Broszura technicza Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych Specjalista systemowy w zakresie silnika i mechanizmu jezdnego.
Spis treści 1. wstęp 3 2. cechy szczególne łożysk 4 3. ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła 5 4. opis narzędzia specjalnego 6 5.1 wskazówki dotyczące naprawy 9 5.2 Przygotowanie do wymiany łożyska 10 5.3 Demontaż łożyska 12 5.4 Montaż nowego łożyska 19 5.5 Czynności po wymianie łożyska 23 5. procedura montażu / demontażu łożyska koła 8
1. Wstęp Łożyska kół do samochodów osobowych na przestrzeni ostatnich kilku lat uległy znacznym technicznym ulepszeniom. Podczas gdy początkowo elementy te oparte były na prostych kulkowych bądź stożkowych łożyskach tocznych, obecnie mamy do czynienia z najnowocześniejszymi konstrukcjami dwurzędowych skośnych łożysk kulkowych lub stożkowych o różnych wersjach budowy. Zintegrowanie kolejnych elementów takich jak piasta koła, kołnierz łożyska, enkodery i czujniki ABS, pozwala je określać jako moduły łożysk kół. Rozwój tych coraz bardziej wyrafinowanych technicznie rozwiązań doprowadził do powstania niezwykle wytrzymałych łożysk nie wymagających żadnej dodatkowej konserwacji. Dostosowanie luzu łożyskowego, które było podstawową czynnością podczas każdej operacji naprawy bądź konserwacji łożyska koła, bez wątpienia należy do przeszłości. Rozwój kompaktowych zestawów naprawczych oznacza koniec usterek powstałych w związku z nieprawidłową korektą luzu łożyskowego. Jednakże nowe konstrukcje wymagają nowych technik montażu i demontażu. Dla przykładu, zespół łożyska koła ze zintegrowaną piastą nie może być wciskany do gniazda łożyska poprzez zewnętrzną bieżnię w sposób w jaki zazwyczaj jest to robione. Prawidłowe wciskanie łożyska ciągle ma zasadnicze znaczenie dla jego żywotności, bez ryzyka uszkodzenia podczas montażu. Aby zapewnić poprawny montaż łożyska należy używać odpowiednich specjalnych narzędzi. Broszura zawiera szczegóły dotyczące procedur montażu i demontażu łożyska koła osi przedniej w następujących samochodach z napędem na tylne koła: Mercedes-Benz Sprinter (906) Mercedes-Benz Viano (W639) Mercedes-Benz Vito (W639) Volkswagen Crafter (2E) Właściwe części zamienne można dobrać w naszym katalogu online, pod adresem www.ruville.de/pl. Procedura montażu i demontażu łożyska koła w samochodach z napędem na oś tylną różni się od tych w samochodach z napędem na wszystkie koła. W obydwu przypadkach wymagane jest użycie specjalnego narzędzia. Elementy uzupełniające podstawowy zestaw naprawczy łożyska koła można nabyć u producenta specjalistycznych narzędzi KLANN. Dodatkowe informacje na stronie www.klann-online.de Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 3
2. Cechy szczególne łożysk Łożyska opisane w tej broszurze to łożyska koła RUVILLE generacji 2.1. Jest to kompaktowe łożysko kulkowe, skośne dwurzędowe produkowane przez RUVILLE z określonym i ustawionym luzem łożyskowym wraz z dożywotnim smarowaniem i uszczelnieniem. Piasta koła i enkoder ABS są zintegrowane w jego obudowie. Łożysko zawiera również innowacyjny pierścień osadczy po stronie piasty, który eliminuje problem luzu osiowego w obudowie łożyska. Pierścień osadczy Ze względu na konstrukcję i sposób montowania w samochodzie, tego modułu łożyska koła nie można zdemontować i wymienić przy użyciu standardowych narzędzi. Aby zapewnić poprawny demontaż i wymianę łożysk należy stosować odpowiednie narzędzia specjalne. RUVILLE oferuje specjalne narzędzie do