Systemy wymiany informacji finansowej w Polsce i na świecie Patrycjusz Rozpiątkowski Szczecin, 1 marca 2013 r.
Nowoczesne Zarządzanie Biznesem Instytucje biorące udział w projekcie www.bik.pl 2
Co możemy osiągnąć dzięki uczestnictwu w wykładzie? Zdobędziemy wiedzę o mechanizmach funkcjonowania rynku wymiany informacji finansowej w Polsce i na świecie, Poznamy uczestników tego rynku oraz dostępne produkty i usługi, Uzyskamy wiedzę o praktycznym wykorzystaniu rejestrów kredytowych i innych systemów wymiany informacji zarówno przez instytucje finansowe, przedsiębiorstwa jak i osoby fizyczne, Dowiemy się w jaki sposób informacja i właściwe jej wykorzystanie wspiera funkcjonowanie gospodarki, Zrozumiemy jak dane gromadzone przez systemy wymiany informacji finansowej pomagają nam identyfikować złożone procesy zachodzące w gospodarce (osoby nadmiernie zadłużone, spłacalność kredytów itp.). www.bik.pl 3
Literatura podstawowa: Literatura do wykładu Systemy wymiany informacji kredytowej doświadczenia polskie i europejskie. Redakcja naukowa dr Lech Kurkliński, dr Krzysztof Markowski, - ustawa Prawo Bankowe, ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych, ustawa o ochronie danych osobowych, - Prawne uwarunkowania wymiany informacji nowe wyzwania pod redakcją prof. M. Wierzbowski i dr K. Markowski ( Warszawa 2009), - skrypt Nowoczesne zarządzanie biznesem z wykorzystaniem informacji finansowych i narzędzi e-gospodarki opracowany przez przedstawicieli Biura Informacji Kredytowe, BIG InfoMonitor, Związku Banków Polskich i Krajowej Izby Rozliczeniowej. Dostępny na www.alebank.pl w zakładce Uczelnie Literatura uzupełniająca: - opracowania publikowane przez światowe organizacje zrzeszające dostawców usług kredytowych Association of Consumer Credit Information Suppliers (ACCIS) - www.accis.eu amerykańską CDIA ( Consumer Data Industry Association) www.cdiaonline.org oraz ECRI ( European Credit Research Institute) www.ecri.be www.bik.pl 4
KONKURS BIK www.bik.pl 5
Rodzaje baz danych Agenda wykład I Rynek wymiany informacji finansowej w Polsce idea funkcjonowania, uczestnicy rynku, regulacje prawne BIK historia powstania, podstawy funkcjonowania Proces kredytowania Bazy zewnętrzne i ich produkty ( BIG Infomonitor i ZBP) Wymiana transgraniczna Doing Business 2010 raport Banku Światowego Systemy wymiany informacji na świecie Produkty Biura Informacji Kredytowej Centrum Informacji Gospodarczej i jego rola Informacje które możemy uzyskać z Biur Informacji Kredytowej www.bik.pl 6
Schemat wymiany informacji w Polsce www.bik.pl 7
Rodzaje baz danych Bazy publiczne Krajowy Rejestr Sądowy (Rejestr przedsiębiorców oraz Rejestr dłużników niewypłacalnych), PESEL, REGON, Ewidencję działalności gospodarczej Rejestr zastawów NIP Bazy niepubliczne bazy danych Biura Informacji Kredytowej: SI BIK-Klient Indywidualny zawierająca informacje o 100 milionów rachunków kredytowych o 24 milionach klientów oraz SI BIK- Przedsiębiorca baza danych o zobowiązaniach przedsiębiorców bazy Związku Banków Polskich: Bankowy Rejestr, Dokumenty Zastrzeżone, AMRON. bazy danych Biur Informacji Gospodarczej ( BIG ERIF, BIG KRD, BIG InfoMonitor) bazy danych wywiadowni gospodarczych i agencji ratingowych działających na terenie Polski. www.bik.pl 8
Podstawy prawne Prawo bankowe (29 Sierpnia 1997) Ustawa o ochronie danych osobowych (29 Sierpnia 1997) Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i danych gospodarczych (14 Czerwca 2010) www.bik.pl 9
