych części wód powierzchniowych klasyfikuje się na podstawie chemicznych wskaźników jakości wód. Stan chemiczny jest definiowany jako dobry lub poniżej dobrego. Stan jednolitych części wód powierzchniowych ocenia się, porównując wyniki klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych z wynikami stanu chemicznego tych jednolitych części wód. Stan jednolitych części wód powierzchniowych sztucznych i silnie zmienionych ocenia się, porównując wyniki klasyfikacji potencjału ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych z wynikami stanu chemicznego tych jednolitych części wód. W zależności od stanu ekologicznego/potencjału ekologicznego oraz stanu chemicznego, stan jednolitych części wód powierzchniowych i jednolitych części wód powierzchniowych sztucznych i silnie zmienionych może byd: dobry lub zły. OCENA WÓD WYKORZYSTYWANYCH DO ZAOPATRZENIA LUDNOŚCI W WODĘ DO SPOŻYCIA. Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagao, jakim powinny odpowiadad wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. Nr 204 poz. 1728). OCENA EUTROFIZACJI ZE ŹRÓDEŁ KOMUNALNYCH. Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008). Analizie poddano wyniki badao z programu pomiarowego wód, realizowanego w ramach Paostwowego Monitoringu Środowiska z lat 2008-2010 W ocenie zawarto wszystkie punkty pomiarowe dla których ilośd uzyskanych wyników w roku wynosiła minimum 4. Zaprezentowana poniżej ocena stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego oraz ocena eutrofizacji ze źródeł komunalnych odnosi się do części zlewni nazwanych Jednolitymi Częściami Wód (JCW), natomiast ocena wód wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia odnosi się do jakości wódy w profilach pomiarowych. W załączniku 1 zaprezentowano zestawienie wyników badao wód powierzchniowych na potrzeby oceny stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jcw. W załączniku 2 przedstawiono wyniki oceny eutrofizacji ze źródeł komunalnych za lata 2008-2010. 3 Supraśl monitoring wód zlewni Rzeka Supraśl o długości 93,8 km i powierzchni zlewni 1844,4 km 2 jest prawobrzeżnym dopływem Narwi i uchodzi do niej na 299,8 km. Źródła rzeki zlokalizowane są na północ od wsi Topolany, na obszarze rozległego torfowiska. Tren zlewni do miejscowości Gródek ma charakter nizinny o podłożu bagienno-torfowym. Poniżej Gródka rzeka tworzy przełom przez strefę moreny czołowej sięgający ujścia dopływu Grzybówki. W zlewni rzeki, w miejscowościach Supraśl oraz Wasilków znajdują się przepływowe zbiorniki rekreacyjne, a na wysokości Wasilkowa zlokalizowane jest powierzchniowe ujęcie wody dla aglomeracji białostockiej. W zlewni rzeki znajduje się Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyoskiej im. prof. Witolda Sławioskiego. Obejmuje on swoimi granicami przeważającą częśd Puszczy Knyszyoskiej - jednego z najlepiej zachowanych kompleksów leśnych w Polsce. Lasy zajmują 80% powierzchni Parku. Mają one charakter wybitnie borealny, zbliżony do południowej tajgi. Dominują drzewostany sosnowe i sosnowo-świerkowe, miejscami ponad stuletnie. Obszar Puszcza Knyszyoska o pow. 132372.2 ha (kod obszaru: PLB200003) jest obszarem chronionym Natura 2000. 1 wody te zostały tak przekształcone przez człowieka, że niemożliwe jest przywrócenie im stanu naturalnego 5