montażu/demontażu, skonstruowane tak aby uniknąć błędów podczas wymiany łożyska koła. Narzędzie zapewnia, że siła wywierana jest równomiernie na bieżni zewnętrznej łożyska podczas naprawy, zatrzaskując pierścień osadczy bezpiecznie we właściwym zagłębieniu. Ponieważ demontaż i wymiana łożyska wymaga zastosowania wysokiego ciśnienia, zalecamy używanie pompy hydraulicznej z wbudowanym manometrem. Pompa nie jest częścią zestawu narzędzi specjalnych, ale można ją zamówić poprzez dostawców takich jak KLANN. Jeśli w warsztacie dostępna jest pompa, należy ją bezwzględnie zastosować. Wskazówki dotyczące kolejnych etapów montażu i demontażu łożyska znajdują się w rozdziale 5. Po demontażu łożyska pierścień osadczy ulega zniszczniu Dlatego też raz zdemontowane łożysko nie nadaje się do ponownego montażu. Uwaga: Niezastosowanie narzędzia specjalnego może spowodować uszkodzenie całego koła! 4 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
3. Ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła Niektórzy producenci samochodów, jak Mercedes-Benz czy Volkswagen, oferują w zestawie naprawczym całą zwrotnicę ze zintegrowanym łożyskiem koła. To znaczy, że zwrotnica koła jest wymieniana wraz z łożyskiem, co powoduje, że konieczne jest ponowne ustawienie zbieżności. Zestaw naprawczy RUVILLE przygotowany przez RUVILLE oferuje rozwiązanie alternatywne. Zwrotnica pozostaje zamontowana w samochodzie. Przy użyciu narzędzia specjalnego, wymienione zostaje jedynie łożysko koła, co eliminuje potrzebę ustawiania zbieżności. Czasochłonna standardowa procedura naprawy! Procedura naprawy z użyciem zestawu naprawczego producenta samochodu Samochód przyjeżdża do warsztatu Demontaż koła, klocków zacisków i tarcz hamulcowych Usunięcie połączeń ze wspornikiem osi Demontaż wspornika zwrotnicy Ponowny montaż wspornika osi Dokręcenie śrub mocujących wspornik Ponowny montaż koła, klocków, zacisków i tarcz hamulcowych Pomiar zbieżności kół Korekta zbieżności Jazda próbna Krótsza i pełna procedura naprawy! W zależności od modelu pojazdu, zestaw naprawczy Ruville pozwala skrócić czas naprawy o 60%. Procedura naprawy z użyciem zestawu łożysk RUVILLE do samochodów dostawczych Samochód przyjeżdża do warsztatu Demontaż koła, klocków zacisków i tarcz hamulcowych Demontaż i wymiana łożyska koła za pomocą specjalnego narzędzia Ponowny montaż koła, klocków, zacisków i tarcz hamulcowych Jazda próbna Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 5
4. Opis narzędzia specjalnego Nr art. 100 22 15 Użycie specjalnego narzędzia jest niezbędne dla właściwego montażu/demontażu łożysk kół RUVILLE. Kluczowe jest, aby podczas całego procesu naprawy siła rozłożona była równomiernie na bieżni zewnętrznej łożyska i pierścień osadczy zablokował się w odpowiednim zagłębieniu w zwrotnicy. Nieprzestrzeganie tych zasad może doprowadzić do zniszczenia całego koła! : Wszystkie dodatkowe informacje na temat specjalnego narzędzia (nr art. 100 22 15) i łożysk kół Ruville pod numerem telefonu +49 (0) 40 733 44 0 6 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