Kim jesteśmy? BIK jest stałym elementem systemu finansowego, działamy na rzecz ograniczania ryzyka, Zasoby informacyjne BIK służą zarówno bankom jak i ich klientom, BIK pełni rolę integratora dostępu do innych baz danych, BIK pewność w niepewnych czasach www.bik.pl 10
Znaczenie wymiany informacji kredytowej dla instytucji finansowych dla konsumentów Obniżenie kosztów wymiany informacji kredytowej dla uczestników rynku. Realne udostępnienie kredytów szerokim grupom społecznym - kredyty konsumpcyjne w 15 minut, zakupy ratalne, - uproszczenie procedur bankowych. Realne udostępnienie systemu wymiany informacji zainteresowanym stronom. Pozyskiwanie informacji na temat pożyczkobiorców w celu: - rzetelnej oceny zdolności kredytowej, - rzetelnej oceny wiarygodności kredytowej, - ograniczenia ryzyka złego wyboru, - zwiększenia rozmiarów akcji kredytowej, - obniżenia kosztu oraz zwiększenia dostępu do kredytu, - obniżenia ryzyka wystąpienia oszustw bankowych, m.in.: kradzieży tożsamości. Obniżenie kosztów kredytowania na skutek: - niskich kosztów wymiany informacji w sektorze finansowym, - silnej konkurencji międzybankowej. Zapobieganie nadmiernemu zadłużaniu klientów. Zniwelowanie asymetrii informacji pomiędzy kredytodawcą i kredytobiorcą. www.bik.pl 11
Biuro Informacji Kredytowej System Informacji Kredytowej BIK to ponad 640 instytucji finansowych 44 banki komercyjne 540 banków spółdzielczych i Zrzeszenia BPS oraz SGB KSKOK (60 SKOK-ów) BIG InfoMonitor Największa baza w Polsce obejmująca: Ponad 100 mln historii rachunków bankowych 24 mln klientów Informacje o klientach z ponad 15 tysięcy placówek banków oraz SKOK-ów www.bik.pl 12
Zasady i zadania BIK ZADANIA ZASADY Zbieranie Gromadzenie Przetwarzanie Udostępnianie Wzajemność Wiarygodność Neutralność Maksymalne bezpieczeństwo www.bik.pl 13
Na jakie pytania odpowiada BIK? Ile klient ma zobowiązań? Jakie są to zobowiązania? Czy terminowo obsługuje zobowiązania? Jakie jest prawdopodobieństwo spłaty kredytu? www.bik.pl 14
Bazy BIK-u System Wymiany Informacji SI BIK Klient Indywidualny Ponad 100 mln rachunków kredytowych należących do 24 mln osób System Wymiany Informacji SI BIK Przedsiębiorca Ponad 3-krotny przyrost bazy na koniec 2011 r. 80 571 87 764 224 749 720 000 Bazy te stanowią największe zbiory informacji o zobowiązaniach w Polsce 2008 2009 2010 2011 www.bik.pl 15
Inne Bazy BIK Baza Referencyjna Rachunków Bankowych Podstawowe korzyści: weryfikacja danych identyfikacyjnych oraz ograniczenie ryzyka fraudu WITIP Instrumenty pochodne celem Systemu jest gromadzenie i wymiana między bankami danych dotyczących transakcji na instrumentach pochodnych oraz informacji o przypadkach naruszenia warunków umownych. www.bik.pl 16
Udostępnione raporty i scoringi BIK w mln sztuk 50 40 41,1 44,7 30 20 10 0 28,4 19,9 15,1 11,7 9,1 6,3 3,2 4,2 4,3 5,7 6,9 7,6 9,4 8,8 0,4 0,5 2,2 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Raporty BIK w mln szt Scoring www.bik.pl 17
Liczba raportów konsumenckich udostępnionych klientom indywidualnym w latach 2001-2011 w tys. sztuk 83,1 91,7 31,2 36,6 43,3 51,9 57,9 0,1 2,3 9,1 16,5 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 www.bik.pl 18
