Prawo Sądowe Postêpowanie odrêbne w sprawach ma³ eñskich Andrzej Zieliñski C. H. BECK
Prawo Sądowe Postêpowanie odrêbne w sprawach ma³ eñskich
Polecamy nasze publikacje z serii Prawo S¹dowe: K. Sadowski, O. M. Piaskowska, D. Kot³owski ASYSTENT SÊDZIEGO W S DZIE POWSZECHNYM Lidia Bagiñska SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŒCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA Andrzej Zieliñski SPORZ DZANIE ŒRODKÓW ZASKAR ENIA W POSTÊPOWANIU CYWILNYM Andrzej Stempniak (red.) POSTÊPOWANIE O DZIA SPADKU, wyd. 2 Andrzej Koch (red.) AKTUALNE PROBLEMY UBEZPIECZEÑ KOMUNIKACYJNYCH Jan Olszewski (red.) S DY POLUBOWNE I MEDIACJE www.sklep.beck.pl
Postêpowanie odrêbne w sprawach ma³ eñskich Andrzej Zieliñski
Redakcja: Iwona Duda Wydawnictwo C. H. Beck 2010 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Sk³ad i ³amanie: Wydawnictwo C. H. Beck Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-1774-8
Spis treœci Przedmowa... Wykaz skrótów... Literatura... XIII Czêœæ I. Przepisy wspólne... 1 Rozdzia³ 1. Przedmiot postêpowania odrêbnego w sprawach ma³ eñskich... 3 Rozdzia³ 2. Reprezentacja stron... 9 Rozdzia³ 3. Posiedzenia s¹dowe i ich przebieg... 12 Rozdzia³ 4. Specyfika postêpowania dowodowego... 19 Rozdzia³ 5. Skutecznoœæ wyroku w sprawach ma³ eñskich... 27 Czêœæ II. Sprawy o rozwód i separacjê... 29 Rozdzia³ 1. Uwagi wstêpne... 31 Rozdzia³ 2. Podmioty postêpowania... 33 2.1. S¹d... 33 2.2. Strony... 37 2.3. Inne podmioty... 40 Rozdzia³ 3. Mediacja w sprawach o rozwód i separacjê... 43 Rozdzia³ 4. Zawieszenie postêpowania i jego umorzenie... 50 Rozdzia³ 5. Zakaz powództwa wzajemnego... 63 Rozdzia³ 6. Postêpowanie dowodowe... 67 Rozdzia³ 7. Roszczenia dodatkowe oraz zakaz wszczynania postêpowañ odrêbnych... 74 Rozdzia³ 8. Zabezpieczenie roszczeñ dodatkowych... 84 8.1. Uwagi ogólne... 84 8.2. Uwagi szczegó³owe... 88 8.2.1. Zabezpieczenie roszczeñ alimentacyjnych... 88 8.2.2. Zabezpieczenie roszczenia w przedmiocie roztoczenia pieczy nad ma³oletnimi dzieæmi... 89 8.2.3. Zabezpieczenie kontaktów z dzieæmi... 90 8.2.4. Zabezpieczenie sposobu korzystania z mieszkania... 91 8.2.5. Zabezpieczenie roszczeñ zwi¹zanych z podzia³em maj¹tku wspólnego... 91 VII IX
VI Spis treœci 8.2.6. Wydanie ma³ onkowi opuszczaj¹cemu wspólne mieszkanie potrzebnych mu przedmiotów... 92 8.2.7. Upadek zabezpieczenia... 93 Czêœæ III. Postêpowanie w sprawach o uniewa nienie ma³ eñstwa... 97 Rozdzia³ 1. Uwagi wstêpne... 99 Rozdzia³ 2. Legitymacja procesowa w sprawach o uniewa nienie ma³ eñstwa... 102 Rozdzia³ 3. Podmioty postêpowania... 107 3.1. S¹d... 107 3.2. Strony... 108 3.3. Inne podmioty... 109 Rozdzia³ 4. Roszczenia dodatkowe... 112 Rozdzia³ 5. Wszczêcie i przebieg postêpowania... 114 Rozdzia³ 6. Wyroki i ich skutecznoœæ... 118 Czêœæ IV. Postêpowanie w sprawach o ustalenie nieistnienia i istnienia ma³ eñstwa... 121 Rozdzia³ 1. Uwagi wstêpne... 123 Rozdzia³ 2. Podmioty postêpowania... 126 Rozdzia³ 3. Postêpowanie, wyroki, ich charakter i skutki... 128 Rozdzia³ 4. Postêpowanie w sprawie istnienia ma³ eñstwa... 132 Czêœæ V. Postêpowanie w sprawach o ustanowienie rozdzielnoœci maj¹tkowej... 135 Rozdzia³ 1. Uwagi wstêpne... 137 Rozdzia³ 2. Podmioty postêpowania, jego przebieg i charakter wyroków... 140 Indeks rzeczowy... 145
