Biuletyn inwestycyjny Szanowni Państwo, Przekazujemy w Państwa ręce kolejny numer Biuletynu Inwestycyjnego PZU. Materiał przybliży Państwu bieżącą sytuację na rynkach finansowych, a także najświeższe wydarzenia gospodarcze w Polsce i na świecie w styczniu 2016 roku. W biuletynie znajdą Państwo również najważniejsze parametry funduszy kapitałowych z oferty PZU. Życzymy miłej lektury Zespół PZU Życie SA W biuletynie: Wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych. Prognozy na 2016 rok.
Świat w skrócie Stabilizacja tempa wzrostu PKB w Chinach Ryzyko realizacji negatywnego scenariusza makro w gospodarce światowej pod koniec 2015 roku zmalało. Wzrost gospodarczy w krajach rozwiniętych okazał się na razie odporny na problemy rynków wschodzących. W strefie euro istotnym motorem wzrostu pozostaje bowiem popyt konsumpcyjny, wspierany poprawiającą się sytuacją na rynku pracy. Pomimo wstrząsów zewnętrznych, w strefie euro a w Niemczech także pomimo afery Volkswagena utrzymują się solidne poziomy wskaźników koniunktury. W USA poprawa sytuacji na rynku pracy także wspomaga konsumpcję, widać sygnały ponownego wzrostu popytu inwestycyjnego, trwa ożywienie w budownictwie mieszkaniowym. Ostatnie dane z Chin wskazywały na zmniejszenie ryzyka twardego lądowania. W 2016 r. umiarkowany globalny wzrost PKB powinien być kontynuowany, przy nieznacznej poprawie m.in. w strefie euro i w krajach rozwijających się. Jednak na początku 2016 roku rynki finansowe silnie zareagowały na spadek cen akcji w Chinach, deprecjację juana i odpływ kapitału z tego kraju, a także na napływ rozczarowujących danych o wzroście gospodarczych w krajach rozwiniętych w końcu 2015 roku. Ożyły obawy przed spowolnieniem w Chinach. Do tego, wobec pogłębiającego się spadku cen surowców, wzmogły się obawy przed wybuchem kryzysu finansowego w krajach rozwijających się. Jednak dane napływające z chińskiej gospodarki wskazują ostatnio na stabilizowanie się tempa wzrostu PKB. Kapitalizacja chińskiej giełdy jest relatywnie niewielka i spadek cen akcji nie ma większego wpływu na chińską gospodarkę. Deprecjacja juana wobec USD na początku 2016 roku wynikała przy tym raczej z próby stabilizowania jego kursu wobec koszyka walut (pożądanej długofalowo reformy systemu kursowego), a nie z polityki konkurencyjnej dewaluacji (próby ratowania wzrostu PKB). Wybuchom niepokoju na rynkach finansowych sprzyja przy tym pewna nieudolność komunikowania się władz chińskich z rynkiem. Ceny ropy są najniższe od 11 lat. Ale spadek cen ropy trudno uznać za przejaw globalnego spowolnienia wzrostu PKB. To przede wszystkim efekt obfitej podaży i ciepłej zimy (podaż OPEC, przy niedostatecznie szybkim redukowaniu produkcji w USA). Nadwyżka podaży powinna być stopniowo redukowana w ciągu 2016 r. Dane z listopada i grudnia potwierdziły, że w Stanach Zjednoczonych utrzymuje się stagnacja w przemyśle przetwórczym. Słabł ostatnio eksport i budownictwo