EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Transkrypt

1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 0 Nazwa kwalifikacji: Ocena stanu środowiska Oznaczenie kwalifikacji: R.0 Numer zadania: 0 Wypełnia zdający Miejsce na naklejkę z numerem PESEL i z kodem ośrodka Numer PESEL zdającego* R Czas trwania egzaminu: 80 minut EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 08 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Instrukcja dla zdającego. Na pierwszej stronie arkusza egzaminacyjnego wpisz w oznaczonym miejscu swój numer PESEL i naklej naklejkę z numerem PESEL i z kodem ośrodka.. Na KARCIE OCENY w oznaczonym miejscu przyklej naklejkę z numerem PESEL oraz wpisz: swój numer PESEL*, oznaczenie kwalifikacji, numer zadania, numer stanowiska.. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera stron i nie zawiera błędów. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś przez podniesienie ręki przewodniczącemu zespołu nadzorującego.. Zapoznaj się z treścią zadania oraz stanowiskiem egzaminacyjnym. Masz na to 0 minut. Czas ten nie jest wliczany do czasu trwania egzaminu.. Czas rozpoczęcia i zakończenia pracy zapisze w widocznym miejscu przewodniczący zespołu nadzorującego.. Wykonaj samodzielnie zadanie egzaminacyjne. Przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i organizacji pracy.. Po zakończeniu wykonania zadania pozostaw arkusz egzaminacyjny z rezultatami oraz KARTĘ OCENY na swoim stanowisku lub w miejscu wskazanym przez przewodniczącego zespołu nadzorującego. 8. Po uzyskaniu zgody zespołu nadzorującego możesz opuścić salę/miejsce przeprowadzania egzaminu. Powodzenia! * w przypadku braku numeru PESEL seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość

2 Zadanie egzaminacyjne Oceń stan zbadanych wód powierzchniowych. W tym celu, w oparciu o wyniki monitoringu, dokonaj oceny elementów: biologicznych Tabela, fizykochemicznych Tabela, hydromorfologicznych Tabela. Ustal stan chemiczny cieków (Tabela ) oraz potencjały ekologiczne wód (Tabela ). W oparciu o wyniki ustal stan jednolitej części wód powierzchniowych dla każdego cieku Tabela. Dobierz aparaturę kontrolnopomiarową dla podanych pomiarów prowadzonych w monitoringu środowiska Tabela. Do wykonania zadania wykorzystaj dane i informacje zawarte w arkuszu egzaminacyjnym. Tabela A. Wyniki pomiarów wskaźników biologicznych w badanych ciekach Nazwa cieku/punkt Charakterystyka cieku Fitobentos (wskaźnik okrzemkowy IO) Makrofity (makrofitowy indeks rzeczny MIR) Ciek rzeka nizinna żwirowa 0,0 Ciek rzeka nizinna żwirowa 0, Ciek mała rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych 0,0 Ciek mała rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych 0, Ciek potok nizinny lessowy 0,0 Tabela B. Wyniki pomiarów wskaźników fizykochemicznych w badanych ciekach Nazwa cieku/punkt Odczyn ph Tlen rozpuszczony mg O/l BZT mg O/l Ogólny węgiel organiczny mg C/l Azot ogólny mg N/l Ciek 8,,0 9,0,0 Ciek 8,8,0 9,, Ciek,8,,0 Ciek,0 0,0, Ciek,,,8,0,0 Strona z