Przedmowa Przedmowa Postêpowanie odrêbne w sprawach ma³ eñskich, które dotyczy spraw integralnie zwi¹zanych z rodzin¹, jej egzystencj¹ i jej bytem, ma niezmiernie istotn¹ wagê spo³eczn¹. Ochrona ma³ eñstwa, rodziny, macierzyñstwa i rodzicielstwa jest dobrem o szczególnej wadze, która stanowi zasadê konstytucyjn¹ okreœlon¹ w art. 18 Konstytucji RP. Realizacjê tej zasady rozwijaj¹ art. 71 i 72 Konstytucji RP. Przepisy o postêpowaniu odrêbnym w sprawach ma³ eñskich w Kodeksie postêpowania cywilnego obejmuj¹: sprawy o rozwód i o separacjê, o uniewa nienie ma³ eñstwa, o ustalenie istnienia i nieistnienia ma³ eñstwa oraz fragmentarycznie sprawy o ustanowienie rozdzielnoœci maj¹tkowej. W³aœciwe stosowanie przepisów reguluj¹cych powy sze postêpowania ma istotne znaczenie dla ukszta³towania siê bytu rodziny i ma³ eñstwa oraz wszelkich zwi¹zanych z nimi skutków zarówno w sferze prawnej, jak i w yciu codziennym. Dlatego sêdziowskie stosowanie omawianych przepisów ma tak istotne znaczenie. Rodzina oraz dobro dzieci s¹ najwa niejszymi dobrami w prawie rodzinnym. Z tego wzglêdu w praktyce s¹downiczej winno po³o yæ siê szczególny nacisk na doprowadzanie do porozumienia stron w istotnych kwestiach rodziny, zw³aszcza dzieci. W konsekwencji nale y w wiêkszym ni dotychczas stopniu wykorzystywaæ instytucjê mediacji, która jest aktualnie niedoceniana. Wobec zasady dobrowolnoœci mediacji wiele zale y od umiejêtnoœci przewodnicz¹cego (s¹du) nak³onienia stron (ma³ onków) do podjêcia postêpowania mediacyjnego. Chodzi tu o umiejêtne wykorzystanie (i chêæ wykorzystania) dyrektywy zawartej w art. 10 KPC, wed³ug którego s¹d powinien w ka dym stanie postêpowania d¹ yæ do ugodowego za³atwienia sprawy. Niniejsza publikacja ma na celu pomoc praktyczn¹: sêdziom, adwokatom i radcom prawnym we w³aœciwym stosowaniu przepisów reguluj¹cych postêpowanie odrêbne w sprawach ma³ eñskich. Andrzej Zieliñski
Wykaz skrótów Wykaz 1. ród³a skrótów prawa CzynKomorR... rozporz¹dzenie Ministra Sprawiedliwoœci z 9.3.1968 r. w sprawie czynnoœci komorników (Dz.U. Nr 10, poz. 52 ze zm.) KC... ustawa z 23.4.1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) KK... ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) Konstytucja RP... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i ze sprost.) KPC... ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postêpowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) KRO... ustawa z 25.2.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuñczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) KRSU.... ustawa z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze S¹dowym (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 ze zm.) KSCU... ustawa z 28.7.2005 r. o kosztach s¹dowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594) PrASC... ustawa z 29.9.1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 161, poz. 1688 ze zm.) PrawZagrPomocU ustawa z 5.7.2002 r. o œwiadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 126, poz. 1069 ze zm.) PrUpNapr.... ustawa z 28.2.2003 r. Prawo upad³oœciowe i naprawcze (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361 ze zm.) RegS¹dR... rozporz¹dzenie Ministra Sprawiedliwoœci z 23.2.2007 r. Regulamin urzêdowania s¹dów powszechnych (Dz.U. Nr 38, poz. 249 ze zm.) RPOU... ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.) TKU... ustawa z 1.8.1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.)