pozamieszkaniowe. Słabiej wypadły także dane o sprzedaży detalicznej. Zredukowano w związku z tym szacunki wzrostu PKB w IV kw. do poniżej 1% (zannualizowany wzrost kw/kw). Jednak silny wzrost zatrudnienia w tym okresie pokazuje, że ożywienie gospodarcze jest zakorzenione. Spadek cen ropy powinien pomóc konsumpcji, a w 2016 wzrost PKB może sięgnąć co najmniej 2%. Fed sygnalizuje przy tym ostrożność przy podejmowaniu kolejnych decyzji o podwyżce stóp procentowych. W kontraście do wyników badań koniunktury, rzeczywiste dane o gospodarce strefy euro w listopadzie także wypadły słabiej szczególnie w Niemczech (produkcja przemysłowa, sprzedaż detaliczna). Wydaje się jednak, że wynika to raczej z czynników przejściowych. Niektóre ośrodki wskazują, że pozytywny wpływ dotychczasowych spadków cen ropy i deprecjacji euro na wzrost PKB zaczyna się wyczerpywać, ale najnowsza fala spadków cen ropy to dodatkowy impuls prowzrostowy. EBC może rozszerzyć przy tym program luzowania ilościowego a polityka fiskalna będzie także w 2016 r. luźniejsza. Większość prognoz z końca 2015 r. zakłada co najmniej utrzymanie ubiegłorocznego wzrostu PKB w strefie euro (1,4%-1,5%), z akcentem na jego lekkie przyspieszenie. S&P500/qtr Paweł Durjasz Główny Ekonomista PZU 2 300 +0,5% -0,2% -6,9% +6,5% 2 175 dane z amerykańskiej gospodarki wskazują na stopniową poprawę jej kondycji coraz gorszy stan chińskiej gospodarki i obawy o jej wpływ na rynek USA sprawiają, że FED opóźnia decyzję o podwyżce stóp procentowych pomimo zawirowań w Azji, FED decyduje się na zaostrzenie polityki monetarnej w grudniu 2015 roku 2 050 1 925 1 800 Strona 2
Polska w skrócie Spadki cen ropy nie pomagają deflacji Listopadowe dane o aktywności gospodarczej potwierdziły, że gospodarka utrzymuje stabilne tempo wzrostu, a nawet lekko przyspiesza. Pod koniec roku widać przyspieszenie dynamiki produkcji przemysłowej i sprzedaży detalicznej. Trwa natomiast mimo listopadowego wzrostu stagnacja produkcji budowlano-montażowej. Wydaje się, że dynamika PKB w IV kwartale może sięgnąć nawet 3,5% r/r-3,6% r/r. Indeks koniunktury PMI w polskim przemyśle przetwórczym ustabilizował się w grudniu na poziomie 52,1 pkt. Według tego badania przyspieszył wzrost produkcji i zatrudnienia. Słabszy niż w listopadzie okazał się natomiast wzrost nowych zamówień. Według NBP sytuacja przedsiębiorstw pozostawała w IV kw. 2015 r. dobra. Firmy oczekują w I kw. 2016 r. wzrostu popytu, zatrudnienia i płac, choć zwiększyła się niepewność co do przyszłych warunków gospodarowania, w tym polityki podatkowej. Według NBP odbiło się to negatywnie na planach inwestycyjnych przedsiębiorstw. Systematycznie maleje odsezonowana stopa bezrobocia. Zatrudnienie w przedsiębiorstwach ponownie wyraźnie wzrosło w listopadzie. Realne tempo wzrostu wynagrodzeń w tym sektorze wzrosło do 4,6% r/r, a fundusz płac do 5,8% r/r. Rosną dość szybko realne dochody gospodarstw domowych. Powiększają się przy tym