OCENA stanu wód zbiornika Siemianówka w 2012 roku

Transkrypt

1 INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU OCENA stanu wód zbiornika Siemianówka w 2012 roku WIOŚ BIAŁYSTOK czerwiec 2013

2 Opracowanie wykonano na podstawie wyników badań Państwowego Monitoringu Środowiska. W przypadku cytowania niniejszej publikacji należy podać źródło informacji. 2

3 CHARAKTERYSTYKA ZBIORNIKA ZAPOROWEGO SIEMIANÓWKA Zbiornik Siemianówka położony jest w województwie podlaskim, na terenie gmin: Michałowo i Narewka. Został utworzony w wyniku spiętrzenia rzeki Narew w 367 km jej biegu, 57 km od jej źródeł. Brzeg wschodni zbiornika przy maksymalnym napełnieniu oddalony jest od granicy z Białorusią o ok. 0,5 km. Zbiornik usytuowany jest w nizinnej, płaskiej dolinie rzecznej, wypełnionej osadami czwartorzędowymi w postaci torfów i namułów, zalegających na piaskach z glinami zwałowymi w spągu. Powierzchnia maksymalna zbiornika (w fazie maksymalnego piętrzenia) osiąga 32,5 km 2, minimalna 11,7 km 2. Głębokość średnia przy napełnieniu całkowitym wynosi 2,5 m, maksymalna 7,0 m; przy napełnieniu minimalnym odpowiednio: 1,5 i 4,1 m. Długość zbiornika wynosi 13,5 km przy szerokości 1,4 km. Pojemność zbiornika przy maksymalnym piętrzeniu wynosi 79,5 mln m 3. Zbiornik Siemianówka zasilany jest wodami rzek: Narew, Kłonna i Pszczółka, które biorą początek na terenie Białorusi. Po stronie polskiej dopływy pochodzą z polderów: Cisówka, Budy, Babia Góra, Siemianówka oraz zlewni rzeki Łuplanki. Obszar zlewni zbiornika po stronie polskiej zajmują głownie tereny gruntów ornych i użytków zielonych, tereny leśne z dużym udziałem drzewostanów iglastych. Znaczne połacie zajęte są przez nieużytki i podmokłe, trudno dostępne szuwary na terenach przygranicznych. Zlewnia po stronie białoruskiej stanowi rozległe obszary o charakterze bagiennym i torfowym, z gęstą siecią rowów melioracyjnych i starorzeczy. Teren zlewni ma charakter typowo rolniczy. Obszar zlewni po stronie białoruskiej jest słabo zaludniony, nie prowadzi się tam aktywnej działalności gospodarczej. Zbiornik jest wykorzystywany głównie do celów rekreacyjnych. Obserwuje się stały rozwój turystyki i różnych form wypoczynku. Powstało szereg działek rekreacyjnych, urządzono plażę, wypożyczalnię sprzętu pływającego, korty tenisowe, boiska. Zbiornik jest atrakcyjny do uprawiania sportów wodnych i wędkarstwa. Użytkownikiem rybackim zbiornika jest Polski Związek Wędkarski. Istniejący przy zbiorniku zakład rybacki jest wyposażony w budynki gospodarcze i mieszkalne, przystań, sprzęt do połowów oraz kompleks stawów zarybieniowych. ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ Wody rzek zlewni zbiornika nie są wykorzystywane do celów przemysłowych, nie są narażone na dopływ ścieków lub wód zanieczyszczonych. Jedynym potencjalnym zagrożeniem dla wód zbiornika jest linia kolejowa biegnąca nasypem z mostem przez czaszę zbiornika, łącząca Hajnówkę z miejscowością Świsłocz na Białorusi. Linia służy do przewożenia substancji przemysłowych stosowanych jako surowce do produkcji, także o charakterze toksycznym. W wodach zbiornika obserwowany jest, corocznie masowy zakwit glonów z rodzaju sinic. Jego przyczyną są korzystne, sprzyjające rozwojowi glonów, warunki morfometryczne i zlewniowe zbiornika oraz skład podłoża z dużą zawartością rud darniowych, zawierających związki biogenne. METODYKA BADAŃ I OCENY JAKOŚCI WÓD Podstawą programu badań monitoringowych wód powierzchniowych płynących, zrealizowanego przez Inspektorat w 2012 roku, był Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata , opracowany przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska i zatwierdzony przez Ministra Środowiska oraz opracowany na tej podstawie przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku i zatwierdzony przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska Program monitoringu środowiska województwa podlaskiego w latach Zasady polityki wodnej w państwach Unii Europejskiej określa Ramowa Dyrektywa Wodna, która nakłada na wszystkie kraje członkowskie obowiązek osiągnięcia do 2015 roku dobrego stanu wód powierzchniowych. Wody powierzchniowe, w tym silnie zmienione i sztuczne jednolite części wód, powinny do tego czasu osiągnąć dobry stan chemiczny, oraz odpowiednio, dobry stan ekologiczny lub dobry ekologiczny. Transpozycji przepisów Dyrektywy do prawodawstwa polskiego dokonano przede wszystkim poprzez ustawę Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz z późniejszymi zmianami). Ustawa, regulująca zagadnienia związane z ochroną środowiska wodnego i dostosowująca je do wymagań prawodawstwa Unii Europejskiej, odwołuje się do szczegółowych aktów wykonawczych. Są to m.in.: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U r. Nr 257, poz. 1545), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu 3