Supraśl stanowi źródło zaopatrzenia w wodę pitną aglomeracji Białostockiej. Jej zlewnia objęta jest pośrednią strefą ochronną, stąd usytuowanie punktów pomiarowych uwzględnia monitorowanie wpływu odprowadzanych zanieczyszczeo z miejscowości położonych w zlewni Supraśli oraz jakośd wód ważniejszych dopływów. W 2010 roku Supraśl była badana w 2 profilach pomiarowych: Supraśl ujście Dzikie i Supraśl - Nowodworce oraz na ważniejszych dopływach: Płosce i Białej, natomiast w 2009 roku były także: Słoja, Sokołda oraz Czarna (mapa). Badania dopływów prowadzono w pobliżu zamknięd jednolitych części wód (jcw) w celu określenie jakości wód oraz ich wpływu na jakośd wód rzeki Supraśl. Mapa: Lokalizacja punktów monitoringu wód w zlewni rzeki Supraśl 4 Omówienie wyników badao Rzeka Supraśl, punkt pomiarowy: ujście w m. Dzikie (kod jcw: 20002426169) - Klasyfikacja stanu chemicznego. Stan chemiczny - poniżej dobrego. O klasyfikacji zdecydowało ponadnormatywne stężenie sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu. (Załącznik 1). - Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych. Wyniki badao nie wykazały podatnośd wód jcw na eutrofizację (Załącznik 2). Rzeka Supraśl, punkt pomiarowo-kontrolny: Supraśl - Nowodworce (kod jcw: 200024261655) - Ocena wód wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia. Woda spełnia wymagania odpowiadające kategorii jakościowej A3 (woda wymaga wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu aktywnym, dezynfekcji). 6

- Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych. Wyniki badao nie wykazały podatnośd wód jcw na eutrofizację (Załącznik 2). Dopływ Płoska, punkt pomiarowo-kontrolny: Płoska - ujście Kołodno (kod jcw: 200017261649) - Klasyfikacja stanu ekologicznego. Wyniki oceny biologicznej opartej o makrofitowy indeks rzeczny (MIR) wskazały na II klasę - stan dobry, jednakże uzyskane wartości wskaźników fizykochemicznych spowodowały obniżenie ostatecznej klasyfikacji do III klasy stanu umiarkowany (zadecydowało ponadnormatywne stężenia ogólnego węgla organicznego (OWO) (Załącznik 1). - Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych wskazuje na podatnośd wód w tej jcw na eutrofizację ze względu na ponadnormatywne stężenie OWO (Załącznik 2). Dopływ Biała, punkt pomiarowo-kontrolny: Biała - ujście Nowe Aleksandrowo (kod jcw: 2000172616899) - Klasyfikacja potencjału ekologicznego (jcw silnie zmieniona). W 2010 roku nie dokonano klasyfikacji. - Klasyfikacja stanu chemicznego. Stan chemiczny - poniżej dobrego, zdecydowało ponadnormatywne stężenie sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu. Pozostałe substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego nie wykazały przekroczeo (Załącznik 1). - Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych wskazuje na podatnośd wód w tej jcw na eutrofizację ze względu na wartości: wskaźnika okrzemkowego (fitobentosu), ponadnormatywne stężenie BZT 5, azotu Kjeldahla, azotu azotanowy, azotu ogólnego i fosforanów (Załącznik 2). Dopływ Słoja, punkt pomiarowo-kontrolny: Słoja - Kondycja (kod jcw: 2000242616189) Klasyfikacja stanu ekologicznego. Stan ekologiczny II klasa - dobry. Potwierdziły to wyniki badao fizykochemicznych. Żaden badany wskaźnik nie przekroczył wartości granicznej dla stanu dobrego (Załącznik 1). Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych. Wyniki badao nie wykazały podatnośd wód jcw na eutrofizację (Załącznik 2). Dopływ Sokołda, punkt pomiarowo-kontrolny: Sokołda - Straż (powyżej ujścia Kamionki) (kod jcw: 20002326162369) - Klasyfikacja stanu ekologicznego. Na podstawie wskaźnika biologicznego - Makrofitowego Indeksu Rzecznego, stan wód oceniono na umiarkowany w tej jcw. Wyniki oceny potwierdziły badania fizykochemiczne - wskaźnikiem kwalifikującym było niskie stężenie tlenu rozpuszczonego (Załącznik 1). - Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych wskazuje na podatnośd wód w tej jcw na eutrofizację ze względu na wartości: wskaźnika okrzemkowego (fitobentosu), ponadnormatywne stężenie fosforu ogólnego