www.pwc.pl/forensic Badanie przestępczości gospodarczej Polska 2014 12 marca 2014 Spotkanie prasowe
O czym Państwu opowiemy 1. Skala przestępczości gospodarczej w Polsce 2. Najczęściej popełniane nadużycia 3. Profil sprawcy 4. Jakie straty ponoszą polscy przedsiębiorcy? 5. Jak przedsiębiorcy wykrywają nadużycia? 6. Jakie konsekwencje ponoszą sprawcy nadużyć? 7. Korupcja w Polsce 2
Rozmiar i skala badania 5 128 respondentów z99 krajów świata 94 przedsiębiorców z Polski 50% respondentów stanowiło kierownictwo wyższego szczebla 51% polskich respondentów 50% pochodziło z organizacji zatrudniających ponad 5 000 pracowników 52% polskich respondentów 3
Obraz nadużyć w Polsce
Nadużycia w przedsiębiorstwach Polska na tle świata Prawie połowa badanych firm w Polsce padła ofiarą nadużyć w ostatnich 24 miesiącach. W Polsce nadużycia występują częściej niż globalnie (37%) oraz w Europie Środkowo Wschodniej (38%). Polska Globalnie 46% 39% 37% 34% 30% 30% 2009 2011 2013 5
Kradzież aktywów i nadużycia w obszarze zakupów wystąpiły najczęściej Polska 2014 61% 69% 3 0% 29% 21% 26% 27% Korupcja i przekupstwo 19% Cyberprzestępczość 26% 24% 19% 2 22% Nadużycia księgowe Oszustwa w obszarze HR 12% 0% 15% Sprzeniewierzenie WNiP Świat 2014 72% Sprzeniewierzenie aktywów Nadużycia w obszarze zakupów Polska 2011 12% 2 Kradzież aktywów sukcesywnie rośnie. Nowo badane nadużycia w zakupach istotnym problemem firm Poziom korupcji i cyberprzestępczości spadł w porównaniu z wynikami badania 2011 8% 6
Przeciętny sprawca nadużyć w Polsce mężczyzna z wykształceniem wyższym w wieku od 41 do 50 lat ze stażem pracy powyżej 10 lat 56% nadużyć zostało popełnionych przez pracownika 50% za nadużyć odpowiada kadra menedżerska 7
Straty finansowe Prawie co 4 przedsiębiorca stracił do 3 mln zł, a co piąty nawet do 15 mln zł. Mniej niż 150 tys. zł 15 mln-300 mln zł 150 tys. do 300 tys. zł Powyżej 300 mln zł 300 tys. do 3 mln zł Nie wiem 3 mln-15 mln zł Polska Globalnie Europa ŚrodkowoWschodnia 19% 2 26% 32% 28% 15% 11% 19% 26% 26% 12% 17% 7% 6% 9% 0% 7% 1% 1% 8% 8% 8
Straty pozafinansowe Polska na tle świata W Polsce negatywny wpływ nadużyć na morale pracowników i na relacje biznesowe wskazywane były częściej niż na świecie i w Europie Środkowo-Wschodniej. 44% Wpływ na morale pracowników 31% 31% 21% 17% 14% Wpływ na relacje biznesowe 19% Wpływ na relacje z organami regulacyjnymi 10% 15% 16% 17% 1 Wpływ na reputację/ markę organizacji Inne 5% 4% Wpływ na cenę akcji/ udziałów 2% 3,0% 2,0% Polska Globalnie Europa Środkowo-Wschodnia 9
Wykrywanie nadużyć Polska na tle świata W Polsce aż 42% nadużyć zostało wykrytych poza kontrolą zarządu, na świecie jest to jedynie 22%. Audyt wewnętrzny Systemy raportowania podejrzanych transakcji Systemy bezpieczeństwa spółki 12% 14% 16% Celowa rotacja kadry 2% Zarządzanie ryzykiem nadużyć 2% Nie wiem Whistle-blowing system Anonim wewnętrzny 22% 7% 8% 0% 4% Kultura korporacyjna 5% 7% Poza kontrolą zarządu 42%/ 22% 6% 5% Dziennikarstwo śledcze Anonim zewnętrzny 52%/ 55% 9% Inna metoda Globalnie 11% Przypadek Śledztwo organów ścigania Polska Kontrola wewnętrzna 6% 5% 6% Analiza danych 22% 11% 6% / 2 10
Konsekwencje wobec sprawców nadużyć W stosunku do sprawców, w Polsce częściej niż na świecie informowano organy ścigania, rzadziej decydowano się na wszczęcie postępowania cywilnego. Polska Konsekwencje wobec pracowników Konsekwencje wobec sprawców zewnętrznych 75% 79% Zwolnienie 6 Poinformowane organy ścigania 49% 46% 44% Wszczęto postępowanie cywilne 17% 17% Ostrzeżenie / nagana Zawiadomiono instytucje regulacyjne Nie podjęła żadnych działań 17% 2 1 5% Globalnie Poinformowane organy ścigania 67% 61% Zakończenie współpracy z partnerem 44% 37% Wszczęto postępowanie cywilne 3 42% Zawiadomione instytucje regulacyjne/ nadzoru Inne Nie podjęła żadnych działań 17% 39% 6% 10% 6% 7% Nie wiem 4% 2% Żadne z powyższych 0% 1% Przeniesienie 0% Nie wiem 0% 2% 11
Korupcja w Polsce
Korupcja w liczbach Przypadki vs percepcja korupcji Łapówki wg polskich przedsiębiorców 21% 21% przedsiębiorców doświadczyło korupcji, ale percepcja korupcji 7% Polska 4 34% Europa ŚrodkowoWschodnia 16% wynosi aż 4 19% 32% 27% 32% 18% Globalnie 29% 22% Przypadki korupcji w ostatnich 24 miesiącach Organizacje poproszone o zapłacenie łapówki Prawdopodobieństwo wystąpienia korupcji w następnych 24 miesiącach Utrata kontraktu na rzecz kontrahenta, który prawdopodobnie zapłacił łapówkę 60% spośród przedsiębiorców o wysokiej percepcji korupcji, stanowią firmy które operują na rynkach o wysokim ryzyku korupcji 13
Korupcja na świecie w ujęciu sektorowym 5 sektorów dotkniętych największą korupcją: Sektor % respondentów z danego sektora Inżynieryjny/budowlany 16% Telekomunikacja 14% Publiczny 14% Energetyczny, komunalny i wydobywczy 1 Handlu detalicznego 12% 14
Najważniejsze wnioski z badania
Główne obserwacje dotyczące Polski 46% przedsiębiorców doświadczyło nadużyć W Polsce zdecydowanie więcej nadużyć niż na świecie i w regionie Kradzież aktywów, 56% nadużycia w obszarze nadużyć zostało zakupów oraz popełnionych przez korupcja wystąpiły pracownika, z czego najczęściej 50% przez menedżerów Co piąty przedsiębiorca stracił nawet do 15 mln zł, a co czwarty do 3 mln zł Aż 22% nadużyć wykryto przez przypadek 16
Marcin Klimczak T: (48) 502184087 E: marcin.klimczak@pl.pwc.com Katarzyna Kreft T: (48) 519504160 E: katarzyna.kreft@pl.pwc.com Angelika Ciastek-Zyska T: (48) 519507289 E: angelika.ciastek-zyska@pl.pwc.com 2014 Polska Sp. z o.o.