4 prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U r. Nr 258, poz. 1550), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, u ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U r. Nr 258, poz. 1549). Lokalizację punktów kontrolno-pomiarowych przedstawia mapa poniżej. OCENY Klasyfikacja stanu jednolitych części wód. Klasyfikacji dokonuje się na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U r. Nr 257, poz. 1545). Rozporządzenie określa sposób klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych, jeziorach lub innych zbiornikach naturalnych, wodach przejściowych i przybrzeżnych oraz sztucznych jednolitych części wód powierzchniowych i silnie zmienionych jednolitych części wód powierzchniowych. Poniżej przedstawione definicje klasyfikacji stanu ekologicznego, u ekologicznego, stanu chemicznego i stanu wód są zawarte w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, u ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U r. Nr 258, poz. 1549). W ciekach naturalnych, jeziorach lub innych zbiornikach naturalnych, wodach przejściowych oraz przybrzeżnych klasyfikuje się STAN EKOLOGICZNY na podstawie wyników klasyfikacji zbadanych elementów biologicznych, fizykochemicznych i hydromorfologicznych 1. Stan ekologiczny jest definiowany jako: bardzo dobry, jeżeli: zmiany wartości fizykochemicznych i hydromorfologicznych elementów jakości dla danego typu wód powierzchniowych przy klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych wynikające z działalności człowieka nie występują albo są niewielkie w odniesieniu do wartości tych elementów jakości w warunkach niezakłóconych, wartości biologicznych elementów jakości dla danego typu wód powierzchniowych przy klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych są zgodne z wartościami elementów jakości w warunkach niezakłóconych i nie wskazują na oznaki zakłóceń albo wskazują na niewielkie oznaki zakłóceń, 1 nie uwzględnione w ocenie ze względu na prace nad ich klasyfikacją 4

