Przedmiotowe zasady oceniania z historii i społeczeństwa dla klas 4-6 Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi im. L. Teligi w Pyrzycach Niniejszy dokument opracowałem na podstawie: Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół oraz rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 3 lipca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych, Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Programu nauczania ogólnego historii i społeczeństwa w klasach IV VI szkoły podstawowej Wczoraj i dziś, dr Tomasz Maćkowski Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 roku, Wewnątrzszkolnych Zasad Oceniania. I. Cele edukacyjne 1. Zainteresowanie uczniów przeszłością. 2. Dostarczenie wiedzy, która umożliwi ukształtowanie poprawnych wyobrażeń o życiu w przeszłości, zrozumienie natury ludzkiej i motywów postępowania minionych pokoleń. 3. Pomoc w zrozumieniu złożoności współczesnego świata i odnalezieniu w nim własnego miejsca. 4. Rozwijanie poczucia przynależności do rodziny, społeczności lokalnej, grupy etnicznej, religijnej, narodu, państwa, społeczności europejskiej i światowej. 5. Umożliwienie uczniom zrozumienie innych ludzi i społeczeństw; kształtowanie szacunku i przywiązanie do własnego państwa i rodzimej kultury, z zarazem szacunku i tolerancji dla innych państw i kultur. 6. Dostarczenie wzorów osobowych z przeszłości, wprowadzanie uczniów w świat wartości ogólnoludzkich, sprzyjających wychowaniu prawego człowieka i aktywnego, świadomego swych praw i obowiązków obywatela. II. Kontrola i ocena Ocenianie to proces zbierania informacji o wiedzy, umiejętnościach i postawie ucznia oraz dynamice zmian w tych zakresach. Ocenianiu poddaje się wiedzę ucznia, jego umiejętności i postawę. 1. Uczeń otrzymuje oceny w skali 1-6, wartość oceny cząstkowej lub śródrocznej może podwyższać + lub obniżać -. Na koniec roku wystawia się oceny bez plusów i minusów. 2. Ocenie podlegają następujące formy sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia: czytanie mapy i korzystanie z atlasu, czytanie ze zrozumieniem (tekstu podręcznika, tekstu źródłowego), odpowiedzi ustne, wypowiedzi pisemne (zadania domowe), sprawdziany pisemne (testy, sprawdziany, kartkówki), aktywność (udział w lekcji i na konkursach), umiejętność łączenia faktów, myślenia przyczynowo-skutkowego, porównania epok, ustrojów politycznych, społecznych, gospodarczych na przestrzeni dziejów,
posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu chronologii; obliczanie czasu wydarzeń, długości ich trwania, umieszczanie ich na taśmie chronologicznej, wykorzystania ilustracji, filmu, nagrania audio jako źródła informacji (dokonanie opisu w formie ustnej lub pisemnej), praca w grupie, projekt, praca w zeszycie przedmiotowym, praca w zeszycie ćwiczeń, 3. Przy czytaniu mapy i korzystaniu z atlasu brane są pod uwagę: wskazanie granic i ich zmian, wydarzeń historycznych umieszczonych na mapie, porównanie informacji zawartych na różnych mapach np. historycznej i fizycznej, wypełnianie map konturowych, posługiwanie się pojęciami geograficznymi przy określaniu np. położenia miasta, miejsca bitwy itp., znajomość znaczenia symboli z legendy. 