Teresa Łuczak Woltamerometria cykliczna. Wyznaczenie arametrów rocesu elektrodowego dla reakcji redox z udziałem komleksu żelaza. Podstawowe ojęcia: Podstawy woltamerometrii cyklicznej (układ omiarowy, rzebieg woltamerogramu, elektrolit odstawowy, substancja elektroaktywna). Odwracalność reakcji elektrodowych. Równanie Nernsta, otencjał formalny. Szybkość reakcji elektrodowej, gdy najwolniejszym rocesem jest rzeniesienie elektronu równanie Volmera Butlera. Szybkość reakcji, gdy najwolniejszym rocesem jest transort dyfuzyjny - rąd dyfuzyjny, rąd graniczny. Dyfuzja, wsółczynnik dyfuzji. Wstę Szerokie zastosowanie w analizach środowiskowych, toksykologicznych i rzemysłowych znalazły metody elektrochemiczne. Powodem tak częstego stosowania tych metod jest ich wysoka czułość, dokładność oraz recyzja oszczególnych serii omiarowych. Wśród technik elektrochemicznych wyodrębnia się między innymi techniki woltamerometryczne. Celem ćwiczenia jest zaoznanie się z metodą cyklicznej woltamerometrii i zastosowanie jej do wyznaczenia arametrów kinetycznych reakcji redox: Fe 3+ + e Fe 2+ na elektrodzie złotej. Teoria Woltamerometrią (chronowoltamerometrią) nazywamy szereg metod elektrochemicznych olegających na omiarze natężenia rądu łynącego rzez stacjonarną elektrodę ( I ) w funkcji rzyłożonego naięcia ( E ) (otencjału I = f E. Pojęcie elektrody stacjonarnej obejmuje elektrody o stałej elektrody) ( )
2 niezmiennej owierzchni, n. elektrody: złotą, latynową, czy węglową. Do elektrod tego tyu zalicza się również elektrody rtęciowe w ostaci wiszącej kroli lub cienkiej warstewki osadzonej na rzewodzącym odłożu (tzw. elektrody błonkowe). W tyowych omiarach woltamerometrycznych naczynie elektrolityczne wyosażone jest w trzy elektrody: racującą (badaną) (WE - skrót od ang. working electrode), odniesienia (RE - skrót od ang. reference electrode) oraz omocniczej (CE - skrót od ang. counter electrode), Rys 1. Elektroda odniesienia, to odwracalna elektroda o stałym otencjale. Po zamknięciu obwodu elektrycznego rąd rzeływa między elektrodą racującą i omocniczą. CE RE WE Rys. 1. Schemat tyowego naczynia omiarowego do oznaczeń woltamerometrycznych złożone z trzech elektrod: elektrody racującej (WE), elektrody omocniczej (CE) i elektrody orównawcze (RE). Elektroda racująca owinna charakteryzować się stosunkowo małą owierzchnią ( A ). Niewielka owierzchnia zaewnia, iż mierzone wartości rądów są małe, natomiast gęstości rądów ( I / A) duże, co owoduje, że ilości substancji elektroaktywnej biorącej udział w reakcji redox, mimo wielokrotnego owtarzania omiaru, nie ulegają znacznemu zmniejszeniu. Pożądany jest szeroki zakres otencjałów, w którym na elektrodzie racującej w elektrolicie odstawowym nie rzebiegają żadne reakcje. Ważną rolę w omiarach woltamerometrycznych odgrywa elektrolit odstawowy, którego stężenie owinno być zdecydowanie większe od stężenia substancji elektroaktywnej (stężenie substancji elektroaktywnej wynosi zwykle mniej niż 1% stężenia elektrolitu odstawowego). Rola elektrolitu odstawowego owinna ograniczać się do rzeniesienia ładunku rzez roztwór, nie może on uczestniczyć w reakcjach elektrodowych ani tworzyć z substancją elektroaktywną nierozuszczalnych soli. Poza tym elektrolit owinien zaewniać stałą siłę jonową roztworu oraz umożliwić analityczne oznaczenie substancji elektroaktywnej w szerokim zakresie otencjałów. Stosując metodę woltamerometryczną istotnym jest, aby rowadzić omiar w tak dobranych