X Wykaz skrótów 2. Organy orzekaj¹ce SA... S¹d Apelacyjny SN... S¹d Najwy szy SN... (PSIC) S¹d Najwy szy w pe³nym sk³adzie Izby Cywilnej (w latach 1982 1989: Izby Cywilnej i Administracyjnej) SN(7)... S¹dNajwy szy w sk³adzie siedmiu sêdziów 3. Czasopisma, publikatory BPK... Biuletyn Prawa Karnego BSN... Biuletyn S¹du Najwy szego DPP... Demokratyczny Przegl¹d Prawniczy Dz.U.... Dziennik Ustaw Dz.Urz..... Dziennik Urzêdowy Gl..... Glosa M.P.... Monitor Polski MoP... Monitor Prawniczy MoSp..... Monitor Spó³dzielczy MoPr... Monitor Prawa Pracy NP... Nowe Prawo OSA... Orzecznictwo S¹du Apelacyjnego OSN... Orzecznictwo S¹du Najwy szego Zbiór Orzeczeñ S¹du Najwy szego. Orzeczenie Izby Cywilnej (w latach 1933 1952), Orzecznictwo S¹du Najwy szego (w latach 1953 1961: Izby Cywilnej i Izby Karnej, w 1962 r.: Izby Cywilnej, w latach 1963 1981: Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeñ Spo³ecznych, w latach 1982 1989: Izby Cywilnej i Administracyjnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeñ Spo³ecznych, w latach 1990 1994: Izby Cywilnej oraz Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeñ Spo³ecznych, w 1995 r.: Izby Cywilnej) OSNAPiUS... Orzecznictwo S¹du Najwy szego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeñ Spo³ecznych OSNC... Orzecznictwo S¹du Najwy szego Izba Cywilna OSNCK... Orzecznictwo S¹du Najwy szego Izba Cywilna i Karna OSNCP... Orzecznictwo S¹du Najwy szego Izba Cywilna i Pracy OSNKW... Orzecznictwo S¹du Najwy szego Izba Karna i Wojskowa OSNP... Orzecznictwo S¹du Najwy szego Izba Pracy OSNPG... Orzecznictwo S¹du Najwy szego wydane przez Prokuraturê Generaln¹
Wykaz skrótów XI OSP... OSPiKA... OTK-A... Pal.... PB... PiP... PPE... PPH... PPiA... Prok. i Pr.... PS... PUG... R.Pr.... Rej..... RPEiS Rzeczp.... SC... SP... Wok.... Orzecznictwo S¹dów Polskich Orzecznictwo S¹dów Polskich (1921 1939), Orzecznictwo S¹dów Polskich i Komisji Arbitra owych (1957 1989), Orzecznictwo S¹dów Polskich (od 1990 r.) Orzecznictwo S¹dów Polskich i Komisji Arbitra- owych (lata: 1957 1989) Orzecznictwo Trybuna³u Konstytucyjnego seria A Palestra Prawo Bankowe Pañstwo i Prawo Przegl¹d Prawa Egzekucyjnego Przegl¹d Prawa Handlowego Przegl¹d Prawa i Administracji Prokuratura i Prawo Przegl¹d S¹dowy Przegl¹d Ustawodawstwa Gospodarczego Radca Prawny Rejent Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Rzeczpospolita Studia Cywilistyczne Studia Prawnicze Wokanda 4. Inne skróty art.... artyku³ cz.... czêœæ ETS... Europejski Trybuna³ Sprawiedliwoœci itd.... i tak dalej itp.... itemu podobne lit.... literatura m.in.... miêdzy innymi n.... nastêpny (-a, -e) niepubl.... niepublikowany (-a, -e) np.... na przyk³ad Nr... numer orz.... orzeczenie pkt... punkt red.... redakcja por... porównaj post.... postanowienie poz.... pozycja r.... rok
XII Wykaz skrótów RPO... Rzecznik Praw Obywatelskich s.... strona (-y) t.... tom t.j.... tekst jednolity tj.... to jest tzn.... to znaczy tzw.... tak zwane (-a, -y) uchw.... uchwa³a ust.... ustêp wzw.... w zwi¹zku wyd.... wydanie wyr.... wyrok zezm.... ze zmianami zd.... zdanie zob.... zobacz.... paragraf
