Nazwa Przedmiotu Prawoznawstwo; Prawoznawstwo; OBSZAR KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE NAUK SPOŁECZNYCH Kod ECTS Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja prawo jednolite (wieczorowe) niestacjonarne (wieczorowe) Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) mgr Cieslewicz Nicholas mgr Glanc Magdalena dr hab. Nawrot Oktawian, prof. UG dr Niesiołowski Jarosław dr Przybylski-Lewandowski Filip dr Sut Paweł dr Sykuna Sebastian dr Widłak Tomasz dr Wojciechowski Maciej prof. zw. dr hab. Zajadło Jerzy dr hab. Zeidler Kamil, prof. UG godzin Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin A. Formy zajęć 2-ga wykład forma: ćwiczenia audytoryjne 2-ga forma: ćwiczenia audytoryjne B. Sposób realizacji zajęcia w sali dydaktycznej zajęcia w sali dydaktycznej C. Liczba godzin 2-ga 60 forma: 45 2-ga forma: 45 Rok, Semestr rok: I, semestr: 1, rok akademicki: 2013/2014 Status przedmiotu obowiązkowy Liczba punktów ECTS 8 2-ga forma: 6 Cykl dydaktyczny semestr zimowy Język wykładowy język polski Strona 1 z 4
Metody dydaktyczne wykład, wykład z prezentacją multimedialną 2-ga forma: ćwiczenia audytoryjne: gry symulacyjne, ćwiczenia audytoryjne: analiza tekstów z dyskusją, ćwiczenia audytoryjne: dyskusja, ćwiczenia audytoryjne: praca w grupach, ćwiczenia audytoryjne: rozwiazywanie zadań Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne A. Sposób zaliczenia egzamin 2-ga forma: zaliczenie z oceną Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne Uzyskanie pozytywnego zaliczenia z ćwiczeń z przedmiotu 'prawoznawstwo' B. Wymagania wstępne Zapoznanie się z treścią wykładu, oraz literaturą obowiązkową przedmiotu B. Formy zaliczenia egzamin pisemny testowy, egzamin pisemny testowy z pytaniami (zadaniami) otwartymi), egzamin pisemny: dłuzsza wypowiedź pisemna (rozwiazanie problemu), egzamin ustny, ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru, wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji, zaliczenie kolokwium, zaliczenie ustne C. Podstawowe kryteria bardzo dobra - 91 procent i więcej dobra plus 81-90 procent dobry 71-80 procent dostateczny plus 61-70 procent dostateczny 51-60 procent niedostateczny 50 procent i mniej przy czym wartość procentowa określa procent wiedzy w danej dziedzinie Cele przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami z zakresu prawoznawstwa i wyposażenie ich w ogólną wiedzę związaną z prawem. Strona 2 z 4
Treści programowe I. Pojęcie prawoznawstwa i podziały w ramach tej nauki. 1. Pojęcie prawoznawstwa 2. Podziały nauk w ramach prawoznawstwa - historia państwa i prawa, dogmatyka prawnicza, nauki ogólne o prawie (filozofia prawa, teoria prawa, jurysprudencja analityczna) 3. Socjologia prawa i polityka prawa jako dyscypliny wyodrębniające się w ramach prawoznawstwa. 4. Nauki pomocnicze prawoznawstwa II. Nauka o państwie jako część prawoznawstwa. 1. Wzajemne związki pomiędzy państwem a prawem. 2. Polityka prawa. III. Wybrane koncepcje związane z prawem. 1. Pozytywizm prawniczy 2. Koncepcje prawno naturalne. 3. Socjologiczne koncepcje prawa. 4. Psychologiczne koncepcje prawa. 5. Wady i zalety poszczególnych koncepcji. 6. Prawo jako zjawisko złozone. IV. Pozytywizm prawniczy i pozytywistyczne definicje prawa. 1. Prawo jako zespół norm pochodzących od państwa. 2. Prawo jaklo zespół norm zabezpieczonych przymusem państwowym. 3. Przymus państwowy, a sankcje prawne. V. Prawo, a inne systemy normatywne. 1. Prawo, a moralność, pojęcie i znaczenie zasad współżycia społecznego w poslkim systemie prawa. 2. Prawo, a zwyczaje. 3. Prawo, a religia. 4. Prawo, a systemy normatywne organizacji społecznych. 5. Wzajemne relacje pomiędzy prawem, a innymi systemami normatywnymi. VI. Tworzenie prawa. 1. Sposoby powstawania prawa- stanowienie, zwyczaj jako źródło prawa, powstawanie prawa w drodze precedensów, umowy jako źródło prawa, znaczenie doktryny prawniczej w powstawaniu prawa. 2. Tworzenie prawa w Polsce- tryb powstawania ustaw. 3. System źródeł prawa w Polsce. 4. Publikacja prawa i jej znaczenie. VII. Formy porządkowania prawa. 1. Kodyfikacja- pojęcie kodeksu i znaczenie. 2. Tekst jednolity i sposoby jego powstawania. 3. Kompilacja prawa- urzędowa i prywatna. 4. Unifikacja prawa w prawie krajowym i w prawie wspólnotowym. 5. Harmonizacja prawa w prawie krajowym i wspólnotowym. VIII. System prawa. 1. Pojęcie systemu prawa. 2. Ogólne zasady systemu prawa. 3. Niesprzeczność i zupełność systemu prawa. 4. Podziały w ramach systemu prawa- prawo publiczne, a prawo prywatne; prawo materialne, a prawo formalne. IX. Akt normatywny- akt prawotwórczy - przepis prawny- norma prawna. 