3 Tabela C. Wyniki pomiarów wskaźników chemicznych w badanych ciekach Nazwa cieku/ Punkt Benzen Chlorfenwinfos Diuron dopuszczalne dopuszczalne dopuszczalne Ciek 0 0,0 0,0 0,0 0,0 Ciek 0 0,0 0,0 0,0 0,0 Ciek 0 0,0 0,0 0,00 0,0 Ciek 9 0,0 0,0 0,0 0,0 Ciek 0 0,0 0,0 0,0 0,0 Tabela D. Typy wód powierzchniowych, z podziałem na kategorie tych wód (fragment rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 0 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych) Typ cieków Typ nieokreślony kanały i zbiorniki zaporowe Krajobraz górski Potok tatrzański krzemianowy Potok tatrzański węglanowy Potok sudecki Krajobraz wyżynny Potok wyżynny krzemianowy z substratem gruboziarnistym zachodni Potok wyżynny krzemianowy z substratem drobnoziarnistym zachodni Potok wyżynny węglanowy z substratem drobnoziarnistym na lessach i lessopodobnych Potok wyżynny węglanowy z substratem gruboziarnistym Mała rzeka wyżynna krzemianowa zachodnia Mała rzeka wyżynna węglanowa Średnia rzeka wyżynna zachodnia Potok wyżynny krzemianowy z substratem gruboziarnistym wschodni Potok fliszowy Mała rzeka wyżynna krzemianowa wschodnia Mała rzeka fliszowa Średnia rzeka wyżynna wschodnia Krajobraz nizinny Potok nizinny lessowy lub gliniasty Potok nizinny piaszczysty Potok nizinny żwirowy Rzeka nizinna piaszczystogliniasta Rzeka nizinna żwirowa Wielka rzeka nizinna Rzeka przyujściowa pod wpływem wód słonych Niezależne od ekoregionów Potok lub strumień na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych Mała i średnia rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych Ciek łączący jeziora Ciek w dolinie wielkiej rzeki nizinnej Strona z Kod typu

4 Tabela E. Wartości graniczne wskaźników jakości wód dla danej klasy odnoszące się do jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych takich jak struga, strumień, potok, rzeka wskaźniki biologiczne (wyciąg z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia lipca 0 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych) Numer wskaźnika jakości wód Nazwa wskaźnika jakości wód Wskaźnik fitoplanktonowy IFPL Fitobentos wskaźnik okrzemkowy (IO) Dla cieków typu (kod typu) Wartość graniczna wskaźnika jakości wód właściwa dla klasy I II III IV V 9, 0,,, 0,8 0, 0, 0, < 0, > 0, 0, 0, 0, < 0,,, 8, 0 > 0,9 0,0 0,0 0, < 0,,, 9,,, > 0, 0,8 0,0 0, < 0, 8,, > 0, 0, 0,0 0, < 0, 9, 0,, > 0, 0,9 0,0 0, < 0,, 0, 8,8,0 <,0,8 8,,0, <,,, 9,,,,0, <, 8,,,0, <, zlokalizowany w Tatrach, H>00 m zlokalizowany w Tatrach, H<00 m,,, 8,,, oraz 9,,,,8,,, <, rzeka piaszczysta Makrofitowy indeks rzeczny 8 oraz typ 0 (MIR) o powierzchni zlewni od źródła do punktu,,8,, <, pomiarowokontrolnego 000 km,,, rzeka,,0,,8 <,8 organiczna oraz typu 9, 0, o powierzchni zlewni od źródła do punktu,, 8, 0,0 < 0,0 pomiarowokontrolnego > 000 km Zaklasyfikowania każdego z badanych w jednolitej części wód powierzchniowych wskaźników jakości wód wchodzących w skład elementów biologicznych do jednej z pięciu klas jakości wód dokonuje się przez porównanie wartości wskaźnika jakości wód, uzyskanego w wyniku badań monitoringowych z wartościami granicznymi wskaźników przy czym: I klasa oznacza stan biologicznego wskaźnika jakości wód jako bardzo dobry, II klasa oznacza stan biologicznego wskaźnika jakości wód jako dobry, III klasa oznacza stan biologicznego wskaźnika jakości wód jako umiarkowany, IV klasa oznacza stan biologicznego wskaźnika jakości wód jako słaby, V klasa oznacza stan biologicznego wskaźnika jakości wód jako zły. Strona z

5 Tabela F. Wartości graniczne wskaźników jakości wód w danych klasach odnoszące się do jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych takich jak struga, strumień, potok, rzeka wskaźniki fizykochemiczne (wyciąg z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia lipca 0 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych) Wskaźnik Zawiesiny ogólne Odczyn Tlen rozpuszczony BZT ChZTMn ChZTCr Ogólny węgiel organiczny Azot ogólny Fosfor ogólny Przewodność w 0 C Jednostka mg/l ph mgo/l mgo/l mgo/l mgo/l mgc/l mgn/l mgp/l µs/cm Kod typu Wartości graniczne wskaźników wody w klasach jakości wód powierzchniowych Klasa I Klasa II Klasa III Klasa IV Klasa V 8,, 0 0,,, 0, 8,, 8,,8 8,,0 8,, 0 8,,,,, 0,,,, 9,, 0,8 9,,, ,0, 0 9,8, 8,8,, 8, 0,0,,,8 0, 0, 0 0, 0, 0, 0, 0 8 wartości granicznych nie ustala się Zaklasyfikowania każdego z badanych w jednolitej części wód powierzchniowych wskaźników jakości wód wchodzących w skład elementów fizykochemicznych do jednej z klas jakości wód powierzchniowych dokonuje się przez porównanie wartości wskaźnika jakości wód powierzchniowych, uzyskanego w wyniku badań monitoringowych z wartościami granicznymi wskaźników jakości wód powierzchniowych przy czym: I klasa oznacza stan bardzo dobry, II klasa oznacza stan dobry, niespełnienie wymogów klasy II oznacza stan poniżej dobrego. Strona z