4. Przy wypowiedzi ustnej pod uwagę brane są: znajomość poznanych zagadnień, samodzielność wypowiedzi, sposób ich wypowiedzi (ład wypowiedzi, elementy kultury żywego słowa) 5. Przy wypowiedziach pisemnych ocenie podlega: zgodność z tematem, poprawność merytoryczna i stylistyczna, kompozycja (podział na części, spójność, logiczność), estetyka (pismo, marginesy), dodatkowe walory pracy (oryginalność ujęcia, bogactwo języka, zastosowanie cytatów, itp.) 6. Do zapisu wieków uczeń jest zobowiązany używać tylko cyfr rzymskich. Stosowanie i ocenianie sprawdzianów lub testów. 7. Sprawdziany pisemne są obowiązkowe. Ze sprawdzianów i zapowiedzianych kartkówek nie można zgłosić nie przygotowania. 8. W ciągu okresu muszą się odbyć minimum 2-3 sprawdziany/testy w klasach IV i VI, a w klasach V 3 4 9. Sprawdziany są przeprowadzane po omówieniu określonej partii materiału np. jednego działu lub po zrealizowaniu tematycznej części z danego materiału. 10. Sprawdzian poprzedzony jest zawsze lekcją powtórzeniową i jest zapowiadany przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem, termin pisania sprawdzianu jest ustalony z większością uczniów danej klasy. 11. Nauczyciel podaje uczniom zakres materiału i umiejętności sprawdzanych na sprawdzianie. 12. Nauczyciel sprawdza i podaje wyniki sprawdzianu do wiadomości uczniów w terminie do 14 dni od daty pisania. 13. Jeżeli uczeń otrzymał ocenę niedostateczną ze sprawdzianu (testu), może ją poprawić w ciągu 2 tygodni od rozdania poprawionych prac, w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Uczeń poprawia pracę tylko raz pisemnie. Poprawa jest dobrowolna.
14. Uczeń, który nie pisał sprawdzianu z powodu nieobecności usprawiedliwionej, może przystąpić do zaliczenia pracy w terminie dodatkowym, ustalonym przez nauczyciela (nie później niż dwa tygodnie od rozdania poprawionych sprawdzianów). 15. Przy ocenie rocznej nie uwzględnia się wyników sprawdzianu wiadomości i umiejętności po klasie VI. Wyniki sprawdzianu wiadomości i umiejętności : początkowego, śródokresowego oraz rocznego w klasach IV, V, VI odnotowuje się w dzienniku: Wynik testu początkowego w procentach Wynik testu śródokresowego i końcowego - ocena 16. Sprawdziany i kartkówki oceniamy według systemu punktowego. 0%-29,99% ndst 30,00%-49,99% dop 50,00%-69,99% dst 70,00%-89,99% db 90,00%-100% bdb napisanie bezbłędnie sprawdzianu i rozwiązanie zadanie dodatkowego jest równoznaczne z wystawieniem oceny celującej za sprawdzian. Spisywanie (ściąganie) na sprawdzianie jest jednoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej. Forma sprawdzająca Prace klasowe/ Sprawdziany wiadomości i umiejętności Testy Kartkówki CZĘSTOTLIWOŚĆ POMIARU Uwagi Prace pisemne trwające jedną godzinę lekcyjną, sprawdzające opanowanie określonego działu programowego, poziomu. Zapowiedziane na tydzień wcześniej, po wcześniejszym powtórzeniu materiału. Prace pisemne złożone z zadań jednokrotnego wyboru, krótkiej odpowiedzi, zadań z luką. Testy są stosowane zamiast sprawdzianu lub równolegle z nim. Zapowiedziane są z tygodniowym wyprzedzeniem. Prace pisemne obejmujące treści maksymalnie z dwóch, trzech ostatnich lekcji, sprawdzające opanowanie jednej lub kilku umiejętności, trwające 15 20 minut. Nie są zapowiadane. Częstotliwość w okresie Klasa IV : 2-3 Klasa V: 3-4 Klasa VI: 2-3 Według potrzeb Według potrzeb Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb ucznia ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się(dysleksja): mapa zawsze zawieszona na ścianie, nauka nazw na zasadzie skojarzeń, nie wymagać szczegółowych definicji, odwołanie się do doświadczeń ucznia (dużo wycieczek, pokazów) oś czasu zawsze na ścianie, głośne czytanie poleceń przed przystąpieniem do pracy, dostosowanie tekstu do czytania pod względem ilościowym i jakościowym (krótkie teksty, większa czcionka) nie odpytywać z czytania nowego tekstu na forum klasy, wydłużać czas na zadanie pisemne, sprawdziany, uczeń ma prawo do wskazówek nauczyciela, Uwzględniać trudności z zapamiętaniem nazw, nazwisk, dat, chronologii, Zwrócić uwagę na problemy z analizowaniem i czytaniem map i wykresów, uwzględniać trudności z czytaniem tekstów źródłowych, szczególnie napisanych nietypową czcionką. kartkówki pisze 5 minut dłużej od pozostałych osób, nie oceniać zeszytów za estetykę, przy wystawianiu oceny brać pod uwagę wszystkie osiągnięcia i zaangażowanie, Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb ucznia z trudnościami w nauce:
uwzględniać trudności z zapamiętaniem nazw, nazwisk, dat, chronologii, zwrócić uwagę na problemy z analizowaniem i czytaniem map i wykresów, w czasie odpowiedzi ustnych dyskretnie wspomagać, dawać więcej czasu na dyskretnie naprowadzać. przypomnienie, wydobycie z pamięci nazw, terminów, stosować jasno sformułowane polecenia i instrukcje, dzielenie materiału na małe partie i systematyczne sprawdzanie czynionych postępów, częste sprawdzanie stopnia ich zrozumienia, dostosowanie wymagań podczas pracy na lekcji oraz na sprawdzianie, pracy klasowej, teście do indywidualnych potrzeb ucznia (stopniowanie trudności, dostosowanie punktacji) zgodnie z zaleceniami PPP, doceniać wkład pracy włożony w wykonanie zadania, stosować wzmocnienia pozytywne, Dostosowanie wymagań edukacyjnych dla uczniów zdolnych: umożliwiać uczniom udział w konkursach, turniejach przedmiotowych, indywidualizować pracę na lekcji poprzez przygotowanie zadań o większym stopniu trudności, można przypisywać uczniowi zdolnemu funkcję asystenta nauczyciela, w czasie zajęć dydaktycznych nauczyciel powinien umożliwiać uczniowi pracę indywidualną, zespołową, grupową, należy unikać w największym wymiarze pracy zbiorowej 17. Odpowiedzi ustne i kartkówki dotyczą materiału z ostatnich dwóch, trzech lekcji. 18. Praca domowa kontrolowana na bieżąco. Uczeń musi być przygotowany z trzech ostatnich lekcji lub z zadanej partii materiału (np. działu) po wcześniejszym zapowiedzeniu przez nauczyciela. 19. Prace domowe mogą być pisemne, ustne lub polegać na przygotowaniu określonych materiałów potrzebnych na lekcję. Prace mogą być krótko lub długoterminowe. 20. Spisywanie prac domowych jest jednoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej. 21. Uczeń ma prawo dwukrotnie w ciągu okresu nie odrobić pracy domowej. Jej brak zaznaczany jest w dzienniku. 22. Uczeń ma prawo zgłosić w okresie nie przygotowanie do lekcji (odpowiedź ustna) 1 raz w okresie. O tym fakcie uczeń musi powiadomić nauczyciela przed lekcją, otrzymuje wtedy. 23. Aktywność, czyli czynny udział ucznia w pracy na lekcji, jest nagradzana plusem (3 plusów = bdb ) lub oceną (np. za udział w konkursie, dodatkową pracę pozalekcyjną). 24. W dzienniku odnotowane są następujące skróty oceniające aktywność lub jej brak:. brak zadania, nieprzygotowany - brak zeszytu lub podręcznika + - aktywność 25. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego uczeń obowiązkowo prowadzi zeszyt. Przynajmniej raz w roku otrzymuje ocenę za prowadzenie zeszytu. Pod uwagę przy ocenianiu brane są poniższe elementy: estetyka zeszytu, staranność zapisu, systematyczność w zapisach lekcyjnych, daty na marginesie przy tematach lekcji,
