Podręcznik dla Trenerów



Podobne dokumenty
Europejski system przenoszenia i akumulowania osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET)

Opis metodologii transferu efektów uczenia się

Europejski System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym (ECVET) Wojciech Stęchły Instytut Badań Edukacyjnych

Modernizacja krajowego systemu kwalifikacji opartego na Polskiej Ramie Kwalifikacji

Maria Suliga Zespół Ekspertów ECVET

PROJECT ELEVET FINAL CONFERENCE. Przejrzystość kształcenia zawodowego inżynierów elektryków ELEVET,

Europejskie Ramy kwalifikacji a Polska Rama Kwalifikacji. Standardy Kompetencji Zawodowych.

ROLA PARTNERSTW STRATEGICZNYCH I MOBILNOŚCI W PROGRAMIE ERASMUS+

WP4: Opis metodologii transferu efektów uczenia się

ERASMUS+ Erasmus+ Kształcenie i szkolenia zawodowe Leonardo da Vinci

Erasmus+ Kształcenie i szkolenia zawodowe

Kształcenie i szkolenia zawodowe

Partnerstwa strategiczne w dziedzinie szkolnictwa wyższego ogólna charakterystyka. Małgorzata Członkowska-Naumiuk

Program Leonardo da Vinci

Założenia systemu ECVET. Horacy Dębowski, Tarnobrzeg, eksperciecvet.org.pl

Rezultaty projektów transferu innowacji. Warszawa, 17 czerwca 2013

Projekty mobilności kadry edukacji szkolnej

AKCJA 2 Partnerstwa Strategiczne. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Przedsiębiorczego

Erasmus+ Edukacja dorosłych to sektor realizujący Akcje 1 i 2 programu Erasmus+ w odniesieniu do niezawodowej edukacji osób dorosłych.

Organizowanie mobilności edukacyjnej. Horacy Dębowski

Obszar 3. Katarzyna Trawińska-Konador. Elżbieta Lechowicz

Spotkanie dla beneficjentów programu Erasmus+ sektor: Szkolnictwo wyższe sektor: Kształcenie i szkolenia zawodowe

Zasadniczym celem programu jest przyczynienie się do:


W kontekście międzynarodowym Strategia wytycza zakres działań obejmujących:

Horacy Dębowski Zespół Ekspertów ECVET

Standaryzacja kwalifikacji odpowiadających potrzebom europejskiego rynku pracy w systemie VCC Edyta Migałka Fundacja VCC

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Program Uczenie się przez całe życie. Program Leonardo da Vinci

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Krajowe Centrum Europass

Regionalny Punkt Kontaktowy Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego Warszawa,

Modernizacja krajowego systemu kwalifikacji opartego na Polskiej Ramie Kwalifikacji

Jak budować zaplecze społeczne dla powstających Polskich Ram Kwalifikacji. Warszawa, 3 grudnia 2009 r.

INTERREG IVC CELE I PRIORYTETY

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Plan Działania na rok Priorytet IX. Biuro Koordynacji Projektów Oddział Projektów Społecznych

Cechy poprawnie przygotowanego projektu typu Budowanie potencjału szkolnictwa wyższego w krajach partnerskich

W kierunku integracji systemu kwalifikacji w Polsce: rola szkolnictwa wyższego i szanse rozwoju

KARTA JAKOŚCI MOBILNOŚCI W OBSZARZE KSZTAŁCENIA I SZKOLENIA ZAWODOWEGO

Program Erasmus + w sektorze Kształcenie i szkolenia zawodowe Akcja 2 - Partnerstwa Strategiczne

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu Uczenie się przez całe Ŝycie. Informacje na temat programu Uczenie się przez całe Ŝycie

Erasmus+ Erasmus+ Edukacja dorosłych Grundtvig

PROJEKT TECLO. Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości, Partner Projektu

Wykorzystanie założeń systemu ECVET w projektach mobilności edukacyjnej oraz w tworzeniu programów szkoleń zawodowych

w praktyce Szkolnictwo wyższe Tarnów, 19 października 2015 r.

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.

PROGRAM WSPIERAJĄCY EDUKACJĘ, SZKOLENIA, MŁODZIEŻ I SPORT NA LATA

EUROPASS równe szanse na europejskim rynku pracy

PROGRAM WARSZTATÓW DLA MENTORÓW/ TUTORÓW


System potwierdzania kwalifikacji w kontekście staży zagranicznych realizowanych ze środków UE

Projekty współpracy ponadnarodowej w perspektywie konkursy organizowane w ramach Działania 4.3 PO WER. Warszawa, 8 czerwca 2016 r.

Erasmus+ mobilność, rozwój, innowacje. Warsztaty Erasmus+ w praktyce Tarnów, r.

Vocational Competence Certificate

Ostatni etap projektu

Dlaczego ten projekt OPEN ONLINE CATALOGUE OF INTERCULTURAL TOOLS FOR VET TRAINERS

WDRAŻANIE SYSTEMU ECVET DOŚWIADCZENIA EUROPEJSKIE Monitoring ECVET implementation strategies in Europe in 2013 CEDEFOP

Realizacja systemu ECVET w projektach mobilności Leonardo da Vinci Warszawa 10 czerwca 2014 r. Krzysztof Świerk Zespół Ekspertów ECVET

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Program Leonardo da Vinci

Program Erasmus+ będzie wspierał:

Erasmus+ Szkolnictwo wyższe

Bliżej rynku pracy organizacja i struktura szkolnictwa zawodowego w Polsce

NAMA Numeracy for Advanced MAnufacturing Projekt nr PL01-KA Umiejętności numeryczne zaawansowanego sektora przemysłowego

KRAJOWE CENTRUM EUROPASS

PROJEKTOWANIE PROGRAMU STUDIÓW W OPARCIU O EFEKTY KSZTAŁCENIA W WARUNKACH ISTNIENIA RAM KWALIFIKACJI

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0079/160. Poprawka 160 Isabella Adinolfi, Rosa D'Amato w imieniu grupy EFDD

Projekt Młodzieżowy Inkubator Przedsiębiorczości. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wdrażanie ECVET doświadczenia wybranych krajów europejskich

Rola samorządu terytorialnego w realizacji ponadnarodowych projektów edukacyjnych w programie Erasmus+

Konspekt IntheMC. 1. KONTEKST OGÓLNY Umiędzynarodowienie w Twoim kraju

Wojciech Stęchły, IBE Zespół Ekspertów ECVET

Zespół Szkół im. gen. Sylwestra Kaliskiego w Górze

Izba Przemysłowo-Handlowa w Tarnowskich Górach. Strategia Izby Przemysłowo-Handlowej w Tarnowskich Górach na lata

Horacy Dębowski Zespół Ekspertów ECVET

Numer Projektu PL1-LEO

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Krajowe Centrum Europass. Konferencja Sieci informacyjne Unii Europejskiej w Polsce Warszawa, listopada 2010

Program Operacyjny Kapitał Ludzki

Prezentacja programu Leonardo da Vinci

WYTYCZNE DOTYCZĄCE KWALIFIKACJI NA SZKOLENIE

Rok założenia

Znaczenie poprawnego stosowania podstawowych narzędzi ECTS

MENTOR - Mentoring pomiędzy nauczycielami w szkołach ponadpodstawowych MEMORANDUM

1. Wymień 20 angielskich słów związanych z Twoją profesją 2. Wymień 10 słów związanych z Twoją profesją w języku kraju, który pragniesz

Nasza historia - NASI EKSPERCI

Walidacja i uznawanie efektów uczenia się zdobytych poza uczelnią

Erasmus+ Młodzież. Akcja 2. Budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży

Uczelnie wyższe wobec wyzwań LLL (life-long learning) i LLW (life-wide learning)

-ogólna charakterystyka i zasady finansowania

Strategia umiędzynarodowienia Uczelni na potrzeby wniosku programu Erasmus

Anna Bojanowicz-Bablok

Wspierająca rola ECVET w zapewnieniu jakości mobilności edukacyjnej Warszawa 11 grudnia 2014 r. Krzysztof Świerk Zespół Ekspertów ECVET

Oferta programu Erasmus+ sektora Edukacja dorosłych dla organizacji prowadzących szkolenia

ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA WNIOSKÓW EAC/S20/2019. Sport jako narzędzie integracji i włączenia społecznego uchodźców

DLA ORGANIZACJI SPOZA SEKTORA SZKOLNICTWA WYŻSZEGO

Procedura realizacji usług szkoleniowo-doradczych na potrzeby Małopolskich Standardów Usług Edukacyjno-Szkoleniowych

Proces Boloński co oferuje i jak z niego skorzystać? Katarzyna Martowska Zespół Ekspertów Bolońskich

Erasmus+ nowa odsłona ciekawych możliwości współpracy dla szkół wyższych. Beata Skibińska, Warszawa, 26 marca 2014 r.