i fosforanów (Załącznik 2). Dopływ Sokołda, punkt pomiarowo-kontrolny: Sokołda - Surażkowo (kod jcw: 200024261629) - Klasyfikacja stanu ekologicznego. Ze względu na wyniki badao biologicznych, jcw charakteryzowała się stanem ekologicznym dobrym co potwierdziły wyniki badao fizykochemicznych. Żaden wskaźnik nie przekroczył wartości granicznej dla stanu dobrego (Załącznik 1). - Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych. Wyniki badao wykazały podatnośd wód w tej jcw na eutrofizację ze względu na ponadnormatywne stężenia fosforanów (Załącznik 2). Dopływ Czarna, punkt pomiarowo-kontrolny: Czarna ujście Sochonie, (kod jcw: 200017261669) - Klasyfikacja stanu ekologicznego Na podstawie wskaźnika biologicznego - Makrofitowego Indeksu Rzecznego, stan wód oceniono na - bardzo dobry. Wartości wskaźników fizykochemicznych spowodowały 7

obniżenie klasyfikacji do II klasy stan ekologiczny dobry, ze względu na stężenia: OWO, BZT 5, azotu Kjeldahla i fosforu ogólnego. - Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych wykazała podatnośd wód w tej jcw na eutrofizację, ze względu na podwyższone wartości fosforanów (Załącznik 2). 5 Wnioski 1 Ocena stanu ekologicznego: - dobry stan (II klasa) stwierdzono w jednolitych częściach wód rzek: Sokołdy punkt pomiarowo-kontrolny: Sokołda - Surażkowo (200024261629), Słoi punkt pomiarowo-kontrolny: Słoja - Kondycja (2000242616189) oraz Czarnej, punkt pomiarowo-kontrolny: Czarna - Sochonie (200017261669). - umiarkowany stan (III klasa) stwierdzono w jcw rzek: Sokołdy zamykanej przez punkt pomiarowo-kontrolny: Sokołda - Straż (20002326162369) oraz Płoski, zamykanej przez punkt pomiarowo-kontrolny: Płoska - Kołodno (200017261649). 2 Ocena stanu chemicznego: - stan poniżej dobrego uzyskano na rzece Białej na zamknięciu jcw przez punkt pomiarowo-kontrolny: Biała - Nowe Aleksandrowo (2000172616899). Nie stwierdzono w tej jcw występowania przekroczeo wartości dopuszczalnych substancji szczególnie szkodliwych. Stan chemiczny poniżej dobrego uzyskano także na rzece Supraśl na zamknięciu jcw przez punkt pomiarowy: ujście w m. Dzikie (20002426169). 3 Ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych za lata 2008-2010 wykazała, iż zbadane jcw rzek Supraśli oraz Słoi nie wykazały podatności na eutrofizację. Do podatnych na eutrofizację zaliczono jcw rzek: Białej, Czarnej, Sokołdy oraz Płoski. 4 Ocena przydatności wód do spożycia, wykonana na rzece Supraśl w profilu w Nowodworcach (w obszarze ochronnym ujęcia powierzchniowego dla Białegostoku) wykazała, iż woda spełnia wymagania jakościowe kategorii A3 (woda wymaga wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu aktywnym, dezynfekcji). Analogiczną ocenę uzyskano w 2009 roku. 5 Na niską jakośd wód rzeki Supraśl mają duży wpływ zanieczyszczenia organiczne. Są one zarówno pochodzenia naturalnego jak i antropogenicznego. Wynikają z charakterystyki składu podłoża i sposobu zagospodarowania zlewni (gleby torfowe, tereny zalesione). Płaskie ukształtowanie terenu w górnej części zlewni (powyżej Gródka) użytkowanego rolniczo, powoduje wnoszenie poprzez spływy powierzchniowe znacznych ilości materii organicznej podlegającej rozkładowi w rzece, co skutkuje pogorszeniem warunków natlenienia, szczególnie po intensywnych opadach. 6 W przypadku rzeki Białej, znaczący wpływ na niską jakośd jej wód (i wód Supraśli, do której uchodzi) mają zrzuty ścieków z miejskiej oczyszczalni ścieków w Białymstoku oraz dopływ wód z terenów zurbanizowanych aglomeracji białostockiej. Opracował: Wydział Monitoringu Środowiska Akceptował: 8