WOLTAMPEROMETRIA CYKLICZNA 3 warunkach, by mierzony rąd obrazował jedynie rzebieg interesującego nas rocesu, a nie rocesów towarzyszących (rzeszkadzających). Najrostsze rocesy elektrodowe można odzielić na trzy etay. Eta ierwszy olega na dorowadzeniu substancji elektroaktywnej do owierzchni elektrody ( v D ). Eta drugi obejmuje reakcję elektrodową w czasie, której nastęuje rzeniesienie n elektronów od substancji elektrodoaktywnej do elektrody (utlenianie), lub od elektrody do substancji elektrodoaktywnej (redukcja) ( v e ). W etaie trzecim, w zależności od ostaci chemicznej, rodukt reakcji elektrodowej może być transortowany do wnętrza roztworu lub ozostawać na owierzchni elektrody. Transort substancji elektroaktywnej do owierzchni elektrody racującej w elektrolicie odstawowym, odbywa się na drodze dyfuzji. Obserwowany wówczas rąd nosi nazwę rądu dyfuzyjnego i jest on odstawowym rądem mierzonym w technikach woltamerometrycznych. O wielkości mierzonego rądu decyduje najwolniejszy sośród trzech wymienionych wyżej etaów. I tak, gdy szybkość dorowadzenia substancji elektroaktywnej do owierzchni elektrody ( ) D szybkość rzeniesienia ładunku ( v e ) v rzekracza znacznie, to szybkość całego rocesu jest ograniczona szybkością rzeniesienia ładunku. Odwrotnie, gdy szybkość rzeniesienia ładunku rzekracza znacznie szybkość etau ierwszego dorowadzenia substancji elektroaktywnej do owierzchni elektrody, to szybkość całego rocesu jest ograniczona szybkością dyfuzji substancji elektroaktywnej do owierzchni elektrody. Oracowano wiele technik woltamerometrycznych, różniących się rzebiegiem zmian otencjału elektrody racującej. Najbardziej oularna to metoda woltamerometrii cyklicznej. Określenie cykliczna wynika ze sosobu rowadzenia omiaru. I tak, gdy w naczyniu elektrolitycznym zachodzi reakcja X Y, którą jest na rzykład reakcją elektroutleniania, to bezośrednio o niej zachodzi roces odwrotny, czyli reakcja elektroredukcji (Y X). Pozwala to na uzyskanie informacji o kinetyce i mechanizmie rocesów elektrodowych. W metodzie woltamerometrii cyklicznej elektrody badana i omocnicza są olaryzowane otencjałem liniowo zmieniającym się w czasie. Przebieg E do otencjału rozoczyna się od wartości minimalnej otencjału ( ) min wartości maksymalnej ( ) max E - cykl anodowy, o czym nastęuje zmiana kierunku olaryzacji elektrody od wartości maksymalnej ( ) max ( ) min E do minimalnej E cykl katodowy. W cyklu anodowym zachodzą rocesy utleniania, natomiast w cyklu katodowym rocesy redukcji. Taki cykl olaryzacji elektrody badanej może być owtarzany wielokrotnie, co ilustruje Rys. 2:
4 E max E / V E min Rys. 2 Wykorzystywana w metodzie woltamerometrii cyklicznej zależność liniowo zmieniającego się naięcia od czasu. W metodzie chronowoltamerometrii cyklicznej, odobnie jak w olarografii, rejestruje się zależność rądu od otencjału, jednak rejestrowane zależności w rzeciwieństwie do olarografii mają kształt ików. Cykliczne wotamerogramy obrazują roces rzeniesienia ładunku i charakteryzują się nastęującymi arametrami: anodowym i katodowym otencjałem iku (odowiednio (odowiednio (odowiednio E, A E A / 2, I A, K EK 2 t / s E ); anodowym i katodowym otencjałem ołowy iku / ); anodowym i katodowym natężeniem rądu iku I ) oraz anodowym i katodowym natężeniem rądu rzy K I 2 I 2 otencjale ołowy iku (odowiednio A /, K / ). Wykres tyowej krzywej woltamerometrycznej oraz sosób odczytywania oszczególnych arametrów rzedstawiono na schematycznie Rys. 3: I/mA I K/2 I A/2 I A 0 I K E K E A 0,2 0,4 0,6 EK/2 E A/2 E/V Rys. 3. Cyklicza krzywa chronowoltamerometryczna rocesu utlenienia i redukcji z zaznaczonym sosobem odczytywania arametrów. Wszystkie wymienione arametry sełniają określone zależności, dzięki
