I. Sytuacja na rynku i obraz sieci PSB na jej tle w roku 26 Tło ogólne TERMEX Koszalin HEMBUD Puławy Po dwóch latach naznaczonych piętnem wpływu polityki, miniony rok miał cechy bardziej naturalnej sezonowości. Okres recesji mamy za sobą, nadeszła trwała zmiana cyklu koniunkturalnego w naszej branży, która potrwa co najmniej kilka lat. Wysoka dynamika wzrostu gospodarczego, dalszy rozwój eksportu, znaczący wzrost popytu wewnętrznego, wzrost płac wielu pracowników różnych grup zawodowych i tanie kredyty to istotne pozytywne czynniki wpływające pośrednio lub bezpośrednio na sytuację w budownictwie. 1. Pogoda w naszej strefie klimatycznej istotnie wpływa na cykl prac budowlanych i tak było w 26 r. Śnieżna i bardzo mroźna zima spowodowała wyjątkowo niski popyt na materiały w I kwartale. Wyraźne ożywienie handlu nastąpiło dopiero w maju. Aura okazała się jednak wyjątkowo łaskawa w końcówce roku praktycznie do końca grudnia prowadzono wszystkie prace budowlane, dzięki czemu wyniki handlowe firm kupieckich w ostatnim kwartale były wyjątkowo dobre. 2. W szczycie sezonu popyt na materiały znacząco przewyższał podaż w wielu grupach asortymentowych. Szczególnie dotkliwe okazały się braki materiałów termoizolacyjnych i ściennych, cementów i płyt gipsowo-kartonowych. Największym zainteresowaniem cieszyły się wyroby używane w początkowych fazach wznoszenia obiektów. Dynamika wzrostu sprzedaży materiałów ściennych, drewna, izolacji wodochronnych i termicznych oraz narzędzi mieściła się w przedziale 25-6%. Zapotrzebowanie na wyroby służące wykańczaniu było znacząco mniejsze, dynamika sprzedaży suchej zabudowy, gipsów, wyrobów chemii budowlanej i stolarki wyniosła 3-11%. 3. Koniunktura rodzi zazwyczaj wzrost cen, tak było i w naszej branży. Podwyżki nastąpiły w większości grup towarowych i sięgały od kilku do nawet 7%. Producenci wprowadzali je w różnych momentach całego roku ale szczególne nasilenie wystąpiło w III i IV kwartale. 4. Dość wolny postęp w aktualizowaniu planów zagospodarowania przestrzennego terenów gminnych w dalszym ciągu hamował dynamikę rozpoczętych inwestycji w budownictwie indywidualnym. Niemniej jednak sytuacja uległa znaczącej poprawie w stosunku do 25 roku. Wzrost rozpoczętych budów wyniósł 18%, a pozwoleń na budowę 21%. To jednak nie miało bezpośredniego wpływu na handel materiałami budowlanymi w 26 r., natomiast pozwala przypuszczać, że będziemy mieli duży wzrost popytu na materiały budowlane w sezonie 27. 5. Sytuacja w budownictwie na wynajem i sprzedaż była jeszcze lepsza według GUS liczba rozpoczętych mieszkań w tym segmencie wzrosła o 61% a wzrost wydanych pozwoleń wyniósł 67%, co także pozwala na dobre prognozy na najbliższy sezon. 6. Można również przyjąć, że poważne efekty przyniosą środki na inwestycje, jakie wpłynęły do Polski z UE i uproszczenie procedur przetargowych. Jak podaje ING Bank liczba przetargów i zleceń w ciągu 11 miesięcy 26 r. wyniosła 135 tys., co stanowiło 6% wzrost w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. 7. Najistotniejszym czynnikiem hamującym budownictwo w 26 r. była emigracja wykwalifikowanych pracowników budowlanych do krajów Unii Europejskiej. Dodatkowo wzrosły koszty pracy podwyżki płac w budownictwie były najwyższe wśród wszystkich grup zawodowych wyniosły co najmniej kilkanaście procent w skali roku. 8. Boom mieszkaniowy spowodował wprowadzanie nowej strategii rozwoju wielu kupców postanowiło w minionym roku zająć się także działalnością deweloperską sprzedawali nie tylko materiały budowlane ale całe domy. 5 Grupa Polskie Składy Budowlane 26 Raport Roczny
