KATARZYNA SZYMCZYK-MADEJ PROWADZENIE PKPIR PRZY UŻYCIU KOMPUTERA

KATARZYNA SZYMCZYK-MADEJ PROWADZENIE PKPIR PRZY UŻYCIU KOMPUTERA Kraków 2017

Spis treści konspektu: 1. Zakładanie firmy... 3 2. Ustawienia programowe... 3 2.1. Wprowadzanie danych firmy... 3 2.2. Parametry podatkowe i ubezpieczeniowe... 5 2.3. Słowniki... 5 2.4. Lista dokumentów... 7 2.5. Użytkownicy... 7 3. Okresy sprawozdawcze... 8 4. Kartoteki... 8 4.1. Kartoteka kontrahentów... 8 4.2. Kartoteka urzędów... 9 4.3. Kartoteka pracowników... 10 4.4. Kartoteka właścicieli... 11 4.5. Kartoteka pojazdów... 12 4.6. Kartoteka środków trwałych... 13 4.7. Kartoteka wyposażenia... 14 5. Wprowadzanie dokumentów do księgi przychodów i rozchodów... 14 5.1. Wprowadzanie dokumentów z podatkiem VAT... 14 5.2. Wprowadzanie dokumentów bez podatku VAT... 16 5.3. Poprawa błędnie wprowadzonych dokumentów... 17 5.4. Organizacja rozrachunków w programie... 18 5.5. Wprowadzanie stanu początkowego środków pieniężnych... 18 5.6. Wpłaty i wypłaty... 18 5.7. Płatności związane z dokumentami wprowadzanymi do KPiR... 19 5.8. Płatności przeterminowane - naliczanie odsetek... 20 5.9. Przykładowe księgowania dokumentów zakupu i sprzedaży... 21 6. Wprowadzanie rachunków dotyczących kosztów eksploatacji pojazdów... 23 7. Wprowadzanie operacji związanych ze środkami trwałymi... 25 7.1. Amortyzacja środków trwałych... 25 8. Wprowadzanie danych związanych z pracownikami... 26 8.1. Wprowadzenie wynagrodzenia... 26 8.2. Rozliczenie wynagrodzeń... 27 8.3. Wprowadzanie wynagrodzeń w koszty... 27 9. Wprowadzanie składek ZUS właściciela... 28 10. Zamknięcie miesiąca... 30 11. Rozliczenia podatkowe... 30 11.1. Deklaracje podatkowe firmy... 30 11.2. Deklaracje podatkowe właściciela... 31 11.3. Deklaracje podatkowe pracownika... 31 2

1. Zakładanie firmy Grupa w programie Symfonia Mała Księgowość Premium jest to zbiór firm powiązanych kapitałowo osobami właścicieli. W programie grupa jest traktowana, jako zamknięta całość. Ćwiczenie 1 Utwórz firmę o wybranej przez siebie nazwie. Aby założyć nową firmę należy: 1. Wybrać polecenie z paska narzędziowego Nowa. 2. Wybierz odsyłacz Kliknij aby przejść do okna zakładania nowej grupy firm. 3. W oknie Zakładanie nowej grupy firm wprowadzić wymagane informacje określające nazwy grupy i firmy oraz położenie baz danych grupy. Podaj NIP 675-000-63-46 4. Zapisać zmiany, korzystając z przycisku Utwórz nową grupę. Po zapisaniu zmian otworzy się okno z ustawieniami dla założonej firmy. 1. Wprowadź datę rozpoczęcia pracy z programem - pierwszy dzień bieżącego miesiąca, 2. Zapisz zmiany 3. Zamknij formatkę 2. Ustawienia programowe Ustawienia to zestaw definiowalnych parametrów stosowanych w programie dla jego poprawnego działania. 2.1. Wprowadzanie danych firmy Dane firmy w trakcie jej zakładania zostały uzupełnione jedynie w podstawowym zakresie. Z poziomu Ustawień można dodatkowo modyfikować te informacje. 3

Ćwiczenie 2 Wprowadź dane dotyczące założonej firmy 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Ustawienia 2. Po lewej stronie formatki wskaż katalog Firmy 3. Otwórz kartę swojej firmy klikając dwukrotnie na jej nazwie 4. Wybierz u góry formatki przycisk Edytuj 5. Uzupełnij kolejno opcje znajdujące się na zakładkach na dole formatki (Firma, Ewidencje, Adres, Inne). Informacje ogólne o firmie: firma jest obsługiwana w programie Symfonia Mała Księgowość początek pracy z programem pierwszy dzień bieżącego miesiąca firma dokonuje transakcji zakupu i sprzedaży tylko na rynku krajowym firma prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą o charakterze produkcyjno-usługowym uzyskany rodzaj uprawnienia - wpis do ewidencji działalności gospodarczej data wydania uprawnienia - 15 dzień poprzedniego miesiąca numer uprawnienia: 1/2016 organ wydający uprawnienie - Urząd Miasta Poznania data rozpoczęcia wykonywania działalności - pierwszy dzień bieżącego miesiąca firma ma status osoby fizycznej Informacje dotyczące ewidencji: firma prowadzi księgę przychodów i rozchodów zaliczki na podatek dochodowy - miesięczne rejestry VAT są prowadzone memoriałowo rozliczenie VATu - miesięczne odpisy amortyzacyjne środków trwałych miesięczne firma prowadzi pełne rozrachunki dodatkowo prowadzona jest ewidencja przebiegu pojazdów i karty przychodów pracowników Informacje dotyczące adresu: siedziba firmy to: 30-516 Poznań, ul. Zielona 25/34 Pozostałe informacje: firma posiada rachunek bankowy nr 534 w banku PKO S.A. urząd skarbowy właściwy dla rozliczeń: Urząd Skarbowy nr 1 w Poznaniu ZUS właściwy dla rozliczeń: ZUS Poznań, data powstania obowiązku opłacania składek ZUS - pierwszy dzień bieżącego miesiąca 4

Uwaga: dane urzędu skarbowego, ZUSu i właściciela uzupełnij później po wprowadzeniu danych do niezbędnych kartotek. 2.2. Parametry podatkowe i ubezpieczeniowe Dla poprawnego naliczania zaliczek na podatek dochodowy oraz ubezpieczeń istotne jest wprowadzenie poprawnych parametrów podatkowych i ubezpieczeniowych. Ćwiczenie 3 Wprowadź minimalną podstawę do naliczenia ubezpieczeń społecznych (sprawdź w Internecie jaka to jest aktualnie kwota). 1. Wybierz ikonkę Ustawienia 2. Otwórz po lewej stronie formatki katalog Podatki 3. Wskaż katalog Stawki ZUS 4. Wybierz po prawej stronie formatki pozycję minimalna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne 5. Wybierz u góry przycisk Edytuj 6. Wprowadź poprawną kwotę podstawy wymiaru składki 7. Zapisz zmiany Ćwiczenie 4 Wprowadź minimalną podstawę do naliczenia ubezpieczeń zdrowotnych (sprawdź w Internecie aktualną wysokość kwoty). 2.3. Słowniki Słownikiem w programie jest tabela zawierająca listę elementów jednego typu wraz z ich charakterystyką. Słownik umożliwia wypełnianie pól w różnych oknach programu z wykorzystaniem elementów słownika. 5