WOLTAMPEROMETRIA CYKLICZNA 5 którym można oisywać badane rocesy elektrodowe od względem ich odwracalności, a w rzyadkach bardziej złożonych rocesów wnioskować o charakterze ich mechanizmów. Różnica otencjałów ików określa czy rozatrywany roces elektrodowy jest odwracalny, nieodwracalny czy quasiodwracalny. Jeśli w temeraturze 298 K sełniona jest zależność wyrażona wzorem: 2,22RT 0,058 E A EK = = [V] (1) nf n to badany roces elektrodowy jest rocesem odwracalnym, gdzie n oznacza liczbę elektronów wymienianych w reakcji elektrodowej. Z owyższego równania wynika, że różnica ta maleje wraz ze wzrostem liczby elektronów rzenoszonych w rozważanym etaie reakcji elektrodowej. Dla jednoelektronowej ( n = 1) odwracalnej reakcji elektrodowej różnica omiędzy anodowym i katodowym otencjałem iku owinna wynosić 0,058 V, od 0,060 V do 0,100 V dla rocesu quasi-odwracalnego i owyżej 0,100 V dla rocesu nieodwracalnego. Znajomość otencjałów iku umożliwia wyznaczenie w rosty sosób 0 E badanego układu: otencjału formalnego ( ) f E A + EK E f [V] (2) 2 Z kolei otencjały ików i ołowy ików dla rocesów odwracalnych w tem. 298 K związane są nastęującą zależnością: 2,20RT 0, 0565 E1 / 2 E = = [V] (3) nf n Istnieją także zależności między otencjałami ików, a otencjałami ołowy ików woltamerometrycznych badanego układu odowiednio dla rocesu anodowego i katodowego: 1,11RT 0,0285 E A = E1 / 2 + = E1/ 2 + [V] (4) nf n 1,11RT 0,0285 EK = E1 / 2 = E1/ 2 + [V] (5) nf n Wartość natężenia rądu iku reakcji elektrodowej rzebiegającej w warunkach dyfuzji (tzn. elektroda racująca ozostaje nieruchoma, roztwór nie jest mieszany, zaewniona jest symetria ola elektrycznego w układzie elektroda racująca - elektroda omocnicza i skomensowany jest omowy sadek otencjału w obszarze elektroda odniesienia - elektroda racująca) dla reakcji odwracalnej oisuje równanie Randlesa - Sevčika:
6 nvfd I = 0,446 nfca [A] (6) RT gdzie: 0,4463 - bezwymiarowy wsółczynnik liczbowy, n - liczba elektronów wymienianych w rocesie elektrodowym; F - stała Faraday a; F = 96485 [C mol -1 ], c - stężenie substancji elektroaktywnej [mol cm -3 ]; A - ole owierzchni elektrody racującej [cm 2 ], v - szybkość zmian otencjału elektrody badanej [V s -1 ]; D - wsółczynnik dyfuzji substancji elektroaktywnej [cm 2 s -1 ]; R - stała gazowa; R = 8,314 [J mol -1 K -1 ], T - temeratura [K]. Dla temeratury okojowej (T = 298K), o wymnożeniu wielkości stałych w równaniu (6), otrzymujemy rostszą ostać równania Randlesa - Sevčika: I 5 3 / 2 1/ 2 1/ 2 = 2,7 10 n AcD v [A] (7) Należy zaznaczyć, że omimo cykliczności obu reakcji redox i ich rzechodzeniu jednej w drugą, czasami można zaobserwować, że warunki końcowe różnią się od oczątkowych kolejne krzywe woltamerometryczne mogą nieznacznie różnić się od siebie. Jest to związane z faktem, że rodukt reakcji może ulegać dalszym rzekształceniom elektrochemicznym lub chemicznym. Część raktyczna Odczynniki i aaratura - 250 cm 3 0,1 mol dm -3 roztworu H 2 SO 4 ; - 250 cm 3 roztworu 0, 005 mol dm -3 K 4 [Fe(CN) 6 ] w 0,5 mol dm -3 roztworze KCl; - 250 cm 3 roztworu 0, 005 mol dm -3 K 3 [Fe(CN) 6 ] w 0,5 mol dm -3 roztworze KCl; - roztwór Piranii [Roztwór Piranii - roztwór kwasu Caro (kwasu eroksomonosiarkowego(vi) = H 2 SO 5 ). Kwas Caro owstaje zgodnie z równaniem reakcji H 2 O 2 + H 2 SO 4 H 2 SO 5 + H 2 O, a rzygotowuje się go orzez zmieszanie stężonego kwasu H 2 SO 4 z 30% H 2 O 2 w stosunku objętościowym 3:1 lub 5: 1.];