5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 23 24 25 26 Przychody Grupy Przychody Centrali Ryc. 1. Przychody Akcjonariuszy Grupy PSB, w tym Centrali, ze sprzedaży materiałów budowlanych w latach 23-26 (w tys. zł) Wyniki Grupy PSB Wykres (ryc. 1) przedstawia przychody ze sprzedaży składów PSB w ostatnim roku na tle wyników lat poprzednich. Przychody w składach PSB ze sprzedaży materiałów budowlanych były w 26 r. średnio wyższe o ok. 16,5% od osiągniętych w roku poprzednim. Łączne przychody 228 składów osiągnęły pułap 2,8 mld zł. Koniunktura sprzyja dużym firmy o rocznych przychodach przekraczających 2 mln zł zanotowały przeciętnie 26% wzrostu, zaś małe podmioty (poniżej 1 mln zł) rozwijały się znacząco wolniej (średni wzrost o 5%), przy czym spora część z nich (35%) nie osiągnęła wyniku z roku poprzedniego. Wymiana handlowa pomiędzy kupcami PSB a ich klientami zagranicznymi utrzymała się na pułapie ostatnich 2 lat, tzn. nie przekroczyła 5% łącznych przychodów. Istniały w dalszym ciągu duże różnice regionalne, wynikające z liczby i wielkości poszczególnych firm: potencjał zakupowy (skumulowane przychody hurtowni) najmniejszego regionu (Centrum) wyniósł 19 mln zł, zaś największego (Górny Śląsk Małopolska) 59 mln zł (ryc. 2). 49% W strukturze odbiorców dominowali klienci indywidualni, którzy generowali średnio 49% przychodów sieci, na drugim miejscu były firmy wykonawcze 36%. Redystrybucja odsprzedaż do dalszych pośredników, stanowiła 15% obrotów w składach (ryc. 3). Średni odsetek zakupów poprzez Centralę w stosunku do łącznych przychodów Akcjonariuszy ze sprzedaży materiałów budowlanych wyniósł 28,5% (ryc. 4). Uwzględniając średni poziom marży w składach (19%) można przyjąć, że należące do PSB hurtownie, przeciętnie 35% zaopatrzenia realizowały przez Centralę. Z kolei przychody Grupy PSB SA (centrali) ze sprzedaży materiałów budowlanych były wyższe o 21%. Warto podkreślić, że po raz kolejny wystąpiła bardzo silna korelacja wyników Grupy i centrali PSB. 7 6 5 4 3 2 1 Pomorze Zachodnie Pomorze Wschodnie Mazowsze i Mazury Wielkopolska Centrum Podlesie i Podkarpacie Dolny Śląsk Małopolska i Górny Śląsk Ryc. 2. Przychody Akcjonariuszy Grupy PSB w regionach w 26 roku (mln zł) 36% 49,% Klienci indywidualni 36,% Wykonawcy 15,% Redystrybucja Ryc. 3. Struktura Klientów Grupy PSB w 26 r. 15% 3 2 5 2 1 5 1 5 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Ryc. 4. Przychody Akcjonariuszy Grupy PSB w latach 1998-26, na ich tle zakupy w Centrali (w mln zł) 6