Ćwiczenie 5 Wprowadź przykładowe tytuły zdarzeń gospodarczych: 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Ustawienia 2. Po lewej stronie formatki otwórz katalog Słowniki 3. Ustaw się na opcji Opisy zdarzeń gospodarczych 4. Po prawej stronie formatki wybierz ikonkę Nowy 5. Wprowadź tytuł płatności Sprzedaż pieczywa 6. Zapisz zmiany 7. Czynności 5 i 6 powtórz aż do momentu wprowadzenia wszystkich tytułów zdarzeń. Tytuły zdarzeń gospodarczych: sprzedaż pieczywa sprzedaż ciast zakup materiałów produkcyjnych konserwacja maszyn czynsz załadunek i wyładunek materiału transport energia paliwo Ćwiczenie 6 Wprowadź przykładowe wydatki: paliwo, wymiana opon Ćwiczenie 7 Wprowadź przykładowe płatności: płatność podatku PIT, płatność podatku VAT Ćwiczenie 8 Wprowadź przykładowy cel przejazdu: Negocjacje handlowe Ćwiczenie 9 Wprowadź przykładową trasę przejazdu: Poznań-Warszawa-Poznań, długość trasy 640 km 6

Ćwiczenie 10 Wprowadź przykładowe miasta: Poznań, Swarzędz, Września, Piła. 2.4. Lista dokumentów W programie są zdefiniowane podstawowe dokumenty wewnętrzne i zewnętrzne. Ich listę można jednak wzbogacać o dodatkowe pozycje. Ćwiczenie 11 Dodaj do listy dokumentów Polecenie księgowania. 1. Wybierz ikonkę Ustawienia 2. Otwórz po lewej stronie formatki katalog Typy dokumentów 3. Wskaż katalog Typy zapisów 4. Wybierz po prawej stronie formatki ikonkę z plusem Nowy 5. Podaj dane dokumentu: skrót: PK charakter: koszty nazwa: polecenie księgowania rodzaj: koszty pozycja: KPIR 6. Zapisz zmiany 2.5. Użytkownicy Ćwiczenie 12 Dodaj siebie jako przykładowego użytkownika programu 1. Wybierz ikonkę Ustawienia 2. Wskaż po lewej stronie formatki katalog Użytkownicy 3. Wybierz po prawej stronie formatki ikonkę z plusem Nowy 4. Podaj kod użytkownika (np. swoje inicjały) oraz, poniżej, imię i nazwisko użytkownika 5. Zapisz zmiany Uwaga: Domyślnie użytkownik ma nadany komplet uprawnień. W przypadku ograniczenia mu praw należy skorzystać z przycisku Prawa użytkownika. 7

3. Okresy sprawozdawcze Okresem sprawozdawczym nazywany jest okres objęty kolejnym sprawozdaniem podatkowym składanym do Urzędu Skarbowego na podstawie obowiązujących przepisów. Dla podatników korzystających z uproszczonych form księgowości obsługiwanych przez program jest to miesiąc kalendarzowy, kwartał lub rok. Wyjątek stanowią niepełne miesiące rozpoczęcia lub zakończenia działalności. Program umożliwia zamykanie miesięcy, w celu zabezpieczenia przed przypadkową zmianą wprowadzonych zapisów. Bezpośrednia praca w programie dotyczy jednego roku kalendarzowego (aktywna może być dokumentacja księgowa jednego roku). Możliwe jest natomiast zdefiniowanie wielu lat i przełączanie między nimi. W nowo utworzonej firmie automatycznie tworzony jest rok sprawozdawczy będący odpowiednikiem bieżącego roku kalendarzowego. Ćwiczenie 13 Dodawanie kolejnego roku: 1. Wybierz z menu głównego opcję Funkcje 2. Wybierz opcję Wybór roku 3. Na formatce zatytułowanej Wybór roku wybierz przycisk Nowy 4. Pojawi się kolejny rok. Ćwiczenie 14 Miesiące sprawozdawcze: Program automatycznie tworzy miesiące od początku do końca roku. Miesiące poprzedzające okres utworzenia firmy mają status zamknięty. Kolejne miesiące są natomiast otwarte i można wprowadzać do nich zmiany. 4. Kartoteki 4.1. Kartoteka kontrahentów W celu ułatwienia pracy podczas wprowadzania dokumentów księgowych w programie wprowadzono kartotekę kontrahentów. Aby spełniała swoje zadanie, powinna zawierać listę kontrahentów firmy wraz z ich opisem. 8

Ćwiczenie 15 Wprowadź do kartoteki kontrahentów firmy, z którymi w bieżącym miesiącu były zawierane transakcje, jest to tylko część niezbędnych firm, pozostałych uzupełniaj na bieżąco przy okazji ewidencji dokumentów. Lista kontrahentów: Hotel Continental w Poznaniu, ul. Parkowa 101 Zakłady Zbożowo-Młynarskie PZZ we Wrześni, ul. Pszeniczna 37 Centrum Handlowe w Poznaniu, ul. Amazonki 33 Spedycja Krajowa w Poznaniu, ul. Węglowa 116 Sposób uzupełnienia kartoteki kontrahentów 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kontrahenci 2. Po prawej stronie formatki wybierz ikonkę z plusem Nowy kontrahent 3. Uzupełnij dane kontrahenta na obu formatkach, które go opisują (zakładki na dole o tytułach Kontrahent i Parametry) wymyślając niezbędne informacje. Uwaga wprowadź pełne dane tylko jednego kontrahenta. Przy pozostałych uzupełnij tylko nazwę i adres firmy. 4.2. Kartoteka urzędów Kartoteka urzędów zawiera informacje opisujące m.in. urzędy skarbowe i oddziały ZUS, za pośrednictwem, których rozliczane są firmy, właściciele i pracownicy zdefiniowani w programie. Ćwiczenie 16 Wprowadź dane urzędu skarbowego 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Urzędy 3. Pojawi się formatka Kartoteka urzędów 4. Wybierz po lewej stronie formatki ikonkę Nowy urząd 5. Uzupełnij dane Urzędu skarbowego nr 1 wprowadzając dowolne informacje na zakładkach Urząd oraz Parametry (w polu Typ rachunku bankowego wpisz PIT) 6. Zapisz zmiany 9

Ćwiczenie 17 Wprowadź dane ZUSu właściwego dla rozliczeń: ZUS Poznań. Pamiętaj teraz o uzupełnieniu danych firmy patrz ćwiczenie 2. 4.3. Kartoteka pracowników Pracownikami w rozumieniu programu są wszystkie osoby wykonujące jakiekolwiek zadania na rzecz firmy. Dotyczy to zatrudnionych na umowy o pracę i umowy cywilno-prawne, w tym umowy zlecenia na niewielkie kwoty rozliczane ryczałtowo. Program umożliwia ewidencjonowanie pracowników, ewidencjonowanie zawieranych z pracownikami umów, naliczanie, wypłacanie i księgowanie wypłat z umów oraz tworzenie dokumentacji umożliwiającej rozliczanie z Urzędami Skarbowymi i ZUS. W programie oddzielone są operacje rejestracji wynagrodzeń i składek ZUS od operacji ich wypłat i operacji księgowania. Wypłata wynagrodzeń netto, składek ZUS i zaliczek na podatek dochodowy dokonywana jest odrębnymi operacjami. Pozwala to na wskazanie dokładnej daty zapłaty każdego z tych zobowiązań, co ułatwia ustalenie kosztów poniesionych w danym miesiącu niezależnie od okresu, w którym zostały zarejestrowane. Ćwiczenie 18 Wprowadź dane pracownika przedsiębiorstwa: 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Pracownicy 3. Pojawi się formatka Kartoteka Pracowników 4. Wybierz po prawej stronie formatki ikonkę Nowy pracownik 5. Uzupełnij dane pracownika wprowadzając informacje na trzech zakładkach znajdujących się na dole: Pracownik, ZUS, Parametry 6. Zapisz zmiany Dane pracownika: Jan Kowalski, NIP 592-000-69-14, pracownik podlega wszystkim ubezpieczeniom od dnia - pierwszy dzień bieżącego miesiąca, pracownik nie ma prawa do emerytury ani renty, wymiar czasu pracy cały etat wykonywany zawód kierownik piekarni 10