Program Erasmus + Kształcenie i szkolenia zawodowe

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (2009/C 155/02)

Nauczyciel w szkole uczącej się, czyli co wynika z pilotażu nowego systemu wspomagania szkół. Warszawa, 24 sierpnia 2015

Opis standardu kompetencji zawodowych, program szkolenia i pakiety edukacyjne dla Trenera VET w branży budowlanej

Transkrypt:

Project: Electrical Engineers Vocational Education Transparency / ELEVET NUMER PROJEKTU: 518429-LLP-1-2011-1-PL-LEONARDO-LMP Projekt jest finansowany przez Komisję Europejską. Niniejsza publikacja przedstawia wyłącznie opinię autora oraz niniejszym Komisja nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie zawartych w publikacji informacji. WP4: Opis metodologii transferu punktów VET WP4: Opis metodologii transferu punktów VET Podręcznik dla Trenerów

PRZEDMOWA... 3 TREŚĆ... 5 working document 2 A. WSTĘP... 5 B. OSIĄGNIĘCIA I NAJLEPSZE PRAKTYKI... 7 C. RAMA SZKOLENIOWA I TRANSFER PUNKTÓW... 9 C.1 Zagadnienia ogólne... 9 C.1.1 Ogólna definicja systemu punktowania... 9 C.1.2 Wstępne definicje... 9 C.1.3 Definicja ECVET [ECVT05]... 11 C.1.4 - Założenia techniczne ECVET... 11 C.1.5 Funkcje ECVET... 12 C.1.6 Korzyści systemu punktowania... 13 C.2 Warunki techniczne... 15 C.2.1. Opisy Programu Kursów... 15 C.2.2. - Punkty (Credits)... 17 C.3. Wdrożenie systemu ECVET w projekcie ELEVET... 18 C.3.1. Ustanowienie partnerstwa... 18 C.3.2. Partnerzy w projekcie ELEVET... 18 C.3.3. Przygotowanie Porozumienia o Współpracy (Memorandum of Understanding)... 21 C.3.4. Metodyka zaproponowana dla Ramy szkoleniowej ELEVET (system ELECVET)... 24 D. BADANIE ORAZ PILOTOWANIE... 37 E. OCENA... 37 F. ODNIESIENIA... 37 ZAŁĄCZNIKI... 38 ZAŁĄCZNIK 1 - Lista opisów programu kursów ELEVET dla inżynierów elektryków (46 stron) ZAŁĄCZNIK 2 - Programy nauczania 56 kursów ELEVET dla inżynierów elektryków (308 stron) ZAŁĄCZNIK 3 - Ankieta nr. 1 dla grup docelowych ELEVET, wypełniana przed szkoleniem (2 strony) ZAŁĄCZNIK 4 - Ankieta zadowolenia uczestnika (4 strony) ZAŁĄCZNIK 5 - Ankieta nr. 3 dla grup docelowych ELEVET, wypełniana po szkoleniu (4 strony)

PRZEDMOWA Swoboda przemieszczania się miedzy krajami UE oraz wzajemne uznawanie wstępnych efektów uczenia się w sektorze inżynierów elektryków nie są obecnie wystarczająco rozwinięte i zmagają się z przeszkodami, które utrudniają pracownikom sektora przemieszczanie się oraz uznawanie efektów uczenia się poza granicami ich krajów. Fakt ten, również ogranicza wpływ europejskich fachowców na konkurencję w sektorze na świecie. Kraje Unii Europejskiej mają różniące się od siebie metody uznawania efektów uczenia się w sektorze inżynierów elektryków co wciąż utrudnia ich transfer (tj. różne kategorie efektów uczenia się, różne systemy punktowania, itd.). Istniejące przeszkody i rozbieżności wymagają wzmocnienia współpracy miedzy krajami w celu odnalezienia rozwiązań, które dostarczą wspólny zestaw efektów uczenia się oraz punktów aby ułatwić ich transfer i uznawanie. Brak jednolitej ścieżki kształcenia oraz trudność w uznawaniu tytułów między krajami Unii Europejskiej przekonał partnerów do rozpoczęcia projektu ELEVET w celu rozwiązania powyższych kwestii. Główną grupą docelową projektu ELEVET są zarówno inżynierowie jak i wykwalifikowani pracownicy z sektora elektroenergetycznego. Powodem tego wyboru jest fakt, iż nie tylko zawodowcy mający ukończoną jedną formalną ścieżkę szkoleniową (tj.: dyplom akademicki) ale również pozostali pracownicy z sektora, którzy zdobyli niezbędną wiedzę w warunkach nieformalnych (tj. praktyki) potrzebują uznania oraz równowagi dla uzyskanych uprawnień. W szczególności, ważnym jest aby skupić uwagę projektu na młodych fachowcach biorących udział we wstępnych szkoleniach. Konkurencja nadchodząca z innych zindustrializowanych zakątków Europy oraz gwałtowne zmiany na rynku pracy stanowią podstawę dla wysokich standardów kwalifikacji w Europie, zwłaszcza w takich sektorach jak budownictwo, gdzie nowatorstwo oraz wysoki profesjonalizm są niezbędne. Kolejną grupą docelową projektu są ośrodki szkoleniowe, którym reforma programów nauczania została zaproponowana poprzez projekt ELEVET. Na zakończenie projektu, określonych zostanie przynajmniej po 5 kursów w zaangażowanych krajach, które przejdą reformę swoich programów oraz zaproponowane zostanie ustalenie wspólnych warunków uznawania wyników uczenia się z ośrodkami partnerskimi w innych krajach. Po odpowiednim zapoznaniu się z powyższymi kwestiami, skupiamy się na zasadach podniesienia jakości, zgodnie z zaplanowanymi przez Unię Europejską strategiami: - Modernizacja rezultatów szkoleń dzięki wzbogaceniu studentów, kwalifikacji oraz zdolności. Poprzeczne programy nauczania będą ukierunkowywać the Europe 2020 strategy (Europa 2020) oraz the "New skills for new jobs" (tłum. nowe umiejętności w nowych pracach) na rozwój takich umiejętności jak "Leadership" (tłum. przywództwo), "Capacity for generating new ideas" (tłum. zdolność do gromadzenia nowych pomysłów), "Entrepreneurial spirit" (tłum. przedsiębiorczość), "Team working" (tłum. praca w zespole), itd. - Wpływ na wzajemne uznawanie punktów poprzez porozumienia funkcjonujące według proponowanego wzorca, - Ulepszenie atrakcyjności oraz jakości ośrodków szkoleniowych. working document 3

Europa 2020, a w szczególności Education and Training 2020 (tłum. Edukacja i Szkolenia 2020) (cfr. COM(2010) 296) podkreślają priorytety naszego projektu: a) Stworzenie nowej ramy transferu (wp4) będzie uzupełnione dzięki integracji punktów ECVET i ECTS poprzez stworzenie wspólnej ścieżki kształcenia. b) Ulepszenie komunikacji miedzy partnerami w trakcie projektowania systemu: nasz projekt stworzy system transferu od podstaw bottom-up, angażując partnerów (WP3), a w szczególności firmy oraz fachowców z sektora w identyfikację wyników uczenia się dołączanych do profilów; c) Walidacja kształcenia nieformalnego: nasz projekt jest nastawiony nie tylko na formalną ścieżkę kształcenia ale również na osiągnięcia oraz doświadczenia uzyskane na drodze kształcenia nieformalnego (wolontariat, itd.). Projekt ELEVET jest także nastawiony na inicjatywę Youth on the Move (Aktywni Mołdzi) (COM(2010) 477). Główną grupą docelową projektu są młodzi fachowcy z sektora elektroenergetycznego (doświadczenie do 10 lat). Jednym z zaplanowanych celów inicjatywy Youth on the move jest: - rozwój kluczowych kwalifikacji oraz jakości wyników uczenia się, zgodnie z potrzebami rynku pracy, - wsparcie dla kształcenia nieformalnego oraz nabycie umiejętności związanych z kształceniem nieformalnym. Projekt ELEVET adresuje powyższe cele poprzez stworzenie transferu punktów gdzie kwalifikacje oraz doświadczenie uzyskane na drodze kształcenia nieformalnego są uznawane przez państwa członkowskie. A new impetus for European cooperation in Vocational Education and Training to support the Europe 2020 strategy Com (2010) 296 także będzie adresowany przez projekt ELEVET. Staramy się osiągnąć następujące cele: - IVET - interesująca opcja kształcenia odnosząca się do potrzeb rynku pracy oraz ścieżek kształcenia wyższego, - Mobilność przygraniczna - integralna część szkoleń, - Innowacyjność, kreatywność oraz przedsiębiorczość: punkty będą przyznawane na podstawie nowej Ramy szkoleniowej za udział w kursach, razem z pozostałymi umiejętnościami miękkimi i biznesowymi. Począwszy od istniejącej już analizy różnych kontekstów, chcemy wzbogacić obecny stan wiedzy poprzez stworzenie współgrających ze sobą metodologii, walidacji oraz uznania wyników uczenia się wśród krajów Unii Europejskiej. Istniejące najlepsze praktyki (system punktów, metodologie uczenia się, itd.) będą punktem wyjścia dyskusji. Dodatkowym atutem będzie współpraca między ośrodkami szkoleniowymi, partnerami społecznymi oraz przedsiębiorstwem. Chcemy zdecydowanie określić efekty uczenia się pod względem umiejętności miękkich. Umiejętności miękkie zostaną określone dzięki konsultacjom z firmami co umożliwi rozwój konkretnych profilów spełniających wymagania firm. Uzupełnianie się partnerów oraz udział różnych kategorii (partnerów społecznych, ośrodków szkoleniowych, biznes) staną się mocną stroną projektu pod względem analizy kontekstów oraz podejścia do rozwoju modelu. Bezpośredni wkład różnych typologii partnerów powinien zagwarantować, iż produkt finalny dostosuje się do potrzeb całej wspólnoty społecznej jaki i ekonomicznej związanej z zagadnieniami inżynierów elektryków. working document 4