ZAŁĄCZNIK 1. KLASYFIKACJA STANU EKOLOGICZNEGO I STANU CHEMICZNEGO WÓD Okres objęty ceną 2010 Rodzaj sieci 1) O Kod ppk PL01S0801_1343 Kod JCW 20002426169 Nazwa punktu Supraśl - ujście Dzikie Rzeka, km biegu Supraśl 0,5 km Współrzędne ppk: LON 22,987470 Współrzędne ppk: LAT 53,179480 WYNIKI BADAO Wskaźnik ilośd prób w roku Antracen (µg/l) 9 0,00005 min data pomiaru max data pomiaru 19-04., 19.07., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 średnioroczna 2) granica D/U ocena stanu 0,0004 23-08-2010 0,0004 0,4 dobry Fluoranten (µg/l) 9 0,00025 19.07., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0,00519 21.06.2010 0,00519 1 dobry Naftalen (ug/l) 9 0,0025 23.08.,, 20.09., 18.10., 08.12.2010 0,173 19-07-2010 0,044 2,4 dobry Benzo(a)piren (µg/l) 9 0 15-03-2010 0,007 23-08-2010 0,007 0,1 dobry Suma: benoz(b)fluorantenu i benzo(k)fluorantenu (µg/l) Suma: benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu (µg/l) STAN CHEMICZNY 9 0 15-03-2010 0,0106 23-08-2010 0,0049 0,03 dobry 11 0 15.03., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0,0289 23-08-2010 0,0064 0,002 poniżej dobrego PONIŻEJ DOBREGO rodzaj sieci 1) : O monitoring operacyjny średnioroczna 2) : dla: antracenu, fluorantenu, benzo(a)pirenu wartośd maksymalna; dla: naftalenu, sumy benzo(b)fluorantenu i benzo(k)fluorantenu, sumy benzo(g,h,i)perylenu i i indeno(1,2,3-cd)pirenu średnia arytmetyczna 9

Okres objęty ceną 2010 Rodzaj sieci 1) O Kod ppk PL01S0801_1372 Kod JCW 200017261649 Nazwa punktu Płoska - ujście Kołodno Rzeka, km biegu Płoska 0,5 km Współrzędne ppk: LON 23,417870 Współrzędne ppk: LAT 53,181230 WYNIKI BADAO Wskaźnik liczba pomiarów w roku min data pomiaru max data pomiaru średnioroczna 2) Makrofity (MIR) 1 40,66 27-08-2010 40,66 27-08-2010 40,66 35 II OCENA BIOLOGICZNA Wskaźniki fizykochemiczne - brane pod uwagę, gdy ocena biologiczna wskazuje na stan dobry i bardzo dobry Temperatura wody ( C) 6 0,2 18-01-2010 20,9 19-07-2010 20,9 24 I Odczyn ph 6 7,5 19-07-2010 7,9 15-03-2010 7,9 6-9 I DOBRY granica D/U klasyfikacja Tlen rozpuszczony (mg O2/l) 6 5,3 19-07-2010 13,3 15-03-2010 5,3 5 II Pięciodobowe zapotrzebowanie tlenu BZT5 (mg O2/l) 6 1,1 20-09-2010 4,5 24-05-2010 4,5 6 II Ogólny węgiel organiczny (mg C/l) 6 8,52 15-03-2010 19 19-07-2010 19 15 poniżej dobrego Przewodnośd w 20 C (μs/cm) 6 336 19-07-2010 362 18-01-2010 362 1500 I Substancje rozpuszczone (mg/l) 6 263 24-05-2010 280 20-09-2010 280 800 I Azot amonowy (mg N-NH4/l) 6 0,075 18.01., 24.05., 19.07., 20.09., 22.11.2010 0,18 15-03-2010 0,18 1,56 I Azot Kjeldahla (mg N/l) 6 0,68 15-03-2010 1,3 24.05., 19.07.2010 1,3 2 II Azot azotanowy (mg N-NO3/l) 6 0,22 19-07-2010 1,3 15-03-2010 1,3 5 I Azot ogólny (mg N/l) 6 1,5 19-07-2010 2 18.01., 15.03.2010 2 10 I Fosfor ogólny (mg P/l) 6 0,089 20-09-2010 0,19 19-07-2010 0,19 0,4 I STAN EKOLOGICZNY UMIARKOWANY rodzaj sieci 1) : O monitoring operacyjny średnioroczna 2) : w przypadku min 12 prób w roku - percentyl 90 (dla tlenu rozpuszczonego - percentyl 10), w przypadku mniejszej liczb prób - wartośd najgorsza 10

Okres objęty ceną 2010 Rodzaj sieci 1) O Kod ppk PL01S0801_1381 Kod JCW 2000172616899 Nazwa punktu Biała - ujście Nowe Aleksandrowo Rzeka, km biegu Biała 0,5 km Współrzędne ppk: LON 23,02698 Współrzędne ppk: LAT 53,17853 WYNIKI BADAO Wskaźnik OCENA BIOLOGICZNA liczba pomiarów w roku min data pomiaru max data pomiaru nie oceniano średnioroczna 2) Substancje Szczególnie Szkodliwe - brane pod uwagę, gdy ocena biologiczna wskazuje na stan dobry i bardzo dobry Arsen (mg As/l) 4 0,01 18.01., 19.04., 19.07., 18.10.2010 0,01 18.01., 19.04., 19.07., 18.10.2010 0,01 0,05 d Bar (mg Ba/l) 4 0,008 18-01-2010 0,022 19-04-2010 0,022 0,5 d Bor (mg B/l) 4 0,13 18-10-2010 0,15 19.04., 19.07.2010 0,15 2 