Literatura A. Literatura Antkiewicz, Koszty postêpowania mediacyjnego w procesie cywilnym, R. Pr. 2007, z. 3 B. Bladowski, Glosa do wyr. SN z 25.7.1978 r., III CZP 43/78, OSPiKA 1980, Nr 5, poz. 83 W. Broniewicz, Glosa do post. SN z 3.7.1967 r., I CZ 144/66, OSPiKA 1968, Nr 10, poz. 207 W. Broniewicz, Jawnoœæ jako konstytucyjna zasada procesu cywilnego Polski Ludowej, NP 1954, Nr 5 6 W. Broniewicz, Uznanie powództwa w polskim prawie cywilnym w œwietle art. 218 2 KPC, NP 1957, Nr 7 8 A. Czech, w:k. Piasecki (red.), Kodeks rodzinny i opiekuñczy. Komentarz, Warszawa 2009 S. Dalka, Glosa do uchw. SN z 27.2.1979 r., III CZP 5/79, OSPiKA 1980, Nr 7 8, poz. 139 B. Dobrzañski, w: Kodeks postêpowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Warszawa 1975 T. Ereciñski, w:t. Ereciñski (red.), Kodeks postêpowania cywilnego. Komentarz, t. 2, Warszawa 2009 T. Ereciñski, w:t. Ereciñski (red.), Kodeks postêpowania cywilnego. Komentarz, t. 2, Warszawa 2007 J. Gajda, w:t. Smyczyñski (red.), System Prawa Prywatnego, t. 11, Prawo rodzinne i opiekuñcze, Warszawa 2009 J. Górecki, Uniewa nienie ma³ eñstwa, Kraków 1958 Glosa do uchw. SN z 14.4.1960 r., IV CO 3/60, PiP 1961, z. 2, poz. 348 J. Gudowski, Kodeks postêpowania cywilnego. Tekst. Orzecznictwo. Piœmiennictwo, t. 1, Warszawa 2005 J. Gudowski, Przegl¹d orzecznictwa, PS 2001, Nr 4 J. Gwiazdomorski, w:j. St. Pi¹towski (red.), System Prawa Rodzinnego i Opiekuñczego, cz. 1, Ossolineum 1985 A. Góra-B³aszczykowska, Postanowienia s¹du pierwszej instancji niezaskar- alne za aleniem, Pal. 2001, Nr 9 10 A. Horoch, Próba sformalizowania wywiadu œrodowiskowego w sprawach rozwodowych, NP 1987, Nr 6
XIV Literatura J. Ignatowicz, Interwencja uboczna w sprawach o prawa stanu, NP 1959, Nr 1 J. Ignatowicz, w:j. St. Pi¹tkowski (red.), System Prawa Rodzinnego i Opiekuñczego, cz. 1, Ossolineum 1985 J. Jagie³a, S¹dowe postêpowanie zabezpieczaj¹ce w praktyce komorniczej po zmianach w przepisach Kodeksu postêpowania cywilnego, PPE 2004, Nr 7 9 J. Jod³owski, Glosa do wyr. SN z 18.4.1975 r., III CRN 404/74, PiP 1975, z. 10 J. Klimkowicz, Interwencja uboczna wed³ug Kodeksu postêpowania cywilnego, Warszawa 1972 S. Koper, w:t. Wiœniewski (red.), Kodeks postêpowania cywilnego, t. II, Warszawa 2009 K. Korzan, Orzeczenia konstytutywne w postêpowaniu cywilnym, Warszawa 1972 K. Korzan, Kurator w postêpowaniu cywilnym, Warszawa 1966 K. Korzan, Charakter i skutki wyroków wydanych w sprawach ma³ eñskich, SC 1975, Nr 25 26 J. Kozak, Niedopuszczalnoœæ powództwa wzajemnego, NP 1991, Nr 4 6 Z. Krzemiñski, W. ywicki, Zbieg procesu rozwodowego z procesem o alimenty, Pal. 1967, Nr 4 Z. Krzemiñski, Separacja, Komentarz do przepisów. Orzecznictwo. Piœmiennictwo. Wzory pism, Kraków 2000 Z. Krzemiñski, Przes³uchanie stron w procesie rozwodowym, Pal. 1960, Nr 5 Z. Krzemiñski, Orzeczenie S¹du Najwy szego z 21.8.1950 r., C 147/50, NP 1951, Nr 6 Z. Krzemiñski, Rozwód, Kraków 1997 Z. Krzemiñski, Glosa do uchw. SN z 27.2.1979 r., III CZP 5/79, Pal. 1980, Nr 6 Z. Krzemiñski, Wyrok w sprawach ma³ eñskich, Pal. 1973, Nr 3 Z. Krzemiñski, Postêpowanie odrêbne w sprawach ma³ eñskich, Warszawa 