TREŚĆ Celem Podręcznika dla Trenerów jest przedstawienie ogólnej informacji na temat projektu ELEVET, niezbędnej do prowadzenia kursów przez trenerów zgodnie z zasadami i metodologią ustanowionymi w ramach projektu. Bieżące oraz bardziej szczegółowe informacje na temat projektu ELEVET znajdują się na stronie internetowej: www.elevet.sep.com.pl. A.WSTĘP W skład projektu wchodzą partnerzy z sześciu krajów europejskich, położonych w różnych częściach Europy: Polska, Rumunia, Włochy, Hiszpania, Belgia i Dania. Warunki zawarcia konsorcjum to wysoka jakość, komplementarność i specjalizacja. Dlatego mocnymi stronami konsorcjum są: a) Komplementarność partnerów, zagwarantowana poprzez udział różnego typu organizacji: - Stowarzyszenie zawodowe inżynierów oraz ośrodki szkoleniowe (SEP, SIER i CECE) zapewniają projektowi profesjonalne podejście zainteresowanie kategoriami oraz ogólne podejście do rozwiązania zidentyfikowanych problemów zgodnie z potrzebami danej kategorii. - Szkoły zawodowe i konsorcja specjalizujące się w inżynierii oraz technicznych kursach zawodowych (SDE i CONSEL). Ich wkład jest znaczący, nie tylko jeśli chodzi o stworzenie Ramy szkoleniowej, ale także jeśli chodzi o sprawdzanie istniejących kursów pilotażowych. - SMEs (Dehn) i konsorcja przedsiębiorstw (PIGE i CONSEL), dostarczają porad na temat sprecyzowanych umiejętności zawodowych, które będą dołączone do zaświadczenia Ramy szkoleniowej oraz zapewniają szerokie rozpowszechnienie projektu w firmach znajdujących się w sektorze. b) Niektórzy partnerzy posiadają długie oraz trwałe doświadczenie jeśli chodzi o udział w projektach europejskich (CECE, SDE) oraz są członkami europejskiego stowarzyszenia w sektorze (CECE i SDE należą do EFVET; SEP jest członkiem EUREL i FISUEL, SIER jest członkiem EUREL). Fakt ten pozwala na łatwiejsze i pewniejsze zarządzanie projektem oraz kontakt z potencjalnymi użytkownikami produktu. c) Wysoko wyspecjalizowani partnerzy oraz wysoki poziom ekspertów przedmiotu. Większość z nich jest w stanie zapewnić doświadczenie i posiada już odbyte praktyki. d) Prywatne - publiczne partnerstwo umożliwia rozwiązywanie problemów na różnych płaszczyznach, biorąc pod uwagę zarówno problemy interesu publicznego jaki potrzeby prywatnych pracodawców i fachowców. e) Wyspecjalizowane stowarzyszenie europejskie (EFVET) zostało włączone do partnerstwa aby zapewnić rozpowszechnienie rezultatów na poziomie europejskim, aby dotrzeć do potencjalnych odbiorców we wszystkich krajach członkowskich oraz powiększyć liczbę uwzględnionych partnerów poza krajami uczestniczącymi w projekcie. working document 5

Project: Electrical Engineers Vocational Education Transparency / ELEVET Cel ogólny: working document 6 Ulepszenie mobilności młodych fachowców poprzez stworzenie europejskiego systemu uznawania i transferu efektów uczenia się w publicznym oraz przemysłowym sektorze budowniczym. Cele szczegółowe: - Poprawienie przejrzystości wstępnych osiągnięć w zakresie Ramy szkoleniowej ECVET; - Poprawienie mobilności fachowców w danym sektorze; - Wzajemne uznanie efektów uczenia się, uzyskanych zarówno na formalnej jak i nieformalnej drodze szkolenia; - Ustanowienie standardowych wskaźników jakości aby zapewnić możliwość transferu punktów na arenie krajowej i europejskiej; - Umocnienie współpracy między firmami, partnerami społecznymi oraz organizacjami edukacyjnymi w celu omówienia drogi szkoleniowej w programie uczenia się przez całe życie; - Ulepszenie połączeń miedzy życiem zawodowym a otoczeniem w celu dopasowania szkolenia zawodowego do potrzeb rynku pracy; - Modernizacja drogi szkoleniowej odbytej przez inżynierów elektryków i fachowców poprzez integracje umiejętności miękkich (praca zespołowa, języki obce, komunikacja, przywództwo, itd.); Wraz z zakończeniem projektu oczekujemy uzyskania zauważalnych rezultatów, zwłaszcza jeśli chodzi o wciąż rozwijający się system uznawania osiągnięć w państwach członkowskich. Ogólne działania będą niosły za sobą widoczne efekty, takie jak: a) ulepszenie mobilności fachowców z sektora inżynierów elektryków, dzięki otworzeniu się na nich nowych rynków oraz łatwiejszej współpracy międzynarodowej. Będzie to możliwe dzięki wzajemnemu uznawaniu punktów i efektów uczenia się; b) CV grupy docelowej stanie się atrakcyjniejsze i bardziej nowoczesne co umożliwi dostęp do rynku pracy, poprzez wsunięcie kariery zawodowej silnie zakorzenionej na bazie umiejętności miękkich; c) określona liczba szkół zawodowych zreformuje swoje kursy i ofertę biorąc pod uwagę efekty uczenia się zaproponowane w nowej ramie szkoleniowej; d) punkty ECVET będą ściśle połączone z punktami ECTS. W ten sposób ścieżka programu uczenia się przez całe życie uczenia dla inżynierów elektryków, łącząca uniwersytety i szkolenia zostanie zaproponowana w Europie.

B. OSIĄGNIĘCIA I NAJLEPSZE PRAKTYKI Treść podręcznika oparta jest o osiągnięcia i najlepsze praktyki z Danii, Włoch, Polski, Rumunii i Hiszpanii, które stanowią część WP2. Jedne ze spójnych najlepszych praktyk jako wcześniejsze doświadczenie z najlepszych praktyk: - w kontekście zaangażowanych krajów; - ze względu na charakter oraz grupy docelowe projektu (skupiając się kursach doszkalających, jako że, mówimy o rozszerzeniu i dodaniu szkoleń dla fachowców, którzy są już wykwalifikowanymi inżynierami elektrykami, i nie tylko), Kursy Kontroli Jakości, organizowane są pod kontrolą LPQIVES (Leonardo Power Quality and EMC Vocational Education System), jak poniżej: - w Polsce przez SEP, AGH Akademia Górniczo - Hutnicza - Kraków i PCPM; - w Rumunii przez SIER; - we Włoszech przez Uniwersytet w Bergamo, Dipertimento di Ingengeria Industriale - Facolta di Ingegneria. Kursy Kontroli Jakości, organizowane są pod kontrolą LPQIVES (Leonardo Power Quality and EMC Vocational Education System). Kursy są zaadresowane do specjalistów takich dziedzin jak architektura, budownictwo jak również do konsultantów, menadżerów, oraz specjalistów odpowiedzialnych za operowanie i utrzymanie sprzętu elektrycznego i instalacji oraz firm elektrycznych, fabryk / sprzedawców sprzętu i serwisantów w sektorze elektroenergetycznym. Certyfikat z Kontroli Jakości jest przyznawany wg hierarchii na trzech poziomach: - 1 Stopień Eksperta - 2 Stopień Eksperta - 3 Stopień Eksperta Aby uzyskać certyfikat na wyższym poziomie to w pierwszej kolejności musi zostać uzyskany certyfikat na niższym poziomie. Kurs jest podzielony na 10 modułów. Oto tematy poszczególnych modułów: - Moduł 1 - Wstęp do Jakości Energetycznej. Spadek napięcia i krótkie przerwy w dostawie. - Moduł 2 - Częstotliwości Harmoniczne i Nieharmoniczne. - Moduł 3 - Wahania napięcia. - Moduł 4 - Przepięcia i przeciążenia. - Moduł 5 - Niezawodność zasilania. - Moduł 6 - Uziemienie. - Moduł 7 - Wpływ przetworników statycznych na zasilanie sieci. - Moduł 8 - Kompensacja mocy biernej. Wahania napięcia i prądów. - Moduł 9 - Rozproszone źródła energii i jakość energii. Systemy Magazynowania Energii. - Moduł 10 - (Aspekty jakości energii związane z odbiorcą: Częstotliwość i Wahania Napięcia i Sterowanie. Jakość Zasilania oraz Rynek Energetyczny. DSM. Umowy, taryfy i jakość energii. Racjonalne Użytkowanie Energii.). working document 7