wykształcenie średnie pozostałe dane uzupełnij według uznania Ćwiczenie 19 Wprowadź dane drugiego pracownika przedsiębiorstwa: Dane pracownika: Karolina Majewska, NIP 634-025-39-09, pracownik podlega wszystkim ubezpieczeniom od dnia - pierwszy dzień bieżącego miesiąca, pracownik nie ma prawa do emerytury ani renty, wymiar czasu pracy cały etat wykonywany zawód sekretarka wykształcenie średnie pozostałe dane uzupełnij według uznania 4.4. Kartoteka właścicieli Właścicielem w programie Symfonia Mała Księgowość jest osoba uzyskująca dowolnego rodzaju przychód, wymagający samodzielnego składania deklaracji i rozliczania zaliczek na podatek dochodowy. Ćwiczenie 20 Wprowadź swoje dane jako właściciela firmy. Aby wprowadzić nowego właściciela, należy: 1. Wybrać ikonkę Kartoteki 2. Wybrać pozycję Właściciele 3. Otworzy się okno Kartoteka właścicieli 4. Wybrać po prawej stronie okna przycisk z plusem Nowy właściciel 5. Uzupełnij dane na zakładce Właściciel 6. Uzupełnij dane na zakładce ZUS (w tytule ubezpieczenia należy wybrać: Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, właściciel podlega wszystkim ubezpieczeniom od dnia - pierwszy dzień bieżącego miesiąca) 7. Uzupełnij dane na zakładce Inne podając wymyślony numer rachunku bankowego i Urząd skarbowy nr 1. Zaznacz opcję Udziałowiec. 8. Zapisz zmiany 11

Ćwiczenie 21 Wprowadź udziały właściciela w firmie Piekarnia. 1. Otwórz kartę właściciela klikając dwukrotnie myszką na jego nazwisku 2. Wybierz ikonkę Informacje 3. Z listy wybierz opcję Źródła przychodów 4. Pojawi się formatka zatytułowana Udziały w firmie 5. Wybierz przycisk z plusem zatytułowany Nowy 6. Wybierz z listy swoją firmę 7. Wpisz 100 % udziałów w firmie 8. Zapisz zmiany Ćwiczenie 22 Ustal sposób opodatkowania właściciela 1. Otwórz kartę właściciela klikając dwukrotnie myszką na jego nazwisku 2. Wybierz ikonkę Informacje 3. Z listy wybierz opcję Sposób opodatkowania 4. Wskaż opodatkowanie według skali 5. Zapisz zmiany Pamiętaj teraz o uzupełnieniu danych firmy patrz ćwiczenie 2. 4.5. Kartoteka pojazdów Pod pojęciem pojazdów w programie mogą być rejestrowane wszystkie pojazdy wykorzystywane w działalności gospodarczej, które nie są zaliczone do środków trwałych firmy. Kartoteka pojazdów zawiera spis pojazdów, wykorzystywanych do prowadzonej działalności gospodarczej. Wprowadzenie pojazdu do kartoteki umożliwia rozliczanie jego przebiegu i napraw stanowiących koszty uzyskania przychodów firmy. W celu prawidłowego rozliczania pojazdów niezbędne jest wprowadzanie w odpowiednim terminie stawki przebiegu poszczególnych grup pojazdów. Pomocne w pracy z programem jest również wprowadzenie do słowników programu opisów wykorzystywanych w ewidencjonowaniu czynności związanych z wykorzystywaniem pojazdu do działalności gospodarczej. 12

Ćwiczenie 23 Wprowadź pojazd pracownika firmy, któremu zwracane są koszty przejazdów. 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Pojazdy 3. Pojawi się okno Kartoteka Pojazdów 4. Po lewej stronie okna wybierz ikonkę z zielonym plusem podpisaną Nowy pojazd 5. Uzupełnij dane pojazdu: Ford Mondeo, numer rejestracyjny TKNR129, właścicielem pojazdu jest pracownik Jan Kowalski. 6. Zapisz zmiany. 4.6. Kartoteka środków trwałych Program umożliwia ewidencjonowanie środków trwałych firmy, wyznaczanie amortyzacji według dopuszczanych przepisami metod oraz wprowadzanie naliczonych umorzeń w koszty działalności. Ćwiczenie 24 Wprowadź do kartoteki środek trwały: 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Środki trwałe 3. Otworzy się okno Rejestr środków trwałych 4. Po prawej stronie formatki wybierz przycisk Nowy 5. Uzupełnij dane na zakładce Środki trwałe korzystając z informacji: nazwa: lada chłodnicza numer KST: 568 wartość początkowa: 10.000 zł kwota nie podlegająca amortyzacji: 0 zł data przyjęcia do używania pierwszy dzień bieżącego miesiąca, data zakupu 29 dzień poprzedniego miesiąca numer dokumentu zakupu: FaVAT/123 6. Wybierz na dole formatki zakładkę Amortyzacja 7. Uzupełnij dane na zakładce korzystając z informacji: metoda amortyzacji: liniowa stawka amortyzacji 14%, współczynnik podwyższający 1,0 dotychczasowe umorzenie: 0 zł 13

8. Zapisz zmiany 9. Sprawdź jak wygląda plan amortyzacji korzystając z przycisku Informacje i opcji Plan amortyzacji. Ćwiczenie 25 Wprowadź samodzielnie drugi środek trwały korzystając z informacji: nazwa środka: zestaw komputerowy numer KST: 491 wartość początkowa: 8.000 zł kwota nie podlegająca amortyzacji: 0 zł data przyjęcia do używania pierwszy dzień bieżącego miesiąca, data zakupu 27 dzień poprzedniego miesiąca numer dokumentu zakupu: FaVAT/51 metoda amortyzacji: degresywna stawka amortyzacji 30%, współczynnik podwyższający 2,0 dotychczasowe umorzenie: 0 zł 4.7. Kartoteka wyposażenia Wyposażeniem są niskocenne składniki niezaliczone zgodnie z przepisami do środków trwałych. Są to przedmioty o wartości nieprzekraczającej określonej w przepisach i o przewidywanym okresie użytkowania do jednego roku. W programie możliwe jest ich ewidencjonowanie w sposób zgodny z przepisami. 5. Wprowadzanie dokumentów do księgi przychodów i rozchodów 5.1. Wprowadzanie dokumentów z podatkiem VAT Transakcje dokonywane przez przedsiębiorstwo mogą mieć związek z podatkiem VAT (np. faktury zakupu lub sprzedaży) lub nie (np. dokumenty wewnętrzne, wyciągi bankowe). Procedura wprowadzania obu tych typów dokumentów różni się trochę w programie. 14