d Chrom ogólny (mg Cr/l) 4 0,001 19-07-2010 0,015 19-04-2010 0,015 0,05 d Chrom sześciowartościowy (mg Cr +6/l) 4 0,001 19-07-2010 0,006 19-04-2010 0,006 0,02 d Cynk (mg Zn/l) 4 0,034 18-01-2010 0,12 19-07-2010 0,12 1 d Miedz (mg Cu/l) 4 0,002 19.04., 19.07.2010 0,013 18-01-2010 0,013 0,05 d Fenole lotne - indeks fenolowy (mg/l) 4 0,0005 24-05-2010 0,009 19-07-2010 0,009 0,01 d Glin (mg Al/l) 4 0,03 19-04-2010 0,09 19-07-2010 0,09 0,4 d Cyjanki wolne (CN/l) 4 0,003 24-05-2010 0,004 18.01., 22.11.2010 0,004 0,05 d STAN EKOLOGICZNY nie oceniano rodzaj sieci 1) : O monitoring operacyjny średnioroczna 2) : w przypadku min 12 prób w roku - percentyl 90 (dla tlenu rozpuszczonego - percentyl 10), w przypadku mniejszej liczb prób - wartośd najgorsza d dobry granica D/U klasyfikacja 11

Okres objęty ceną 2010 Rodzaj sieci 1) O Kod ppk PL01S0801_1381 Kod JCW 2000172616899 Nazwa punktu Biała - ujście Nowe Aleksandrowo Rzeka, km biegu Biała 0,5 km Współrzędne ppk: LON 23,02698 Współrzędne ppk: LAT 53,17853 WYNIKI BADAO Wskaźnik ilośd prób w roku min data pomiaru max data pomiaru średnioroczna 2) Antracen (µg/l) 10 0,00005 19.04., 24.05., 21.06., 19.07., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0,0019 18-01-2010 0,0019 0,4 dobry Kadm i jego związki (µg/l) 11 0,2 18.01., 15.03., 19.04., 24.05., 21.06., 19.07., 23.08., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0,6 18-10-2010 0,6 1,5 dobry Fluoranten (µg/l) 10 0,00025 15.03., 21.06., 19.07., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0,026 zł 18-01-2010 0,026 zł 1 dobry Heksachlorocykloheksan - HCH (µg/l) 11 0,0025 18.01., 15.03., 19.04., 24.05., 21.06., 19.07., 23.08., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0,0025 18.01., 15.03., 19.04., 24.05., 21.06., 19.07., 23.08., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 granica D/U ocena stanu 0,0025 0,04 dobry Ołów i jego związki (µg/l) 11 3,5 18.01., 15.03., 19.04., 24.05., 21.06., 19.07., 23.08., 20.09., 22.11.2010 7,00 18.10., 08.12.2010 4,14 7,2 dobry Naftalen (ug/l) 10 0,0025 19.04.,23.08., 20.09., 18.10., 22.11.2010 0,22 15-03-2010 0,04 2,4 dobry Nikiel i jego związki (µg/l) 11 1 19.07., 23.08., 22.11., 08.12.2010 23,00 15-03-2010 6,09 20 dobry Benzo(a)piren (µg/l) 10 0,00198 15-03-2010 0,035 20-09-2010 0,035 0,1 dobry Suma: benoz(b)fluorantenu i benzo(k)fluorantenu (µg/l) 10 0,0007 21-06-2010 0,1091 18-01-2010 0,0179 0,03 dobry Suma: benzo(g,h,i)perylenu i poniżej 10 0 21.06., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0,1275 18-01-2010 0,0185 0,002 indeno(1,2,3-cd)pirenu (µg/l) dobrego Suma: aldryny, dieldryny, endryny i izodryny (µg/l) 10 0 DDT- izomer para-para (µg/l) 3 0,0025 18.01., 15.03., 19.04., 24.05., 21.06., 19.07., 23.08., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 24.05., 21.06., 19.07., 23.08., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0 0,0025 18.01., 15.03., 19.04., 24.05., 21.06., 19.07., 23.08., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 24.05., 21.06., 19.07., 23.08., 20.09., 18.10., 22.11., 08.12.2010 0 0,01 dobry 0,0025 0,01 dobry DDT całkowity (µg/l) 8 0,0025 18.01., 15.03., 19.04..2010 0,0025 18.01., 15.03., 19.04..2010 0,0025 0,025 dobry STAN CHEMICZNY PONIŻEJ DOBREGO rodzaj sieci 1) : O monitoring operacyjny średnioroczna 2) : dla: antracenu, kadmu, fluorantenu, benzo(a)pirenu wartośd maksymalna; dla: naftalenu, ołowiu, niklu, sumy benzo(b)fluorantenu i benzo(k)fluorantenu, sumy benzo(g,h,i)perylenu i i indeno(1,2,3-cd)pirenu, sumy aldryny, endryny, dieldryny i izodryny; izomeru para-para DDT oraz DDT całkowitego średnia arytmetyczna 12