SI BIK Przedsiębiorca - gromadzone informacje Podmioty formy prawne Typy finansowania OSOBY FIZYCZNE /rolnicy, OFPDG, osoby wykonujące wolny zawód/ KREDYTY RATALNE /np. Kredyt inwestycyjny, Kredyt hipoteczny/ SPÓŁKI OSOBOWE LIMITY ODNAWIALNE I DEBETOWE /np. Linia kredytowa, Kredyt obrotowy, inne SPÓŁKI KAPITAŁOWE INNE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE /np. spółdzielnia, wspólnota, gminy,/ INNE ZOBOWIĄZANIA /np..gwarancja bankowa, Poręczenie bankowe, inne/ Możliwość przeszukania bazy BIG InfoMonitor www.bik.pl 19
Kredyt obrotowy jako najczęściej występujący typ finansowania w rachunkach kredytowych sierpień 2012 1-3 miesięcy opóźnienia w płatnościach /dla czynnych rachunków kredytowych* wg typu finansowania/ 3-6 miesięcy opóźnienia w płatnościach /dla czynnych rachunków kredytowych* wg typu finansowania/ *Czynne rachunki kredytowe rozumiane są jako otwarte, windykacja, egzekucja www.bik.pl 20
Terminowość spłaty kredytów - SI BIK Przedsiębiorca sierpień 2012 Transakcje obsługiwane nieterminowo stanowią ok. 11% zawartości bazy SI BIK Przedsiębiorca spośród czynnych zobowiązań klientów banków *Czynne rachunki kredytowe rozumiane są jako otwarte, windykacja, egzekucja www.bik.pl 21
Postrzeganie BIK 84,5% pytanych wskazuje na wzrost bezpieczeństwa obrotu oraz szybkości pracy banków dzięki BIK. www.bik.pl 22
Informacja w procesie kredytowania po co? Asymetria informacji pomiędzy kredytobiorcami i kredytodawcami przyczyną niepowodzeń w procesie kredytowania i nieefektywnej alokacji kredytu. Bez rozwiniętego rynku wymiany informacji, możliwości pełnej weryfikacji danych przekazanych przez klienta są ograniczone. Tworzenie rejestrów/biur kredytowych oraz dostęp do publicznych baz danych jeden ze sposobów ograniczania asymetrii informacji. Dostęp do informacji to element przeciwdziałania nadmiernemu zadłużeniu kredytobiorców. www.bik.pl 23
Dane kredytowe w bazach BIK Dane kredytowe znajdujące się w bazach BIK umożliwiają: Wgląd do historii kredytowej klienta; Określenie sumarycznego zadłużenia klienta dla wszystkich produktów kredytowych (na tej podstawie bank wyznacza maksymalną kwotę kredytu); Pomiar ryzyka kredytowego (ocena wiarygodności kredytowej ocena punktowa BIKSco);
Obszary zastosowania systemów sektora bankowego www.bik.pl 25
Raport BIK w procesie kredytowym - zastosowanie Ocena ryzyka kredytowego Weryfikacja zadłużenia (zdolność kredytowa) osoby fizycznej Historia kredytowa (terminowość) osoby fizycznej Historia kredytowa i płatnicza przedsiębiorców Monitoring regulowania zobowiązań kredytowych Inne działania bankowe*) Weryfikacja celowości oferty innych produktów Ocena potrzeb kredytowych (działania sprzedażowe) Wewnętrzna segmentacja klientów w banku Informacja o procesach restrukturyzacji i windykacji *) cross-sell (sprzedaż krzyżowa), segmentacja klientów www.bik.pl
Bazy zewnętrzne BIK Współpraca BIK z BIG InfoMonitor BIK pośredniczy w udostępnianiu informacji o podmiotach, które nie wywiązują się ze swoich zobowiązań w różnych dziedzinach gospodarki. Każdy Raport BIK może być uzupełniony o informacje z BIG InfoMonitor. Współpraca BIK ze Związkiem Banków Polskich Dostęp do Systemu Dokumenty Zastrzeżone. Informacja przekazywana w ramach Raportów BIK. www.bik.pl 27
Związek Banków Polskich 28
System DOKUMENTY ZASTRZEŻONE Eliminowanie wyłudzeń wykorzystujących skradzione lub fałszowane dokumenty oraz cudzą tożsamość. Możliwość zastrzegania dokumentów przez klientów banków i przez tych, którzy nimi nie są.