5 występują warunki i populacje specyficzne dla danego typu wód powierzchniowych. dobry, gdy wartości biologicznych elementów jakości dla danego typu wód powierzchniowych przy klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych wskazują na niski poziom zakłóceń wynikający z działalności człowieka, ale odchylenia od wartości biologicznych wskaźników jakości dla tej klasyfikacji występujących w danym typie wód powierzchniowych w warunkach niezakłóconych są niewielkie. umiarkowany, gdy: zachodzą umiarkowane różnice między wartościami biologicznymi elementów jakości dla danego typu wód powierzchniowych przy klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych a wartościami występującymi w warunkach niezakłóconych; wartości biologicznych elementów jakości dla danego typu wód powierzchniowych przy klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych wskazują na umiarkowany poziom zakłóceń wynikający z działalności człowieka, ale wyższy niż występujący w warunkach stanu dobrego. wartości biologicznych elementów jakości dla danego typu wód powierzchniowych przy klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych wskazują na umiarkowany poziom zakłóceń wynikający z działalności człowieka, ale wyższy niż występujący w warunkach stanu dobrego. słaby, jeżeli: wartości biologicznych elementów jakości dla danego typu wód powierzchniowych przy klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych wskazują na znaczne zmiany w stosunku do wartości tych elementów jakości występujących w danym typie wód powierzchniowych w warunkach niezakłóconych, zbiorowiska organizmów występujące w jednolitej części wód powierzchniowych różnią się od zbiorowisk występujących w danym typie wód powierzchniowych w warunkach niezakłóconych. zły, gdy: wartości biologicznych elementów jakości dla danego typu wód powierzchniowych przy klasyfikacji stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych wskazują na poważne zmiany w stosunku do wartości tych elementów jakości występujących w danym typie wód powierzchniowych w warunkach niezakłóconych, nie występuje znaczna część populacji występujących w danym typie wód powierzchniowych w warunkach niezakłóconych. Dla wód sztucznych lub silnie zmienionych 2 określa się POTENCJAŁ EKOLOGICZNY. Klasyfikuje się go na podstawie wyników klasyfikacji zbadanych elementów biologicznych, fizykochemicznych i hydromorfologicznych. Potencjał ekologiczny jest definiowany jako: maksymalny, dobry, umiarkowany, słaby, zły. maksymalny, jeżeli: wartości biologicznych elementów jakości odpowiadają wartościom tych elementów jakości określonym dla najbardziej zbliżonego typu wód powierzchniowych, przy warunkach fizycznych wynikających z charakterystyki sztucznej lub silnie zmienionej jednolitej części wód powierzchniowych, warunki hydromorfologiczne odpowiadają oddziaływaniom na jednolita część wód powierzchniowych, wynikającym z charakterystyki tej jednolitej części wód jako sztucznej jednolitej części wód powierzchniowych lub silnie zmienionej jednolitej części wód powierzchniowych, podjęto wszelkie działania ochronne w celu zapewnienia jak najlepszego zbliżenia do ciągłości ekologicznej, w szczególności w celu umożliwienia migracji fauny oraz zapewnienia jej odpowiednich tarlisk i warunków rozmnażania, elementy fizykochemiczne oraz stężenia substancji biogennych odpowiadają warunkom niezakłóconym charakterystycznym dla najbardziej zbliżonego typu jednolitych części wód powierzchniowych, temperatura, warunki tlenowe (warunki natlenienia) oraz ph odpowiadają wartościom charakterystycznym dla najbardziej zbliżonego typu jednolitych części wód powierzchniowych w warunkach niezakłóconych, 2 wody te zostały tak przekształcone przez człowieka, że niemożliwe jest przywrócenie im stanu naturalnego 5

6 stężenia specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych są bliskie zeru albo występują poniżej poziomów wykrywalności najbardziej zaawansowanych i powszechnie stosowanych technik analitycznych. stężenia specyficznych zanieczyszczeń niesyntetycznych odpowiadają warunkom niezakłóconym dla najbardziej zbliżonego typu wód powierzchniowych. dobry, jeżeli: zachodzą niewielkie zmiany wartości biologicznych elementów jakości w stosunku do wartości tych elementów określonych dla maksymalnego u ekologicznego, są spełnione wymagania dla biologicznych elementów jakości określone dla dobrego u ekologicznego, wartości elementów fizykochemicznych, temperatura, ph oraz stężenia substancji biogennych odpowiadają wartościom biologicznych elementów jakości określonym dla dobrego u ekologicznego, stężenia specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych nie przekraczają poziomów ustanowionych z wykorzystaniem danych o toksyczności ostrej i chronicznej, zarówno w stosunku do taksonów właściwych dla danego typu wód powierzchniowych, jak i dla innych gatunków wodnych, dla których dane są dostępne, w szczególności dla glonów i makrofitów, ryb oraz rozwielitek i organizmów reprezentatywnych dla wód zasolonych (<NJ - środowiskowej normy jakości), stężenia specyficznych zanieczyszczeń niesyntetycznych nie przekraczają poziomów ustanowionych z wykorzystaniem danych o toksyczności ostrej i chronicznej, zarówno w stosunku do taksonów właściwych dla danego typu wód powierzchniowych, jak i dla innych gatunków wodnych, dla których dane są dostępne, w szczególności dla glonów i makrofitów, ryb oraz rozwielitek i organizmów reprezentatywnych dla wód zasolonych (<NJ). umiarkowany, gdy: zachodzą umiarkowane zmiany wartości biologicznych elementów jakości w stosunku do wartości tych elementów określonych dla maksymalnego u ekologicznego, wartości biologicznych elementów jakości są bardziej zmienione niż wartości tych elementów określone dla dobrego u ekologicznego, są spełnione wymagania dla biologicznych elementów jakości określone dla umiarkowanego u ekologicznego. STAN CHEMICZNY wód klasyfikuje się na podstawie chemicznych wskaźników jakości wód. Stan chemiczny jest definiowany jako dobry oraz poniżej dobrego: dobry stan chemiczny jednolitych części wód powierzchniowych oznacza stan chemiczny wymagany do spełnienia celów środowiskowych ustalonych dla jednolitej części wód powierzchniowych z art. 38d oraz art. 38f ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. 2005, poz. 2019, z późn. Zmianami), to jest stan, w którym wszystkie wskaźniki chemiczne brane pod uwagę przy klasyfikacji stanu chemicznego, o której mowa w art. 38a ust. 3, pkt 1 lit. D tej ustawy, osiągają zgodność ze środowiskowymi normami jakości ustanowionymi z wykorzystaniem danych o toksyczności ostrej i chronicznej, zarówno w stosunku do taksonów właściwych dla danego typu wód powierzchniowych, jak i dla innych gatunków wodnych, dla których dane są dostępne, a w szczególności dla glonów i makrofitów, ryb oraz rozwielitek i organizmów reprezentowanych dla wód zasolonych (<NJ), stan poniżej dobrego, jeżeli jeden lub więcej wskaźników chemicznych nie osiąga zgodności ze środowiskowymi normami jakości. STAN WÓD jest definiowany jako dobry lub zły. Aby stan wód uznano za dobry musi być spełniony warunek, iż oceniony stan/ ekologiczny jest dobry lub powyżej dobrego oraz stan chemiczny oceniono jako dobry. Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykonano na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U r. Nr 257, poz. 1545) (klasyfikacja parametrów) oraz Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U r. Nr 258, poz. 1550) (zakres). Parametrami branymi pod uwagę w klasyfikacji były: 6