6 Tabela G. Normy dla grupy wskaźników chemicznych charakteryzujących występowanie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (wyciąg z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia lipca 0 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych) Nazwa wskaźnika jakości wód Jednostka Środowiskowe normy jakości dla jednolitych części wód, takich jak: struga, strumień, potok, rzeka, kanał, jezioro, w tym jednolite części wód wyznaczone jako sztuczne lub silnie zmienione oraz inne naturalne lub sztuczne zbiorniki wodne dopuszczalne Alachlor 0, 0, Benzen 0 0 Chlorfenwinfos 0, 0, 0,,8 0,,0 0 Diuron Nonylofenol (nonylofenol) Naftalen Przyjmuje się, że jednolita część wód jest w dobrym stanie chemicznym, jeżeli żadna z obliczonych wartości stężeń nie przekracza dopuszczalnych stężeń maksymalnych i średniorocznych. Jeżeli woda nie spełnia tych wymagań, stan chemiczny ocenianej jednolitej części wód określa się jako poniżej dobrego. Klasyfikacja elementów hydromorfologicznych jednolitej części wód powierzchniowych, wyznaczonej na podstawie przeglądu warunków hydromorfologicznych jako sztucznej lub silnie zmienionej, niebędącej zbiornikiem zaporowym: klasa I bardzo dobry stan ekologiczny elementów hydromorfologicznych, klasa II dobry stan ekologiczny elementów hydromorfologicznych. Strona z

7 Schemat. Schemat klasyfikacji stanu ekologicznego Tabela H. Ocena stanu wód powierzchniowych w oparciu o stan ekologiczny/potencjał ekologiczny i stan chemiczny (fragment rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia lipca 0 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych) chemiczny ekologiczny /potencjał ekologiczny dobry poniżej dobrego dobry stan wód dobry stan wód słaby stan ekologiczny/słaby potencjał ekologiczny zły stan ekologiczny/zły potencjał ekologiczny bardzo dobry stan ekologiczny/maksymalny potencjał ekologiczny dobry stan ekologiczny/dobry potencjał ekologiczny umiarkowany stan ekologiczny/umiarkowany potencjał ekologiczny Strona z

8 Tabela I. Aparatura kontrolnopomiarowa do pomiarów wykonywanych w ramach monitoringu środowiska Aparatura anemometr piezometr aspirator psychrometr barometr sonda tlenowa ewaporymetr sonometr pehametr spektrofotometr Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 80 minut. Ocenie podlegać będzie rezultatów: ocena wskaźników biologicznych w badanych ciekach Tabela, ocena wskaźników fizykochemicznych w badanych ciekach Tabela, ocena potencjału ekologicznego elementów hydromorfologicznych Tabela, ocena stanu chemicznego wód Tabela, ocena stanu jednolitej części wód powierzchniowych Tabela, dobór aparatury kontrolnopomiarowej do rodzaju monitoringowego Tabela. Tabela. Ocena wskaźników biologicznych w badanych ciekach W kolumnie przyporządkuj podanym ciekom odpowiedni kod typu wód powierzchniowych. W kolumnie i podaj klasę jakości wód. W kolumnie podaj stan biologicznego wskaźnika jakości wód wpisując symbole: bdb bardzo dobry, db dobry, umiar umiarkowany, słaby słaby, zły zły. Skorzystaj z Tabeli A, D i E. Klasa elementów biologicznych (klasa jakości wód) Nazwa cieku/ punkt Kod typu Fitobentos (wskaźnik okrzemkowy IO wynik klasa Makrofity (makrofitowy indeks rzeczny MIR wynik klasa Ciek 0,0 Ciek 0, Ciek 0,0 Ciek 0, Ciek 0,0 Strona 8 z elementów biologicznego wskaźnika jakości wód

