UZALEŻNIENIE jako choroba całej rodziny
Uzależnienie jest chorobą całej rodziny Relacje w rodzinie, której ktoś pije nadmiernie, zazwyczaj ulegają dużym zmianom. Każdy na swój sposób próbując poradzić sobie z tą sytuacją ulega zmianie. Najbliżej uzależnionego są małżonkowie lub jego rodzice. Życie z osobą nadużywającą alkoholu powoduje szereg emocjonalnych problemów, które czerpanie satysfakcji z życia, które nazywamy współuzależnieniem. Aby przekonać się czy ktoś jest osobą współuzależnioną, sprawdź czy występują u niej następujące cechy: Bierze na siebie odpowiedzialność za picie/branie partnera Przejmuje jego obowiązki Chroni uzależnionego ukrywając chorobę Próbuje kontrolować picie uzależnionego Zaniedbuje jednocześnie obowiązki domowe z powodu ich nadmiaru Jest przepojona brakiem wiary i nadziei Zaniedbuje swoje potrzeby, rezygnuje z siebie Żyje w poczuciu bezsilności popadając w swoista apatię Nie wierzy w możliwość zmian
- Myśli za kogoś, martwi się za kogoś, planuje za kogoś - Do dobrego samopoczucia potrzebna jest jej aprobata i uwaga innych ludzi, ponieważ sądzi, że nie jest wystarczająco dobra - Czuje się niespokojna i winna, że ktoś obok niej przeżywa kłopot lub trudność. Nie umie towarzyszyć temu bez napięcia - Zachowuje się tak, jakbyś ciągle za coś przepraszała - Często nie wie, czego tak naprawdę chce ani czego potrzebuje. Sądzi, że inni lepiej wiedzą co jest dla niej dobre, więc rzadko opiera się na własnym zdaniu - Cierpi w milczeniu, że nie jest doceniana - Nie ma czasu na dbanie o siebie - Ma w sobie więcej krytycyzmu niż realizmu - Przeżywa swoje życie jako ofiara niesprzyjających okoliczności. Nie potrafi stawiać innym wymagań, być konsekwentną - Kłamie, by ochraniać tych, których kochasz - Pozwala, by inni ja ranili, nie próbując się bronić. Boi się odrzucenia - Bycie z samą sobą jest dla niej trudne - Jest tak zajęta, że nie ma czasu nad niczym się zastanowić - Nie umie się bawić i być spontaniczna - Jest przestraszona, zraniona i zła, lecz obawia się to po sobie okazać - Musi spać, jeść, pracować, uprawiać seks, nie mając z tego w gruncie rzeczy żadnej przyjemności - Odczuwa beznadziejność, bezsilność i niemożność odmiany swojej sytuacji
Rodzaj uczuć i reakcji występujących w rodzinie dysfunkcyjnej Wstyd Pierwsze z trudnych uczuć, które są udziałem bliskich uzależnionego Typowe reakcje to: izolacja społeczna, system kłamstw i zatajania, złość do alkoholika Lęk przed wstydem powoduje, iż dzieci izolują się od swoich rówieśników Nie są w stanie nawiązać normalnych przyjacielskich więzi, bo muszą ukrywać chorobę rodzica Nie zapraszają do domu w obawie przed zachowaniem rodzica Skutek wycofanie z grupy rówieśniczej, budowanie wokół siebie muru, zamrażanie swoich uczuć
Niepewność Niemożność oparcia na osobie uzależnionej w jakichkolwiek planach na przyszłość Rozbicie podstawowego porządku wartości, oceny zdarzeń Niepewność związana z huśtawką nastrojów alkoholika Niepewność, rozbicie porządku rodzi lęk i chaos aby zaprowadzić porządek następuje wzmocnienie kontroli Niestałość, nieprzewidywalność, wahania nastrojów, niespełnione obietnice, nieostre zasady postępowania Tkwienie w niepewności nigdy nie wiedząc czego można się spodziewać dorastają nie mając pewności co jest normalne i jak należy postępować
Lęk Wywoływane często poprzez przemoc fizyczną, terror psychiczny lub szantaż Strach o dzieci, małżeństwo, osobę uzależnioną Lęk rodzi agresję Zdarzenia w domu budzą lęk Zmieniająca się jak w kalejdoskopie sytuacja rozwija lęk Strach staje się normalną reakcją na nową sytuację Każde dziecko było świadkiem, jak alkoholik traci kontrole i stosuje rodzaj przemocy Relacje z rówieśnikami oparte są na braku pocz. bezpieczeństwa, zaufania
Poczucie winy Osoba uzależniona zrzuca odpowiedzialność za swoje picie na osoby bliskie Poczucie bycia odpowiedzialnym za większość zdarzeń w rodzinie Generalizacja Dzieci często obwiniają się za alkoholizm rodzica Czują się odpowiedzialne
Gniew, złość, agresja Trwały element emocjonalnej atmosfery w domu, niezależnie czy jest okazywana jawnie czy jest wyczuwalna w powietrzu Najczęściej żywiona wobec osoby uzależnionej Gdy nauczy się, że jawne jej okazywanie jest rzeczą złą skrywa uczucia Wiele przyczyn: brak wsparcia, zainteresowania, sprzeczne komunikaty, złamane obietnice, niszczenie przedmiotów, bicie członków rodziny
Smutek, depresja Częstą reakcją emocjonalną na uzależnienie i wynikający z niego konflikt rodzinny Uważają swoje dzieciństwo za nieszczęśliwe Ryzyko depresji x2 Bezradność Normalne i skuteczne dotąd sposoby porozumiewania się nie skutkują Aby zmniejszyć poczucie bezradności zwiększenie nacisku, wzrost kontroli
Żal Tęsknota za normalnym życiem rodzinnym Utrata dzieciństwa przyczyną żalu Samoocena Niższy poziom samoakceptacji od rówieśników
Relacje międzyludzkie Rodzina alkoholowa nie zapewnia prawidłowego podłoża dla rozwoju zdrowego modelu relacji Rodzice nie odgrywają właściwych im ról Nieufność dziecka jest generalizowana i przenoszona na inne osoby 87% - trudności w relacjach rówieśniczych 64% trudności w relacjach z płcią przeciwną