numeracja lekcji, podkreślenia tematów, podkreślenie lub zapisanie innym kolorem ważnych pojęć i dat historycznych, Uczeń nie używa w zeszycie do pisania koloru czerwonego, gdyż jest on zarezerwowany dla nauczyciela oraz korektora. 26. Uczeń informowany jest na bieżąco o wynikach nauczania: Wpis oceny do zeszytu przedmiotowego. Wpis oceny w ćwiczeniach przedmiotowych. Wpis oceny proponowanej i wystawianej w zeszycie do korespondencji. Informacja ustna. Rodzice ucznia mają możliwość wglądu do sprawdzianu, które są przechowywane u nauczyciela przedmiotu. 27. klasyfikacyjna wynika z ocen cząstkowych, ale nie jest ich średnią arytmetyczną. 28. Rolę dominującą odgrywają w ostatecznej klasyfikacji oceny za sprawdziany, kartkówki i odpowiedzi ustne. 29. roczna jest wystawiana za podstawie cząstkowych ocen z II okresu i oceny za I okres. 30. Na koniec okresu nie ma pytania na wyższą ocenę. III. Kryteria ocen Opanowane umiejętności i aktywność Posiadana wiedza 1. Uczeń spełnia wszystkie wymagania na ocenę bdb. celująca 2. Potrafi nie tylko korzystać z różnych źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela, ale również umie samodzielnie zdobyć wiadomości. 3. Systematycznie wzbogaca swoją wiedzę przez czytanie książek artykułów o treści historycznej (odpowiednich do wieku). 4. Wychodzi z samodzielnymi inicjatywami rozwiązania konkretnych problemów zarówno w czasie lekcji jak i pracy pozalekcyjnej. 5. Spełnia jeden z warunków pkt. a lub b. a) bierze aktywny udział w konkursach, w których jest wymagana wiedza historyczna. Odnosi w nich sukcesy. b) Jest autorem pracy wykonanej dowolną techniką o dużych wartościach poznawczych i dydaktycznych. 6. Potrafi nie tylko poprawnie rozumować kategoriami ściśle historycznymi (przyczyny skutki), ale również umie powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznawczymi w czasie lekcji przedmiotów. Umie powiązać dzieje własnego regionu z dziejami Polski lub powszechnymi. 1. Posiada wiedzę wykraczającą znacznie poza zakres materiału programowego np. w odniesieniu do określonej epoki, kraju lub zagadnienia. Dodatkowa wiedza jest owocem samodzielnych poszukiwań i przemyśleń. 2. Zna dzieje własnego regionu w stopniu wykraczającym poza poznawany w czasie lekcji. bardzo dobra 7. Wyraża samodzielny, krytyczny (w stopniu odpowiednim do wieku) stosunek do określonych zagadnień z przeszłości. Potrafi udowadniać swoje zadanie używając odpowiedniej argumentacji będącej skutkiem nabytej samodzielnie wiedzy. 1. Sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji. Potrafi również korzystając ze wskazówek nauczyciela dotrzeć do innych źródeł informacji. 2. Samodzielnie rozwiązuje problemy i zadania postawione przez nauczyciela posługując się nabytymi umiejętnościami. 1. Opanował w minimum 90% materiał przewidziany programem. 2. Posiada wiedzę z dziejów własnego regionu w stopniu zadowalającym.
