KOD UCZNIA pobrano z www.sqlmedia.pl WPISUJE UCZE DATA URODZENIA UCZNIA dzie miesi c rok SPRAWDZIAN W SZÓSTEJ KLASIE SZKO Y PODSTAWOWEJ Chleb UZUPE NIA ZESPÓ NADZORUJ CY miejsce na naklejk z kodem dysleksja KWIECIE 2004 Instrukcja dla ucznia 1. Sprawd, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 8 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zg o nauczycielowi. 2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i dat urodzenia. 3. Czytaj uwa nie wszystkie teksty i zadania. 4. Rozwi zania zapisuj d ugopisem albo piórem z czarnym lub granatowym tuszem/atramentem. Nie u ywaj korektora. 5. W zadaniach od 1. do 20. s podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Odpowiada im nast puj cy uk ad kratek na karcie odpowiedzi: Czas pracy: 60 minut Liczba punktów do uzyskania: 40 6. Wybierz tylko jedn odpowied i zamaluj kratk z odpowiadaj c jej liter - np. gdy wybra e odpowied A : 7. Staraj si nie pope nia b dów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale je li si pomylisz, b dne zaznaczenie otocz kó kiem i zaznacz inn odpowied. 8. Rozwi zania zada od 21. do 25. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomy ki przekre laj. 9. Ostatnia strona arkusza jest przeznaczona na brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie b d sprawdzane. S-A1-04 Powodzenia!
Dzieje chleba, stanowi cego podstaw naszego codziennego po ywienia, si gaj czasów prehistorycznych. Ju ludzie epoki kamiennej piekli na rozgrzanych kamieniach p askie placki z rozdrobnionych ziaren wymieszanych z wod. Staro ytni z wypiekania chleba uczynili sztuk. Egipcjanie odkryli dro d e i wynale li piec chlebowy. Grecy wypiekali ponad 70 gatunków pieczywa. W Rzymie, gdzie w I w. p.n.e. istnia o 300 piekar, wynaleziono m yn wodny i udoskonalono piece chlebowe. W redniowiecznej Polsce uprawiano ró ne zbo a: yto, proso, owies, j czmie, pszenic. Ziemi pod upraw orano rad ami lub p ugami. Dojrza e zbo a cinano sierpami. Do rozcierania ziaren na m k s u y y arna. Od XII wieku w ró nych cz ciach Polski stopniowo upowszechnia y si m yny i zacz o si rozwija piekarskie rzemios o. Najstarszy w Polsce cech piekarzy za o ono w Krakowie w 1260 roku na mocy przywileju ksi cia Boles awa Wstydliwego. pobrano z www.sqlmedia.pl Na podstawie: Ewa Sabelanka, W encyklopediach nie znajdziecie, Pozna 1981. 1. Historia chleba si ga czasów A. nowo ytnych. B. redniowiecza. C. prehistorycznych. D. staro ytno ci. 2. Piec chlebowy wynaleziono w A. Egipcie. B. Polsce. C. Grecji. D. Rzymie. 3. Do rozcierania ziaren zbó s u y y A. rad a. B. sierpy. C. arna. D. p ugi. 4. Pierwszy polski cech piekarzy powsta w A. pierwszej po owie XII wieku. B. drugiej po owie XII wieku. C. pierwszej po owie XIII wieku. D. drugiej po owie XIII wieku. P dy zbó s zako czone k osami lub wiechami. W k osach kwiaty, a potem ziarna, osadzone s wprost na odydze. W wiechach znajduj si na ko cach rozga zie. 5. Najbli ej m yna ro nie zbo e tworz ce wiechy. Które to zbo e? A. B. C. D. yto owies pszenica j czmie 6. Z m yna do piekarni jest 150 m. Ile to centymetrów na planie w skali 1 : 5000? A. 3 B. 2 C. 10 D. 7,5 7. Chleb wa y o 30 procent wi cej ni wzi ta do wypieku m ka. Ile wa y chleb upieczony z 5 kg m ki? A. 5,30 kg B. 6,50 kg C. 5,15 kg D. 3,50 kg 2