1. Pojęcie aktu normatywnego i aktu prawotwórczego oraz występujące tu różnice. 2. Budowa aktu prawotwórczego na przykładzie ustawy- nazwa, preambuła, podstawa pozytywna (część nieartykułowana), przepisy prawne jako część artykułowana aktu prawotwórczego. 3. Pojęcie i rodzaje przepisów prawnych- przepisy bezpośrednio wyznaczające zachowanie adresatów oraz przepisy pośrednio wyznaczające zachowanie adresatów, przepisy bezwzględnie wiążące i przepisy względnie wiążące, przepisy konkretne, przepisy odsyłające, przepisy blankietowe. 4. Wzajemne relacje pomiędzy przepisem prawnym, a norma prawną. 5. Rodzaje norm prawnych i koncepcje wiązane z budową normy prawnej. X. Stosunek prawny. 1. Pojęcie stosunku prawnego. 2. Elementy stosunku prawnego tj. podmioty stosunku prawnego, treść stosunku prawnego, przedmiot stosunku prawnego. 3. Fakty prawne jako podstawa powstania stosunku prawnego. 4. Osoby fizyczne i osoby prawne jako podmioty stosunku prawnego. XI. Prawo w działaniu. Strona 3 z 4
1. Skuteczność prawa w sensie technicystycznym i finalnym. 2. Skuteczność prawa w znaczeniu formalnym, socjologicznym, aksjologicznym. XII. Czynniki mające wpływ na przestrzeganie prawa. 1. Materialna treść prawa. 2. Forma prawa. 3. Wpływ sankcji na przestrzeganie prawa. XIII. Wprowadzenie do prawa wspólnotowego. 1. Geneza Wspólnoty Europejskich i Unii Europejskiej. 2. Źródła prawa wspólnotowego- prawo pierwotne, prawo wtórne, prawo pisane i prawo niepisane, prawo o charakterze wiążącym i soft law. 3. Podstawowe instytucje Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej - Rada Europy, Rada Unii Europejskiej, Komisja Europejska, Parlament Europejski, Europejski Trybunał Sprawiedliwości 4. Wzajemny stosunek pomiędzy prawem krajowym, a prawem wspólnotowym. XIV. Łacińska terminologia prawnicza 1. Znaczenie łacińskiej terminologii prawniczej we współczesnym języku prawniczym. 2. Podstawowe sentencje łacińskie z obszaru teorii i filozofii prawa, prawa i procesu cywilnego i karnego. 3. Zwroty łacińskie z obszaru logiki i retoryki prawniczej. 4. Podstawowe pojęcia łacińskie we współczesnym języku prawniczym. 5. Analiza współczesnego orzecznictwa z punktu widzenia wykorzystania łacińskiej terminologii prawniczej. Strona 3 z 4
Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć J. Zajadło (red.), Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa. 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2007 J. Zajadło (red.). Łacińska terminologia prawnicza, Warszawa 2012 T. Chauvin, P. Winczorek, T. Stawecki, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2012 A.2. studiowana samodzielnie przez studenta T. Chauvin, P. Winczorek, T. Stawecki, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2012 L. Morawski, Wstęp do prawoznawstwa, TNOiK 2004 A. Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, LexisNexis 2013 S. Wronkowska, Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005 B. Literatura uzupełniająca J. Jabłońska- Bonca, Podstawy prawa dla ekonomistów, W-wa 2000 P. Winczorek, Wstęp do nauki o państwie, Warszawawa 2000 S. Wronkowska, M. Zieliński, Komentarz do Zasad Techniki Prawodawczej, Warszawa 2012 S. Wronkowska, Z. Ziembiński, Zarys teorii prawa, Poznań 2001 K. Dorzeniecki, M. Zirk-Korycka, Wstęp do prawoznawstwa. Ćwiczenia i materiały. Toruń 2010 Efekty uczenia się Kontakt ssykuna@prawo.univ.gda.pl Wiedza Student zostaje zapoznany z podstawową terminologią prawniczą oraz podstawowymi pojęciami z zakresu prawa i łacińskiej terminologii prawniczej, co stanowić powinno podstawę do dalszych studiów w szczególności w zakresie nauk dogmatyczno-prawnych. Umiejętności Student zapoznaje się z językiem prawnym i prawniczym oraz zespołem pojęć dotyczących prawa, potrafi posługiwać się podstawowymi prawniczymi sentencjami i pojęciami łacińskimi. Potrafi rozpoznawać poglądy filozoficzno-prawne na podstawie tekstów źródłowych. Student potrafi dokonać wykładni prostych przepisów prawa, zidentyfikować elementy budowy normy prawnej oraz odróżniać rodzaje przepisów prawnych. Student potrafi skonstruować prosty akt normatywny oraz rozwiązać kazus na podstawie nieskomplikowanych stanów prawnych i faktycznych. Student potrafi rozpoznać elementy stosunku prawnego na podstawie prostych umów i orzeczeń. Kompetencje społeczne (postawy) Student wykazuje znajomość podstawowej terminologii prawniczej, otwartość na wiedzę prawniczą i zdobywa wiedzę konieczną do dalszych studiów prawniczych. Strona 4 z 4