Każdy z modułów trwa dwa dni; łącznie przewidzianych jest 8-10 godzin szkoleniowych. Obecność wymagana jest na co najmniej sześciu modułach oraz dwa testy obejmujące dwa moduły (na których obecność nie była możliwa) muszą zostać zaliczone aby zostać dopuszczonym do egzaminu zaliczeniowego. Wiedza zdobyta na kursie pozwala na: - zidentyfikowanie rodzajów zakłóceń oddziaływujących na kontrole jakości; - ocenę zakłócenia z wykonaniem pomiarów; - określenie wskaźnika kontroli jakości; - ocenę technicznych i ekonomicznych efektów zakłóceń; - zasugerowanie zmniejszenia środków; - sformułowanie kontraktowych świadczeń między dostawcą a klientem na podstawie istniejących standardów. Egzaminy na stopień eksperta z kontroli jakości pierwszego i drugiego stopnia odbywają się raz w roku. Aby uzyskać stopień eksperta trzeciego stopnia szkolący się muszą przygotować pracę, która zostanie zaprezentowana publicznie. Tego typu kursy rozpoczęły się w roku 2005 i do dziś są pożądane przez rynek pracy od sektora elektroenergetycznego po wiele innych rozwiniętych od roku 2008 na potrzeby rynku pracy. W krajach partnerskich organizowane są również krótsze kursy, również uznawane jako najlepsze praktyki bazujące głównie na tych samych zasadach. working document 8

C. RAMA SZKOLENIOWA I TRANSFER PUNKTÓW C.1. - Zagadnienia ogólne C.1.1 - Ogólna definicja systemu punktowania System punktowaniai umożliwia podział kwalifikacji na kursy lub na częściowe cele programu szkoleń. Każdy kurs jest określony [ECVT05] pod względem wiekdzy umiejętności oraz kwalifikacji (KSC) i może zostać opisany na odpowiednim poziomie efektów uczenia się, które można określić poprzez odpowiadający poziom oraz zakres które moga zostać wyrarzone w punktach lub innych czynnikach. Każdy kurs może lecz nie musi być oceniany osobno. a) Uchwała Rady z 19 grudnia 2002 r. dotycząca wzmocnienia współpracy w Europie odnośnie kształcenia i szkolenia zawodowego; JO C13, p. 2-4, 18.1.2003 C.1.2 - Wstępne definicje PUNKTY - Punkty są narzędziem przeznaczonym aby ułatwić wdrażanie systemu ECVET do poziomu Krajowego i Europejskiego. Wykorzystywane są przez władze, organizatorów szkoleń, kompetentne osoby oraz uczacych się w celu wspierania uznawania efektów uczenia się poprzez kwalifikikacje oraz miedzynarodową mobilność. Punkty przydzielane są kwalifikacjom oraz kursom, z których te kwalifikacje sie wywodzą [ECVT05]. working document 9 Pojęcie Ocena efektów uczenia się* Kompetencje** Kompetentna organizacja* Gromadzenie punktów Punkt za efekty uczenia się (credit)* Wyjaśnienie [ECVT11] Metodyka wykorzystywana do określenia zakresu wiedzy, umiejętności oraz kompetencji jakie zdobył uczący się podczas szkolenia. Zdolności odpowiedniego wykorzystywania wiedzy, umiejętności oraz osobistych, społecznych i/lub metodologicznych umiejętności w pracy lub w nowych sytuacjach oraz w rozwoju zawodowym i osobistym. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie oraz przyznawanie kwalifikacji lub uznawanie kursów, jak również inne funkcje związane z ECVET, takie jak przyznawanie punktów ECVET do kwalifikacji i kursów, ocena, walidacja i uznawanie efektów uczenia się zgodnie z zasadami obowiązującymi w uczestniczących krajach. Proces w którym uczący się mogą zdobyć kwalifikacje dzięki pozytywnej ocenie efektów uczenia się. Zestawienie indywidualnych efektów uczenia się, które zostały ocenione i które mogą nagromadzić się względem kwalifikacji lub mogą zostać przeniesione do innych programów uczenia się lub kwalifikacji.[ecvt11] Nota [ECVT05]: Punkty są narzędziem przeznaczonym aby ułatwić wdrażanie ECVET do poziomu Krajowego i Europejskiego. Wykorzystywane są przez władze, organizatorów szkoleń, kompetentne osoby oraz przez uczacych się w celu wspierania uznawania efektów uczenia się poprzez kwalifikikacje oraz miedzynarodową mobilność. Punkty przydzielane są kwalifikacjom oraz kursom, z których te kwalifikacje sie wywodzą.

Pojęcie Transfer punktów Kształcenie formalne*** Wiedza** Efekty uczenia się* Wyjaśnienie [ECVT11] Proces, w którym efekty uczenia się zdobyte w jednym kursie mogą zostać wzięte pod uwagę w innym kursie. Transfer punktów podparty jest procesami oceny, walidacji i uznawania.. Kształcenie, które odbywa się w zorganizowanym otoczeniu (np. w ośrodku szkoleniowym lub w miejscu pracy) i jest wyraźnie nastawione na uczenie się (pod względem celów, czasu i środków). Kształcenie formalne nastawione jest na punkt widzenia uczącego się. Prowadzi do uzyskania uprawnień zawodowych oraz uzyskania dyplomu ukończenia szkolenia. Jest to efekt przyswajania informacji poprzez naukę. Wiedza jest zbiorem faktów, zasad, teorii, praktyk związanymi z danym polem kształcenia. Zestaw wiedzy, umiejętności i kompetencji uczestnika zdobytych na kursach oraz umiejętność ich wykorzystania. Zestaw działań, treści i/lub metod wdrożonych do uzyskania celów kształcenia (zdobycie Program kształcenia wiedzy, umiejętności i/lub kompetencji), w odpowiedniej kolejności i odpowiednim (kształcenie i szkolenie) *** czasie. Porozumienie o Współpracy Kształcenie nieformalne - nieoficjalne**** Porozumienie pomiędzy kompetentnymi organizacjami, które ustanawiają ramę transferu oraz gromadzenia punktów. Formalizuje partnerstwo ECVET poprzez ustanowienie wzajemnego uznania statusu oraz procedur kompetentnych organizacji zaangażowanych w projekt. Ustanawia również procedury oraz współpracę między partnerami. Kształcenie nieformalne nie jest organizowane przez ośrodek szkoleniowy i nie prowadzi do uzyskania dyplomu lub uprawnień zawodowych. Organizowane jest przez uczącego się i obejmuje określone cele, wsparcie oraz odbywa się w określonym czasie. Kształcenie nieoficjalne wynika z codziennych działań związanych z pracą, rodziną i odpoczynkiem. Nie prowadzi do uzyskania dyplomu oraz uprawnień zawodowych. W większości przypadków, odbywa się bez wpływu uczącego się. Kwalifikacje* (Krajowy) system kwalifikacji** (Krajowa) Rama kwalifikacji** Uznanie efektów uczenia się* working document 10 Oficjalny rezultat oceny oraz procesu walidacji osiągany w momencie kiedy kompetentna organizacja uznaje iż uczący się osiągną standardowe efekty uczenia się. Są to wszystkie elementy działań krajów członkowskich związane z uznawaniem efektów uczenia się oraz innymi czynnikami, które łączą kształcenie z rynkiem pracy i życiem społecznym. Zawiera rozwój oraz wdrażanie umów miedzy organizacjami oraz procesy związane z kontrolą jakości, oceną i przyznaniem kwalifikacji. Krajowy system kwalifikacji może składać się z kilku podsystemów i może zawierać także krajową ramę kwalifikacji. Jest to aparat służący klasyfikowaniu kwalifikacji zgodnie z wyznaczonymi kryteriami na poszczególnych poziomach uczenia się, mający na celu integrowanie oraz kontrolę krajowych podsystemów kwalifikacji oraz poprawę przejrzystości, dostępu, rozwoju oraz jakości kwalifikacji w odniesieniu do rynku pracy i społeczeństwa. Proces oficjalnego zatwierdzenia osiągniętych efektów uczenia się dzięki przyznanym kwalifikacjom.