pobrano z www.sqlmedia.pl 8. Cztery prostopad o cienne foremki do pieczenia maj tak sam wysoko. Najwi cej ciasta chlebowego zmie ci si do foremki, której podstawa ma wymiary A. 25 cm 20 cm B. 20 cm 30 cm C. 15 cm 30 cm D. 25 cm 25 cm 9. Uczniowie kupili na biwak 3 jednakowe bochenki chleba. Zap acili za nie razem 4,05 z. Po namy le postanowili dokupi jeszcze 2 takie same bochenki. Ile jeszcze b d musieli dop aci? A. 1,35 z B. 2,70 z C. 6,75 z D. 8,10 z Kacper kupi chleb, który by pokrojony na równej wielko ci kromki i mia d ugi okres przydatno ci do spo ycia. Oto etykieta z opakowania tego chleba: Masa netto: 500 g Liczba kromek: 10 Chleb ytni Najlepiej spo y przed 31. 01. 2004 r. Warto energetyczna 100 g chleba: 154 kcal 100 g chleba zawiera przeci tnie: 30,0 g w glowodanów, 5,5 g bia ka, 1,5 g t uszczu, 9,0 g b onnika. 10. Chleb zosta kupiony 30. 09. 2003 r. Ile miesi cy najd u ej mo na go by o przechowywa zgodnie z zaleceniem na etykiecie? A. 3 B. 4 C. 7 D. 8 11. Które wyra enie prowadzi do obliczenia warto ci energetycznej 1 kromki kupionego chleba? A. 154:100 B. 500:10 C. (154 5):10 D. (154 10):5 12. Który diagram ilustruje zawarto substancji od ywczych w kupionym chlebie? A. B. C. D. masa [g] masa [g] masa [g] masa [g] 150 150 150 150 100 50 0 100 100 100 50 50 50 0 0 0 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 Oznaczenia: 1 w glowodany, 2 bia ko, 3 t uszcze, 4 b onnik. 13. Po niadaniu, zwykle dwadzie cia po siódmej, Michalina wysypywa a ptakom okruszki chleba. Którego dnia zrobi a to dopiero za dwana cie dziewi ta. O ile pó niej ni zwykle ptaki dosta y okruszki? A. 1 godz. 28 min B. 1 godz. 32 min C. 2 godz. 8 min D. 2 godz. 32 min 3
Chleb otaczano w Polsce od niepami tnych czasów niemal religijn czci i wielkim szacunkiem. Gdy przypadkiem upad na ziemi, podnoszono go i przepraszaj c ca owano. Kromk chleba dawano przy rozstaniu jako znak b ogos awie stwa na drog i zapowied szcz liwego powrotu. Chlebem i sol wita o si i wita po dzie dzisiejszy dostojnych i mi ych go ci oraz nowo e ców na progu ich mieszkania. Chlebem cz stuje si ubogich, skrzywdzonych, ebrz cych. Trafi te chleb do wielu przys ów i porzekade, np. Chleb najmocniej wi e, Gdzie chleb i woda, tam nie ma g oda. Na podstawie: Maria Lemnis, Henryk Vitry, W staropolskiej kuchni, Warszawa 1980. pobrano z www.sqlmedia.pl 14. Tekst mówi o A. smaku i gatunkach chleba. B. tradycjach i zwyczajach. C. znaczeniu przys ów. D. wierzeniach religijnych. 