POWIATOWY URZĄD PRACY W ŚWIĘTOCHŁOWICACH RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE MIASTA ŚWIĘTOCHŁOWICE Stan w ońcu I półrocza 2011 rou ŚWIĘTOCHŁOWICE 2011 1
SPIS TREŚCI I. WSTĘP II. ANALIZA ZAWODÓW OSÓB BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W ŚWIĘTOCHŁOWICACH W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2011r. III. ANALIZA ZGŁASZANYCH OFERT PRACY W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2011r. IV. ZESTAWIENIE ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH. V. PODSUMOWANIE SPIS TABEL TABELA 1: Bezrobotni wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice TABELA 2: Oferty pracy wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice TABELA 3: Zawody deficytowe TABELA 4: Zawody zrównoważone TABELA 5: Zawody nadwyżowe wsaźni 0 TABELA 6: Zawody nadwyżowe 2
I. WSTĘP Wyorzystując dane statystyczne o osobach zarejestrowanych oraz zgłoszonych ofertach od 2005 rou na podstawie Zaleceń metodycznych do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych ( wydanych przez Departament Rynu Pracy Ministerstwa Gospodari, Pracy i Polityi Społecznej Warszawa 2003 ) prowadzony jest monitoring w sposób usystematyzowany we wszystich urzędach pracy. Monitoring zawodów jest procesem systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy, formułowania ocen, wniosów i wsazówe dla systemu ształcenia zawodowego oraz szolenia bezrobotnych. W ramach monitoringu oreśla się raningi zawodów deficytowych i nadwyżowych, co jest istotne dla loalnej eduacji i potrzeb szoleniowych bezrobotnych. Źródłem informacji niezbędnych do prowadzenia monitoringu zawodów nadwyżowych i deficytowych jest zbiór zawodów i specjalności zarejestrowanych osób oraz ofert pracy. Analiza strutury bezrobocia w Powiatowym Urzędzie Pracy w Świętochłowicach w zaresie zawodów deficytowych i nadwyżowych opiera się na własnych opracowaniach danych statystycznych, sporządzonych przez tutejszy Urząd celem przeazania do Wojewódziego Urzędu Pracy w Katowicach. Ponadto olejnym źródłem informacji wyorzystanym do niniejszej analizy są dane statystyczne MPiPS. Cylicznie prowadzona analiza zawodów zarejestrowanych osób bezrobotnych umożliwi przewidywanie zawodów, na tóre w najbliższym czasie zapotrzebowanie będzie wzrastało oraz taich, w tórych liczba bezrobotnych może wzrosnąć. Korzystając ze wsazanych opracowań przede wszystim oreśli się ieruni i natężenie zmian na loalnym rynu pracy. W przyszłości pozwoli to precyzyjnie zaplanować działania mające na celu pomoc lientom Urzędu w podjęciu odpowiedniego zatrudnienia. Ponadto prowadzenie oraz atualizowanie bazy danych pozwala na udzielenie informacji pracodawcom o posiadanych przez osoby zarejestrowane walifiacjach. 3
II. ANALIZA ZAWODÓW OSÓB BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W ŚWIĘTOCHŁOWICACH W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2011r. Poniżej przedstawiona analiza dotyczy 30 zawodów najliczniej reprezentowanych przez zarejestrowane w Urzędzie Pracy osoby. W sład wymienionych grup wchodzą między innymi osoby bezrobotne do 25 rou życia, bezrobotni powyżej 50 rou życia, ja również osoby długotrwale bezrobotne oraz osoby posiadające orzeczony stopień niepełnosprawności. Tabela 1 Bezrobotni wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice. Stan w ońcu I-półrocza 2011 rou. Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Liczba osób ogółem W tym obiet 1 "000000" Bez zawodu 392 257 2 "522301" Sprzedawca* 207 200 3 "911207" Sprzątacza biurowa 44 44 4 "722204" Ślusarz* 42 0 5 "512001" Kucharz* 35 30 6 "411004" Techni prac biurowych* 34 31 7 "931301" Robotni budowlany 33 1 8 "331403" Techni eonomista* 32 28 9 "811101" Górni esploatacji podziemnej* 30 0 10 "753105" Krawiec* 29 28 11 "711202" Murarz* 28 0 12 "751201" Cuierni* 24 17 13 "962902" Dozorca 23 21 14 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 22 13 "932911" 15 "611306" Ogrodni terenów zieleni 19 14 16 "753303" Szwacza 19 18 17 "432103" Magazynier 18 8 18 "751204" Piearz* 18 7 19 "514101" Fryzjer* 17 16 20 "932101" Paowacz 16 13 21 "263102" Eonomista 15 10 22 "334306" Techni administracji* 14 14 23 "712601" Hydrauli 14 0 24 "722314" Toarz w metalu 13 3 25 "513202" Barman 12 10 26 "311504" Techni mechani* 11 1 27 "911206" Salowa 11 11 28 "235107" Pedagog 10 9 29 "311303" Techni eletry* 10 1 30 "713102" Malarz budowlany 10 1 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. 4
Analizując zawody osób zarejestrowanych w PUP w Świętochłowicach łatwo zauważyć, że zawody najliczniej reprezentowane dotyczą głównie osób z wyształceniem zawodowym. W równym stopniu dotyczą zawodów sfeminizowanych (taich ja np. sprzedawca, gdzie zarejestrowanych jest 207 osób w tym 200 obiet lub ucharz, gdzie na 35 zarejestrowanych osób 30 to obiety) oraz zdominowanych przez mężczyzn (np. robotni budowlany zarejestrowane są 33 osoby z czego 32 to mężczyźni lub techni mechani, gdzie na 11 osób zarejestrowanych 10 osób to mężczyźni). Z analizy powyższej tabeli wynia, że w grupach zawodowych generujących najwyższy poziom bezrobocia dominują osoby bez zawodu ( ogółem: 392 obiet 257 ) następnie ( sprzedawca: ogółem 207 obiet 200 ), ( ucharz: ogółem 35 obiet 30 ), ( techni prac biurowych: ogółem 34 obiet 31 ). Wśród analizowanych grup zawodowych w ilu przypadach mężczyźni stanowią 100% ogółu zarejestrowanych w danym zawodzie. Tymi zawodami są: ślusarz, górni esploatacji podziemnej, murarz oraz hydrauli. W trzech przypadach podobna sytuacja występuje również w zawodach w 100% zdominowanego przez obiety. Tymi zawodami są: sprzątacza biurowa, techni administracji oraz salowa. Należy przy tym taże wspomnieć, że w tych grupach zawodowych często znajdują się osoby z wyształceniem niższym niż zawodowe tj. gimnazjalnym lub podstawowym, tóre walifiacje zawodowe nabyły podczas pratycznego wyonywania danego zawodu. Innym sutecznym sposobem na nabywanie walifiacji zawodowych dla osób z wyształceniem niższym niż zawodowe są szolenia organizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Świętochłowicach oraz inne organizacje. 5
III. ANALIZA ZGŁASZANYCH OFERT PRACY W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2011r. Tabela 2 Oferty pracy wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice w I półroczu 2011 rou. Lp Kod Nazwa zawodu Liczba ofert pracy zawodu 1 "811101" Górni esploatacji podziemnej* 72 2 "722204" Ślusarz* 63 3 "932101" Paowacz 53 4 "522301" Sprzedawca* 51 5 "911207" Sprzątacza biurowa 46 6 "132204" Kierowni ruchu w załadzie górniczym 43 7 "711202" Murarz* 39 8 "833203" Kierowca samochodu ciężarowego 34 9 "931301" Robotni budowlany 34 10 "723103" Mechani pojazdów samochodowych* 31 11 "031101" Żołnierz szeregowy 30 12 Eletromonter maszyn i urządzeń górnictwa "741211" odrywowego 30 13 "811102" Górni odrywowej esploatacji złóż* 30 14 "524404" Telemareter 27 15 "712301" Monter ociepleń budynów 27 16 "721404" Monter onstrucji stalowych 24 17 "721208" Spawacz ręczny łuiem eletrycznym 21 18 Operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii "313904" producyjnej w przemyśle