Ćwiczenie 26 Wprowadź do programu informację o zawartej transakcji sprzedaży: faktura VAT nr 11 z pierwszego dnia bieżącego miesiąca na sprzedaż chleba dla Domu Towarowego ABC w Poznaniu, ul. Targowa 5 na wartość netto 756 zł 30 gr, 8% VAT. Płatność gotówką w momencie sprzedaży. 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Księga 2. Pojawi się formatka zatytułowana KPIR 3. Po prawej stronie formatki wybierz ikonkę Nowy zapis 4. Pojawi się formatka o tytule Zapisy w buforze 5. Formatka ta składa się z kilku zakładek, które opisane są na dole jako: Rejestr VAT, Księga, Płatności 6. Uzupełnij formatkę Rejestr VAT podając odpowiednio: rodzaj transakcji: Przychody numer dowodu: FVS11 dane kontrahenta: Dom Towarowy ABC datę wystawienia faktury opis zdarzenia kwotę netto przy stawce 8% - 756,30 zł 7. Wybierz na dole formatki zakładkę Księga 8. Wprowadź opis zdarzenia gospodarczego Sprzedaż pieczywa 9. Sprawdź czy kwota netto jest wprowadzona do odpowiedniej rubryki z tytułami przychodów (powinna być uzupełniona przy przychodach ze sprzedaży towarów i usług) 10. Wybierz na dole formatki zakładkę Płatności 11. Wybierz formę płatności Kasa 12. Kliknij dwukrotnie na kwocie do rozliczenia. 13. Pojawi się formatka, na której będzie przedstawiona edycja rozrachunku. 14. Wybierz na dole przycisk Operacje oraz opcję Rozlicz nową płatnością 15. Pojawi się formatka z opisem Nowy:Płatność. Podaj datę płatności pierwszy dzień bieżącego miesiąca, oraz kwotę wpłaty 16. Wybierz u góry ikonkę Wystaw dokument 17. Zamknij formatki płatności i rozrachunku korzystając z iksa w prawym górnym rogu formatek 15

18. Na zakładce Płatności pojawi się na dole wpis Rozliczono 19. Wybierz przycisk Księguj znajdujący się na górze formatki 20. Zapisany dokument powinien się pojawić na liście dokumentów w KPIR. Dodatkowo informacja o nim trafi również do Rejestru sprzedaży oraz do kartoteki Pieniądze. 5.2. Wprowadzanie dokumentów bez podatku VAT Ćwiczenie 27 Wprowadź do programu informację o zawartej transakcji zakupu usługi: Faktura nr 89 z pierwszego dnia bieżącego miesiąca za konserwację maszyn, wystawiony przez Zakład Usług Technicznych pana Feliksa Morskiego w Poznaniu, ul. Orla 208, o wartości usługi 500 zł (Zakład nie jest podatnikiem podatku VAT). Płatność uregulowana gotówką w dniu zakupu. 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Księga 2. Pojawi się formatka zatytułowana KPIR 3. Po prawej stronie formatki wybierz ikonkę Nowy zapis 4. Pojawi się formatka o tytule Zapisy w buforze 5. Formatka ta składa się z kilku zakładek, które opisane są na dole jako: Rejestr VAT, Księga, Płatności 6. Formatka Rejestr VAT nie jest nam potrzebna, aby ją zlikwidować należy wybrać w lewym dolnym rogu formatki przycisk Zapis oraz odznaczyć opcję Rejestr VAT i potwierdzić wybór przyciskiem OK. Po wykonaniu tej operacji zakładka Rejestr VAT powinna zniknąć. 7. Uzupełnij zakładkę Księga korzystając z informacji: rodzaj transakcji: Koszty numer dowodu: FVZ89 dane kontrahenta: Zakład Usług Technicznych opis zdarzenia data wystawienia rachunku typ kosztu: pozostałe wydatki kwota: 500 zł 8. Wybierz na dole zakładkę Płatności 9. Uzupełnij dane na formatce korzystając z informacji: 16

rodzaj płatności: Kasa termin płatności: pierwszy dzień miesiąca 10. Kliknij dwukrotnie na kwocie do rozliczenia rozliczenia. 11. Pojawi się formatka, na której będzie przedstawiona edycja rozrachunku. 12. Wybierz na dole przycisk Operacje oraz opcję Rozlicz nową płatnością 13. Pojawi się formatka z opisem Nowy:Płatność. Podaj datę płatności pierwszy dzień bieżącego miesiąca, oraz kwotę wypłaty 14. Wybierz u góry przycisk Wystaw dokument 15. Zamknij formatkę płatności korzystając z iksa w prawym górnym rogu formatki 16. Na zakładce Płatności pojawi się na dole wpis Rozliczono 17. Wybierz przycisk Księguj znajdujący się na górze formatki 18. Zapisany dokument powinien się pojawić na liście dokumentów w KPIR oraz w kartotece Pieniądze. 5.3. Poprawa błędnie wprowadzonych dokumentów Błędny zapis w księdze należy skorygować. Jeśli zapis jest wprowadzony tylko do bufora to można na nim poprawiać wszelkie dane, które uznamy za błędne (pod warunkiem, że usuniemy ewentualne wcześniejsze rozliczenia). Jeśli zapis został wprowadzony do ksiąg to jego poprawa nie jest możliwa. Taki zapis można ewentualnie anulować (będzie widniał na liście zapisów jako pozycja przekreślona, lecz nie będzie brany pod uwagę w rozliczeniach) lub usunąć (zostanie skasowany z listy zapisów i również nie będzie brany pod uwagę w rozliczeniach). Po anulowaniu lub usunięciu zapisu wprowadzamy go już poprawnie. Ćwiczenie 28 Anuluj obie transakcje wprowadzone poprzednio. Wybierz w menu głównym ikonkę Księga 1. Wskaż fakturę sprzedaży 2. W prawym dolnym rogu formatki wybierz ikonkę Operacje 3. Wskaż opcję Anulowanie pozycji 4. Pojawi się komunikat informujący o tym, że jest to operacja nieodwracalna 5. Zaakceptuj przyciskiem OK. Uwaga: Zwróć uwagę, że transakcja sprzedaży została anulowana również w rejestrze sprzedaży. Na liście płatności występują jednak ciągle pozycje. Usuń je zaczynając od dokumentu wypłaty. 17

5.4. Organizacja rozrachunków w programie Przy wystawianiu dokumentu handlowego, oprócz przekazania towaru czy też wykonania usługi, występuje zawsze równolegle transakcja pieniężna, polegająca na przekazaniu pieniędzy w formie gotówki, czeku, karty płatniczej, itp. lub zarejestrowaniu przyszłej zapłaty. Formy płatności, typy płatności oraz słownik walut i kursy walutowe są definiowane przy pomocy funkcji dostępnych w Ustawieniach. Stan i przepływ pieniędzy w programie, czyli informacje o wszystkich dokonanych oraz należnych wpłatach i wypłatach pieniężnych, są rejestrowane w kartotece Pieniądze. 5.5. Wprowadzanie stanu początkowego środków pieniężnych Stany początkowe różnych składników majątkowych muszą być wprowadzone przed wprowadzaniem zdarzeń gospodarczych do KPiR. Ćwiczenie 29 Wprowadź stan początkowy środków na rachunku bankowym firmy - 10.000 zł z pierwszego dnia bieżącego miesiąca 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Pieniądze 2. Otworzy się formatka Kartoteka pieniędzy 3. Wybierz przycisk Wpłata 4. Wybierz typ płatności przelew obcy 5. Wpisz kwotę początkową 10.000 zł 6. Wybierz przycisk Wystaw dokument Ćwiczenie 30 Wprowadź stan początkowy środków w kasie - 7.000 zł z pierwszego dnia bieżącego miesiąca. 5.6. Wpłaty i wypłaty Rejestracja przepływu pieniędzy dokonuje się za pomocą dokumentów płatności. W programie można wystawiać dokumenty płatności o charakterze wpłaty lub wypłaty gotówkowej, bankowej oraz innej. To, jaki dokument płatności możemy wystawić zależy od rejestru pieniężnego, w którym chcemy go umieścić. 18