ich oszczędności. Poprawa sytuacji na rynku pracy, zapowiadane zwiększenie świadczeń społecznych (program 500 plus) i wyraźny spadek cen paliw, sprzyjają wzrostowi konsumpcji. Deflacja ustępuje bardzo powoli. Wskaźnik (CPI) sięgnął -0,5% r/r w grudniu, wobec -0,6% r/r w listopadzie. Głęboki spadek cen ropy naftowej z przełomu roku przekłada się na silną obniżkę cen paliw w Polsce w styczniu. Biorąc to pod uwagę, roczny wskaźnik CPI może stać się dodatni dopiero późnym latem 2016 roku, a średnioroczna inflacja w 2016 roku może być tylko nieznacznie wyższa od zera. Trudno jednak precyzyjnie wyszacować wzrost cen wynikający z wprowadzenia podatku od sklepów wielkopowierzchniowych i podatku bankowego. Po obniżeniu ratingu Polski przez S&P, utrzymywanie się słabszego niż oczekiwaliśmy złotego jest prawdopodobne. Jeśli utrzyma się słabość złotego, będzie mieć to także wpływ na wzrost cen. Ale silny spadek cen ropy na rynkach światowych oznacza także możliwość dalszych obniżek cen gazu. Wydaje się, że nawet po uwzględnieniu tych niepewności, inflacja pozostanie w 2016 r. niska. Niska inflacja zwiększa szanse na obniżkę stóp procentowych w 2016 roku. Jednak wypowiedzi kandydatów do Rady były ostatnio bardzo stonowane, a słabość i niestabilność kursu złotego może być czynnikiem powstrzymującym RPP od luzowania polityki pieniężnej. Niepewność co do polityki pieniężnej nowej RPP wydaje się zatem obecnie stosunkowo wysoka. Podtrzymujemy na razie prognozę wzrostu PKB w 2016 r. o ok. 3,4%. Wzrost konsumpcji może być w przyszłym roku wyraźnie wyższy niż w 2015 r., jeśli uwzględnić skutki programu 500+ oraz wpływ głębokiego spadku cen paliw z przełomu roku. Z drugiej strony jednak, podatki sektorowe mogą mieć też negatywne konsekwencje dla inwestycji i produkcji. Bilans wewnętrznych ryzyk dla prognozy wzrostu gospodarczego w 2016 roku wydaje się w miarę zrównoważony. Zagrożenia dla wzrostu PKB w Polsce związane są z sytuacją zewnętrzną. WIG/qtr Paweł Durjasz Główny Ekonomista PZU 60 000 +5,3% -1,4% -6,6% -6,7% 55 000 dane makro z USA oraz luzowanie ilościowe w Europie stanowią zachetę do kupna akcji coraz gorsze dane z chińskiej gospodarki powodują silny odpływ kapitału z rynków wschodzących utrzymujące się obawy o wpływ chińskiego spowolnienia na stan globalnej gospodarki negatywnie wpływają na rynki Emerging Markets 50 000 45 000 40 000 Strona 3
WIG S&P500 60 000-9,6% r/r 2 200-0,7% r/r 55 000 2 100 50 000 2 000 45 000 1 900 40 000 1 800 USD/PLN 4,20 4,00 3,80 3,60 +9,6% r/r 3,40 EUR/PLN 4,50-0,8% r/r 4,35 4,20 4,05 3,90 Ropa 78 70-39,8% -29,6% r/r 66 60 54 50 42 40 30 grudzień 14 styczeń marzec kwiecień kwiecień czerwiec czerwiec sierpień wrzesień październik październik grudzień WIBOR6M 2,30-25 -28 bps. r/r 2,10 1,90 1,70 1,50 grudzień 14 marzec luty 15 15 Złoto 1 360-10,8% r/r 1 270 1 180 1 090 1 000 Rentowność 10-letnich obligacji polskich 3,70 +47 bps. r/r 3,20 2,70 2,20 1,70 Źródło: obliczenia własne Strona 4