eletromaszynowym 20 19 "712204" Posadzarz* 20 20 "515303" Robotni gospodarczy 16 21 "711904" Robotni rozbióri budowli 15 22 "411004" Techni prac biurowych* 14 23 "332203" Przedstawiciel handlowy 13 24 "721207" Spawacz ręczny gazowy 12 25 "741207" Eletromonter (eletry) załadowy 12 26 "754201" Strzałowy 12 27 "432103" Magazynier 11 28 "244101" Pośredni w obrocie nieruchomościami 10 29 "512001" Kucharz* 10 30 Eletromonter maszyn i urządzeń górnictwa "741212" podziemnego 10 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. 6
Wśród ofert najczęściej zgłaszanych przez pracodawców zdecydowanie najwięszą grupę stanowią górnicy esploatacji podziemnej ( 72 ofert pracy ). Silną grupę stanowią również oferty dla ślusarzy ( 63 oferty pracy ). Silnie zaznaczył się udział ofert w zawodach, tóre wymagały dodatowych uprawnień i walifiacji związanych z wyonywaniem pracy: ierowca samochodu ciężarowego, monter onstrucji stalowych, spawacz ręczny łuiem eletrycznym.. IV. ZESTAWIENIE ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH. Analiza prognozowanych zawodów deficytowych i nadwyżowych została przeprowadzona na podstawie obliczonego wsaźnia intensywności nadwyżi ( deficytu) zawodów ( W n, I wyraża się wzorem: W n, I = O I B I ), tóry gdzie: gdzie: B i O i O I, B I są oreślone wzorami: B I = O I = 6 B i i= 1 6 6 O i i= 1 6 - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie Przyjęto, że zawody o wsaźniu: W n, I 0,9 W n, I W n, I < 0,9 to zawody nadwyżowe, 1,1 to zawody zrównoważone (wyazujące równowagę na rynu pracy), > 1,1 to zawody deficytowe 7
Tabela 3 Zawody deficytowe Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia liczba ofert pracy Średnie liczba osób bezrobotnych Wartość wsaźnia 1 Górni odrywowej "811102" esploatacji złóż* 5 0,1667 30 2 "721404" Monter onstrucji stalowych 4 0,1667 24 3 "711904" Robotni rozbióri budowli 2,5 0,1667 15 4 Maszynista górniczych maszyn "834302" wyciągowych 1,6667 0,1667 10 5 "524404" Telemareter 4,5 0,5 9 6 Spawacz ręczny łuiem "721208" eletrycznym 3,5 0,5 7 7 Kierowca samochodu "833203" ciężarowego 5,6667 0,8333 6,8 8 "332203" Przedstawiciel handlowy 2,1667 0,3333 6,5 9 "712303" Tynarz 0,8333 0,1667 5 10 Monter sieci wodnych i "712612" analizacyjnych 0,8333 0,1667 5 11 "932101" Paowacz 8,8333 2 4,4167 12 "712603" Monter instalacji gazowych* 0,5 0,1667 3 13 Monter instalacji i urządzeń "712604" sanitarnych* 0,5 0,1667 3 14 "713101" Malarz - tapeciarz* 0,8333 0,3333 2,5 15 Mechani pojazdów "723103" samochodowych* 5,1667 2,3333 2,2143 16 "811101" Górni esploatacji podziemnej* 12 5,6667 2,1176 17 "262101" Archiwista 0,3333 0,1667 2 18 "343203" Florysta* 0,3333 0,1667 2 19 Pracowni ochrony fizycznej bez "541307" licencji 1,3333 0,6667 2 20 "721207" Spawacz ręczny gazowy 2 1 2 21 Eletromonter maszyn i urządzeń "741212" górnictwa podziemnego 1,6667 0,8333 2 22 "711404" Zbrojarz 0,8333 0,5 1,6667 23 "911207" Sprzątacza biurowa 7,6667 4,8333 1,5862 24 "722204" Ślusarz* 10,5 6,8333 1,5366 25 "241304" Specjalista banowości 0,5 0,3333 1,5 26 "515303" Robotni gospodarczy 2,6667 1,8333 1,4545 27 Kierowca samochodu "832203" osobowego 1,1667 1 1,1667 28 Eletromonter (eletry) "741207" załadowy 2 1,8333 1,0909 29 Inżynier górni - górnictwo "214603" węgla amiennego 0,1667 0,1667 1 30 "228301" Fizjoterapeuta 0,1667 0,1667 1 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS 8