Ćwiczenie 31 Wprowadź w dniu dzisiejszym przelew środków z rachunku bankowego firmy na rzecz właściciela - 1.000 zł 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Pieniądze 2. Otworzy się formatka Kartoteka pieniędzy 3. Po prawej stronie formatki wskaż rejestr Bank 4. Wybierz przycisk Wypłata 5. Wybierz typ płatności przelew własny 7. Wpisz w opisie: wypłata na rzecz właściciela 8. Wpisz kwotę 1.000 zł 9. Wpisz ponownie 1000 zł w kwocie rozliczenia do wcześniejszego przelewu na 10.000 zł 10. Wybierz przycisk Wystaw dokument 11. Wypłata powinna się pojawić na liście 5.7. Płatności związane z dokumentami wprowadzanymi do KPiR Ćwiczenie 32 Wprowadź fakturę sprzedaży według następujących wytycznych: faktura VAT nr 12 z pierwszego dnia bieżącego miesiąca na sprzedaż pieczywa dla prywatnego sklepu pani Antoniny Wareckiej w Swarzędzu, ul. Meblowa 17 na wartość netto 540 zł 60 gr plus 8% VAT. Płatność ma być zrealizowana przelewem bankowym na drugi dzień po dokonaniu transakcji. (pamiętaj aby podać tylko datę płatności ale nie wprowadzaj wpłaty). Ćwiczenie 33 Wprowadź płatność częściową od Pani Antoniny Wareckiej w kwocie 200 zł. Wpłata miała miejsce drugiego dnia miesiąca. 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Pieniądze 2. Otworzy się formatka Kartoteka pieniędzy 3. Po prawej stronie formatki wskaż rejestr Bank 4. Na liście będzie widoczna kwota należności od Pani Antoniny 5. Kliknij dwukrotnie na tej należności w celu otwarcia planszy rozrachunków 19

6. Zwróć uwagę, że płatność ta figuruje jako należność 7. Wybierz przycisk na dole Operacje - Rozlicz nową płatnością 8. Program proponuje maksymalną kwotę rozliczenia, zmień ją na wpłacone 200 zł 9. Wybierz przycisk Wystaw dokument 10. Zamknij planszę wpłaty 11. Na liście wpłat pojawi się kwota 200 zł, na dole formatki natomiast widoczna będzie pozostała część płatności 12. Zamknij formatkę rozrachunku 5.8. Płatności przeterminowane - naliczanie odsetek Na podstawie Kodeksu Cywilnego przedsiębiorca ma prawo naliczyć odsetki od przeterminowanych należności, a do tego wystawić notę odsetkową i wysłać ją do dłużnika. Program automatycznie nalicza odsetki i przygotowuje notę odsetkową. Ćwiczenie 34 Nalicz notę odsetkową od przeterminowanej należności od Pani Antoniny Wareckiej 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Pieniądze 2. Otworzy się formatka Kartoteka pieniędzy 3. Po prawej stronie formatki wskaż rejestr Bank 4. Wskaż na liście należność od Pani Antoniny 5. Wybierz na dole przycisk Operacje 6. Wybierz z listy opcję Naliczanie odsetek 7. Pojawią się standardowe ustawienia noty, zaakceptuj je przyciskiem Nalicz 8. Pojawi się naliczona kwota odsetek 9. Zaznacz opcję Zapisz w buforze 10. Wybierz przycisk Wystaw 11. Pojawi się wydrukowana nota odsetkowa 12. Zamknij notę 13. Sprawdź czy na liście płatności pojawiła się dodatkowa należność z tytułu odsetek 14. Sprawdź czy w buforze Księgi pojawił się dodatkowy wpis obrazujący przychód z tytułu odsetek 15. Zaakceptuj formatkę przyciskiem OK 20

5.9. Przykładowe księgowania dokumentów zakupu i sprzedaży Ćwiczenie 35 Wprowadź do programu następujące transakcje mające miejsce w pierwszym dniu bieżącego miesiąca w Twojej firmie. Uwaga: Płatności gotówkowe są regulowane w dniu wystawienia dokumentu. Płatności bankowe nie są regulowane. 1.Faktura VAT nr 14 na sprzedaż pieczywa dla Centrum Handlowego w Poznaniu, ul. Amazonki 33 na wartość netto 1.107 zł 40 gr plus 8% VAT. Płatność zrealizowana przelewem w dniu 20 b.m. 2. Zakup mąki produkcyjnej z Zakładów Zbożowo-Młynarskich PZZ we Wrześni, ul. Pszeniczna 37, wg faktury VAT nr 212 o wartości zakupu netto 4.876 zł plus 8% VAT. Płatność będzie uregulowana przelewem w dniu 6 bieżącego miesiąca. 3. Faktura VAT nr 60 za malowanie hali produkcyjnej, wystawiony przez Zakład Usług Technicznych, o wartości usług 935 zł (Zakład nie jest podatnikiem podatku VAT). Płatność przelewem w dniu 10 b.m. 4. Faktura VAT nr 13 na sprzedaż wyrobów cukierniczych dla Hotelu Continental w Poznaniu, ul. Parkowa 101 na wartość netto 1.521 zł 25 gr plus 8% VAT. Płatność uiszczona w gotówce w dniu dokonania transakcji. 5.Wyciąg bankowy nr 60/2 z przekazania odsetek od środków na rachunek bankowy w kwocie 350 zł w Banku Przemysłowo- Handlowym w Poznaniu. 6. Faktura VAT nr 16 na sprzedaż pieczywa i ciastek dla Hotelu Continental w Poznaniu, ul. Parkowa 101 na wartość netto 1.238 zł 50 gr plus 8% VAT. Płatność gotówką. 7. Zakup drożdży piekarskich z Centrum Handlowego w Poznaniu, wg faktury VAT nr 478 o wartości zakupu 510 zł 75 gr plus 23% VAT. Płatność gotówką. 8. Faktura VAT nr 15 za czynsz dzierżawy lokalu sklepowego z pełnym wyposażeniem za bieżący miesiąc wystawiony przez Centrum Handlowe w Poznaniu, na kwotę netto 2.250 zł plus 23% VAT. Zapłacono gotówką. 21