WOLTAMPEROMETRIA CYKLICZNA 7 - analizator do omiarów elektrochemicznych otencjostat/galwanostat - μautolab-iii; - elektrody: racująca złota, omocnicza latynowa i elektroda odniesienia nasycona elektroda kalomelowa (NEK), robówka do rzechowywania elektrody badanej; - butla z argonem, wąż i rurka do odowietrzania roztworów; - 1 kolba miarowa a 100 cm 3 ; - 2 zlewki a 100 cm 3 ; 1 zlewka a 250 cm 3 ; 1 zlewka a 25 cm 3 (do roztworu Piranii ); - 2 cylindry miarowy a 50 cm 3 ; - tryskawka. Wykonanie ćwiczenia A) Przygotowanie analizatora μautolab do omiarów elektrochemicznych. 1) Podłączamy μautolab do sieci wciskając rzycisk POWER znajdujący się o lewej stronie analizatora. 2) Włączamy komuter - (UWAGA: nie włączamy komutera rzed odłączeniem μautolab-a). 3) Logujemy się w jako Student (hasło odaje asystent). 4) Uruchomiamy rogram GPES (General Purose Electrochemical System). B) Na ulicie monitora roszę wybrać folder ChF II i utworzyć w nim własny, nowy folder o nazwie: Nazwisko studenta wykonującego ćwiczenie - data, w tym folderze roszę zaisywać wyniki uzyskane w ćwiczeniu. C) Przygotowanie elektrody badanej do omiarów elektrochemicznych.
8 UWAGA: wszystkie czynności związane z rzygotowaniem roztworów oraz myciem elektrod i naczynia wykonujemy w okularach i rękawiczkach ochronnych! - Przed rzystąieniem do omiarów elektrodę badaną i omocniczą umieszczamy w roztworze Piranii, którą wlewamy do zlewki na 25 cm 3. Po 3 minutach elektrody wyjmujemy z roztworu i rzemywamy obficie wodą destylowaną i redestylowaną. Elektrodę odniesienia rzemywamy wodą destylowaną i redestylowaną. D) Elektrochemiczna aktywacja elektrody złotej. Oczyszczoną elektrodę złotą należy zaktywować elektrochemicznie. W tym celu: 1) Do zlewki na 100 cm 3 wlewamy 0,1 mol dm -3 roztwór H 2 SO 4 do oziomu oznaczonego 80 cm 3. 2) W naczyniu umieszczamy elektrody: badaną, omocniczą i odniesienia. Poszczególne elektrody łączymy rzewodami zakończonymi zaciskami wychodzącymi z analizatora. Czerwony zacisk łączymy z elektrodą badaną (WE); czarny zacisk z elektrodą omocniczą (CE), natomiast zacisk niebieski z elektrodą odniesienia (RE). 3) W celu odowietrzenia roztworu, do naczynia wrowadzamy rurkę dorowadzającą argon i delikatnie odkręcamy reduktor butli z gazem. Roztwór odowietrzamy argonem rzez 15 minut. 4) W międzyczasie w głównym asku menu rogramu GPES wybieramy ocje: Method Cyclic voltammetry Normal 5) W zakładce Edit rocedure wisujemy wartości oszczególnych arametrów koniecznych dla rzerowadzenia omiaru: Pretreatment: First conditioning otential (V): 0 Duration (s): 0
WOLTAMPEROMETRIA CYKLICZNA 9 Equilibration time (s): 5 Measurement Number of scans: 5 Cell off after measurement: x (KONIECZNIE) Standby otential (V):.15 Potentials Define start otential w.r.t.ocp (nic nie zaznaczamy) Start otential (V) -.25 First vertex otential (V): 1.5 Second vertex otential (V): -.25 Ste otential (V):.005 Scan rate (V/s).1 Title and subtitle: Aktywacja Cylic voltammetry 6) W oknie Manual control Current range zaznaczamy zakresy rądowe klikając myszą we wszystkich kratkach tej ocji (od 10 ma do 1 μa). 7) Po 15 minutach odowietrzania roztworu, rzerywamy doływ gazu do naczynia elektrochemicznego zakręcając reduktor. 8) Układ elektrod włączamy w obwód analizatora wciskając rzycisk Start znajdujący się w lewym, dolnym rogu ekranu monitora. W tym momencie rozoczyna się omiar. Cykliczne krzywe woltamerometryczne rejestrujemy do momentu uzyskania stabilnego woltamerogrmu. Jeżeli, że w trakcie rejestracji asystent stwierdzi, że którąkolwiek z granic otencjału: katodową, anodową bądź obie granice naraz należy zmienić, robimy to rzerywając omiar naciskając rzycisk Abort znajdujący się w lewym dolnym rogu ekranu. W zakładce Edit rocedure Potentials wrowadzamy wartości zmienionych granic otencjału i kontynuujemy