Tabela nr 3 obrazuje zawody deficytowe, gdzie liczba zgłaszanych ofert pracy przewyższa liczbę osób bezrobotnych w danym zawodzie. Pomimo fatu, iż dość duża grupa osób bezrobotnych reprezentuje dane zawody, popyt na osoby reprezentujące w/w zawody na rynu pracy znacznie przewyższa podaż. Najwyższą wartość wsaźnia zawodów deficytowych osiągnął zawód górnia odrywowej esploatacji złóż. Deficyt w tym zawodzie wynia z baru posiadania przez osoby bezrobotne odpowiedniego wyształcenia, tóre zdobyć można na poziomie szoły zawodowej w ierunu: górni esploatacji podziemnej. Wśród zawodów deficytowych zobrazowanych powyższą tabelą zauważyć można, że najwyższa średnia ofert pracy zgłaszana w tutejszym urzędzie dotyczy zawodu: górni esploatacji podziemnej ( średnia 12). Wśród zawodów deficytowych pojawiają się zawody na tóre zauważalny jest niedobór pracowniów, wyniający z fatu brau walifiacji oraz odpowiedniego doświadczenia w zawodzie. Taimi zawodami są ( monter onstrucji stalowych, maszynista górniczych maszyn wyciągowych, spawacz ręczny łuiem eletrycznym itp.). 9
Tabela 4 Zawody zrównoważone Lp 1 Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia liczba ofert pracy Średnie liczba osób bezrobotnych Wartość wsaźnia Inżynier górni - górnictwo węgla amiennego 0,1667 0,1667 1 "214603" 2 "228301" Fizjoterapeuta 0,1667 0,1667 1 3 "234201" Nauczyciel przedszola 0,1667 0,1667 1 4 "264201" Dzienniarz 0,3333 0,3333 1 5 "325907" Terapeuta zajęciowy* 0,1667 0,1667 1 6 "341202" Opieun osoby starszej* 0,1667 0,1667 1 7 "431102" Faturzysta 0,5 0,5 1 8 Monter instalacji "712703" wentylacyjnych i limatyzacyjnych 0,3333 0,3333 1 9 "741201" Eletromechani* 0,1667 0,1667 1 10 Operator urządzeń do producji wyrobów osmetycznych 0,1667 0,1667 1 "813127" 11 Operator urządzeń przemysłu "813134" chemicznego* 0,1667 0,1667 1 12 "941201" Pomoc uchenna 1 1 1 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Powyższa tabela przedstawia obraz zawodów zrównoważonych, zarejestrowanych w pierwszym półroczu 2011 rou. W porównaniu z liczbą wpływających do tutejszego Urzędu ofert pracy odnotowano taą samą ilość zarejestrowanych osób w ewidencji w pożądanych grupach zawodowych. Wynia to przede wszystim z wysoich wymagań stawianych przez pracodawców bądź specyficznych cech danego zawodu. Z uwagi na fat, iż są to stanowisa wyspecjalizowane należy podreślić incydentalność omawianych ofert pracy oraz stopień trudności uzysania wymaganych walifiacji, potrzebnych do wyonywania danego zawodu. 10
Tabela 5 Zawody nadwyżowe wsaźni 0 Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia liczba ofert pracy Średnie liczba osób bezrobotnych Wartość wsaźnia 1 "000000" Bez zawodu 0 98,8333 0 2 "331403" Techni eonomista* 0 6,1667 0 3 Robotni pomocniczy w "932911" przemyśle przetwórczym 0 2,8333 0 4 "263102" Eonomista 0 2,5 0 5 "311504" Techni mechani* 0 2,3333 0 6 "512002" Kucharz małej gastronomii* 0 2,1667 0 7 "513202" Barman 0 2,1667 0 8 "712601" Hydrauli 0 1,8333 0 9 "711503" Stolarz budowlany 0 1,5 0 10 "513101" Kelner* 0 1,3333 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Wśród zawodów zdefiniowanych jao nadwyżowe, tóre przyjęły wsaźni 0, wyłoniono 10 zawodów najliczniej reprezentowanych w PUP Świętochłowice. Można zauważyć, że bra jest dominacji zawodów wymagających wyształcenia średniego. Reprezentują je osoby z wyształceniem średnim oraz zawodowym. W obecnej sytuacji eonomicznej społeczeństwa wiele prac na rzecz gospodarstwa domowego wyonywanych jest we własnym zaresie lub w ramach pomocy sąsiedziej dlatego też nie ma ofert pracy dla osób niewywalifiowanych. Prace pomocnicze najczęściej wyonują osoby wywalifiowane tratując je jao dodatowy obowiąze. Ponadto w zawodach reprezentowanych w raningu zawodów nadwyżowych, tóre przyjęły wsaźni 0, znajdują się popularne zawody, w tórych ształci się duża liczba młodzieży na poziomie szoły średniej oraz zawodowej. Powoduje to nadwyżę absolwentów danych ierunów w stosunu do potrzeb rynu pracy. 11