Cel: Ochrona przed wyłudzeniami dokonywanymi przy użyciu kradzionych i zagubionych dokumentów tożsamości Charakterystyka: to jedyna w Polsce ogólnodostępna baza danych identyfikujących zastrzeżone (m.in. utracone i skradzione) dokumenty tożsamości działająca on-line, daje możliwość zastrzegania dokumentów także przez osoby nie będące Klientami Banków (30% dorosłych obywateli nie ma rachunków), Zakres danych: dowody osobiste dowody tymczasowe paszporty polskie paszporty zagraniczne prawa jazdy książeczki wojskowe książeczki marynarskie czyste blankiety dokumentów dowody rejestracyjne pojazdów oraz karty kredytowe
System Dokumenty Zastrzeżone - 2012 31
Skuteczność Systemu Dokumenty Zastrzeżone 32
14 lat produkcyjnego funkcjonowania 1.032.330 zastrzeżonych dokumentów tożsamości 8.000 dokumentów to średni, miesięczny przyrost bazy ponad 22.000 placówek korzystających z Systemu
Skala przestępstw w obrocie gospodarczym Głównym narzędziem używanym do popełniania przestępstw o charakterze ekonomicznofinansowym są dokumenty tożsamości.
System AMRON www.amron.pl System AMRON to efektywne połączenie ogólnopolskiej bazy danych o cenach transakcyjnych nieruchomości z systemem analitycznym. To ponad 1 mln. danych udostępnianych sektorowi bankowemu
Bankowy Rejestr www.bik.pl 36
Cel ograniczenie ryzyka związanego z kredytowaniem i leasingowaniem środków transportu oraz umożliwienie monitorowania stanu prawnego zabezpieczeń Zakres danych: - numery identyfikacyjne pojazdu, - marki i typy pojazdów, - numery silników, - numery rejestracyjne, - numery kart pojazdów. Dysponent danych - Policja RODZAJ POJAZDU ILOŚĆ całkowita SAMOCHÓD OSOBOWY 296046 TABLICA REJESTRACYJNA SAMOCHODOWA 225919 SAMOCHÓD DOSTAWCZY, FURGON 34377 MOTOROWER 10126 SAMOCHÓD CIĘŻAROWY 9676 MOTOCYKL 8748 SILNIK SAMOCHODU OSOBOWEGO 3881 PRZYCZEPA / NACZEPA SAMOCHODU CIĘŻAROWEGO 3334 PRZYCZEPA BAGAŻOWA LEKKA 3233 AUTOBUS, MIKROBUS 2809 PRZYCZEPA TURYSTYCZNA 2109 CIĄGNIK ROLNICZY, TRAKTOR 1531 CIĄGNIK SIODŁOWY 1273 POJAZD SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA 724 CIĄGNIK TRANSPORTOWY, CIĘŻKI 628 TABLICA CIĄGNIKOWA / MOTOCYKLOWA 558 TABLICA MOTOROWEROWA 509 PRZYCZEPA CIĄGNIKOWA 269 CZTEROKOŁOWIEC (quad) 262 SILNIK MOTOCYKLOWY 254 WÓZEK TRANSPORTOWY 237 KAROSERIA 225 PODWOZIE SAMOCHODU OSOBOWEGO 165 SILNIK SAMOCHODU CIĘŻAROWEGO 138 PRZYCZEPA DO TRANSPORTU ŁODZI 129 SILNIK MOTOROWEROWY 100 SILNIK SAMOCHODU DOSTAWCZEGO 59 POLE NUMEROWE / TABLICZKA ZNAMIONOWA 45 CIĄGNIK OGRODNICZY 32 SILNIK CIĄGNIKOWY 25 PODWOZIE SAMOCHODU CIĘŻAROWEGO 21 PODWOZIE CIĄGNIKA 3 NAKLEJKA NA TABLICĘ REJESTRACYJNĄ 1 SUMA: 607 446