7 fitoplankton (wskaźnik fitoplanktonowy), fitobentos (wskaźnik okrzemkowy), makrofity (makrofitowy indeks rzeczny), BZT 5, azot amonowy, azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosforany, fosfor ogólny. 1. OCENA ZBIORNIKA SIEMIANÓWKA W 2012 ROKU OCENA JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD (JCW) W załączniku 1 przedstawiono szczegółową ocenę u ekologicznego, stanu chemicznego oraz stanu wód w jednolitej części wód Narew-zb. Siemianówka w 2012 roku. W załączniku 2 przedstawiono oceny stanu ekologicznego, u ekologicznego, stanu chemicznego i stanu wód dopływów zbiornika Siemianówka w jednolitych częściach wód w 2012 roku. 1.1 ZBIORNIK SIEMIANÓWKA (Narew - Zb. Siemianówka, KOD JCW PLRW ) (Załącznik 1) W 2012 roku do oceny u ekologicznego, stanu chemicznego i stanu wód jednolitej części wód: Narew- Zb. Siemianówka wykorzystano wyniki badań z dwóch punktów pomiarowo-kontrolnych znajdujących się w tej jcw: zb. Siemianówka - basen główny oraz zb. Siemianówka - basen wschodni. a) Ocena u ekologicznego (jcw silnie zmieniona). Wyniki oceny biologicznej opartej o wskaźnik fitoplanktonowy (IFPL) wskazały na V klasę - zły. Uzyskane wartości wskaźników fizykochemicznych także nie osiągnęły u dobrego lub powyżej dobrego. O ocenie parametrów fizykochemicznych zadecydowały ponadnormatywne stężenia ogólnego węgla organicznego (OWO). b) Ocena stanu chemicznego. Stan chemiczny oceniono jako dobry. c) Ocena stanu wód. Ponieważ ekologiczny nie osiągnął u dobrego i powyżej dobrego, stan wód oceniono jako zły. d) Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, iż jcw jest wrażliwa na eutrofizację ze względu na podwyższone wartości wskaźnika fitoplanktonowego). e) Warunki tlenowe. Od kwietnia do września 2012 roku prowadzono badania warunków tlenowych w poszerzonym zakresie poprzez sporządzanie tzw. profili tlenowych (od powierzchni do głębokości 6 m - warstwa przydenna) z dokładnością co 1 m. Wyniki pomiarów wykazały że: - w profilu tlenowym z kwietnia: w całym profilu (w warstwie do 6 m) zawartość tlenu rozpuszczonego odpowiadała I klasie ( bardzo dobry), - w profilu tlenowym z czerwca: w warstwie do 4 m zawartość tlenu rozpuszczonego odpowiadała I klasie ( bardzo dobry), na 5 m nastąpiło pogorszenie warunków natlenienia, co odpowiadało klasyfikacji u - poniżej dobrego, - w profilu tlenowym z lipca: w warstwie do 1 m zawartość tlenu rozpuszczonego odpowiadała I klasie ( bardzo dobry), od 2 m poniżej dobrego (na 2 m 3,9 mg O 2 /l, na 3 m 0,5 mg O 2 /l, 4-6 m poniżej 0,2 mg O 2 /l), - w profilu tlenowym z września: w warstwie do 3 m zawartość tlenu rozpuszczonego odpowiadała II klasie ( bardzo dobry), natomiast na 4 m nastąpiło pogorszenie warunków natlenienia, co odpowiadało klasyfikacji u - poniżej dobrego, - największy stopień natlenienia wody zaobserwowano w kwietniu w warstwie do 1 m głębokości 15,1 mg O 2 /l, natomiast najniższy w lipcu w warstwie na głębokości 4-6 m poniżej 0,2 mg O 2 /l. 1.2 DOPŁYWY ZBIORNIKA SIEMIANÓWKA - ocena jednolitych części wód (Załącznik 2). a) Dopływ Narew, jcw: Narew od granicy państwa do wpływu do zb. Siemianówka (kod jcw: PLRW ), punkt pomiarowo-kontrolny: Narew - profil graniczny Babia Góra. - Ocena stanu chemicznego. Stan chemiczny oceniono jako dobry (ocena dziedziczona z 2011 roku). 7