Tabela 6 Zawody nadwyżowe Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia liczba ofert pracy Średnie liczba osób bezrobotnych Wartość wsaźnia 1 "962902" Dozorca 0,3333 5 0,0667 2 "311408" Techni eletroni* 0,1667 2,5 0,0667 3 "751201" Cuierni* 0,3333 4,8333 0,069 4 "751204" Piearz* 0,5 6 0,0833 5 Mechani maszyn i urządzeń przemysłowych 0,1667 2 0,0833 "723307" 6 "334306" Techni administracji* 0,3333 3,1667 0,1053 7 "911206" Salowa 0,1667 1,5 0,1111 8 "712101" Dearz* 0,1667 1,3333 0,125 9 "522305" Techni handlowiec* 0,1667 1,1667 0,1429 10 "722314" Toarz w metalu 0,3333 2,1667 0,1538 11 "711601" Bruarz 0,1667 1 0,1667 12 "932913" Sortowacz 0,1667 1 0,1667 13 "514101" Fryzjer* 1 5 0,2 14 "753105" Krawiec* 0,8333 4,1667 0,2 15 "222101" Pielęgniara 0,1667 0,8333 0,2 16 "514202" Kosmetycza 0,1667 0,8333 0,2 17 "752205" Stolarz* 0,5 2 0,25 18 "235107" Pedagog 0,3333 1,3333 0,25 19 "522301" Sprzedawca* 8,5 33,6667 0,2525 20 "351203" Techni informaty* 0,5 1,8333 0,2727 21 "523002" Kasjer handlowy 0,3333 1,1667 0,2857 22 "512001" Kucharz* 1,6667 5,3333 0,3125 23 "753303" Szwacza 1 3,1667 0,3158 24 "422603" Rejestratora medyczna 0,1667 0,5 0,3333 25 26 "834401" Kierowca operator wózów jezdniowych 0,1667 0,5 0,3333 Specjalista do spraw maretingu i handlu 0,5 1,3333 0,375 "243106" 27 "721306" Blacharz samochodowy* 0,5 1,3333 0,375 28 "961302" Robotni placowy 0,8333 2,1667 0,3846 29 "411004" Techni prac biurowych* 2,3333 5,8333 0,4 30 "311303" Techni eletry* 0,6667 1,6667 0,4 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Powyższa tabela obrazuje zawody nadwyżowe tzn. zawody, w tórych średnia liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w danym zawodzie przewyższa średnią miesięczną liczbę ofert pracy. Wśród zawodów zdefiniowanych jao nadwyżowe wyłoniono 30 zawodów najliczniej reprezentowanych w tutejszym urzędzie. Dominują wśród nich zawody wymagające wyształcenia zawodowego. 12
V. PODSUMOWANIE Opracowany raning zawodów deficytowych i nadwyżowych stworzony w oparciu o oferty zatrudnienia zgłaszane przez pracodawców do Powiatowego Urzędu Pracy, nie daje pełnego obrazu rynu pracy. Do tut. Urzędu nie są zgłaszane wszystie oferty pracy, tóre mogłyby informować o wolnych stanowisach i onretnych wymaganych umiejętnościach wiążących się z taim a nie innym wyształceniem. Osoby poszuujące pracy orzystają również z innych możliwości poszuiwania, robią to m.in. za pośrednictwem Internetu, orzystają z prywatnych agencji zatrudnienia. Sprawozdanie w zaresie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych nie jest i nie powinno być jedynym źródłem informacji do podejmowania decyzji w zaresie ustalania ierunów ształcenia i szolenia przyszłej adry dla pracodawców czy też podejmowania decyzji o wyborze ierunu ształcenia przez młodych absolwentów szół gimnazjalnych. Wniosi wyniające z monitoringu stanowią podstawę do działań podejmowanych przez urząd na rzecz atywizacji osób bezrobotnych. W oparciu o doonane analizy i dostępne statystyi rynu pracy Powiatowy Urząd Pracy we właściwy sposób, wychodząc naprzeciw potrzebom osób bezrobotnych, atywizuje je w ramach szoleń, staży, robót publicznych. DYREKTOR POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W ŚWIĘTOCHŁOWICACH Hanna Przewoźnia 13