9. Usługa spedycyjna załadunku i wyładunku mąki zakupionej we Wrześni wykonana przez firmę Spedycji Krajowej w Poznaniu, ul. Węglowa 116, wg faktury VAT nr 618 o wartości usługi 205 zł 80 gr plus 23% VAT. Płatność przelewem 27 b.m. 10.Faktura VAT nr 19 na sprzedaż wyrobów cukierniczych nietrwałych dla Centrum Handlowego w Poznaniu na wartość netto 1.007 zł 25 gr plus 23% VAT. Płatność przelewem 17 b.m. 11. Zakup oleju z Zakładów Przemysłu Olejarskiego w Kruszwicy, ul. Wiślana 66, wg faktury VAT nr 2014 o wartości netto 650 zł 20 gr plus 8% VAT. Płatność gotówką. 12. Zakup jaj, sera, masła i owoców ze sklepu prywatnego pana Czesława Stoczka wg faktury nr 27 o wartości zakupu 440 zł (sprzedawca nie jest podatnikiem podatku VAT). Płatność gotówką. 13. Usługa transportowa przy przewozie zakupionej mąki z Mławy wykonana przez firmę Spedycji Krajowej w Poznaniu, wg faktury VAT nr 78 o wartości usługi netto 915 zł plus 23% VAT. Płatność przelewem 4 b.m. 14. Zakup przypraw i dodatków piekarskich i ciastkarskich z Centrum Handlowego w Poznaniu, wg faktury VAT nr 2182 o wartości zakupu netto 5.334 zł 15 gr plus 23% VAT. Płatność przelewem 4 b.m. 15. Faktura nr 38 za naprawę dzielarki, wystawiony przez Zakład Usług Technicznych pana Feliksa Morskiego w Poznaniu, ul. Orla 208 o wartości usługi 486 zł 40 gr (Zakład nie jest podatnikiem podatku VAT). Płatność gotówką. 16. Faktura VAT nr 002/ST dla pana Hilarego Klępy w Kole, ul. Okrężna 32 za używane blachy do wypieku ciast o wartości netto 180 zł plus 23% VAT. Płatność gotówką. 17. Faktura VAT nr 00485 za zużycie energii elektrycznej, wystawiona przez Zakład Energetyczny w Poznaniu, ul. Polna 287, o wartości netto 2.468 zł plus 23% VAT. Płatne przelewem w dniu 28 b.m. 18. Faktura VAT nr 0008765 za telefony, wystawiona przez Telekomunikację Polską S.A. Oddział w Poznaniu, ul. Łąkowa 88, o wartości netto 920 zł gr plus 23% VAT, zapłacono gotówką. 22

19. Faktura VAT nr 801 na zakup młynka do cukru pudru, wystawiona przez Dom Towarowy ABC w Poznaniu, o wartości zakupu netto 250 zł plus 23% VAT. Płatność gotówką. 20. Faktura VAT nr 803 na sprzedaż ciasta dla Domu Towarowego ABC w Poznaniu, o wartości zakupu netto 30.000zł plus 23% VAT. Płatność gotówką. 21. Faktura VAT nr 615 na zakup zestawu urządzeń do produkcji tortów, wystawiona przez Dom Towarowy ABC w Poznaniu, o wartości zakupu 1.260 zł plus 23% VAT. Zapłacono gotówką. 6. Wprowadzanie rachunków dotyczących kosztów eksploatacji pojazdów Koszty przejazdów Ćwiczenie 36 Jan Kowalski odbył delegację służbową. Trasa przejazdu Poznań -Warszawa -Poznań. Cel przejazdu - negocjacje handlowe. Data delegacji pierwszy dzień bieżącego miesiąca. 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Pojazdy 3. Pojawi się formatka zatytułowana Kartoteka pojazdów 4. Wskaż po lewej stronie formatki pojazd Ford Mondeo 5. Wybierz po prawej stronie formatki zakładkę Przejazdy 6. Wybierz u góry ikonkę z plusem Nowy 7. Uzupełnij formatkę podając dane z przykładu 8. Zapisz zmiany 9. Zamknij formatkę 23

Koszty eksploatacji pojazdów Ćwiczenie 37 Jan Kowalski przedstawił fakturę za paliwo zużyte w trakcie podróży. Kwota faktury 450 zł. Numer faktury Fa123. Data wystawienia faktury z pierwszego dnia bieżącego miesiąca. 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Pojazdy 3. Pojawi się formatka zatytułowana Kartoteka pojazdów 4. Wskaż po lewej stronie formatki pojazd Ford Mondeo 5. Wybierz po prawej stronie formatki zakładkę Rachunki 6. Wybierz u góry ikonkę z plusem Nowy 7. Uzupełnij formatkę podając dane z przykładu 8. Zapisz zmiany 9. Zamknij formatkę Księgowanie kosztów eksploatacji pojazdów i kosztów przejazdów Koszty związane z eksploatacją pojazdów powinny znaleźć się w księdze przychodów i rozchodów. Należy jednak pamiętać, że "kilometrówka" jedynie wyznacza limit wydatków, a do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć (do wysokości tego limitu) tylko wydatki faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodów i odpowiednio udokumentowane. Tak więc w naszym przykładzie do kosztów uzyskania przychodów zostanie zaliczona jedynie kwota 450 zł. Ćwiczenie 38 Zaksięguj rachunek za paliwo przedstawiony przez Jana Kowalskiego 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Pojazdy 3. Pojawi się formatka zatytułowana Kartoteka pojazdów 4. Wskaż po lewej stronie formatki pojazd Ford Mondeo 5. Wybierz po prawej stronie formatki zakładkę Rachunki 6. Wybierz na dole formatki ikonkę Operacje 7. Wybierz opcję z listy Księgowanie 8. Zatwierdź przyciskiem OK 9. Sprawdź w Księdze czy pojawił się nowy zapis dotyczący tego rachunku 24

7. Wprowadzanie operacji związanych ze środkami trwałymi 7.1. Amortyzacja środków trwałych Z użytkowanymi środkami trwałymi są związane odpisy amortyzacyjne. Program ustala je i księguje automatycznie. Ćwiczenie 39 Zaksięguj amortyzację lady chłodniczej 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Środki trwałe 3. Otworzy się okno Rejestr środków trwałych 4. Po prawej stronie formatki wskaż środek trwały - lada chłodnicza 5. Wybierz na dole ikonkę Operacje 6. Wybierz z listy opcję Księgowanie amortyzacji 7. Wskaż datę księgowania jako pierwszy dzień następnego miesiąca 8. Wybierz przycisk Księguj 9. Program pokaże formatkę z obliczoną kwotą amortyzacji 10. Zatwierdź obliczenia przyciskiem Księguj 11. Zwróć uwagę, że wartość netto amortyzowanej lady zmniejszyła się o kwotę odpisu umorzeniowego 12. Sprawdź w KPiR czy odpis został wprowadzony Ćwiczenie 40 Zaksięguj analogicznie amortyzację zestawu komputerowego. Ćwiczenie 41 Sporządź zestawienie dotychczas wykonanych odpisów amortyzacyjnych 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Środki trwałe 3. Otworzy się okno Rejestr środków trwałych 25

