Moduł II: Realizacja B+R - otoczenie i zespół

Moduł II: Realizacja B+R - otoczenie i zespół Agnieszka Jeran Uniwersytet im. A.Mickiewicza w Poznaniu Gorzów Wielkopolski 05.04.2014

1. Analiza STEEPVL (czynniki innowacyjności / uwarunkowania projektu) 2. Analiza interesariuszy 3. Zespół role

Metodyka PEST Metodyka STEEPVL (przypomnienie)

PEST politycznoprawne technolo giczne CZYNNIKI MAKRO- OTOCZENIA ekonomi czne społeczne

Identyfikacja czynników Ocena siły Wskazanie kierunku wpływu

Foresight Wielkopolski PEST - PRZYKŁAD

http://www.fsgw.put.poznan.pl/foresight_wlkp_2010-02-22_spotkanie_panelu_glownego_5.pdf

STEEPVL: REALIZACJA

Wybór tematu 1. Transfer wiedzy nt. kształtowania przestrzeni publicznej w Lub 2. Kształtowanie przestrzeni publicznej w centrum 3.???

Etap 1 IDENTYFIKACJA CZYNNIKÓW

Burza mózgów (wpisy każdy przynajmniej 2 czynniki)

Etap 2 ELIMINACJA CZYNNIKÓW

Dyskusja, eliminacja pokrywających się czynników Metoda szpilkowa

Etap 3 OCENA WAŻNOŚCI

FAKTYCZNE DANE Z GŁOSOWANIA

Analiza interesariuszy

Interesariusz Osoba, społeczność, grupa albo organizacja - mająca interes w uzyskanych efektach projektu - podlegająca wpływowi (pozytywnemu lub negatywnemu) projektu - wpływająca (mogąca wpłynąć) na realizację projektu (pozytywnie lub negatywnie)

Cele interesariuszy (przykładowe) klienci Udziałowcy Manager Pracownicy Grupy nacisku Wartość pieniężna, jakość obsługi, jakość produktu Zysk, zwrot z inwestycji Prestiż, rozwój osobisty, zarobki Wyższe zarobki, lepsze warunki pracy Wpływ na środowisko

Kategorie interesariuszy (I) Kluczowi interesariusze Ważni interesariusze Drugoplanowi interesariusze

Kategorie interesariuszy (I) Kluczowi interesariusze Mogą znacząco wpłynąć na projekt lub są bardzo ważni dla uzyskania sukcesu Bez ich ciągłego udziału nie można realizować projektu m.in. Inwestorzy, pracownicy, instytucje finansujące

Kategorie interesariuszy (I) Ważni interesariusze dotknięci przez projekt mogą to być beneficjenci projektu mogą to być podmioty, które na projekcie coś stracą

Kategorie interesariuszy (I) Drugoplanowi interesariusze pozostałe podmioty, mające interes, zainteresowane lub pośredniczące w projekcie nie są bezpośrednio zaangażowani w transakcje z nami nie determinują przetrwania projektu ani jego sukcesu lub porażki (ale mogą ułatwić lub utrudnić)

Kategorie interesariuszy (II) Rdzenni interesariusze Strategiczni interesariusze Środowiskowi interesariusze

Analiza interesariuszy Technika pozwalająca na identyfikację oraz ocenę znaczenia (wagi) podmiotów, które mogą wpłynąć na realizację i efekt procesu (projektu)

Proces analizy interesariuszy Identyfikacja Przypisanie do grup Wyodrębnienie podmiotów Odzwierciedlenie powiązań

Analiza interesariuszy dlaczego jest ważna? Pomaga zidentyfikować: Interesy wszystkich podmiotów, które mogą wpłynąć na projekt lub na które wpłynie projekt Potencjalne konflikty i ryzyko porażki Okazje i relacje, które pozwolą potem na szerszą implementację Strategie i sposoby podejścia do angażowania interesariuszy Sposoby redukcji negatywnego oddziaływania na grupy wrażliwe

Analiza interesariuszy dlaczego jest ważna? Angażuje i generuje poczucie współautorstwa Umożliwia wymianę wiedzy/ informacji/ doświadczeń Podnosi odpowiedzialność otoczenia Pozwala zabezpieczyć wsparcie ze strony wpływowych interesariuszy

Identyfikacja interesariuszy i ich interesów kluczowe pytania 1. W jaki sposób są zagrożone cele projektu? Przez kogo? 2. Kto jest najbardziej uzależniony od planowanych zasobów i czy zasoby są zastępowalne? 3. Kto może mieć jakiekolwiek roszczenia (prawne i konsumenckie)?