Pojęcie Umiejętności** Osobisty protokół Wyjaśnienie [ECVT11] Zdolność wykorzystywania wiedzy, wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. Dokument zawierający informację o zdobytych punktach (pozytywnie ocenionych efektach uczenia się). Stanowi zapis osiągnięć uczącego się. Jednostka efektów uczenia się (jednostka)* Walidacja efektów uczenia się* Jest to składnik kwalifikacji, zawierający spójny zestaw wiedzy, umiejętności i kompetencji, które mogą podlegać procesom oceny oraz walidacji*[ecvt11]. Może być to najmniejsza część ocenionej oraz potwierdzonej kwalifikacji.[ecvt05]. Jednostka może być szczególna dla pojedyńczej kwalifikacji, bądź wspólna dla kilku [ECVT05]. Proces zatwierdzania osiągniętych oraz ocenionych przez uczącego się efektów uczenia się, odpowiadających odpowiednim efektom które mogą być wymagane na kursie bądź kwalifikacji. Kształcenie zawodowe oraz organizator szkolenia*** Organizacja lub jednostka organizująca szkolenie lub usługi szkoleniowe. Organizatorem szkolenia może być organizacja powołana wyłącznie na realizację tego celu lub inne jednostki takie jak pracodawcy zapewniający szkolenia jako część ich aktywności zawodowej. Organizatorzy szkolenia również posiadają niezależne jednostki, które oferują usługi szkoleniowe. * Definicja przyjęta jako część Rekomendacji ECVET ** Definicja przyjęta jako część Rekomendacji EQF *** Definicja uzyskana od Cedefop (2008) Terminology of European education and training policy. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities 2. **** Definicja od DG EAC web-site on validation of non-formal and informal learning 3. C.1.3 Definicja ECVET [ECVT05] ECVET to europejski system akumulacji i transferu punktów, przeznaczony dla szkoleń zawodowych w Europie. Umożliwia potwierdzenie oraz zapisanie efektów uczenia się/osiągnięć jednostki zaangażowanej w drogę szkoleniową prowadzącej do uzyskania kwalifikacji oraz zawodowego dyplomu. Umożliwia udokumentowanie oraz uznanie osiągniętych za granicą efektów uczenia się, zarówno w kontekście formalnym jak i nieformalnym. Koncentruje się na jednostce, w oparciu o potwierdzenie oraz akumulację uzyskanych efektów uczenia się, określonych pod kątem wiedzy, umiejętności i kompetencji niezbędnych do uzyskania kwalifikacji. ECVET jest system stworzony do funkcjonowania na poziomie europejskim, w połączeniu z systemami krajowymi oraz porozumieniami dotyczącymi akumulacji oraz transferu punktów. C.1.4 - Założenia Techniczne ECVET Europejski system punktów szkoleniowych ukierunkowany jest na jednostki, które na swojej drodze szkoleniowej chcą zdobyć dodatkowe świadczenie w zakresie wiedzy, umiejętności, kwalifikacje, dyplom working document 11

zawodowy i/lub przenościć swoje osiągnięcia między systemami kwalifikacji lub między krajami (w zgodzie z procedurami egzaminowania oraz oceniania panującymi w danym kraju). Wdrożenie systemu ECVET oparte jest o: - postępującą walidację efektów uczenia się: uzyskana wiedza, umiejętności i kompetencje (w kontekście formalnym i nieformalnym) są ocenione oraz potwierdzone. Zostają poświadczone - gdzie tylko jest to możliwe - poprzez postepujące alokację punktów dla poszczególnych jednostek zgodnie z postępem indywidualneko kształcemnia. - akumulację kursów oraz punktów za odbyte kursy, jednocześnie zgromadzone kursy oraz punkty zostają definitywnie uznane przez uczących się, - transfer efektów uczenia się: kursy oraz uzyskane punkty można przenosić (np. między organizatorami szkoleń zawodowych a za wcześniejszym uzgodnieniem, miedzy krajami) - przejrzystość oraz wzajemne zaufanie między partnerami: władze odpowiedzialne za kwalifikacje lub za ich wdrożenie i/lub zaangażowani organizatorzy szkoleń zawodowych ustanawiają Porozumienie o Współpracy podtrzymujące zaufanie będące podstawą do efektywnego wdrożenia ECVET. Założenia techniczne oraz specyfikacje systemu są zdefiniowane na poziomie europejskim. System nie zakłada wymiany istniejącego systemu krajowego na akumulację i/lub transfer punktów. Decyzja o wdrożeniu ECVET na zasadzie dobrowolności, warunki sładania wniosku oraz niezbędne pozwolenia prawne przyjete są przez każdy kraj na odpowiednim poziomie instytucjonalnym. System ten może funkcjonować w ktaju oraz miedzy krajami bez względu na fakt czy: - krajowy system (lub kilka systemów) akumulacji i transferu punktów, - krajowa rama kwalifikacji lub jakikolwiek ekwiwalentny system, istnieją czy nie. C.1.5 Funkcje ECVET System ECVET zawiera dwie funkcje ogólne, które mogą, lecz nie muszą działać jednocześnie: i) - funkcja akumulacji oraz dostarczania: working document 12 System punktowania umożliwia każdemu gromadzenie, dostarczanie, transfer oraz przestawienie osiągniętych efektów uczenia się, zabieganie o uznanie oraz walidację poprzez indywidualną ścieżkę szkolenia. W tym celu może zostać uznana ścieżka szkolenia, która została potwierdzona, zachowana i może zostać uzupełniona zanim kwalifikacja zostanie osiągnięta (certyfikat, dyplom...) zgodnie z odpowiednimi zasadami oraz procedurami egzaminowania w państwach członkowskich. Europejski system ECVET umożliwia każdemu gromadzenie własnych efektów uczenia się zdobytych za granicą. ii) - funkcja transferu: System punktów umożliwia porównanie dróg szkolenia, które mogą zostać podjęte w różnych kontekstach oraz w różnym czasie. Oznacza to, iż programy szkoleniowe są wymienne lub mogą się wzajemnie zamieniać oraz potwierdzone efekty uczenia się mogą zwolnić osobę z całej części programu szkolenia, itd.

Project: Electrical Engineers Vocational Education Transparency / ELEVET working document 13 ECVET umożliwia realizowanie nauki w różnych sytuacjach oraz w różnym czasie w trakcie przestawiania uzyskanych efektów uczenia się z jednego szkolenia do drugiego po wcześniejszym uzgodnieniu, jak również z jednego systemu szkolenia do drugiego (np ze szkolenia nieformalnego do formalnego itd.), w trakcie transferu oraz odnoszeniu korzyści z osiągniętych efektów uczenia się zanim kwalifikacje (certyfikat, dyplom ) zostaną zdobyte, zwłaszcza w przypadku mobilności międzynarodowej. C.1.6 - Korzyści systemu punktowania Z punktu widzenia metodyki, wymagań założeń bezpośrednich, każdy system gromadzenia oraz transferu punktów zawiera pewne korzyści związane z uczącymi się, systemami kwalifikacji, systemami szkoleń oraz ich organizatorami, sektorami i firmami. ECVET promuje oraz umożliwia rozwój systemu punktacji na poziomach krajowych jednocześnie dając dodatkową korzyść systemowi przeznaczonemu do wdrożenia oraz rozwinięcia na poziomie europejskim. i) Korzyści dla uczących się System punktów umożliwia uczącemu się uzyskanie zawodowego dyplomu, certyfikatu lub jakiegokolwiek innego potwierdzenia zdobytych kwalifikacji, zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym kraju. Dlatego uczący się (młodzi uczniowie, dorośli, szukający pracy ) mogą odbywać kursy w najbardziej odpowiadającym im rytmie. System poprawia dostępność kwalifikacji oraz stanowi motywację dla uczących się by nie opuścić ich drogi edukacji i doprowadzić ją do końca. Pozwala uczestnikom na stworzenie indywidualnej drogi szkoleniowej oraz osiągnięcie profilu zawodowego w ramach uczenia się przez całe życie. Na poziomie europejskim, ECVET umożliwia uczącym się odniesienie pełnych korzyści z mobilności międzynarodowej. ii) Korzyści dla systemu kwalifikacji System punktów umożliwia przejrzystość oraz porównanie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji, które określają kwalifikacje. Wspiera to postrzeganie władz, instytucji oraz organizatorów szkoleń odpowiedzialnych za projekt i wdrożenie kwalifikacji oraz zapewnienie dodatkowych informacji o kwalifikacjach w celu poprawienia ich przejrzystości. Dlatego system punktów przyczynia się do poprawy jakości procesów walidacji, zwłaszcza szkolenia zawodowego. Wzmacnia to połączenie między systemem kwalifikacji a rynkiem pracy. Umożliwia to również ocenę oraz walidację efektów uczenia się osiągniętych na drodze szkolenia nieformalnego. iii) Korzyści dla organizatorów szkoleń Wdrożenie systemu punktów zobowiązuje organizatorów szkoleń do czytelnego określenia celów kształcenia oraz konsekwentnego wspierania ich w celu stworzenia atrakcyjniejszych i bardziej odpowiednich zasobów i świadczeń szkolenia (programy, treści, organizacja...). Wspiera przystosowanie świadczeń szkolenia do uczących się na indywidualnie dopasowanej i elestycznej drodze innowacyjnych programów. Na poziomie europejskim, ECVET pomaga organizatorom szkoleń: - w przekazywaniu zasobów oraz świadczeń szkoleniowych, - we współpracy na poziomie europejskim,