4. Po prawej stronie formatki zaznacz w blok oba środki trwałe (korzystając z lewego klawisza myszy i przycisku Ctrl) 5. Wybierz na dole formatki przycisk Zestawienia 6. Wybierz opcję Wykonaj raport 7. Wskaż nazwę raportu Amortyzacja wykonana 8. Zaakceptuj przyciskiem OK. 8. Wprowadzanie danych związanych z pracownikami 8.1. Wprowadzenie wynagrodzenia Ćwiczenie 42 Nalicz wynagrodzenie za pracę przysługujące Janowi Kowalskiemu. 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Pracownicy 3. Pojawi się formatka Kartoteka Pracowników 4. Otwórz kartę Jana Kowalskiego klikając dwukrotnie na jego nazwisku 5. Wybierz, u góry formatki, ikonkę Informacje 6. Wybierz z listy opcję Wynagrodzenia 7. Pojawi się formatka o tytule Wynagrodzenia wszystkie 8. Wybierz na formatce ikonkę z plusem Nowe 9. Wybierz z listy opcję Z umowy o pracę 10. Wybierz ikonkę Składniki wynagrodzenia 11. Wskaż opcje wynagrodzenie zasadnicze i premia miesięczna 12. Zatwierdź wybrane opcje przyciskiem OK 13. Wpisz numer umowy o pracę: 1/Kowal 14. Wpisz kwotę wynagrodzenia zasadniczego - 3000 zł, oraz premii 1000 zł 15. Program dokona obliczenia kwoty do wypłaty 16. Zapisz zmiany 26

8.2. Rozliczenie wynagrodzeń Aby wynagrodzenie i związane z nim elementy mogły być ujęte w kosztach należy je uregulować. Po wprowadzeniu do programu informacji o naliczonym wynagrodzeniu program automatycznie umieszcza płatności związane z tym naliczeniem w kartotece Pieniędzy. Ćwiczenie 43 Dokonaj wypłaty wynagrodzenia za pracę Janowi Kowalskiemu. 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Pieniądze 2. Po prawej stronie formatki pojawi się lista płatności 3. Otwórz płatność zatytułowaną Wynagrodzenie Kowalski (kwota do wypłaty) klikając na niej dwukrotnie 4. Wybierz przycisk na dole zatytułowany Operacje - Rozlicz nową płatnością 5. Pojawi się pasek rozliczenia na którym program domyślenie uzupełnia maksymalną kwotę płatności 6. Podaj datę wypłaty pierwszy dzień bieżącego miesiąca 7. Wybierz u góry przycisk Wystaw dokument 8. Zamknij formatki 9. Na liście płatności wynagrodzenie Kowalskiego jest już teraz wypisane czarną a nie niebieską czcionką co znaczy, że mamy tu do czynienia z płatnością uregulowaną 10. Zapisz zmiany 8.3. Wprowadzanie wynagrodzeń w koszty Ćwiczenie 44 Wprowadź w koszty wynagrodzenie Kowalskiego: 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Pracownicy 3. Pojawi się formatka Kartoteka Pracowników 4. Ustaw się na nazwisku Jan Kowalski 5. Wybierz na dole ikonkę Operacje 6. Wskaż opcję Księgowanie wynagrodzeń 7. Wybierz przycisk Księguj 27

8. Program znajdzie wynagrodzenie do wypłaty Kowalskiego 9. Zatwierdź księgowanie przyciskiem Księguj 10. Zaakceptuj komunikat przyciskiem OK. 11. Sprawdź w Księdze czy zostało w niej ujęte księgowane wynagrodzenie Ćwiczenie 45 Wprowadź w koszty ZUS pracodawcy odprowadzany od wynagrodzenia Kowalskiego. Postępujemy tu analogicznie jak w przypadku wynagrodzenia do wypłaty wykonując kroki: rozliczenia i księgowania. Jako termin płatności podaj pierwszy dzień bieżącego miesiąca. Ćwiczenie 46 Wykonaj wszystkie kroki związane z naliczaniem wynagrodzeń wprowadzając wynagrodzenie dla sekretarki - Karoliny Majewskiej. Osoba ta pobiera wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 2000 zł. Dodatkowo została z nią zawarta umowa zlecenia (koszty uzyskania przychodu to 50%) na dodatkowe prace. Wynagrodzenie z tego tytułu - 1000 zł - objęte jest wszystkimi składkami ubezpieczeniowymi. Pamiętaj o zaksięgowaniu wynagrodzenia i wszystkich obciążeń z nim związanych. 9. Wprowadzanie składek ZUS właściciela Naliczanie składek Ćwiczenie 47 Nalicz składki ZUS właściciela wiedząc, że odprowadza je on na minimalnym poziomie. 1. Wybierz ikonkę Kartoteki 2. Wybierz pozycję Właściciele 3. Otworzy się okno Kartoteka właścicieli 4. Po prawej stronie formatki kliknij dwa razy na nazwisku właściciela 5. Otworzy się karta właściciela 6. Przejdź na zakładkę ZUS 7. Wybierz przycisk Edytuj 8. Zaznacz opcję Obliczaj składki ZUS według minimalnej podstawy wymiaru i Zapisz zmiany 9. Wybierz ikonkę Informacje 10. Wybierz opcję Składki ZUS 28

11. Wybierz przycisk Nowe 12. Wybierz przycisk Składki ZUS, zaznacz do naliczenia wszystkie typy składek, zaakceptuj przyciskiem OK. 13. Wprowadź datę zapłaty składek - dzień dzisiejszy 14. Program powinien obliczyć składki zgodnie z minimalną podstawą wymiaru 15. Zapisz zmiany Regulacja składek Naliczone składki ZUS właściciela podobnie jak składki pracowników są automatycznie umieszczane w kartotece Pieniądze. Ćwiczenie 48 Ureguluj wszystkie składki ubezpieczeniowe właściciela. Wskazując jako datę płatności pierwszy dzień bieżącego miesiąca. Wprowadzanie składek ZUS właściciela w koszty Ćwiczenie 49 Wprowadź w koszty składki ZUS właściciela: 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Kartoteki 2. Wybierz z listy opcję Właściciele 3. Pojawi się formatka Kartoteka Właścicieli 4. Ustaw się na nazwisku właściciela 5. Wybierz na dole ikonkę Operacje 6. Wskaż opcję Księgowanie składek ZUS 7. Wybierz przycisk Księguj 8. Program znajdzie składki ZUS nadające się do ujęcia w kosztach (będzie to składka na Fundusz Pracy, pozostałe składki nie stanowią kosztów, zmniejszają jedynie dochód lub podatek) 9. Zatwierdź księgowanie przyciskiem Księguj 10. Zaakceptuj komunikat przyciskiem OK. 11. Sprawdź w Księdze czy została w niej ujęta księgowana składka 29

10. Zamknięcie miesiąca Aby poprawnie przygotować deklaracje i inne raporty przygotowywane przez program właściwe jest wcześniejsze zamknięcie okresu sprawozdawczego, którego one dotyczą. Ćwiczenie 50 Zamknij pierwszy miesiąc działalności przedsiębiorstwa 1. Wybierz z menu głównego opcję Funkcje 2. Wybierz opcję Status miesiąca 3. Wskaż po lewej stronie miesiąc 4. Wskazuj po prawej stronie kolejne ewidencje prowadzone dla miesiąca i wybieraj przycisk Zamknij 5. Przy zamkniętych ewidencjach pojawi się znaczek fajki. 11. Rozliczenia podatkowe Program umożliwia przygotowanie, na podstawie zaewidencjonowanych danych, wymaganych przepisami deklaracji podatkowych składanych w imieniu firmy, właścicieli oraz przygotowywanych dla pracowników. 11.1. Deklaracje podatkowe firmy Deklaracje podatkowe należące do opisanej poniżej grupy związane są z rozliczaniem pojedynczej firmy. Program zapewnia przygotowanie plików deklaracji (w formacie XML) zgodnie ze schematami określonymi w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie struktury logicznej deklaracji i podań, sposobu ich przesyłania oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone. Deklaracje mogą być wystawione z okna Kartoteka deklaracji podatkowych lub z okna opisu firmy. Do eksportu deklaracji do plików XML służy polecenie Eksport danych w oknie Kartoteka deklaracji podatkowych). Ćwiczenie 51 Przygotuj Deklarację PIT-4R 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Deklaracje 2. Pojawi się formatka Kartoteka deklaracji podatkowych 30