Komentarze ekspertów PZU Piotr Krawczyński TFI PZU 7 lat tłustych i 7 lat Od dołka ostatniej bessy mija właśnie siedem lat. W tym czasie zagraniczne giełdy nie tylko odrobiły straty z czasów kryzysu na amerykańskim rynku pożyczek hipotecznych ale i ustanowiły swoje nowe, historyczne poziomy. Jednak każdy, nawet najsilniejszy trend, kiedyś się kończy. Czy obserwowana w ostatnich miesiącach słabość na globalnym rynku finansowym zapowiada właśnie taką zmianę? W tej chili nikt nie jest w stanie odpowiedzieć na to pytanie, włącznie ze mną. Nie ulega jednak wątpliwości, że mamy do czynienia z jednym z najgorszych (pod względem zachowania indeksów) początków roku w historii. Niestety, kolejne tygodnie a nawet miesiące 2016 roku również nie będą rozpieszczać inwestorów. Będzie on bardzo podobny do tego, co obserwowaliśmy już w ubiegłym roku a więc należy być przygotowanym na relatywnie częstą zmianę sentymentu inwestorów i w konsekwencji duże wahania indeksów giełdowych. Głównymi czynnikami ryzyka dla inwestorów pozostają nadal: kondycja chińskiej, sytuacja na rynku surowców i działania banków centralnych. W centrum uwagi ponownie znajdzie się więc FED i jego decyzje co do kształtu polityki pieniężnej w USA a także Bank Japonii i Europejski Bank Centralny, które starają się walczyć z mizernym wzrostem gospodarczym i presją deflacyjną. 20 stycznia poznaliśmy stanowisko tej ostatniej instytucji. Nie obyło się jednak bez zaskoczenia. Po grudniowym posiedzeniu wydawało się, że dalsze luzowanie w strefie euro będzie za sprawą Niemiec i ich sojuszników niemożliwe. Tymczasem w czwartek 21 stycznia 2016 zapowiedziano ocenę skuteczności dotychczasowych działań ECB, mających na celu doprowadzenie inflacji w średnim terminie do założonego celu. To może sugerować ewentualną zmianę w prowadzonej dotychczas polityce pieniężnej. Ponieważ skuteczność kolejnego przedłużenia programu skupu obligacji stoi pod znakiem zapytania, lepszym rozwiązaniem byłoby zwiększenie skali miesięcznych zakupów i/lub obniżenie stopy depo. O podjęciu takiej decyzji na marcowym posiedzeniu pomoże kolejna prognoza (inflacji i PKB) rozszerzona na 2018 rok. To dobra wiadomość dla europejskich giełd. Strona 5
Dane makroekonomiczne 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* 2017* PKB Świat 0,0 5,4 4,2 3,4 3,3 3,4 3,1 3,6 3,8 Polska 2,6 3,7 4,8 1,8 1,7 3,4 3,5 3,7 3,7 Strefa euro -4,5 2,0 1,6-0,8-0,5 0,9 1,5 1,7 1,7 Niemcy -5,6 4,1 3,6 0,4 0,1 1,6 1,7 1,9 USA -2,8 2,5 1,6 2,2 1,5 2,4 2,5 2,7 2,4 Chiny 9,2 10,6 9,5 7,7 7,7 7,3 6,9 6,7 6,5 Inflacja Polska 3,5 2,6 4,3 3,7 0,9 0,0-0,8 1,1 1,5 Strefa euro 0,3 1,6 2,7 2,5 0,8 0,4 0,1 1,0 1,6 Niemcy 0,2 1,2 2,5 2,1 1,6 0,8 0,2 1,0 1,7 USA -0,3 1,6 3,2 2,1 1,5 1,6 0,1 1,1 1,8 Chiny -0,7 3,3 5,4 2,6 2,6 2,0 1,5 1,8 2,2 Stopa bezrobocia średnioroczna Polska 11,0 12,0 12,3 12,8 13,5 12,3 10,5 9,7 8,9 Niemcy 8,1 7,7 7,0 6,8 6,9 6,7 6,4 4,9 4,7 USA 9,3 9,6 