Porównanie kalkulacji kosztów w modelu tradycyjnym z modelem rachunku kosztów działań Centrum Logistyczne CENTER Opracowanie: mgr inż. Bartosz Miszon
Zawartość 1. Wprowadzenie... 3 2. Kalkulacja rentowności klientów rachunek kosztów działao... 4 2.1.Realizowane działania... 4 2.2.Ustalenie kosztów poszczególnych działao... 6 2.3.Struktura klientów... 7 2.4.Kalkulacja kosztów procesu obsługi klienta... 8 2.5.Analiza rentowności klientów... 9 3. Krzywa zyskowności klientów... 10 4. Podsumowanie... 10 mgr inż. Bartosz Miszon Strona 2
1. Wprowadzenie Centrum logistyczne CENTER działa na polskim rynku od 4 lat. Firma CENTER powstała i do dziś funkcjonuje jako spółka cywilna. Dwóch współwłaścicieli nie dysponuje dużymi środkami co uniemożliwia firmie szybki rozwój i podbój rynku. Nie mniej jednak przedsiębiorstwo doskonale odnajduje się na rynku jako operator logistyczny dla określonych klientów. Liczne kontakty handlowe, terminowość oraz dobra jakość świadczonych usług sprawiają, że firma może funkcjonować na rynku. Obecnie jej głównymi klientami jest 5 sieci handlowych. Głównym majątkiem firmy jest hala przeładunkowo- magazynowa o powierzchni 3540m 2. Nawiązanie współpracy ze stałymi partnerami handlowym dała centrum możliwość zapewnienia środków na funkcjonowanie firmy. Zdaniem właścicieli sytuacja finansowa firmy wygląda dobrze. Nie było problemów z wypłacalnością a zysk zadowalał właścicieli. Pewnego dnia pan Piotr nowy dyrektor finansowy przyjrzał się sprawozdaniu finansom przedsiębiorstwa w szczególności ponoszonym kosztom. Tabela 1. Koszty kwartalne według Miejsc Powstawania i rodzajów kosztów Zasoby administracyjni fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze Suma Koszt 16 800,00 zł 21 000,00 zł 2 150,00 zł 3 500,00 zł 24 000,00 zł 36 400,00 zł 50 400,00 zł 72 300,00 zł 226 550,00 zł mgr inż. Bartosz Miszon Strona 3
2. Kalkulacja rentowności klientów rachunek kosztów działań 2.1.Realizowane działania Na podstawie rozmów ze swoimi pracownikami szef ustalił jakie działania wykonywane są w przedsiębiorstwie w celu dostarczenia klientowi. Wszystko wydawało się banalnie proste i pan Piotr zdziwił się, że nie zauważył tego wcześniej a właściwie dostrzegał to ale chyba do końca nie przywiązywał do tego należytej wagi. Listę zidentyfikowanych działań przedstawia tabela 2. Tabela 2. Działania realizowane w firmie Działania Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie Kompletacja wysyłki Transport Pan Piotr po konsultacjach z główną księgową rozpoczął zbieranie danych mogących posłużyć do stworzenia rachunku kosztów działań. Rozpoczął od baczniejszego przyjrzenia się realizowanym działaniom niezbędnym do funkcjonowania firmy. Zauważył, że przedstawione w nich dane są silnie zagregowane co uniemożliwia określenie miejsca ich powstawania. W związku z tym Pan Piotr postanowił zorganizować serię spotkań z pracownikami odpowiedzialnymi za poszczególne obszary tak aby móc określić precyzyjniej miejsca, w których powstają poszczególne koszty. Pierwszą kategorią kosztu, na którą zwrócił uwagę Pan Piotr było przyjęcie do magazynu. Z uzyskanych informacji wynikało, że w proces przyjęcia do magazynu zaangażowanych jest 5 pracowników fizycznych pracujących na 2 zmiany (3 na pierwszą zmianę i dwóch na drugą zmianę). Są oni odpowiedzialni za rozładowanie i kontrolę każdej przesyłki i przekazanie towaru do magazynu w czym pomaga im jeden pracownik magazynowy którego zadaniem jest nadzór i prowadzenie ewidencji. Przyjęcie odbywa się na powierzchni 420m 2 a pracownicy do swojej pracy są wyposażeni w dwa stanowiska komputerowe. Następnym krokiem było zorganizowanie spotkania z pracownikiem odpowiedzialnym za magazynowanie. Główny udział w kosztach to koszty związane mgr inż. Bartosz Miszon Strona 4
z magazynowaniem i obsługą magazynu. Towar składowany jest na powierzchni 2900 m 2 a za znajdujący się tam towar odpowiedzialnych jest 4 pracowników, którzy w celu zautomatyzowania i uproszczenia pracy dysponują jednym stanowiskiem komputerowym przy wejściu na magazyn. Transport na terenie hali magazynowej odbywa się przy pomocy pojazdów transportu bliskiego w postaci wózków widłowych. Z danych uzyskanych z raportów za ostatni kwartał obliczono liczbę dla transportu bliskiego 1830km. Trzecim wyróżnionym procesem jest proces kompletacji i przekazania do wysyłki magazynowanych towarów. Proces kompletacji jest obsługiwany przez pięciu pracowników magazynowych. Dodatkowo pracownicy Ci są wspomagani przez pracowników biurowych. biurowi poświęcają średnio w ciągu kwartału 650 godzin roboczych na opracowywanie planów i dokumentów związanych z kompletacją, 350 godzin na realizację przyjęć, 200 godzin na sprawy administracyjne magazynu oraz 350 godzin na sporządzanie dokumentacji transportowej. Proces kompletacji odbywa się na powierzchni 220 