Cel stworzenie platformy wymiany informacji o próbach i przestępstwach w obrocie finansowym. Zakres danych: schematy oszustw popełnianych na szkodę sektora bankowego, mechanizmy postępowań (zdarzeń) niosących zagrożenie dla bezpieczeństwa działalności bankowej, opisy konkretnych przestępstw (np. z zastosowaniem zaawansowanej technologii, włamań do systemów, itp.), informacje trudno definiowalne, budzące jednak podejrzenia co do intencji i celów (np. wyłudzenia typu nigeryjskiego, próby wyłudzenia informacji, itp.), informacje służące do ujawnienia międzynarodowego terroryzmu.
Trzy główne cele: 1. modelowanie ryzyka operacyjnego, 2. analiza scenariuszowa, jakościowa i ilościowa, 3. budowanie wzorców (benchmark ów) w oparciu o miary sektorowe, Zdarzenia z Obszaru Ryzyka Operacyjnego - Baza wspomaga szacowanie ryzyka. Zdarzenia, gdzie bank poniósł stratę finansową, był lub jest narażony na stratę potencjalną. Dane o charakterze zewnętrznym w pięcioletniej perspektywie historycznej.
Baza danych zawiera zbiór informacji niedostępnych w innych systemach wymiany informacji o osobach które: - posługują się kradzionymi kartami, - nie spłacają zadłużenia powstałego w wyniku użycia karty, - często przekraczają dopuszczalny limit.
Raporty z systemu BIG InfoMonitor pobierają m.in.: Banki Telekomy Dostawcy energii Firmy leasingowe Fundusze pożyczkowe Wspólnoty mieszkaniowe Przedsiębiorstwa komunikacji zbiorowej Samorządy
Obszary działalności Biur Informacji Gospodarczej Analiza ryzyka Windykacja
10 najbardziej zadłużonych osób w Polsce Kwota zaległości dłużnika Województwo 1. 101 673 221 mazowieckie 2. 44 531 884 dolnośląskie 3. 42 830 879 lubelskie 4. 25 473 243 dolnośląskie 5. 21 501 390 podkarpackie 6. 14 843 159 małopolskie 7. 14 689 768 mazowieckie 8. 14 481 366 mazowieckie Na pierwszym miejscu niezmiennie znajduje się osoba pochodząca z województwa mazowieckiego, której łączna suma zaległego zadłużenia wynosi ponad 101 mln złotych i w ciągu ostatnich trzech miesięcy wzrosła o ponad 1,7 miliona złotych, czyli o blisko 2%; W ciągu ostatnich trzech miesięcy zadłużenie w gronie niechlubnych liderów spadło o ponad 190 tys. złotych. 9. 14 481 366 mazowieckie 10 14 263 854 zachodniopomorskie
Różnice między BIK a BIG l.p. BIK BIG-i 1. Podstawa prawna Ustawa z dnia 29.08.1997 Prawo bankowe Ustawa z dnia 14.06.2010 o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych 2. Dane przekazują do baz Banki, SKOKi Zakłady ubezpieczeń, leasingodawcy, telekomunikacja, dostawcy energii elektrycznej, pośrednicy kredytowi, spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe, operatorzy telewizji kablowej i satelitarnej, banki i SKOK-i w mniejszym zakresie 3. Liczba instytucji na rynku 1 3 4. Wpisanie dłużnika do bazy O każdym zaciągniętym kredycie, dane pozytywne (90%) i dane negatywne Głównie dane negatywne 5. Aktualizacja danych Min. 1 raz w miesiącu Na bieżąco 6. Minimalna kwota zobowiązania brak >= 200 PLN dla konsumenta i >=500 PLN dla przedsiębiorcy www.bik.pl 47