3. Wybierz po prawej stronie formatki przycisk z plusem Nowa deklaracja 4. Wybierz z listy wzór PIT - 4 R i zaakceptuj OK. 5. Pojawi się formatka z danymi deklaracji do wydruku, zaakceptuj OK. 6. Na monitorze pojawi się tryb edycji żądanej deklaracji 7. Wybierz u góry przycisk Drukuj i opcję Deklarację 8. Pojawią się parametry wydruku, zaakceptuj je OK. 9. Pojawią się parametry nadruku pól, zaakceptuj je OK. 10. Na monitorze powinna pojawić się gotowa deklaracja. Ćwiczenie 52 Przygotuj Deklarację VAT-7 11.2. Deklaracje podatkowe właściciela Za pomocą deklaracji tej grupy rozlicza się z urzędem skarbowym właściciel (osoba fizyczna) a nie firma. Ćwiczenie 53 Przygotuj Deklarację PIT - 36 Uwaga: Zwróć uwagę, że składki na ubezpieczenia społeczne właściciela pojawiły się jako odliczenie od dochodu, natomiast składki na ubezpieczenie zdrowotne pojawił się jako odliczenie od podatku. 11.3. Deklaracje podatkowe pracownika Deklaracje podatkowe należące do opisanej poniżej grupy są związane z pojedynczym pracownikiem. Po sporządzeniu każdej z tych deklaracji jedna kopia powinna być przekazana pracownikowi. Za pomocą deklaracji tej grupy rozlicza się z urzędem skarbowym firma. Pracownik powinien wykorzystać dane z tych deklaracji do osobistych rocznych rozliczeń z urzędem skarbowym. Ćwiczenie 54 Przygotuj Deklarację PIT - 2 dla Jana Kowalskiego. 31

Ćwiczenie 55 Uwaga: Aby deklaracja była poprawnie przygotowana należy wcześniej zaksięgować wszystkie wynagrodzenia pracownika w roku. Przygotuj Deklarację PIT - 11 dla Jana Kowalskiego. Ćwiczenie 56 Przygotuj wydruk Podatkowej księgi Przychodów i rozchodów 1. Wybierz z menu głównego ikonkę Księga 2. Wybierz po prawej stronie formatki przycisk Zestawienia 3. Wybierz opcję Wykonaj raport 4. Wskaż nazwę raportu Wydruk KPiR jednostronny 5. Zaakceptuj przyciskiem OK 6. Wskaż bieżący miesiąc jako okres objęty raportem 7. Zaakceptuj przyciskiem OK 32

Ćwiczenie 57 1.Utwórz firmę o wybranej przez siebie nazwie. 2. Informacje ogólne o firmie: firma jest obsługiwana w programie Symfonia Mała Księgowość firma w ramach swojej działalności zajmuje się głównie doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego i oprogramowania. Drugą częścią działalności firmy są usługi związane z tłumaczeniami z języka angielskiego. Właściciel wynajmuje też małe mieszkanie, uzyskując z tego tytułu comiesięczny czynsz. początek pracy z programem pierwszy dzień bieżącego miesiąca firma dokonuje transakcji zakupu i sprzedaży tylko na rynku krajowym firma prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą o charakterze handlowo-usługowym uzyskany rodzaj uprawnienia - wpis do ewidencji działalności gospodarczej data wydania uprawnienia - 15 dzień poprzedniego miesiąca organ wydający uprawnienie - Urząd Miasta Krakowa data rozpoczęcia wykonywania działalności - pierwszy dzień bieżącego miesiąca firma ma status osoby fizycznej Informacje dotyczące ewidencji: firma jest opodatkowana na zasadzie ryczałtu, zaliczki na podatek dochodowy - kwartalnie firma nie jest podatnikiem podatku VAT firma nie prowadzi ewidencji pojazdów, pracowników i środków trwałych, nie są również kontrolowane rozrachunki. Informacje dotyczące adresu: siedziba firmy to: 30-516 Kraków, ul. Polna 5/34 Pozostałe informacje: firma posiada rachunek bankowy nr 534 w banku PKO S.A. urząd skarbowy właściwy dla rozliczeń: Urząd Skarbowy nr 1 w Krakowie ZUS właściwy dla rozliczeń: ZUS Kraków, data powstania obowiązku opłacania składek ZUS - pierwszy dzień bieżącego miesiąca 3. Zmodyfikuj parametry programu wprowadzając aktualną stawkę ubezpieczenia rentowego (sprawdź w internecie jej obecny poziom). 4. Uzupełnij słownik miast podając następujące miejscowości: Kraków, Wieliczka, Niepołomice, Zielonki. 5. Wprowadź swoje dane jako jedynego właściciela firmy. 33

Dane właściciela: osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, bez prawa do emerytury lub renty i bez orzeczenia o niepełosprawności, wszystkie składki ubezpieczeniowe są odprowadzane od minimalnej podstawy wymiaru tych składek, obowiązek ubezpieczenia powstał w pierwszym dniu bieżącego miesiąca, konto bankowe w banku BPH, numer 345, zaliczki na podatek dochodowy są odprowadzane do US nr 1 w Krakowie. 6. Wprowadź dane kontrahentów potrzebnych w zadaniu. 7. Nalicz składki ZUS właściciela. 8. Wprowadź dokumenty, sprawdzając jednocześnie jaką stawką ryczałtu należy objąć poszczególne przychody, (wszystkie transakcje miały miejsce w pierwszym dniu b.m.): Faktura nr 1 na kwotę 800 zł za tłumaczenie dokumentów, kontrahent UEK w Krakowie, ul. Rakowicka 27. Faktura nr 2 na kwotę 150 zł za tłumaczenie dokumentów, kontrahent WSH w Krakowie, ul. Karmelicka 15. Faktura nr 3 na kwotę 3 500 zł z tytułu doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego, kontrahent UEK w Krakowie, ul. Rakowicka 27. Faktura nr 4 na kwotę 80 zł za tłumaczenie dokumentów, kontrahent UEK w Krakowie, ul. Rakowicka 27. Faktura nr 5 na kwotę 2000 zł z tytułu wynajmu mieszkania. Najemca Jan Kowalski, Kraków ul. Polna 5. Faktura nr 6 na kwotę 115 zł za tłumaczenie dokumentów, kontrahent WSH w Krakowie, ul. Karmelicka 15. WB nr 1 na kwotę 10000 zł z tytułu odszkodowania z PZU S.A. za szkody powstałe w wyniku wypadku samochodowego (środek trwały był wykorzystywany do celów działalności gospodarczej). Faktura nr 7 na kwotę 12000 zł z tytułu sprzedaży samochodu, kontrahent Jan Kowalski, Kraków ul. Polna 5. 9. Przygotuj zestawienie przychodów za dany miesiąc. 10. Przygotuj deklarację PIT 28 A. 34