- w zarządzaniu, planowaniu oraz organizowaniu mobilności uczących się, - w projektowaniu oraz wdrożeniu przewodnika o świadczeniach dla mobilnych studentów, iv) - Korzyści dla sektora oraz dla firm System punktów sprawia, że zasoby oraz świadczenia szkoleniowe stają się bardziej zrozumiałe dla czynników ekonomicznych (partnerzy społeczni, firmy, sektory...) oraz ułatwia interakcję oraz partnerstwo. Umożliwia firmom wybór oraz zaprojektowanie kursów oraz modułów odpowiadających potrzebom ich pracowników. Ułatwia połączenie umiejętności i kompetencji w sektorach oraz firmach, jak również zaprojektowanie kwalifikacji oraz świadczeń szkoleniowych. Może również wspierać rozwój osób dorosłych chcących kontynuować edukację. Na poziomie europejskim ECVET sprawia, iż zasoby oraz świadczenia szkoleniowe w krajach członkowskich stają się bardziej przejrzyste dla pracodawców i firm. Umożliwia im, na bazie kursów oraz zdobytych punktów, zrozumienie uzyskanych efektów uczenia się. working document 14

C.2. - Warunki techniczne [ECVT05] C.2.1 - Opisy Programu Kursów Na płaszczyźnie technicznej, ECVET jest oparty o: - podział kwalifikacji na kursy. - opis treści kursów (oczekiwane efekty uczenia się) względem wiedzy, umiejętności i kompetencji (KSC). Opis efektów uczenia się względem KSC oraz organizacja kursu muszą być wykonane na poziome krajowym przez kompetentny ośrodek szkoleniowy odpowiedzialny za odpowiednie kwalifikacje oraz ich wdrożenie. i) - Charakterystyka kursów Kurs charakteryzuje opis efektów uczenia się względem wiedzy, umiejętności i kompetencji, z których składa się kurs. Cechy kursu są niezależne od wszystkich metod szkolenia lub podejścia do nauki. Kursy mogą zostać opisane zgodnie z KSC związanymi ze wszystkimi kwalifikacjami. Możliwe jest aby utożsamiać ze sobą różne typy kursów, np: ogólne lub specjalistyczne, obowiązkowe lub nieobowiązkowe. Kursy mogą być współzależne (np: uporządkowane, hierarchiczne, stopniowe) lub niezależne. Dodatkowo, kursy mogą być związane z okresem mobilności np. dla umiejętności i kompetencji w językach obcych lub międzykulturowych kompetencji. Opisy programu kursów muszą: - być czytelne i zrozumiałe - spójnie zorganizowane - umożliwiać ocenę oraz walidację ii) - Trzy główne funkcje opisu program kursów - Informacja dla partnerów Opis kursu zawiera podstawową informację o kwalifikacjach dla uczących się jak również dla organizatorów szkoleń, ponieważ prezentuje część charakterystyki kwalifikacji względem wiedzy, umiejętności i kompetencji. - Ocena efektów uczenia się Opis kursu określa oczekiwane efekty uczenia się ze wszystkich bądź tylko z części działań związanych z kształceniem, realizowanych w ramach modułu, programu kształcenia itd. Określa wymagania oraz kryteria oceniania. - Walidacja efektów uczenia się Punkt za kurs przydzielony uczącemu się w konkretny sposób określa walidację zdobytej wiedzy, umiejętności i kompetencji. Pokazuje również rozwój indywidualnej drogi kształcenia. iii) - Składniki opisu kursu Opis kursu składa się ze spójnego zestawu wiedzy, umiejętności i kompetencji, w odniesieniu do profilu zawodowego i/lub dziedziny przyszłej działalności zawodowej, co stanowi podzbiór pełnego pakietu efektów uczenia się niezbędnych do otrzymania kwalifikacji. KSC odpowiadające kursowi wyrażane są standardowo, katalog, rama nawiązań lub jakikolwiek inny dokument na poziomie krajowym. Zestaw wspólnych zasad working document 15

dotyczących aspektów jakościowych i ilościowych rozwoju kursu jest zapewniony na poziomie europejskim przez ECVET. Formowanie oraz prezentacja kursów może zależeć od zasad stosowanych przez ośrodek szkoleniowy odpowiedzialny za kwalifikacje. Zawsze podana jest lista informacji takich jak: - tytuł kursu, - wiedza, umiejętności i kompetencje dotyczące danego kursu, - efekty uczenia się zawarte w opisie kursu [ECVT09], - procedury oraz kryteria oceny efektów uczenia się, - punkty ECVET związane z kursem, - okres ważności kursu (gdzie dotyczy). iv) Liczba i zakres kursów Łączna liczba i zakres kursów są ustalane przez kompetentny ośrodek szkoleniowy odpowiedzialny za przydzielanie kwalifikacji (lub certyfikat lub dyplom). Liczba i zakres kursów zależy od poziomu złożoności, kompetencji oraz różnorodności wiedzy, umiejętności i kompetencji niezbędnych do uzyskania odpowiednich kwalifikacji. Aczkolwiek : - zbyt duża liczba kursów, rozdrabnia kwalifikacje na wiele "mikrojednostek". Może to doprowadzić do pogorszenia bądź utraty przejrzystości systemu oraz - zbyt mała liczba kursów może hamować gromadzenie efektów uczenia się. Dlatego możliwe jest łączenie kursów w zestawy lub podzielenie ich na moduły. v) - Ocenianie oraz walidacja efektów uczenia się Kursy zostają zatwierdzone po ocenieniu efektów uczenia się (na podstawie osiągniętej wiedzy, umiejętności i kompetencji). Wyniki oceniania muszą spełniać wymogi kwalifikacji, do osiągnięcia której dąży uczący się, zgodnie z przepisami oraz uzgodnionymi krajowymi świadczeniami do walidacji efektów uczenia się. Zgodnie z legalnymi oraz technicznymi świadczeniami krajowymi, każdy kurs, moduł, zestaw modułów mogą zostać ocenione oraz uwierzytelnione indywidualnie. W przypadku mobilności, przepisy oraz świadczenia są wyszczególnione w porozumieniu o współpracy między odpowiednimi władzami, instytucjami oraz organizatorami szkoleń. vi) - Gromadzenie (Dostarczanie) punktów za kursy Jako, iż kursy są liczone indywidualnie, zdobyte punkty zostają zapisane oraz zgromadzone w celu nadania odpowiednich kwalifikacji. Świadczenia ustalają okres ważności odbytych kursów, które mogą zostać wykorzystane do spełnienia wszystkich (jeśli to możliwe) lub częściowych warunków kwalifikacji. Świadczenia określane są przez kompetentne ośrodki szkoleniowe odpowiedzialne za kwalifikacje oraz wdrażanie. Transfer punktów za odbyte kursy umożliwia uczącemu się utrzymać korzyści ze zgromadzonych punktów zdobytych na kursach (po ocenie efektów uczenia się osiągniętych w kontekście szkolenia formalnego, nieformalnego i nieoficjalnego) podczas zmiany drogi kształcenia, specjalizacji zawodowej, zgodnie z przepisami obowiązującymi w krajowym systemie. working document 16