Ogólna prognoza roku 27 1. Motorem napędowym branży będzie budownictwo drogowe oraz inwestycje związane z ochroną środowiska (kanalizacje, oczyszczalnie ścieków, spalarnie śmieci). Na drugim miejscu prawdopodobnie uplasuje się budownictwo mieszkaniowe, dzięki dużej dynamice wydanych pozwoleń na budowę i rozpoczętych inwestycji w drugiej połowie 26 r. 2. Pod koniec roku za metr mieszkania w dużych polskich miastach trzeba już było zapłacić ok. 7-8 tys. zł. Od stycznia do grudnia ceny podskoczyły o ok. 5-8 proc. Zmniejsza się grupa ludzi, których stać na zakup tak drogich mieszkań i przyszłą spłatę kredytów. Alternatywą będą więc domy poza miastem, których cena metra kwadratowego jest o połowę niższa. Taką inwestycję podraża oczywiście koszt nabycia działki, ale grunty drożeją znacznie wolniej niż mieszkania. 3. Należy spodziewać się dalszego wzrostu cen wielu materiałów budowlanych. 4. Wystąpią ponownie okresowe niedostatki w podaży części asortymentu głównie izolacji termicznych, materiałów ściennych i cementu. 5. Sytuacja z planami zagospodarowania przestrzennego powinna się poprawić i czynnik ten nie będzie tak hamująco wpływał na budownictwo indywidualne jak w minionych latach. 6. Nastąpi dalsze rozszerzenie oferty kredytów na cele budowlano-montażowe. 7. W dalszym ciągu będzie postępował proces polaryzacji rynku kupieckiego poprzez tworzenie i rozszerzanie różnego typu struktur sieciowych wśród polskich kupców z jednej strony i dalsze otwieranie nowoczesnych marketów detalicznych z drugiej. Największe bariery, które będą hamowały dynamikę branży w przyszłym roku to: niewystarczająca podaż wielu materiałów budowlanych, brak planów zagospodarowania przestrzennego dla dużej części gmin, brak pracowników budowlanych, złe rozwiązania prawne, wzrost cen materiałów i kosztów pracowniczych, powolność i nieefektywność działań administracji centralnej i lokalnej. FAMIKO-BUD Lublin NOMINAL Włocławek PAGAZ Wałbrzych 7 Grupa Polskie Składy Budowlane 26 Raport Roczny
II. Najważniejsze wydarzenia w Grupie PSB SA Zmiany w Akcjonariacie Grupy W 26 rok Grupa PSB S.A. weszła z kapitałem zakładowym w kwocie 15.521 tys. zł. W trakcie roku podwyższono kapitał zakładowy o 38 tys. zł, w wyniku czego jego stan na dzień 31.12.26 r., wyniósł 15.829 tys. zł. W dniu 31.12.26 r. akcje Spółki posiadało 38 akcjona riuszy, w tym: dwa przedsiębiorstwa zagraniczne, 7 spółek akcyjnych, 71 spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, 3 spółki cywilne, 1 spółdzielnia, 7 spółek jawnych, 226 osób fizycznych. Według innej systematyki akcjonariat można podzielić na: firmy handlowe 69,8 % udziału w kapitale i ilości głosów, producentów (dostawców spółki) 24,6 % udziału w kapitale i ilości głosów, i osoby fizyczne 5,6 % udziału w kapitale i ilości głosów (ryc. 5). Faktycznie, działalność gospodarczą (handlową i marketingową) w ramach Grupy PSB prowadziło w końcu 26 roku 234 podmiotów handlowych. Razem posiadały one 339 licencjonowanych przez Spółkę punktów sprzedaży o powierzchni magazynowej 53 tys. m². Łączne przychody Akcjonariuszy (firm handlowych) w roku 25 wyniosły 3,7 mld zł, w tym ze sprzedaży materiałów budowlanych 2,8 mld zł (tab. 1). Na koniec 26 roku, w 234 firmach pracowało łącznie 654 osób. W 33 firmach prowadzono także działalność produkcyjną (co dawało zatrudnienie dla 74 osób, zaś 84 Akcjonariuszy świadczyło usługi wykonawstwa budowlanego, dając pracę 642 osobom (ryc. 6). Łączna