14 13 20 12 17 15 16 2 4 1 9 11 3 5 8 21 19 18 10 7 6 Nr art. 100 22 15 1. Płyta nośna 2. Płyta dociskowa / wyciskowa z mostkiem (łożysko ø = 96 mm Mercedes-Benz Sprinter & VW Crafter) 3. Zatrzask (łożysk ø = 96 mm) 4. Płyta dociskowa / wyciskowa (łożysko ø = 92 mm) bez zatrzasku (Mercedes-Benz Vito/Viano) 5. Zatrzask (łożysko ø = 92 mm) 6. 3 radełkowane śruby M14 x 1,5 7. 2 szpilki mocujące z pierścieniami uszczelniającymi 8. Siłownik hydrauliczny 17 t 9. Złącze 2 1/4 UNS do M42 x 2 10. Pręt dociskowy / wyciskowy M20 x 600 mm 11. Nakrętka dociskowa z trzpieniem prowadzącym (bez pierścienia uszczelniającego) 12. 2 pręty wspornikowe 275 mm 13. Pręt wspornikowy drążony poprzecznie 14. Śruba stożkowa M16 x 1,5 x 80 15. 4 podkładki ø = 19 mm 16. 3 nakrętki M18 17. 2 śruby z łbem imbusowym M14 x 70 18. Wzmacniająca szyna 196 mm 19. Wzmacniająca szyna 140 mm 20. Wspornik montażowy zwrotnicy 21. Instrukcja na DVD Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 7
5. Procedura montażu/ demontażu łożyska koła Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych film szkoleniowy na DVD (nr. art. 71/007) Film szkoleniowy Zestawy naprawcze łożyska koła Ruville dla samochodów dostawczych szczegółowo od początku do końca opisują procedurę demontażu i wymiany całego łożyska przy użyciu narzędzia specjalnego Ruville. To cenne źródło informacji znajduje się na DVD, które jest częścią walizki z narzędziem specjalnym (strony 6/7). 8 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
5.1 Wskazówki dotyczące naprawy Wskazówki dotyczą Łożysk kół osi przedniej w samochodach z napędem na oś tylną (nie w samochodach 4WD!) Przy użyciu Narzędzia specjalnego RUVILLE, nr. art. 100 22 15 Ważne informacje Tylko odpowiednio wykwalifikowany personel moż używać specjalnego narzędzia podczas naprawy. Procedura napraw i użycia narzędzi specjalnych może ulec zmianie ze względu na modyfikacje części wprowadzanych przez producentów pojazdów w produkcji seryjnej. Upewnij się, że podczas naprawy korzystasz z aktualnej instrukcji i posługujesz się odpowiednimi narzędziami specjalnymi. Podczas demontażu i wymiany łożyska należy używać pompy hydraulicznej z manometrem. Jeśli ciśnienie przy wciskaniu łożyska przekracza 17t należy wymienić zwrotnicę razem z łożyskiem. Przy tak wysokim ciśnieniu zwrotnica może ulec deformacji lub pęknięciu. Przed montażem upewnij się, że gniazdo łożyska jest czyste i pozbawione smaru. Ponieważ długość gniazda łożyskowego przekracza długość suwu w pompie hydraulicznej, pompa musi być uruchamiana dwa razy zarówno podczas wyciskania jak i wciskania łożyska. Aby zapewnić osiową stabilność, pierścień osadczy musi zatrzasnąć się podczas montażu w odpowiedniej pozycji. W przeciwnym wypadku może pojawić się luz osiowy podczas eksploatacji. Nie wolno przeprowadzać naprawy bez odpowiednich narzędzi. Zapewniają one prawidłowe zatrzaśnięcie się pierścienia osadczego w zwrotnicy koła, jak również odpowiednie równomierne rozłożenie siły na bieżni podczas wciskania łożyska. Montaż łożyska koła gdy siła oddziałuje na piastę (np: montaż poprzez bieżnię wewnętrzną), znacznie zmniejsza jego wytrzymałość. Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 9
1. Wstęp 2. Cechy szczególne łożysk 3. Ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła 4. Opis narzędzia specjalnego 5. Procedura montażu/demontażu łożyska koła 5.2 Przygotowanie do wymiany łożyska Przed rozpoczęciem naprawy niezbędne jest podjęcie następujących czynności, stosując się do magań producenta pojazdu: Demontaż przedniego koła Zdjęcie podstawy hamulca razem z zaciskiem i jarzmem, i jego podwieszenie przy pomocy drutu Zdjęcie tarczy hamulcowej Wymontowanie końcówki drążka ze zwrotnicy Uwaga Średnica łożyska dla samochodów Mercedes-Benz Vito/Viano różni się od średnicy w modelach Mercedes- Benz Sprinter/VW Crafter. Łożyska kół w samochodach Sprinter i Crafter mają średnice 96 mm, w Vito i Viano tylko 92mm. Należy sprawdzić prawidłowe ustawienie płyty dociskowej/wyciskowej razem z odpowiednim zatrzaskiem. Poluzować śruby mostka 96 mm 92 mm Wykręcić śruby, tuleje i mostek z płyty dociskowej/wyciskowej 10 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
Umieścić mostek, tuleje i śruby na płycie nośnej Upewnić się, że okrągła strona skierowana jest do góry (strzałka). Dokręcić śruby Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 11
1. Wstęp 2. Cechy szczególne łożysk 3. Ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła 4. Opis narzędzia specjalnego 5. Procedura montażu/demontażu łożyska koła 5.3 Demontaż łożyska Dokręcić płytę dociskową pomiędzy piastę koła a zwrotnicę Należy pamiętać, że są dwie różne średnice łożysk. Może zaistnieć potrzeba dopasowania płyty dociskowej/wyciskowej do wymaganej średnicy. Ustawić szpilki ustalające Zamocować oba pręty wspornikowe wraz z szynami montażowymi, jak pokazano na ilustracji i dokręcić śruby Są dwa rodzaje szyn montażowych o różnych długościach. Sprawdzić zastosowanie odpowiedniej szyny. 12 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
Nasunąć podkładki na pręty wspornikowe Nałożyć płytę nośną na pręty i zabezpieczyć ją przed zsunięciem nakrętkami Dokręcić lekko nakrętki Włożyć trzeci pręt wraz z podkładkami w podstawę Dokręcić lekko nakrętki Stosować jedną podkładkę dla modeli Vito i Viano, i obu podkładek ze skrzynki z narzędziem specjalnym dla modeli Sprinter i Crafter. Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 13
1. Wstęp 2. Cechy szczególne łożysk 3. Ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła 4. Opis narzędzia specjalnego 5. Procedura montażu/demontażu łożyska koła Zamontować wspornik do końcówki drążka kierowniczego na zwrotnicy koła Dokręcić śruby Dokręcić trzy nakrętki Podwiesić uchwyt montażowy do wahacza i pręta wspornikowego 14 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
Wkręcić trzpień dociskowy/wyciskowy w cylinder hydrauliczny tak aby wystawał 100mm Przymocować złącze do siłownika hydraulicznego 100 mm Wkręcić siłownik hydrauliczny w płytę nośną Dokręcić do oporu siłownik wraz ze złączem i poluzować o jeden obrót. Pozwala to na wymontowanie elementów narzędzia kiedy łożysko jest już wciśnięte. Wkręcić trzpień w płytkę dociskową/wyciskową Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 15
1. Wstęp 2. Cechy szczególne łożysk 3. Ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła 4. Opis narzędzia specjalnego 5. Procedura montażu/demontażu łożyska koła Gwint musi wystawać z tylnej strony mostka Połączyć pompę hydrauliczną z siłownikiem W celu wyciśnięcia łożyska ze zwrotnicy należy pompować do momentu zablokowania siłownika hydraulicznego Pojedynczy suw siłownika nie wystarczy do całkowitego wyciśnięcia łożyska ze zwrotnicy za jednym razem. Uwaga Jeśli ciśnienie przy wciskaniu łożyska przekracza 17t należy wymienić zwrotnicę razem z łożyskiem/piastą. Spuścić ciśnienie z pompy Obracać trzpień przy otwartym zaworze pompy, do momentu kiedy siłownik hydrauliczny wróci na swoją wyjściową pozycję Zakręcić zawór i jeśli jest to potrzebne, dokręcić trzpień do płyty nośnej 16 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
Uruchomić ponownie pompę aby w pełni wycisnąć łożysko ze zwrotnicy Odkręcić trzpień trzymając ręką płytę dociskową, aby nie spadła Zdemontować łożysko koła i płytę dociskową Odkręcić siłownik hydrauliczny z podstawy i zdjąć złącze Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 17
1. Wstęp 2. Cechy szczególne łożysk 3. Ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła 4. Opis narzędzia specjalnego 5. Procedura montażu/demontażu łożyska koła Zdjąć płytę dociskową ze zdemontowanego łożyska koła Usunąć pozostałości po starym pierścieniu osadczym i dokładnie oczyścić gniazdo łożyska Dla zachowania bezpieczeństwa powinno się sprawdzić owalność i profil styczny łożyska. 18 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
5.4 Montaż nowego łożyska Wkręcić płytę dociskową w nowe łożysko Wsunąć zatrzask tak, aby zaokrąglona strona zwrócona była w kierunku piasty Wkręcić trzy radełkowane śruby w gwintowane otwory kołnierza łożyska, tak aby były ściśle zamocowane w trzech rowkach płyty dociskowej, gwarantując że płyta dociskowa jest wycentrowana względem piasty Śruby radełkowane można montować jedynie w pozycji naprzeciw zatrzasku. Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 19
1. Wstęp 2. Cechy szczególne łożysk 3. Ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła 4. Opis narzędzia specjalnego 5. Procedura montażu/demontażu łożyska koła Ustawić szpilki mocujące w płycie dociskowej aż do momentu ich zablokowania Wkręcić nakrętkę dociskową na trzpień i zacisnąć go na hydraulicznym siłowniku w sposób pokazany na fotografii Wkręcić stronę dociskową siłownika hydraulicznego do płyty nośnej Dokręcić do oporu siłownik hydrauliczny wraz ze złączem i poluzować o jeden obrót. Pozwala to na wymontowanie elementów narzędzia kiedy łożysko jest już wciśnięte. 20 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
Przyłożyć płytę dociskową wraz z łożyskiem koła do zwrotnicy Zatrzask musi być skierowany ku górze. Wkręcić trzpień wraz z nakrętką dociskającą w płytę dociskową Połączyć pompę hydrauliczną z siłownikiem Sprzwdzić czy płytka jest osadzona poprawnie. źle dobrze Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 21
1. Wstęp 2. Cechy szczególne łożysk 3. Ekonomiczny aspekt wymiany łożyska koła 4. Opis narzędzia specjalnego 5. Procedura montażu/demontażu łożyska koła Uruchomić pompę hydrauliczną aby wcisnąć łożysko w zwrotnicę Kiedy siłownik osiągnie skrajną pozycję, zredukować ciśnienie w pompie aż tłok siłownika wróci do swojej pozycji wyjściowej Pojedynczy suw siłownika hydraulicznego nie jest wystarczający aby wycisnąć łożysko ze zwrotnicy za jednym razem. Ustawić trzpień tak, aby nakrętka znów spoczywała na płycie dociskowej Zamknąć zawór pompy 22 Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych
Uruchomić pompę hydrauliczną i wcisnąć łożysko całkowicie do oporu Łożysko koła jest poprawnie zamontowane kiedy pierścień osadczy zostanie zatrzaśnięty we właściwej pozycji i ciśnienie w pompie gwałtownie wzrośnie. Spuścić ciśnienie w pompie i zdemontować narzędzie Upewnić się, że pierścień osadczy dokładnie leży w odpowiednim zagłębieniu w zwrotnicy 5.5 Czynności po wymianie łożyska Po zamontowaniu nowego łożyska niezbędne jest podjęcie następujących czynności stosując się do wymagań producenta pojazdu Zamontować końcówkę drążka kierowniczego do zwrotnicy (nowe śruby montażowe są w zestawie łożysk Ruville) Zamontować tarczę hamulcową Zamontować wspornik zacisku Zamontować zacisk hamulca i klocki Założyć koło Broszura technicza: Zestawy naprawcze łożyska koła dla samochodów dostawczych 23
Egon von Ruville GmbH Billbrookdeich 112 22113 Hamburg Niemcy Tel.: +49 (0)40 73344-0 Fax: +49 (0)40 73344-199 info@ruville.de www.ruville.de 75/116 R530/1.0/2.2013/MA-PL