10 omiar naciskając Start, bez zaisywania orzednich krzywych (naciskając Tak w ojawiającym się oknie). 9) Po uzyskaniu stabilnego woltamerogramu zaisaujemy go na dysku - w utworzonym, swoim folderze. W tym celu: W asku głównym rogramu GPES wybieramy ocję File Save scan as - z listy skanów wybieramy ostatni, 5 i zaisujemy krzywą woltamerometryczną nadając jej nazwę Aktywacja-100. 10) Elektrody wyjmujemy z naczynia elektrolitycznego (odnosząc statyw) i zanurzamy kilkukrotnie w zlewce na 250 cm 3 z redestylowaną wodą. (do każdego zanurzenia używamy świeżej orcji wody). E) Rejestracja cyklicznych woltamerogramów w układzie K 3 [Fe(CN) 6 ]/ K 4 [Fe(CN) 6 ] w 0.5 mol dm -3 KCl. 1) Do kolbki miarowej na 100 cm 3 wlewamy o 50 cm cm 3 roztworów 0.005 mol dm -3 K 3 [Fe(CN) 6 ] oraz 0.005 mol dm -3 K 4 [Fe(CN) 6 ] w 0.5 mol dm -3 roztworze KCl i bardzo dokładnie mieszamy. Przygotowany roztwór wlewamy do czystej zlewki, o objętości 100 cm 3, do oziomu około 80 cm 3. 2) W zlewce umieszczamy elektrody, łącząc je z analizatorem w sosób oisany w unkcie D2. Roztwór odowietrzamy rzez 15 minut argonem. 3) W menu rogramu GPES w zakładce Edit rocedure wrowadzamy odowiednie arametry omiaru: Pretreatment: First conditioning otential (V): 0 Duration (s): 0 Equilibration time (s): 3 Measurement Number of scans: 3
WOLTAMPEROMETRIA CYKLICZNA 11 Cell off after measurement: x (KONIECZNIE) Standby otential (V):.15 Potentials: Define start otential w.r.t.ocp (nic nie zaznaczamy) Start otential (V) -.05 First vertex otential (V):.5 Second vertex otential (V): -.05 Ste otential (V):.005 Scan rate (V/s).025 Title and subtitle: Fe(II)/Fe(III) Cylic voltammetry 4) Po 15minutach zakręcając reduktor, zamykamy doływ gazu do naczynia. 5) Układ elektrod włączamy w obwód analizatora wciskając rzycisk Start znajdujący się w lewym, dolnym rogu ekranu monitora. Uwaga: należy amiętać o zaisywniu na dysku zarejestrowanych woltamerogramów (atrz unkt D9). Każdy ze skanów zaisujemy jako oddzielny lik nadając im nazwy na rzykład: Fe(2)/Fe(3)_25mV-1 ; Fe(2)/Fe(3)_25mV-2 i Fe(2)/Fe(3)_25mV-3. 6) Po zarejestrowaniu woltamerogramów z szybkością zmiany otencjału 0.025 V s -1 rejestrujemy kolejne krzywe zmieniając stoniowo szybkość [orzez zmianę wartości v w zakładce Edit rocedure Scan rate (V s -1 ) na v = 0.05 V s -1 ; 0.075 V s -1 ; 0,10 V s -1 ; 0.125 V s -1 ; 0.15 V s -1 ; 0.175 V s -1 do 0.2 V s -1. (Po każdej zmianie szybkości nakładania otencjału, roztwór mieszamy rzez 2 minuty rzeuszczając rzez naczynie argon). Po zamknięciu doływu gazu do naczynia, wciskamy rzycisk Start i rozoczynamy omiar dla danej szybkości rejestrując 3 woltamerogramy. Po zarejestrowaniu 3 krzywych dla
12 aktualnej szybkości zaisujemy uzyskane woltamerogramy jako oddzielne liki (atrz unkt, E5) n. Fe(2)/Fe(3)_50mV-1 itd. 8. Zakończenie omiarów. 1) Odłączamy μautolab od sieci wyciskając rzycisk POWER znajdujący się o lewej stronie analizatora. 2) Zakręcamy zawór główny reduktora butli z gazem. 1) Elektrody wyjmujemy z naczynia, ołukujemy dokładnie wodą destylowaną i redestylowaną. Elektrody: złotą i latynową ozostawiamy w stanie suchym, natomiast elektrodę odniesienia - kalomelową umieszczamy w naczyniu z 1 mol dm -3 roztworem KNO 3. Obliczenia Analiza danych doświadczalnych dla układu K 3 [Fe(CN) 6 ] /K 4 [Fe(CN) 6 ] w 0.5 mol dm -3 KCl: Uwaga rogram GPES analizuje cykliczne woltamerogramy orzez wybór odowiednich rocedur. 1) Rozoczęcie analizy: a) W asku okna głównego rogramu GPES wybieramy ocje: File Load scan wybieramy lik z cyklicznym woltamerogramem zarejestrowanym jako ostatni dla układu K 3 [Fe(CN) 6 ]/K 4 [Fe(CN) 6 ] w 0.5 mol dm -3 KCl z szybkością zmiany otencjału 0.025 V s -1. b) Przechodzimy do okna Data resentation. - Wybieramy Edit data Smooth.