8 - Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, iż jcw nie jest wrażliwa na eutrofizację. b) Dopływ Cisówka, jcw: Cisówka (kod jcw: PLRW ), punkt pomiarowo-kontrolny: Cisówka Cisówka. - Klasyfikacja stanu ekologicznego. Wyniki oceny biologicznej opartej o makrobezkręgowce bentosowe (indeks MMI) wskazały na III klasę - stan umiarkowany. - Ocena stanu chemicznego. Stan chemiczny oceniono jako dobry (ocena dziedziczona z 2010 roku). - Stan wód będący wypadkową stanu ekologicznego i stanu chemicznego oceniono jako zły. - Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, iż jcw nie jest wrażliwa na eutrofizację. c) Dopływ Łuplanka, jcw: Łuplanka (kod jcw: PLRW ), punkt pomiarowo-kontrolny: Łuplanka Bachury. - Klasyfikacja stanu ekologicznego. Wyniki oceny biologicznej opartej o makrobezkręgowce bentosowe (indeks MMI) wskazały na III klasę - stan umiarkowany. Uzyskane wartości wskaźników fizykochemicznych potwierdziły tę klasę przekroczone stężenia: ogólnego węgla organicznego (OWO), azotu Kjeldahla i azotu ogólnego. - Ocena stanu chemicznego. Stan chemiczny oceniono jako poniżej dobrego ze względu na sumę benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu (ocena dziedziczona z 2010 roku). - Stan wód będący wypadkową stanu ekologicznego i stanu chemicznego oceniono jako zły. - Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, iż jcw jest wrażliwa na eutrofizację ze względu na przekroczone stężenia azotu Kjeldahla i fosforanów. d) Dopływ Prosty Rów, jcw: Prosty Rów (kod JCW PLRW ), punkt pomiarowo-kontrolny Prosty Rów Siemianówka. - Klasyfikacja stanu ekologicznego. Wyniki oceny biologicznej opartej o makrobezkręgowce bentosowe (indeks MMI) wskazały na III klasę - stan umiarkowany. Uzyskane wartości wskaźników fizykochemicznych potwierdziły tę klasę - przekroczone stężenia OWO. - Ocena stanu chemicznego. Stan chemiczny oceniono jako poniżej dobrego ze względu na sumę benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu (ocena dziedziczona z 2010 roku). - Stan wód będący wypadkową stanu ekologicznego i stanu chemicznego oceniono jako zły. - Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, iż jcw nie jest wrażliwa na eutrofizację. WNIOSKI I. JAKOŚĆ WÓD ZBIORNIKA SIEMIANÓWKA 1. Stan wód oceniono jako zły. - Ocena u ekologicznego zbiornika Siemianówka wykazała, że wody charakteryzują się złym em ekologicznym. - Klasyfikacja stanu chemicznego wskazała na stan dobry. 2. Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, iż wody zbiornika są wrażliwe na eutrofizację ze względu na podwyższone wartości wskaźnika fitoplanktonowego. II. JAKOŚĆ WÓD DOPŁYWÓW: 1. NAREW (Jednolita Część Wód - Narew od granicy państwa do wpływu do zb. Siemianówka). Ocena stanu chemicznego wykazała dobry stan wód. 8