m 2. Ostatnim działaniem realizowanym w ramach przedsiębiorstwa jest realizacja wysyłki i transportu do klienta. W tym celu przedsiębiorstwo zatrudnia 12 kierowców których. Dane z tachografów za ostatni kwartał przedstawiły w przybliżeniu liczbę zrealizowanych 52300km. Kolejnym etapem na drodze gromadzenia danych niezbędnych do wykonania rachunku kosztów działań było zidentyfikowanie nośników kosztów działań. Pan Piotr wpadł na pomysł, że najlepiej będzie jeśli zorganizuje spotkanie osób odpowiedzialnych za poszczególne etapy działalności przedsiębiorstwa i wszyscy razem określą jakie są nośniki kosztów wyznaczonych działań. W wyniku przeprowadzonej dyskusji określono nośniki kosztów działań zaprezentowane w tabeli 3. Tabela 3. Nośniki kosztów działao Działania Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie Kompletowanie zamówień Wysyłka / transport działania zleceń metrów kw. palet paleto mgr inż. Bartosz Miszon Strona 5
2.2.Ustalenie kosztów poszczególnych działań 1. Na podstawie podrozdziału 2.1. wpisz do tabeli 4 informacje na temat nośników kosztów zasobów dla każdej puli zasobu Tabela 4. Nośniki kosztów zasobów dla każdej puli zasobu Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie Kompletowanie zamówieo Transport Razem 2. Na podstawie podrozdziału 2.1 i poprzedniej tabeli wpisz do tabeli 5 procentowe udziały poszczególnych kategorii kosztów dla każdego z działań Tabela 5. Procentowy udział kosztów w poszczególnych działaniach Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie Kompletowanie zamówieo Transport Razem mgr inż. Bartosz Miszon Strona 6
3. Na podstawie tabeli 5 oraz danych o wielkości poszczególnych kategorii kosztów wypełnij tabelę 6 wpisując w odpowiednie komórki koszty poszczególnych działań. 4. Wyznacz koszty całkowite dla każdego rodzaju działania Tabela 6. Koszty poszczególnych działao Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze RAZEM zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów Koszty całkowite Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie Kompletowanie zamówieo Transport 1. Jakie są najbardziej kosztochłonne działania realizowane centrum logistycznym? 2. Jakie decyzje powinni podjąć zarządzający magazynem aby obniżyć koszty? 2.3.Struktura klientów Głównymi kontrahentami Centrum CENTER jest 5 sieci dystrybucyjnych: Sieć Ankara Sieć Bejrut Sieć Cusco Sieć Deli Sieć Erewań mgr inż. Bartosz Miszon Strona 7
2.4.Kalkulacja kosztów procesu obsługi klienta Tabela 7. Nośniki kosztów działao Proces Ankara Bejrut Cusco Deli Erewao Razem Przyjmowanie do zamówieo magazynu 14 12 17 16 13 72 Magazynowanie metrów kw 560 280 360 580 1120 2900 Kompletowanie zamówieo palet 4480 2800 3240 6960 12320 29800 Wysyłka / Transport paleto UWAGA! Proces ważony Tabela 8. Nośniki kosztów działao paleto kilometry Paletokilometry Ankara Bejrut Cusco Deli Erewao Razem Liczba palet 4480 2800 3240 6960 12320 29800 Odległośd od klienta 120 260 155 210 45 Liczba paleto 1. Uzupełnij liczbę paleto. 2. Na podstawie tabeli 7 wpisz do tabeli procentowy udział poszczególnych klientów w danym procesie Tabela 1. Ustalenie struktury procentowej nośników kosztów działao Proces Przyjmowanie do magazynu Magazynowaine Kompletowanie zamówieo Transport zleceo metrów kwadratowych palet paleto Ankara Bejrut Cusco Deli Erewao Razem mgr inż. Bartosz Miszon Strona 8
3. Na podstawie tabeli 9 oraz tabeli 6 ustal koszty ponoszone podczas współpracy z danym klientem Tabela 10. Ustalenie kosztów obsługi klienta Proces Przyjmowanie do magazynu Magazynowaine Kompletowanie zamówieo Transport zleceo metrów kwadratowych palet paleto Ankara Bejrut Cusco Deli Erewao Razem Razem 2.5.Analiza rentowności klientów Tabela 11. Analiza rentowności klientów Klienci Przychody Marża brutto % Marża brutto zł Ankara Erewao Bejrut Cusco Deli Razem 560 920zł 190 500zł 490 870zł 386 100zł 512 880zł 2 141 270zł 14% 14% 14% 14% 14% Koszty ABC Zysk ABC Rentownośd 1. Na podstawie posiadanych informacji a także kosztów z tabeli10 wyznacz rentowność każdego z klientów mgr inż. Bartosz Miszon Strona 9
3. Krzywa zyskowności klientów Tabela 12. Skumulowany zysk Klient Zysk Skumulowany zysk 2. Na podstawie danych o zysku skumulowanym dostępnych w tabeli 16 narysuj wykres zysku skumulowanego dla produktów firmy CENTER. Rysunek 1. Wykres zysku skumulowanego 4. Podsumowanie 1. Zastanów się i zinterpretuj wyniki rentowności uzyskane w tabeli 11 dla każdego klienta, co oznaczają te informacje, jakie kroki powinny zostać podjęte.. 2. Jakie decyzje powinny zostać podjęte aby zwiększyć zyski? 3. Jakie korzyści Twoim zdaniem niesie za sobą rachunek kosztów działań? 4. Czy Twoim zdaniem wykorzystanie rachunku kosztów działań pomoże kierownictwu omawianego przedsiębiorstwa uzdrowić sytuację w firmie? Odpowiedź uzasadnij. mgr inż. Bartosz Miszon Strona 10