Różnice między BIK a BIG cd. 8. Okres przetwarzania danych Jeżeli posiadamy zgodę na przetwarzanie danych 5 lat, Jeżeli chodzi o przetwarzanie w bazie metod statystycznych - 12 lat od daty wygaśnięcia zobowiązania Po spłaceniu zobowiązania mamy 14 dni na usunięcie danych 9. Zgoda ogólna - dotyczy wszystkich zobowiązań klienta wobec banków oraz instytucji upoważnionych do udzielania kredytów Informacja udostępniana przez BIK przez okres, na który została udzielona zgoda, ale nie dłużej niż 5 lat. Może być w każdym czasie odwołana przez klienta 10. Zgoda indywidualna Informacja udostępniana przez BIK przez dotyczy zobowiązania okres, na który została udzielona zgoda, ale nie klienta w chwili dłużej niż 5 lat. Może być w każdym czasie podpisywania umowy odwołana przez klienta kredytowej lub w trakcie trwania kredytu 11. Przetwarzanie danych bez zgody klienta Klient ma opóźnienie w spłacie > 60 dni oraz upłynęło > 30 dni od dnia poinformowania klienta o tym fakcie www.bik.pl 48
Transgraniczna wymiana informacji (na przykładzie współpracy z SCHUFA) Dzięki transgranicznej współpracy biur kredytowych rynek wymiany informacji rozszerza się, docelowo na całą UE. www.bik.pl 49
Główne założenia wymiany transgranicznej Wymiana transgraniczna informacji kredytowej to pełniejsza ocena wiarygodności klientów banków. Klienci banków mogą wylegitymować się swoją historią kredytową zbudowaną za granicą, za pośrednictwem innego biura kredytowego Historia kredytowa z zagranicznego biura - ułatwienie w pozyskaniu finansowania. www.bik.pl 50
ANKIETA DOING BUSINESS Coroczna ankieta Banku Światowego ma na celu przedstawienie warunków powstania i rozwoju przedsiębiorczości w 183 krajach świata. Analizowanych jest 10 etapów, przez które muszą przejść przedsiębiorcy: warunki startu, uzyskanie pozwolenia na budowę, rejestracja, dostęp do kredytów, ochrona inwestorów, polityka podatkowa, handel transgraniczny, realizacja kontraktów wreszcie rozwiązanie firmy. www.bik.pl 51
POKRYCIE RYNKU WYMIANY INFORMACJI W Polsce Biuro Informacji Kredytowej posiada informacje kredytowe o blisko ok. 24 mln. dorosłych Polaków, co stanowi 75% dorosłej populacji ( pow. 15 roku życia). Średnia dla najbardziej rozwiniętych krajów OECD wynosi ok.64 %. www.bik.pl 52
Podsumowanie Polski system wymiany i dostępu do informacji kredytowej oceniany jest przez Bank Światowy jako jeden z najlepiej rozwiniętych na świecie. Dzięki temu, Polska w raporcie Doing Bussiness 2012 zajęła 8 miejsce, na 183 kraje pod względem dostępności do kredytu. www.bik.pl 53
Rejestry kredytowe na świecie www.bik.pl 54
Azja www.bik.pl 55
Ameryka Łacińska i Karaiby www.bik.pl 56
Afryka Subsaharyjska www.bik.pl 57
Europa Środkowo-Wschodnia i Azja Centralna www.bik.pl 58
Bliski Wschód i Północna Afryka www.bik.pl 59
Kredytobiorcy ujęci w rejestrach kredytowych w wybranych krajach www.bik.pl 60
Europejski System Wymiany Informacji