liczba akcjonariuszy (podmiotów handlowych) Łączna liczba punktów sprzedaży Łączne przychody akcjonariuszy (mln PLN) Łączna powierzchnia magazynowa (tys. m 2) Łączna liczba zatrudnionych XII 1998 49 92 57 89 1 8 XII 1999 139 234 1 16 267 2 627 XII 2 189 39 2 4 (2 16*) 43 4 491 XII 21 2 394 2 5 (2 28*) 461 4 652 XII 22 222 415 2 7 (2 4*) 479 5 797 XII 23 223 349 ** 2 57 (2 4*) 439 5 832 XII 24 237 369 2 9 (2 75*) 492 6 85 XII 25 239 369 2 77 (2 575*) 53 6 93 XII 26 234 339 3 7 (2 8*) 447 6 54 Tab. 1. Grupa PSB w liczbach, w latach 1998-26 * przychody ze sprzedaży materiałów budowlanych ** punkty sprzedaży z licencją 69,8% 91,2% 5,6% 3,2% 5,6% 24,6% 69,8% Firmy handlowe 24,6% Producenci 5,6% Osoby fizyczne Ryc. 5. Struktura Akcjonariatu Grupy PSB w 26 r. 91,2% Handel 5,6% Usługi wykonawcze 3,2% Produkcja Ryc. 6. Struktura przychodów w składach Grupy PSB w 26 r. 8
Zmiany w kapitale podstawowym W 26 roku dokonano podwyższenia kapitału zakładowego o kwotę 38 tys. zł. Na powyższą kwotę składała się emisja 38 akcji serii J (nowy akcjonariusz firma Treviso z Mołdawii oraz uzupełnienie pakietów akcji przez 14 dotychczasowych Akcjonariuszy). Rejestracja tych zmian w KRS została dokonana w dniu 1.9.26 roku. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w dniu 15.6.25 roku ponownie podjęło uchwałę upoważniającą Zarząd Spółki do podwyższania kapitału zakładowego w trybie art. 444 447, 453 i 454 KSH. Upoważnienie jest ważne do 14.6.28 roku, zaś wysokość kapitału docelowego nie może przekroczyć 6. tys. zł. Działając na mocy tej uchwały Zarząd Spółki, w dniu 25.1.26 roku, podjął uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego o kwotę 298 tys. zł emisja akcji serii K. Wniosek o rejestrację tego podwyższenia kapitału złożony zostanie w Sądzie w kwietniu 27 roku. Na poczet tego podwyższenia kandydaci na akcjonariuszy wpłacili w 26 roku zaliczki w łącznej kwocie 321,7 tys. zł. Mimo braku rejestracji o wymienione wpłaty zwiększono fundusze rezerwowe spółki. Kapitał własny spółki (zakładowy, zapasowy, rezerwowy i doliczony zysk), na koniec 26 roku, wyniósł 46.122 tys. zł. Zmiany te przedstawia ryc. 7. 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Kapitał podstawowy Kapitał zapasowy i rezerwowy Zysk Ryc. 7. Struktura kapitału własnego Grupy PSB SA w latach 1998-26 (w tys. zł) Wyróżnienia i nagrody W minionym roku otrzymaliśmy kolejne wyróżnienia, na szczególne podkreślenie zasługują: Laur Świętokrzyski 26 w kategorii Przedsiębiorstwo Polskie w Regionie, tytuł "Dystrybutora Roku 26" w kategorii "sieć hurtowni budowlanych", Lider Regionu Świętokrzyskiego 26 w kategorii Sieć detaliczna, Polski Herkules. Sześć składów PSB otrzymało tytuł Polski Kupiec Roku w Branży Materiały Budowlane. AGROBUD Wrocław Inwestycje W minionym sezonie prowadziliśmy inwestycje głównie na terenie Spółki w Wełeczu. Realizowaliśmy budowę hali produkcyjnomagazynowej o powierzchni 15 m². Skończyliśmy wyposażanie nowo oddanego budynku biurowego w niezbędne systemy oraz dokonaliśmy wymiany taboru aut służbowych. Inwestycje w sektorze DIY miniony rok był kolejnym sezonem tworzenia sieci małych sklepów typu Zrób to sam pod nazwą PSB-Mrówka. W