9 2. CISÓWKA, PROSTY RÓW, ŁUPLANKA - Stan wód tych dopływów oceniono na zły. - Stan ekologiczny wszystkich dopływów oceniono na umiarkowany. - Stan chemiczny Cisówki był dobry, natomiast dopływy Prosty Rów i Łuplanka charakteryzowały wody o stanie chemicznym poniżej dobrego. - Ocena dopływów w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, że jedynie Łuplanka jest wrażliwa na eutrofizację. Pozostałe dopływy: Narew, Cisówka i Prosty Rów nie są wrażliwe na eutrofizację. Opracowanie: Wydział Monitoringu Środowiska Akceptował: 9

10 Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) WIOŚ Białystok Załącznik 1 OCENA STANU WÓD ZBIORNIKA SIEMIANÓWKA W 2012 ROKU Okres objęty oceną: 2012 rok Rodzaj sieci: diagnostyczna Kod jcw: PLRW Nazwa jcw: Narew-zb. Siemianówka Kod ppk 1: PL01S0802_0643 Nazwa punktu 1: Zb. Siemianówka basen główny Współrzędne ppk 1: LON 23,75957 Współrzędne ppk: LAT 52,93998 Kod ppk 2: PL01S0802_0644 Nazwa punktu 2: zb. Siemianówka - basen wschodni Współrzędne ppk 2: LON 23,83683 Współrzędne ppk: LAT 52,90461 TABELA ZBIORCZA Nazwa jcw Kod jcw Kod ppk Nazwa punktu pomiarowokontrolnego POTENCJAŁ EKOLOGICZ- NY Ocena spełnienia wymagań dla obszarów chronionych STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY w obszarach chronionych STAN CHEMICZ- NY STAN jcw Narew-zb. Siemianówka Legenda: PLRW PL01S0802_ 0644 PL01S0802_ 0643 zb. Siemianówka - basen wschodni zb. Siemianówka - basen główny 1/ - stan chemiczny sklasyfikowano na podstawie ograniczonej liczby wskaźników L T N stan ekologiczny BARDZO UMIARKOWANY SŁABY stan / ekologiczny ekologiczny (jcw sztuczne) stan bdb / maks. stan db / db stan / umiarkowany stan / słaby stan / zły I POWYŻEJ DOBREGO UMIARKOWANY SŁABY ekologiczny (jcw silnie zmienione) I POWYŻEJ DOBREGO UMIARKOWANY SŁABY stan chemiczny PSD_sr PSD_max PSD poniżej stanu dobrego stan dobry przekroczone stężenia średnioroczne przekroczone stężenia maksymalne przekroczone stężenia średnioroczne i maksymalne stan stan dobry stan zły ocena spełnienia wymogów dodatkowych dla obszarów chronionych T spełnione wymogi N niespełnione wymogi 10

11 OCENA POTENCJAŁU EKOLOGICZNEGO Wskaźnik Wskaźniki biologiczne Liczba wyników Min Data Max Data Stężenie średnioroczne [1] Fitoplankton indeks (IFPL) 2 0,116-0,171-0,1435 0,6 Wskaźniki fizykochemiczne Temperatura wody ( C) , ,1 24 Tlen rozpuszczony (mg O2/l) 12 5, , ,4 5 Pięciodobowe zapotrzebowanie tlenu BZT5 (mg O2/l) 8 1, , ,5 6 Ogólny węgiel organiczny (mg C/l) 8 15, , ,9 15 Przewodność w 20 C (μs/cm) Odczyn ph (ph) 8 7, , ,2 6-9 Azot azotanowy (mg N-NO3/l) 8 <0, , Granica stanu dobrego 0, ,25 5 Azot ogólny (mg N/l) 8 1, , ,2 10 Fosforany (PO4/l) 8 <0, , , , ,08 0,31 Fosfor ogólny (mg P/l) 8 0, , ,19 0,4 Substancje Szczególnie Szkodliwe (wartości dziedziczone z 2011 roku) Arsen (mg As/l) 10 <0, , ,02 0,05 Bar (mg Ba/l) 10 0, , ,020 0,5 Bor (mg B/l) 10 <0,05 Chrom sześciowartościowy (mg Cr+6/l) 9 <0,002 Chrom ogólny (mg Cr/l) 10 <0, , ,04 2 <0,002 <0, <0,001 0,02 <0,001 0,05 Cynk (mg Zn/l) 10 <0, , ,063 1,0 Miedz (mg Cu/l) 10 <0,004 Fenole lotne - indeks fenolowy (mg/l) , ,008 0,05 8 0, , ,006 0,01 Glin (mg Al/l) 11 <0, , ,017 0,4 Cyjanki wolne (CN/l) 8 <0, <0, <0,005 0,05 LEGENDA: POTENCJAŁ EKOLOGICZNY (klasyfikacja wskaźników) I II III IV V 11