Największe biuro kredytowe na świecie Obecne bezpośrednio w 38 krajach a pośrednio w 65 krajach Przychód w 2012 roku to ponad 4 mld $ Zysk za 2012 rok wyniósł 1 200 mln $ Działalność biznesową Experian a można podzielić na 4 duże dziedziny: usługi kredytowe analizy decyzyjne usługi marketingowe usługi interaktywne www.bik.pl 62
Instytucje przekazujące informacje do Schufa Informacje pozytywne i negatywne Banki Spółdzielcze Banki prywatne Kasy Oszczędności Banki Hipoteczne Firmy leasingowe Specjalne instytucje kredytowe Banki regionalne Instytucje kartowe Informacje negatywne Handel wysyłkowy* Handel Gospodarka wynajmu Usługodawcy * Freiwilliges Einmelden von Positivinformationen Pobór opłat Telekomy* Ubezpieczenia Biznes internetowy Stefanie Heil
W Niemczech największy zbiór danych umożliwiający określenie płynności finansowej osób fizycznych. 462 mln informacji 66 mln osób Herkunft der Daten: Największy niemiecki zbiór danych Partnerzy Księgi upadłości Księgi dłużników Zmiany adresów
Podstawowe produkty BIK BIK KOMPLEKSOWE ŹRÓDŁO INFORMACJI BANKI/SKOK-i PRZEDSIĘBIORCY KLIENT INDYWIDUALNY raporty kredytowe, raporty monitorujące, oceny scoringowe, analizy, raporty kredytowe, raporty monitorujące Informacja Ustawowa, raporty PLUS, raport PLUS z informacją o Ocenie Punktowej. Edukacja www.bik.pl 65
Bankowy Raport Kredytowy - segmenty
Zestaw danych sumarycznych dla rachunków kredytowych (BIORK)
Oceny Punktowe BIK Do każdego raportu BIK mogą być dołączone oceny punktowe BIK: Wynik oceny punktowej z modelu behawioralnego Biura Informacji Kredytowej dla klienta Wyniki oceny punktowej z modelu BIK prognozującego prawd. wystąpienia klienta o nowy produkt kredytowy. Wyniki oceny punktowej z modelu behawioralnego BIK dla kredytów hipotecznych. www.bik.pl
Modelowanie detalicznego ryzyka kredytowego (c.d.) Etapy budowanie modelu statystycznego: Gromadzenie danych; Analiza danych, definicje klienta/ rachunku: dobry np. żadne z zobowiązań nie jest przeterminowane o więcej niż 30 dni zły np. co najmniej jedno z zobowiązań jest przeterminowane o 90+ dni Badanie efektywności modelu (wsp. statystyczne np. GINI, K-S); Start Zbieranie Start SZ danych Koniec Czas obserwacji Predykcja 12 miesięcy www.bik.pl 69
Modelowanie detalicznego ryzyka kredytowego Źródło danych Co prognozuje? Ocena scoringowa Klient/ wniosek kredytowy, bazy banku Bazy banku, Bazy biura informacji kredytowej Biuro kredytowe (dane z wielu banków) SCORING APLIKACYJNY Ryzyko kredytowe nowego i obecnego klienta Jednorazowa SCORING BEHAWIORALNY Ryzyko kredytowe klienta z historią kredytową Dokonywana w zależności od potrzeb: przy kredytowaniu, monitorowaniu, ofertowa. SCORING BIURA KREDYTOWEGO Ryzyko kredytowe klienta z historią kredytową Dokonywana w zależności od potrzeb. Przykładowe cechy Wiek, stan cywilny, wykształcenie, itp.. Historia spłat, posiadane produkty bankowe, itp.. Historia spłat, posiadane produkty bankowe, czas posiadania rachunków itp.. www.bik.pl 70