9 Strona 9 z Ciek Ciek Ciek Ciek Ciek Nazwa cieku Kod typu,,8 Wynik Klasa Odczyn ph, 8,8 8, Wynik Klasa 8 Tlen rozpuszczony mgo/l,8,0,,0,0 9 Wynik 0 Klasa BZT mgo/l 0 9, 9,0 Wynik Klasa Ogólny węgiel organiczny mgc/l,0,,0,,0 Wynik Klasa Azot ogólny mgn/l 8 9 elementów fizykochemicznych W kolumnach,, 0,, podaj klasę jakości wód lub wpisz jeżeli w wodzie przekroczone są parametry klasy II (w zależności od przyznanego kodu typu cieku). W kolumnach, 8,,, 8 i 9 określ stan wód wpisując symbol: bdb stan bardzo dobry, db stan dobry, pd stan poniżej dobrego. (skorzystaj z Tabeli F) Tabela. Ocena wskaźników fizykochemicznych w badanych ciekach

10 Tabela. Ocena potencjału ekologicznego elementów hydromorfologicznych Określ stan elementów hydromorfologicznych wpisując w kolumnie symbol: bdb bardzo dobry potencjał lub db dobry potencjał. Wyniki oceny elementów hydromorfologicznych Nazwa cieku/punkt Klasa elementów hydromorfologicznych Ciek I Ciek I Ciek II Ciek I Ciek II Tabela. Ocena stanu chemicznego wód Dobierz dopuszczalne i dopuszczalne, wg norm środowiskowych (skorzystaj z Tabeli G) oraz dokonaj oceny stanu chemicznego dla danego cieku, używając symboli: db stan chemiczny cieku dobry, pd stan chemiczny oceniany poniżej dobrego. Nazwa cieku/punkt norma** norma* norma** norma* norma** Diuron norma* Chlorfenwinfos Benzen Ciek 0 0,0 0,0 0,0 0,0 Ciek 0 0,0 0,0 0,0 0,0 Ciek 0 0,0 0,0 0,00 0,0 Ciek 9 0,0 0,0 0,0 0,0 Ciek 0 0,0 0,0 0,0 0,0 *dopuszczalne w, wg norm środowiskowych ** dopuszczalne w, wg norm środowiskowych Strona 0 z chemiczny cieku

11 Strona z Ciek Ciek Ciek Ciek Ciek elementów biologicznych Nazwa cieku/punkt elementów fizykochemicznych elementów hydromorfologicznych ekologiczny/ potencjał ekologiczny chemiczny Ocena stanu jednolitej części wód powierzchniowych Wykonaj ocenę stanu jednolitej części wód powierzchniowych (w oparciu o załączony schemat oraz wyniki ocen stanu elementu biologicznego, fizykochemicznego, hydromorfologicznego i chemicznego. W tym celu: podaj w kolumnach,,, wykonane oceny stanów, w kolumnie dokonaj oceny stanu ekologicznego, korzystając ze schematu. Wpisz symbole bdb bardzo dobry stan ekologiczny/ potencjał ekologiczny, db dobry stan ekologiczny/ potencjał ekologiczny, umiar umiarkowany stan ekologiczny/ potencjał ekologiczny, słaby słaby stan ekologiczny/ potencjał ekologiczny, zły zły stan ekologiczny/ potencjał ekologiczny. W kolumnie dokonaj oceny stanu wód, korzystając z danych zawartych w Tabeli H. Wpisz dobry dobry stan wód lub zły. Tabela. Ocena stanu jednolitej części wód powierzchniowych.

12 Tabela. Dobór aparatury kontrolnopomiarowej do rodzaju monitoringowego Przeanalizuj rodzaje pomiarów zawartych w kolumnie i posługując się Tabelą I., dobierz odpowiadającą im aparaturę kontrolnopomiarową. Nazwy urządzeń wpisz w kolumnie. Rodzaj wykonywanego Aparatura Tlen rozpuszczony w wodzie Odczyn gleby Żelazo metodą kolorymetryczną Poziomu dźwięku Wilgotność powietrza Prędkość wiatru Ciśnienie atmosferyczne 8 Pobór próby powietrza do oznaczenia stanu zapylenia 9 Badanie poziomu zwierciadła wód podziemnych 0 Pomiar parowania glebowego Strona z

13