omawianym okresie, powstały 4 nowe placówki: w Raciborzu, Tarnowie, Strzelinie i Biłgoraju. Jednocześnie, zamknęliśmy nierentowny sklep w Jarocinie. W ten sposób zwiększyliśmy całą sieć do 18 mini marketów. W roku 27 planujemy otwarcie 5 kolejnych obiektów. W każdym sklepie PSB-Mrówka znajduje zatrudnienie 12-2 osób. IV Targi Grupy PSB W Centrum Targowym Kielce zorganizowaliśmy kolejną imprezę, w której uczestniczyli wyłącznie kontraktowi dostawcy Grupy i kupcy jej Akcjonariusze. Zasadniczym celem targów było złożenie zamówień przez kupców na materiały budowlane oferowane przez wystawców w specjalnych cenach, ważnych tylko przez 2 dni. Imprezie towarzyszyło szereg prezentacji dostawców i innych partnerów grupy. Zmiany zatrudnienia Rozwój Grupy PSB spowodował konieczność zatrudnienia w Centrali 6 dodatkowych pracowników. Na koniec 26 roku stan zatrudnienia w Grupie PSB SA wynosił 169 osób (78 kobiet i 91 mężczyzn), wśród których 83 (tj. 49%) miało wyższe wykształcenie. Ponadto 19 osób podnosiło swoje kwalifikacje kontynuując naukę m.in. na studiach wyższych, podyplomowych czy też w szkołach średnich. Inne wydarzenia W końcowym etapie sporządzania raportu, w dniu 12 kwietnia 27 roku, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał, że Grupa PSB SA w 2 roku zawarła z Zakładem Tworzyw Sztucznych GAMRAT SA w Jaśle i trzema innymi podmiotami porozumienie ograniczające konkurencję i nałożył karę pieniężną w wysokości 7987,7 tys. zł. Analiza tej decyzji przeprowadzona przez renomowane kancelarie prawnicze wykazała liczne wady formalne i merytoryczne tego postanowienia i w ocenie Zarządu winna być w całości uchylona w postępowaniu sądowym. 9 Grupa Polskie Składy Budowlane 26 Raport Roczny
III. Wymiana handlowa dostawcy Grupy PSB SA Miniony rok był dla Grupy PSB sezonem wyraźnego wzrostu wymiany towarowej z dostawcami. Wielkość przychodów ze sprzedaży towarów Grupy PSB SA wyniosła ok. 797,5 mln zł i była o 21% wyższa niż przed rokiem (ryc. 8). W tym czasie liczba producentów, z którymi podpisaliśmy kontrakty wzrosła bardzo nieznacznie z 539 do 544. Natomiast dość istotnie poszerzyliśmy ofertę handlową łączna ilość pozycji asortymentowych fakturowanych przez Centralę PSB podniosła się o 13%, z ok. 146 tys. do 165 tys. (ryc. 9 i 1). Rok ten przyniósł również pewne zmiany udziału grup towarowych w ogólnych zakupach Akcjonariuszy przez Centralę w stosunku do minionego okresu. Na pozycji lidera utrzymały się materiały chemii budowlanej (17%), drugie miejsce zajęły izolacje termiczne (14%), zaś na trzecie miejsce awansowały materiały ścienne (13%). Kolejne cztery pozycje przypadły odpowiednio: pokryciom dachowym (9%), suchej zabudowie (7%), izolacjom wodochronnym (6,7%) i stolarce otworowej ( 5,5%). Największy skok w zakupach miał miejsce w materiałach ściennych (+61%), drewnie (+35%), narzędziach (+32%), izolacjach wodochronnych (+27%) i izolacjach termicznych (+26%). Następne w kolejności były: sucha zabudowa (11%), materiały inne (+1%), pokrycia dachowe (+9,6%), gipsy (+8%), chemia budowlana (+4%) i stolarka (+3%). (ryc. 11). W 26 roku 11,5% (88 mln zł) wymiany towarowej z udziałowcami odbywało się za pośrednictwem magazynu