Okres objęty ceną 2009 Rodzaj sieci 1) O Kod ppk PL01S0801_1342 Kod JCW 2000242616189 Nazwa punktu ujście w m. Kondycja Rzeka, km biegu Słoja 0,34 km Współrzędne ppk: LON 23,52478 Współrzędne ppk: LAT 53,18179 WYNIKI BADAO Wskaźnik liczba pomiarów w roku min data pomiaru max data pomiaru średnioroczna 2) granica D/U klasyfikacja Chlorofil "a" ( mg/l) 6 1 22.06., 24.08., 26.10., 14.12.2009 13 28-04-2009 3,1 35 I Makrofity (MIR) 1 40,26 07-07-2009 40,26 07-07-2009 40,26 35 II OCENA BIOLOGICZNA Wskaźniki fizykochemiczne - brane pod uwagę, gdy ocena biologiczna wskazuje na stan dobry i bardzo dobry Temperatura wody ( C) 6 0,1 23-02-2009 13,2 28-04-2009 13,2 24 I Odczyn ph 6 7,8 26-10-2009 8 23.02., 28.04., 24.08., 14.12.2009 8 6-9 I Tlen rozpuszczony (mg O2/l) 6 8,6 22-06-2009 12,7 14-12-2009 8,6 5 I Pięciodobowe zapotrzebowanie tlenu BZT5 (mg O2/l) 6 1,1 24-08-2009 5,7 28-04-2009 5,7 6 II Ogólny węgiel organiczny (mg C/l) 6 4,48 24-08-2009 14,8 23-02-2009 14,8 15 II Przewodnośd w 20 C (μs/cm) 6 353 22-06-2009 370 23-02-2009 370 1500 I Substancje rozpuszczone (mg/l) 6 227 24-08-2009 283 26-10-2009 283 800 I Wapo (mg Ca/l) 6 65 22.06., 24.08., 26.10.2009 70 23.02., 28.04.2009 70 200 I Magnez (mg Mg/l) 6 8,9 26-10-2009 10,1 23-02-2009 10,1 100 I Azot amonowy (mg N-NH4/l) 6 0,075 23.02., 28.04., 22.06., 24.08., 26.10., 14.12.2009 DOBRY 0,075 23.02., 28.04., 22.06., 24.08., 26.10., 14.12.2009 0,075 1,56 I Azot Kjeldahla (mg N/l) 6 0,62 23-02-2009 0,9 14-12-2009 0,9 2 I Azot azotanowy (mg N-NO3/l) 6 0,58 24-08-2009 1,7 23-02-2009 1,7 5 I Azot ogólny (mg N/l) 6 1,3 24-08-2009 2,3 14-12-2009 2,3 10 I Fosfor ogólny (mg P/l) 6 0,057 14-12-2009 0,34 26-10-2009 0,34 0,4 II STAN EKOLOGICZNY rodzaj sieci 1) : O monitoring operacyjny średnioroczna 2) : w przypadku min 12 prób w roku - percentyl 90 (dla tlenu rozpuszczonego - percentyl 10), w przypadku mniejszej liczb prób - wartośd najgorsza; dla chlorofilu a średnia arytmetyczna DOBRY 13

Okres objęty ceną 2009 Rodzaj sieci 1) O Kod ppk PL01S0801_1362 Kod JCW 20002326162369 Nazwa punktu w m. Straż Rzeka, km biegu Sokołda 22,1 km Współrzędne ppk: LON 23,369030 Współrzędne ppk: LAT 53,341930 WYNIKI BADAO Wskaźnik liczba pomiarów w roku min data pomiaru max data pomiaru średnioroczna 2) granica D/U klasyfikacja Makrofity (MIR) 1 29,35 18-06-2009 29,35 18-06-2009 29,35 35 III OCENA BIOLOGICZNA Wskaźniki fizykochemiczne - brane pod uwagę, gdy ocena biologiczna wskazuje na stan dobry i bardzo dobry UMIARKOWANY Temperatura wody ( C) 6 0,2 23-02-2009 14,2 24-08-2009 14,2 24 I Odczyn ph 6 0,3 14-12-2009 7,9 23-02-2009 7,9 6-9 I Tlen rozpuszczony (mg O2/l) 6 4,7 24-08-2009 11,2 23-02-2009 4,7 5 poniżej dobrego Pięciodobowe zapotrzebowanie tlenu BZT5 (mg O2/l) 6 1,2 24-08-2009 5,5 28-04-2009 5,5 6 II Ogólny węgiel organiczny (mg C/l) 6 5,66 24-08-2009 14,4 26-10-2009 14,4 15 II Przewodnośd w 20 C (μs/cm) 6 459 28-04-2009 499 23-02-2009 499 1500 I Substancje rozpuszczone (mg/l) 6 320 14-12-2009 388 26-10-2009 388 800 I Wapo (mg Ca/l) 6 20 22.06., 24.08.2009 86 23-02-2009 86 200 I Magnez (mg Mg/l) 6 12,7 22-06-2009 14 23.02., 28.04.2009 14 100 I Azot amonowy (mg N-NH4/l) 6 0,075 28.04., 22.06., 24.08., 26.10.2009 0,52 14-12-2009 0,52 1,56 I Azot Kjeldahla (mg N/l) 6 0,68 24-08-2009 1,4 14-12-2009 1,4 2 II Azot azotanowy (mg N-NO3/l) 6 1,1 24-08-2009 2,2 28.04., 14.12.2009 2,2 5 I Azot ogólny (mg N/l) 6 1,8 24-08-2009 3,9 23-02-2009 3,9 10 I Fosfor ogólny (mg P/l) 6 0,13 26-10-2009 0,31 23-02-2009 0,31 0,4 II STAN EKOLOGICZNY UMIARKOWANY rodzaj sieci 1) : O monitoring operacyjny średnioroczna 2) : w przypadku min 12 prób w roku - percentyl 90 (dla tlenu rozpuszczonego - percentyl 10), w przypadku mniejszej liczb prób - wartośd najgorsza 14