1973 Z. Krzemiñski, Glosa do uchw. SN z 25.7.1978 r., III CZP 43/78, NP 1980, Nr 5 Z. Krzemiñski, ¹czenie sprawy rozwodowej z pozwem o zniesienie wspólnoœci maj¹tkowej, MoP 1994, Nr 2 R. yczywek, Luka w przepisie art. 428 KPC, Pal. 1970, Nr 6 M. Manowska, Postêpowania odrêbne w procesie cywilnym, Warszawa 2003 S. Pa³ka, Ustalenie sposobu kontaktowania siê z dzieckiem w toku postêpowania o rozwód, PS 2006, Nr 2 K. Piasecki, w:k. Piasecki (red.), Kodeks rodzinny i opiekuñczy. Komentarz, Warszawa 2009 J. St. Pi¹towski, Przegl¹d orzecznictwa, NP 1977, Nr 5
Literatura XV J. St. Pi¹towski,w:J. St. Pi¹towski (red.), System Prawa Rodzinnego i Opiekuñczego, Ossolineum 1985 K. Pietrzykowski (red.), Kodeks rodzinny i opiekuñczy. Komentarz, Warszawa 2003 J. Rajski, Gwarancje procesowe prawid³owego rozpatrywania i rozstrzygania spraw rozwodowych, NP 1959, Nr 7 8 Z. Resich, W. Siedlecki, Kodeks postêpowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 1975, t. 1 T. Rowiñski, Powództwo o ustalenie i zaprzeczenie macierzyñstwu, NP 1964, Nr 12 W. Siedlecki, OdpowiedŸ na pytanie prawne, PiP 1947, z. 1 W. Siedlecki, Orzeczenia konstytutywne w postêpowaniu cywilnym, w: Ksiêga Pami¹tkowa ku czci Kamila Stefki, Warszawa Wroc³aw 1967 W. Siedlecki, Przegl¹d orzecznictwa, PiP 1959, z. 7 W. Siedlecki, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego, PiP 1972, z. 2 W. Siedlecki, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego, PiP 1975, z. 4 W. Siedlecki, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego. Prawo procesowe cywilne za rok 1976, PiP 1977, z. 12 W. Siedlecki, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego (za II pó³rocze 1979 r.), PiP 1981, z. 1 W. Siedlecki, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego. Prawo procesowe cywilne, PiP 1982, z. 12 W. Siedlecki, Zasady wyrokowania w procesie cywilnym, Warszawa 1956 E. Skibiñska, w: Prawo Unii Europejskiej. Zbiór aktów prawnych, Warszawa 2009 T. Smyczyñski, Prawo rodzinne i opiekuñcze. Analiza i wyk³adnia, Warszawa 2001 J. Sobkowski, E.Wengerek, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego z zakresu procesu cywilnego, NP 1972, Nr 6 P. Sobolewski, Skutki prawne umowy o mediacjê, PPH 2007, Nr 8 W. Stojanowska, Glosa do uchw. SN z 27.2.1979 r., III CZP 5/79, NP 1981, Nr 1 W. Stojanowska, w:t. Smyczyñski (red.), System Prawa Prywatnego, t. 11, Prawo rodzinne i opiekuñcze, Warszawa 2009 W. Stojanowska, Rozwód a dobro dziecka, Warszawa 1979 W. Stojanowska, Zawieszenie postêpowania w procesie o rozwód (art. 440 1 KPC) a ochrona dobra dziecka, SP 1997, Nr 3 4 W. Stojanowska, Fakultatywna mediacja w procesie o rozwód wed³ug znowelizowanego Kodeksu postêpowania cywilnego, Zeszyty Prawnicze UKSW 2006, Nr 6.2 J. Sztombka, Wywiad œrodowiskowy w sprawach rozwodowych, NP 1978, Nr 5