8,9 8,1 7,4 6,2 5,3 4,9 4,8 Chiny 4,3 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 PMI - wskaźnik managerów logistyki Polska 52,4 56,3 48,8 48,5 53,2 52,8 52,1 Strefa euro 51,6 57,1 46,9 46,1 52,7 50,6 53,2 Niemcy 52,7 60,7 48,4 46,0 54,3 51,2 53,2 USA (ISM Manufacturing) 55,3 57,5 52,8 50,0 56,1 55,1 48,2 Chiny 56,1 54,4 48,7 51,5 50,5 49,6 48,2 Świat 54,6 55,6 50,5 50,2 53,0 51,5 50,9 Podstawowe stopy procentowe Polska 3,50 3,50 4,50 4,25 2,50 2,00 1,5 Strefa euro 1,00 1,00 1,00 0,75 0,25 0,05 0,1 USA 0,125 0,125 0,125 0,125 0,125 0,125 0,375 Waluty EUR/PLN 4,11 3,96 4,42 4,09 4,14 4,26 4,26 USD/PLN 2,85 2,96 3,42 3,10 3,01 3,51 3,90 CHF/PLN 2,77 3,16 3,63 3,39 3,38 3,54 3,94 Surowce Ropa brent 78,1 94,5 107,2 111,3 110,8 55,8 - Złoto 1 097,2 1 421,6 1 566,2 1 675,9 1 205,7 1 184,4 - Miedź 333,9 443,3 343,3 364,9 339,7 283,0 - Akcje Europa (EURO STOXX 50) 21,1% -5,8% -17,1% 13,8% 17,8% - - Polska (WIG) 46,9% 18,8% -20,8% 26,2% 8,0% - - Niemcy (DAX) 23,8% 16,1% -14,7% 29,1% 25,5% - - USA (S&P500) 23,5% 12,8% 0,0% 13,4% 31,8% - - Chiny (SSE Composite) 80,0% -14,3% -21,7% 3,2% 20,0% - - Rosja (RTS) 128,6% 22,5% -22,0% 10,5% -7,0% - - Rentowność 10-letnich obligacji Polska 6,30 6,10 5,90 3,70 4,35 2,52 - Niemcy 3,40 3,00 1,80 1,30 1,93 0,54 - USA 3,80 3,30 1,90 1,80 3,03 2,17 - Rynkowe stopy procentowe WIBOR 6M 4,39 4,16 5,00 4,09 2,72 - - EURIBOR 6M 0,99 1,23 1,62 0,32 0,35 - - LIBOR-CHF 6M 0,34 0,24 0,09 0,07 0,08 - - Wybrane dane dla Polski Sprzedaż detaliczna 104,3 105,5 111,6 105,6 102,3 103,3 - Produkcja przemysłowa 95,5 109,0 107,5 100,5 101,8 103,3 - * prognozy Bloomberg, MFW, Bank Światowy, KE, Bundesbank, MF, NBP, PZU Źródła: Bloomberg, GUS, MFW Strona 6
Lista funduszy dostępnych w ramach ubezpieczenia Plan na Życie Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (31.12.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Grupy funduszy: ochronny kapitału PZU SEJF+ TFI PZU SA 61,90 0,02% 0,60% 1,90% 7,80% 17,10% 1,90% Grupy funduszy: fundusze pieniężne LM Pieniężny Legg Mason 262,03 0,19% 0,50% 1,50% 6,90% 17,20% 1,50% PZU Gotówkowy TFI PZU SA 74,23 0,19% 0,80% 1,80% 7,10% 18,90% 1,80% UniKorona Pieniężny 202,91-0,32% 0,40% 1,60% 10,50% 22,50% 1,60% Millennium Depozytowy Millennium 175,24 0,06% 0,40% 1,20% 5,90% 16,70% 1,20% Grupy funduszy: fundusze papierów dłużnych Arka BZ WBK Obligacji BZ WBK 20,89-0,33% 0,50% 0,00% 7,90% 27,30% 0,00% UniObligacje:Nowa Europa 196,69-1,72% 3,60% -3,70% - - -3,70% PZU Papierów Dłużnych Polonez TFI PZU SA 160,22 0,11% 2,20% 3,00% 11,90% 46,00% 3,00% PZU Dłużny Rynków Wschodzących TFI PZU SA 126,30-0,63% 0,10% 1,50% 9,00% 27,30% 1,50% BPH Obligacji 2 BPH TFI 3 348,42-0,38% 0,60% 1,90% 10,20% - 1,90% Arka BZ WBK Stabilnego Wzrostu BZ WBK 29,52-1,17% -1,10% -3,90% 1,80% 7,30% -3,90% LM Senior Legg Mason 278,48-0,76% -1,80% -4,80% -0,80% 4,70% -4,80% PZU Stabilnego Wzrostu Mazurek TFI PZU SA 128,61-0,68% 0,40% -1,80% -0,60% 