Okres objęty ceną 2009 Rodzaj sieci 1) O Kod ppk PL01S0801_1367 Kod JCW 200024261629 Nazwa punktu w m. Surażkowo Rzeka, km biegu Sokołda 1,3 km Współrzędne ppk: LON 23,460764 Współrzędne ppk: LAT 53,212384 WYNIKI BADAO Wskaźnik liczba pomiarów średnioroczna granica min data pomiaru max data pomiaru 2) w roku D/U klasyfikacja 6 1 24.08., 26.10., 14.12.2009 13,95 28-04-2009 3,69 35 I Makrofity (MIR) 1 40,64 18-06-2009 40,64 18-06-2009 40,64 35 II OCENA BIOLOGICZNA Wskaźniki fizykochemiczne - brane pod uwagę, gdy ocena biologiczna wskazuje na stan dobry i bardzo dobry Temperatura wody ( C) 6 0,1 23-02-2009 15,7 24-08-2009 15,7 24 I Odczyn ph 6 7,8 26-10-2009 8 14-12-2009 8 6-9 I Tlen rozpuszczony (mg O2/l) 6 7,6 22-06-2009 12,4 23-02-2009 7,6 5 I Pięciodobowe zapotrzebowanie tlenu BZT5 (mg O2/l) DOBRY 6 1,1 24-08-2009 4,2 28-04-2009 4,2 6 II Ogólny węgiel organiczny (mg C/l) 6 5,9 24-08-2009 14,3 26-10-2009 14,3 15 II Przewodnośd w 20 C (μs/cm) 6 432 28-04-2009 458 24-08-2009 458 1500 I Substancje rozpuszczone (mg/l) 6 266 24-08-2009 351 26-10-2009 351 800 I Wapo (mg Ca/l) 6 77 22.06., 24.08.2009 81 23-02-2009 81 200 I Magnez (mg Mg/l) 6 11,4 22-06-2009 12,7 23-02-2009 12,7 100 I Azot amonowy (mg N-NH4/l) 6 0,077 23.02., 28.04., 22.06., 24.08., 26.10.2009 0,73 14-12-2009 0,73 1,56 I Azot Kjeldahla (mg N/l) 6 0,68 24-08-2009 2 14-12-2009 2 2 II Azot azotanowy (mg N-NO3/l) 6 0,35 24-08-2009 1,8 28.04., 14.12.2009 1,8 5 II Azot ogólny (mg N/l) 6 1 24-08-2009 3,8 14-12-2009 3,8 10 I Fosfor ogólny (mg P/l) 6 0,086 22-06-2009 0,16 23.02., 28.04.2009 0,16 0,4 I STAN EKOLOGICZNY rodzaj sieci 1) : O monitoring operacyjny średnioroczna 2) : dla min 12 prób w roku - percentyl 90 (dla tlenu rozpuszczonego - percentyl 10), w przypadku mniejszej liczb prób - wartośd najgorsza; dla chlorofilu a średnia arytmetyczna DOBRY 15

Okres objęty ceną 2009 Rodzaj sieci 1) O Kod ppk PL01S0801_1329 Kod JCW 200017261669 Nazwa punktu ujście w m.sochonie Rzeka, km biegu Czarna 0,3 km Współrzędne ppk: LON 23,187770 Współrzędne ppk: LAT 53,197180 WYNIKI BADAO Wskaźnik liczba pomiarów w roku min data pomiaru max data pomiaru średnioroczna 2) Makrofity (MIR) 1 45,18 05-06-2009 45,18 05-06-2009 45,18 35 I OCENA BIOLOGICZNA BARDZO DOBRY Wskaźniki fizykochemiczne - brane pod uwagę, gdy ocena biologiczna wskazuje na stan dobry i bardzo dobry Temperatura wody ( C) 12 0,3 23-02-2009 19,3 20-07-2009 14,46 24 I Zawiesina ogólna (mg/l) 12 2,5 20.07., 24.08., 21.09., 26.10., 23.11., 14.12.2009 13 23-02-2009 11,64 50 I Odczyn ph 12 7,7 26-10-2009 8,1 25-05-2009 8 6-9 I Tlen rozpuszczony (mg O2/l) 12 7,6 20-07-2009 12,4 23-02-2009 7,88 5 I Pięciodobowe zapotrzebowanie tlenu BZT5 (mg O2/l) 12 1 14-12-2009 5,9 5,9 3,16 6 II Ogólny węgiel organiczny (mg C/l) 8 7,63 23-02-2009 13,1 28-04-2009 13,1 15 II Przewodnośd w 20 C (μs/cm) 6 403 22-06-2009 452 23-02-2009 452 1500 I Substancje rozpuszczone (mg/l) 6 278 14-12-2009 340 26-10-2009 340 800 I Wapo (mg Ca/l) 12 63 26-01-2009 80 21-09-2009 77 200 I Magnez (mg Mg/l) 12 9,1 26-01-2009 11,2 21-09-2009 10,66 100 I Azot amonowy (mg N-NH4/l) 12 0,075 28.04., 25.05., 22.06., 20.07., 24.08., 21.09., 26.10., 23.11., 14.12.2009 0,73 26-01-2009 0,53 1,56 I Azot Kjeldahla (mg N/l) 6 0,78 28-04-2009 1,3 22-06-2009 1,3 2 II Azot azotanowy (mg N-NO3/l) 6 0,4 24-08-2009 1,6 23-02-2009 1,6 5 I Azot ogólny (mg N/l) 6 1,2 24-08-2009 2,9 23-02-2009 2,9 10 I Fosfor ogólny (mg P/l) 12 0,086 23-11-2009 0,46 26-01-2009 0,28 0,4 II Substancje szczególnie szkodliwe odnoszące się do dobrego i wyższego niż dobry stanu ekologicznego Cynk (mg Zn/l) 12 0,01 23.02., 23.03., 28.04., 25.05., 20.07., 24.08., 21.09., 23.11., 14.12.2009 0,098 22-06-2009 0,0317 1 d Miedz (mg Cu/l) 12 0,002 23.02., 23.03., 28.04., 25.05., 22.06., 20.07., 24.08., 21.09., 26.10., 23.11., 14.12.2009 0,005 26-01-2009 0,002 0,05 d STAN EKOLOGICZNY rodzaj sieci 1) : O monitoring operacyjny średnioroczna 2) : w przypadku min 12 prób w roku - percentyl 90 (dla tlenu rozpuszczonego - percentyl 10), w przypadku mniejszej liczb prób - wartośd najgorsza d dobry DOBRY granica D/U klasyfikacja 16