3. Wykazuje się aktywna postawą w czasie lekcji. 4. Bierze udział w konkursach historycznych lub wymagających wiedzy i umiejętności historycznych. 5. Rozwiązuje dodatkowe zadania o średnim stopniu trudności. 6. Potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowo skutkowych wykorzystując wiedzę przewidzianą programem nie tylko z zakresu historii, ale również pokrewnych przedmiotów. dobra 1. Potrafi korzystać ze wszystkich poznanych w czasie lekcji źródeł informacyjnych. 2. Umie samodzielnie rozwiązywać typowa zadania, natomiast zadania o stopniu trudniejszym wykonuje pod kierunkiem nauczyciela. 3. Rozwiązuje niektóre dodatkowe zadania o stosunkowo niewielkiej skali trudności. 4. Poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo skutkowych. Umie samodzielnie odróżnić przyczyny i skutki wydarzeń historycznych. 5. Jest aktywny w czasie lekcji. 1. W minimum 70% opanował materiał programowy. 2. Zna najważniejsze wydarzenia z dziejów swego regionu. dostateczna 1. Potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji. 2. Potrafi wykonać proste zadania. 3. W czasie lekcji wykazuje się aktywnością w stopniu zadowalającym. 1. Opanował podstawowe elementy wiadomości programowych pozwalające mu na rozumienie najważniejszych zagadnień. 2. Zna niektóre wydarzenia i postacie z historii regionu.(minimum 50% wiedzy przewidzianej programem) dopuszczająca niedostateczna Przy pomocy nauczyciela potrafi wykonać proste polecenia wymagające zastosowania podstawowych umiejętności. Nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności. Jego wiedza posiada poważne braki, które jednak można usunąć w dłuższym okresie czasu. (minimum 30% wiedzy przewidzianej programem) Braki w wiedzy są na tyle duże, że nie rokują one nadziei na ich usunięcie nawet przy pomocy nauczyciela. KONTRAKT MIĘDZY NAUCZYCIELEM I UCZNIEM 1. Uczeń ma obowiązek punktualnego i systematycznego przychodzenia na zajęcia historii. 2. Uczeń pozostawia ład i porządek na swoim stanowisku pracy po zakończonej lekcji. 3. Uczeń na lekcji historii odpowiada, siedząc, chyba że istnieje powód do wezwania go do tablicy, mapy itp. 4. Podczas lekcji uczeń nie je, nie pije, nie żuje gumy. 5. Uczeń zobowiązany jest mieć na lekcji zeszyt przedmiotowy, podręcznik, ćwiczenie. 6. Uczeń w czasie roku szkolnego pisze sprawdziany, testy, zadania domowe. 7. Sprawdziany mogą mieć formę odpowiedzi na postawione problemy, a także formę testu. 8. Sprawdziany zapowiadane są z przynajmniej tygodniowym wyprzedzeniem, po wcześniejszym powtórzeniu materiału. 9. Sprawdziany są obowiązkowe. Uczeń, który nie pisał sprawdzianu z powodu nieobecności usprawiedliwionej, może przystąpić do zaliczenia pracy w terminie dodatkowym (nie później niż dwa tygodnie od rozdania poprawionych sprawdzianów). 10. Każdy sprawdzian, test napisany na ocenę niedostateczną można poprawić w ciągu dwóch tygodni. Uczeń poprawia pracę tylko raz. Poprawa jest dobrowolna. 11. Uczeń ma prawo do trzykrotnego nie przygotowania się do lekcji (brak zeszytu, podręcznika, ćwiczenia) zapis w dzienniku w postaci minusa. 12..Uczeń ma prawo dwukrotnie w ciągu okresu nie odrobić pracy domowej, zapis a dzienniku w postaci. 13..Po wykorzystaniu powyższych limitów uczeń za każde nieprzygotowanie otrzymuje ocenę niedostateczną. 14. Kartkówki traktowane są zamiennie z odpowiedziami ustnymi i odnoszą się do 2,3 jednostek lekcyjnych. 15. Uczeń ma prawo na początku lekcji zgłosić nieprzygotowanie bez podania przyczyny - raz w ciągu okresu, z wyjątkiem tych, na których są zapowiedziane powtórzenia i pisane są sprawdziany. Otrzymuje wtedy.. 16.Na koniec okresu nie ma pytania na wyższą ocenę. 17.Przy ocenianiu nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia. 18.Uczeń z orzeczeniem z poradni pedagogiczno psychologicznej ma prawo do pisemnej wskazówki podczas sprawdzianu, testu. 19.Aktywność na lekcji nagradzana jest plusem. Za 3 zgromadzone plusy uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Przez aktywność rozumiemy: częste zgłaszanie się w czasie lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, aktywną pracę w grupach, rozwiązywanie zadań dodatkowych.
Nauczyciele historii i społeczeństwa: Anna Paprocka, Iwona Śliż Dziengowska