Identyfikacja interesariuszy i ich interesów kluczowe pytania 4. Którzy ludzie lub grupy są najbardziej doświadczone / poinformowane w zakresie objętym projektem? 5. Czy interesariusze i ich interesy są sezonowo stabilne? Czy występują zmiany w czasie? 6. Czy występują kluczowe wydarzenia lub trendy, które niezależnie od projektu wpływają na interesariuszy?

Identyfikacja interesariuszy i ich interesów kluczowe pytania 7. Czy były już realizowane podobne inicjatywy? Z jakim rezultatem i kto był za nie odpowiedzialny?

Mapowanie (I) Legitymizacja formalna Postrzegana ważność korzyści/roszczeń Siła Umiejętność wpływania Zakres wpływania Pilność Stopień oczekiwania natychmiastowego uwzględnienia interesów

Rodzaje interesariuszy wg siła atrybutów legitymizacja uśpiony wymagający dominujący ostateczny niebezpieczny uzależniający uznaniowy pilność

Rodzaje zalecanych działań siła legitymizacja monitorować szanować neutralizować pilność

Mapowanie (II) Wymiary (osie) mapy: Nasze relacje wobec podmiotu ( odległość ) Siła wpływu podmiotu na nas i nasz projekt

Diagram Venna dla interesariuszy (mapa II) Nie wpływowy Daleki Bliski Wpływowy

Mapowanie (III) Wymiary (osie) Znaczenie projektu (poziom zainteresowania) Wpływ na projekt (siła)

Wpływ (siła) Zakres w jakim osoby lub grupy są w stanie przekonywać, wywoływać lub zmuszać innych do przestrzegania pewnych kierunków działań

Źródła siły W ramach organizacji: hierarchia wpływ kontrola strategicznych zasobów wiedza i umiejętności zaangażowanie we wdrożenie strategii Interesariusze zewnętrzni kontrola strategicznych zasobów wiedza i umiejętności zaangażowanie we wdrożenie strategii kontakty wewnętrzne

znaczenie Znaczenie vs wpływ (mapa III) wpływ

znaczenie Znaczenie vs wpływ / siła (mapa III) wpływ

Wysokie znaczenie niski wpływ - Są ważni, ale nie oddziałują na proces / projekt (nie mają narzędzi oddziaływania) - Jeśli ich interesy mają być spełnione potrzebne jest podjęcie specjalnych działań w ramach projektu (narzędzia wpływu)

wysokie znaczenie wysoki wpływ - Grupa kluczowa - Niezbędne jest utrzymywanie dobrych relacji - Celowe budowanie koalicji, włączanie w działania (np. jako ekspertów)

niskie znaczenie niski wpływ - Są mniej istotni - Prawdopodobnie projekt jest dla nich obojętny - Warto monitorować, czy ich miejsce nie uległo zmianie

niskie znaczenie wysoki wpływ - Ich zainteresowanie projektem jest poboczne - Mogą jednak silnie na niego oddziaływać i przyczynić się do porażki - Warto zawczasu zapewnić sobie pozytywne nastawienie

znaczenie Znaczenie vs wpływ / siła (mapa III) zarządzanie relacjami edukacja partycypacja monitorowanie interwencja wpływ

MAPOWANIE: REALIZACJA

1 2 3 Identyfikacja Rozpoznanie interesów Określenie źródeł siły Rozpoznanie znaczenia Mapa: znaczenie vs wpływ Diagram Venna (wzajemne relacje)