Transfer punktów odbyte kursy może wystąpić kiedy indywidualna droga kształcenia zawiera okresy mobilności w lub pomiędzy innymi systemami szkoleniowymi. Kursy do których punkty są transferowane są uwzględnione w porozumieniu o współpracy. vii) Kursy oraz formalne świadczenia szkoleniowe Organizator szkolenia może zaprojektować program biorąc pod uwagę wymaganą wiedzę, umiejętności oraz kompetencję dla wszystkich kwalifikacji oraz kursów. W tym celu organizator może brać pod uwagę wszystkie możliwe kryteria takie jak treść (lub program), wcześniejsze osiągnięcia, uprzednie wymagania, okres trwania, rytm, odmiana, przewidywany indywidualny nakład pracy... Efekty uczenia się w szkoleniu nieformalnym mogą zostać porównane do oczekiwanych wyników (KSC) w szkoleniu formalnym. Za osiągnięte KSC w szkoleniu nieformalnym również można gromadzić punkty. Dlatego kursy mogą być organizowane w modułach, a jeżeli to konieczne, mogą mieć nadany indywidualny charakter. C.2.2 Punkty (Credits) Kompetentne ośrodki, na odpowiednim poziomie instytucjonalnym (na poziomie krajowym, jeżeli odpowiednie, na poziomie europejskim) nadają liczbę punktów, które mogą być gromadzone do kwalifikacji oraz kursów. Krajowa rama kwalifikacji może zawierać przepisy dotyczące punktów. Dodatkowe informacje na temat zakresu działań kształcenia mogą być dostarczone wraz z jedną lub z większą ilością typowych dróg kształcenia prowadzących do odpowiednich kwalifikacji. working document 17

C.3. Wdrożenie ECVET w projekcie ELEVET C.3.1. Ustanowienie partnerstwa Partnerami są instytucje/organizacje/firmy z pięciu krajów (Dania, Włochy, Polska, Rumunia i Hiszpania). Partnerstwo oparte jest o wcześniejsze relacje między partnerami. C.3.2. Partnerzy w projekcie ELEVET C.3.2.1.- Stowarzyszenie Elektryków Polskich (SEP) - Polska Stowarzyszenie Elektryków Polskich (SEP) to największa polska organizacja naukowa oraz techniczna jednocząca inżynierów elektryków ze wszystkich specjalizacji oraz ludzi, których działalność zawodowa łączy się z szeroko pojętą inżynierią elektryczną od elektroniki do energetyki. Od 1919 roku SEP nieprzerwanie: working document 18 inspiruje polską działalność naukową podążając za rozwojem dziedziny elektryki na świecie, organizuje międzynarodowe, lokalne oraz regionalne konferencje, sympozja oraz spotkania dotyczące problemów w dziedzinie elektryki, konkursy, wystawy, otwarte działania gospodarcze na rynku międzynarodowym, bierze udział w ustanawianiu standardów oraz przepisów technicznych, realizuje testy jakościowe, dba o studentów oraz młodych fachowców poprzez wpływ na zakres oraz treść programów kształcenia w dziedzinie inżynierii elektrycznej oraz zapewniając stypendia naukowe, dba o podnoszenie kwalifikacji, kulturę techniczną oraz etykę zawodową w dziedzinie elektryki, publikuje wiele czasopism dotyczących problemów w różnych dziedzinach elektryki, SEP ma dział księgowy zarządzany przez głównego księgowego, który zatrudnia trzy osoby na pełny etat. Bezpośrednia kontrola nad funduszami sprawowana jest przez Vice - Prezydenta - Skarbnika SEP oraz przez Sekretarza Generalnego SEP. Sekretarz Generalny zarządza również wydatkami SEP. Kontrola z zewnątrz przeprowadzana jest raz w roku. Na rzecz projektu SEP również zatrudnia niezależnego rewidenta w celu nadzorowania wydatków w projekcie oraz zatwierdzenia końcowego raportu finansowego. SEP jest członkiem: - FISUEL: International Federation for the Safety of Electricity Users - EUREL: The Convention of National Societies of Electrical Engineers of Europe Strona internetowa: http://www.sep.org.pl/ C.3.2.2.- Polska Izba Gospodarcza Elektrotechniki (PIGE) - Polska Polska Izba Gospodarcza Elektrotechniki jest organizacją samorządową oraz reprezentuje poniższe sektory polskiego przemysłu i handlu: - fabryki przewodów elektrycznych oraz instalacji elektrycznych, - fabryki narzędzi elektrotechnicznych, - fabryki akcesoriów instalacji elektrycznych,

- fabryki maszyn elektrycznych i transformatorów, - fabryki pojemników oraz rur ochronnych na przewody elektryczne, - fabryki sprzętu instalacyjnego, systemów ochrony odgromowej i narzędzi dla elektryków, - fabryki opraw oświetleniowych i źródeł światła, - fabryki aparatur elektrycznych, - hurtowników oraz dystrybutorów sprzętu elektrycznego, - firmy zajmujące się instalacjami elektrycznymi, Zarząd wspiera nawiązanie kontaktów między członkami a lokalnymi oraz zagranicznymi partnerami. Zarząd należy do Narodowej Izby Handlu oraz organizacji Orgalime Bruksela. Strona internetowa: http://www.elektrotechnika.org.pl/ C.3.2.3.- Societatea Inginerilor Energeticieni din Romania (SIER), Rumunia SIER jest krajową organizacją reprezentującą inżynierów elektryków w Rumunii. Zadaniem SIER jest promowanie działań innowacyjnych, bezpieczeństwa, szkoleń oraz innych czynników związanych z zawodem. Do głównych działań należą: - organizowanie konferencji, sympozjów, seminariów, wystaw, itd; - umożliwienie wymiany informacji oraz specjalistów z rumuńskich oraz zagranicznych organizacji; - umożliwianie spotkań między rumuńskimi i zagranicznymi firmami w celu promocji produktów, sprzętu oraz usług zapewniane przez firmy działające w dziedzinie energetyki; - wspieranie rozwoju badań technicznych oraz naukowych; - zapewnianie doradztwa i analiz, wsparcia technicznego, szkoleń, wiedzy, opracowania zasad i standardów; SIER jest członkiem EUREL (The Convention of National Societies of Electrical Engineers of Europe). Strona internetowa: http://www.sier.ro/ C.3.2.4.- Consorzio ELIS, Włochy CONSEL - ELIS Consortium for Secondary Professional Training - to jednostka nie przynosząca dochodów, zajmująca się drugorzędnymi szkoleniami zawodowymi - powstała w 1992 roku, z inicjatywy ELIS w celu rozwinięcia długotrwałych relacji z wysoko rozwiniętymi firmami. Dziś jest to konsorcjum składające się z ponad 30 dużych firm (na przykład: Poste Italiane, Autostrade per l Italia, Enel, Fastweb, Telecom, Trenitalia, Vodafone, Eni, IBM, Ericcson, Nokia Siemens, etc) oraz 12 małych i średnich przedsiębiorstw. Głównym celem CONSEL jest efektywna promocja relacji pomiędzy zasobami pracy a popytem. Promuje większą integrację miedzy szkołami, uniwersytetami oraz firmami, oferuje szkolenia nastawione na zdobywanie zawodowych umiejętności, jednocześnie biorąc pod uwagę wymagania związane z zawodem. Consel rozwija projekt szkolenia zawodowego w celu poprawy umiejętności, wsparcia firm kontynuujących własną strategię biznesową. Działalność CONSEL można podzielić następująco: Social projects, HR Programs, Business Projects, I.C.T. trainings, Maintenance, Safety & Logistics training, Cisco Networking Academy. CONSEL specjalizuje się w badaniach, selekcji oraz szkoleniach personelu mianowicie w dziedzinach technicznych (I.C.T. - Technologie Informacyjno - Komunikacyjne). working document 19