XVI Literatura M. Sychowicz, Glosa do uchw. SN z 27.2.1979 r., III CZP 5/79, OSPiKA 1980, Nr 7 8, poz. 139 A. Walaszek, Ustalenie ojcostwa ma³ eñskiego w polskim prawie rodzinnym, w polskim prawie miêdzynarodowym prywatnym i procesowym, Kraków 1962 E. Wengerek, Glosa do orz. SN z 25.11.1959 r., II CR 44/49, PiP 1961, z. 7 E. Wengerek, Postêpowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 1961 E. Wengerek, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego z zakresu procesu cywilnego, NP 1963, Nr 6 E. Wengerek, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego z zakresu procesu cywilnego, PiP 1964, z. 5 6 E. Wengerek, Przegl¹d orzecznictwa S¹du Najwy szego z zakresu procesu cywilnego, NP 1975, Nr 6 J. Winiarz, w:j. St. Pi¹towski (red.), System Prawa Rodzinnego i Opiekuñczego, Ossolineum 1985 J. Winiarz, w:j. Pietrzykowski (red.), Kodeks rodzinny i opiekuñczy z komentarzem, Warszawa 1993 J. Wiszniewski, w: B. Dobrzañski, J. Ignatowicz (red.), Kodeks rodzinny i opiekuñczy. Komentarz, Warszawa 1975 T. Wiœniewski, Kontrola dyskrecjonalizmu sêdziowskiego przez s¹dy wy - szego rzêdu, w: Ewolucja polskiego postêpowania cywilnego wobec przemian politycznych, spo³ecznych i gospodarczych. Materia³y Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Postêpowania Cywilnego, Szczecin Niechorze, 28 30.9.2007 r. K. Weitz, w:t. Ereciñski (red.), Kodeks postêpowania cywilnego. Komentarz, cz. 1, Postêpowanie rozpoznawcze, Warszawa 2009 A. Zieliñski, Prawo rodzinne i opiekuñcze w zarysie, Warszawa 2000 A. Zieliñski, Postêpowanie o podzia³ maj¹tku wspólnego po ustaniu wspólnoœci maj¹tkowej ma³ eñskiej, Warszawa 1992 A. Zieliñski, w:a. Zieliñski (red.), K. Flaga-Gieruszyñska, Kodeks postêpowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2009 A. Zieliñski, w:a. Zieliñski (red.), K. Flaga-Gieruszyñska, Kodeks postêpowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2008 A. Zieliñski, Postêpowanie cywilne. Kompendium, Warszawa 2009
Czêœæ I. Przepisy wspólne
Rozdzia³ 1. Przedmiot postêpowania odrêbnego w sprawach ma³ eñskich Czêœæ Rozdzia³ Postêpowanie I. Przepisy 1. Przedmiot wspólne odrêbne postêpowania w sprawach odrêbnego ma³ eñskich w sprawach... uregulowane jest w Czêœci pierwszej, Ksiêdze pierwszej, Tytule VII, Dziale I KPC obejmuj¹cym przepisy art. 425 452. Przedmiot postêpowania w sprawach ma³ eñskich okreœla przepis art. 425 KPC, wed³ug którego przepisy w postêpowaniu odrêbnym w tych sprawach stosuje siê obligatoryjnie do spraw: 1) o uniewa nienie ma³ eñstwa; 2) o ustalenie istnienia ma³ eñstwa; 3) o ustalenie nieistnienia ma³ eñstwa; 4) o rozwód; 5) o separacjê na ¹danie jednego z ma³ onków. Przepisy Dzia³u I z mocy art. 452 KPC stosuje siê odpowiednio do spraw o ustanowienie rozdzielnoœci maj¹tkowej (a mianowicie art. 426, 431, 432, 435 1, 441 i 446). Ad. 1. Wed³ug przepisu art. 17 KRO ma³ eñstwo mo e byæ uniewa nione tylko z przyczyn przewidzianych w art. 10 16 KRO, a zatem w wypadku: 1) braku przes³anki przepisanego wieku, tj. ukoñczonych osiemnastu lat (art. 10 KRO); 2) zawarcia ma³ eñstwa przez osobê ca³kowicie ubezw³asnowolnion¹ (art. 11 KRO); 3) zawarcia ma³ eñstwa przez osobê dotkniêt¹ chorob¹ psychiczn¹ albo niedorozwojem umys³owym (art. 12 KRO); 4) zawarcia ma³ eñstwa przez osobê pozostaj¹c¹ w zwi¹zku ma³ eñskim (art. 13 KRO); 5) zawarcia ma³ eñstwa przez krewnych w linii prostej, rodzeñstwo lub powinowatych w linii prostej (art. 14 KRO);