15. W którym przys owiu wyst puje uosobienie? A. Nic po chlebie, kiedy brak z bów. B. Chleb prac nabyty jest smaczny i syty. C. G odnemu chleb na my li. D. Chleb p acze, gdy go darmo je. Kamienny chleb (1) Na oknie bochen chleba le a napocz ty, Na li ciu kapu cianym, pulchny i p kni ty. (2) Szed drog g odny. Staje. Prosi gospodyni: Dajcie mi kromk, kromka ubytku nie czyni. (3) Jestem g odny, od wczoraj bez chleba i wody. A có to, czy chleb piek dla czyjej wygody? (4) Nie dam wam, ani my l dla was wstawa z awy! Fukn a gospodyni. Poszed, jaki wawy! (5) Za chwil sama sobie chleb ukroi wstaje, Ale nó w chleb nie wchodzi, kraja si nie daje. (6) Na oknie zamiast chleba zwyk y kamie le y, Cho jeszcze wczoraj ciasto rozczynia a w dzie y*. Anna Kamie ska * dzie a du e drewniane naczynie do przygotowywania ciasta na chleb 16. Celem zamieszczonego pod wierszem przypisu jest A. wskazanie róde informacji zawartych w tek cie. B. skomentowanie opisanych w utworze wydarze. C. obja nienie znaczenia u ytego w wierszu wyrazu. D. zwrócenie uwagi na poprawno zapisu wyrazu. 17. W której zwrotce wiersza rzeczywisto przemienia si w ba? A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 4
pobrano z www.sqlmedia.pl 18. Chleb w wierszu zamieni si w kamie, poniewa A. le a na oknie i sczerstwia. B. gospodyni odmówi a go g odnemu. C. gospodyni le rozczyni a ciasto. D. zosta za wcze nie napocz ty. 19. Które okre lenia charakteryzuj gospodyni bohaterk wiersza? A. Uczynna, zm czona, g odna. B. Pracowita, zapobiegliwa, uprzejma. C. Zaradna, go cinna, wawa. D. Sk pa, nieu yta, opryskliwa. 20. Jakie pouczenie wyp ywa z wiersza Anny Kamie skiej? A. Trzeba si dzieli z potrzebuj cymi. B. Nie warto prosi o pomoc i wsparcie. C. Powinno si przyjmowa okazan pomoc. D. Nie nale y pokazywa obcym swego dobytku. 21. Opowiedz swoimi s owami histori przedstawion w wierszu Kamienny chleb. U yj wyrazów okre laj cych charaktery i oceniaj cych zachowanie postaci. 5
W lokalnej gazecie z 31 marca 2004 roku ukaza si nast puj cy artyku : Niezwyk e wi towanie Ju za kilka dni mieszka cy ytniewa i okolic b d mogli podziwia i smakowa oko o 100 gatunków ró nego rodzaju chlebowych wypieków. W sobot 5 kwietnia na ytniewskim stadionie spotkaj si mistrzowie piekarskiego zawodu z ca ego województwa, by zaprezentowa swoje wyroby na corocznej wystawie pod nazw Chleb nasz powszedni. Niezwyk imprez uatrakcyjni liczne konkursy i wyst py zespo ów muzycznych. pobrano z www.sqlmedia.pl 22. Napisz krótkie og oszenie informuj ce o wystawie zapowiedzianej w artykule....... 23. W ród podanych w ramce nazw ro lin uprawnych odszukaj nazwy pi ciu zbó. Nast pnie podkre l je i wypisz w takiej kolejno ci, w jakiej wyst pi yby w s owniku lub encyklopedii. groch, proso, ziemniaki, yto, j czmie, rzepak, owies, buraki, pszenica 1.... 2.... 3.... 4.... 5.... 6
pobrano z www.sqlmedia.pl 24. Dzia ka ma kszta t i wymiary podane na rysunku. Rolnik posia na tej dzia ce pszenic. Z ka dego hektara zebra 4,5 tony pszenicy. Ile ton pszenicy zebra z ca ej dzia ki? Zapisz wszystkie obliczenia. 1 hektar = 10 000 m 2 250 m 400 m 450 m Odpowied : Rolnik zebra z ca ej dzia ki... tony pszenicy. 25. W piekarni by y sprzedawane tylko ca e bochenki chleba. Bochenek wa y 0,8 kg. Piekarz powiedzia, e sprzedano 250 kg chleba. Zapisz obliczenia wiadcz ce o tym, e piekarz nie poda dok adnej wagi sprzedanego chleba. 7
pobrano z www.sqlmedia.pl Brudnopis 8