1. Identyfikacja i rozpoznanie interesów

2. Siła i znaczenie

3. Mapy

4. Prezentacja

podsumowanie DZIEWIĘĆ TYPOWYCH MAP

1. Polityczne pole walki Wielu kluczowych partnerów podzielonych na zwolenników i przeciwników Zagrożenie: otchłań Strategia: Zapewnić dominację zwolenników Pokonać opór przeciwników przez dobrą komunikację lub redukcję ich interesów (ostateczność) stworzenie sytuacji patowej + + + - - -

2. Samotny zwycięzca Jeden silny kluczowy partner Zagrożenie: straci zainteresowanie lub siłę Strategia: Szukać innych interesariuszy, wspierać ich zainteresowanie i świadomość interesów (mogą być słabsi) +

3. Szlachetny cel Wielu zainteresowanych, ale słabych brak kluczowego gracza Zagrożenie: nie są wsparciem Strategia: Poszukiwanie lidera / mistrza, który zintegruje podmioty Wspieranie interesariuszy przez budowanie powiązań między nimi + + + + + +

4. Wymarzony bilet Wielu zainteresowanych i silnych, wszyscy wspierający Zagrożenie: samozadowolenie Strategia: Utrzymywanie interesariuszy poinformowanych i zadowolonych Budowa i utrzymywanie sojuszy Przepływ informacji zwrotnych + + + + + +

5. Zawzięty przeciwnik Jeden silny przeciwnik Strategie: Zmiana świadomości interesów i zmiana kierunku Redukcja zainteresowania Redukcja siły Poszukiwanie koalicjanta -

6. Polityczna bomba zegarowa Wielu przeciwników z niewielką siłą Zagrożenia: Niebezpieczeństwo zlekceważenia Mogą się zjednoczyć lub lobbować (połączyć w silnego przeciwnika) Strategie: Blokować koalicje Zmniejszyć zainteresowanie - - - - - -

7. Potencjalna przegrana Wielu wpływowych przeciwników Zagrożenia: Porzucenie projektu Strategie: Zmiana orientacji przynajmniej kilku Zaangażowanie uznanych (silnych) outsiderów - - - - - -

8. Polityczne pułapki Wszyscy wpływowi interesariusze pozostają niezainteresowani Zagrożenia: Brak informacji zwrotnych / samouwielbienie Któryś interesariusz może przekształcić się w przeciwnika na późniejszych etapach (przy wzroście zainteresowania) Strategie: Utrzymać tam, gdzie są Pobudzić któregoś na lidera (zainteresować)??????

9. Sen autorkaty Brak wpływowych i zainteresowanych interesariuszy Zagrożenia: Brak informacji zwrotnych / samouwielbienie Strategie: Monitorować i pobudzać??????

Zespół role i komunikacja

ROLE CZŁONKÓW ZESPOŁU

Kwestionariusz Moja rola w zespole Instrukcja: 7 obszarów, w każdym 10 punktów I. Co wnoszę do grupy II. Dlaczego coś robię nie tak pracując w grupie III. Jak się zachowuję, kiedy coś w grupie przygotowujemy IV. Jakie są moje charakterystyczne zachowania w pracy grupowej V. Co mi daje satysfakcję VI. Co robię gdy dostaję trudne zadanie VII.Co robię, kiedy jestem za coś odpowiedzialny Belbin, M. (2003). Twoja rola w zespole. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Naturalny lider Sprawuje pieczę i kontrolę nad sposobem, w jaki grupa stara się osiągnąć cele. Potrafi efektywnie wykorzystać zasoby zespołu; rozpoznaje, gdzie tkwią zalety, a gdzie słabości grupy; potrafi wykorzystać potencjał indywidualny każdego pracownika. Cechy: zrównoważony, dominujący, ekstrawertyk. Charakteryzuje go raczej zdrowy rozsądek aniżeli rozważania intelektualne, w kierowaniu nie jest agresywny.