5. SYMULACJA WYNIKÓW www.bik.pl 71
Raport Aktywności Kredytowej Klientów Kredytobiorca w sektorze bankowym Przykład 1. Klienci występujący w bazie BIK wg posiadania rachunków kredytowych Źródło: Dane przykładowe
Inne produkty i usługi
Informacja o samym sobie Raporty dla Klientów Indywidualnych: Podstawą udostępnienia Raportu dla osoby fizycznej jest art. 32 i 33 Ustawy o ochronie danych osobowych, Informacja ustawowa ustawowy Raport udostępniany zainteresowanemu nie częściej niż raz na pół roku (bezpłatnie w BOK, oraz poprzez pocztę), Raport PLUS - udostępniany na każde życzenie zainteresowanego (30 zł), Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej udostępniany na każde życzenie zainteresowanego (35 zł), www.bik.pl
Udostępnianie raportów Zamówienie Raportu: na stronie internetowej www.bik.pl (generator wniosków), w Biurze Obsługi Klienta. Raport można odebrać: osobiście w BOK, otrzymać listem poleconym. 63 % Raportów wysyłanych jest pocztą 37 % Raportów odbieranych jest osobiście Istnieje możliwość pobrania raportu konsumenckiego przez bankowe konto internetowe, w chwili obecnej udostępniają taką funkcjonalność 2 banki, kolejne są w trakcie przystępowania www.bik.pl
Przyczyny pobierania raportów Chęć zaciągnięcia zobowiązania, Sprawdzenie historii kredytowej - jakie dane są w BIK? Weryfikacja czy poręczony kredyt jest regulowany, Monitorowanie informacji o zaciągniętych zobowiązaniach, Świadectwo solidności - legitymowanie się pozytywną historią kredytową w sytuacjach: kupno samochodu, wynajęcie mieszkania, zawarcie umowy o pracę. www.bik.pl
Centra Informacji Gospodarczej www.bik.pl 77
Dane z baz BIK ANALIZA JAKOŚCI PORTFELA KREDYTOWEGO www.bik.pl 78
Czy zbliża się koniec spadków w kredytach konsumpcyjnych? www.bik.pl 79
Co z wartością kredytów konsumpcyjnych? www.bik.pl 80
Kredyty ratalne i gotówkowe - analiza vintage 90+*) *) DEF: 90+ jest to liczba przeterminowanych kredytów o ponad 90 dni do liczby wszystkich kredytów www.bik.pl 81
Umowy o nowe karty kredytowe 2011-2012 www.bik.pl 82
Kredyty mieszkaniowe w złotych i walutach obcych www.bik.pl 83
Kredyty mieszkaniowe walutowe analiza vintage 90+ *) www.bik.pl 84
Kredyty mieszkaniowe złotowe analiza vintage 90+ *) www.bik.pl 85
Kredyty mieszkaniowe stracone razem (WAL + PLN) *) DEF: 90+ jest to liczba przeterminowanych kredytów o ponad 90 dni do liczby wszystkich kredytów www.bik.pl 86
3. NADAKTYWNI KLIENCI Profil klientów nadmiernie zadłużonych: Ponad 10 czynnych rachunków kredytowych Maksymalne wykorzystanie limitu w koncie i kartach kredytowych Duża ilość zapytań kredytowych Rolowanie kredytów, czyli spłata kredytów/rat poprzez zaciąganie kolejnych zobowiązań www.bik.pl 87
Nadmiernie zadłużeni www.bik.pl 88
www.bik.pl 89
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Patrycjusz Rozpiątkowski patrycjusz.rozpiatkowski@bik.pl Biuro Informacji Kredytowej 90