7,10% -1,80% UniStabilny Wzrost 161,05-1,58% -1,60% -5,20% 1,40% 12,20% -5,20% Skarbiec-III Filar Skarbiec 148,77-1,70% -0,50% -3,70% 4,90% 13,70% -3,70% BPH Stabilnego Wzrostu BPH TFI 16,60-0,42% -0,70% -2,20% 1,80% - -2,20% Millennium Globalny Stabilnego Wzrostu Millennium 183,35-1,55% 3,50% 3,50% - - 3,50% Fundusz Modelowy Stabilnego Wzrostu Fundusze modelowe 119,54-1,03% -0,30% -2,30% 3,40% 10,40% -2,30% * stopa zwrotu liczona na dzień 31.12.2015 ** od początku bieżącego roku Strona 7
Lista funduszy dostępnych w ramach ubezpieczenia Plan na Życie Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (31.12.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Grupy funduszy: fundusze zrównoważone Arka BZ WBK Zrównoważony BZ WBK 27,80-1,63% -2,40% -5,80% -0,50% -3,90% -5,80% PZU Zrównoważony TFI PZU SA 66,92-1,93% -3,00% -3,90% -1,80% 1,00% -3,90% Skarbiec-Waga Skarbiec 273,16-2,03% -0,40% -3,80% -1,10% 0,00% -3,80% UniKorona Zrównoważony 285,90-1,88% -2,30% -7,00% -2,20% 4,90% -7,00% Fundusz Modelowy Zrównoważony Fundusze modelowe 105,62 1,59% -1,40% -3,40% 3,00% 1,10% -3,40% Grupy funduszy: fundusze akcji Arka BZ WBK Akcji BZ WBK 30,00-2,28% -5,20% -9,40% -9,90% -25,30% -9,40% Arka Platinium Dynamiczny BZ WBK 39,35-2,96% 3,20% -0,30% - - -0,30% LM Akcji Legg Mason 321,83-3,23% -7,10% -14,30% -6,80% -10,30% -14,30% PZU Akcji Krakowiak TFI PZU SA 88,04-3,39% -6,00% -10,20% -16,60% -25,90% -10,20% PZU Akcji Małych i Średnich Spółek TFI PZU SA 47,13-2,12% -1,60% 7,30% 15,50% 8,00% 7,30% PZU Akcji Nowa Europa TFI PZU SA 41,86-5,51% -4,00% -7,00% -19,00% -21,50% -7,00% PZU Energia Medycyna Ekologia TFI PZU SA 99,18-1,49% 5,90% -1,10% 44,20% 92,60% -1,10% PZU Akcji Rynków Rozwiniętych TFI PZU SA 183,19-3,73% 8,70% 9,10% 39,30% 57,20% 9,10% PZU Akcji Rynków Wschodzących TFI PZU SA 90,99-4,89% -2,90% -17,10% -28,80% -31,40% -17,10% PZU Akcji Spółek Dywidendowych TFI PZU SA 93,65-1,18% 4,00% 18,90% 6,60% -6,20% 18,90% Quercus Agresywny Quercus 161,41-1,48% -2,30% 0,00% 10,20% 12,30% 0,00% Skarbiec-Akcja Skarbiec 252,77-3,64% -5,80% -8,20% -11,20% -14,80% -8,20% Unikorona Akcje 181,58-2,48% -4,40% -10,80% -4,30% -3,90% -10,80% SKOK Akcji TFI SKOK SA 85,01-0,83% -0,10% -5,90% -4,60% - -5,90% Investor Gold Otwarty Investors Fundusze Otwarte TFI S.A. 127,07-2,43% -2,50% -6,40% -36,80% -33,80% -6,40% * stopa zwrotu liczona na dzień 31.12.2015 ** od początku bieżącego roku Strona 8
Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (31.12.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Millennium Dynamicznych Spółek Millennium 87,98-2,57% 1,10% 10,30% 33,90% - 10,30% Millennium Globalny Akcji Millennium 143,70-1,78% 8,00% 7,00% - - 7,00% Pioneer Surowców i Energii Pioneer Pekao 5,44-3,37% -4,40% -19,20% -36,10% - -19,20% Fundusz Modelowy Akcyjny Fundusze modelowe 107,17-2,07% -2,00% -0,80% 9,90% -5,80% -0,80% * stopa zwrotu liczona na dzień 31.12.2015 ** od początku bieżącego roku Strona 9