centralnego w Wełeczu, rok wcześniej odsetek ten wynosił 13,1% - (ryc. 12). mln zł 14 24 25 26 12 1 8 6 4 2 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ryc. 8. Przychody ze sprzedaży Grupy PSB SA w latach 24-26 6 5 4 3 2 1 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 18 16 14 12 1 8 6 4 2 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Ryc. 9. Liczba dostawców Grupy PSB SA w latach 1998-26 % 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Chemia budowlana Izolacje termiczne Materiały ścienne Dachy Sucha zabudowa Izolacje wodoochronne Drzwi i okna Drewno Gipsy Cement, wapno Narzędzia i sprzęt budowlany Instalacje Nawierzchnie, bramy i ogrodzenia Wyroby stalowe Farby, lakiery Inne Płytki, ceramika saniarna Sufity podwieszane Ryc. 11. Struktura asortymentowa sprzedaży Grupy PSB SA w roku 25 i 26 (%) 25 26 Ryc. 1. Liczba pozycji asortymentowych Grupy PSB SA w latach 1998-26 mln zł 8 7 6 5 4 3 2 1 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Dostawy z magazynu centralnego Dostawy bezpośrednie Ryc. 12. Struktura dostaw towarów do składów PSB w latach 1998-26 1
Odkrycia archeologiczne z Pełczysk Pełczyska to niewielka miejscowość na terenie gminy Złota w powiecie pińczowskim. Za sprawą przypadku już w 1938 r. dokonano tam pierwszych, sensacyjnych znalezisk archeologicznych. Co decyduje o niezwykłości odkryć archeologicznych z Pełczysk i wyróżnia je na tle innych stanowisk w regionie? Zdumiewające odkrycia, których dokonano w ostatnich latach, stawiają Pełczyska w rzędzie najcenniejszych skarbów dziedzictwa kulturowego Ponidzia a jednocześnie wśród najważniejszych stanowisk archeologicznych w skali całego kraju. Nagromadzenie materialnych śladów działalności ludzkiej w tym miejscu jest wręcz niewiarygodne, a każdy kolejny sezon badań przynosi coraz bardziej zaskakujące odkrycia. Jak w soczewce skupia się w nich wiedza o zmianach jakie zaszły w rozwoju ludzkości na przestrzeni wielu tysięcy lat. Na terenie Pełczysk zlokalizowanych jest co najmniej kilkanaście stanowisk archeologicznych o łącznej powierzchni kilkunastu hektarów. Są to miejsca (osady i cmentarzyska), w których w różny sposób zaznaczyły swoją obecność społeczności starożytne. Cmentarzysko W zasadzie każdy lud, który na przestrzeni ostatnich siedmiu i pół tysiąca lat pojawił się w Małopolsce funkcjonował także na terenie dzisiejszych Pełczysk począwszy od pierwszych rolników aż po Słowian. Trudno w kilku zdaniach wymienić wszystkie znaleziska. Wspomnieć jednak należy przy najmniej te, o których można bez żadnej przesady powiedzieć, że są wyjątkowe lub jedyne w swoim rodzaju. Cmentarzysko (fot. 1) zlokalizowane na szczycie wzgórza na południowej granicy Pełczysk (fot. 2) odkryte zostało dopiero w 2 r. Zagadkowe miejsce, w którym z nieznanego powodu swoich zmarłych składali przedstawiciele różnych grup ludności, które nic o sobie nie wiedziały. Najstarsze groby liczą sobie ok. 5 i pół tys. lat, najmłodsze 18 lat. Takie nagromadzenie grobów z różnych epok w jednym miejscu nie ma precedensu w polskiej archeologii. Fot. 3. Naczynia z młodszej epoki kamienia 56-53 lat temu Fot. 1. Cmentarzysko Fot. 2. Wykopaliska 11 wykopaliska