Strona internetowa: http://www.elis.org/consel C.3.2.5.- SDE, Dania SDE jest jedną z największych szkół technicznych w Danii. Kształci 5 000 studentów i zatrudnia 830 osób. W skład SDE wchodzi szkoła zawodowa, wyższa uczelnia dla dorosłych oraz akademia kształcenia wyższego. Szkoła zawodowa dzieli się na dziewięć części (produkcja, technologie informacyjno - komunikacyjne, transport, logistyka, budownictwo, media, zdrowie, usługi oraz przemysł usługowy). Studenci szkoły zawodowej pochodzą z różnych kultur, dlatego istnieją różne mniejszości narodowe oraz różnice kulturowe. SDE zrobiło wiele w celu integracji studentów pochodzących z różnych środowisk w szkoleniu zawodowym np. porozumienie z mentorem, elastyczne modele szkolenia, współpraca z innymi szkołami, rodzice, przedsiębiorstwa oraz partnerzy społeczni. Następnie szkoła realizowała obszerny rozwój nauczycieli i menadżerów. Od 1992 roku uczelnia wzięła udział w obszernej ilości projektów międzynarodowych oraz w kraju jako partner oraz w wielu przypadkach jako koordynator. SDE posiada międzynarodowy wydział odpowiedzialny za zarządzanie projektami. W proponowanym projekcie dyrektor wydziału Ole Bech Kristensen dostarczy okresowy raport finansowy do menadżera projektu oraz sprawdzi dokumentację poniesionych kosztów. Wydział przygotuje system rozliczenia projektu wewnątrz administracji SDE dlatego wydatki uczelni z łatwością będą mogły zostać odzyskane, udokumentowane, oraz monitorowane. Strona internetowa: http://www.sde.dk/ C.3.2.6.- Confederación Española de Centros de Enseñanza (CECE), Hiszpania The Spanish Confederation of Education and Training Centres (CECE) jest to zawodowa organizacja niedochodowa założona w 1977 roku. Reprezentuje szeroki sektor edukacji w Hiszpanii od przedszkoli do poziomu akademickiego. Posiada ponad 5 000 ośrodków kształcenia pośród członków. Do zadań CECE należą: zarządzanie oraz aktualizacja porozumień dotyczących kształcenia; negocjacje układu zbiorowego w sektorze; reprezentowanie sektora podczas zjazdów z udziałem oświaty; obecność w Hiszpańskiej Organizacji Pracodawców (CEOE) oraz kilku międzynarodowych organizacjach, w których aktywnie uczestniczy, jak również relacje z edukacyjnymi organami publicznymi. CECE jest członkiem międzynarodowych organizacji: EFVET (European Forum for Technical and Vocational Education and Training), ESHA (European School Headmaster Association) oraz ECNAIS (European Council of National Associations of Independent Schools). CECE udziela wsparcia na pięciu płaszczyznach: (1) organizacja kursów dla nauczycieli; (2) wdrożenie innowacji technicznych w instytucjach członkowskich; (3) internalizacja członków; (4) wsparcie we wdrażaniu EFQM Excellence Model w instytucjach członkowskich. (5) Doradztwo dla instytucji członkowskich. Profil edukacyjny CECE poszerzył się wraz z utworzeniem Fundacji (Fundación Ángel Martínez Fuertes) w 1996 roku skupiającej działania społeczne poprzez szkolenia dla osób niezatrudnionych, osób powyżej 45 roku życia, kobiet, osób niepełnosprawnych, obcokrajowców. Web-site: www.cece.es working document 20

C.3.3 Przygotowanie Porozumienia o Współpracy (Memorandum of Understanding) Celem projektu ELEVET jest przygotowanie: - Ramy szkoleniowej dla inżynierów elektryków; - 50 opisów kursów dla inżynierów elektryków; część z nich - ponieważ nie zawierają wstępnej wiedzy, ich tematyka pozostaje ogólna, odpowiednio dla każdego kursu dla inżynierów/studentów - może również odpowiadać elektrykom, ponieważ dla każdego kursu jest jasno przedstawiony nakład wstępnej wiedzy. Kursy lub ich moduły mogą zostać zaakceptowane przez partnerów oraz przetransferowane z jednego kraju do drugiego, w przypadku gdy napotkają na rzeczywiste zapotrzebowania rynku pracy - cel/kraj partnerski oraz jeżeli pozwala na to prawo obowiązujące w danym kraju. Następnie, w oparciu o doświadczenia, które będą zdobyte, lista 76 opisów kursów (patrz Załącznik 1) zostanie uaktualniona/rozszerzona o komisję zatwierdzającą ELECVET z propozycji organizacji odpowiedzialnych za przyznawanie uprawnień (certyfikację) w danym kraju. Kurs jest zestawem wiedzy, umiejętności i kompetencji oraz stanowi część kwalifikacji. Kurs może stanowić najmniejszą część kwalifikacji, która może zostać oceniona oraz zatwierdzona. Co więcej, może wyrażać pojedynczą kwalifikację lub kilka kwalifikacji. Kurs powinien zapewniać informację o tytule, wiedzy, umiejętnościach i kompetencjach, które zawiera oraz powinien zawierać kryteria oceniania odpowiednich efektów uczenia się. Partnerzy przygotują 56 opisów kursów ze wszystkich 76 przedstawionych przez konsorcjum - opisy kursów zostały zamieszczone w Załączniku 1-Tabela 1 Wybór 76 opisów kursów został oparty o: working document 21 - Najlepsze praktyki w krajach partnerskich, - Raport z konsultacji z Danii, Włoch, Polski i Rumunii; - Raport z Narodowych Grup Fokusowych z Danii, Włoch, Rumunii, Polski i Hiszpanii; - Krajowe opinie na temat 12 wersji Ramy szkoleniowej; 56 opisów kursów wraz z efektami uczenia się oraz formami oceniania zostaną dołączone do Porozumienia o Współpracy, (MoU). Po sfinalizowaniu efektów uczenia się partnerzy mogli zawrzeć umowę partnerską. Przygotowanie umowy partnerskiej jest najważniejszym etapem wdrożenia ECVET, utworzenia przejrzystości oraz wzajemnego zaufania między partnerami oraz odpowiedniego wdrażania projektu. Po intensywnych naradach partnerzy uzgodnili, że Rama szkoleniowa ELEVET opiera się o: a. Nazwę systemu: ELECVET (Electrical Engineers Continuous Vocational Education and Training) - Pan-European Vocational Education and Training System for Electrical Engineers b. Ramy prawne definiujące system ELECVET: - European Credit System for Vocational Education and Training - ECVET

Project: Electrical Engineers Vocational Education Transparency / ELEVET working document 22 - Obowiązujące w krajach prawo przyjmujące ELECVET System. c. Zarządzanie oraz koordynacja systemu ELECVET: - Europejska Komisja Zatwierdzająca ELECVET bazuje na Porozumieniu o współpracy - Organizacje odpowiedzialne za przyznawanie uprawnień (certyfikację) w danym kraju (Jest odpowiedzialna również za ustanowienie minimalnej ilości członków w Komisji Egzaminacyjnej) - Oficjalnie uznane ośrodki szkoleniowe przez organizacje odpowiedzialne za przyznawanie uprawnień (certyfikację) w danym kraju d. System ELECVET: - Początkowo będzie zawierał przynajmniej 76 opisów kursów, tak jak zostało to opisane w projekcie ELEVET - Następnie, liczba opisów kursów wewnątrz systemu ELECVET zostanie ustalona przez Europejską Komisję Zatwierdzającą ELECVET z propozycji organizacji odpowiedzialnych za przyznawanie uprawnień (certyfikację) w danym kraju - Szkolenie oraz udzielanie zaświadczeń fachowcom z zakresu wiedzy, umiejętności i kompetencji będzie odbywało się podobnie we wszystkich krajach zaangażowanych w system ELECVET. e. Finansowanie systemu ELECVET: - System ELECVET jest niezależny finansowo dzięki przygotowywaniu (szkoleń) / opłatom za zaświadczenia oraz ewentualnym sponsorom. f. Charakterystyka kursów: - Kursy mogą być podzielone na moduły w zależności od przedmiotu oraz Testu/Egzaminu na uzyskanie uprawnień zawodowych. - Biorąc pod uwagę, iż do teraz nic nie było wspomniane na temat europejskich przepisów prawnych odnośnie przyznawania punktów ECVET za kwalifikacje uzyskane w projekcie ELEVET, zaproponowano wartość 2 punktów za każdy moduł wchodzący w skład danego kursu. 2 punkty/moduł zostały zaakceptowane przez przedstawiciela ANC, który brał udział w Narodowych Grupach Fokusowych - Rumunia. Łączna liczba punktów ECVET za kurs zostanie przyznana po pomnożeniu liczby modułów w kursie wraz z 2 punktami//moduł. Przykłady: za kurs składający się z 3 modułów przyznaje się od 6-9 punktów ECVET, za kurs składający się z 5 modułów przyznaje się od 10-15 punktów ECVET a za kurs składający się z 10 modułów przyznaje się od 20-30 punktów ECVET. - Programy nauczania, liczby modułów oraz testy/egzaminy na uzyskanie uprawnień zawodowych będą takie same we wszystkich krajach oraz zostaną zaakceptowane przez Europejska Komisję Zatwierdzającą ELECVET. W zależności od właściwości oraz zapotrzebowań danego kraju, program nauczania może zostać wdrożony za zgodą organizacji odpowiedzialnych za przyznawanie uprawnień (certyfikację) w danym kraju. - Każdy moduł nie powinien przekraczać dwóch dni (zaleca się początek w Piątek o godzinie 14:00 do Soboty do godziny 14:00), gdzie 8-10 godzin to czas przeznaczony na naukę oraz 2 godziny na pytania i dyskusję. - Moduł jest podzielony na części teoretyczne oraz praktyczne (6-10 części/moduł ponad 1-2 godziny/część). - Na początku modułu każdy student otrzyma folder zawierający: - program modułu; - program nauczania; - materiały przygotowane przez wykładowców; - inne dokumenty techniczne (kopie artykułów z literatury specjalistycznej itd.);