Człowiek akcji Kształtuje sposób, w jaki wykorzystany zostanie wysiłek grupy; Kieruje swoją uwagę bezpośrednio na ustalaniu celów i priorytetów; Pragnie wywierać wpływ na kształt lub wzorzec dyskusji grupowej. Cechy: niespokojny, dominujący, ekstrawertyk, impulsywny, łatwo się irytuje.. Chce szybko widzieć rezultaty. Rywalizuje i bywa arogancki, ale dzięki niemu coś się rzeczywiście dzieje.

Praktyczny organizator Zamienia koncepcje i plany na praktyczne działanie i realizuje uzgodnione plany w sposób systematyczny i efektywny. Cechy: zrównoważony i zdyscyplinowany. Dzięki niemu następuje praktyczne wdrożenie projektów i planów rozwiązań. Pragnie konkretów, nie lubi zmienności planów.

Siewca (człowiek idei) Wysuwa nowe pomysły i strategie ze szczególnym uwzględnieniem najistotniejszych problemów. Próbuje przedzierać się ze swoją wizją przez grupowe podejście do problemu na zasadzie konfrontacji. Cechy: dominujący, inteligentny, introwertyk. Może gubić szczegóły i robić błędy, a także krytykować pomysły innych. Im większy problem, tym większe wyzwanie, żeby go rozwiązać. Uważa, że wszystkie dobre pomysły z początku dziwnie wyglądają. Roztacza wokół siebie aurę geniusza.

Człowiek kontaktów Bada, analizuje i przytacza informacje na temat pomysłów, stanu wiedzy i działań na zewnątrz grupy. Nawiązuje kontakty zewnętrzne, które mogą być użyteczne dla zespołu i potrafi prowadzić niezbędne negocjacje. Cechy: zrównoważony, dominujący, ekstrawertyk. Popiera innowacje i jest dobrym improwizatorem. Trochę cyniczny w poszukiwaniu zysku dla grupy często mówi nowe możliwości powstają w wyniku błędów innych.

Sędzia Analizuje problem, ocenia pomysły i sugestie, dzięki czemu grupa startuje z lepiej przygotowanej pozycji do podjęcia ważnej decyzji. Cechy: inteligentny, zrównoważony, introwertyk. Jest najbardziej obiektywny, bezstronny i niezaangażowany emocjonalnie. Lubi mieć czas do namysłu, brak mu entuzjazmu, ale jego spokój pozwala na podjęcie wyważonych decyzji.

Człowiek grupy Wspiera członków grupy, podbudowuje morale grupy, jeśli są jakieś niedociągnięcia i braki, potrafi zapobiegać konfliktom. Kształtuje ducha grupy, wzmacnia współpracę i lepszą komunikację, jest lojalny wobec zespołu. Cechy: ekstrawertyk, zrównoważony, niskie pragnienie dominacji i rywalizacji, zdolność empatii. Może jego wkład nie jest zbyt wyraźny, ale nieoceniona jest jego lojalność i oddanie wobec grupy, nie lubi konfrontacji.

Perfekcjonista Nastawiony na konkretny efekt na zakończenie zadania w określonym czasie i zapewnienie mu jak najwyższego standardu wykonania. Może być trudny w kontaktach ze względu na to, że jest wrogiem przypadku i grzęźnie w szczegółach, które nie są najistotniejsze do zakończenia zadania, zawsze świadom celu. Cechy: niespokojny, napięty, introwertyk, zdyscyplinowany.

Dobry zespół

Dobry zespół zróżnicowanie elastyczność uzupełnianie

Sytuacje problemowe w odniesieniu do roli w grupie Niejasność roli informacja wysłana jest nieprecyzyjna, jednostka nie wie, czego się od niej oczekuje Konflikt ról przekazy i sygnały są jasne, lecz sprzeczne lub wzajemnie się wykluczają Przeciążenie roli oczekiwania przekraczają możliwości danej osoby

Szkolenie realizowane jest w ramach projektu PWP Nowatorskie narzędzie kształtowania przestrzeni publicznej współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego