Berlin Warschau Warszawa Berlin

Berlin Warschau Warszawa Berlin

the place to be. sei offen sei frei sei berlin www.sei.berlin.de More value for your investment. Mit seinem kreativen Potenzial, hochqualifizierten und verfügbaren Fachkräften, bezahlbaren Preisen für Büround Gewerbeflächen und einer hohen Lebensqualität zu günstigen Konditionen bietet Berlin ideale Voraussetzungen für die ambitionierten Ziele namhafter Unternehmen aus dem In- und Ausland. Mehr Informationen unter: www.berlin-partner.de Ich bin in Warschau geboren Das Maria-Sk odowska-curie-jahr 2011 www.um.warszawa.pl/sklodowska

Inhalt Spis treści Grußworte Słowa powitalne 2-5 Städtepartnerschaft Berlin Warschau 6-11 Partnerstwo miast Warszawa i Berlin Berlin Stadt im Wandel 12-13 Berlin miasto przemian Warschau Eine europäische Hauptstadt 14-15 Warszawa stolica europejska Wirtschaft in Berlin 16-19 Gospodarka w Berlinie Wirtschaft in Warschau 20-23 Gospodarka w Warszawie Wirtschaftsbeziehungen Berlin Warschau 24-27 Stosunki gospodarcze Warszawa Berlin Wissenschaft und Forschung in Berlin 28-29 Nauka i badania naukowe w Berlinie Warschau Stadt der Wissenschaft und Technologie 30-31 Warszawa miasto nauki i technologii Bildung und Wissenschaft in Warschau 32-33 Nauka w Warszawie Fußball-Europameisterschaft UEFA EURO 2012 34-35 Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 Berliner Messe- und Kongresskalender 38-39 Berliński kalendarz targów i kongresów Warschauer Messe- und Kongresskalender 40-41 Warszawski kalendarz targów i kongresów Berliner Kulturkalender 42-43 Berliński kalendarz kulturalny Warschauer Kulturkalender 44-45 Warszawski kalendarz cyklicznych wydarzeń kulturalnych Wirtschaft, Vereine und Institutionen in Berlin 46-47 Partnerzy gospodarczy, organizacje i instytucje w Berlinie Wirtschaft, Vereine und Institutionen in Warschau 48-49 Partnerzy gospodarczy, organizacje i instytucje w Warszawie Stadtpläne Berlin und Warschau 50-57 Plnany miast Berlina i Warszawy Die Berlin-Partner 58-59 Firmy partnerskie Berlin-Partner Impressum Stopka Redakcyjna 60 1

Klaus Wowereit Regierender Bürgermeister von Berlin Rządzącego Burmistrza Berlina Berliner Rathaus Berliński ratusz Grußwort aus Berlin Berlin und Warschau haben seit der Friedlichen Revolution und dem Fall des Eisernen Vorgangs einen tiefgreifenden Wandel erlebt und gestaltet. Heute sind sie zwei weltoffene Metropolen in Aufbruchstimmung. Berlin hat sich dank enger Verknüpfung von Wirtschaft und Wissenschaft zu einer der innovativsten Regionen Europas entwickelt. Zu den Zugpferden des Industrie- und Technologiestandorts Berlin gehören Unternehmen aus Umwelt- und Energietechnik, Mobilität, Biound Medizintechnik sowie Informations- und Kommunikationstechnik. Dynamisch entwickelt sich Berlin aber auch in den Branchen Film, Medien und Mode. Gleichzeitig zählt Berlin zu den weltweit beliebtesten Messe- und Kongressstädten und konnte im Jahr 2010 mit fast 21 Millionen Übernachtungen erneut einen Gästerekord feiern. Mit der Eröffnung des neuen Hauptstadtflughafens Berlin Brandenburg International am 3. Juni 2012 wird die Region zusätzlich Auftrieb erhalten. Ein Erfolgsfaktor für die Entwicklung Berlins ist ohne Zweifel die gute Nachbarschaft mit unseren polnischen Partnern. Die Oder ist längst zum Symbol vielfältiger grenzüberschreitender Kooperationen geworden. Unsere Städtepartnerschaft und zahlreiche Institutionen wie das Deutsch-Polnische Jugendwerk, die Stiftung für Deutsch-Polnische Zusammenarbeit und die bilaterale Regierungskommission haben in den letzten zwei Jahrzehnten bei vielen Polen und Deutschen nicht nur gegenseitiges Vertrauen gestiftet, sondern auch die Hoffnung auf eine gute gemeinsame Zukunft im vereinten Europa. Für Berlin sage ich: Seien Sie willkommen! Freuen Sie sich auf eine spannende Stadt! Nutzen Sie die Chancen, die Ihnen Berlin und die uns Europa bietet! Słowo powitalne z Berlina Warszawa i Berlin, od czasu pokojowej rewolucji i upadku żelaznej kurtyny przeszły i kształtowały proces głębokich przemian. Dzisiaj są one dwiema otwartymi na świat i ukierunkowanymi na zmiany metropoliami. Berlin dzięki ścisłemu powiązaniu gospodarki z nauką stał się jednym z najbardziej innowacyjnych regionów Europy. Koniem pociągowym Berlina, jako lokalizacji przemysłu i technologii, są m.in. przedsiębiorstwa z zakresu inżynierii środowiskowej, techniki energetycznej, transportu, biotechniki, techniki medycznej i informacyjno-komunikacyjnej. Również branże: filmowa, mediów i mody rozwijają się tutaj dynamicznie. Jednocześnie Berlin zaliczany jest do najbardziej popularnych na świecie miast targowo-kongresowych. W 2010 r. odnotowano tutaj niemal 21 mln noclegów i tym samym ponownie osiągnięto rekordową sumę gości. Otwarcie w dniu 3 czerwca 2012 r. nowego lotniska stołecznego Berlin Brandenburg International będzie dodatkowym impulsem dla regionu. Dobre sąsiedztwo z naszymi polskim partnerami jest bez wątpienia czynnikiem warunkującym sukces w rozwoju Berlina. Odra już od dawna jest symbolem różnorakich transgranicznych kooperacji. Partnerstwo Warszawy i Berlina oraz liczne instytucje, takie jak Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej i bilateralna Komisja Rządowa rozbudziły nie tylko wzajemne zaufanie, ale także nadzieję na dobrą, wspólną przyszłość w zjednoczonej Europie. W imieniu Berlina, witam Państwa serdecznie! Cieszcie się Państwo na odwiedziny w interesującym mieście i wykorzystajcie szanse, które oferuje Wam Berlin i które daje nam Europa! 2 3

Hanna Gronkiewicz-Waltz Präsidentin der Hauptstadt Warschau Prezydent miasta st. Warszawy Warschauer Königsschloss Zamek Królewski w Warszawie Grußwort aus Warschau Im Jahr 2011 jährt sich zum 20. Mal die Unterzeichnung des Partnerschaftsabkommens zwischen Warschau und Berlin. Diese zwei Jahrzehnte um die Jahrhundertwende waren für beide Städte außerordentlich bedeutsam. Vom Warschauer Runden Tisch aus erging 1989 das Signal, das die Veränderungen im gesamten sozialistischen Staatenblock einleitete. Der Fall der Berliner Mauer war nicht nur das symbolische Ende dieser Ära, sondern machte es möglich, dass Kontakte zwischen den Staaten, den Selbstverwaltungen, der Bevölkerung und zwischen einfachen Menschen geknüpft wurden. Unsere Städte und Gesellschaften haben die Chance ergriffen und begonnen, die Zusammenarbeit in jenen Bereichen zu vertiefen, die ähnliche Probleme aufweisen. Gleichzeitig eröffneten diese Bereiche jedoch die Möglichkeit, gemeinsam nach Lösungen zu suchen, insbesondere in den Bereichen Umwelt, Bildung, öffentlicher Nahverkehr, Informatik und Stadtentwicklung. Durch den Austausch von Wissen und Erfahrungen auf kommunaler Ebene lassen sich Aufgaben mit überregionalem Charakter, die nicht nur Polen und Deutschland, sondern auch andere Länder der Europäischen Gemeinschaft betreffen, effizienter realisieren. Warschau setzt auf die Jugend. Die Generation, die nach der Zeit des Eisernen Vorhang geboren wurde, besteht im wahrsten Sinne des Wortes aus freien Menschen. Sie können sich heute den Ort aussuchen, an dem sie lernen und wohnen möchten, und morgen werden sie über die Zusammenarbeit zwischen Berlin und Warschau und über die Gestaltung der Europäischen Union bestimmen können. Die jungen Menschen sind der Reichtum und das Potenzial jeder Stadt, sie entwickeln und verbreiten neue Ideen, Lösungen und Technologien. Als Forschungs-, Wissenschafts-, aber auch als kulturelles Zentrum bietet Warschau enorm viele Möglichkeiten für eine persönliche und berufliche Selbstverwirklichung. Fryderyk Chopin und Maria Skłodowska-Curie, die weltweit bekanntesten Warschauer, würden Warschau heute sicherlich nicht mehr verlassen, um in der Wissenschaft Erfolg zu haben oder eine Weltkarriere zu starten. Und wenn sie schon verreisen müssten, dann nicht weiter als nach Berlin. Słowo powitalne z Warszawy W 2011 r. mija 20 lat od podpisania umowy o partnerstwie między Warszawą i Berlinem. Dwie dekady na przełomie wieków były dla obu miast niesłychanie ważne. Warszawski okrągły stół 1989 r. dał sygnał do zmian w całym bloku państw socjalistycznych, a upadek berlińskiego muru stał się nie tylko symbolicznym końcem pewnej ery, ale stworzył możliwość kontaktów na szczeblu państw, samorządów, społeczności lokalnych i zwykłych ludzi. Jako miasta i jako społeczeństwa wykorzystaliśmy tę okazję do zacieśniania współpracy w dziedzinach, które rodzą podobne problemy, ale i umożliwiają szukanie wspólnych rozwiązań w ekologii, edukacji, transporcie miejskim, informatyce czy urbanistyce. Wymiana wiedzy i doświadczeń na poziomie miast pozwala na zwiększenie skuteczności i efektywności w realizacji zadań o charakterze ponadlokalnym, dotyczących nie tylko Polski i Niemiec, ale i innych krajów Wspólnoty Europejskiej. Warszawa stawia na młodość. Pokolenie wchodzące w życie po okresie zdefiniowanym przez żelazną kurtynę to ludzie wolni w każdym aspekcie tego słowa dziś wybierają miejsce, gdzie chcą się uczyć i mieszkać, a jutro stanowić będą o współpracy między Berlinem i Warszawą oraz o kształcie Unii Europejskiej. Młodzi ludzie to bogactwo i potencjał każdego miasta tworzą i popularyzują nowe idee, rozwiązania, technologie. Warszawa jako centrum badawcze i naukowe, a także kulturalne, oferuje ogromne możliwości osobistej i zawodowej realizacji. Najbardziej znani w świecie warszawiacy Fryderyk Chopin i Maria Skłodowska-Curie, z pewnością nie wyjeżdżali by dziś z Warszawy w celu kontynuacji dalszej nauki i światowej kariery. A jeśli już musieliby wyjechać, to nie dalej niż do Berlina. 4 5

Die Stadtpräsidentin und der Regierende Bürgermeister Prezydent m. st. Warszawy oraz Burmistrz Rządzący Berlina Polen übernimmt die EU-Ratspräsidentschaft im Juli 2011 W lipcu Polska objejmuje prezydencję w UE Städtepartnerschaft Berlin Warschau Im Jahr 2011 feiern die Städte Berlin und Warschau das 20. Jubiläum ihrer Partnerschaft: Das Abkommen über Freundschaft und Zusammenarbeit zwischen Berlin und Warschau wurde am 12. August 1991 in Berlin unterzeichnet. 1994 wurden durch die Rahmenvereinbarung über gegenseitige Zusammenarbeit zwischen Berlin und Warschau konkrete Bereiche der Kooperation festgelegt. Experten beider Städte pflegen seither den Erfahrungsaustausch in vielen Bereichen, zum Beispiel in der Stadtentwicklung, im Denkmalschutz und im Verkehr, und zunehmend auch im Rahmen von EU-Programmen und internationalen Organisationen. Im European Spatial Planning Observation Network ESPON arbeiten Berlin, Paris und Warschau seit 2010 gemeinsam am Projekt Managing Urban Development. Die ICOMOS-Partner (Internationaler Rat für Denkmalpflege) beider Städte haben einen Denkmal-Dialog vereinbart und im EU-Projekt CAPRICE (Capital Regions Integrating Collective Transport for Increased Energy Efficiency) tauschen der Verkehrsverbund Berlin-Brandenburg, der Warschauer Verkehrsverbund ZTM und das Pariser Syndicat des transports d Île-de-France STIF mit zwei weiteren Partnern seit 2009 Erfahrungen bei der Bildung von Verkehrsverbünden aus. Weitere Kooperationen bestehen auf dem Gebiet der Justiz, insbesondere in der Zusammenarbeit von Verwaltungsgerichten, sowie in der Kommunalverwaltung beim Austausch von Verwaltungsmitarbeitern. Beide Städte unterstützen sich gegenseitig sowohl bei bi- als auch bei multilateralen Projekten und tauschen Fachwissen auf internationalen Kongressen und Seminaren aus ganz aktuell über Fragen der Arbeitsmarktpolitik und der Arbeitnehmerfreizügigkeit und unterstützen die Kooperationen von Hoch- und Fachschulen sowie die Aktivitäten der Berliner und Warschauer Partnerschulen und von Sportverbänden bei der Durchführung von Veranstaltungen, Wettbewerben und gegenseitigen Besuchen. Partnerstwo miast Warszawa i Berlin W 2011 r. Berlin i Warszawa świętują dwudziestą rocznicę partnerstwa miast 12 sierpnia 1991 r. w Berlinie podpisana została Umowa o przyjaźni i współpracy między Warszawą i Berlinem. W 1994 r. w Porozumieniu ramowym o wzajemnej współpracy między Warszawą i Berlinem określono konkretne jej dziedziny. Od tego czasu eksperci obu miast wymieniają się doświadczeniami z wielu dziedzin: rozwoju miast, ochrony zabytków, transportu. Coraz częściej kooperacja odbywa się w ramach programów finansowanych ze środków UE i organizacji międzynarodowych. Od 2010 r. Berlin, Paryż i Warszawa pracują wspólnie nad projektem Europejskiej Sieci Obserwacyjnej Rozwoju Terytorialnego i Spójności Terytorialnej (ESPON) Managing Urban Development. W ramach Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (ICOMOS) Berlin i Warszawa zainicjowały wspólny dialog w zakresie ochrony zabytków, a w ramach projektu UE CAPRICE (regiony stołeczne na rzecz integracji transportu zbiorowego w celu zwiększenia efektywności energetycznej) Związek Komunikacyjny Berlin-Brandenburgia, warszawski Zarząd Transportu Miejskiego oraz paryski Syndicat des transports d Île-de-France STIF wraz z dwoma innymi partnerami wymieniają się od 2009 r. doświadczeniami z zakresu tworzenia związków komunikacyjnych. Pozostałe dziedziny współpracy dotyczą sądownictwa, w szczególności współpracy sądów administracyjnych, jak również wymiany pracowników administracji samorządowej. Oba miasta wspierają się wzajemnie zarówno w ramach bilateralnych, jak i multilateralnych projektów oraz wymieniają fachową wiedzą na międzynarodowych kongresach i seminariach aktualnie są to kwestie polityki rynku pracy i swobody przepływu pracowników. Stolice aktywizują współpracę szkół wyższych i wyższych szkół zawodowych oraz pomagają berlińskim i warszawskim szkołom partnerskim i związkom sportowym w organizacji przedsięwzięć, konkursów i wzajemnych wizyt. 6 7

Offizieller Besuch der Warschauer Stadtpräsidentin in Berlin Oficjalna wizyta Prezydent m. st. Warszawy w Berlinie Panorama von Warschau Panorama Warszawy Die kulturelle Zusammenarbeit zwischen Warschau und Berlin entwickelte sich in den vergangenen 20 Jahren so dynamisch wie vielleicht kein anderer Bereich des städtischen Lebens. Kulturschaffende und -interessierte erkunden ständig beide Städte und finden immer wieder neue Inspiration. Die Intensität der kulturellen Beziehungen vor allem im Bereich der zeitgenössischen Kunst wächst. Interessant ist die Tatsache, dass die meisten Künstler, die sich am Kunstresidenzprogramm des Zentrums für Zeitgenössische Kunst Zamek Ujazdowski in Warschau beteiligt haben, über Berlin nach Warschau gekommen sind. Aber der Austausch funktioniert auch in die andere Richtung: So leitet Artur Zmijewski, ein polnischer Videokünstler aus Warschau, die 7. Berlin Biennale zeitgenössischer Kunst, die im Jahr 2012 stattfindet. Die Natur der kulturellen Beziehungen zwischen Berlin und Warschau spiegelte im Jahr 2010 das Projekt Promised City (www.promised-city.org) in besonderem Maße wider. In beiden Hauptstädten gab es eine Serie von Ausstellungen, Aufführungen, performativen Kunstaktionen im öffentlichen Raum, Workshops und Austauschevents für Künstler, die sich auf das Phänomen der modernen europäischen Metropolen Berlin und Warschau konzentrierte. Initiiert wurde Promised City durch das Polnische Institut in Berlin und das Goethe-Institut in Warschau. Beide Städte begleiteten das Projekt von Anfang an und zwei Gründe waren hierbei ausschlaggebend: Zum einen ging es um moderne Städte, die wie das Gelobte Land unternehmerische Menschen und Künstler anlocken. Städte, in denen wir leben und die wir durch die Kunst kennenlernen wollen. Nicht weniger wichtig war die Konzeption des Projektes, die die direkte Zusammenarbeit zwischen kulturellen Institutionen, einzelnen Künstlern und Kuratoren aus den beiden Partnerstädten ermöglichte. Zu den Höhepunkten der Städtepartnerschaft zählen auch die umfangreichen Präsentationen beider Städte im Rahmen der Warschauer Tage in Berlin bzw. den Berliner Tagen in Warschau, die bislang jeweils zweimal in Berlin bzw. Warschau stattfanden. Das Jubiläumsjahr 2011 bringt weitere kulturelle Veranstaltungen und richtet den Fokus vor allem auf die Begegnung der jungen Generation. Die Aktion Mode macht Schule wird junge Modemacher und Mode- Żaden inny obszar życia miejskiego nie rozwinął się w ciągu ostatnich 20 lat tak dynamicznie, jak współpraca kulturalna między Warszawą i Berlinem. Twórcy kultury i jej entuzjaści stale sondują wydarzenia kulturalne obu miast i ciągle znajdują nowe inspiracje. Intensywne stosunki kulturalne kwitną przede wszystkim w dziedzinie sztuki współczesnej. Ciekawostką jest fakt, że większość artystów biorących udział w rezydencjach artystycznych warszawskiego Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski przybyło do Warszawy przez Berlin. Wymiana ta funkcjonuje także w przeciwnym kierunku: polski artysta multimedialny z Warszawy Artur Żmijewski, będzie kuratorem odbywającego się w 2012 r. siódmego berlińskiego Biennale Sztuki Współczesnej. Naturę stosunków kulturalnych między Berlinem i Warszawą odzwierciedlało w szczególnej mierze przedsięwzięcie Promised City (www.promised-city.org) w 2010 r. W ramach realizowanego w obydwu stolicach projektu, poświęconemu fenomenowi nowoczesnych europejskich metropolii, jakimi są Berlin i Warszawa, odbyła się seria wystaw, spektakli, akcji performance w miejscach publicznych, warsztatów i wymian dla artystów. Promised City zainicjowany został przez Instytut Polski w Berlinie i Instytut Goethego w Warszawie. Oba miasta partnerskie wspierały projekt, znajdując ku temu dwa główne powody: po pierwsze, chodziło o miasta nowoczesne, które tak jak Ziemia obiecana przyciągają ludzi przedsiębiorczych i artystów miasta, w których żyjemy i które pragniemy poznać poprzez sztukę; niemniej ważna była koncepcja projektu, umożliwiająca bezpośrednią współpracę instytucji kulturalnych, pojedynczych artystów i kuratorów z obu miast partnerskich. Do głównych elementów partnerstwa Berlina i Warszawy należą także obszerne wzajemne prezentacje obu miast w ramach Dni Berlina w Warszawie oraz Dni Warszawy w Berlinie. Każdą z tych imprez zorganizowano dotychczas dwukrotnie. Jubileuszowy rok 2011 niesie ze sobą kolejne kulturalne wydarzenia skoncentrowane przede wszystkim na spotkaniach młodych pokoleń. Jednym z nich jest akcja Szkoła tworzy modę, która gromadzi projektantów mody i fotografów, łacząc Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Akademię Sztuk Pięknych Berlin-Weißensee i Międzynarodową Szkołę Mody ESMOD Berlin. 8 9

Martin-Gropius-Bau, Aussenansicht Nordseite Martin-Gropius-Bau, widok od strony północnej Offizieller Besuch des Regierenden Bürgermeisters in Warschau Oficjalna wizyta Burmistrza Rządzącego w Warszawie fotografen aus Warschau und aus Berlin erstmals in einem gemeinsamen Projekt zusammenbringen und die Mode- und Kunsthochschulen die Kunsthochschule Warschau, die Kunsthochschule Berlin-Weißensee und die Internationale Modeschule ESMOD Berlin miteinander vernetzen. Unter der Leitung der britischen Choreographen Royston Maldoom und Tamara McLorg wird das Musik-Tanz-Projekt mit Berliner und Warschauer Jugendlichen durchgeführt. Weiterhin stehen Ausstellungen, Konzerte, Seminare und Workshops auf dem Programm. Viele dieser Veranstaltungen sind nicht nur einmalige Begegnungen, sondern der Beginn von neuen längerfristigen Kooperationen. Außerdem werden Workshops im Rahmen des European Workshop for Contemporary Music veranstaltet, wo in einem Orchester Jugendliche aus Polen und Deutschland gemeinsam spielen. Ende des Jahres wird in Berlin eine monographische Ausstellung des Künstlers Mirosław Bałka gezeigt. Anlässlich der polnischen EU-Ratspräsidentschaft 2011 erarbeitet das Warschauer Königsschloss außerdem gemeinsam mit dem Martin-Gropius-Bau Berlin die Ausstellung Tür an Tür. Polen Deutschland. 1.000 Jahre Kunst und Geschichte, die im September 2011 in Berlin eröffnet wird. Sie stellt die Geschichte der wechselseitigen Beziehungen zwischen Polen und Deutschland dar und will den vor 20 Jahren durch den deutsch-polnischen Nachbarschaftsvertrag aufgegriffenen Dialog weiter vertiefen. Pod kierunkiem brytyjskiego choreografa Royston a Maldoom i Tamar y McLorg, zostanie zrealizowany projekt muzyczno-taneczny z udziałem berlińskiej i warszawskiej młodzieży. Odbędą się też warsztaty European Workshop for Contemporary Music orkiestry łączącej młodych muzyków z Polski i Niemiec, a pod koniec roku w Berlinie zostanie zrealizowana wystawa monograficzna Mirosława Bałki. Zaplanowano ponadto różnorodne wystawy, koncerty, seminaria i warsztaty. Wiele z tych przedsięwzięć będzie nie tylko jednorazowymi spotkaniami, lecz stanowić będzie początek dalszych wspólnych działań. Ponadto, nawiązując do polskiej prezydencji w UE w 2011 r., Zamek Królewski w Warszawie wraz z muzeum Martin-Gropius-Bau w Berlinie pracują nad ekspozycją OBOK. Polska Niemcy. 1000 lat historii w sztuce, która otwarta zostanie w Berlinie we wrześniu 2011 r. Przedstawia ona historię wzajemnych stosunków między Polską i Niemcami i ma pogłębić dialog podjęty przed dwudziestu laty Traktatem o dobrym sąsiedztwie. To wszystko pozwala oczekiwać, że współpraca między Berlinem i Warszawą będzie się w dalszym ciągu nieprzerwanie rozwijać. Dalsze informacje na temat partnerstwa miast Berlin i Warszawa www.berlin.de/rbmskzl/staedteverbindungen/warschau.de.html All dies lässt erwarten, dass sich die Zusammenarbeit zwischen Berlin und Warschau auch in Zukunft weiterhin kontinuierlich entwickeln wird. Weitere Informationen zur Städtepartnerschaft Berlin Warschau unter www.berlin.de/rbmskzl/staedteverbindungen/warschau.de.html 10 11

Postdamer Platz bei Nacht Plac Poczdamski nocą Reichstagsgebäude in Berlin Budynek Reichstagu w Berlinie Berlin Stadt im Wandel Mit 3,45 Millionen Einwohnern und einer Fläche von 892 km² ist Berlin die größte Stadt Deutschlands. Berlin hat eine wechselvolle Geschichte, die sich vielerorts im Stadtbild widerspiegelt. Im 19. Jahrhundert entwickelte sich Berlin zum industriellen Zentrum und wurde Hauptstadt des Deutschen Kaiserreichs. In den Goldenen Zwanzigern erlebte Berlin eine kulturelle Blütezeit. Im Nationalsozialismus wurde von Berlin aus der zweite Weltkrieg geplant und die systematische Vernichtung der europäischen Juden beschlossen. 1945 lag die Stadt in Trümmern. Während der Berlin-Blockade 1948/49 versorgten die Westallierten West-Berlin über eine Luftbrücke. Ab 1961 teilte die Berliner Mauer die Stadt fast drei Jahrzehnte lang in Ost und West. Der Mauerfall 1989 markierte einen Neubeginn für Berlin. 1991 entschied der Bundestag über Berlin als Hauptstadt des wiedervereinten Deutschlands. 1999 zogen Bundesregierung und Parlament an die Spree, Botschaften sowie Spitzenverbände aus Wirtschaft, Wissenschaft, Medien und Gesellschaft folgten. Heute, rund 20 Jahre nach der Deutschen Wiedervereinigung, hat sich Berlin vom Symbol der Teilung zum Ort der Begegnung entwickelt. Berlin ist eine lebendige Stadt, die einen rasanten Wandel durchlebt hat von der traditionellen Industriestadt zum modernen, zukunftsorientierten Industrie-, Technologie- und Dienstleistungszentrum mit einer hochkarätigen Wissenschafts- und Forschungslandschaft. Die Hauptstadt Deutschlands überzeugt durch ihr vielfältiges Kultur- und Stadtleben, das sie vor allem für junge, kreative Menschen attraktiv macht. Mit drei Opern, 150 Bühnen, 150 Museen und hunderten Galerien begeistert Berlin jährlich Besucher aus aller Welt. Gemeinsam mit dem Bundesland Brandenburg, das Berlin umschließt, bildet Berlin die Hauptstadtregion Berlin-Brandenburg. Durch die Lage im Zentrum Europas ist Berlin das Tor nach Mittel- und Osteuropa und zu den Wirtschaftsregionen Westeuropas. Laut Statistik leben in Berlin 457.000 Ausländer aus 190 Staaten, davon rund 41.000 Polen. 17 Städtepartnerschaften verbinden Berlin mit der Welt. In der Oder-Partnerschaft arbeitet Berlin seit 2006 gemeinsam mit weiteren Bundesländern und Wojewodschaften am Aufbau eines Regionalverbundes, der die Region beiderseits der Oder infrastrukturell und politisch enger vernetzt und zu einem dynamischen Wirtschaftsraum entwickelt. Berlin miasto przemian Berlin - największe miasto Niemiec - liczy 3,45 mln mieszkańców i 892 km² powierzchni. Jego barwna historia znajduje odbicie w wielu miejscach panoramy miasta. W XIX w. Berlin urósł do rangi centrum przemysłowego i był stolicą Cesarstwa Niemieckiego. W Złotych Latach Dwudziestych Berlin przeżywał okres kulturalnego rozkwitu. W czasach narodowego socjalizmu tutaj planowano II wojnę światową i podjęto decyzję o systematycznej zagładzie Żydów. W 1945 r. miasto leżało w zgliszczach, a podczas blokady Berlina Zachodniego w latach 1948/49 alianci zaopatrywali tę część miasta poprzez most powietrzny. Od 1961 r. przez niemal trzy dziesięciolecia mur berliński dzielił metropolię na Berlin Wschodni i Zachodni. Upadek muru berlińskiego w 1989 r. stanowił nowy początek w historii miasta. W 1991 r. parlament niemiecki (Bundestag) ustanowił Berlin stolicą zjednoczonych Niemiec. W 1999 r. nad Sprewę zostały przeniesione siedziby rządu federalnego i parlamentu, ambasady, zrzeszenia krajowe sektora gospodarki, nauki, mediów oraz organizacje społeczne. Ponad 20 lat po zjednoczeniu Niemiec Berlin przeistoczył się z symbolu podziałów w miejsce spotkań. Jest żywotną metropolią, która przeszła dynamiczną przemianę od tradycyjnego miasta przemysłowego do nowoczesnego centrum przemysłowego, technologicznego i usługowego z prestiżowymi ośrodkami naukowo-badawczymi. Bogata oferta kulturalna i rekreacyjna zachęca do odwiedzin stolicy Niemiec i czyni to miasto atrakcyjnym przede wszystkim dla młodych, kreatywnych ludzi. Ze swoimi trzema operami, 150 scenami teatralnymi, 150 muzeami i setkami galerii Berlin przyciąga rokrocznie gości z całego świata. Wraz z krajem związkowym Brandenburgia, Berlin tworzy stołeczny region Berlin-Brandenburgia. Dzięki swojemu centralnemu położeniu w Europie stolica Niemiec stanowi wrota do Europy Środkowej i Wschodniej oraz do regionów gospodarczych Europy Zachodniej. Według statystyk Berlin zamieszkuje 457 tys. obcokrajowców ze 190 państw, z tego ponad 41 tys. Polski. Berlin łączy partnerstwo z 17 miastami na całym świecie. Od 2006 r. Berlin wraz z innymi krajami związkowymi i polskimi województwami, w ramach Partnerstwa Odry, pracuje nad rozwojem wspólnoty regionów celem silniejszych powiązań infrastrukturalnych i polityczych regionów po obu stronach Odry oraz stworzenia dynamicznie rozwijającego się obszaru gospodarczego. 12 13

Kulturfest in Warschau Festyn kulturalny w Warszawie Warschauer Zentrum und der Kulturpalast bei Nacht Centrum Warszawy oraz Pałac Kultury i Nauki nocą Warschau Eine europäische Hauptstadt Warschau ist eine Stadt der Kontraste, die wohl jeden bewegt. Sie löst Bewunderung aus und zwingt gleichzeitig zum Nachdenken über die Verbindung zwischen Vergangenheit und Gegenwart. Warschau ist eine Symbiose aus moderner Architektur, historischer Bebauung und dem Andenken an Orte, die nicht mehr existieren. Der Genius Loci der polnischen Hauptstadt ist der ungezwungene Geist der Freiheit, der sich sowohl in der Architektur widerspiegelt als auch im Charakter ihrer Bewohner, die immer an der Spitze der für Polen und Europa schicksalhaften Wendungen standen. Warschau ist eine Kulturstadt, ist die Musikhauptstadt. In Warschau finden renommierte Musikveranstaltungen wie das Jazz Jamboree, das Internationale Festival der Gegenwartsmusik Warschauer Herbst, das Beethoven- Osterfestival und der Internationale Chopin-Klavierwettbewerb statt. Anlässlich des 200. Geburtstags des Komponisten Fryderyk Chopin, der die Hälfte seines Lebens in Warschau verbracht hatte, wurde hier 2010 das Chopin-Jahr gefeiert. Die Hauptstadt Polens zieht viele junge Leute an, sie ist ein Ort für gemeinsame und für individuelle Chancen. Ein Viertel der knapp zwei Millionen Einwohner ist jünger als 20 Jahre, jeder sechste Einwohner ist Student. Warschau gehört zu den günstigsten Hauptstädten Europas: Die Kosten für Lebensunterhalt, Wissenschaft und Lehre sind vergleichsweise niedrig. Das eröffnet vor allem jungen, gut ausgebildeten Menschen ausgezeichnete Startbedingungen. Seit den 1990er Jahren ist Warschau nach Berlin die größte Baustelle Europas. Dass Polen Gastgeber der Fußball-Europameisterschaften EURO 2012 ist und Warschau einer der Austragungsorte, treibt die Investitionstätigkeit zusätzlich an. Warschau ist der attraktivste Standort für Unternehmensgeschäfte. Nach Ansicht der Ratingagenturen ist die Hauptstadt Polens ein glaubwürdiger und stabiler Partner für langfristige Investitionen. Kein Wunder also, dass in Polen jedes vierte neue Unternehmen in Warschau gegründet wird und 30 Prozent aller in Polen vertretenen Firmen mit ausländischem Kapital Warschau als Standort gewählt haben. Das zeugt vom Potenzial und von den Entwicklungsperspektiven dieser Stadt. Warszawa stolica europejska Warszawa to miasto kontrastów, które nikogo nie pozostawia obojętnym. Z taką samą mocą wywołuje zachwyt, co zmusza do zadumy nad połączeniem czasów minionych z teraźniejszością symbiozą nowoczesnej architektury z historyczną zabudową i pamięcią o miejscach, których już nie ma. Genius loci polskiej stolicy to nieskrępowany duch wolności zarówno w sferze architektury, jak i specyficznego charakteru, który noszą w sobie mieszkańcy, zawsze stojący w awangardzie zmian wpływających na losy Polski i Europy. Warszawa to miasto kultury, stolica muzyki. Jest miejscem, gdzie odbywają się prestiżowe imprezy muzyczne, takie jak Jazz Jamboree, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień, Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, czy Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. W 2010 r., w 200. rocznicę narodzin kompozytora, który spędził ponad połowę swojego życia w Warszawie, obchodzony był Rok Chopinowski. Stolica Polski to miejsce zbiorowych i indywidualnych szans, do której ściągają licznie młodzi ludzie. Jedna czwarta mieszkańców stolicy to osoby poniżej 20 roku życia, a co szósty jej mieszkaniec to student. Warszawa jest jedną z najtańszych stolic Europy, ze stosunkowo niskimi kosztami utrzymania i samej nauki, która jednocześnie daje bogactwo szans młodym, wykształconym ludziom, sprawnie poruszającym się w zglobalizowanym świecie. Od ostatniej dekady XX wieku stolica Polski to największy po Berlinie plac budowy w Europie. Współorganizowanie przez Polskę w 2012 r. Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012 dodatkowo dynamizuje koniunkturę inwestycyjną. Warszawa jest najbardziej atrakcyjnym miejscem do prowadzenia biznesu. Według raportów agencji ratingowych Warszawa jest wiarygodnym i stabilnym partnerem do inwestycji długoterminowych. Nie dziwi więc fakt, że co czwarta nowa firma w Polsce jest zakładana właśnie w Warszawie, a 30% wszystkich firm z kapitałem zagranicznym obecnych w Polsce też wybrało Warszawę. To pokazuje potencjał miasta i perspektywy jego rozwoju. 14 15

Messegelände mit Funkturm (links), Elektrofahrzeuge im Einsatz (rechts) Tereny targowe w Berlinie (z lewej), Auta elektryczne w ożyciu (z prawej) Wirtschaft in Berlin Berlin ist nicht nur das politische Zentrum Deutschlands, sondern auch eine dynamische Wirtschaftsregion in Europa. Impulse für die wirtschaftliche Entwicklung der Stadt geben die Branchen Industrie und Gewerbe, Mobilität, Clean Technologies, Dienstleistungen, Medien, IuK und Kreativwirtschaft sowie Life Sciences. Berlins größter Wirtschaftssektor ist die Dienstleistungsbranche. Sie verzeichnet die meisten Neuansiedlungen und Unternehmensgründungen. Berlin hat sich außerdem als Messe- und Kongressstandort etabliert und belegt weltweit Platz 2 bei Tagungen mit internationaler Beteiligung. Eine wichtige Branche ist der Tourismus: Berlin ist nach London und Paris das beliebteste Städtereiseziel in Europa. Im Jahr 2010 wurden über neun Millionen Hotelgäste und fast 21 Millionen Übernachtungen gezählt. Berlin gehört zu den führenden deutschen Industriestandorten. Über 105.000 Menschen arbeiten im produzierenden Gewerbe. Berlins Industrie bestimmen Unternehmen aus Zukunftstechnologien und sich modernisierenden Traditionsbranchen. Über Kompetenzen verfügt Berlin auch im Bereich Mobilität: Als Modellstadt für Elektromobilität setzt Berlin vor allem auf wirtschaftliche und umweltverträgliche Verkehrslösungen. Auch im Bereich Clean Technologies liegt die deutsche Hauptstadtregion vorn. Sie zählt zu den Regionen in Deutschland mit den meisten Unternehmen, Forschungseinrichtungen und Beschäftigten in dieser Branche. Zu den bedeutendsten Wachstumsfeldern in der Hauptstadtregion zählt weiterhin die Medien und Kreativwirtschaft. Hier sind vor allem die Nähe zu Politik und Verbänden, die kulturelle Vielfalt und das kreative Umfeld entscheidend. 15.000 Unternehmen erwirtschaften mit 150.000 Beschäftigten einen Jahresumsatz von 19 Milliarden Euro. Schwerpunkte sind Film und Fernsehen, Nachrichtendienste, Musik, Telekommunikation und Internet sowie Werbung. Mit dem größten Glasfasernetz Europas und dem modernsten, voll digitalisierten Kommunikationsnetz Deutschlands ist die Hauptstadtregion Vorreiter einer modernen Telekommunikationsinfrastruktur. Medienstandort: LaserWissenschaftTechnologiepark Adlershof Centrum Medialne Parku Technologicznego Adlershof Gospodarka w Berlinie Berlin jest nie tylko centrum życia politycznego Niemiec, ale także dynamicznym regionem gospodarczym w Europie. Motorem rozwoju gospodarczego tego miasta są branże: przemysłowa, rzemieślnicza, komunikacyjno-transportowa, czystych technologii, usługowa, medialna, technologii informacyjno-komunikacyjnej, gospodarki kreatywnej, jak również Life Sciences. Największym sektorem gospodarki Berlina jest branża usługowa. W tym zakresie inicjowanych jest najwięcej inwestycji i odnotowuje się najwięcej nowopowstałych przedsiębiorstw. Berlin ugruntował swoją pozycję także jako centrum targowokongresowe i zajmuje drugie miejsce na świecie pod względem ilości konferencji. Ponadto obok Londynu i Paryża, Berlin jest jednym z najczęściej odwiedzanych przez turystów miast w Europie. W 2010 r. odnotowano ponad 9 mln gości hotelowych i prawie 21 mln noclegów. Berlin należy do przodujących niemieckich ośrodków przemysłowych. Ponad 105 tys. osób zatrudnionych jest tutaj w branży produkcyjnej. Przemysł w Berlinie kształtują przedsiębiorstwa technologii przyszłościowych i modernizujących się branż tradycyjnych. Bardzo znaczący jest także sektor transportu i komunikacji. Jako modelowe miasto w zakresie elektromobilności, stolica Niemiec stawia przede wszystkim na ekonomiczne i przyjazne dla środowiska rozwiązania komunikacyjne. Berlin przoduje pod względem ilości przedsiębiorstw, ośrodków badawczych i zatrudnionych w branży czystych technologii. Do najbardziej znaczących i dynamicznych sektorów zaliczana jest ponadto branża medialna i gospodarka kreatywna. Decydujące dla nich są bezpośrednie sąsiedztwo życia politycznego, związków i zrzeszeń, różnorodność kulturalna oraz kreatywne środowisko. 15 tys. przedsiębiorstw zatrudniających 150 tys. osób generuje obroty w wysokości 19 mld euro rocznie. Najważniejszą rolę odgrywają takie dziedziny jak film, telewizja, usługi informacyjne, muzyka, telekomunikacja, internet oraz reklama. Dysponując największą siecią światłowodową w Europie oraz najnowocześniejszą siecią komunikacyjną w Niemczech, Berlin jest pionierem w zakresie nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej. 16 17

Pfizer-Forscher bei der Arbeit Pfizer Naukowcy koncernu Pfizer podczas badań BBI Luftbild Landseite Wizualizacja portu lotniczego BBI z lotu ptaka Ein weiterer wichtiger Wirtschaftszweig ist die Gesundheitsbranche: Mit 250 Medizintechnik- und 200 Biotechnologiefirmen, 23 Pharmaunternehmen und 79 Kliniken ist Berlin einer der wichtigsten Life-Sciences-Standorte Deutschlands. Bereits jeder achte Berliner ist in diesem Sektor beschäftigt. Neben der herausragenden wissenschaftlichen Infrastruktur sind die preisgünstigen und gut ausgestatteten Büro- und Gewerbeflächen, die in Berlin in allen Stadtlagen zur Verfügung stehen ein weiterer wichtiger Standortvorteil für Unternehmen. Hervorragend ausgebaut ist auch die Verkehrsinfrastruktur in der Stadt und der Region. In der Hauptstadtregion kreuzen sich die transeuropäischen Verkehrswege. 100 Millionen potenzielle Kunden sind von Berlin aus in nur acht Stunden Lkw-Fahrt erreichbar. Mit dem 2006 fertiggestellten Hauptbahnhof wurde Berlin bedeutendes Eisenbahndrehkreuz innerhalb Europas. Eines der größten Verkehrsprojekte Deutschlands ist der Bau des Flughafens Berlin Brandenburg Willy Brandt an der südlichen Stadtgrenze Berlins. In der Nähe liegt das Güterverkehrszentrum Großbeeren, das die Verkehrsträger Schiene und Straße miteinander verbindet. Ab Juni 2012 verbessert wird der Großflughafen mit neuen Direktverbindungen und kürzeren Flugzeiten zu Zielen in Mittel- und Osteuropa, Asien und im gesamten pazifischen Raum die internationale Anbindung der Region deutlich verbessern. Schon heute sind viele polnische Nachbarn Kunden der Berliner Flughäfen. Ihre Zahl wird sich in wenigen Jahren weiter erhöhen. Seit 2009 entsteht im brandenburgischen Niederfinow ein neues Schiffshebewerk, das den Schiffsverkehr auf dem Oder-Havel-Kanal verbessern wird. Umfassende Informationen für Investoren bietet die Berlin Partner GmbH. Als die Wirtschaftsfördergesellschaft des Landes Berlin unterstützt sie Unternehmen bei der Neuansiedlung, Standortsicherung und Firmenerweiterung, begleitet Firmen aus der Region bei ihren Auslandsengagement und vermittelt Kooperationspartner und Kontakte zu Behörden, Banken, Kammern, Verbänden und Unternehmensnetzwerken. Weitere Informationen zum Wirtschaftsstandort Berlin finden Sie im Business Location Center, dem zentralen Online-Portal für die regionale Wirtschaft, unter www.businesslocationcenter.de Inną ważną gałęzią gospodarki jest branża medyczna. Liczący 250 przedsiębiorstw z zakresu techniki medycznej, 200 firm biotechnologicznych i 23 farmakologicznych oraz 79 klinik Berlin należy do wiodących w zakresie Life Sciences ośrodków w Niemczech. W sektorze tym zatrudniony jest co ósmy mieszkaniec tego miasta. Zaletą Berlina są korzystne cenowo i dobrze wyposażone powierzchnie biurowe i przemysłowe, rozproszone we wszystkich częściach miasta. Świetnie rozbudowana jest infrastruktura komunikacyjna miasta i regionu, w którym krzyżują się transeuropejskie szlaki transportowe. Do 100 mln potencjalnych klientów można dotrzeć z Berlina w jedyne osiem godzin jazdy samochodem ciężarowym. Wraz z ukończeniem budowy dworca głównego w 2006 r., Berlin stał się znaczącym węzłem komunikacji kolejowej w Europie. Jednym z najważniejszych projektów transportowych Niemiec jest położone na południowej granicy miasta lotnisko Berlin Brandenburg im. Willy Brandta. Znajdujące się w pobliżu centrum ruchu towarowego Großbeeren łączy ze sobą dwa nośniki transportu: kolej i drogę. Otwarcie w 2012 r. tego wielkiego portu lotniczego z jego nowymi bezpośrednimi połączeniami i krótszymi czasami przelotów do Europy Środkowej i Wschodniej, Azji i całego obszaru Pacyfiku zdecydowanie poprawi międzynarodową sieć połączeń regionu. Już dziś wielu sąsiadów z Polski jest klientami niemieckich lotnisk, a ich liczba jeszcze wzrośnie. Od 2009 r. trwa budowa nowej podnośni statków w miejscowości Niederfinow w Brandenburgii, która przyczyni się do usprawnienia żeglugi na szlaku wodnym Odra-Hawela. Berlin Partner GmbH spółka wpierająca gospodarkę kraju związkowego Berlin oferuje pomoc przedsiębiorcom w inicjacji inwestycji, zapewnieniu lokalizacji firm i ich rozbudowy, wspiera firmy z regionu w ich zagranicznej działalności oraz pośredniczy w poszukiwaniu partnerów kooperacyjnych i nawiązywaniu kontaktów z urzędami, bankami, izbami, związkami i platformami dla przedsiębiorców. Więcej informacji o gospodarce regionalnej Berlina znajdą Państwo na portalu internetowym Business Location Center www.businesslocationcenter.de 18 19

Grzybowski-Platz in Warschau Plac Grzybowski w Warszawie Die Erste Klasse würde auch JA sagen! Pierwszaki też powiedziałyby TAK! Wirtschaft in Warschau Warschau ist die Hauptstadt eines Landes, das in den letzten zwei Jahrzehnten erfolgreich den Weg aus einer schwierigen Vergangenheit in eine starke Wirtschaft absolviert hat. Während der Weltwirtschaftskrise 2009 konnte Polen als einziger EU-Mitgliedsstaat ein wachsendes BIP vorweisen. Und nicht nur das: Im Jahresbericht 2010 von A.T. Kearney erreichte Polen den 6. Platz unter den Ländern, denen Investoren weltweit das höchste Vertrauen entgegenbringen. Warschau ist ein hervorragendes Beispiel für den großen Erfolg Polens, direkte Auslandsinvestitionen an sich zu binden. So wurden bis November 2010 mehr als 931 Millionen Euro in Greenfield Investments aufgewendet, im Vorjahr wies die Bilanz 775 Millionen Euro aus. Bei direkten Auslandsinvestitionen übertraf Warschau damit viele andere europäische Hauptstädte, darunter auch Berlin. Warschau ist das am weitesten entwickelte urbane Zentrum Polens. Im European Cities Monitor 2010 von Cushman & Wakefield belegte Warschau den ersten Platz im Ranking um die niedrigsten Arbeitskosten sowie einen starken dritten Platz im Hinblick auf die Standortbedingungen, die von der Regierung für Unternehmen geschaffen werden. Im Ranking der Städte, in denen Unternehmen in den nächsten fünf Jahren am ehesten investieren würden, landete die polnische Hauptstadt auf dem zweiten Platz und wurde nur von Moskau übertroffen. Im Ranking der Investitionsperspektiven von PricewaterhouseCoopers und dem Urban Land Institute von Februar 2011 belegte Warschau den zehnten Platz und stieg im Vergleich zum Vorjahr um drei Plätze auf. Am 1. Juli 2011 übernimmt Polen die Präsidentschaft des Rates der Europäischen Union. Damit wird Warschau zur Hauptstadt der Europäischen Gemeinschaft. Mit dem für Polen und die Warschauer sehr wichtigen Halbjahr sind zahlreiche politische, wirtschaftliche und kulturelle Ereignisse verbunden. Warschau ist ein vertrauenswürdiger Standort für Investoren: Die Ratingagentur Moody s beurteilt die Kreditwürdigkeit auf der Ratingstufe A2 mit stabiler Perspektive. Fitch Polska S.A. platziert Warschau auf der Ratingstufe AAA mit einer ebenfalls stabilen Perspektive. Gospodarka w Warszawie Warszawa to stolica kraju, który w ciągu ostatnich dwóch dekad z powodzeniem przeszedł drogę od trudnej przeszłości do silnej gospodarki. Polska, jako jedyne państwo w Unii Europejskiej w obliczu kryzysu gospodarczego w 2009 r., mogła się pochwalić rosnącym PKB. Co więcej, według corocznego raportu AT Kearney, Polska znalazła się w 2010 r. na 6 miejscu wśród krajów cieszących się największym zaufaniem światowych inwestorów. Warszawa jest doskonałym przykładem wielkiego sukcesu Polski w przyciąganiu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ). Do listopada 2010 roku w Warszawie zainwestowano ponad 931 mln euro w inwestycje typu greenfield, podczas gdy rok poprzedni zakończył się bilansem 775 mln euro. Pod względem wartości BIZ Warszawa zostawia w tyle inne europejskie stolice, w tym także Berlin. Warszawa jest najlepiej rozwiniętym ośrodkiem miejskim w kraju. W ostatniej edycji corocznego raportu European Cities Monitor (ECM) Warszawa zajęła pierwsze miejsce w rankingu najniższych kosztów pracy orazwysoką trzecią pozycję w zestawieniu punktującym warunki jakie tworzy rząd dla biznesu. W rankingu miast, w których inwestorzy będą inwestować najchętniej w ciągu najbliższych 5 lat, stolica Polski uplasowała się na wysokim drugim miejscu, ustępując tylko Moskwie. W sporządzonym przez PricewaterhouseCoopers (PwC) i Urban Land Institute rankingu perspektyw inwestycyjnych z lutego 2011 roku, Warszawa zajęła dziesiąte miejsce, awansując o trzy pozycje w stosunku do roku poprzedniego. 1 lipca 2011 Polska obejmuje przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej, a Warszawa staje się stolicą Wspólnoty Europejskiej. To niezwykle ważne półrocze dla Polaków i warszawiaków będzie obfitować w wiele wydarzeń politycznych, gospodarczych i kulturalnych. Warszawa to miasto godne zaufania, o czym świadczy rating wiarygodności kredytowej, który według agencji Moody s plasuje się na poziomie A2 ze stabilną perspektywą, a według agencji Fitch Polska S.A. na poziomie AAA również z perspektywą stabilną. 20 21

Warschauer U-Bahn Metro w Warszawie Panorama des modernen Warschaus bei Nacht Panorama nowoczesnej Warszawy nocą Die Warschauer Wirtschaft repräsentieren Firmen wie BASF, General Electric, IBM, Nestlé, Oracle, Roche, Samsung, Siemens, Unilever und viele andere. Für Warschau als Firmenstandort sprechen nicht nur Prestige, Komfort und Modernität, sondern vor allem hervorragend ausgebildete Arbeitskräfte. So leistet beispielsweise das Warschauer Institut für Luftfahrt fünf Prozent des weltweit angesiedelten Forschungsbereichs von General Electric. Die in Warschau ausgearbeiteten Lösungen werden später in die globale Produktpalette von General Electric implementiert. Die Hauptstadt Polens ist aber auch attraktiv für kleinere Unternehmen. Im Jahr 2010 wurden hier über 5.700 Gesellschaften registriert, darunter 1.007 mit ausländischem Kapital. Warschau ist mit Abstand die finanzstärkste Stadt Polens und verfügt über die landesweit höchsten Einnahmen. Darüber hinaus empfängt die Stadt die meisten Mittel aus EU-Fonds, mit deren Hilfe die größten Infrastrukturprojekte finanziert werden, zum Beispiel der Ausbau von U-Bahn (700 Millionen Euro) und Schienenverkehr (150 Millionen Euro) oder der Neubau der Kläranlage Czajka (500 Millionen Euro). In den vergangenen Jahren erhielt Warschau über vier Milliarden Euro EU-Mittel, davon stammten über 60 Prozent aus dem Kohäsionsfonds. Als einzige polnische Selbstverwaltungseinheit legte Warschau das European Medium Term Notes (EMNT) -Programm auf, das einen sofortigen Zugang zu den europäischen Kapitalmärkten eröffnet. Im Jahr 2011 werden die polnischen Banken PKO BP SA und Pekao SA für die Stadt Warschau Kommunalanleihen auf dem Binnenmarkt emittieren. Die langfristige Finanzprognose sowie der Hauptstadtetat 2011 sehen Obligationsemissionen im Gesamtwert von 154 Millionen Euro vor. Je nach Marktlage werden diese Obligationen im Zuge von nichtöffentlichen oder öffentlichen Angeboten emittiert. Nach dem Bericht der Beratungsfirma PricewaterhouseCoopers belegte die Warschauer Wertpapierbörse im Jahr 2010 den zweiten Platz in Europa bei der Anzahl und dem Wert der öffentlichen Angebote. In Warschau wurden 112 Angebote mit einem Wert von über 3,8 Milliarden Euro platziert. Nach Aussagen von Experten dürfte die Warschauer Börse auch in Zukunft ihre führende Position in Mittel- und Osteuropa behalten. Warszawski rynek firm reprezentują m.in. BASF, General Electric, IBM, Nestle, Oracle, Roche, Samsung, Siemens, Unilever oraz wielu innych. Decyzja o warszawskiej lokalizacji firmy to nie tylko prestiż, wygoda i nowoczesność, ale przede wszystkim dostęp do wyśmienicie wykształconych ludzi. Dla przykładu warszawski Instytut Lotnictwa jest miejscem, gdzie odbywa się 5% światowych badań General Electric. Rozwiązania wypracowane w Warszawie są później implementowane w globalne produkty firmy GE. Stolica przyciąga także mniejszych przedsiębiorców. Tylko w 2010 r. zarejestrowano w niej ponad 5700 spółek, z czego 1007 z kapitałem zagranicznym. Stolica jest zdecydowanie najsilniejszym finansowo polskim miastem i posiada największe dochody w kraju. Ponadto miasto jest największym beneficjentem unijnych funduszy, z których finansowane są największe projekty infrastrukturalne, m.in. metro (700 mln euro), oczyszczalnia ścieków Czajka (500 mln euro) czy komunikacja szynowa (150 mln euro). W ciągu ostatnich lat Warszawa otrzymała z UE ponad 4 mld euro w tym z Funduszu Spójności ponad 60 %. Warszawa, jako jedyny polski samorząd, uruchomiła program emisji euroobligacji, tzw. EMTN, dający natychmiastowy dostęp do europejskich rynków kapitałowych. Polskie banki PKO BP SA oraz Pekao SA przeprowadzą w roku 2011 dla Warszawy emisje obligacji komunalnych na rynku krajowym. Wieloletnia Prognoza Finansowa oraz stołeczny budżet na 2011 rok przewiduje emisje obligacji o łącznej wartości do 154 mln euro. Obligacje będą emitowane w trybie oferty niepublicznej lub publicznej, w zależności od sytuacji rynkowej. Warszawska Giełda Papierów Wartościowych zajęła w 2010 roku drugie miejsce w Europie pod względem liczby, jak i wartości ofert publicznych wynika z raportu firmy doradczej PwC. Łączna liczba ofert przeprowadzonych w Warszawie wyniosła 112, a ich wartość ponad 3,8 mld euro. Według specjalistów Warszawska Giełda powinna utrzymać wiodącą pozycję w regionie Europy Środkowo- Wschodniej. 22 23

Die Tankstellen des polnischen Mineralölunternehmens ORLEN Deutschland GmbH in Deutschland Stacje paliw grupy PKN ORLEN S.A. w Niemczech Wirtschaftsbeziehungen Berlin Warschau Mit dem Beitritt Polens zur Europäischen Union im Jahr 2004 haben sich die deutsch-polnischen Wirtschaftsbeziehungen dynamisch entwickelt. Im Jahr 2010 lag der Umsatz bei rund 66,6 Milliarden Euro. Polen gehört nach den USA, Frankreich und Russland zu den wichtigsten Absatzmärkten für Berliner Produkte. Im Jahr 2010 exportierte Berlin Waren im Wert von rund 671,8 Millionen Euro nach Polen. Umgekehrt ist Polen der drittgrößte Einkaufsmarkt für Berliner Unternehmen: 2010 wurden Waren im Wert von 863,3 Millionen Euro aus Polen eingeführt. Damit ist der bilaterale Handelsverkehr nach der internationalen Finanz- und Wirtschaftskrise wieder stark angestiegen. Bei den ausländischen Direktinvestitionen in Polen stehen deutsche Unternehmen sowohl der Anzahl nach als auch in der Summe an erster Stelle. Neben der Kfz- Branche, dem Maschinen- und Flugzeugbau investieren vor allem IuK-Unternehmen sowie Energiekonzerne. Auch die Auslagerung von Geschäftsprozessen liegt hoch im Kurs. Das größte Medienhaus Polens ist Ringier Axel Springer Polska, ein Joint Venture der Axel Springer AG und der Schweizer Ringier AG. Auch in Deutschland gewinnen polnische Unternehmen weiter an Bedeutung, insbesondere in der Informatikbranche, im Vertrieb von Kraftstoffen, in der Metall- und Chemieindustrie. Einer der größten polnischen Investoren in Deutschland ist der Mineralölkonzern PKN Orlen, der über seine Tochtergesellschaft Orlen Deutschland rund 520 star-tankstellen betreibt, seit 2003 auch in Berlin. Die vollständige Öffnung des deutschen Arbeitsmarktes für polnische Arbeitnehmer wird polnische Investitionen in Deutschland zusätzlich erleichtern. Ein Motor für Wirtschaftsbeziehungen zwischen Deutschland und Polen ist der Ausbau der Transport- und Verkehrswege: Polen baut die Autobahnstrecke A2 von der deutsch-polnischen Grenze nach Warschau bis zur Fußball-Europameisterschaft UEFA EURO 2012 aus und schließt damit eine der letzten großen Lücken im europäischen Autobahnnetz. Die Fahrzeit zwischen Berlin und Warschau wird sich damit deutlich verkürzen. Wichtiger Motor: Ausbau der Transport- und Verkehrswege Rozwój sieci transportowej ważny motor stosunków gospodarczych Stosunki gospodarcze Warszawa Berlin Wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej w 2004 r. nastąpił dynamiczny rozwój polsko-niemieckich stosunków gospodarczych. W roku 2010 obroty w tym zakresie wyniosły ok. 66,6 mld euro. Obok USA, Francji i Rosji, Polska jest najważniejszym rynkiem zbytu dla berlińskich produktów. Wartość towarów eksportowanych z Berlina do Polski w roku 2010 wyniosła 671,8 mln euro. Z drugiej strony Polska jest trzecim pod względem wielkości rynkiem zakupów dla berlińskich przedsiębiorstw. W roku 2010 importowano z Polski towary o wartości 863,3 mln euro. Taka sytuacja świadczy o ponownym silnym rozwoju bilateralnych stosunków handlowych po okresie światowego kryzysu finansowo-gospodarczego. W zakresie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce, zarówno pod względem liczby, jak i kapitału, pierwsze miejsce zajmują niemieckie przedsiębiorstwa. Obok branży motoryzacyjnej, budowy maszyn i samolotów, w Polsce inwestują przede wszystkim firmy sektora technologii informacyjno-komunikacyjnych, jak również koncerny energetyczne. Wysoką pozycję zajmuje także outsourcing procesów biznesowych. Największym przedsiębiorstwem multimedialnym w Polsce jest korporacja Ringier Axel Springer Polska efekt połaczenia spółki Joint Venture Axel Springer AG i szwajcarskiej spółki Ringier AG. Również polskie przedsiębiorstwa zlokalizowane w Niemczech szczególnie branży informatycznej, zbytu paliw napędowych, przemysłu metalowego i chemicznego stale zyskują na znaczeniu. Jednym z największych inwestorów jest koncern naftowy PKN Orlen. Poprzez niemiecką spółkę-córkę Orlen Deutschland zarządza on ok. 520 stacjami benzynowymi Star i od roku 2003 obecny jest także w Berlinie. Dodatkowym ułatwieniem dla polskich inwestycji w Niemczech będzie otwarcie niemieckiego rynku pracy dla polskich pracowników. Motorem stosunków gospodarczych Polski i Niemiec jest rozwój sieci transportowej. Do UEFA EURO 2012 rozbudowana zostanie autostrada A2 od granicy polsko-niemieckiej do Warszawy, co doprowadzi do zamknięcia ostatniej, dużej luki w europejskiej sieci autostrad i zdecydowanego skrócenia czasu przejazdu 24 25

Berlin-Ostbahnhof: Berlin-Warszawa-Express Eurocity Berlin-Warszawa na dworcu Berlin Ostbahnhof Die Bahnverbindung zwischen den beiden Hauptstädten hat sich bereits verbessert: Bis zu viermal täglich verkehren Eurocity-Züge von Berlin nach Warschau. Die Fahrzeit des Berlin-Warszawa-Express beträgt knapp 5 ½ Stunden. Unternehmerische Initiative in Polen bzw. Deutschland fördern unter anderem die Deutsche Botschaft in Warschau und die Polnische Botschaft in Berlin. Die Deutsch-Polnische Industrie- und Handelskammer ist die größte bilaterale Kammer in Polen und eine der einflussreichsten deutschen Auslandshandelskammern. Germany Trade and Invest informiert deutsche Unternehmen über Auslandsmärkte und begleitet ausländische Unternehmen bei der Ansiedlung in Deutschland. Partner des Berliner Außenwirtschaftsservice sind die Berlin Partner GmbH, die IHK und die Senatsverwaltung für Wirtschaft, Technologie und Frauen (SenWTF). Für ausländische Investoren in Warschau ist die Polnische Agentur für Information und Auslandsinvestitionen Ansprechpartner für alle Fragen rund um das Engagement in Polen. Offizielles Informationsportal der Hauptstadt Warschau www.e-warsaw.pl Berlin Partner GmbH www.berlin-partner.de Sitz der IHK und der Berlin Partner GmbH (links), Sitz von SenWTF Siedziba IHK oraz Berlin Partner (z lewej), siedziba SenWTF między Warszawą i Berlinem. Poprawie uległo już połączenie kolejowe pomiędzy obiema stolicami: pociągi Eurocity z Berlina do Warszawy kursują do czterech razy dziennie, a czas przejazdu ekspresu Warszawa Berlin wynosi niecałe 5 ½ godziny. Wsparcie dla inicjatyw przedsiębiorczości oferują w Polsce i Niemczech przede wszystkim Ambasada RFN w Warszawie i Ambasada RP w Berlinie. Polsko-Niemiecka Izba Handlowo-Przemysłowa jest największą bilateralną izbą w Polsce i jedną z najbardziej wpływowych niemieckich izb handlowych za granicą. Germany Trade and Invest udziela niemieckim przedsiębiorcom informacji o rynkach zagranicznych i wspiera firmy zagraniczne rozpoczynające działalność w Niemczech. Berlińskimi partnerami oferującymi pomoc w zakresie gospodarki zagranicznej są Berlin Partner GmbH, IHK i Zarząd Senatu ds. Gospodarki, Technologii i Kobiet (SenWTF). Instytucją kontaktową w sprawach działalności gospodarczej zagranicznych inwestorów w Polsce jest Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych w Warszawie. Biuro Obsługi Inwestorów Miasta st. Warszawy www.e-warsaw.pl Berlin Partner GmbH www.berlin-partner.de 26 27

Lange Nacht der Wissenschaften Długa Noc Nauki Lange Nacht der Wissenschaften, 3-D-Modellieren Długa Noc Nauki, Modelowanie 3-D Wissenschaft und Forschung in Berlin Berlin gehört zu den größten Wissenschaftsstandorten in Europa. Es gibt vier Uni-versitäten, vier Kunsthochschulen, sieben Fachhochschulen, über 20 private staatlich anerkannte Privathochschulen, 22 Technologieparks und Gründerzentren sowie 70 außeruniversitäre Forschungsstätten. 50.000 Menschen arbeiten in Berlin für Wissenschaft und Forschung. Die Berliner Hochschulen sind international ausgerichtet: Zahlreiche Kooperationen verbinden sie mit Partnern in aller Welt. Rund 15 Prozent der 143.500 Studierenden kommen aus dem Ausland. Im Rahmen der Exzellenzinitiative des Bundes und der Länder zur Förderung der Spitzenforschung sind in Berlin vier Exzellenzcluster und sieben Graduiertenschulen entstanden. Die Freie Universität Berlin war dabei mit dem Zukunftskonzept Internationale Netzwerkuniversität erfolgreich. Große nationale Forschungsorganisationen wie die Fraunhofer- und Max-Planck- Gesellschaft, Helmholtz- und Leibniz-Gemeinschaft sind jeweils mit mehreren Instituten vertreten, ebenso rund 20 Einrichtungen des Bundes und des Landes Berlin. Die 1710 gegründete Charité ist die größte medizinische Fakultät in Europa und eines der ältesten und traditionsreichsten Krankenhäuser in Deutschland. Von der vielfältigen Forschungslandschaft und zahlreiche Brancheninitiativen profitieren auch Unternehmen: Berlin-Adlershof ist Deutschlands modernster Technologiepark und wichtigster Wissenschafts-, Wirtschafts- und Medienstandort in der Hauptstadtregion. Auf 4,2 km² haben sich über 880 Firmen und 17 wissenschaftliche Institute angesiedelt. Wirtschaftsförderung leistet die WISTA-MA- NAGEMENT GmbH mit ihren Innovations- und Gründerzentren. Das Internationale Gründerzentrum OWZ unterstützt mit speziellen Angeboten vor allem international agierende Unternehmensgründer und junge innovative Firmen aus aller Welt. Der Campus Berlin-Buch im Norden Berlins ist auf Biotechnologie spezialisiert. Einrichtungen der Grundlagenforschung kooperieren eng mit den Kliniken vor Ort und den 50 Firmen im BiotechPark Berlin-Buch. Dies bietet beste Voraussetzungen, um Ergebnisse aus der Forschung in die Anwendung zu übertragen. Nauka i badania naukowe w Berlinie Berlin jest jednym z największych ośrodków naukowych w Europie. Znajdują się tutaj 4 uniwersytety, 4 uczelnie artystyczne, 7 wyższych szkół zawodowych, ponad 20 prywatnych uczelni wyższych, 22 parki technologiczne i inkubatory przedsiębiorczości, jak również 70 pozauniwersyteckich jednostek badawczych. W sektorze nauki i badań w Berlinie zatrudnionych jest 50 tys. osób. Berlińskie szkoły wyższe poprze międzynarodowe platformy współpracy łączą się z placówkami partnerskimi na całym świecie. Ponad 15 % spośród 143,5 tys. studentów pochodzi z zagranicy. W ramach Inicjatywy Doskonałości rządu federalnego i krajów związkowych na rzecz wsparcia zaawansowanych badań naukowych, w Berlinie powstały 4 klastry doskonałości i 7 szkół podyplomowych. Sukces w ramach tego programu odniósł przyszłościowy projekt Wolnego Uniwersytetu Berlińskiego Międzynarodowy uniwersytet sieciowy. Obok znanych instytutów, jak Towarzystwo Fraunhofera i Towarzystwo Maxa Plancka, Stowarzyszenie Helmholtza i Stowarzyszenie im. Leibniza, w Berlinie funkcjonuje ponad 20 innych placówek badawczych. Założona w 1710 r. klinika uniwersytecka Charité jest największym wydziałem medycyny w Europie oraz jednym z najznakomitszych szpitali w Niemczech. Z zaplecza naukowo-badawczego i licznych inicjatyw poszczególnych branż korzystają również firmy: najnowocześniejszym parkiem technologicznym w Niemczech i najważniejszym centrum naukowym, gospodarczym i medialnym jest Berlin-Adlershof. Na 4,2 km² swoją siedzibę znalazło ponad 880 firm i 17 instytutów naukowych. Usługi w zakresie wspierania i promowania rozwoju gospodarczego świadczy WISTA-MANAGEMENT sp. z o.o. wraz z jej centrami innowacyjności i inkubatorami przedsiębiorczości. Międzynarodowy Inkubator Przedsiębiorczości (OWZ) poprzez specjalne oferty wspiera zakładających działalność gospodarczą w układzie międzynarodowym oraz młode, innowacyjne firmy z całego świata. W dziedzinie biotechnologii specjalizuje się Kampus Berlin-Buch na północy Berlina. Ścisła współpraca jego placówek badań fundamentalnych z miejscowymi klinikami i 50 przedsiębiorstwami w parku biotechnologii BiotechPark stwarza najlepszą możliwość zastosowania wyników badań w praktyce. 28 29

Wissenschaftszentrum Kopernikus Centrum Nauki Kopernik Blick auf Warschau Zentrum Widok warszawskiego centrum Warschau Stadt der Wissenschaft und Technologie In Warschau haben 30 Prozent aller wissenschaftlichen Institute bzw. Forschungsund Entwicklungszentren des Landes ihren Sitz. Hier arbeitet etwa ein Viertel aller polnischen Wissenschaftler. Etwa 65 Prozent der Warschauer sind im erwerbsfähigen Alter. Marktbeobachter stellen fest, dass das Brain Drain, die Abwanderung von Arbeitskräften, zunehmend durch Brain Gain ersetzt wird, also durch die Einwanderung von arbeitssuchenden Spezialisten, die das wissenschaftliche und technische Potenzial der Stadt bereichern. In der Rangliste der europäischen Wirtschafts-, Finanz- und Wissenschaftszentren steigt Warschau ständig nach oben. Die Stadt setzt dabei vor allem auf die Entwicklung des Hochtechnologiesektors. Mitteleuropa braucht eine Metropole, die in der Lage ist, den ökonomischen Fortschritt voranzutreiben und neue gesellschaftliche Impulse auszusenden. Für diese Rolle ist Warschau geradezu prädestiniert: Die Stadt besitzt die erforderliche Größe, verfügt über entsprechende Kontakte, ein hohes Kreativpotenzial, ein dichtes wissenschaftliches Netzwerk (unter anderem durch die Hochschulen) und eine lebendige Kulturszene, die für die Entstehung eines Wissens- und Kreativclusters von gesamteuropäischer Bedeutung notwendig ist. Mitte des Jahres 2012 nimmt in Warschau das Gründerzentrum Smolna 6 seine Tätigkeit auf als Sitz und technische Basis für Institutionen, die Unternehmen oder Gründer fachlich begleiten. Dieses Zentrums soll eine Plattform für den Ideenaustausch und die Zusammenarbeit zwischen akademischen Wissenschaftszentren und Unternehmen darstellen. Gleichzeitig soll es Forschungsergebnisse vermarkten, ein attraktives Geschäftsumfeld schaffen sowie Impulse für Kontakte und Technologietransfer geben. Das Projekt wird mit 2,1 Millionen Euro EU-Mitteln finanziert. An die Jugend richtet sich das am Weichsel-Ufer entstandene Wissenschaftszentrum Kopernikus. Der neue Gebäudekomplex wurde Ende 2010 eröffnet und gilt heute bereits als Kultort für wissensbegierige Kinder und Jugendliche. Aufgabe dieses interaktiven Zentrums ist es, die Neugier und Lust an einer selbstständigen Erkundung der Welt zu wecken. Warszawa miasto nauki i technologii W Warszawie mieści się 1/3 krajowych instytutów naukowych i ośrodków badawczo-rozwojowych, w których pracuje 1/4 wszystkich polskich naukowców. Niemal 65% warszawiaków to osoby w wieku produkcyjnym. Obserwatorzy rynku zauważają, że tzw. drenaż mózgów ( brain drain ) jest coraz częściej zastępowany przez napływ specjalistów poszukujących możliwości zatrudnienia, wzbogacających potencjał naukowy i techniczny miasta ( brain gain ). Warszawa podnosi swoją rangę jako europejskie centrum gospodarczo-finansowe i naukowe, stawiając na rozwój sektora wysokich technologii. Europa Centralna potrzebuje metropolii, która będzie w stanie napędzać postęp ekonomiczny i pobudzać przemiany społeczne. Warszawa jest predestynowana do takiej roli: ma skalę, kontakty, potencjał twórczy, zaplecze wiedzy (m.in. uczelnie wyższe) i sektor kultury - zdolne stworzyć klaster wiedzy i kreatywności o znaczeniu ogólnoeuropejskim. W połowie 2012 roku w Warszawie zacznie działać Centrum Przedsiębiorczości Smolna 6. Będzie to baza lokalowa oraz techniczna dla instytucji, oferująca wsparcie merytoryczne dla działających już przedsiębiorców oraz osób zakładających własną firmę. Wynikiem działania centrum będzie stworzenie platformy do wymiany myśli i nawiązywania współpracy pomiędzy środowiskami naukowo-akademickimi, a przedsiębiorcami. Centrum służyć też będzie komercjalizacji rezultatów badań naukowych, tworzeniu atrakcyjnych warunków do prowadzenia działalności biznesowej oraz inicjowaniu kontaktów i transferu technologii. Projekt jest dofinansowany z Funduszy Europejskich w wysokości 2,1 mln Euro. Z myślą o młodych otwarte zostało nad brzegiem Wisły Centrum Nauki Kopernik działające od końca 2010 roku, a już kultowe miejsce dla tych, którzy nie mogą żyć bez wiedzy, doświadczeń, nowoczesnych technologii i chęci poznania przyszłości. Misja interaktywnego centrum to rozbudzenie ciekawości i zachęta do samodzielnego poznawania świata. 30 31

Bibliothek der Universität Warschau Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego Wissenschaftszentrum Kopernikus Centrum Nauki Kopernik Bildung und Wissenschaft in Warschau Mit 80 Hochschulen ist Warschau das akademische Zentrum des Landes. Hier studieren über eine halbe Million junger Menschen, jeder sechste Einwohner ist Student. Nach Warschau kommen junge Menschen aus ganz Polen. Häufig bleiben sie auch nach dem Studium in der Stadt. Warschauer Schüler und Studenten waren bereits mehrfach bei internationalen Wettbewerben erfolgreich: So hat der Warschauer Gymnasiast Przemysław Mróz bei der internationalen Astronomie- und Astrophysik-Olympiade 2010 (IOAA) in Peking die Goldmedaille gewonnen, Studenten der Zentralen Handelsschule gewannen zum zweiten Mal die Google Online Marketing Challenge 2010 (Region EMEA: Europa, Naher Osten und Afrika) und Studenten der Universität Warschau belegten den ersten Platz bei den mitteleuropäischen akademischen Meisterschaften im Team-Programming 2010 und errangen im Wettbewerb International Genetically Engineered Machine 2010 (igem) im Bereich synthetische Biologie eine Goldmedaille. Im Zeitalter der Globalisierung und seit der EU-Mitgliedschaft Polens nimmt der Wettbewerb um ausländische Studenten zu. In Kooperation mit Hochschulen und Nichtregierungspartnern hat die Stadtverwaltung deshalb das Projekt Study in Warsaw ins Leben gerufen, eine Werbeaktion für Warschau als europäisches Bildungs- und Wissenschaftszentrum. Ziel ist es, die Attraktivität der polnischen Hauptstadt für ausländische Studenten zu erhöhen. Das Angebot richtet sich hauptsächlich an die Länder der Europäischen Union, Osteuropas (vor allem an die Ukraine und Weißrussland) sowie an einige asiatische Staaten (unter anderem China, Indien, Vietnam, Kaukasus-Staaten, Kasachstan und die Türkei). Die Anwesenheit ausländischer Studenten ist in vielerlei Hinsicht vorteilhaft sowohl für die Wirtschaft als auch für das Image der Stadt. Seit Januar 2011 ist in Warschau die Europäische Jugendbegegnungsstätte tätig, die Übernachtungsmöglichkeiten anbietet und sich vor allem die Aufgabe gestellt hat, den internationalen Jugendaustausch zu unterstützen und Hilfe bei der Vorbereitung der Aufenthaltsprogramme in Warschau zu leisten. Nauka w Warszawie Warszawa z 80 szkołami wyższymi jest największym ośrodkiem akademickim w kraju, w którym codziennie uczy się ponad pół miliona młodych ludzi. Co szósty jej mieszkaniec jest studentem. Do Warszawy przyjeżdżają młodzi ludzie z całej Polski, a często zostają w stolicy wiążąc z nią swoje życie. O osiągnięciach warszawskich uczniów i studentów było wiele razy głośno na całym świecie: warszawski licealista Przemysław Mróz zdobył złoty medal na IV Międzynarodowej Olimpiadzie Astronomii i Astro-fizyki 2010 w Pekinie, studenci Szkoły Głównej Handlowej po raz drugi wygrali Google Online Marketing Challenge 2010 (region EMEA: Europa, Bliski Wschód i Afryka), natomiast studenci Uniwersytetu Warszawskiego zajęli pierwsze miejsce w Akademickich Mistrzostwach Europy Środkowej w Programowaniu Zespołowym 2010, a także w konkursie International Genetically Engineered Machine 2010 (igem) z zakresu biologii syntetycznej (złoty medal). W dobie globalizacji i członkostwa Polski w Unii Europejskiej konkurencja w pozyskiwaniu studentów zagranicznych stale się zaostrza. Dlatego władze miasta przy współpracy z uczelniami i partnerami pozarządowymi uruchomiły projekt Study in Warsaw, którego celem jest m.in. promowanie stolicy jako europejskiego ośrodka edukacji i nauki oraz zwiększanie liczby studentów zagranicznych. Oferta adresowana jest głównie do krajów Unii Europejskiej, wschodniej Europy (zwłaszcza Ukraina i Białoruś) oraz niektórych krajów azjatyckich (m.in. Chiny, Indie, Wietnam, państwa kaukaskie, Kazachstan i Turcja). Obecność studentów zagranicznych to liczne korzyści dla miasta od ekonomicznych po wizerunkowe. Od stycznia 2011 roku działa w Warszawie Europejski Dom Spotkań Młodzieży, którego zadaniem, oprócz świadczenia usług noclegowych, jest m.in. wspieranie i inicjowanie współpracy międzynarodowej młodzieży oraz pomoc w przygotowaniu programu ich pobytu w Warszawie. 32 33

Visualiserung des Warschauer Stadions Wizualizacja Stadionu Narodowego w Warszawie Bereits im Bau: das Warschauer Stadion Stadion Narodowy w Warszawie w trakcie budowy Fußball-Europameisterschaft UEFA EURO 2012 Kurz nach dem Ende der EU-Ratspräsidentschaft steht Polen erneut im Blickpunkt Europas: Denn im Juni 2012 beginnt in Polen und in der Ukraine die Fußball- Europameisterschaft UEFA EURO 2012. In Warschau werden fünf Spiele ausgetragen, darunter das Eröffnungsspiel, ein Viertel- und ein Halbfinale. Rund um den Palast für Wissenschaft und Kultur wird es eine Fanmeile für ca. 100.000 Fans geben mit einer Fläche von 24 Hektar ist es die wohl größte in der Geschichte der Europameisterschaften. Die Vorbereitungen Warschaus auf die Wettkämpfe und auf den Empfang Tausender Fans laufen auf Hochtouren. Die Kosten auf zentraler, städtischer und Wojewodschaftsebene, die mit der Organisation der Meisterschaft in Warschau verbunden sind, belaufen sich auf über vier Milliarden Euro. Zu den wichtigsten Vorhaben gehören der Bau des Nationalstadions, die Modernisierung der Bahnhöfe und des Fryderyk-Chopin-Flughafens sowie die Errichtung eines neuen Flugplatzes im nahe gelegenen Modlin. Besonders wichtig ist die Sicherheit, deshalb entsteht unter anderem ein Sicherheitszentrum, von dem aus alle Maßnahmen gesteuert werden. Zurzeit werden außerdem Krankenhäuser, die Straßeninfrastruktur und der ÖPNV modernisiert. An den spielfreien Tagen erwartet die Fans in Warschau ein vielfältiges touristischkulturelles Angebot, zum Beispiel der sanierte Königstrakt eine geschichtsträchtige Repräsentationsstrecke, die am Warschauer Königsschloss beginnt und an zahlreichen Sehenswürdigkeiten vorbeiführt, zahlreiche multimediale Museen und das erst vor Kurzem eröffnete Kopernikus-Wissenschaftszentrum. Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 Zaraz po zakończeniu polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej, oczy całej sportowej Europy zwrócą się ponownie ku Warszawie. W czerwcu 2012 roku, w Polsce i na Ukrainie, rozpoczynają się Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012. W Warszawie odbędzie się 5 meczów, w tym mecz otwarcia, ćwierćfinał i półfinał. Dla około 100 tys. fanów przygotowana będzie największa w tych rozgrywkach, a być może też największa w historii mistrzostw Europy, 24 hektarowa Strefa Kibica, usytuowana wokół Pałacu Kultury i Nauki. Warszawa pełną parą przygotowuje się na przyjęcie turnieju i tysięcy kibiców.koszt przedsięwzięć realizowanych w stolicy w związku z organizacją mistrzostw przez instytucje centralne, miejskie i wojewódzkie to łącznie ponad 4 mld EURO. Najważniejsze działania to budowa Stadionu Narodowego, modernizacja dworców i portu lotniczego im Fryderyka Chopina oraz budowa nowego lotniska w pobliskim Modlinie. Niezwykle ważne są inwestycje w bezpieczeństwo, w tym budowa Centrum Bezpieczeństwa, które zintegruje różnorodne działania w tym zakresie. Trwają modernizacje szpitali oraz infrastruktury drogowej i komunikacji miejskiej. Na kibiców, w przerwach atrakcji sportowych czekać będzie bogata oferta kulturalna i turystyczna odnowiony Trakt Królewski, multimedialne muzea czy nowo otwarte Centrum Nauki Kopernik. 34 35