12 OCENA STANU CHEMICZNEGO Wskaźnik Liczba wyników Min Data Max Data Stężenie średnioroczne [1] Stężenie maksymalne [2] Granica stanu dobrego SUBSTANCJE PRIORYTETOWE W DZIEDZINIE POLITYKI WODNEJ Antracen (μg/l) 24 <0, , , , , , , ,1 / 0,4 Naftalen (μg/l) 24 <0, , , , , , ,0985-2,4 / - Fluoranten (μg/l) 24 0, , , , , , , ,1 / 1 Benzo(a)piren (μg/l) 24 0, , , , , , , , ,0021 0, ,05 / 0,1 Suma: Benoz(b)fluorantenu i Benzo(k)fluorantenu (µg/l) , , , , , , , , , , , ,03 / - LEGENDA: [1] stężenie średnioroczne stężenie obliczone jako średnia arytmetyczna z wyników badań [2] stężenie maksymalne stężenie obliczone jako 90 percentyl z wyników badań [3] granica stanu dobrego: w liczniku granica stanu dobrego dla stężeń średniorocznych, w mianowniku granica stanu dobrego dla stężeń maksymalnych stan chemiczny stan dobry poniżej stanu dobrego 12

13 Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) WIOŚ Białystok Załącznik 2 OCENA STANU EKOLOGICZNEGO, POTENCJAŁU EKOLOGICZNEGO, STANU CHEMICZNEGO DOPŁYWÓW ZBIORNIKA SIEMIANÓWKA W JEDNOLITYCH CZĘŚCIACH WÓD W 2012 ROKU Lp. Nazwa jcw, której ocenie służy ppk Kod jcw, której ocenie służy ppk Kod ppk Nazwa punktu pomiarowokontrolnego Typ abio tycz ny STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY Obszary chronione wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych Ocena spełnienia wymagań dla obszarów chronionych STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY w obszarach chronionych STAN CHEMI CZNY STAN jcw Narew od granicy państwa do wpływu do zb. Siemianówka PLRW PL01S0801_13 71 Narew - profil graniczny Babia Góra 24 T T T 2 Prosty Rów PLRW PL01S0801_13 89 Prosty Rów - Siemianówka 17 N UMIARKOWA NY T T UMIARKOWANY PSD_sr 3 Cisówka PLRW PL01S0801_13 87 Cisówka - Cisówka 23 N UMIARKOWA NY T T UMIARKOWANY 4 Łuplanka PLRW PL01S0801_13 88 Łuplanka - Bachury 17 N UMIARKOWA NY N N UMIARKOWANY PSD_sr LEGENDA: stan ekologiczny BARDZO UMIARKOWA NY SŁABY stan / ekologiczny ekologiczny (jcw sztuczne) stan bdb / maks. stan db / db stan / umiarkowan y stan / słaby stan / zły I POWYŻEJ DOBREGO UMIARKOWANY SŁABY ekologiczny (jcw silnie zmienione) I POWYŻEJ DOBREGO UMIARKOWANY SŁABY PSD_sr PSD_max PSD poniżej stanu dobrego stan chemiczny stan dobry przekroczone stężenia średnioroczne przekroczone stężenia maksymalne przekroczone stężenia średnioroczne i maksymalne stan stan dobry stan zły ocena spełnienia wymogów dodatkowych dla obszarów chronionych T spełnione wymogi N niespełnione wymogi 13