ZAŁĄCZNIK 2: OCENA EUTROFIZACJI ZE ŹRÓDEŁ KOMUNALNYCH ZA LATA 2008-2010 Okres objęty oceną 2008, 2009 2008, 2009 2008-2010 2008, 2009 2008, 2009 2008, 2009 2008, 2009 2008, 2009 Kod JCW 20002426169 20002426165 200017261649 20002326162369 200024261629 2000242616189 200017261669 2000172616899 Dane o JCW Supraśl od Supraśl od Sokołda od źródeł do Sokołda od Słoja od Starzynki Nazwa JCW Dzierniakówki do Płoska Pilnicy do ujścia Jałówki, z Jałówką Jałówki do ujścia do ujścia Pilnicy Czarna Biała granica D/U 35 Chlorofil a śr. stężenie 6,133125 nie badano nie badano nie badano nie badano nie badano nie badano nie badano (ug/l) ocena NIE eutrofizacji granica D/U 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 Fitobentos wartość do (wskaźnik oceny nie badano okrzemkowy 0,6 0,62 0,41 0,5 0,62 0,5 0,315 ocena IO) eutrofizacji 2) NIE NIE TAK NIE NIE NIE TAK Pięciodo-bowe granica D/U 6 6 6 6 6 6 6 6 zapotrzebowanie tlenu oceny 1) wartość do 4,57 4,26 4,54 4,14 4,08 3,98 3,92 7,04 BZT5 ocena (mg O2/l) eutrofizacji 2) NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE TAK granica D/U 15 15 15 15 15 15 15 15 Ogólny węgiel wartość do organiczny oceny 1) 12,88 13,84 15,79 11,68 12,45 14,11 12,86 12,74 (mg C/l) ocena eutrofizacji 2) NIE NIE TAK NIE NIE NIE NIE NIE granica D/U 1,56 1,56 1,56 1,56 1,56 1,56 1,56 1,56 wartość do Azot amonowy oceny (mg N-NH4/l) 0,2 0,242 0,2 0,228 0,2 0,2 0,431 0,583 ocena eutrofizacji 2) NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE granica D/U 2 2 2 2 2 2 2 2 wartość do Azot Kjeldahla oceny (mg N/l) 1,67 1,3 1,3 1,87 1,82 1,04 1,3 2,46 ocena eutrofizacji 2) NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE TAK granica D/U 5 5 5 5 5 5 5 5 Azot wartość do azotanowy oceny 1) 2,27 1,605 1,12 2,2 1,8 1,47 1,3 14,27 (mg N-NO3/l) ocena eutrofizacji 2) NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE TAK Azot ogólny (mg N/l) granica D/U 10 10 10 10 10 10 10 10 17

Okres objęty oceną 2008, 2009 2008, 2009 2008-2010 2008, 2009 2008, 2009 2008, 2009 2008, 2009 2008, 2009 Kod JCW 20002426169 20002426165 200017261649 20002326162369 200024261629 2000242616189 200017261669 2000172616899 Dane o JCW Supraśl od Supraśl od Sokołda od źródeł do Sokołda od Słoja od Starzynki Nazwa JCW Dzierniakówki do Płoska Pilnicy do ujścia Jałówki, z Jałówką Jałówki do ujścia do ujścia Pilnicy Czarna Biała wartość do oceny 1) 3,67 2,6 2,22 3,87 3,59 2,3 2,64 16,74 ocena eutrofizacji 2) NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE TAK granica D/U 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 Fosfor ogólny (mg P/l) Fosforany (mg PO4/l) OGÓLNA OCENA EUTROFIZACJI 2) wartość do oceny 1) 0,2347 0,2468 0,206 0,414 0,18 0,222 0,3122 0,3972 ocena eutrofizacji 2) NIE NIE NIE TAK NIE NIE NIE NIE granica D/U 0,31 0,31 0,31 0,31 0,31 0,31 0,31 0,31 wartość do oceny 1) 0,27 0,26 0,251 0,888 0,34 0,157 0,486 0,685 ocena eutrofizacji 2) NIE NIE NIE TAK TAK NIE TAK TAK NIE NIE TAK TAK TAK NIE TAK TAK 1) w przypadku min 12 prób w roku - percentyl 90 (dla tlenu rozpuszczonego - percentyl 10), w przypadku mniejszej liczb prób - wartośd najgorsza 2) TAK - jeśli występuje eutrofizacja lub NIE - jeśli nie występuje eutrofizacja 18