WOLTAMPEROMETRIA CYKLICZNA 13 - W oknie Smooth zaznaczamy Savitzky and Golay smooth, w kratce ocji Level wisujemy 4, o czym wciskamy Smooth. Na analizowanym woltamerogramie ojawia się roozycja wygładzonej krzywej (kolor czarny), Smooth wciskamy rzycisk OK. Czynność wygładzania możemy owtarzać kilkukrotnie. - Po tej oeracji, zaisujemy wygładzoną analizowaną krzywą wybierając w oknie Data resentation ocję File Save work data - wygładzony cykliczny woltamerogram zaisujemy od nową nazwą w utworzonym na oczątku ćwiczeń folderze. c) Po oeracji wygładzania krzywej, w oknie Data resentation wybieramy ocję Analysis Peak search Otions i nastęnie Serach Automatic ; Peak Whole eak ; Baseline No base line Close. - W oknie Peak search - wybieramy search. W oknie Peak search results ojawiają się ołożenia ików wyrażone w woltach [V] i wartości natężenia rądu w ikach anodowym i katodowym wyrażone w amerach [A]. Wartości te sisujemy do rotokołu tworząc tabelę. Zamykamy okna Peak search results i Peak search. d) Nastęnie, klikamy 2x lewym rzyciskiem myszy na analizowany aktualnie woltaerogram. W oknie Plot Parameters wciskamy Data ojawia się okno Dataset z zestawem danych dla analizowanego woltamerogramu, w kolumnie X zaisane są wartości otencjałów w [V], a w kolumnie Y odowiadające im wartości natężenia rądu w [A]. - Wciskamy Coy i zaamiętane dane wklejamy do arkusza rogramu Excel orzez równocześnie wciśnięcie klawiszy ctrl v. Oisujemy oszczególne kolumny ze skoiowanymi danymi. - Arkusz Excel zaisujemy w utworzonym rzez siebie folderze.
14 UWAGA: jeżeli dysonujemy czasem rzerowadzamy analogiczne analizy (unkty 1a 1d) dla skanów 1 i 2 cyklicznych woltamerogramów zarejestrowanych dla każdej badanej szybkości zmiany otencjału. 2) W rogramie Excel wykonujemy: 2 a) wykresy zależności I = f ( v 1/ A ) oraz ( 2 = f v 1/ ), nastęnie korzystając z metody najmniejszych kwadratów, w oarciu o wzór 7, obliczamy anodowy i katodowy wsółczynnik dyfuzji rzyjmując wartość A = 1,6 cm 2 i amiętając aby stężenie jonów żelaza wyrazić w mol cm -3 (0,000005 mol cm -3 ). b) z zaisanych danych zarejestrowanych dla różnych szybkości zmiany otencjału wykonujemy wykres zbiorczy, na którym umieszczamy o 1 woltamerogramie dla każdej stosowanej szybkości. Dyskusja 1. Czy na odstawie wykonanych omiarów i ich analizy można określić czy rozatrywany roces redox jest rocesem odwracalnym? I K Literatura cytowana [1] P. W. Atkins Chemia Fizyczna, PWN, 2001 [2] A. Kisza, Elektrochemia II", PWN, 2001. Zagadnienia dodatkowe Siła elektromotoryczna, otencjał ółogniwa, rodzaje ółogniw.